Giáo trình Thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt - MĐ07: Trồng sầu riêng, măng cụt

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST

Báo xấu

242
lượt xem 71
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bộ giáo trình của nghề “Trồng sầu riêng, măng cụt” trình độ sơ cấp nghề có 07 mô đun. Một trong những mô đun đó là “Thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt”. Cuốn giáo trình này hướng dẫn cách xác định thời điểm để thu hoạch sầu riêng, măng cụt cho phù hợp với mục đích sử dụng; Hướng dẫn thu hoạch; Phân loại; Bảo quản và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt - MĐ07: Trồng sầu riêng, măng cụt

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN THU HOẠCH VÀ TIÊU THỤ SẦU RIÊNG, MĂNG CỤT MÃ SỐ: MĐ 07 NGHỀ: TRỒNG SẦU RIÊNG, MĂNG CỤT Trình độ: Sơ cấp nghề
2 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dẫn dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. MÃ TÀI LIỆU: MĐ 07
3 LỜI GIỚI THIỆU Bộ giáo trình của nghề “Trồng sầu riêng, măng cụt” trình độ sơ cấp nghề có 07 mô đun. Một trong những mô đun đó là “Thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt”. Cuốn giáo trình này hướng dẫn cách xác định thời điểm để thu hoạch sầu riêng, măng cụt cho phù hợp với mục đích sử dụng; Hướng dẫn thu hoạch; Phân loại; Bảo quản và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất. Quá trình biên soạn giáo trình, chúng tôi đã nhận được sự chỉ đạo, hướng dẫn của Vụ Tổ chức Cán bộ - Bộ Nông nghiệp và PTNT; Sự hợp tác, giúp đỡ của các nhà khoa học, các cơ sở, các nông dân sản xuất sầu riêng, măng cụt giỏi; Sự tham gia đóng góp ý kiến của các nhà giáo, để chúng tôi xây dựng chương trình và biên soạn giáo trình. Toàn bộ mô đun được phân bố giảng dạy trong 06 bài như sau: Bài 1. Xác định thời điểm thu hoạch sầu riêng Bài 2. Thu hoạch sầu riêng Bài 3. Xác định thời điểm thu hoạch măng cụt Bài 4. Thu hoạch măng cụt Bài 5. Phân loại và bảo quản sầu riêng, măng cụt Bài 6. Tiêu thụ sầu riêng, măng cụt Các bài trong mô đun có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tạo điều kiện cho học viên thực hiện được mục tiêu học tập và áp dụng vào thực tế trồng sầu riêng, măng cụt tại cơ sở. Mô đun này liên quan mật thiết với các mô đun: Chuẩn bị trước khi trồng; Chuẩn bị cây giống, Trồng cây sầu riêng/măng cụt, Chăm sóc và Phòng trừ dịch hại. Các thông tin trong giáo trình có giá trị hướng dẫn giáo viên thiết kế, tổ chức giảng dạy và vận dụng phù hợp với điều kiện, bối cảnh thực tế của từng vùng trong quá trình dạy học. Trong quá trình biên soạn chương trình, giáo trình. Dù đã hết sức cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Chúng tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ các nhà giáo, các chuyên gia, người sử dụng lao động và người lao động trực tiếp trong lĩnh vực trồng sầu riêng, măng cụt để chương trình, giáo trình được điều chỉnh, bổ sung cho hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu học nghề trong thời kỳ đổi mới. Xin chân thành cảm ơn!
