Giáo trình tư duy địa chính trị và thế giới phẳng p9

Chia sẻ: Gsgsdd Gegweg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

92
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những nhóm ngành đang được thị trường quan tâm nhất, cũng là những nhóm ngành kinh tế phát triển nhất, những công ty nằm trong những nhóm ngành đang phát triển có một cơ hội tăng trưởng lớn hơn so với những ngành đã phát triển và bão hoà. Một công ty đang là người dẫn đường của thị trường sẽ có ít nhất một công ty khác trong nhóm ngành cũng chỉ ra một sức mạnh tương tự.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình tư duy địa chính trị và thế giới phẳng p9

271 CU C KH NG HO NG TH M L NG Kì nh ng ngư i ng h các chính sách h n ch quá áng nh p cư làm v y có th mang ti ng là c t m t s truy n u u kĩ năng công ngh và khoa h c,” tác gi c a nghiên c u, Stuart Anderson, giám c i u hành c a qu tài tr , nói. Bài báo trích Andrei Munteanu, mư i tám tu i, vào chung k t cu c thi Intel 2004, b m em ã chuy n t Romania sang Mĩ năm năm trư c. Munteanu b t u h c trư ng Mĩ l p b y, mà nó th y nh so v i trư ng Romania c a nó. “Các gi toán và khoa h c [có cùng n i dung] tôi ã h c Romania … khi tôi l p b n,” nó nói. Hi n nay, Hoa Kì v n tr i hơn v d y khoa h c và kĩ thu t m c cao h c, và c trong nghiên c u i h c. Nhưng khi ngư i Trung Qu c có ư c ngu n cung c p nhi u hơn, t ư c qua c i thi n các trư ng trung h c và i h c, “h s t cùng m c như chúng ta sau m t th p niên,” ch t ch Intel Barett nói. “Chúng ta không c p b ng t t nghi p s lư ng l n, chúng ta không có cái khoá trên h t ng cơ s , chúng ta không có cái khoá trên các ý tư ng m i, và chúng ta ho c yên l ng [flatlining]*, hay c t các kho n u tư c a chúng ta vào khoa h c v t lí tính b ng ng dollar th c t .” C m i b n năm Hoa Kì tham gia vào Các Xu hư ng Qu c t trong H c Toán và Khoa h c, ánh giá h c sinh sau l p b n và l p tám. C th y, nghiên c u m i nh t dính n kho ng n a tri u h c sinh t b n mươi m t nư c và dùng ba mươi lăm ngôn ng , bi n nó thành nghiên c u qu c t l n nh t và toàn di n nh t v giáo d c ã t ng ư c ti n hành. Các k t qu 2004 (cho các tr c nghi m làm năm 2003) cho th y h c sinh Mĩ ch có c i thi n không áng k trên 2.000 k t qu , ch ng t r ng l c lư ng lao ng Mĩ v khoa h c là y u hơn c a các nư c ngang hàng. Hãng AP tư ng thu t (4-12-2004) r ng các h c sinh l p tám ã c i thi n i m v khoa h c và toán k t 1995, khi tr c nghi m l n u ư c ưa ra, nhưng s c i thi n toán c a chúng ch y u là gi a 1995 và 1999, ch không ph i các năm m i ây. i m tăng c a các h c sinh l p tám Mĩ v khoa h c là s c i thi n năm 1999, và nó y Hoa Kì lên h ng cao hơn so v i các nư c khác. Tuy v y, tin áng lo ng i, là i m c a các h c sinh l p b n Mĩ trì tr , ch ng c i thi n cũng không gi m v khoa h c hay toán t 1995. K t qu là, chúng b tu t trong x p h ng qu c t khi các nư c khác có s tăng lên. “Các nư c Á Châu d n nh p trong * ư ng máy o tim (hay não) không náo ng thành n m ngang, ch cái ch t.
