intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Tài chính trong doanh nghiệp xây dựng: Chương 2 - Th.S Nguyễn Thị Thu Thủy

Chia sẻ: Hoason Hoason | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

169
lượt xem
51
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quản lý tài chính là một trong những vấn đề cốt yếu mà các doanh nghiệp sẽ sử dụng khi kinh doanh trong một nền kinh tế thị trường phát triển để đạt được hiệu quả cao và an toàn về mặt tài chính. Vì vậy những kiến thức mới về tài chính và quản lý tài chính doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường là một trong những nội dung không thể thiếu trong chương trình đào tạo sinh viên ở các ngành kinh tế của các trường đại học. Mời các bạn cùng tìm hiểu bộ Giáo trình Tài chính trong doanh nghiệp xây dựng sau đây.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tài chính trong doanh nghiệp xây dựng: Chương 2 - Th.S Nguyễn Thị Thu Thủy

  1. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. Tæì âoï coï thãø hiãøu cå chãú quaín lyï taìi chênh laì täøng thãø caïc phæång phaïp taïc âäüng cuía taìi chênh maì dæûa vaìo âoï caïc hoaût âäüng taìi chênh âæåüc thæûc hiãûn träi chaíy theo nhæîng muûc tiãu âaî âënh. 2. Caïc phæång phaïp taïc âäüng cuía taìi chênh. - Kãú hoaûch hoaï taìi chênh. - Caïc âoìn báøy taìi chênh. - Täø chæïc quaín lyï taìi chênh. + Kãú hoaûch hoaï taìi chênh xaïc âënh muûc tiãu cå baín vaì phæång hæåïng nhiãûm vuû chiãún læåüc. Kãú hoaûch hoaï taìi chênh laì kãú hoaûch hoaï quaï trçnh phán phäúi täøng saín pháøm quäúc dán dæåïi hçnh thæïc giaï trë, kãú hoaûch naìy âæåüc xáy dæûng trãn cå såí cán âäúi giæîa khaí nàng vaì nhu cáöu cuía hoaût âäüng taìi chênh. + Caïc âoìn báøy taìi chênh taûo ra âäüng læûc vaì sæïc maûnh trong quaín lyï: • Thuãú laì cäng cuû quaín lyï taìi chênh vé mä cuía Nhaì næåïc nhàòm âënh hæåïng, kêch thêch saín xuáút, tiãu duìng vaì âiãöu hoaì thu nháûp. • Låüi nhuáûn vaì doanh låüi laì chè tiãu phaín aïnh kãút quaí saín xuáút kinh doanh cuäúi cuìng cuía doanh nghiãûp. + Täø chæïc quaín lyï taìi chênh: laì viãûc sàõp xãúp vaì täø chæïc bäü maïy quaín lyï våïi hãû thäúng vàn baín luáût vaì dæåïi luáût âãø thæûc hiãûn caïc kãú hoaûch vaì chè tiãu taìi chênh. • Cå cáúu täø chæïc vaì bäü maïy quaín lyï taìi chênh bao gäöm caïc cå quan coï chæïc nàng quaín lyï taìi chênh âæåüc täø chæïc phuì håüp våïi bäü maïy quaín lyï kinh tãú vaì quaín lyï Nhaì næåïc âaím baío âiãöu haình thäúng nháút hoaût âäüng cuía hãû thäúng taìi chênh. • Caïc vàn baín quaín lyï taìi chênh (luáût taìi chênh) bao gäöm chênh saïch baío vãû taìi chênh nhæ chênh saïch thuãú, dæû aïn thu chi ngán saïch. Vàn baín dæåïi luáût laì caïc chênh saïch, chãú âäü quaín lyï taìi chênh âæåüc Quäúc häüi phã chuáøn, Thuí tæåïng chênh phuí vaì Bäü Taìi chênh ban haình. Chæång II. HÃÛ THÄÚNG TAÌI CHÊNH. I. Khaïi niãûm vãö hãû thäúng taìi chênh vaì nhiãûm vuû cuía caïc bäü pháûn cáúu thaình hãû thäúng taìi chênh. 1. Khaïi niãûm vãö hãû thäúng taìi chênh. Hãû thäúng taìi chênh laì täøng thãø caïc luäöng váûn âäüng cuía caïc nguäön taìi chênh trong caïc lénh væûc hoaût âäüng khaïc nhau cuía nãön kinh tãú quäúc dán, coï quan hãû hæîu cå våïi nhau vãö viãûc Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -8-
  2. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. hçnh thaình vaì sæí duûng caïc quyî tiãön tãû cuía caïc chuí thãø kinh tãú - xaî häüi hoaût âäüng trong laìm viãûc âoï. Nhæ váûy hãû thäúng taìi chênh cuía mäüt quäúc gia laì mäüt thãø thäúng nháút do nhiãöu bäü pháûn (kháu) taìi chênh håüp thaình æïng våïi mäùi mäüt lénh væûc hoaût âäüng seî coï mäüt kháu taìi chênh phuûc vuû. * Caïc âàûc træng cuía mäüt kháu taìi chênh. 1) Âæåüc goüi laì mäüt kháu taìi chênh nãúu åí âoï coï caïc quyî tiãön tãû âàûc thuì âæåüc taûo láûp vaì âæåüc sæí duûng mäüt caïch âäüc láûp. 2) Âæåüc xaïc âënh laì mäüt kháu taìi chênh nãúu åí âoï caïc hoaût âäüng taìi chênh phuûc vuû cho mäüt chuí thãø phán phäúi cuû thãø, xaïc âënh. Nhæ váûy æïng våïi mäùi lénh væûc hoaût âäüng kinh tãú - xaî häüi seî coï mäüt kháu taìi chênh phuûc vuû. 3) Âæåüc xaïc âënh laì mäüt kháu taìi chênh nãúu åí âoï caïc hoaût âäüng taìi chênh coï cuìng tênh cháút, âàûc âiãøm vai troì, coï tênh âäöng nháút vãö hçnh thæïc caïc mäúi quan hãû taìi chênh, tênh thäúng nháút vãö muûc âêch sæí duûng caïc quyî tiãön tãû âæåüc taûo láûp. Vê duû: - Coï nhiãöu hçnh thæïc huy âäüng väún nhæng tênh cháút chung cuía sæû váûn âäüng caïc nguäön taìi chênh åí âáy laì coï hoaìn traí gäúc, traí laîi, theo thåìi haûn xaïc âënh vaì coï âiãöu kiãûn khaïc keìm theo (taìi saín thãú cháúp...). Hoaût âäüng taìi chênh åí hçnh thæïc naìy âæåüc xãúp chung vaìo mäüt kháu laì taìi chênh tên duûng. - Coï nhiãöu loaûi hçnh doanh nghiãûp, tênh cháút chung cuía caïc quyî tiãön tãû åí âáy phaíi gàõn liãön våïi caïc hoaût âäüng saín xuáút âãø âaût âæåüc muûc âêch cuía hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuû thãø åí mäüt doanh nghiãûp cuû thãø. Nhæîng hoaût âäüng taìi chênh åí âáy âæåüc xãúp vaìo mäüt kháu taìi chênh laì taìi chênh doanh nghiãûp. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -9-
  3. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. Chuí tëch Häüi âäöng quaín trë Täøng giaïm âäúc Giaïm âäúc Giaïm âäúc taìi Giaïm âäúc Giaïm âäúc saín xuáút chênh nhán sæû Marketing Kãú toaïn træåíng Chuyãn viãn Chuyãn viãn kiãøm toaïn Ngán quyî Så âäö täø chæïc vãö màût taìi chênh cuía mäüt doanh nghiãûp âiãøn hçnh 2.Täøn g quan vãö hãû thäúng taìi chênh næåïc ta. a. Caïc kháu taìi chênh. Dæûa vaìo caïc âàûc træng âaî nãu, trong nãön kinh tãú thë træåìng hiãûn nay åí næåïc ta gäöm caïc kháu taìi chênh sau âáy: 1) Taìi chênh Nhaì næåïc. 2) Taìi chênh doanh nghiãûp. 3) Baío hiãøm. 4) Tên duûng. 5) Taìi chênh caïc täø chæïc xaî häüi vaì taìi chênh caïc häü gia âçnh. ÅÍ mäùi quäúc gia, tuyì thuäüc vaìo âiãöu kiãûn (mæïc âäü phaït triãøn vaì cå chãú) cuía nãön kinh tãú trong tæìng giai âoaûn phaït triãøn maì mäúi quan hãû giæîa caïc kháu taìi chênh coï thãø thæûc hiãûn theo âiãöu phäúi chung laì ngán saïch Nhaì næåïc (taìi chênh Nhaì næåïc) hay âæåüc thãø hiãûn træûc tiãúp thäng qua thë træåìng taìi chênh. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -10-
  4. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. Taìi chênh doanh Tên duûng nghiãûp Ngán saïch Nhaì næåïc (taìi chênh Nhaì næåïc) Taìi chênh caïc täø chæïc xaî häüi Baío hiãøm vaì taìi chênh häü gia âçnh Mä hçnh 1. Thãø hiãûn hãû thäúng taìi chênh Nhaì næåïc maì vai troì chuí âaûo laì ngán saïch Nhaì næåïc (Hiãûn âang thæûc hiãûn). Taìi chênh Nhaì næåïc Taìi chênh Thë træåìng Tên duûng doanh nghiãûp taìi chênh Taìi chênh caïc täø Baío hiãøm chæïc xaî häüi vaì gia âçnh Mä hçnh 2. Hãû thäúng taìi chênh Nhaì næåïc váûn haình trong âiãöu kiãûn kinh tãú Gi¸o viªn: NguyÔnæåì Thu æ hi häúi í thë t æåì t ìi hê h thë t ThÞ hë Thñy. 11- -
  5. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. Khaïc våïi mä hçnh 1: caïc kháu taìi chênh hoaût âäüng âäüc láûp våïi nhau. Ngán saïch Nhaì næåïc âæåüc giæî nhæ laì mäüt kháu âäüc láûp giäúng caïc kháu taìi chênh khaïc. b. Mäúi liãn hãû giæîa caïc kháu taìi chênh trong hãû thäúng taìi chênh Nhaì næåïc. - Taìi chênh Nhaì næåïc (theo mä hçnh 1) Laì mäüt kháu trong hãû thäúng taìi chênh våïi âàûc træng laì mäüt quyî tiãön tãû táûp trung låïn nháút gàõn våïi viãûc taûo láûp vaì sæí duûng quyî tiãön tãû phuûc vuû cho viãûc thæûc hiãûn caïc chæïc nàng cuía Nhaì næåïc trong quaín lyï âåìi säúng kinh tãú xaî häüi, chênh trë cuía quäúc gia trong tæìng thåìi kyì phaït triãøn. Taìi chênh Nhaì næåïc bao gäöm ngán saïch Nhaì næåïc vaì caïc quyî taìi chênh Nhaì næåïc khaïc trong âoï ngán saïch Nhaì næåïc âoïng vai troì chuí âaûo. - Taìi chênh doanh nghiãûp. Laì kháu cå såí trong hãû thäúng taìi chênh quäúc gia. Hoaût âäüng cuía taìi chênh doanh nghiãûp aính hæåíng låïn âãún hãû thäúng taìi chênh quäúc gia (laì nåi taûo ra nguäön thu vaì nåi sæí duûng nguäön taìi chênh låïn nháút trong caí hãû thäúng taìi chênh). Taìi chênh doanh nghiãûp coï quan hãû räüng raîi træûc tiãúp våïi caïc kháu taìi chênh khaïc nhau cuía hãû thäúng taìi chênh nhæ ngán saïch, täø chæïc tên duûng, taìi chênh häü gia âçnh... Quan hãû giæîa taìi chênh doanh nghiãûp våïi caïc kháu taìi chênh khaïc coï thãø thäng qua thë træåìng taìi chênh hoàûc coï thãø quan hãû træûc tiãúp våïi nhau. - Baío hiãøm: Laì mäüt kháu trong hãû thäúng taìi chênh næåïc ta. Baío hiãøm laì quyî tiãön tãû táûp trung âæåüc hçnh thaình tæì sæû âoïng goïp cuía caïc täø chæïc vaì caï nhán tham gia baío hiãøm (âoïng phê baío hiãøm). Quyî naìy âæåüc sæí duûng âãø bäöi thæåìng thiãût haûi täøn tháút cho hoü khi gàûp ruíi ro báút ngåì. Theo tênh cháút hoaût âäüng cuía baío hiãøm ngæåìi ta chia baío hiãøm thaình hai loaûi: + Baío hiãøm kinh doanh gäöm baío hiãøm taìi saín, baío hiãøm con ngæåìi vaì caïc nghiãûp vuû baío hiãøm khaïc. + Baío hiãøm xaî häüi gäöm baío hiãøm xaî häüi vaì baío hiãøm y tãú. - Tên duûng. Laì mäüt kháu quan troüng trong hãû thäúng taìi chênh quäúc gia. Tên duûng laì quyî tiãön tãû táûp trung hoaût âäüng theo nguyãn tàõc coï hoaìn traí våïi thåìi haûn xaïc âënh vaì coï laîi. Trong âiãöu kiãûn nãön kinh tãú thë træåìng, tên duûng laì kháu taìi chênh trung gian âàûc biãût quan troüng cuía hãû thäúng taìi chênh. Hoaût âäüng tên duûng åí næåïc ta bao gäöm: + Hãû thäúng ngán haìng thæång maûi. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -12-