4 MỤC LỤC ĐỀ MỤC TRANG LỜI GIỚI THIỆU …………………………...…………………… 3 Mô đun: THU HOẠCH VÀ TIÊU THỤ SẦU RIÊNG, MĂNG CỤT 6 Bài 1: Xác định thời điểm thu hoạch sầu riêng ………………. 7 A. Nội dung …………………………………………..…….……. 7 1.1. Đặc điểm chín của quả ………………………….………....… 7 1.2. Căn cứ biểu hiện chín của quả trên cây chín …...…...…….… 10 1.3. Căn cứ từ thời gian ra hoa đậu quả đến quả chín ….............… 10 1.4. Xác định thời điểm thu hoạch sầu riêng …………………...... 12 1.5. Chọn phương thức thu hoạch sầu riêng …………………….. 12 B. Câu hỏi và bài tập thực hành ……………………………...… 13 C. Ghi nhớ ……………………………………………………….. 14 Bài 2: Thu hoạch sầu riêng …................................………….…. 15 A. Nội dung ……………………………………………………… 15 2.1. Thu quả sầu riêng …………………………....…….............… 15 2.2. Xếp quả đã thu vào dụng cụ …………………………....…… 20 2.3. Gom quả mới thu …………………………….............……… 20 2.4. Vận chuyển sầu riêng về nơi chứa …………...……………… 21 B. Câu hỏi và bài tập thực hành …………....……………...…… 24 C. Ghi nhớ ……………………………………………………….. 25 Bài 3: Xác định thời điểm thu hoạch măng cụt .....……………. 26 A. Nội dung………………………………………………...…….. 26 3.1. Đặc điểm chín của quả măng cụt ……………….....………… 26 3.2. Căn cứ để xác định độ chín của quả ……………………....… 32 3.3. Quan sát biểu hiện chín của quả trên cây ……………….…… 34 3.4. Xác định thời điểm thu hoạch măng cụt ……………….……. 35 3.5. Chọn phương thức thu hoạch măng cụt …………………...… 35 B. Câu hỏi và bài tập thực hành ………………………...……… 36 C. Ghi nhớ ……………………………………………………….. 37
5 ĐỀ MỤC TRANG Bài 4: Thu hoạch măng cụt …………….………………………. 38 A. Nội dung …………………………………………...…………. 38 4.1. Xác định quả để thu ………………………….........………… 38 4.2. Thu quả măng cụt ……………………….................………… 39 4.3. Xếp quả đã thu vào dụng cụ …………….....................……… 41 4.4. Vận chuyển măng cụt về kho chứa ……………..…………… 42 B. Câu hỏi và bài tập thực hành ………………………...……… 42 C. Ghi nhớ ……………………………………………………….. 43 Bài 5: Phân loại và bảo quản sầu riêng, măng cụt …………… 44 A. Nội dung………………………………………………………. 44 5.1. Phân loại quả sầu riêng, măng cụt …………………………... 44 5.2. Xử lý quả sầu riêng để bảo quản ……………….....………… 48 5.3. Đóng gói sầu riêng, măng cụt …………………..........……… 51 5.4. Bảo quản sầu riêng, măng cụt ………………..........………… 54 5.5. Kiểm tra định kỳ trong quá trình bảo quản …………............. 55 5.6. Xử lý những bất thường trong quá trình bảo quản ………….. 56 B. Câu hỏi và bài tập thực hành …………………………...…… 57 C. Ghi nhớ ……………………………………………………….. 57 Bài 6: Tiêu thụ sầu riêng, măng cụt ……………………….…... 58 A. Nội dung ……………………………………………...………. 58 6.1. Xác định giá bán tại thời điểm thu hoạch …………………… 58 6.2. Bán sầu riêng, măng cụt …………………………….……..… 58 6.3. Tính hiệu quả trồng sầu riêng, măng cụt ............……………. 66 B. Câu hỏi và bài tập thực hành ………………………...……… 68 C. Ghi nhớ………………………………………………………... 69 HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN …………………...…… 70 I. Vị trí, tính chất của mô đun ……………………………………. 70 II. Mục tiêu mô đun ………………………………………...……. 70 III. Nội dung chính của mô đun ………………………………….. 70 IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành ………………… 71 V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập …………………………. 71 TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………..….……... 78 Danh sách ban chủ nhiệm …………………………….…..……… 79 Danh sách hội đồng nghiệm thu ………………..………….…….. 80
6 MÔ ĐUN: THU HOẠCH VÀ TIÊU THỤ SẦU RIÊNG, MĂNG CỤT Mã mô đun: 07 Giới thiệu mô đun Mô đun “Thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt” có thời gian đào tạo là 60 giờ trong đó có 14 giờ lý thuyết, 40 giờ thực hành và 06 giờ kiểm tra. Môđun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực hiện các công việc: Xác định thời điểm thu hoạch; Chọn phương thức thu hoạch; Chuẩn bị thu hoạch; Thu hoạch; Bảo quản sau thu hoạch và tiêu thụ sầu riêng, măng cụt đạt chất lượng và hiệu quả cao. Mô đun bao gồm 6 bài học, mỗi bài học được kết cấu theo trình tự giới thiệu kiến thức lý thuyết, các bước thực hiện công việc, phần câu hỏi bài tập và ghi nhớ. Ngoài ra giáo trình có phần hướng dẫn giảng dạy mô đun nêu chi tiết về nguồn lực cần thiết gồm trang thiết bị và vật tư thực hành, cách thức tiến hành, thời gian, tiêu chuẩn sản phẩm mà học viên phải đạt được qua mỗi bài tập.