272 TH GI I LÀ PH NG khoa h c tiên ti n và toán,” Ina Mullis, ng giám c c a Trung Tâm Nghiên c u Qu c t trư ng Boston College, cơ quan qu n lí nghiên c u, nói v i AP. “Như m t thí d , 44 ph n trăm h c sinh l p tám Singapore ư c i m m c cao nh t v toán, cũng như 38 ph n trăm ài Loan. Ch 7 ph n trăm Hoa Kì t.” Các k t qu t các tr c nghi m giáo d c qu c t khác cũng ư c ưa ra tháng 12-2004, t Chương trình ánh giá H c sinh Qu c t . Nó cho th y các h c sinh Mĩ mư i lăm tu i dư i trung bình qu c t khi áp d ng các kĩ năng toán vào công vi c i s ng th c t . Không ng c nhiên là hi u trư ng i h c Johns Hopkins Bill Brody làm tôi chú ý, “Hơn 60 ph n trăm sinh viên cao h c c a chúng ta v khoa h c là các sinh viên nư c ngoài, và ch y u t Châu Á. T i m t th i i m b n năm v trư c t t c sinh viên cao h c v toán h c là t C ng Hoà Nhân dân Trung Hoa [Trung Hoa C ng s n]. Tôi ch phát hi n ra vi c y b i vì chúng tôi thư ng dùng h [như các ph gi ng] và m t s không nói gi i ti ng Anh.” M t ph huynh Johns Hopkins ã vi t cho Brody phàn nàn r ng con trai ông ta không th hi u giáo viên toán c a nó b i vì gi ng Trung Hoa n ng và ti ng Anh t i c a anh ta. Không ng c nhiên là không có công ti l n nào mà tôi ã ph ng v n cho cu n sách này l i không u tư áng k vào nghiên c u và phát tri n nư c ngoài. Nó không “theo ti n”. Nó “theo u óc.” “Khoa h c và toán là ngôn ng v n năng c a công ngh ,” Tracy Koon nói, bà là giám c s v công ti c a Intel giám sát các n l c c a công ti c i thi n giáo d c khoa h c. “Chúng i u khi n công ngh và m c s ng c a chúng ta. Tr khi con em chúng ta l n lên và bi t ngôn ng ph quát ó, chúng s không có kh năng c nh tranh. Chúng ta không trong ngh kinh doanh ch tác nơi nào khác. y là m t công ti thành l p ây, nhưng chúng ta ph i có hai nguyên li u –cát, mà chúng ta có ngu n cung, và tài năng, cái chúng ta không [có]. (Silicon làm ra t cát.) “Chúng ta nhìn vào hai th ,” bà ti p t c. “Chúng ta nhìn vào s th c r ng trong các môn quan tr ng i v i công nghi p c a chúng ta, s sinh viên Mĩ t t nghi p m c th c sĩ và ti n sĩ ã gi m v con s tuy t i và tương i so v i các nư c khác. T vư n tr n l p mư i hai chúng ta ã khá m c l p b n, chúng ta lo i gi a v l p tám, và l p mư i hai chúng ta l n v n g n áy trong các tr c nghi m qu c t v toán. Như th tr em càng trư ng lâu
273 CU C KH NG HO NG TH M L NG hơn, chúng tr nên càng ng c hơn… Anh có các th y giáo t t tr con i [như t t èn] b i vì h không ư c ào t o. Anh bi t cách ngôn c v hu n luy n viên bóng á d y khoa h c- nh ng ngư i không có kh năng làm cho tr con có th ti p c n ư c và n m ư c i u này.” M t trong các v n nh m c u ch a tình hình, Koon nói, là s th c r ng giáo d c Mĩ là tương i phi t p trung và manh mún. N u Intel sang n hay Trung Qu c hay Jordan và ưa ra m t chương trình giáo d c giáo viên làm cho khoa h c lí thú hơn, nó có th i vào các trư ng kh p t nư c cùng m t lúc. Mĩ, các trư ng công ư c năm mươi chính ph bang khác nhau cai qu n. Trong khi Intel có tài tr nghiên c u m c i h c, vi c s có l i cho s phát tri n s n ph m c a riêng nó, nó ngày càng lo v h th ng cung c p ngu n cho các i h c ó và th trư ng lao ng. “Chúng ta ã th y b t c s thay i nào ây? Không, th t s không,” Koon nói. Vì th Intel ã lobby INS cho m t s gia tăng s các kĩ sư c p cao nư c ngoài ư c phép vào Mĩ v i visa làm vi c t m th i. “Khi chúng tôi ngó t i nh ng lo i ngư i mà chúng tôi c thuê ây- m c th c sĩ và ti n sĩ v photonics và kĩ thu t quang h c và c u trúc máy tính quy mô r t l n- cái chúng tôi th y là khi b n i lên phía trên chu i dinh dư ng t c nhân n th c sĩ n ti n sĩ, s nh ng ngư i t t nghi p t các i h c hàng u trong các lĩnh v c ó ngày càng là nh ng ngư i sinh ra nư c ngoài. Th ph i làm gì? Nhi u năm [Mĩ] có th tính n s th c r ng chúng ta v n có h th ng giáo d c b c cao t t nh t th gi i. Và chúng ta bù vào các thi u sót c a chúng ta vư n tr nl p mư i hai b ng có kh năng ki m t t c các sinh viên gi i này t nư c ngoài. Nhưng bây gi ngày càng ít ngư i n và ngày càng ít ngư i l i… Chúng ta không có quy n Tr i-cho nào có kh năng thuê t t c nh ng ngư i này, và d n d n chúng ta s không có nh ng l a ch n tuy n vòng u n a. Nh ng ngư i t t nghi p các lĩnh v c r t kĩ thu t này, mà là quy t nh i v i các ngành công nghi p c a chúng ta, ph i có th xanh ư c k p vào b ng c a h .” Có v là các thanh niên mu n tr thành lu t sư ã b t u l n át nh ng ngư i mu n là kĩ sư và nhà khoa h c các năm 1970 và u các năm 1980. R i, v i cơn s t dot-com, nh ng ngư i mu n vào trư ng kinh doanh và có ư c b ng MBA l n át các sinh viên kĩ thu t và lu t sư trong các năm 1990. Ngư i ta có th cũng hi v ng
274 TH GI I LÀ PH NG r ng thương trư ng s c p n s thi u h t các kĩ sư và các nhà khoa h c b ng thay i nh ng khuy n khích. “Intel ph i i n nơi có IQ,” Koon nói. Hãy nh , bà l p l i, các chip c a Intel ư c làm b ng ch hai th - cát và trí óc, “và ngay bây gi các b óc là v n … Chúng ta s c n m t h th ng nh p cư m nh hơn và ng h hơn n u chúng ta mu n thuê nh ng ngư i mu n l i ây. Khác i, thì chúng tôi s i n ch h . Các l a ch n kh dĩ khác là gì? Tôi không nói v các l p trình viên d li u hay [nh ng ngư i v i] b ng c nhân v khoa h c máy tính. Chúng ta nói v kĩ thu t chuyên sâu c p cao. Chúng tôi v a b t u m t ho t ng hoàn toàn kĩ thu t Nga, nơi các kĩ sư ư c ào t o tuy t v i – và nói v không s d ng h t nhân công! Chúng tôi tăng thêm s c m nh cho vi c ó. Vì sao anh l i không?” i m t chút: Ch ng ph i chúng ta ã th ng Chi n tranh L nh? N u m t trong nh ng công ti công ngh n g u c a Mĩ c m t h y bu c ph i tho mãn các nhu c u kĩ thu t c a nó b ng i sang Liên Xô trư c ây, ã v , nơi th duy nh t có v ho t ng là s giáo d c toán và khoa h c trư ng phái cũ, thì chúng ta có m t kh ng ho ng nho nh th m l ng trong tay chúng ta. Ngư i ta không nh n m nh s th c r ng trong th gi i ph ng lĩnh v c tri th c ư c y ra xa hơn và xa hơn n a, nhanh hơn và nhanh hơn n a. Vì th , các công ti c n năng l c trí óc không ch t t i các lĩnh v c m i mà còn y chúng xa hơn n a. ó là nơi s th y các tân dư c và các s n ph m ph n m m và ph n c ng t phá. Và Mĩ ho c b n thân nó c n ph i ào t o năng l c trí óc ó ho c nh p kh u nó t âu ó khác- hay lí tư ng là làm c hai- n u nó mu n ch ng th k hai mươi m t theo cách nó ã ch ng th k hai mươi- và i u ó ơn gi n ang không x y ra. “Có hai th làm tôi lo l ng ngay bây gi ,” Richard A. Rashid, giám c nghiên c u c a Microsoft, nói. “M t là s th c r ng chúng ta ã th t s t ng t óng ư ng ng c a nh ng ngư i r t thông minh n Hoa Kì. N u b n tin r ng chúng ta có các i h c và nh ng cơ h i nghiên c u l n nh t, nó t t c ph i ư c IQ d n d t. Nh m t o ra các quy trình b o v t nư c kh i nh ng ngư i không mong mu n, [chính ph ] ã làm t t hơn nhi u m t công vi c là không cho nh ng ngư i áng mong m i vào. M t ph n th t s áng k c a nh ng ngư i hàng u ã t t nghi p t các i h c c a chúng ta [v khoa h c và kĩ thu t] ã không sinh ra ây, nhưng
275 CU C KH NG HO NG TH M L NG ã l i ây và t o ra các doanh nghi p, và tr thành các giáo sư, là các u máy cho s tăng trư ng kinh t c a chúng ta. Chúng ta mu n nh ng ngư i này. Trong m t th gi i nơi IQ là m t trong nh ng hàng hoá quan tr ng nh t, b n mu n có ư c càng nhi u ngư i thông minh càng t t.” Th hai, Rashid nói, “Chúng ta ã làm m t vi c r t t i v truy n t cho tr con giá tr c a khoa h c và công ngh như m t l a ch n ngh nghi p s bi n th gi i thành m t nơi t t p hơn. Kĩ thu t và khoa h c là cái ã d n n bi t bao nhiêu c i thi n trong i s ng chúng ta. Nhưng b n nói v i tr em t vư n tr n l p mươi hai v thay i th gi i và chúng không nhìn vào khoa h c máy tính như m t ngh , m t ngh s là m t th vĩ i. i u gây kinh ng c là bây gi khó khi n ph n a vào khoa h c máy tính, và tr nên t i hơn. Ngư i ta nói v i các thi u n các l p dư i r ng y th c s là m t l i s ng t i t . K t qu là, chúng ta không có sinh viên qua các h th ng c a chúng ta nh ng ngư i mu n tr thành các nhà khoa h c máy tính và kĩ sư, và n u chúng ta c t dòng ch y t nư c ngoài, s t h p c a hai th ó có th s t chúng ta vào m t v th r t khó khăn mư i hay mư i lăm năm k t nay. Nó là m t quá trình ư ng ng. Nó không tác ng ngay t c thì, song mư i lăm hay hai mươi năm k t bây gi , b n s th y mình không có nh ng con ngư i và năng l c trong các lĩnh v c này nơi b n c n h .” T Richard Rashid c a Microsoft Tây B c n Tracy Koon c a Intel Thung lũng Silicon n Shirley Ann Jackson Renssler bên B ông, nh ng ngư i hi u các v n này gi i nh t và sát nh t i v i h , h có cùng thông i p: B i vì c n mư i lăm năm t o ra m t nhà khoa h c hay kĩ sư cao c p, b t u t khi ngư i thanh niên hay thanh n ó u tiên b nghi n khoa h c và toán trư ng ti u h c, chúng ta ngay l p t c ph i b t tay vào m t chương trình c p t c t t-c -m i-ngư i-lên-tàu, không-có-ch n-ngang, không-có- ngân-sách-quá-l n cho giáo d c khoa h c và kĩ thu t. S th c r ng chúng ta không làm th chính là cu c kh ng ho ng th m l ng c a chúng ta. Các nhà khoa h c và kĩ sư không m c trên cây. H ph i ư c giáo d c qua m t quá trình dài, b i vì, thưa các quý bà quý ông, ây th c s là khoa h c tên l a.
TÁM ây Không ph i là m t Th nghi m Chúng ta có s c m nh t o hình n n văn minh mà chúng ta mu n. Nhưng chúng ta c n ý chí c a các b n, lao ng c a các b n, nhi t tâm c a các b n, n u chúng ta mu n xây d ng lo i xã h i ó. Nh ng ngư i ã n m nh t này tìm ki m xây d ng nhi u hơn ch m t nư c m i. H ã tìm m t th gi i m i. Cho nên tôi n ây, n trư ng các b n hôm nay nói r ng các b n có th bi n t m nhìn c a h thành s th c c a chúng ta. Cho nên t th i i m này hãy b t u công vi c c a chúng ta sao cho trong tương lai con ngư i s nhìn l i và nói: khi y, sau m t con ư ng dài và m t m i, con ngư i ó ã bi n nh ng kì công chói l i c a thiên tài c a ông thành s làm phong phú y c a cu c s ng c a ông. - “Xã h i Vĩ i” di n văn, Lyndon B. Johnson, 1964 V i tư cách là m t ngư i trư ng thành trong th i Chi n tranh L nh, tôi s luôn nh lái xe trên ư ng cao t c và nghe radio, khi ti ng nh c v t t t và trên làn sóng xu t hi n m t phát thanh viên có gi ng nói nghiêm kh c và nói: “ ây là m t th nghi m h th ng truy n báo ng kh n c p”, và sau ó là ba mươi giây còi báo ng chói tai. Th t may, chúng ta ã không bao gi ph i tr i qua dù m t giây trong chi n tranh l nh khi phát thanh viên thông báo, “ ây không ph i là m t th nghi m”. ó, tuy v y, chính xác là cái tôi mu n nói ây: ây không ph i là m t th nghi m. Nh ng cơ h i và thách th c dài h n mà s làm ph ng th gi i t ra trư c nư c Mĩ là sâu s c. Do v y, kh năng c a chúng ta vư t qua b ng làm vi c theo cách chúng ta ã làm - t c là không luôn luôn gi gìn bí quy t sauce [nư c s t] c a chúng ta và làm giàu thêm nó- s không còn n a. “ i v i m t qu c gia giàu có như chúng ta, th t áng kinh ng c khi chúng ta hành ng ít n th nào tăng cư ng kh năng c nh tranh v n có c a mình,” Dinakar Singh, v giám c hedge-fund [qu t b o hi m] ngư i Mĩ g c n, nói. “Chúng ta trong m t th gi i có m t h th ng hi n nay cho phép s h i t gi a nhi u t ngư i, và t t hơn chúng ta nên lùi
277 ÂY KHÔNG PH I LÀ M T TH NGHI M li hình dung ra nó có nghĩa gì. S là m t s trùng h p thú v n u như t t c m i th ã t ng úng trư c ây bây gi v n úng, nhưng có hơi nhi u th b n th c s ph i làm khác i… C n ph i có m t cu c th o lu n qu c gia sâu s c hơn r t nhi u”. Th gi i ph ng, Singh lí l , bây gi là con voi trong phòng, và câu h i là, Nó s p làm gì v i chúng ta, và chúng ta s p làm gì v i nó? N u th i i m này có b t c s tương t nào trong l ch s Mĩ, ó chính là nh i m c a chi n tranh l nh, kho ng 1957, khi Liên Xô vư t qua Mĩ trong cu c ua không gian b ng vi c phóng thành công v tinh Spunik. úng, có nhi u s khác nhau gi a th i kì ó và th i kì c a riêng chúng ta. Thách th c ch y u khi ó n t nh ng nư c mu n xây các b c tư ng ngăn; thách th c chính i v i Mĩ ngày nay n t s th c là t t c các b c tư ng ã b h , và các nư c khác hi n nay có th c nh tranh v i chúng ta m t cách tr c ti p hơn nhi u. Thách th c chính trong th gi i ó ã là t các nư c th c hành ch nghĩa C ng s n c c oan, c th là Nga, Trung Qu c và B c Tri u Tiên. Thách th c chính i v i nư c Mĩ ngày nay là t các nư c th c hành ch nghĩa Tư b n c c oan, c th là Trung Qu c, n và Nam Tri u Tiên. M c tiêu chính trong th i kỳ trư c là xây d ng m t qu c gia hùng m nh, m c tiêu chính trong th i kỳ này là xây d ng nh ng cá nhân hùng m nh. Cái th i này có chung v i th i Chi n tranh L nh, tuy v y, là, ương u v i các thách th c c a s làm ph ng òi h i m t s áp l i toàn di n, m nh m và t p trung như áp ng ã ương u v i ch nghĩa c ng s n. Nó òi h i phiên b n c a Biên gi i M i và Xã h i Vĩ i c a riêng chúng ta ư c thích ng v i th i i ph ng. Nó òi h i m t v t ng th ng có th hi u tri u qu c gia tr nên thông minh hơn và h c toán, khoa h c và kĩ thu t siêng năng hơn nh m t các biên gi i tri th c m i mà th gi i ph ng ang m ra và y ra nhanh chóng. Và nó òi h i m t Xã h i Vĩ i giao phó cho chính ph chúng ta xây d ng h t ng cơ s , các m ng lư i an sinh, và các nh ch s giúp m i công dân Mĩ tr nên có th dùng ư c hơn trong m t th i i khi không ai có th ư c m b o công ăn vi c làm su t i. Tôi g i phiên b n riêng c a tôi v cách ti p c n này là ch nghĩa ph ng nhân ái. Khi n ngư i Mĩ t p h p xung quanh ch nghĩa ph ng nhân ái là khó hơn nhi u khi n h t p h p l i quanh ch nghĩa ch ng c ng. Hi m ho qu c gia d truy n t hơn nhi u hi m ho cá nhân,” 277
278 TH GI I LÀ PH NG Michael Mandelbaum chuyên gia chính sách i ngo i c a i h c Johns Hopkins lưu ý. Ho t ng kinh t , như ư c bi t, không gi ng chi n tranh, b i vì ho t ng kinh t có th luôn là m t trò chơi th ng-th ng. Nhưng ôi khi tôi mu n gi như ho t ng kinh t gi ng chi n tranh hơn. Trong Chi n tranh L nh, chúng ta th c s th y ngư i Soviet phô trương các tên l a c a h trên Qu ng trư ng . Chúng ta t t c u s hãi, t u này c a t nư c n u kia, và t t c các chính tr gia c a chúng ta ã ph i t p trung và nghiêm túc v s p t các ngu n l c và các chương trình giáo d c m b o r ng ngư i Mĩ có th theo k p Liên Xô. Nhưng ngày nay, ôi, không có e do tên l a t n . “ ư ng dây nóng”, thư ng dùng n i Kremlin v i Nhà Tr ng, ư c thay th b ng “ ư ng dây tr giúp”, n i m i ngư i Mĩ v i các trung tâm tr giúp Bangalore. Trong khi u bên kia ư ng dây nóng ã có th là Leonid Breznhev v i các l i e d a chi n tranh h t nhân, u kia ư ng dây tr giúp ch là m t gi ng nói nh nhàng và s n lòng giúp s p x p hoá ơn thanh toán AOL c a b n hay h p tác v i b n v m t m u ph n m m m i. Không, l i nói ó không h có chút e do nào c a Nikita Khrushchev p giày lên bàn t i Liên H p Qu c, và không h có chút h m hè sát khí c a các tên b t lương trong băng T Nga v i tình yêu. Không có Boris hay Natasha nào nói “Chúng tao s chôn chúng mày” v i d ng Nga c s t. Không, gi ng nói ó trên ư ng dây tr giúp ch là l i n du dương và thân thi n che l p b t c c m giác e do hay thách th c nào. Nó ơn gi n nói: “Xin chào, tôi là Rajiv. Tôi có th giúp b n?” Không, Rajiv, th c s , b n không th . Khi n ph n ng v i các thách th c c a th gi i ph ng, không có ư ng dây tr giúp nào ta có th g i. Chúng ta ph i ào sâu vào chính mình. Chúng ta nư c Mĩ có t t c các công c kinh t và giáo d c cơ b n làm vi c ó, như tôi ã l p lu n Chương 6. Song, như tôi ã lí l Chương 7, chúng ta ã không chăm sóc các công c ó như chúng ta ph i. Vì th , chúng ta có kh ng ho ng th m l ng. Cho r ng vì n n kinh t Mĩ ã ch ng th gi i hơn m t th k , nó s và ph i theo cách ó là o tư ng ngày nay cũng nguy hi m như o tư ng năm 1950 r ng Mĩ luôn ch ng v khoa h c và công ngh . Nhưng vi c này s không d . Khi n xã h i chúng ta có tc cho m t th gi i ph ng s c c kì khó nh c. Chúng ta s ph i b t u làm r t nhi u th khác i. S c n lo i t p trung và ý
279 ÂY KHÔNG PH I LÀ M T TH NGHI M chí qu c gia mà T ng th ng J. F. Kennedy ã kêu g i bài di n văn n i ti ng 25-5-1961 v i Qu c h i v “các nhu c u qu c gia c p bách.” Khi ó, nư c Mĩ ang t nh l i t hai cú s c v Sputnik và vi c Liên Xô phóng tàu vũ tr v i m t nhà du hành vũ tr , Yuri Gagarin, ít hơn hai tháng trư c di n văn c a Kennedy. Kennedy ã bi t là trong khi Mĩ ã có các tài s n con ngư i và th ch kh ng l - hơn Liên Xô nhi u- chúng ã không ư c s d ng hoàn toàn. “Tôi tin chúng ta có m i ngu n l c và tài năng c n thi t,” T ng th ng Kennedy nói. “Nhưng s th t c a v n là chúng ta ã chưa bao gi ưa ra các quy t nh qu c gia hay s p t các ngu n l c cho s lãnh o như v y. Chúng ta ã chưa bao gi nh rõ các m c tiêu dài h n v i m t l ch trình th i gian kh n c p, hay cai qu n các ngu n l c và th i gian c a chúng ta m b o s th c hi n chúng.” Và sau ó trình bày toàn b chương trình c a ông ưa ngư i lên m t trăng trong vòng mư i năm, T ng th ng Kennedy nói thêm, “Hãy làm th t rõ là, tôi yêu c u Qu c h i và t nư c ch p nh n m t cam k t kiên quy t i v i m t ư ng l i hành ng m i, m t ư ng l i s kéo dài nhi u năm và kéo theo các chi phí r t n ng… Quy t nh này òi h i m t cam k t qu c gia l n v nhân l c khoa h c và kĩ thu t, trang thi t b và phương ti n, và kh năng c a s i hư ng c a chúng t các ho t ng quan tr ng khác mơi chúng ã tr i ra m ng manh r i. Nó có nghĩa là m t m c hi n dâng, t ch c và k lu t, nh ng cái ã không luôn tiêu bi u cho các n l c nghiên c u và phát tri n c a chúng ta.” Trong di n văn ó, Kennedy ã ưa ra m t l i tuyên b tr nh tr ng có s c ng hư ng gây s ng s t ngày nay: “vì th tôi chuy n cho Qu c h i m t chương trình Phát tri n và ào t o Ngu n Nhân l c, ào t o hay ào t o l i hàng trăm ngàn ngư i lao ng, c bi t trong các lĩnh v c nơi chúng ta ã th y th t nghi p kinh niên như h u qu c a các nhân t công ngh , v nh ng kĩ năng ngh nghi p m i trong m t giai o n b n năm- nh m thay th các kĩ năng b t ng hoá và thay i công nghi p làm cho l i th i b ng các kĩ năng m i mà các quy trình m i òi h i.” Amen. Chúng ta cũng ph i làm các th theo cách khác. Chúng ta ph i s p x p l i cái c n gi , cái ph i b , cái c n thích nghi, cái c n ch p nh n, nơi nào c n tăng g p ôi n l c c a chúng ta, và nơi nào tăng cư ng s t p trung c a chúng ta. ó là cái chương này nói v . ây ch là m t tr c giác, nhưng s làm ph ng th gi i s có 279
280 TH GI I LÀ PH NG tính tàn phá to l n v i các các xã h i truy n th ng và phát tri n. K y u s r t l i sau xa hơn nhanh hơn. [Xã h i] truy n th ng s c m th y l c hi n i hoá sâu r ng hơn nhi u. Cái m i s b bi n thành cũ mau hơn. Xã h i ã phát tri n s b xã h i chưa phát tri n thách th c sâu r ng hơn nhi u. Tôi lo, b i vì s n nh chính tr d a r t nhi u vào s n nh kinh t , và n nh kinh t s không là m t c i m c a th gi i ph ng. Tính t t c l i và b n có th th y r ng nh ng s phá v s n nhanh hơn và kh c nghi t hơn. Hãy nghĩ v Microsoft c hình dung ra làm sao i phó v i i quân toàn c u c a nh ng ngư i vi t ph n m m mi n phí! Chúng ta bư c vào m t th i kì sáng t o hu di t d a vào các steroid. Cho dù nư c b n có m t chi n lư c toàn di n i phó v i ch nghĩa ph ng, nó s là m t thách th c có m t chi u kích hoàn toàn m i. Nhưng n u b n không h có m t chi n lư c nào… , b n ã ư c c nh báo. ây không ph i là m t th nghi m. L à m t ngư i Mĩ, tôi t p trung nh t vào nư c mình. Làm sao chúng ta b t tay t i a hoá các l i ích và cơ h i c a th gi i ph ng, và cung c p s b o v cho nh ng ngư i có khó khăn v i quá , mà không vi n d n n ch nghĩa b o h hay ch nghĩa tư b n b tr n? M t s s ưa ra các câu tr l i b o th truy n th ng; m t s s ưa ra câu tr l i t do truy n th ng. Tôi ưa ra ch nghĩa ph ng nhân ái, m t h n h p chính sách ư c xây d ng quanh năm lo i hành ng l n cho th i i ph ng: s lãnh o, rèn luy n cơ b p, che ch , ch nghĩa tích c c xã h i, và nuôi d y con cái. S LÃNH O C ông vi c c a chính tr gia Mĩ, b t lu n m c a phương, bang, hay qu c gia, ph n l n, ph i là giúp giáo d c và gi i thích cho ngư i dân, h s ng trong th gi i nào và h c n làm gì n u h mu n phát t bên trong nó. Chúng ta có m t v n ngày nay, tuy v y, là r t nhi u chính tr gia Mĩ có v không bi t gì v th gi i ph ng. Như nhà tư b n m o hi m John Doerr m t l n làm tôi chú ý, “B n nói v i gi i lãnh o Trung Qu c, và h toàn là các kĩ sư, và h hi u ngay cái gì ang x y ra. Gi i lãnh o Mĩ thì