Giáo trình Nhập môn truyền thông giao tiếp - Nguyễn Hữu Tân

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑAØ LAÏT<br /> F7G<br /> <br /> GIAÙO TRÌNH<br /> <br /> NHAÄP MOÂN TRUYEÀN<br /> THOÂNG GIAO TIEÁP<br /> <br /> NGUYEÃN HÖÕU TAÂN<br /> <br /> 2005<br /> <br /> Nhaäp moân truyeàn thoâng giao tieáp<br /> <br /> -2-<br /> <br /> MUÏC LUÏC<br /> <br /> Chöông I: DAÃN NHAÄP TRUYEÀN THOÂNG...................................................................... 3<br /> CAÂU HOÛI........................................................................................................................ 3<br /> BAØI TAÄP ......................................................................................................................... 4<br /> chöông II: TRUYEÀN THOÂNG & KHAÙI NIEÄM BAÛN THAÂN ........................................... 7<br /> CAÂU HOÛI........................................................................................................................ 7<br /> BAØI TAÄP ......................................................................................................................... 8<br /> Caûm nhaän veà hình aûnh cô theå, dieän maïo beân ngoaøi ................................................. 8<br /> Caûm nhaän veà naêng löïc trí tueä .................................................................................... 8<br /> Quan nieäm, yù nghó, thaùi ñoä ........................................................................................ 8<br /> chöông III: NHAÄN THÖÙC VAØ TRUYEÀN THOÂNG ........................................................ 10<br /> CAÂU HOÛI...................................................................................................................... 10<br /> BAØI TAÄP ....................................................................................................................... 11<br /> chöông iv: TRUYEÀN THOÂNG DUØNG LÔØI .................................................................... 13<br /> CAÂU HOÛI...................................................................................................................... 13<br /> BAØI TAÄP ....................................................................................................................... 14<br /> chöông v: TRUYEÀN THOÂNG KHOÂNG DUØNG LÔØI ...................................................... 17<br /> CAÂU HOÛI...................................................................................................................... 17<br /> BAØI TAÄP ....................................................................................................................... 18<br /> chöông vi: LAÉNG NGHE ................................................................................................. 20<br /> CAÂU HOÛI...................................................................................................................... 20<br /> BAØI TAÄP ....................................................................................................................... 21<br /> <br /> Nguyeãn Höõu Taân<br /> <br /> Khoa CTXH&PTCÑ<br /> <br /> -3-<br /> <br /> Nhaäp moân truyeàn thoâng giao tieáp<br /> <br /> CHÖÔNG I: DAÃN NHAÄP TRUYEÀN THOÂNG<br /> CAÂU HOÛI<br /> 1. Haõy veõ vaø giaûi thích heä thoáng phaân caáp nhu caàu con ngöôøi cuûa Maslow.<br /> 2. Vôùi moãi taàng nhu caàu trong heä thoáng phaân caáp nhu caàu cuûa Maslow, haõy neâu ra<br /> caùc ví duï truyeàn thoâng maø con ngöôøi coù theå thöïc hieän nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ñoù.<br /> 3. Haõy neâu ra nhöõng giaù trò maø vieäc truyeàn thoâng giao tieáp coù theå goùp phaàn ñònh hình<br /> vaø phaùt trieån.<br /> 4. Haõy neâu vaø phaân tích ñònh nghóa truyeàn thoâng giao tieáp (goïi taét laø truyeàn thoâng).<br /> 5. Giaûi thích khaùi nieäm “khoaûng caùch truyeàn thoâng” (gap communication). Haõy neâu ra<br /> moät ví duï kinh nghieäm truyeàn thoâng cuûa chính baïn nhaèm minh hoïa khaùi nieäm naøy.<br /> 6. Veõ vaø giaûi thích caùc möùc trong phoå truyeàn thoâng giao tieáp. Haõy cho bieát möùc naøo<br /> ñöôïc xaûy ra nhieàu nhaát trong nhöõng truyeàn thoâng giao tieáp xaûy ra thöôøng ngaøy.<br /> 7. Khi phaân tích nghóa ñöôïc trao ñoåi trong moät tieán trình truyeàn thoâng, ngöôøi ta nhaän<br /> thaáy coù hai möùc, ñoù laø nhöõng möùc gì? Giaûi thích caùc möùc naøy vaø neâu moät ví duï<br /> truyeàn thoâng ñeå minh hoïa.<br /> 8. Veõ moâ hình truyeàn thoâng tuyeán tính. Giaûi thích caùc thaønh phaàn trong moät tieán trình<br /> truyeàn thoâng theo moâ hình naøy. Haõy cho bieát caùc nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình naøy.<br /> 9. Veõ moâ hình truyeàn thoâng töông taùc. Giaûi thích caùc thaønh phaàn trong moät tieán trình<br /> truyeàn thoâng theo moâ hình naøy. Haõy cho bieát caùc nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình naøy.<br /> 10. Veõ moâ hình truyeàn thoâng giao taùc. Giaûi thích caùc thaønh phaàn trong moät tieán trình<br /> truyeàn thoâng theo moâ hình naøy.<br /> 11. Döïa treân söï toång hôïp ba moâ hình truyeàn thoâng bao goàm moâ hình tuyeán tính, moâ<br /> hình töông taùc vaø moâ hình giao taùc, haõy neâu ra taát caû nhöõng thaønh phaàn trong moät<br /> tieán trình truyeàn thoâng.<br /> 12. Haõy ñöa ra moät tình huoáng veà truyeàn thoâng giao tieáp maø baïn ñaõ töøng traõi qua. AÙp<br /> duïng moät trong ba moâ hình truyeàn thoâng ñaõ ñöôïc hoïc ñeå lyù giaûi tình huoáng naøy.<br /> <br /> Nguyeãn Höõu Taân<br /> <br /> Khoa CTXH&PTCÑ<br /> <br /> -4-<br /> <br /> Nhaäp moân truyeàn thoâng giao tieáp<br /> 13. Haõy neâu ra vaø giaûi thích caùc nguyeân taéc truyeàn thoâng giao tieáp.<br /> <br /> 14. Giaûi thích nhö theá naøo laø truyeàn thoâng hieäu quaû vaø thích hôïp. Haõy neâu ra nhöõng ví<br /> duï nhaèm cho thaáy truyeàn thoâng nhö theá laø khoâng hieäu quaû vaø khoâng thích hôïp.<br /> 15. Giaûi thích theá naøo laø tieán haønh truyeàn thoâng trong quan ñieåm song ñoâi. Haõy neâu ra<br /> nhöõng lôïi ích cuûa nguyeân taéc naøy.<br /> 16. Giaûi thích taïi sao ta caàn nhaän thöùc vaán ñeà ñaïo ñöùc trong truyeàn thoâng. Haõy neâu ra<br /> moät ví duï truyeàn thoâng trong ñôøi soáng haèng ngaøy coù aûnh höôûng ñeán vaán ñeà ñaïo<br /> ñöùc.<br /> <br /> BAØI TAÄP<br /> 1. Giaû söû baïn laø tröôûng nhoùm cuûa moät nhoùm, baïn caàn höôùng daãn caùc thaønh vieân cuûa<br /> nhoùm mình thöïc hieän moät coâng vieäc môùi ñoái vôùi hoï. Theo baïn thì keát quaû cuûa vieäc<br /> höôùng daãn naøy laø gì? Haõy vieát ra hai keát quaû coù theå xaûy ra.<br /> 2. Haõy ñöa ra nhöõng ví duï cuï theå maø baïn traûi qua khi truyeàn thoâng vôùi ngöôøi khaùc<br /> nhaèm minh hoïa caùc daïng truyeàn thoâng Toâi-Noù, Toâi-Anh/Chò/Baïn (khoâng gaén boù)<br /> vaø Toâi-Anh/Chò/Baïn (coù gaén boù) trong phoå truyeàn thoâng giao tieáp.<br /> 3. Haõy xem xeùt boán ví duï veà truyeàn thoâng giao tieáp sau ñaây:<br /> Ví duï 1: Ngöôøi quaûn lyù taïi moät tieäm baùnh goïi ñieän thoaïi veà cô sôû saûn xuaát baùnh<br /> caùch ñoù gaàn 50km trong noãi thaát voïng traøn treà. Saùng hoâm ñoù coâ nhaän ñöôïc 50 chieác<br /> baùnh töø cô sôû saûn xuaát baùnh. Coâ chaéc raèng trong cuoäc ñieän thoaïi ñaët haøng hoâm qua<br /> coâ chæ ñaët haøng coù 15 chieác baùnh maø thoâi. Nhöõng chieác baùnh naøy ñöôïc laøm theo<br /> ñôn ñaët haøng ñaëc bieät neân raát khoù baùn vaø deã hoûng, vaø coù theå seõ phaûi huûy boû neáu<br /> nhö khoâng baùn ñöôïc chuùng vaøo ngaøy hoâm sau.<br /> Ví duï 2: Moät coâng ty baûo hieåm göûi thö chaøo haøng moät dòch vuï baûo hieåm môùi tôùi<br /> moät soá löôïng lôùn caùc khaùch haøng. Moät soá ngöôøi trong danh saùch nhöõng ngöôøi nhaän<br /> ñaõ cheát vaø ñieàu naøy laøm ñau loøng nhöõng ngöôøi trong gia ñình hoï cuõng nhö gaây ra<br /> moät aûnh höôûng xaáu ñeán hình aûnh cuûa coâng ty.<br /> Ví duï 3: Moät coâng ty myõ phaåm ñaõ quyeát ñònh quaûng caùo cho saûn phaåm cuûa mình<br /> trong khoaûng thôøi gian giöõa hai hieäp ñaáu cuûa caùc traän ñaáu boùng ñaù quoác teá ñöôïc<br /> truyeàn hình tröïc tieáp vaøo caùc ñeâm cuoái tuaàn bôûi vì ñoù laø chöông trình coù löôïng<br /> <br /> Nguyeãn Höõu Taân<br /> <br /> Khoa CTXH&PTCÑ<br /> <br /> -5-<br /> <br /> Nhaäp moân truyeàn thoâng giao tieáp<br /> <br /> ngöôøi xem lôùn. Sau 2 thaùng quaûng caùo, coâng ty nhaän thaáy raèng doanh soá baùn haøng<br /> haàu nhö khoâng taêng.<br /> Ví duï 4: Moät nhaø maùy deät döï kieán tieán haønh moät cuoäc dieãn taäp phoøng chaùy chöõa<br /> chaùy vaø sô taùn quy moâ nhöng chæ thoâng baùo ñeán caùc tröôûng boä phaän. Danh saùch caùc<br /> nhaân vieân quan troïng cuûa töøng boä phaän - nhöõng ngöôøi seõ phaûi ôû laïi vò trí cuûa mình<br /> trong khi dieãn taäp vì caùc lyù do an toaøn vaø ñeå tranh thaát thoaùt saûn phaåm - ñöôïc göûi<br /> ñeán caùc tröôûng boä phaän. Vaøo ngaøy thöïc hieän vieäc dieãn taäp, taïi moät boä phaän trong<br /> nhaø maùy, khoâng coù ai sô taùn ra khu vöïc an toaøn. Tröôûng boä phaän naøy, do chöa nhaän<br /> ñöôïc danh saùch, ñaõ quyeát ñònh raèng caû 40 nhaân vieân trong boä phaän mình ñeàu laø<br /> quan troïng vaø ñoù laø lyù do taïi sao hoï khoâng ñi sô taùn khi dieãn taäp. Ñieàu naøy laøm cho<br /> caû cuoäc dieãn taäp thaát baïi vaø keát quaû laø vieäc dieãn taäp phaûi thöïc hieän laïi vôùi khoaûn<br /> chi phí ñaùng keå.<br /> •<br /> •<br /> <br /> Baïn haõy phaân tích boán ví duï truyeàn thoâng giao tieáp khoâng hieäu quaû treân?<br /> Theo baïn, nguyeân nhaân laø do ñaâu? Baïn coù theå ñöa ra caâu traû lôøi cuûa baïn baèng<br /> caùch ñaùnh daáu vaøo oâ thích hôïp.<br /> Thoâng<br /> ñieäp sai<br /> <br /> Phöông phaùp<br /> truyeàn thoâng sai<br /> <br /> Göûi khoâng<br /> ñuùng ñoái<br /> töôïng<br /> <br /> Khoâng coù<br /> thoâng ñieäp<br /> <br /> Tieäm baùnh<br /> Coâng ty baûo hieåm<br /> Coâng ty myõ phaåm<br /> Coâng ty may maëc<br /> 4. Theo quan ñieåm thöïc haønh, caùc kyõ naêng truyeàn thoâng giao tieáp cô baûn bao goàm noùi<br /> (truyeàn thoâng duøng lôøi), vieát (truyeàn thoâng duøng ngoân ngöõ), öùng xöû vaø nghe (truyeàn<br /> thoâng khoâng duøng lôøi vaø ngoân ngöõ).<br /> Döôùi ñaây laø moät soá hoaït ñoäng tieâu bieåu cuûa moät sinh vieân trong quaù trình hoïc taäp<br /> ñaïi hoïc, baïn haõy ñaùnh daáu vaøo caùc coät thích hôïp ñeå xaùc ñònh caùc kyõ naêng truyeàn<br /> thoâng giao tieáp chính maø baïn seõ phaûi söû duïng khi thöïc hieän caùc hoaït ñoäng naøy.<br /> <br /> Nguyeãn Höõu Taân<br /> <br /> Khoa CTXH&PTCÑ<br /> <br />