7 Bài 01: XÁC ĐỊNH THỜI ĐIỂM THU HOẠCH SẦU RIÊNG Mã bài: MĐ 07-01 Mục tiêu: - Hiểu biết được sự chín của quả sầu riêng; - Xác định được thời điểm thu hoạch sầu riêng phù hợp với mục đích sử dụng và đạt chất lượng cao nhất. - Chọn được phương thức thu hoạch sầu riêng phù hợp với điều kiện thực tế trồng sầu riêng. A. Nội dung 1. Đặc điểm chín của quả Quả sầu riêng khi chín, màu vỏ quả ít thay đổi nên rất khó xác định quả chín trên cây. Chính vì vậy, muốn xác định độ chín của quả trên cây để thu hoạch phù hợp với mục đích sử dụng còn khó khăn hơn, cho nên cần phải biết một số đặc điểm biểu hiện chín của ở quả trên cây như sau 1.1. Hình dạng quả Sau ra hoa đậu quả khoảng 3,5 tháng. khi quả căng tròn, khoảng cách các gai trên vỏ quả lớn hơn những ngày trước đó (hình 7.1.1) là quả sắp chín (chuẩn bị thu hoạch được). Hình 7.1.1. Quả bắt đầu căng tròn
8 1.2. Màu sắc vỏ quả Tùy theo từng giống, thường là màu sắc vỏ quả từ màu xanh chuyển sang màu xanh đồng (hình 7.1.2) Hình 7.1.2. Màu sắc vỏ quả có màu xanh đồng 1.3. Đường thẳng trên giữa vỏ múi Có đường thẳng rõ nét chạy từ trên cuống xuống tới rốn quả ở giữa mỗi múi quả (hình 7.1.3). Hình 7.1.3. Đường thẳng rõ nét ở vỏ múi quả Các đường thẳng này sẽ tự tách khi quả chín (hình 7.1.4) Hình 7.1.4. Đường thẳng trên vỏ quả tự tách
9 1.4. Tầng rời cuống quả Tầng rời Một đặc điểm nữa là (tróc đĩa) Formatted: Font: 13 pt phần nối giữa cuống quả và thân cây (hình 7.1.5) còn gọi là “tầng rời” hay “tróc đĩa”, lớn phình ra rất rõ và to hơn cuống quả. Khi để chín tự nhiên (chín sinh lý) trên cây phần này rất dễ rời ra, cho nên quả sầu riêng chín là từ rụng. Hình 7.1.5. Phần nối giữa cuống quả Mặc dù chất lượng quả chín lúc này ngon nhất, nhưng thu để làm hàng hóa đại trà hay vận chuyển đi xa rất khó khăn, vì khi rụng xuống đất, quả dễ bị dập nát và quả quá chín nên khó bảo quản và khó để lâu được. Muốn thu quả chín sinh lý thì trước thu khoảng một tháng, nên dùng dây treo quả vào cây/cành (hình 7.1.6) để lúc quả chín sẽ không bị rơi xuống đất, ảnh hưỏng chất lượng quả. Hình 7.1.6. Treo quả sầu riêng lên cành 1.5. Mùi thơm
10 Quả sầu riêng khi chín rất thơm, tuy nhiên để khi quả có mùi thơm mới thu hoạch thì quả đã quá chín, kho khăn để bảo quản làm hàng hóa. 2. Căn cứ biểu hiện chín của quả trên cây Các biểu hiện như cây bắt đầu có một vài quả chín gọi là chín bói, kế tiếp sẽ có đợt quả chin rộ, căn cứ vào các biểu hiện này, cũng có thể xác định được thu hoạch phù hợp với mục đích sử dụng. 2.1. Quả chín bói Sau khi ra hoa, đậu quả rộ khoảng 100-105 ngày, trên cây có một vài quả ra hoa, đậu quả trước và chín thì được gọi là chín bói (hình 7.1.7). Hình 7.1.7. Cây có quả chín bói 2.2. Đợt quả chín rộ Khi cây đã có quả chín bói, thì chỉ 10 đến 15 ngày sau là hầu hết các quả đều chín, lúc này được gọi là chín rộ. 2.3. Độ chín phù hợp để thu quả Thu quả còn non, thì sẽ không thơm, không ngọt. Thu quả lúc chín (quả thường tự rụng) thì hay bị hư, khó bảo quản, khó vận chuyển đi xa. Tuỳ theo mục đích sử dụng, dùng để ăn tươi hay bán ở gần thì thu trước chín 2 ngày, vận chuyển đi xa thì thu lúc quả già (trước chín) từ 5-7 ngày là vừa. 3. Căn cứ từ thời gian ra hoa đậu quả đến quả chín Tùy từng giống và điều kiện chăm sóc, thời gian từ ra hoa đậu quả đến khi quả già cho thu hoạch khoảng 105-120 ngày Chính vậy, sau khi sầu riêng ra hoa đậu quả khoảng 3-3,5 tháng, phải quan sát sự biến đổi của quả trên cây để nhận biết sự chín của quả, để xác định thời gian thu hoạch cho phù hợp. Muốn biết được số ngày từ sau khi ra hoa, có thể kẻ bảng theo dõi như bảng 7.1 sau đây:
11 Bảng 7.1.1. Bảng theo dõi thời gian từ sầu riêng ra hoa đến khi quả chín Tháng/năm Ngày Ghi chú 7/2012 8/2012 9/2012 10/2012 11/2012 1 18 49 79 109 2 19 50 80 110 3 20 51 81 111 4 21 52 82 112 5 22 53 83 113 6 23 54 84 114 7 24 55 85 115 8 25 56 86 116 9 26 57 87 117 10 27 58 88 118 11 28 59 89 119 12 29 60 90 120 13 30 61 91 14 31 62 92 15 1 32 63 93 16 2 33 64 94 17 3 34 65 95 18 4 35 66 96 19 5 36 67 97 20 6 37 68 98 21 7 38 69 99 22 8 39 70 100 23 9 40 71 101 24 10 41 72 102 25 11 42 73 103 26 12 43 74 104 27 13 44 75 105 28 14 45 76 106 29 15 46 77 107 30 16 47 78 108 31 17 48
12 Bảng 7.1.1 là bảng mẫu để theo dõi số ngày từ khi ra hoa, đậu quả của sầu riêng. Từ bảng mẫu, chúng ta có thể điền ngày ra hoa đậu quả trong thực tế để theo dõi. Bất kỳ ngày nào, nhìn vào bảng thì chúng ta biết được là sầu riêng đã ra hoa, đậu quả được bao nhiêu ngày. Ví dụ nhìn vào bảng 7.1.1, ngày 12 tháng 10 năm 2012 là sầu riêng đã ra hoa, đậu quả được 90 ngày, ngày 22 tháng 10 năm 2012 là sầu riêng đã ra hoa, đậu quả được 100 ngày… Ở khoảng thời gian từ sau khi ra hoa đậu quả được 100 ngày là có thể bắt đầu quan sát sự chín của quả trên cây để xác định ngày thu hoạch. 4. Xác định thời điểm thu hoạch sầu riêng Sau khi có được các thông tin trên, tùy theo mục đích sử dụng, có thể quyết định ngày thu hoạch sầu riêng Nếu ăn tươi, nên thu hoạch trước chín 2 ngày là vừa. Nếu vận chuyển đi xa nên thu hoạch trước chín 5-7 ngày. 5. Chọn phương thức thu hoạch sầu riêng Tùy theo cây cao hay thấp, lâu năm hay mới cho thu hoạch, phương tiện của cơ sở mà lựa chọn phương thức thu hoạch cho phù hợp như: - Cắt quả bằng dao hay kéo chuyên dụng - Lấy quả treo trên cây tự rụng hay nhặt quả rụng rơi xuống đất
13 B. Câu hỏi và bài tập thực hành 1. Các câu hỏi: Hãy khoanh tròn vào phương án trả lời đúng của các câu sau đây Câu 1. Sau khi cây sầu riêng ra hoa, đậu quả khoảng 100-105 ngày, trên cây có một vài quả ra hoa, đậu quả trước và chín thì được gọi là chín bói a) Đúng. b) Sai. Câu 2. Hầu hết các quả trên cây đều ra hoa đậu quả và chín cùng đợt được gọi là đợt quả chín rộ a) Đúng. b) Sai. Câu 3. Yếu tố nào cần để quan sát biểu hiện chín của quả sầu riêng trên cây? a) Quan sát hình dạng quả b) Quan sát tầng rời cuống quả. c) Quan sát màu sắc quả. d) Cả a, b và c Câu 4. Thu đợt quả sầu riêng (rộ) để làm hàng hóa, nên thu hoạch trước chín sinh lý 5-7 ngày? a) Đúng b) Sai Câu 5. Quả sầu riêng khi chín sinh lý thì quả tự rời khỏi cuống, đúng hay sai? a) Đúng. b) Sai Câu 6. Tại sao không nên thu hoạch đại trà sầu riêng làm hàng hóa khi quả chín sinh lý? a) Quả bị rụng, dễ bị dập nát. b) Khó bảo quản khi chuyên chở số lượng lớn đi xa. c) Cả a và b.
14 Câu 7. Muốn thu sầu riêng khi chín sinh lý (khi chín quả tự rời khỏi cuống) đảm bảo chất lượng cần áp dụng biện pháp nào sau đây? a) Nhặt quả tự rụng. b) Treo quả trên cây. c) Cả a và b 2. Bài tập/bài thực hành: Kẻ bảng theo dõi từ khi sầu riêng ra hoa đến sau 120 ngày cây ra hoa. Quan sát thay đổi của quả trên cây từ sau ra hoa 100 ngày và đề nghị ngày thu hoạch. Biết rằng sầu riêng ra hoa vào ngày 15 tháng 02 năm 2012. - Mục tiêu: Học viên thực hiện được: Kẻ bảng và điền ngày cây sầu riêng ra hoa đến sau 120 ngày ra hoa vào bảng. Nêu thời điểm bắt đầu quan sát sự biến đổi của biểu hiện chín của quả trên cây và xác định ngày thu hoạch. - Nguồn lực: Giấy A4, thước kẻ dài 50 cm, bút chì, bút bi và tẩy, bảng mẫu theo dõi thời gian từ ra hoa đến sau ra hoa đến thu hoạch. Vườn sầu riêng các loại: Bắt đầu ra hoa, sau ra hoa 100 ngày đến khi có thể thu hoạch. Dụng cụ an toàn: thang trèo cây, dây bảo hiểm. - Cách thức tiến hành: Chia lớp thành các nhóm nhỏ, mỗi nhóm có 5 học viên, nhận một bộ dụng cụ gồm Giấy A4, một thước kẻ dài 50 cm, một bút chì, một bút bi, một tẩy, một bảng mẫu theo dõi số ngày từ ra hoa, đậu quả đến chín của sầu riêng. Mỗi nhóm nhận một vườn có cây sầu riêng bắt đầu ra hoa, sau ra hoa 100 ngày và có thể thu hoạch được. - Nhiệm vụ của nhóm khi thực hiện bài thực hành: Chuẩn bị nguồn lực, kẻ bảng theo dõi, quan sát biến đổi của quả trên cây và đề xuất ngày thu hoạch. - Thời gian hoàn thành: 8 giờ/1 nhóm học viên. - Kết quả và tiêu chuẩn sản phẩm cần đạt được: Các nhóm học viên kẻ bảng theo dõi thời gian sinh trưởng đúng mẫu, điền đúng ngày tháng của đầu bài đã cho vào bảng: Ngày 01/02/2012 là ngày ra hoa, ngày 14/6/2012 là ngày sau ra hoa được 120 ngày, ngày 25/5/2012 là thời điểm bắt đầu quan sát sự biến đổi của biểu hiện chín của quả trên cây và từ ngày 10/6-15/6 là khoảng để thu hoạch sầu riêng. C. Ghi nhớ - Xác định độ chín phù hợp của sầu riêng để thu hoạch và quyết định ngày thu hoạch. - Chọn phương thức phù hợp để thu hoạch sầu riêng
15 Bài 2: THU HOẠCH SẦU RIÊNG Mã bài: MĐ 07-02 Mục tiêu: - Thu hái sầu riêng và vận chuyển (hay tổ chức vận chuyển) về nơi bảo quản đúng quy trình kỹ thuật; - Học viên có ý thực về an toàn lao động trong khi thu hái quả. A. Nội dung 1. Thu quả sầu riêng 1.1. Xác định quả trên cây để thu hoạch Trên cây có nhiều quả, các quả thường không chín cùng nhau, vì chúng không ra hoa, đậu quả cùng nhau, quả đậu trước lớn trước, quả đậu sau lớn sau (hình 7.2.1). Chính vây, trước khi thu phải quan sát quả để xác định quả già đúng mục đích thu hoạch, tránh không thu phải quả bị non. Hình 7.2.1. Xác định quả trên cây để thu
16 - Nếu quan sát thấy vỏ quả chuyển từ màu xanh (hình 7.2.2) sang màu đồng vàng nhạt Hình 7.2.2. Vỏ quả chuyển từ màu xanh Kết hợp dùng cán dao gõ thăm từng quả (hình 7.2.3), lựa quả già cắt xuống để một, hai hôm sẽ chín. Cách làm này có ưu điểm là chất lượng quả chín ngon nhưng nhược điểm rất tốn công sức, thời gian thu hoạch kéo dài. Hình 7.2.3. Gõ thăm từng quả trên cây Đối với các giống sầu riêng cơm vàng, hạt lép, khi dùng để ăn tươi, thu các quả sau ra hoa, đậu quả từ 114- 118 ngày. Nếu dùng để bảo quản vận chuyển đi xa, thu các quả sau ra hoa, đậu quả từ 110-113. Các quả này đều có vỏ chuyển từ màu xanh sang màu đồng vàng nhạt (hình 7.2.4). Hình 7.2.4. Xác định quả để thu
17 1.2. Xác định độ chín cơm quả Chúng ta quan sát thấy quả có mùi thơm nhẹ, thịt quả mềm, màu vàng ươm (hình 7.2.5), vị ngọt đậm, béo ngậy, thì cơm (của quả) không bị sượng. Hình 7.2.5. Thịt quả mềm, màu cơm đặc trưng của giống Và rất dễ tách vỏ, chỉ cần để mũi kéo vào rốn quả, lay nhẹ, các đường phân cách ở các giữa múi sẽ tách ra để lộ phần thịt quả (hình 7.2.6). Đó là toàn bộ đặc điểm của quả sầu riêng lúc thu hoạch có chất lượng quả ngon nhất. Hình 7.2.6. Sầu riêng khi chin rất dễ tách vỏ Còn nếu thu hái sớm hơn thì vỏ quả còn xanh, cơm còn trắng (hình 7.2.7), ăn không ngọt, không thơm, cơm của quả dễ bị sượng. Hình 7.2.7. Cơm của sầu riêng thu non
18 1.3. Thu (hái) quả Sau khi quan sát xác định quả sầu riêng có thể thu hoạch được, tiến hành thu hoạch. Lúc thu quả ở trên cao, phải dùng thang (hình 7.2.8) để trèo lên cây hái quả. Hình 7.2.8. Thang để trèo lên cây hái quả Khi đứng trên cây hái quả phải chú ý đến sự an toàn, tìm chỗ đứng vững vàng và phải có điểm tựa chắc chắn như hình 7.2.9. Hình 7.2.9. Chú ý an toàn khi trèo cây hái quả
19 Thu quả ở các cành cây thấp, vừa tầm thu hái thì không phải trèo lên cây mà có thể đứng dưới đất (hình 7.2.10) để cắt quả. Hình 7.2.10. Cây thấp khi thu không phải trèo cây Thu (hái) quả sầu riêng (cắt quả sầu riêng rời khỏi cành, cây): Khi cắt tay nghịch cầm cuống quả sầu riêng, tay thuận cầm dụng cụ cắt ở phần cuống quả bên trên vị trí tay cầm để tách lấy quả sầu riêng + Người thu sầu riêng thuận tay phải (hình 7.2.11). Hình 7.2.11. Cắt quả sầu riêng (người thuận tay phải) + Người thu sầu riêng thuận tay trái (hình 7.2.12) Hình 7.2.12. Cắt quả sầu riêng (người thuận tay trái)
20 2. Xếp quả đã thu vào dụng cụ Các quả sầu riêng đã được thu xong, xếp vào dụng cụ mang theo bên người (hình 7.2.13). Tốt nhất khi thu có từ hai người trở lên để hỗ trợ cùng thu sẽ thuận lợi hơn . Hình 7.2.13. Hai người cùng thu sầu riêng 3. Gom quả mới thu Khi dụng cụ mang theo người đầy quả đã thu thì ngang sầu riêng tập kết (hình 7.2.14) ở một nơi nhất định để chờ chuyển về nơi bảo quản. Hình 7.2.14. Tập kết quả đã thu ở một nơi nhất định Sầu riêng thu xong, đã được gom thành đống (hình 7.2.15) để chờ vận chuyển về nơi bảo quản. Hình 7.2.15. Sầu riêng được gom sau thu hoạch