  6. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. + Hãû thäúng täø chæïc tên duûng phi ngán haìng. + Hãû thäúng täø chæïc tên duûng håüp taïc xaî. - Taìi chênh caïc täø chæïc xaî häüi vaì taìi chênh häü gia âçnh. Âáy laì kháu taìi chênh cuía caïc täø chæïc phi chênh phuí, laì quyî khäng táûp trung chuí yãúu âæåüc sæí duûng cho muûc âêch tiãu duìng trong caïc hoaût âäüng cuía caïc täø chæïc âoï. Caïc täø chæïc xaî häüi, âoaìn thãø, häüi nghãö nghiãûp coï quyî tiãön tãû riãng âãø âaím baío hoaût âäüng cuía täø chæïc mçnh theo tän chè hoaût âäüng. Quyî tiãön tãû cuía caïc täø chæïc naìy âæåüc hçnh thaình tæì nhiãöu nguäön khaïc nhau: âoïng goïp häüi phê, quyãn goïp uíng häü, biãúu tàûng, viãûn tråü, taìi tråü cuía caïc täø chæïc vaì caï nhán trong vaì ngoaìi næåïc. Quyî tiãön tãû cuía caïc táöng låïp dán cæ sæí duûng cho muûc âêch tiãu duìng cuía gia âçnh. c. Thë træåìng taìi chênh. Trong hãû thäúng taìi chênh quäúc gia, trong âiãöu kiãûn nãön kinh tãú thë træåìng hçnh thaình thë træåìng taìi chênh. Thë træåìng taìi chênh khäng phaíi laì mäüt kháu taìi chênh maì laì mäi træåìng cho moüi hoaût âäüng cuía caïc kháu taìi chênh. Trong thë træåìng taìi chênh (nåi diãùn ra hoaût âäüng mua baïn trong lénh væûc taìi chênh) ngæåìi mua vaì baïn coï thãø laì táút caí caïc chuí thãø âaûi diãûn cho caïc kháu taìi chênh cuía hãû thäúng taìi chênh. * Caïc yãúu täú cáúu thaình mäüt thë træåìng taìi chênh gäöm: + Thë træåìng tiãön tãû. + Thë træåìng väún. + Thë træåìng chæïng khoaïn. II. Ngán saïch Nhaì næåïc. 1. Nhæîng váún âãö chung vãö ngán saïch Nhaì næåïc. a. Khaïi niãûm vãö ngán saïch Nhaì næåïc. Ngán saïch Nhaì næåïc laì toaìn bäü caïc khoaín thu, chi cuía Nhaì næåïc trong dæû toaïn âaî âæåüc cå quan Nhaì næåïc coï tháøm quyãön quyãút âënh vaì âæåüc thæûc hiãûn trong mäüt nàm âãø âaím baío thæûc hiãûn caïc chæïc nàng, nhiãûm vuû cuía Nhaì næåïc. b. Âàûc âiãøm ngán saïch Nhaì næåïc. - Ngán saïch Nhaì næåïc laì quyî tiãön tãû táûp trung låïn nháút trong tay Nhaì næåïc âãø Nhaì næåïc thæûc hiãûn chæïc nàng, nhiãûm vuû cuía mçnh. Quaï trçnh taûo láûp vaì sæí duûng ngán saïch theo nguyãn tàõc khäng hoaì traí træûc tiãúp. - Ngán saïch Nhaì næåïc bao gäöm nhæîng quan hãû taìi chênh nháút âënh: quan hãû taìi chênh giæîa Nhaì næåïc vaì caïc chuí thãø trong xaî häüi phaït sinh khi Nhaì næåïc tham gia âäüng viãn vaì phán phäúi caïc nguäön taìi chênh quäúc gia. Bao gäöm caïc quan hãû taìi chênh sau: + Quan hãû giæîa Nhaì næåïc våïi caïc táöng låïp dán cæ. + Quan hãû giæîa Nhaì næåïc våïi caïc täø chæïc xaî häüi. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -13-
  7. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. + Quan hãû giæîa Nhaì næåïc våïi caïc Nhaì næåïc khaïc trãn thãú giåïi vaì våïi caïc täø chæïc quäúc tãú. + Quan hãû giæîa Nhaì næåïc våïi caïc kháu taìi chênh khaïc nhæ quyî baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú... c. Vai troì cuía ngán saïch Nhaì næåïc. Ngán saïch Nhaì næåïc laì cäng cuû chuí yãúu phán bäø træûc tiãúp hoàûc giaïn tiãúp caïc nguäön taìi chênh quäúc gia, phaït triãøn saín xuáút xaî häüi theo âënh hæåïng Xaî häüi Chuî nghéa. Ngán saïch Nhaì næåïc laì cäng cuû âiãöu tiãút thë træåìng, goïp pháön hæåïng dáùn saín xuáút vaì tiãu duìng, bçnh äøn giaï caí vaì kiãöm chãú laûm phaït. Ngán saïch Nhaì næåïc laì cäng cuû coï hiãûu læûc cuía Nhaì næåïc âiãöu tiãút thu nháûp, goïp pháön giaíi quyãút vaì thæûc hiãûn âæåìng läúi phaït triãøn kinh tãú, caïc mäúi quan hãû vãö phaït triãøn xaî häüi... Ngán saïch Nhaì næåïc coï vai troì to låïn âäúi våïi viãûc cuíng cäú, tàng cæåìng sæïc maûnh cuía bäü maïy Nhaì næåïc, baío vãû täø quäúc Xaî häüi Chuî nghéa vaì an toaìn xaî häüi. 2. Thu ngán saïch Nhaì næåïc. a. Nhæîng váún âãö chung vãö thu ngán saïch Nhaì næåïc. * Khaïi niãûm thu ngán saïch Nhaì næåïc. Thu ngán saïch Nhaì næåïc laì viãûc Nhaì næåïc duìng quyãön læûc cuía mçnh âãø táûp trung mäüt pháön saín pháøm xaî häüi (nguäön taìi chênh quäúc gia) âãø hçnh thaình quyî tiãön tãû táûp trung låïn nháút laì ngán saïch Nhaì næåïc nhàòm thoaí maîn caïc nhu cáöu cuía Nhaì næåïc. * Baín cháút thu ngán saïch. - Thu ngán saïch Nhaì næåïc laì quaï trçnh Nhaì næåïc tham gia phán phäúi cuía caíi xaî häüi dæåïi hçnh thæïc giaï trë, âãø hçnh thaình quyî tiãön tãû táûp trung låïn nháút cuía Nhaì næåïc. - Thu ngán saïch Nhaì næåïc laì cäng cuû cuía Nhaì næåïc âãø âaím baío cho Nhaì næåïc hoaìn thaình nhiãûm vuû cuía mçnh. * Näüi dung thu ngán saïch Nhaì næåïc Thu ngán saïch Nhaì næåïc åí næåïc ta hiãûn nay gäöm: - Thu thuãú, phê, lãû phê tæì caïc täø chæïc, caï nhán theo quy âënh cuía phaïp luáût. - Thu tæì hoaût âäüng kinh tãú cuía Nhaì næåïc nhæ caïc khoaín thu sæí duûng väún Nhaì næåïc tæì caïc doanh nghiãûp maì Nhaì næåïc goïp väún. - Thu häöi väún tæì caïc cå såí kinh tãú cuía Nhaì næåïc thu häöi tiãön cho vay. - Thu tæì caïc hoaût âäüng sæû nghiãûp, sæû nghiãûp kinh tãú, sæû nghiãûp vàn hoaï thãø duûc thãø thao... - Thu tæì caïc khoaín huy âäüng âoïng goïp cuía caïc täø chæïc vaì táöng låïp nhán dán âãø xaïc âënh cå såí haû táöng. - Thu viãûn tråü, tàûng cuía caïc täø chæïc, caï nhán vaì chênh phuí caïc næåïc. - Caïc khoaín do Nhaì næåïc vay âãø buì âàõp bäüi chi âæåüc âæa vaìo cán âäúi ngán saïch. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -14-
  8. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. - Caïc khoaín thu khaïc theo quy âënh cuía phaïp luáût. * Caïc nhán täú aính hæåíng âãún thu ngán saïch Nhaì næåïc. - Täúc âäü phaït triãøn nãön kinh tãú thãø hiãûn mæïc tàng træåíng GDP xeït vãö täøng giaï trë vaì thu nháûp GDP bçnh quán theo âáöu ngæåìi. Tæì täúc âäü tàng træåíng GDP âãø xaïc âënh mæïc thu cuía ngán saïch Nhaì næåïc. - Tè suáút doanh låüi trong nãön kinh tãú: phaín aïnh hiãûu quaí cuía âáöu tæ phaït triãøn kinh tãú. Tè suáút doanh låüi caìng låïn, nguäön taìi chênh caìng låïn. Nhæîng næåïc coï tè suáút âáy laì trong nãön kinh tãú cao seî coï tè suáút thu ngán saïch Nhaì næåïc låïn vaì ngæåüc laûi. - Khaí nàng xuáút kháøu khoaïng saín taìi nguyãn: nãúu tàng nhanh tè troüng xuáút kháøu coï thãø tàng tè suáút thu ngán saïch Nhaì næåïc. Vç váûy taìi nguyãn khoaïng saín åí næåïc ta trong âoï coï dáöu khê laì mäüt trong nhæîng nhán täú quan troüng tàng thu ngán saïch Nhaì næåïc. - Täø chæïc bäü maïy thu näüp, thæûc hiãûn thu âi âäi våïi näüp: täø chæïc bäü maïy thu goün nheû âaût hiãûu quaí cao, coï caïc biãûn phaïp chäúng tháút thu thuãú, träún láûu thuãú. - Phong tuûc táûp quaïn, yï thæïc cháúp haình näüp thuãú âäúi våïi caïc täø chæïc vaì âàûc biãût laì våïi caïc táöng låïp nhán dán. b. Thuãú - nguäön thu chuí yãúu cuía ngán saïch Nhaì næåïc * Khaïi niãûm Thuãú laì hçnh thæïc taìi chênh âáöu tiãn maì Nhaì næåïc duìng quyãön læûc cuía mçnh ban haình caïc sàõc luáût thuãú, bàõt buäüc caïc táöng låïp dán cæ, caïc täø chæïc kinh tãú... âoïng goïp cho Nhaì næåïc. Nhaì næåïc so saïnh hoaût âäüng thuãú âãø huy âäüng caïc nguäön thu, phán phäúi thu nháûp, theo âæåìng läúi phaït triãøn kinh tãú xaî häüi cuía Nhaì næåïc. * Âàûc âiãøm thuãú åí næåïc ta. - Thuãú laì hçnh thæïc âäüng viãn taìi chênh mang tênh bàõt buäüc theo luáût âënh. Nhaì næåïc duìng quyãön læûc cuía mçnh ban haình caïc sàõc luáût thuãú nhàòm taûo nguäön thu äøn âënh cho ngán saïch Nhaì næåïc, thuãú laì nguäön thu thæåìng xuyãn. - Thuãú laì khoaín âoïng goïp khäng bäöi hoaìn træûc tiãúp âäúi våïi ngæåìi näüp (ngæåìi näüp coï thãø âæåüc thuû hæåíng tæì ngán saïch caïc khoaín chi cho hoaût âäüng sæû nghiãûp vàn hoaï xaî häüi...) - Thuãú luän laì cäng cuû taìi chênh thæûc hiãûn thàõng låüi nhiãûm vuû cuía Nhaì næåïc. Thuãú luän mang tênh giai cáúp cuía Nhaì næåïc âaî sinh ra noï. * Caïc yãúu täú cáúu thaình mäüt sàõc thuãú: 1) Ngæåìi näüp thuãú: coï theí laì mäüt phaïp nhán hay thãø nhán. Trong táút caí caïc luáût thuãú, ngæåìi näüp thuãú phaíi âæåüc quy âënh roî raìng. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -15-
  9. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. 2) Ngæåìi chëu thuãú: laì ngæåìi phaíi trêch tæì thu nháûp cuía mçnh âãø näüp thuãú cho Nhaì næåïc. Trong caïc sàõc luáût thuãú, viãûc xaïc âënh ngæåìi chëu thuãú laì khoï laìm âæåüc (coï thãø noïi laì khäng xaïc âënh âæåüc yãúu täú ngæåìi chëu thuãú). Tuy nhiãn khi ban haình caïc luáût thuãú, phaíi âãö cáûp âãún yãúu täú naìy âãø tiãn læåüng sæû taïc âäüng cuía thuãú cuû thãø aính hæåíng nhæ thãú naìo âäúi våïi caïc doanh nghiãûp, caïc táöng låïp dán cæ... 3) Âäúi tæåüng âaïnh thuãú: trong luáût thuãú, âäúi tæåüng âaïnh thuãú laì thuãú âaïnh vaìo caïi gç? Âäúi tæåüng âaïnh thuãú coï thãø laì doanh thu, laì laîi, laì saín læåüng taìi nguyãn khai thaïc, laì diãûn têch nhaì âáút sæí duûng... 4) Giaï tênh thuãú: laì càn cæï âãø xaïc âënh säú thuãú phaíi näüp. Vê duû: Thuãú giaï trë gia tàng âäúi våïi haìng hoaï näüi âëa tênh trãn giaï baïn (chæa coï thuãú giaï trë gia tàng). Giaï tênh thuãú nháûp kháøu laì giaï nháûp taûi cæía kháøu (chæa coï thuãú giaï trë gia tàng). 5) Thuãú suáút: laì pháön thuãú phaíi näüp trãn mäùi âån vë tênh thuãú cuía âäúi tæåüng âaïnh thuãú. Thuãú suáút thãø hiãûn mæïc âäü âäüng viãn âäúi våïi tæìng âäúi tæåüng âaïnh thuãú khaïc nhau trong caïc luáût thuãú. Thuãú suáút coï caïc loaûi: + Thuãú suáút theo säú tuyãût âäúi (thuãú coï mæïc thu cäú âënh). + Thuãú suáút tè lãû laì thuãú suáút âæåüc quy âënh theo tyí lãû % trãn âäúi tæåüng âaïnh thuãú. + Thuãú suáút luyî tiãún laì loaûi thuãú suáút tàng dáön lãn theo âäü låïn cuía tæìng âäúi tæåüng âaïnh thuãú. Coï 2 loaûi thuãú suáút luyî tiãún: • Thuãú suáút luyî tiãún tæìng pháön laì thuãú suáút tàng dáön lãn theo mæïc âäü tàng lãn cuía âäúi tæåüng âaïnh thuãú. • Thuãú suáút luyî tiãún tæìng pháön laì thuãú suáút tàng lãn theo toaìn bäü mæïc tàng cuía âäúi tæåüng âaïnh thuãú. Trong táút caí caïc yãúu täú cáúu thaình mäüt sàõc thuãú, thuãú suáút laì yãïu täú quan troüng nháút, coï thãø coi laì linh häön cuía mäüt sàõc thuãú. Khi thiãút kãú thuãú suáút cho mäüt sàõc thuãú, caïc nhaì thiãút kãú phaíi xem xeït, nghiãn cæïu ráút cáøn troüng. 6) Âån vë tênh thuãú: âån vë âæåüc sæí duûng laìm phæång tiãûn tênh toaïn cuía âäúi tæåüng âaïnh thuãú. Vê duû: âån vë tênh thuãú thu nháûp doanh nghiãûp laì VNÂ, âån vë tênh thuãú sæí duûng âáút näng nghiãûp laì Kg thoïc, tênh theo haûng âáút. 7) Miãùn giaím thuãú: trong báút kyì mäüt sàõc thuãú naìo cuîng coï yãúu täú naìy. Viãûc miãùn giaím thuãú âãø thæûc hiãûn viãûc âiãöu chènh phuì håüp trong nhæîng træåìng Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -16-
  10. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. håüp khoï khàn, khi caïc âäúi tæåüng näüp thuãú gàûp hoaìn caính, nhæîng træåìng håüp “ báút khaí khaïng“ trong viãûc näüp thuãú cho Nhaì næåïc. 8) Thæåíng phaût: laì hçnh thæïc Nhaì næåïc khuyãún khêch, âäüng viãn bàòng váût cháút nhæîng ngæåìi thæûc hiãûn täút luáût thuãú, âäöng thåìi thæûc hiãûn phaût bàòng váût cháút âäúi våïi nhæîng ngæåìi vi phaûm luáût thuãú (ngoaìi viãûc phaût bàòng váût cháút, ngæåìi vi phaûm coï thãø bë xæí lyï bàòng phaïp luáût). 9) Thuí tuûc vãö thuãú: laì nhæîng quy âënh vãö giáúy tåì, chæïng tæì trçnh tæû näüp, thu, mang tênh cháút haình chênh nhæ: thuí tuûc kã khai, thuí tuûc tênh thuãú vaì näüp thuãú. 10) Hãû thäúng thuãú næåïc ta hiãûn nay vaì phán loaûi thuãú * Hiãûn nay hãû thäúng thuãú næåïc ta bao gäöm: + Thuãú giaï trë gia tàng. + Thuãú tiãu thuû âàûc biãût. + Thuãú xuáút nháûp kháøu. + Thuãú thu nháûp doanh nghiãûp. + Thuãú taìi nguyãn. + Thuãú nhaì âáút + thuãú sæí duûng âáút näng nghiãûp. + Thuãú thu nháûp våïi ngæåìi thu nháûp cao. + Thuãú män baìi. + Thuãú træåïc baû. + Thuãú thu nháûp caï nhán (dæû kiãún). + Caïc loaûi phê, lãû phê. * Phán loaûi thuãú: âãø quaín lyï vaì hoaûch toaïn täút caïc khoaín thuãú ta tiãún haình phán loaûi thuãú. Phán loaûi thuãú laì sàõp sãúp caïc thuãú coï âàûc træng giäúng nhau vaìo tæìng loaûi, tæìng nhoïm. Hiãûn nay coï caïc caïch phán loaûi thuãú: 1> Phán loaûi thuãú theo quan hãû giæîa thuãú vaì âäúi tæåüng phaíi gaïnh chëu thuãú. Coï 2 loaûi: • Thuãú træûc thu: laì caïc thæï thuãú træûc tiãúp huy âäüng (thu) mäüt pháön thu nháûp cuía ngæåìi näüp thuãú. Âàûc âiãøm cå baín cuía thuãú træûc thu laì ngæåìi näüp thuãú vaì ngæåìi chëu thuãú laì mäüt. Khi näüp thuãú træûc thu, ngæåìi näüp thuãú âem mäüt pháön thu nháûp cuía mçnh näüp thuãú. Hiãûn nay coï caïc loaûi thuãú træûc thu nhæ: thuãú thu nháûp doanh nghiãûp, thuãú âäúi våïi ngæåìi coï thu nháûp cao, thuãú sæí duûng âáút näng nghiãûp. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -17-
  11. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. Thuãú træûc thu coï thãø træûc tiãúp âiãöu tiãút thu nháûp cuía caï nhán vaì doanh nghiãûp nãn trong sàõc thuãú naìy ngæåìi ta thiãút kãú thuãú suáút luyî tiãún âãø âiãöu tiãút ngæåìi coï thu nháûp cao. • Thuãú giaïn thu: laì caïc loaûi thuãú maì ngæåìi näüp thuãú näüp giaïn tiãúp cho ngæåìi tiãu duìng. Ngæåìi näüp thuãú khäng phaíi laì ngæåìi chëu thuãú. Âàûc âiãøm cå baín cuía thuãú giaïn thu laì: thuãú giaïn thu laì bäü pháûn cáúu thaình giaï (thuãú giaïn thu nàòm trong giaï baïn). Ngæåìi tiãu duìng khi mua haìng âaî traí tiãön haìng trong âoï coï caí thuãú. Hiãûn nay coï caïc loaûi thuãú giaïn thu nhæ thuãú giaï trë gia tàng, thuãú xuáút nháûp kháøu. 2> Phán loaûi theo âäúi tæåüng âaïnh thuãú. Phán loaûi naìy laì xem xeït thuãú âaïnh trãn caïi gç ?. Theo caïch phán loaûi naìy coï thãø chia laìm caïc loaûi thuãú sau: • Thuãú thu nháûp: nhæ thuãú thu nháûp doanh nghiãûp, thuãú thu nháûp cuía ngæåìi coï thu nháûp cao. • Thuãú vãö taìi saín: nhæ thuãú træåïc baû (thuãú chuyãøn giao quyãön sæí duûng âáút, thuãú mua baïn ä tä, báút âäüng saín), thuãú sæí duûng taìi saín Nhaì næåïc (thuãú sæí duûng âáút näng nghiãûp, thuãú taìi nguyãn, thu sæí duûng väún Nhaì næåïc...) • Thuãú tiãu duìng: âaïnh vaìo haìng hoaï dëch vuû læu thäng trãn thë træåìng näüi âëa vaì xuáút nháûp kháøu nhæ thuãú giaï trë gia tàng, thuãú tiãu thuû âàûc biãût, thuãú xuáút nháûp kháøu... c. Chi ngán saïch Nhaì næåïc. * Nhæîng váún âãö chung vãö chi ngán saïch Nhaì næåïc. - Khaïi niãûm: Chi ngán saïch Nhaì næåïc laì viãûc phán phäúi vaì sæí duûng quyî ngán saïch Nhaì næåïc nhàòm âaím baío thæûc hiãûn caïc chæïc nàng, nhiãûm vuû cuía Nhaì næåïc theo nguyãn tàõc nháút âënh. Chi ngán saïch Nhaì næåïc laì quaï trçnh phán phäúi laûi caïc nguäön taìi chênh âaî âæåüc táûp trung vaìo ngán saïch Nhaì næåïc vaì sæí duûng nguäön taìi chênh naìy cho viãûc thæûc hiãûn tæìng muûc tiãu, tæìng hoaût âäüng vaì tæìng cäng viãûc cuû thãø thuäüc caïc chæïc nàng cuía Nhaì næåïc. - Âàûc âiãøm cuía chi ngán saïch Nhaì næåïc. • Chi ngán saïch Nhaì næåïc gàõn liãön våïi bäü maïy Nhaì næåïc, våïi viãûc thæûc hiãûn chæïc nàng, nhiãûm vuû cuía tæìng bäü maïy Nhaì næåïc. • Chi ngán saïch Nhaì næåïc gàõn liãön våïi quyãön læûc Nhaì næåïc. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -18-
  12. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. • Chi ngán saïch Nhaì næåïc laì khoaín chi khäng hoaìn traí træûc tiãúp (khaïc våïi tên duûng). • Chi ngán saïch Nhaì næåïc laì mäüt bäü pháûn cáúu thaình luäöng váûn âäüng tiãön tãû trong nãön kinh tãú, vç váûy chi ngán saïch Nhaì næåïc gàõn liãön våïi sæû váûn âäüng cuía caïc phaûm truì giaï trë khaïc nhæ giaï caí, tiãön læång, tên duûng, thë træåìng chæïng khoaïn... * Nhæîng nguyãn tàõc täø chæïc chi ngán saïch Nhaì næåïc: - Khi bäú trê chi ngán saïch Nhaì næåïc phaíi dæûa trãn cå såí coï nguäön thu thæûc tãú. Thæûc hiãûn nguyãn tàõc naìy seî âaím baío haûn chãú bäüi chi, thæûc hiãûn kiãöm chãú laûm phaït tæì “gäúc”. - Thæûc hiãûn tiãút kiãûm trong caïc khoaín chi tiãu vaì tênh hiãûu quaí trong viãûc bäú trê caïc khoaín chi tiãu cuía ngán saïch Nhaì næåïc. - Khi täø chæïc chi ngán saïch Nhaì næåïc phaíi thæûc hiãûn táûp trung vaìo chæång trçnh troüng âiãøm, táûp trung vaìo caïc ngaình muîi nhoün, nhæîng ngaình naìy laìm cå såí cho viãûc thæûc hiãûn cäng nghiãûp hoaï - hiãûn âaûi hoaï. Quaïn triãût nguyãn tàõc naìy haûn chãú tçnh traûng raíi maình maình trong bäú trê chi ngán saïch Nhaì næåïc. - Chi ngán saïch Nhaì næåïc phaíi thæûc hiãûn phæång chám “ Nhaì næåïc vaì dán cuìng laìm”. Thæûc hiãûn kãút håüp giæîa chi trong ngán saïch vaì chi caïc quyî ngoaìi ngán saïch Nhaì næåïc. * Bäüi chi ngán saïch Nhaì næåïc vaì caïc giaíi phaïp Thæûc hiãûn thàng bàòng thu - chi ngán saïch laì âiãöu kiãûn quan troüng âãø bçnh äøn váût giaï, äøn âënh vaì phaït triãøn saín xuáút, äøn âënh âåìi säúng caïc táöng låïp nhán dán, kiãöm chãú laûm phaït. Tuy nhiãn säú thu ngán Nhaì næåïc coï haûn, trong khi âoï nhu cáöu chi tiãu cuía Nhaì næåïc laûi khäng ngæìng tàng lãn, dáùn âãún bäüi chi ngán saïch Nhaì næåïc. Bäüi chi ngán saïch cuìng våïi laûm phaït tråí thaình phäø biãún âäúi våïi háöu hãút caïc quäúc gia våïi nhæîng mæïc âäü khaïc nhau. Bäüi chi ngán saïch Nhaì næåïc trãn quy mä låïn âæåüc coi laì nguyãn nhán træûc tiãúp gáy ra laûm phaït taïc âäüng xáúu âãún phaït triãøn kinh tãú xaî häüi vaì âåìi säúng caïc táöng låïp nhán dán. Caïc giaíi phaïp khäúng chãú bäüi chi, kiãöm chãú laûm phaït: - Caïc giaíi phaïp kêch cáöu nãön kinh tãú: tàng thu giaím chi ngán saïch Nhaì næåïc. - Vay nåü trong vaì ngoaìi næåïc âãø buì âàõp bäüi chi (phaït haình traïi phiãúu, tên phiãúu...). - Phaït haình tiãön giáúy âãø buì âàõp. Trong caïc giaíi phaïp trãn thç tàng thu, giaím chi laì giaíi phaïp têch cæûc âãø cán âäúi ngán saïch. Caïc giaíi phaïp tçnh thãú thæåìng âæåüc sæí duûng laì: - Vay nåü trong næåïc thäng qua hçnh thæïc phaït haình traïi phiãúu. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -19-
  13. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. - Vay nåü næåïc ngoaìi, phaíi cán nhàõc læûa choün hçnh thæïc vay, laîi suáút vay, caïc âiãöu kiãûn keìm theo cuía caïc khoaín vay, täø chæïc quaín lyï coï hiãûu quaí tiãön vay. III. Taìi chênh doanh nghiãûp. 1. Nhæîng váún âãö chung vãö taìi chênh doanh nghiãûp. a. Khaïi niãûm Doanh nghiãûp laì mäüt täø chæïc kinh doanh coï tãn riãng, coï taìi saín , truû såí giao dëch äøn âënh âæåüc pheïp kinh doanh theo quy âënh cuía phaïp luáût, coï tæ caïch phaïp nhán, hoaût âäüng kinh doanh nhàòm muûc âêch täúi âa hoaï giaï trë taìi saín cuía chuí såí hæîu doanh nghiãûp. Âãø tiãún haình caïc hoaût âäüng kinh doanh doanh nghiãûp phaíi coï 3 yãúu täú càn baín: âäúi tæåüng lao âäüng, sæïc lao âäüng vaì tæ liãûu lao âäüng. Trong nãön kinh tãú thë træåìng caïc yãúu täú trãn biãøu hiãûn bàòng tiãön goüi laì väún kinh doanh. Muäún coï väún kinh doanh caïc doanh nghiãûp phaíi sæí duûng taìi chênh doanh nghiãûp âãø huy âäüng väún, phán phäúi väún, sæí duûng väún hiãûu quaí. Quaï trçnh taûo láûp, phán phäúi vaì sæí duûng caïc quyî tiãön tãû cuía doanh nghiãûp laì caïc quan hãû kinh tãú thãø hiãûn dæåïi hçnh thæïc giaï trë (goüi laì caïc quan hãû taìi chênh). - Quan hãû taìi chênh giæîa doanh nghiãûp våïi caïc chuí thãø khaïc: Doanh nghiãûp, täø chæïc kinh tãú khaïc trong viãûc goïp väún, cho vay väún... - Quan hãû taìi chênh giæîa doanh nghiãûp våïi Nhaì næåïc trong quan hãû vãö tiãön cáúp vaì tiãön näüp... - Quan hãû taìi chênh giæîa doanh nghiãûp våïi caïc bäü pháûn saín xuáút kinh doanh træûc thuäüc trong viãûc thæûc hiãûn haûch toaïn kinh doanh näüi bäü vaì våïi caïn bäü cäng nhán viãn. - Quan hãû taìi chênh phaït sinh ra trong caïc hoaût âäüng xaî häüi. b. Âàûc âiãøm cuía taìi chênh doanh nghiãûp. - Taìi chênh doanh nghiãûp gàõn liãön våïi quaï trçnh hoaût âäüng kinh doanh cuía doanh nghiãûp. Quaï trçnh saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp gäöm caïc quaï trçnh cung cáúp - saín xuáút vaì tiãu thuû. Quaï trçnh saín xuáút laìm phaït sinh caïc quan hãû taìi chênh âaî nãu åí pháön trãn. - Taìi chênh doanh nghiãûp gàõn liãön våïi quaï trçnh váûn âäüng cuía väún kinh doanh. c. Vai troì cuía taìi chênh doanh nghiãûp. - Täø chæïc huy âäüng väún (khai thaïc, thu huït caïc nguäön taìi chênh), âaím baío âuí vaì këp thåìi väún cho caïc hoaût âäüng kinh doanh cuía doanh nghiãûp cuîng nhæ caïc hoaût âäüng khaïc. - Täø chæïc sæí duûng väún coï hiãûu quaí vaì tiãút kiãûm. - Kêch thêch saín xuáút kinh doanh vaì âiãöu tiãút kinh doanh. - Kiãøm tra, kiãøm soaït chàût cheî viãûc sæí duûng väún, viãûc täø chæïc saín xuáút vaì tiãu thuû âãø tæì âoï âæa ra caïc quyãút âënh håüp lyï âãø âiãöu chènh caïc quan hãû taìi chênh cuía doanh nghiãûp. IV. Baío hiãøm. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -20-
  14. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. 1. Khaïi niãûm: Baío hiãøm laì mäüt quyî tiãön tãû táûp trung gàõn lieìn våïi quaï trçnh hçnh thaình, phán phäúi vaì sæí duûng quyî tiãön tãû naìy âãø xæí lyï caïc ruíi ro, âaím baío an toaìn cho quaï trçnh taïi saín xuáút vaì âåìi säúng con ngæåìi trong xaî häüi. 2. Caïc hçnh thæïc baío hiãøm a. Càn cæï vaìo muûc âêch hoaût âäüng cuía caïc täø chæïc quaín lyï quyî baío hiãøm ngæåìi ta chia baío hiãøm ra laìm 2 loaûi: + Baío hiãøm coï muûc âêch kinh doanh: laì hoaût âäüng baío hiãøm cuía caïc haîng (cäng ty) vç muûc âêch låüi nhuáûn. Vê duû baío hiãøm taìi saín , baío hiãøm nhán thoü... + Baío hiãøm khäng vç muûc âêch kinh doanh, vê duû baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú. b. Theo phæång thæïc xæí lyï ruíi ro: 2 loaûi. + Phæång thæïc phán taïn, chuyãøn ruíi ro cho cäng ty baío hiãøm chëu. Âãø thæûc hiãûn phæång thæïc naìy, caï nhán, täø chæïc tham gia baío hiãøm phaíi näüp phê baío hiãøm theo håüp âäöng baío hiãøm kyï kãút giæîa 2 bãn: täø chæïc chuyãn doanh baío hiãøm vaì ngæåìi tham gia baío hiãøm. + Phæång thæïc tæû baío hiãøm: caïc täø chæïc vaì caï nhán tæû thaình láûp caïc quyî dæû træî riãng âãø buì âàõp caïc thiãût haûi, ruíi ro coï thãø xaíy ra âäúi våïi quaï trçnh saín xuáút vaì âåìi säúng sæïc khoeí cuía con ngæåìi. V. Tên duûng 1. Nhæîng váún âãö chung vãö tên duûng a. Khaïi niãûm: Tên duûng laì kháu trong hãû thäúng taìi chênh biãøu hiãûn mäúi quan hãû kinh tãú gàõn liãön våïi quaï trçnh taûo láûp vaì sæí duûng quyî tên duûng nhàòm thoaí maîn nhu cáöu väún taûm thåìi cho quaï trçnh phaït triãøn, saín xuáút kinh doanh vaì nhu cáöu tiãu duìng khaïc cuía táöng låïp nhán dán theo nguyãn tàõc hoaìn traí. b. Âàûc âiãøm - Tên duûng laì quyî tiãön tãû táûp trung váûn haình theo nguyãn tàõc hoaìn traí theo håüp âäöng tên duûng âaî kyï giæîa hai bãn ngæåìi âi vay vaì ngæåìi cho vay. - Väún cho vay laì mäüt loaûi haìng hoaï âàûc biãût, vç váûy giaï caí cuía väún tên duûng luän âæåüc coi laì giaï caí cuía mäüt haìng hoaï âàûc biãût. c. Vai troì cuía tên duûng trong nãön kinh tãú thë træåìng. - Tên duûng goïp pháön âiãöu hoaì väún âaím baío väún cho quaï trçnh taïi saín xuáút xaî häüi diãùn ra bçnh thæåìng, liãn tuûc vaì coï hiãûu quaí. - Tên duûng goïp pháön phaït triãøn kinh tãú, thæûc hiãûn âæåüc quaï trçnh cäng nghiãûp hoaï, hiãûn âaûi hoaï âáút næåïc, xoaï âoïi giaím ngheìo, thæûc hiãûn chênh saïch phaït triãøn nãön kinh tãú, thæûc hiãûn chênh saïch xaî häüi cuía Âaíng vaì Nhaì næåïc. - Tên duûng goïp pháön måí räüng quan hãû håüp taïc quäúc tãú, goïp pháön âáøy nhanh quaï trçnh häüi nháûp cuía nãön kinh tãú næåïc ta våïi caïc næåïc khaïc trong khu væûc 2. Caïc hçnh thæïc tên duûng chuí yãúu trong nãön kinh tãú thë træåìng Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -21-
  15. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. a. Tên duûng thæång maûi: Tên duûng thæång maûi laì quan hãû mua baïn chëu haìng hoaï saín pháøm giæîa nhæîng ngæåìi hoàûc täø chæïc saín xuáút kinh doanh. Âäúi tæåüng cuía tên duûng thæång maûi laì caïc loaûi haìng hoaï, saín pháøm: nguyãn váût liãûu, haìng hoaï, maïy moïc thiãút bë, dëch vuû... - Chuí thãø tham gia tên duûng thæång maûi laì nhæîng täø chæïc vaì caï nhán tham gia saín xuáút kinh doanh thuäüc moüi loaûi hçnh såí hæîu thuäüc caïc ngaình saín xuáút kinh doanh dëch vuû khaïc nhau. - Cäng cuû cuía tên duûng thæång maûi laì thæång phiãúu. Thæång phiãúu: laì chæïng chè coï giaï trë ghi lãûnh yãu cáöu thanh toaïn hoàûc cam kãút thanh toaïn khäng âiãöu kiãûn mäüt säú tiãön xaïc âënh trong mäüt thåìi gian nháút âënh. Thæång phiãúu gäöm häúi phiãúu vaì lãûnh phiãúu. + Häúi phiãúu: laì chæïng chè coï giaï do chuí nåü kyï phaït haình (coìn goüi laì ngæåìi kyï phaït láûp) yãu cáöu con nåü (goüi laì ngæåìi bë kyï phaït) thanh toaïn khäng âiãöu kiãûn mäüt khoaín tiãön xaïc âënh khi coï yãu cáöu vaìo mäüt thåìi gian nháút âënh cho ngæåìi thuû hæåíng. + Lãûnh phiãúu: laì chæïng chè coï giaï do ngæåìi thiãúu nåü (con nåü) láûp ra âãø cam kãút thanh toaïn khäng âiãöu kiãûn mäüt säú tiãön xaïc âënh vaìo mäüt thåìi gian nháút âënh cho ngæåìi thuû hæåíng. Tên duûng thæång maûi coï æu âiãøm: tàng täúc âäü læu thäng haìng hoaï, giaím chi phê giao dëch. Haûn chãú cuía tên duûng thæång maûi: quy mä nhoí, thåìi gian ngàõn (khäng âaïp æïng nhu cáöu daìi haûn), phaûm vi heûp (chè thæûc hiãûn dæåïi hçnh thæïc hiãûn váût). b. Tên duûng ngán haìng Tên duûng ngán haìng phaín aïnh quan hãû vay mæåün väún tiãön tãû giæîa caïc ngán haìng våïi caïc chuí thãø kinh tãú khaïc trong nãön kinh tãú. * Chuí thãø tham gia tên duûng ngán haìng bao gäöm: - Täø chæïc ngán haìng: gäöm caïc ngán haìng thæång maûi, håüp taïc xaî tên duûng. - Caïc doanh nghiãûp, caïc täø chæïc kinh tãú, täø chæïc xaî häüi vaì caïc táöng låïp dán cæ. * Âäúi tæåüng cuía tên duûng ngán haìng laì väún tiãön tãû taûm thåìi nhaìn räùi trong nãön kinh tãú quäúc dán. * Caïc hçnh thæïc hoaût âäüng cuía tên duûng ngán haìng gäöm 2 màût hoaût âäüng: âi vay (täø chæïc huy âäüng väún dæåïi moüi hçnh thæïc) vaì cho vay våïi caïc hçnh thæïc: vay väún læu âäüng, vay daìi haûn, vay thanh toaïn... Tên duûng ngán haìng âoïng vai troì bäø tråü quan troüng trong viãûc cung æïng väún cho saín xuáút kinh doanh våïi säú læåüng låïn, thåìi gian daìi (kãø caí ngàõn) Âäúi tæåüng phuûc vuû cuía tên duûng ngán haìng ráút räüng raîi, goïp pháön thæûc hiãûn phaït triãøn kinh tãú. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -22-
  16. Tµi chÝnh trong doanh nghiÖp x©y dùng. c. Tên duûng thuã mua Tên duûng thuã mua (thuã taìi chênh) phaín aïnh nhæîng quan hãû tên duûng phaït sinh giæîa cäng ty taìi chênh (cäng ty cho thuã taìi chênh) våïi nhæîng ngæåìi saín xuáút kinh doanh dæåïi lénh væûc cho thuã taìi saín. + Chuí thãø tham gia: caïc cäng ty taìi chênh (ngæåìi cho thuã). + Âäúi tæåüng tên duûng thuã mua: caïc loaûi maïy moïc, phæång tiãûn váûn taíi... Æu âiãøm: giuïp cho caïc doanh nghiãûp coï thãø hiãûn âaûi hoaï cäng nghãû, thiãút bë khi khaí nàng taìi chênh coï haûn. Hçnh thæïc tên duûng naìy khäng cáön taìi saín thãú cháúp. Caïc doanh nghiãûp dãù tiãúp cáûn khoaín vay naìy. Haûn chãú: Âäúi tæåüng chè laì taìi saín nãn phaûm vi heûp hån tên duûng khaïc. Våïi hçnh thæïc nay chi phê väún cao hån. d. Tên duûng Nhaì næåïc. Tên duûng Nhaì næåïc phaín aïnh quan hãû tên duûng giæîa Nhaì næåïc våïi caïc táöng låïp dán cæ vaì caïc chuí thãø kinh tãú khaïc. - Chuí thãø tham gia tên duûng Nhaì næåïc: Nhaì næåïc, dán cæ, caïc täø chæïc tên duûng vaì caïc doanh nghiãûp - Âäúi tæåüng cuía tên duûng Nhaì næåïc laì tiãön taûm thåìi nhaìn räùi cuía táöng låïp dán cæ vaì täø chæïc... - Caïc hçnh thæïc phäø biãún tên duûng Nhaì næåïc: + Tên phiãúu kho baûc. + Traïi phiãúu kho baûc. + Traïi phiãúu âáöu tæ. Vê duû: trong khaïng chiãún chäúng Phaïp, chênh phuí næåïc Viãût Nam dán chuí Cäüng hoaì âaî phaït haình “ Cäng phiãúu khaïng chiãún“, “ Traïi phiãúu quäúc gia” thu bàòng thoïc vaì tiãön nhàòm taûo nguäön thu cho chênh phuí thæûc hiãûn khaïng chiãún thàõng låüi. Sau hoaì bçnh (1954) chênh phuí phaït haình “ Traïi phiãúu xaïc âënh nhaì maïy dãût 8/3”. Trong sæû nghiãûp cäng nghiãûp hoaï, hiãûn âaûi hoaï âáút næåïc chênh phuí âaî phaït haình “ Traïi phiãúu kho baûc”, “ Traïi phiãúu xáy dæûng âæåìng dáy 500 KV”. Gáön âáy (2003) phaït haình “ Cäng traïi giaïo duûc” -Æu âiãøm: buì âàõp bäüi chi ngán saïch, goïp pháön âiãöu tiãút nãön kinh tãú, âiãöu chènh laûm phaït, âiãöu hoaì læu thäng tiãön tãû, thæûc hiãûn chênh saïch xaî häüi. Âäúi våïi âäúi tæåüng cho vay coï âäü an toaìn cao. - Haûn chãú: nãúu gàûp ruíi ro trong quaï trçnh thæûc hiãûn caïc chæång trçnh, dæû aïn phaït triãøn saín xuáút... thç nguäön trang traíi traïi phiãúu huy âäüng seî gáy sæïc eïp âäúi våïi nãön kinh tãú. Màûc khaïc viãûc huy âäüng cuía chênh phuí seî taûo sæïc eïp âäúi våïi âáöu tæ cuía tæ nhán. Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ Thu Thñy. -23-
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0