intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình phân tích độ nhạy của xạ hình khối ưu gan với các chất keo đánh dấu p1

Chia sẻ: Vsdgfdsa AdsfdsG | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

68
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Việc sử dụng các DCPX n y tuỳ thuộc v o từng loại khối u. 2.2. Khối u đầu v cổ Các khối u vùng đầu - cổ th−ờng gặp l loại carcinoma dạng vảy (squamous carcinoma) kém biệt hoá, tiếp đến l các u lympho (lymphoma). Các DCPX th−ờng dùng để ghi hình l 67Ga, 99mTc- V DMSA (dimercaptosuccinic acid hoá trị 5)...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích độ nhạy của xạ hình khối ưu gan với các chất keo đánh dấu p1

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k sä… cã thÓtrình phân tích độ nhạy của xạ sè lo¹i DCPX nh−: Giáo ph¸t hiÖn ®−îc b»ng ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh n o víi mét hình khối Tc, 99mTc ưu gan với các chất keo đánh dấu 99m - DTPA (diethylenetriamine pentaacetic acid) hoÆc glucoheptonate, 99mTc - HMPAO (hexamethyl propylene amine oxine)... ViÖc sö dông c¸c DCPX n y tuú thuéc v o tõng lo¹i khèi u. 2.2. Khèi u ®Çu v cæ C¸c khèi u vïng ®Çu - cæ th−êng gÆp l lo¹i carcinoma d¹ng v¶y (squamous carcinoma) kÐm biÖt ho¸, tiÕp ®Õn l c¸c u lympho (lymphoma). C¸c DCPX th−êng dïng ®Ó ghi h×nh l 67Ga, 99mTc- V DMSA (dimercaptosuccinic acid ho¸ trÞ 5)... 2.3. Khèi u tuyÕn néi tiÕt 2.3.1. TuyÕn gi¸p: a. Ung th− gi¸p thÓ nhó (papillary carcinoma), ung th− gi¸p thÓ nang (Follicular carcinoma): X¹ h×nh tuyÕn gi¸p gióp chóng ta ®¸nh gi¸ ®−îc c¸c nh©n c¶ vÒ h×nh ¶nh gi¶i phÉu v h×nh ¶nh chøc n¨ng. Cã thÓ sö dông 99mTc ®Ó ghi h×nh. Vïng khèi u thÓ hiÖn l mét vïng gi¶m hoÆc kh«ng b¾t ho¹t tÝnh phãng x¹ (vïng kh«ng cã chøc n¨ng), t−¬ng øng trªn siªu ©m l mét nh©n ®Æc (solid). 131 I th−êng ®−îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ tæ chøc gi¸p cßn sãt l¹i sau phÉu thuËt c¾t bá tuyÕn gi¸p. X¹ h×nh to n th©n víi 131I cã t¸c dông ®¸nh gi¸ ung th− gi¸p t¸i ph¸t hay di c¨n... cÇn l−u ý ph¶i dõng uèng thuèc thyroxin tr−íc khi ghi h×nh 4 - 6 tuÇn. Cã thÓ dïng Thyrogen (TSH t¸i tæ hîp, ngo¹i sinh) th× kh«ng cÇn ngõng thyroxin. H×nh 4.78: X¹ h×nh to n th©n víi 131I. BÖnh nh©n ung th− gi¸p thÓ biÖt ho¸, ghi h×nh sau uèng liÒu ®iÒu trÞ 131I (150 mCi). T¨ng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ t¹i cæ bªn ph¶i, trung thÊt, phæi tr¸i. MÆt MÆt sau tr−íc H×nh 4.79: Ung th− gi¸p thÓ biÖt ho¸ a. X¹ h×nh to n th©n víi 131I, sau ®iÒu trÞ 131I: Kh«ng thÊy h×nh ¶nh di c¨n. b. X¹ h×nh víi Tc- 99m - MIBI: NhiÒu æ di c¨n ë phæi a b
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k H×nh 4.80: X¹ h×nh víi 131 I, h×nh ¶nh ung th− tuyÕn gi¸p di c¨n lan to¶ 2 phæi. b. Ung th− gi¸p thÓ tñy (Medullary carcinoma): 99m Tc - V DMSA ®Ó ghi h×nh tuyÕn gi¸p nh»m ph¸t hiÖn c¸c khèi ung th− gi¸p nguyªn ph¸t hoÆc t¸i ph¸t víi ®é nh¹y cã thÓ ®¹t tíi 65%. Lo¹i d−îc chÊt phãng x¹ n y cßn cã thÓ tËp trung kh«ng ®Æc hiÖu t¹i gan, tuû x−¬ng... 131 I - MIBG còng ®−îc sö dông ®Ó ghi h×nh ung th− gi¸p thÓ tuû, nh−ng cã ®é nh¹y thÊp trong viÖc ph¸t hiÖn ung th− nguyªn ph¸t hoÆc t¸i ph¸t. 201Tl còng ®−îc dïng ®Ó ghi h×nh cho c¸c thÓ ung th− tuyÕn gi¸p bao gåm c¶ thÓ tuû. H×nh 4.81: X¹ h×nh tuyÕn gi¸p víi Tc - 99m - V DMSA BÖnh nh©n nam, 65 tuæi cã tiÒn sö 5 n¨m ung th− gi¸p thÓ tuû, cã t¨ng nång ®é calcitonin, ® phÉu thuËt c¾t bá khèi ung th− nguyªn ph¸t t¹i tuyÕn gi¸p. X¹ h×nh TG víi Tc - 99m - V DMSA ph¸t hiÖn æ di c¨n t¹i hè th−îng ®ßn ph¶i. c. Ung th− gi¸p thÓ tho¸i biÕn ( Anaplastic thyroid cancer): 99m Tc, 201Tl th−êng ®−îc sö dông ®Ó ghi h×nh. §èi víi lo¹i ung th− n y, tæ chøc gi¸p di c¨n kh«ng hÊp thô 131I nªn nã kh«ng dïng ®Ó ghi h×nh. 2.3.2. Khèi u tuyÕn cËn gi¸p (Parathyroid tumors): 99mTc v 201Tl th−êng ®−îc sö dông ®Ó ghi h×nh tuyÕn cËn gi¸p. 2.3.2. Khèi u tuyÕn th−îng thËn (Adrenal tumors): a. Khèi u vá th−îng thËn: Cã thÓ sö dông 75Se - Seleno - cholesterol ®Ó ghi h×nh khèi u vá th−îng thËn. b. Khèi u tuû th−îng thËn: 131I MIBG th−êng ®−îc dïng ®Ó ghi h×nh khèi u tuû th−îng thËn. SPECT còng l m t¨ng ®é ®Æc hiÖu cña ghi h×nh víi 131I - MIBG. Ngo i ra ghi h×nh víi 123I- MIBG còng l m t¨ng thªm ®é nh¹y v ®é ®Æc hiÖu. 2.4. Ung th− phæi 67 Ga th−êng ®−îc sö dông réng r i ®Ó ghi h×nh khèi u phæi, c¸c khèi u vïng trung thÊt. Møc ®é tËp trung 67Ga ë khèi u l rÊt kh¸c nhau theo c¸c thÓ tÕ b o häc. §é nh¹y cña x¹ h×nh trong ung th− phæi ®¹t ®−îc kho¶ng tõ 85 ÷ 95%. Gi¸ trÞ dù b¸o d−¬ng tÝnh ®èi víi ung th− phæi nguyªn ph¸t ®−îc ghi h×nh b»ng 67Ga l kho¶ng 91%, gi¸ trÞ dù b¸o ©m tÝnh kho¶ng 76%. 201 Tl còng ®−îc sö dông nh− l mét lo¹i d−îc chÊt phãng x¹ truy t×m khèi u cho c¸c bÖnh nh©n cã khèi u ë phæi. C¸c adenocarcinoma ë phæi cã kh¶ n¨ng tËp trung 201 Tl m¹nh h¬n 67Ga.
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k H×nh 4.82: X¹ h×nh phæi víi 67Ga. H×nh 4.83: Ung th− phæi tr¸i (hÇu hÕt phæi tr¸i kh«ng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹) 2.5. Ung th− gan 2.5.1. Ung th− gan nguyªn ph¸t: Siªu ©m gan kÕt hîp víi x¹ h×nh gan sö dông c¸c chÊt keo ®¸nh dÊu 99mTc th−êng ®−îc sö dông cho s ng läc ®Ó ph¸t hiÖn c¸c khèi u nguyªn ph¸t ë gan. Kho¶ng 73% c¸c bÖnh nh©n ung th− gan cã h×nh khuyÕt ho¹t ®é phãng x¹ trªn x¹ h×nh, ®iÒu n y cã thÓ ph©n biÖt víi x¬ gan hoÆc di c¨n ung th− gan. C¸c khèi u ung th− gan th−êng b¾t v tËp trung 67Ga kh¸ cao, víi kho¶ng trªn 90% c¸c tr−êng hîp. C¸c æ khuyÕt ho¹t ®é phãng x¹ (©m tÝnh) khi x¹ h×nh b»ng 99mTc sulfua keo nh−ng sÏ b¾t x¹ (d−¬ng tÝnh) khi x¹ h×nh b»ng 67Ga. 2.5.2. Ung th− di c¨n v o gan: §é nh¹y cña x¹ h×nh khèi u gan víi c¸c chÊt keo ®¸nh dÊu 99mTc kho¶ng 75 - 85%. Ghi h×nh víi SPECT cã thÓ l m t¨ng ®é nh¹y lªn kho¶ng 10%.
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k A P RL II I H×nh 4.84: - H×nh bªn tr¸i (I): Khèi u ung th− thËn di c¨n v o gan (vïng khuyÕt H§PX: vïng m u tr¾ng). Ghi h×nh víi chÊt keo sulphur - 99mTc. - H×nh bªn ph¶i (II): H×nh ¶nh ung th− trùc tr ng di c¨n nhiÒu æ v o gan (vïng tæn th−¬ng t−¬ng øng víi nh÷ng vïng khuyÕt H§PX). 2.6. Ung th− vó Ghi h×nh phãng x¹ kh«ng cã vai trß trong chÈn ®o¸n khèi u ung th− vó nguyªn ph¸t nh−ng nã l¹i cã vai trß quan träng trong viÖc ph¸t hiÖn v theo dâi ung th− vó di c¨n v o x−¬ng v mét sè n¬i kh¸c... B A H×nh 4.85: H×nh ¶nh x¹ h×nh vó, ghi h×nh víi 99m Tc - SetaMIBI 2.7. Ung th− A: H×nh ¶nh b×nh th−êng - x−¬ng Ung th− H×nh ¶nh ung th− vó. th−êng hiÕm gÆp nh−ng c¸c ung th− kh¸c di c¨n - B: x−¬ng nguyªn ph¸t v o x−¬ng th× l¹i th−êng gÆp. Nh÷ng tæn th−¬ng ¸c tÝnh ë x−¬ng th−êng t¨ng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ v t¨ng dßng m¸u tíi ®ã. 2.7.1. Sacom m« t¹o x−¬ng (osteogenic sarcoma): X¹ h×nh x−¬ng l ph−¬ng ph¸p cã ®é chÝnh x¸c cao trong viÖc ph¸t hiÖn møc ®é lan réng cña khèi u (th−êng chiÕm tíi 50% c¸c bÖnh nh©n ®−îc x¹ h×nh x−¬ng). Vai trß chÝnh cña x¹ h×nh x−¬ng ®èi víi bÖnh nh©n Sarcom m« t¹o x−¬ng l ph¸t hiÖn c¸c di c¨n xa. X¹ h×nh víi 18F th−êng ®−îc tiÕn h nh ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña x¹ trÞ cho c¸c bÖnh nh©n osteocarcinoma. §é tËp trung cña 18F th−êng gi¶m xuèng ë nh÷ng bÖnh nh©n ®¸p øng víi x¹ trÞ, nh−ng l¹i t¨ng ®é tËp trung ë nh÷ng bÖnh nh©n bÞ ung th− t¸i ph¸t hoÆc nhiÔm trïng t¹i chç.
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 2.7.2. Sacom sôn (chondrosarcoma): Vïng tæn th−¬ng trªn x¹ h×nh x−¬ng cña nh÷ng bÖnh nh©n sacom sôn th−êng ®−îc thÓ hiÖn l nh÷ng vïng t¨ng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ (H§PX), tuy nhiªn møc ®é t¨ng tËp trung H§PX kh«ng ph¶i l yÕu tè gióp ph©n biÖt u l nh hay ¸c tÝnh. 2.7.3. §a u tuû x−¬ng (Multiple myeloma): Chôp X quang th−êng quy th−êng khã ph¸t hiÖn ®−îc c¸c tæn th−¬ng nh−ng x¹ h×nh th−êng ph¸t hiÖn tèt c¸c tæn th−¬ng bÊt th−êng. 67Ga l ®ång vÞ phãng x¹ th−êng ®−îc sö dông ®Ó x¹ h×nh cho c¸c bÖnh nh©n ®a u tuû x−¬ng. 2.7.4. Di c¨n x−¬ng (Skeletal metastates): Di c¨n x−¬ng chiÕm h¬n 50% c¸c tr−êng hîp ung th− x−¬ng ¸c tÝnh. C¸c ung th− th−êng di c¨n tíi x−¬ng th−êng l ung th− tiÒn liÖt tuyÕn, vó, tuyÕn gi¸p, thËn v phÕ qu¶n... X¹ h×nh x−¬ng kh¸ ®Æc hiÖu v kinh tÕ, nªn cã thÓ trë th nh mét ph−¬ng ph¸p s ng läc cho bÖnh nh©n ë thêi ®iÓm chÈn ®o¸n ban ®Çu, hoÆc gióp nghiªn cøu c¸c héi chøng ®au v sù ¸c tÝnh còng nh− ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ víi c¸c di c¨n ® biÕt. §é nh¹y cña x¹ h×nh x−¬ng cao h¬n rÊt nhiÒu X quang th−êng quy ®èi víi viÖc ph¸t hiÖn c¸c di c¨n. Tû lÖ ©m tÝnh gi¶ cña x¹ h×nh cho di c¨n x−¬ng th−êng d−íi 3%. C¸c di c¨n cña hÇu hÕt c¸c khèi u th−êng cã hiÖn t−îng t¨ng ho¹t ®éng cña c¸c nguyªn b o v t¨ng tÝch luü diphosphonat ë nhiÒu æ v kh«ng ®èi xøng. H×nh 4.87: H×nh ¶nh Osteocarcinoma, H×nh 4.86: H×nh ¶nh ung th− phæi di ghi h×nh víi Tc - 99m. NhiÒu æ tËp trung c¨n v o x−¬ng, ghi h×nh víi Tc - 99m H§PX, (® phÉu thuËt c¾t 1 ch©n tr¸i). - MDP, b»ng m¸y SPECT 2 ®Çu.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2