intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình thủy nông - Chương 13

Chia sẻ: Nguyễn NHi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

156
lượt xem
42
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

ĐO NƯỚC TRONG HỆ THỐNG 13.1 CÔNG TÁC ĐO NƯỚC VÀ BỐ TRÍ TRẠM ĐO: I/ Mục đích của công tác đo nước: Công tác đo nước trong hệ thống thủy nông chủ yếu xác định Q, H phục vụ cho công tác quản lý hệ thống. Mục đích : * Để dẫn nước và phân phối nước chính xác và kịp thời ( Do biết Q vào kênh) * Kiểm tra việc thực hiện kế hoach dùng nước.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình thủy nông - Chương 13

  1. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 CHÆÅNG 13 : ÂO NÆÅÏC TRONG HÃÛ THÄÚNG 13.1 CÄNG TAÏC ÂO NÆÅÏC VAÌ BÄÚ TRÊ TRAÛM ÂO: I/ Muûc âêch cuía cäng taïc âo næåïc: Cäng taïc âo næåïc trong hãû thäúng thuíy näng chuí yãúu xaïc âënh Q, H phuûc vuû cho cäng taïc quaín lyï hãû thäúng. Muûc âêch : * Âãø dáùn næåïc vaì phán phäúi næåïc chênh xaïc vaì këp thåìi ( Do biãút Q vaìo kãnh) * Kiãøm tra viãûc thæûc hiãûn kãú hoach duìng næåïc. * Thu tháûp caïc taìi liãûu giuïp cho viãûc nghiãn cæïu tçnh hçnh quaín lyï hãû thäúng : η, µ, n * Laìm càn cæï âãø thu thuíy låüi phê. II/ Yãu cáöu âäúi våïi vaïc bäü pháûn âo næåïc : - Viãûc âo næåïc phaíi âæåüc thæûc hiãûn trãn diãn räüng vaì phaíi âo liãn tuûc. - Quan tràõc Q vaì H haìng ngaìy vaì phaíi ghi chênh xaïc vaìo säø. - Xáy dæûng biãøu âäö ( Q ∼ H ∼ a) cuía caïc cäúng. - Phaíi chè âaûo tæåïi tiãu næåïc âuïng cäng thæïc. - Phäúi håüp våïi phoìng thuíy vàn âãø âo âaûc, kiãøm nghiãûm caïc hãû säú læu læåüng µ. - Chênh lyï vaì læu træî caïc taìi liãûu quan tràõc âæåüc haìng ngaìy. - Baïo caïo taìi liãûu âo âaûc âæåüc lãn cäng ty quaín lyï thuíy näng. - Baío vãû caïc cäng cuû, maïy moïc, thiãút bë âo âaûc. 1/ Caïch bäú trê traûm âo: a/ Traûm âo nguäön næåïc : Bäú trê trãn âoaûn säng phêa thæåüng læu, caïch cäúng âáöu kãnh 20 ÷ 100m âãø khi âoïng måí cäúng khäng aính hæåíng mæûc næåïc nåi âàût traûm. Nguäön næåïc häö chæïa bäú trê traûm åí âoüan säng phêa thæåüng læu häö. b/ Traûm âo næåïc âáöu kãnh chênh : Bäú trê åí haû læu cäúng âáöu kãnh chênh 50 ÷ 200m âãø doìng chaíy âãöu hoàûc låüi duûng cäng trçnh thuíy cäng âãø âo næåïc. c/ Traûm âo åí âáöu kãnh phán phäúi næåïc: Bäú trê åí haû læu cäúng láúy næåïc âáöu kãúnh nhaïnh 50 ÷100m hoàûc låüi duûng cäng trçnh thuíy cäng âãø âo næåïc. d/ Traûm âo âiãøm phán phäúi næåïc : Bäú trê åí haû læu cäúng 10 ÷30m hoàûc låüi duûng cäng trçnh thuíy cäng âãø âo næåïc. Traûm âo cán bàòng næåïc vaì traûm âo næåïc chuyãn män : Tuìy theo yãu cáöu thæûc tãú cuía cäng taïc nghiãn cæïu maì bäú trê. 60
  2. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 e/ Traûm âo cán bàòng næåïc: kiãøm tra cäng taïc cán bàòng næåïc trong hãû thäúng thuyí näng giæîa læåüng næåïc âãún vaì læåüng næåïc âi. 1 2 50-100 50-100 KC 3 3 3 3 Säng 4 50-200 4 10-30 4 4 5 1 : Traûm âo nguäön næåïc. 2 : Traûm âo âáöu kãnh chênh. 3 : Traûm âo âáöu kãnh phán phäúi næåïc 4 : Âiãøm phán phäúi næåïc. 5 : Traûm âo cán bàòng næåïc. 2/ Yãu cáöu vãö bäú trê maûng læåïi traûm âo næåïc: - Cáön kãút cáúu chàût cheî viãûc bäú trê traûm âo våïi nhiãûm vuû, yãu cáöu cuía cäng taïc quaín lyï vaì quy hoaûch kãnh mæång cuía hãû thäúng. - Triãût âãø låüi duûng caïc cäng trçnh thuíy cäng coï sàôn trong hãû thäúng âãø âo næåïc. - Loìng säng, âaïy säng, båì säng hoàûc kãnh åí âoaûn bäú trê traûm âo phaíi äøn âënh. - Âoaûn säng bäú trê traûm âo phaíi åí ngoaìi phaûm vi aính hæåíng cuía âæåìng næåïc dáng ( Âáûp dáng, cäúng âiãöu tiãút), âoaûn säng phaíi thàóng, màût càõt ngang, âäü däúc cáön giäúng nhau. - Khäng âæåüc bäú trê traûm âo næåïc gáön caïc traûm båm, bãún taìu, ... (Laìm aính hæåíng doìng chaíy) - Phaíi doün saûch coí raïc trãn âoaûn säng, kãúnh coï bäú trê traûm âo. - Vë trê traûm phaíi thuáûn tiãûn cho viãûc làõp raïp, sæîa chæîa caïc cäng cuû âo næåïc. 13.2 LÅÜI DUÛNG CÄNG TRÇNH THUYÍ CÄNG ÂO NÆÅÏC I/ Âiãöu kiãûn låüi duûng cäng trçnh thuíy cäng: - Cäng trçnh phaíi hoaìn chènh, khäng hæ hoíng, khäng roì rè, khäng bë xám thæûc, khäng bë biãún daûng (Nháút laì baín âaïy vaì tæåìng biãn) hoàûc hæ hoíng cuûc bäü. - Caïc thiãút bë âiãöu tiãút næåïc ( Cæía van, phai) phaíi hoaìn chènh khäng roì rè hoàûc bë lãûch. - Thæåüng haû læu cäng trçnh khäng coï buìn caït làõng âoüng vaì khäng chæåïng ngaûi váût ( Raïc) -Læu täúc doìng chaíy < 0,7m/s, doìng næåïc chaíy vaìo cäng trçnh phaíi äøn âënh. -Âãø âaím baío âo næåïc âæåüc chênh xaïc thç täøn tháút cäüt næåïc qua cäng trçnh khäng nhoí hån 5m. II/ Phæång phaïp vaì caïc bæåïc låüi duûng cäng trçnh thuíy cäng âãø âo næåïc : - Xaïc âënh traûng thaïi chaíy qua cäng trçnh, choün cäng trçnh thæí tênh læu læåüng. - Quan tràõc xaïc âënh hãû säú læu læåüng. - Láûp qua hãû giæîa mæûc næåïc vaì læu læåüng ( H ∼ Q ). - Bäú trê thæåïc âo næåïc. 61
  3. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 A/ Phán loaûi cäng trçnh láúy næåïc: Phán loaûi âãø choün cäng thæïc tênh læu læåüng thêch håüp cho tæìng loaûi, phán têch caïc taìi liãûu âo âån giaín, cháút læåüng âo chênh xaïc. Loaûi I : Chaíy thoaïng, kiãøu håí, van thàóng âæïng, mäüt cæía van. Loaûi II : Cäúng ngáöm, chaíy thoaïng, van thàóng âæïng, màût càõt chæî nháût. Loaûi III : Âæåìng cäúng ngáöm van thàóng hçnh troìn. Loaûi IV : Cäúng nhiãöu cæía, cæía van phàóng thàóng âæïng. 62
  4. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 Loaûi V : Cæía van hçnh cung. B/ Xaïc âënh traûng thaïi doìng chaíy, choün cäng thæïc tênh læu læåüng; 1/ Xaïc âinh traûng thaïi doìng chaíy : hH hH < 0,7 - Chaíy tæû do, cæía van måí hãút : Luïc naìy : H hH hH > 0,7 - Chaíy ngáûp cæía van måí hãút : Luïc naìy : H h1 - Chaíy tæû do, cæía van måí khäng hãút : h1 < h m hm: Âäü måî cæía van - Chaíy ngáûp cæía van måí khäng hãút : h 1 > hm h1 H - Chaíy ngáûp coï aïp : : hH > a (Våïi a laì chiãöu cao cäúng) 2/ Choün cäng thæïc tênh læu læåüng : */ Cäúng läü thiãn : 1. Måí hãút cäúng : a/ Chaíy tæû do : hH < 0,7 Q = m.b. 2.g H 3 / 2 (m = 0,3 ÷ 0,38) H m: Hãû säú læu læåüng. b: Chiãöu räüng cæía cäúng(m). H: Cäüt næåïc træåïc cäúng (m) b/ Chaíy ngáûp : hH Q = ϕ .ω . 2.g.( H − hh ) > 0,7 H ϕ : Hãû säú læu læåüng ( 0,65 ÷0,7) ( Läù chaíy ngáûp) 2. Cæía cäúng måí khäng hãút : a/ Chaíy tæû do: Q = µ .b.hm 2 g (H − 0,65hm ) µ : Hãû säú læu læåüng µ = 0,64 ÷ 0,85 63
  5. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 hm :Chiãöu cao måí cäúng (m) b/ Chaíy ngáûp : Q = µ .b.hm 2 g (H − hm ) */ Cäúng ngáöm: 1/ Chaíy khäng aïp Cæía cäúng keïo lãn khoíi màût næåïc nhæ chaíy qua âáûp traìn âènh räüng hH < 0,7 Q = m.b 2 g H 3 / 2 H hH Q = ϕ .ω 2 g ( H − hH ) > 0,7 H 2/ Chaíy coï aïp : Mæûc næåïc thæåüng, haû læu cao hån âènh cäúng Q = ϕ c .ω 2.g .Z ω : Tiãút diãûn cäúng ; ϕ : Hãû säú læu læåüng Z = H - hh : 3/ Chaíy baïn aïp : Cæía vaìo coï aïp, thán vaì cæía ra khäng aïp. Tênh theo cäúng läü thiãn, mæûc næåïc træåïc cäúng cao hån âäü måí cäúng.( Cæía cäúng måí khäng hãút) hm Q = µ .b.hm 2 g ( H − 0,65hm ) < 0,7 Chaíy tæû do : H hm Q = µ.b.hm 2 g ( H − hm ) > 0,7 Chaíy ngáûp : H c/Xaïc âënh hãû säú læu læåüng : Âãø âaím baío âo læu læåüng chênh xaïc ta phaíi xaïc âënh hãû säú læu læåüng. Choün màt càõt âo âoaûn säng, âoaûn kãnh âãø xaïc âënh læu læåüng thæûc âo bàòng caïch duìng læu täúc kãú âãø âo våïi màût càõt æåït âoaûn säng, kãnh âaî biãút. Qtâ = ω.v Duìng cäng thæïc tæång æïng våïi traûng thaïi chaíy qua cäng trçnh cho Qtâ=Q→ hãû säú læu læåüng. Vê duû : Cäúng läü thiãn cæía cäúng måí hãút, chaíy tæû do : Q = m.b 2.g H 3 / 2 Q → mtt = 3 2 b 2g H mtt so saïnh våïi mlt âaî coï baíng cho sàôn nãúu sai säú < ± 6% duìng mlt tênh toaïn. Bäú trê thæåïc âo : Duìng thæåïc âo âãø biãút chãnh lãûch mæûc næåïc thæåüng, haû læu cäúng, âäü måí cæía van. Viãûc bäú trê thæåïc âo aính hæåíng træûc tiãúp âãún âäü chênh xaïc cuía cäng taïc âo næåïc. Thæåïc âo nãn bäú trê nhæ sau : -ÅÍ thæåüng læu nãn bäú trê caïch cäng trçnh khoaíng 3 láön chiãöu sáu låïn nháút cuía næåïc træåïc cäúng, haû læu caïch cäúng (1,5 ÷2)B ; våïi B : chiãöu räüng cuía cäúng. 1 -Thæåïc âo træåïc vaì sau cæía van, caïch cæía van B (Nhæng sau cæía van < 40cm). Cao trçnh 4 cuía thæåïc = cao trçnh âaïy cäúng -Thæåïc âo âäü cao måí cäúng coï thãø veî træûc tiãúp trãn truû cäúng gáön âæåìng raînh khe phai. - Thæåïc bàòng gäù daìi 2 ÷ 3 m, räüng 10cm, daìy 3cm. Gäù troìn d = 10cm. 64
  6. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 III/ Låi duûng báûc næåïc, xi phäng, cáöu maïng âãø âo næåïc : 1/ Låüi duûng báûc næåïc : Thæåïc âo Bäú trê thæåïc âo åí thæåüng læu caïch báûc næåïc 3÷4 láön chiãöu sáu næåïc trong kãnh. * Báûc tiãút diãûn hçnh træî nháût : Q = m.b 2 g H 3 / 2 (m 3 / s ) * Báûc tiãút diãûn hçnh thang : Q = m(b + 0,8tgβ .H ) H 2 g .H Trong âoï : b : Chiãöu räüng báûc (m) ; H : Chiãöu sáu låïp næåïc thæåüng læu báûc næåïc tgβ : Âäü däúc maïi màût càõt hçnh thang. 2/ Låüi duûng xi phäng : Bäú trê thæåïc âo åí thæåüng vaì læu caïch cæía vaìo cæía ra 4 láön chiãöu sáu næåïc bçnh thæåìng trong kãnh Q = ϕω 2.g.Z (m3/s) Z : Âäü chãnh mæûc næåïc thæåüng, haû læu ω : Tiãút diãûn qua næåïc 3/ Låüi duûng cáöu maïng : Khåïp näúi MNS 65
  7. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 Bäö trê thæåïc âo åí ngay giæîa cáöu maïng Q = c.ω R.i (m /s) 3 i : Âäü däúc màût næåïc, nãúu næåïc chaíy âãöu i= imaïng ω R : Baïn kênh thuíy læûc cuía maïng R = χ y C : Hãû säú Sãzi C = R /n ( Cäng thæïc Pavlopxki ) ( ) y = 2,5 n − 0,13 − 0,75 R n − 0,1 coï baíng tênh sàôn. n : hãû säú nhaïm váût liãûu gäù nhàôn n = 0,015 Bã täng n = 0,014 Gaûch âaï xáy n = 0,015 13.3 DUÌNG MAÏY MOÏC VAÌ THIÃÚT BË ÂÅN GIAÍN ÂÃØ ÂO I/ Låüi duûng maïy båm âãø âo næåïc : Thæåìng aïp duûng åí nhæîng khu tæåïi tiãu bàòng cå giåïi. 1/ Càn cæï vaìo cäng suáút maïy båm: 75M .η 102 N .η Q= = 1000.H 1000 H ; η : Hiãûu suáút maïy båm Q : Læu læåüng båm (m3/s) M : Cäng suáút maïy båm (cv) ;H : Cäüt næåïc maïy båm (m) N : Cäng suáút maïy båm (kw). 2/ Duìng thæåïc goïc âàût trãn äúng âáøy : * ÄÚng âáøy nàòm ngang : Q = 3,9.A.D (m3/s) Trong âoï : Q : Læu læåüng båm (m3/s); A: Tiãút diãûn âáøy (m2) D : Khoaíng caïch tæì thæåïc ngàõn âãún miãûng äúng xaí (m) Chæïng minh cäng thæïc cå baín tênh læu læåüng Q = m.A.v (m3/s) m : hãû säú co heûp åí cæía ra m = 0,975 Næåïc ra khoíi äúng tæì âiãøm A âãún âiãøm B trong thåìi gian t ; D = v.t 1 Trong thåìi gian t næåïc haû tháúp tæì B âãún P mäüt âoaûn S = 0,305m våïi S = gt 2 2s 2.x.0,305 1 v t= = = → D= → v = 4 .D g 9,81 4 4 Q = m.A.v = 0,975A.4D = 3,9A.D 66
  8. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 * ÄÚng âáøy nàòm nghiãng : Q = 3,9A.K (m3/s) ; θ : Goïc nghiãng K = D. cos θ + 0,305tgθ cos θ 12 g.t . cos θ CM : Trong træåìng håüp naìy s = 2 cos θ υ 2s 1 1 12 gt sin θ t= = = → D= − g. cos θ 4 cos θ 4. cos θ 4 2 12 gt sin θ D+ 4.D cos θ g cos θ D gt 2 = + sin θ = sin θ = 4 D cos θ + 1,22tgθ cos θ Q v= + = 4. cos θ cos θ t t 2 m.A.v ; m = 0,975 ; Q =0.97*4A(D cos1/2 + 0.305 tgθ cos1/2) = 3,9A.K Phæång phaïp naìy chè sæí duûng khi næåïc båm âáöy äúng xaí, âån giaín, reí tiãön, sai säú låïn ± 6% 3/ Låüi duûng âoaûn cong äúng âãø âo næåïc : äúng chæí U Trãn màût läöi vaì màût loîm cuía âæåìng cong cuía äúng huït maïy båm ta khoan 2 läù âäúi xæïng d = 1cm, sau âoï làõp äúng âo âäü chãnh lãûch aïp læûc. Do taïc duûng ly tám nãn aïp læûc taïc duûng lãn hai äúng khäng giäúng nhau, taûo ra âäü chãnh aïp læûc ∆h. âäü chãnh aïp læûc quan hãû våïi læu täúc nãn càn cæï vaìo ∆h ta tênh âæåüc læu täúc tæì âoï xaïc âënh âæåüc Q theo cäng thæïc : R Q = 3,49µ .D 2 ( s − 1)∆h (m 3 / s ) 2D Trong âoï : µ : Hãû säú læu læåüng âáöu äúng cong R : Baïn kênh äúng cong S : Tè säú dung troüng næåïc våïi dung troüng dung dëch trong äúng hçnh chæî U ∆h : Chãnh lãûch giæîa 2 màût dung dëch trong äúng D : Âæåìng kênh trong äúng cong Giaï thaình reí, âån giaín, sæí duûng thuáûn tiãûn. II/ Duìng læu täúc kãú âãø âo : 1/ Yãu cáöu khi duìng læu täúc kãú: Duìng læu täúc kãú âãø âo næåïc cáön giaíi quyãút mäüt säú váún âãö sau : - Âoaûn säng, kãnh phaíi thàóng. - Âäü däúc I khäng âäøi. - Doìng chaíy âãöu. - Màût càõt äøn âënh. 67
  9. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 2/ Âo læu täúc : Duìng caïc phæång phaïp sau a/ Phæång phaïp 1 âiãøm : Vtb = V0,6 ( 0,6 m tênh tæì màût næåïc tråí xuäúng ) V0 , 2 + V0 ,8 b/ Phæång phaïp 2 âiãøm : Vtb = 2 1 1 c/ Phæång phaïp 3 âiãøm : Vtb = (V0, 2 + V0,6 + V0,8 ) = (V0, 2 + 2V0, 6 + V0,8 ) 3 4 1 d/ Phæång phaïp 5 âiãøm : Vtb = (V0 + 3V0, 2 + 3V0,6 + 2V0,8 + V1, 0 ) 10 Chiãöu sáu næåïc h < 1m thæåìng duìng phæång phaïp 1, 3 âiãøm h =1÷3m thæåìng duìng phæång phaïp 3 ,5 âiãøm Âæåìng thuyí træûc 3/ Tênh læu læåüng : Q = ∑qi = q1 + q2 + ... + qn qi : Læu læåüng bçnh quán giæîa hai âæåìng thuíy træûc qi = vi.fi vi : Læu täúc bçnh quán giæîa hai hai âæåìng thuíy træûc (hi −1 + hi )bi 1 fi : Diãûn têch màût næåïc giæîa hai âæåìng thuíy træûc; f i = 2 Chuï yï : - Hai âiãøm nàòm bãn båì kãnh coï læu täúc vaì chiãöu sáu bàòng khäng thç læu täúc bçnh quán bàòng 2/3 læu täúc bçnh quán cuía âæåìng quan tràõc thæï nháút. 2 2 V01 = Vtb1 V45 = Vtb 4 3 3 Q ∑ qi = - Læu täúc bçnh quán toaìn bäü màût càõt Vtb = F ∑ fi - Mäùi maïy læu täúc âãöu coï cäng thæïc tênh læu täúc cuía noï sau khi âaî xaïc nghiãûm. - Træåïc khi sæí duûng phaíi vàûn chàût caïc chi tiãút vaì âinh vêt. - Duìng song phaíi lau khä, lau dáöu âãø baío vãû. - Maïy thæåìng xuyãn âãø trong hoìm, âãø nåi khä raïo, saûch seî, traïnh va chaûm vaì cháún âäüng. - Cáön kiãøm tra âënh kyì vaì tu sæía. 68
  10. Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 13 III/ Duìng phao âãø âo næåïc : Khäng chênh xaïc chè sæí duûng khi thiãúu thiãút bë 1/ Choün âoaûn quan tràõc vaì màût càõt quan tràõc : Âoaûn säng phàóng làûng, loìng säng phaíi hoaìn chènh, khäng biãún daûng, khäng raïc báøn, doìng chaíy äøn âënh. Chiãöu daìi âoaûn kãnh cáön quan tràõc 100÷200m, bäú trê caïc màût thaí phao, màût càõt thæåüng læu, màût càõt giæîa, màût càõt haû læu Màût càõt thaí phao caïch màût càõt thæåüng læu 10m, khoaíng caïch giæîa màût càõt thæåüng læu, màût càõt haû læu bàòng nhau. Phao laìm bàòng gäù nheû, boï raû luaï, boï thaình hçnh truû hay chæî tháûp dæåïi treo váût nàûng 2/ Âo læu täúc : Thaí phao åí màût càõt thaí phao, khi phao âãún màût càõt thæåüng læu ghi thåìi gian ( Báúm âäöng häö L giáy) âãún màût càõt haû læu V = : Læu täúc trãn màût. t Màût càõt kãnh : < 3m thaí 1 ÷ 2 phao 3 ÷ 5 m thaí 2 ÷ 3 phao 5 ÷ 10m cæï 3m thaí 1 phao 10 ÷ 50m cæï 5 ÷ 8 phao thaí 1 phao 3/ Tênh læu læåüng : Vç læu täúc trãn màût låïn læu täúc bçnh quán nãn læu täúc naìy coìn goüi laì læu täúc giaí tæåíng Vgt , Qgt = Vgt.ω Læu täúc thæûc Q = K.Qgt K : Hãû säú hiãûu chènh = f ( Sæïc gioï, tçnh hçnh âaïy kãnh, baïn kênh ...) Säng K = 0,8 ÷ 0,9 Kãnh hk = 0,3 ÷1m K = 0,55 ÷ 0,75 Kãnh nhiãöu coí raïc K = 0,45 ÷ 0,65 69
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD


ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2