Giống Cây Rừng - Chương 7
lượt xem 61
download
Giống Cây Rừng. Th.S Hồ Hải Ninh - Chương 7. Nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô và tế bào.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giống Cây Rừng - Chương 7
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng VII ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 1. Kh¸i niÖm. Nh©n iè b» Nh gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo thùc h h¸ i Ê μ Õ bμ h vËt lμ ph−¬ng ph¸p s¶n xuÊt hμng lo¹t c©y con tõ c¸c bé phËn cña c©y mÑ b»ng c¸ch nu«i cÊy chóng trong èng nghiÖm ë ®iÒu kiÖn v« trïng, cã m«i tr−êng thÝch hîp vμ ®−îc kiÓm so¸t. - Bé phËn nu«i cÊy cã thÓ lμ c¬ quan, m« hay tÕ bμo. Song nãi chung chóng cã kÝch th−íc rÊt nhá, h¬n n÷a l¹i ®−îc nu«i cÊy nhá trong kh«ng gian còng rÊt nhá (èng nghiÖm, b×nh thÝ nghiÖm) nªn ph−¬ng ph¸p nh©n gièng nμy cßn ®−îc gäi lμ vi nh©n gièng - Ph−¬ng ph¸p nh©n gièng nμy ®−îc thùc hiÖn ë ®iÒu kiÖn v« trïng, víi m«i tr−êng sèng nh©n t¹o vμ ®−îc kiÓm so¸t nªn cßn ®−îc gäi lμ nh©n gièng in vitro (nh©n t¹o). t¹o)
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 2. C¬ së sinh häc cña ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo + TÝnh toμn n¨ng: theo s¬ ®å trªn th× bÊt cø mét tÕ bμo nμo cña c¬ thÓ (ë m« ph©n sinh hay m« ph©n ho¸) ®Òu cã nh©n gièng hÖt nh©n tÕ bμo hîp tö ban ®Çu, tøc lμ ®Òu m¹ng bé gen gièng hÖt bé gen cña hîp tö ban ®Çu (bé gen chøa trong bé NST). Bëi vËy khi ®−îc t¸ch ra khái c¬ thÓ vμ gÆp ®iÒu kiÖn sèng thÝch hîp th× bÊt cø tÕ bμo nμo ®Òu cã thÓ ph¸t triÓn thμnh mét c¬ thÓ hoμn chØnh. + HiÖn t−îng ph¶n ph©n ho¸ vμ t¸i ph©n ho¸: Theo s¬ ®å trªn, mçi tÕ bμo ë giai ®o¹n ≤ 8 tÕ bμo (tb ph«i sinh) khi ®−îc t¸ch rêi ra th× ®Òu cã thÓ ph¸t triÓn thμnh 1 c¬ thÓ hoμn chØnh gÇn ®Çy ®ñ c¸c c¬ quan. V× bÊt cø tÕ bμo nμo còng ®Òu cã nh©n vμ tÕ bμo chÊt nh− hîp tö (hay cßn gäi lμ TB tr¾ng/TB ch−a ph©n ho¸). ThÕ cßn khi t¸ch tÕ bμo ra khái m« chuyªn ho¸ ®Ó nu«i cÊy th× tõ TB nμy sÏ h×nh thμnh nªn c¸c tÕ bμo míi (qua ph©n ho¸) vÉn theo h−íng ®· ®−îc Õ É ph©n ho¸. Tøc lμ trong tr−êng hîp nμy chØ cã hiÖn t−îng sinh tr−ëng (t¨ng sinh kh«i cña c¬ quan cò) chø kh«ng cã hiÖn t−îng ph¸t triÓn (h×nh thμnh c¬ quan q an míi) => tõ tÕ bμo n «i cÊ sÏ kh«ng h×nh thμnh 1 c¬ thÓ hoμn chØnh > nu«i cÊy chØnh.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 3. ý nghÜa cña nu«i c©y m« - tÕ bμo. - Lμ ph−¬ng ph¸p nh©n gièng sinh d−ìng nªn nã mang ®Çy ®ñ c¸c −u ®iÓm cña Ó nh©n gièng sinh d−ìng. - Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo cã hÖ sè nh©n cao. - Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo ®−îc tiÕn hμnh mét c¸ch chñ ®éng trong mäi ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vμ mäi thêi ®iÓm trong n¨m. - Ngoμi ra kh¸c víi nh©n gièng b»ng hom th× c©y trång ®−îc t¹o ra b»ng ph−¬ng ph¸p nμy cã ®é trÎ cao h¬n rÊt nhiÒu (gÇn b»ng c©y h¹t), cã bé rÔ tèt h¬n nhiÒu so víi c©y hom - C©y trång ®−îc t¹o ra tõ ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo cã h×nh thÓ gièng å Ê Õ Ó è c©y h¹t => kh¾c phôc ®−îc hiÖn t−îng "b¶o l−u côc bé " th−êng b¾t gÆp ë c©y trång ®−îc t¹o ra b»ng gi©m hom.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 4. C¸c h×nh thøc nh©n gièng in vitro. 4.1. Nu«i Ê 4 1 N i cÊy m« ph©n sinh: h i h - Nu«i cÊy ®Ønh sinh tr−ëng: + Nu«i cÊy ®Ønh th©n, ®Ønh cμnh: th−êng lμ cho c©y lμ kim th©n kim. + Nu«i cÊy chåi n¸ch: th−êng dïng cho nh÷ng c©y l¸ réng (vd: Keo, B¹ch ®μn rÊt phæ biÕn). + Nu«i cÊychåi bÊt ®Þnh: Chåi bÊt ®Þnh lμ chåi ®−îc h×nh thμnh tõ bÊt cø bé phËn nμo cña c©y khi ®−îc kÝch thÝch (c¬ giíi hay ho¸ häc) häc). - Tõ m« ph©n sinh ph¸t triÓn trùc tiÕp thμnh c©y.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 4.2. Nu«i cÊy m« chuyªn ho¸: nu«i cÊy bÊt cø bé phËn nμo cña c©y ( ¶ h th©n, l¸, rÔ, ®o¹n cμnh, c¸nh h (m¶nh h l¸ Ô ® μ h ¸ h hoa,...). )
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5. qui tr×nh nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.1. Giai ®o¹n chuÈn bÞ. - § c©y tèt ( §−a è (c©y −u viÖt) vÒ v−ên s−u tËp, v−ên gièng i ) Ò ê ê iè + §Ó gi¶m bít nguån c¹nh (lai t¹p xung quanh) + §Ó cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc cho c©y sinh tr−ëng vμ ph¸t triÓn tèt + §Ó chñ ®éng lÊy mÉu nh©n gièng ViÖc ®−a c¸c c©y tèt vÒ v−ên s−u tËp cã thÓ b»ng ph−¬ng ph¸p ghÐp hoÆc gi©m hom. - TrÎ ho¸ c©y gièng gèc: §Ó t¹o mÉu cÊy cßn non (trÎ ho¸: dùa trªn qu¸ tr×nh tuæi quyÕt ®Þnh cña c¸c tÕ bμo)
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.2. Giai ®o¹n cÊy khëi ®éng. (t¹o mÉu s¹ch trong èng nghiÖm) - Môc ®Ých: t¹o ®−îc mÉu c©y sèng trong èng nghiÖm s¹ch ho¸ häc còng nh− sinh häc. T¹o ®−îc nguån mÉu s¹ch (s¹ch vÒ ho¸ häc vμ sinh häc) sèng ®−îc trong ®iÒu kiÖn in vitro. + S¹ch ho¸ häc: kh«ng lμm ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng ho¸ häc phï hîp víi loμi c©y. + S¹ch sinh häc: (s¹ch nÊm vμ vius) v× mÉu cÊy chØ lμ 1 bé phËn rÊt nhá cña c©y nªn sau khi t¸ch khái c©y mÑ cÊy vμo b×nh th× nã cÇn mét thêi gian ®Ó håi phôc sau ®ã míi sinh tr−ëng vμ ph¸t triÓn. Trong khi nÊm vμ vi khuÈn lμ nh÷ng sinh vËt ®¬n bμo hay ®a bμo, chóng vμo theo mÉu cÊy lμ vμo c¶ c¬ thÓ nªn chóng sinh tr−ëng vμ ph¸t triÓn ngay => sö dông hÕt m«i tr−êng nu«i cÊy => khi mÉu cÊy håi phôc th× m«i tr−êng ®· háng. - Ph−¬ng ph¸p: h h¸ + Lμm s¹ch ho¸ häc b»ng röa: ®Çu tiªn tiÕn hμnh röa b»ng n−íc m¸y, tiÕp theo lμ röa b»ng xμ phßng vμ cuèi cïng lμ röa b»ng n−íc cÊt. + Lμm s¹ch sinh häc b»ng khö trïng: khö trïng b»ng dung dÞch canxi hypoclorit 1% hoÆc b»ng ¹ ä g g g g g Þ yp Æ g HgCl2 0,1% trong 5 phót, tuú mÉu giμ hay non. + Sau khi röa vμ khö trïng th× tiÕn hμnh cÊy mÉu s¹ch vμo b×nh chøa trong m«i tr−êng ho¸ häc còng ®· ®−îc khö trïng (b»ng nåi hÊp). ViÖc cÊy mÉu ®−îc tiÕn hμnh trong tñ cÊy m« trïng.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.3. 5 3 T¸i sinh chåi. chåi - Môc ®Ých: kÝch thÝch mÉu cÊy h×nh thμnh chåi ®Ó lμm vËt liÖu nh©n nhanh. nhanh - Ph−¬ng ph¸p: CÊy chuyÓn mÉu cÊy sang b×nh cã chøa m«i tr−êng ho¸ h míi víi thμnh ã hø i ê h ¸ häc íi íi hμ h phÇn chÊt ®iÒu hoμ sinh tr−ëng kÝch thÝch t¹o chåi. håi
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.4. Nh©n nhanh. - Môc ®Ých: t¨ng sè l−îng chåi trong giai ®o¹n nu«i cÊy (tõ 1 thμnh v¹n chåi, triÖu chåi). §©y lμ g y( ¹ , Ö ) y giai ®o¹n quan träng nhÊt trong nh©n gièng in vitro. - Ph−¬ng ph¸p: cÊy chuyÓn chåi sang c¸c b×nh cã gp p y y g chøa m«i tr−êng ho¸ häc víi thμnh phÇn chÊt ®iÒu hoμ sinh tr−ëng kÝch thÝch t¹o chåi nhiÒu lÇn (tõ chåi thμnh nhiÒu chåi/1 b×nh); 1 b×nh thμnh nhiÒu å Ò å Ò b×nh,...
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.5. T¹o rÔ cho c©y. (t¹o c©y hoμn chØnh) - Môc ®Ých: tõ mçi chåi t¹o thμnh 1 c©y con hoμn chØnh gåm ®Çy ®ñ th©n, rÔ vμ l¸. g y , - Ph−¬ng ph¸p: cÊy chuyÓn c¸c chåi sau giai ®o¹n nh©n nhanh sang c¸c b×nh cã chøa m«i tr−êng ho¸ g g häc cã thμnh phÇn chÊt ®iÒu hoμ sinh tr−ëng kÝch thÝch t¹o rÔ. TÊt c¶ c¸c lÇn cÊy chuyÓn ®Ó t¸i sinh chåi, nh©n nhanh vμ t¹o rÔ ®Òu ph¶i ®−îc thùc hiÖn å Ô Ò ¶ trong buång cÊy v« trïng.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.6. HuÊn luyÖn c©y m«. - Môc ®Ých: lμm cho c©y m« quªn dÇn víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn (nhiÖt ®é, ¸nh s¸ng vμ t×nh tr¹ng nhiÔm bÖnh). - Ph−¬ng ph¸p: + §−a dÇn c¸c b×nh cÊy c©y hoμn chØnh tõ trong phßng nu«i (cã ®iÒu kiÖn vËt lý thÝch hîp) ra khu huÊn luyÖn (cã ®iÒu kiÖn vËt lý hoμn toμn tù nhiªn). + Më dÇn n¾p b×nh ®Ó cho c©y thÝch nghi dÉn víi Ó ®iÒu kiÖn tù nhiªn.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 5.7. CÊy c©y vμo bÇu ®Êt vμ ch¨m sãc c©y ë v−ên −¬m. - Môc ®Ých: t¹o c©y con ®Ó ®−a vμo s¶n xuÊt. - Ph−¬ng ph¸p: + LÊy c©y ra khái b×nh nu«i cÊy, röa s¹ch m«i tr−êng ho¸ häc b¸m vμo rÔ c©y. + CÊy c©y vμo bÇu ®Êt gièng nh− cÊy c©y con tõ h¹t hoÆc gi©m hom. Æ g + Ch¨m sãc c©y: gièng ch¨m sãc c©y hom.
- 5. Qui tr×nh nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« - tÕ bμo. C©y mÑ LÊy mÉu G§ chuÈn bÞ (T¹o chåi) G§ T¸i sinh chåi G§ CÊy khëi ®éng G§ nh©n nhanh chåi h h h håi G§ t¹o rÔ cho chåi C©y mÇm Ç HuÊn luyÖn trong nhμ kÝnh C©y gièng ®em trång C©y con ë v−ên −¬m rõng õ
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 6. Nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong nh©n gièng in vitro. 6.1. Sù hiÔ 6 1 S nhiÔm mÉu. É - Trong qu¸ tr×nh nh©n gièng mÉu cã thÓ bÞ nhiÔm nÊm hoÆc virus => do ®ã ph¸ huû m«i tr−êng (¨n hÕt m«i tr−êng dinh d−ìng) => > > khi mÉu cÊy phôc håi th× m«i tr−êng dinh d−ìng ®· bÞ ph¸ => mÉu cÊy kh«ng sinh tr−ëng vμ ph¸t triÓn ®−îc. - Kh¾c phôc: ¾ + Thay ®æi chÕ ®é khö trïng (dung dÞch khö trïng vμ thêi gian khö trïng) + Sö dông m« ph©n sinh ®Ó lμm mÉu cÊy (v× m« ph©n sinh lμ phÇn c¬ thÓ míi h×nh thμnh nªn ch−a bÞ nhiÔm nÉm hay virus).
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 6.2. S¶n sinh chÊt ®éc tõ mÉu cÊy.y - MÉu cÊy cã thÓ bÞ ho¸ n©u, ho¸ ®en råi chÕt. Do trong mÉu cÊy chøa nhiÒu tanin (chÊt ch¸t) - Kh¾c phôc: dïng mÉu cÊy cßn non ®Ó cÊy, bæ sung vμo m«i tr−êng ho¸ häc than ho¹t tÝnh (hót c¸c chÊt ®éc ra khái mÉu cÊy).
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 6.3. HiÖn t−îng thuû tinh hãa. - Trong tr−êng hîp c©y m« trë nªn mäng n−íc, cã th©n vμ l¸ trong suèt => kh«ng quang hîp ®−îc => c©y chÕt. - Kh¾c phôc: + T¨ng nång ®é ®−êng trong m«i tr−êng ho¸ häc (do cã hiÖn t−îng thÈm thÊu nån ®é ®−êng cao sÏ hót n−íc ra khái tÕ bμo). + T¨ng c−êng ®é ¸nh s¸ng, gi¶m nhiÖt ®é trong phßng nu«i. g g g g gp g + Gi¶m nång ®é chÊt chøa nit¬ trong m«i tr−êng ho¸ häc.
- Ch−¬ng VII. Nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« vμ tÕ bμo 6.4. TÝnh bÊt ®Þnh vÒ di truyÒn. - NÕu tiÕn hμnh cÊy chuyÓn mÉu (chØ trong tr−êng hîp m« sÑo) qua nhiÒu thÕ hÖ th× cμng ë nh÷ng thÕ hÖ sau ë mÉu cÊy cμng xuÊt hiÖn ®ét biÕn soma víi tÇn sè É Ê μ Êt hiÖ biÕ íi tÇ è cao. Nguyªn nh©n lμ do tÕ bμo m« sÑo cã tr¹ng th¸i gièng tÕ bμo ph«i sinh nªn rÊt trÎ => khi ®−îc chuyÒn qua nhiÒu thÕ hÖ th× bé gen cña chóng dÔ dμng thay ®æi. - Kh¾c phôc: kh«ng cÊy chuyÓn mÉu qua nhiÒu thÓ hÖ (kh«ng nh©n m« sÑo qua nhiÒu thÓ hÖ).
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Cây rừng
170 p | 222 | 80
-
KỸ THUẬT XỬ LÝ RA HOA VÀ PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH HẠI CÂY MAI
8 p | 332 | 72
-
KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC RỪNG KEO LÁ TRÀM
5 p | 224 | 30
-
Hiện tượng nứt và rụng quả ở cây xoài
3 p | 234 | 22
-
Kỹ Thuật Trồng Đậu Tương Ở Miền Núi
5 p | 159 | 20
-
Kỹ Thuật Trồng, Chăm Sóc Cao Su Phần 7
3 p | 94 | 18
-
Bài giảng giống cây rừng : Nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô và tế bào part 3
10 p | 82 | 16
-
KỸ THUẬT TRỒNG KEO GIÂM
5 p | 94 | 14
-
Bộ đậu part 9
6 p | 70 | 12
-
Ra hoa - Đậu trái – Nuôi trái Xoài (P3)
5 p | 128 | 11
-
Chọn giống Trám trắng theo sản lượng nhựa
2 p | 92 | 9
-
Kiến thức trồng cây vải
4 p | 89 | 8
-
Kỹ Thuật Trồng, Chăm Sóc Cao Su Phần 1
3 p | 75 | 8
-
Cây bạch đàn Liquidambar
2 p | 77 | 8
-
Kỹ thuật trồng cây Hồng
4 p | 81 | 7
-
Quy trình kỹ thuật trồng sắn đạt năng suất cao, bền vững cho vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên (p2)
5 p | 71 | 5
-
Đặc điểm sinh học và thực trạng phát triển cây tre mai (Dendrocalamus cauhainensis N.H.Xia, V.T. Nguyen) tại xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
10 p | 78 | 3
-
Nghiên cứu đặc điểm biến dị, khả năng di truyền về sinh trưởng và chất lượng thân cây của Bạch đàn grandis (Eucalyptus grandis) trong khảo nghiệm hậu thế tại Thuận Châu, Sơn La
10 p | 3 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn