Giáo trình Luật môi trường Việt Nam - Phần 2

Chương V I I<br /> <br /> PHÁP LUẬT VỀ TRÁCH NHIỆM BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG<br /> CỦA TỔ CHÚC, CÁ NHÂN KHI THựC HIỆN CÁC<br /> HOẠT ĐỘNG ẢNH HƯỞNG ĐEN<br /> <br /> m ô i truồng<br /> <br /> "Con người vừa có th ể là thủ phạm, vừa có th ể là nạn nhân<br /> cùa tình trạng môi trường xấu đ iẩ<br /> '<br /> <br /> GIỚI TH IỆU<br /> <br /> Trong chương này chúng tôi sẽ giới thiệu với các anh/chị các vấn đề cơ bản<br /> sau:<br /> - Trách nhiệm bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch<br /> <br /> - Trách nhiệm bảo vệ môi truờng của tổ chức, cá nhân trong lĩnh vục y tế;<br /> - Trách nhiệm bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch;<br /> - Trách nhiệm bảo vộ môi trường trong hoạt động xây dựng;<br /> - Trách nhiệm bảo vệ môi trường trong hoạt động chôn cất, hoả táng người<br /> chết;<br /> - Trách nhiệm cùa tổ chức, cá nhân trong hoạt động xuất, nhập khẩu;<br /> - Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan tói các hoá chất<br /> đặc biệt nguy hiểm;<br /> - Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có hoại động liên quan tới chất phóng<br /> xạ;<br /> - Trách nhiệm cùa tổ chức, cá nhàn có hoạt động liên quan đến di sản.<br /> Sau khi học chươne này, các anh/chị sẽ có thể xác định dược nahĩa vụ bào<br /> vệ môi trường cùa tổ chức, cá nhân khi họ thực hiện những hoạt động cụ thể<br /> Anh/chị nên dành 90 phút đến 120 phút đê hoàn thành chưcme này.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐH TN<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> NỘI D U N G<br /> <br /> I. TRÁCH N H IỆM BẢO VỆ M Ô I TRƯỜNG CỦA T ổ CHỨC, CÁ NHÂN<br /> <br /> TRONG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT, KINH DOANH, DỊCH v ụ<br /> Sản xuất, kinh doanh, dịch vụ là hoạt động gây ảnh hưởng tới môi trường.<br /> Do đó, các chủ thể thực hiện hoạt động này phải thực hiện trách nhiệm bảo vệ môi<br /> trường, bao gồm những ừách nhiệm chính sau(l):<br /> - Tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.<br /> - Thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường nêu trong báo cáo đánh giá tác<br /> động môi trường đã được phê duyệt, bản cam kết bảo vệ môi trường đã đăng ký và<br /> tuân thủ tiêu chuẩn mổi trường.<br /> - Phòng ngừa, hạn chế các tác động xấu dối vói môi trường từ các hoạt động<br /> cùa mình.<br /> - Khắc phục ô nhiễm môi trường do hoạt động của mình gây ra.<br /> - Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người lao<br /> động trong cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của mình.<br /> - Thực hiện chế độ báo cáo về môi tniờng theo quy định của pháp luật về<br /> bảo vệ môi trường.<br /> - Chấp hành chế độ kiểm tra, thanh tra bảo vệ môi trường.<br /> - Nộp thuế môi trường, phí bảo vệ môi trường.<br /> Tuy nhiên, phụ thuộc vào quy mô, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ,<br /> các chủ thể phải thực hiện những trách nhiệm bảo vệ môi trường khác nhau. Trách<br /> nhiêm bảo vệ môi trường cụ thể của các chủ thể chính được xác định dưới đây:<br /> 1.1. Trách nhiệm bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất kinh doanh,<br /> dịch vụ<br /> Trong những năm qua, hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ phát triển với<br /> tốc độ cao. Tỷ trọng giá trị sản xuất cổng nghiệp và xây dựng trong GDP tâng từ<br /> 39,9% nãm 2003 lèn 40,1% nãm 2004 và lên 41,7% nãm 2007. Các ngành công<br /> nghiệp chế biến và công nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu đang được chú ý phát<br /> triển, như cơ khí chế tạo, điện tử, may mạc, dày dép, chế biến thuỷ sản, thực<br /> phẩm... Các khu cổng nghiệp tập trung cũng phát triển mạnh. Các khu công<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐH TN<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> nghiệp, thủ công nghiệp vừa và nhỏ, các khu làng nghể tập trung cũng được chú<br /> ưọng phát triển. Cùng với quá trình phát triển và quá trình công nghiệp hoá, váh<br /> đề ô nhiễm môi trường cũng ngày càng gia tăng. Từ đây xuất hiện nhu cầu xây<br /> dựng hành lang pháp lý về quản lý và bảo vệ môi trường đối với lĩnh vực này.<br /> Hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ có thể được thực hiện tại một địa<br /> bàn tập trung như khu kinh tế, khu công nghiộp, khu chế xuất, khu công nghệ cao,<br /> cụm công nghiệp, khu vui chơi giải trí tập trung (sau đây gọi là khu kinh tế tập<br /> trung) hoặc làng nghể và các cơ sở ở các khu vực khác. Ngoài viộc phải thực hiện<br /> các nghĩa vụ chung nêu trên, các đối tuợng có hoạt động sản xuất, kinh doanh,<br /> dịch vụ tại các khu vực này phải có trách nhiệm bảo vệ môi truờng theo quy định<br /> sau đây:<br /> 1.1.1. B an quản lý khu kinh t ế tập trung (hoặc đỗi tượng được giao quản<br /> lý) có trách nhiệm sau"’:<br /> a) Tuản thù quy hoạch phát triển tổng thể đã được phê duyột;<br /> b) Quy hoạch, bô trí các khu chức nãng, loại hình hoạt động phải gắn với<br /> bảo vệ môi trường;<br /> c) Có đầy đủ các thiết bị, dụng cụ thu gom, tập trung chất thải rắn thông<br /> thường, chất thải nguy hại và đáp ứng các yêu cầu tiếp nhận chất thải đã đuợe<br /> phân loại tại nguồn từ các cơ sờ trong khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung.<br /> d) Có hệ thống thu gom và xử lý nước thải tập trung, hệ thống xù lý khí thải<br /> đạt tiêu chuẩn môi trường và đuợc vận hành thường xuyên.<br /> đ) Đáp ứng các yêu cầu vể cảnh quan môi trường, bảo vệ sức khoè cộng<br /> dồng và người lao động.<br /> e) Có hộ thống quan trắc môi truờng.<br /> 0 Có bộ phận chuyên môn đủ năng lực để thực hiện những nhiệm vụ sau<br /> đây:<br /> - Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các yêu cẩu vé bảo vệ môi trường đối với<br /> các cơ sờ, dự án đầu tư bên trong khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung.<br /> - Quản lý hệ thống thu gom, tập trung chất thải rắn thông thường, chất thải<br /> nguy hại. hệ thông thu gom và xử lý nước thải tập trung và hệ thống xừ lý khí thải.<br /> - Tổ chức quan ưác, đánh giá hiện trạng môi truờng, tổng hợp. xây dựng<br /> báo cáo môi trường và định kỳ báo cáo cơ quan chuyên môn vể bảo vệ mói trường<br /> cấp tinh.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐH TN<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Tư vấn cho ban quản lý giải quyết tranh chấp liên quan đến môi trường<br /> giữa các dự án trong khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung.<br /> Khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp có<br /> nguy cơ gây tác hại đối với môi trường phải có khoảng cách an toàn về môi trường<br /> đối với khu dân cư, khu bảo tồn thiên nhiên.<br /> Việc triển khai các dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ bên trong khu sản<br /> xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung chỉ được thực hiện sau khi đã đáp ứng đầy đủ<br /> các yêu cẩu và được cơ quan nhà nuóc có thẩm quyển kiểm tra, xác nhận.<br /> 1.1.2. Các doanh nghiệp hoạt động trong kh u kinh tế tập trung có trách<br /> nhiệm sau:<br /> a) Có đầy đủ thiết bị, dụng cụ thu gom chất thải rắn thông thường và chất<br /> thải nguy hại, có hệ thống thu gom nước thải của cơ sở và nước thải phải chuyển<br /> về hệ thống xử lý nước thải tập trung.<br /> b) Có biện pháp giảm thiểu khí thải, bụi, tiếng ồn... không đuợc làm ảnh<br /> hưởng đến môi trường xung quanh và người lao động.<br /> c) Thực hiện các quy định, quy chế bảo vệ môi tnrờng của khu kinh tế tập<br /> trung.<br /> 1.1.3. Cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ p hải đáp ứng các yêu cầu vé<br /> bảo vệ m ôi trường sau đây(l><br /> :<br /> a) Có hệ thống kết cấu hạ tầng thu gom và xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn<br /> môi trường. Trưcmg hợp nước thải được chuyển về hệ thống xử lý nước thải tập<br /> trung thì phải tuân thủ các quy định của tổ chức quản lý hệ thống xử lý nước thải<br /> tập trung.<br /> b) Có đù phương tiện, thiết bị thu gom, lưu giữ chất thải rắn và phải thực<br /> hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn.<br /> c) Có biộn pháp giảm thiểu và xử lý bụi, khí thải đạt tiêu chuẩn trước khi<br /> thải ra môi trường, bảo đảm không để rò ri, phát tán khí thải, hơi, khí độc hại ra<br /> môi trường, hạn chế tiếng ồn, phát sáng, phát nhiệt gây ảnh hướng xấu đối với môi<br /> trường xung quanh và người lao động.<br /> d) Bảo đảm nguồn lực, trang thiết bị đáp ứng khả năng phòng ngừa và ứng<br /> phó sự cố mói trường, đặc biệt là đối với cơ sở sản xuất có sử dụng hoá chất, chất<br /> phóng xạ, chất dễ gây cháy, nổ.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐH TN<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Cơ sờ sản xuất hoặc kho tàng thuộc một trong các trường hợp sau đây không<br /> được đặt trong khu dân cư hoặc phải có khoảng cách an toàn về môi tiuờng đối vói<br /> khu dân cư:<br /> - Có chất dễ cháy, dễ gây nổ;<br /> - Có chất phóng xạ hoặc bức xạ mạnh;<br /> - Có chất độc hại đối với sức khoẻ người và gia súc, gia cầm;<br /> - Phát tán mùi ảnh hường xấu tới sức khoẻ con người;<br /> - Gây ô nhiẻm nghiêm trọng các nguồn nước;<br /> - Gây tiếng ổn, phát tán bụi, khí thải quá tiêu chuẩn cho phép.<br /> Khoảng cách an toàn đối với khu dân cu phụ thuộc vào loại chất độc hại<br /> nguy hiểm và mức độ gây ảnh hưởng xấu tới môi trường của cơ sờ sản xuất hoặc<br /> kho tàng. Khoảng cách cụ thể đối với từng cơ sở được xác định ưong Quyết định<br /> phê duyệt báo cáo dáng giá tác động môi trường hoặc do cơ quan nhà nước có<br /> thẩm quyền đãng ký bản cam kết bảo vộ môi trường'1 quyết định.<br /> 1<br /> 1.1.4. C ơ sở sản xu ấ t trong các khu, cụm công nghiệp làng nghê' phái<br /> thực hiện các yêu cầu sau đáy vê' bảo vệ m ôi trườngữ):<br /> a) Nước thải phải được thu gom và chuyển về hệ thống xử lý nước thải tập<br /> trung. Trường hợp chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung thì phải có biện pháp<br /> xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường truớc khi thải.<br /> b) Chất thải rắn phải được phân loại tại nguồn và chuyển về khu tập kết chất<br /> thải rắn theo quy định về quản lý chất thải. Trường hợp chất thải rắn có yếu tố<br /> nguy hại thì phải được phân loại, thu gom, lưu giữ, xử lý theo quy định về quản lý<br /> chất thải nguy hại.<br /> c) Đóng góp kinh phí xây dựng kết cấu hạ tầng về bảo vệ môi trường và nộp<br /> đầy đủ phí bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.<br /> 1.2ẼTrách nhiệm bảo vệ môi trường của tổ chức, cá nhân trong rình vực<br /> <br /> y tê<br /> Hoạt động y tế được hiểu là những hoạt động liên quan đến khám chữa bệnh<br /> tại các bệnh viện, trung tàm y tế. phòng khám chữa bệnh, nhà hộ sinh, trạm y tế,<br /> dịch vụ y tế tư nhân và những hoạt động nghiên cứu dào tạo về y tế tại các viện<br /> nghiên cứu. các cơ sờ đào tạo (sau đây gọi chung là các cơ sở y tê"). Sự bùng nổ<br /> (1 ) Xem Chương III, phần Nội dung báo cáo ĐTM và nội dung Bàn cam kết báo vệ mõi truờne.<br /> (2) Xem Điéu 38 Luật báo vệ môi trường 2005.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐH TN<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />