Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
GOÙP PHAÀN NGHIEÂN CÖÙU HOÄI CHÖÙNG HENOCH – SCHONLEIN<br />
ÔÛ TREÛ EM TAÏI BEÄNH VIEÄN NHI ÑOÀNG I<br />
Vuõ Huy Truï*, Nguyeãn Anh Tuaán**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Hoäi chöùng Henoch - Schonlein laø beänh lyù vieâm maïch maùu thöôøng gaëp nhaát ôû treû em, vôùi soá löôïng nhaäp<br />
vieän taêng daàn qua töøng naêm. Qua hôn moät naêm nghieân cöùu treân 44 beänh nhi hoäi chöùng Henoch - Schonlein<br />
töø 1/1999 ñeán thaùng 2/2000 taïi beänh vieän Nhi Ñoàng I, chuùng toâi nhaän thaáy beänh xaûy ra ña soá ôû treû döôùi 10<br />
tuoåi (61,3%), tyû leä nam/nöõ laø 1,9/1. Hoäi chöùng thöôøng khôûi phaùt vaøo thôøi ñieåm töø thaùng 11 ñeán thaùng 2 naêm<br />
sau (54,5%) vôùi trieäu chöùng khôûi phaùt thöôøng laø noåi töû ban ngoaøi da (61,4%)..<br />
Veà bieåu hieän laâm saøng, trieäu chöùng ôû da chieám tyû leä cao nhaát (100%) vaø laø daáu chöùng chuû yeáu giuùp chaån<br />
ñoaùn hoäi chöùng Henoch – Schonlein, ngoaøi ra caùc trieäu chöùng ôû ñöôøng tieâu hoaù (72,7%), khôùp (38,6%) vaø<br />
thaän (36,4%) cuõng naèm trong nhoùm nhöõng bieåu hieän thöôøng gaëp. Coù 4,6% xuaát hieän trieäu chöùng thaàn kinh<br />
laø nhoùm trieäu chöùng ít gaëp.<br />
Veà caän laâm saøng, chuùng toâi ghi nhaän noàng ñoä IgA huyeát töông taêng trong 100% tröôøng hôïp coù ñònh<br />
löôïng, ñieàu naøy xaùc ñònh vai troø cuûa IgA trong cô cheá beänh sinh cuûa hoäi chöùng Henoch - Schonlein vaø coù theå<br />
giuùp ích trong vieäc chaån ñoaùn caän laâm saøng hoã trôï trong nhöõng tröôøng hôïp khoâng coù töû ban ngoaøi da hay töû<br />
ban khoâng ñieån hình. Ngoaøi ra, cuùng toâi cuõng böôùc ñaàu thaáy coù söï töông quan giöõa bieåu hieän laâm saøng vaø<br />
möùc ñoä toån thöông giaûi phaãu beänh treân sinh thieát thaän, coù theå giuùp ích cho vieäc tieân löôïng veà sau.<br />
Qua theo doõi, coù 31,8% beänh nhaân taùi phaùt. Ñaëc bieät coù vaøi tröôøng hôïp khoâng coù toån thöông thaän ôû laàn<br />
khôûi phaùt beänh nhöng toån thöông thaän coù theå xuaát hieän muoän sau naøy (töø vaøi ngaøy ñeán vaøi thaùng).<br />
<br />
SUMMARY<br />
HENOCH SCHONLEIN IN CHILDREN HOSPITAL NO 1.<br />
Vu Huy Tru, Nguyen Anh Tuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol.7 * Supplement of No 1: 123 - 127<br />
<br />
We present a prospective study of 44 Henoch – Schonlein patients admitted in the Children Hospital<br />
N 1, Ho Chi Minh city from Jan 1999 to Feb 2000. 61.3% were under 10 years old. Male: female ratio is<br />
1.9:1. 54.5% of cases occurred from November to Febuary with skin rash was the initial manifestation in<br />
61.3%. In clinical manifestations, the rash occurred in all cases and other symptoms of gastrointestinal tract,<br />
joints and renal were 72.7%, 38.6% and 36.4% respectively. Serum IgA level was increased in 100%<br />
patients. In the other hand, there were clinicopathologic correlations in 4 patients who had renal biopsy.<br />
hieän vaãn coøn nhieàu baøn caõi. Maëc duø beänh thöôøng töï<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
giôùi haïn vaø coù döï haäu töông ñoái toát, nhöng moät soá<br />
Hoäi chöùng Henoch - Schonlein laø beänh lyù vieâm<br />
tröôøng hôïp coù toån thöông thaän coù theå daãn ñeán suy<br />
maïch maùu thöôøng gaëp nhaát ôû treû em. Vieäc chaån<br />
thaän maïn veà sau.<br />
ñoaùn hieän nay vaãn chuû yeáu döïa vaøo laâm saøng do<br />
Taïi Vieät Nam, vieäc nghieân cöùu hoäi chöùng naøy<br />
chöa coù caän laâm saøng ñaëc hieäu. Ñieàu trò hoäi chöùng<br />
coøn haïn cheá, hôn nöõa, soá beänh nhaân Henoch Henoch – Schonlein, ñaëc bieät ôû nhöõng tröôøng hôïp<br />
Schonlein nhaäp beänh vieän Nhi ñoàng ngaøy caøng<br />
toån thöông thaän naëng raát ñöôïc quan taâm do aûnh<br />
nhieàu theo töøng naêm, ñaõ ñaët ra vaán ñeà töøng böôùc<br />
höôûng ñeán tieân löôïng cuûa beänh nhaân, tuy nhieân<br />
0<br />
<br />
* Tieán syõ, Boä Moân Nhi, Tröôøng DH Y Döôïc TP. Hoà chí Minh<br />
** Baùc syõ, Boä Moân Nhi, Tröôøng DH Y Döôïc TP. Hoà chí Minh<br />
<br />
Chuyeân ñeà Nhi<br />
<br />
123<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
tieán haønh nghieân cöùu hoäi chöùng Henoch Schonlein ôû treû em taïi beänh vieän Nhi ñoàng I.<br />
<br />
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:<br />
Ñaây laø moät nghieân cöùu tieàn cöùu kieåu moâ taû, tieán<br />
haønh treân beänh nhi hoäi chöùng Henoch – Schonlein<br />
nhaäp beänh vieän Nhi ñoàng I töø thaùng 1/1999 ñeán<br />
thaùng 2/2000. Chuùng toâi tieán haønh ghi nhaän caùc ñaëc<br />
ñieåm laâm saøng vaø caän laâm saøng, chaån ñoaùn, töông<br />
quan giöõa laâm saøng vaø giaûi phaãu beänh vaø theo doõi<br />
qua chöông trình taùi khaùm haøng thaùng.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN<br />
Chuùng toâi thu thaäp ñöôïc 44 beänh nhi ñuû tieâu<br />
chuaån nghieân cöùu.<br />
Veà dòch teã hoïc<br />
Tuoåi<br />
<br />
Löùa tuoåi trung bình laø 8,64 ± 3,57; nhoû nhaát laø 3<br />
tuoåi, lôùn nhaát laø 15 tuoåi.<br />
Söï phaân boá cao nhaát ôû löùa tuoåi 5-6, 61,3% soá<br />
beänh nhaân laø döôùi 10 tuoåi.<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Lyù do vaøo vieän<br />
<br />
Noåi töû ban (31,8%) vaø ñau buïng (22,7%) laø 2<br />
nguyeân nhaân haøng ñaàu ñöa beänh nhaân nhaäp vieän,<br />
ngoaøi ra coøn coù caùc lyù do khaùc nhö phuø, ñau ñaàu, oùi<br />
maùu, tieåu ñoû, … vôùi tyû leä thaáp hôn.<br />
Tieàn caên<br />
<br />
Coù 1/44 em trong nhoùm nghieân cöùu coù tieàn caên<br />
hay noåi meà ñay (khoâng roõ dò nguyeân), 84,1% coù<br />
chuûng ngöøa ñaày ñuû.<br />
Laâm saøng<br />
Thaân nhieät<br />
<br />
Chæ coù 2/44 em coù soát luùc nhaäp vieän.<br />
Huyeát aùp<br />
<br />
3/44 tröôøng hôïp coù taêng huyeát aùp, trong ñoù coù 1<br />
tröôøng hôïp taêng huyeát aùp trong hoäi chöùng vieâm caàu<br />
thaän caáp, 2 beänh nhaân coøn laïi chí taêng huyeát aùp ñôn<br />
thuaàn, khoâng keøm baát thöôøng nöôùc tieåu.<br />
Tình traïng nhieãm truøng hoâ haáp treân tröôùc<br />
ñoù<br />
<br />
Haàu heát caùc taùc giaû khaùc ñeàu ghi nhaän raèng ña<br />
soá hoäi chöùng Henoch – Schonlein xaûy ra ôû treû em,<br />
50% döôùi 5 tuoåi, 75% döôùi 10 tuoåi.<br />
<br />
18,2% beänh nhaân hoäi chöùng Henoch Schonlein nghieân cöùu coù trieäu chöùng nhieãm truøng<br />
hoâ haáp treân tröôùc khi khôûi phaùt caùc trieäu chöùng cuûa<br />
beänh.<br />
<br />
Giôùi<br />
<br />
Trieäu chöùng khôûi phaùt ñaàu tieân<br />
<br />
Nam chieám 65,9%, nöõ chieám 34,1%. Tyû leä<br />
nam/nöõ laø 1,93/1.<br />
<br />
Coù 5 trieäu chöùng khôûi phaùt trong nhoùm nghieân<br />
cöùu, trong ñoù noåi töû ban chieám tyû leä cao nhaát<br />
(61,4%), keá ñoù laø ñau buïng (25%), phuø (6,8%), ñau<br />
khôùp (4,5%) vaø oùi maùu (2,3%). ÔÛ nhöõng tröôøng hôïp<br />
trieäu chöùng khôûi phaùt khoâng phaûi laø xuaát huyeát da,<br />
vieäc chaån ñoaùn trôû neân khoù khaên, ñoâi khi nhaàm laãn<br />
vôùi caùc beänh lyù khaùc nhö vieâm ruoät thöøa, thaáp khôùp<br />
caáp,...<br />
<br />
Caùc taøi lieäu khaùc cuõng ghi nhaän tyû leä nam/nöõ<br />
vaøo khoaûng 1,5/1.<br />
Nôi ôû<br />
<br />
Soá beänh nhaân ôû TP.HCM chieám 29,5%, coøn laïi<br />
70,5% laø ôû caùc tænh.<br />
Thôøi ñieåm nhaäp vieän<br />
<br />
Chuùng toâi phaân thaønh töøng nhoùm 4 thaùng,<br />
nhaän thaáy töø 11 ñeán thaùng 2 laø thôøi gian coù soá beänh<br />
nhaân nhaäp vieän cao nhaát (54,5%), coøn laïi töø thaùng<br />
3-6 vaø thaùng 7-10 coù tyû leä beänh nhaân laàn löôït laø<br />
13,6% vaø 31,8%.<br />
Caùc soá lieäu veà hoäi chöùng naøy taïi caùc nöôùc chaâu<br />
Aâu vaø Baéc Myõ ñeàu ghi nhaän beänh thöôøng xaûy ra vaøo<br />
muøa ñoâng vaø ñaàu xuaân, laø nhöõng thôøi ñieåm coù thôøi<br />
tieát laïnh trong naêm.<br />
<br />
124<br />
<br />
Theo Habib R. vaø coäng söï, trieäu chöùng noåi töû<br />
ban ôû da laø trieäu chöùng khôûi phaùt ñeàu tieân trong hôn<br />
moät nöûa soá beänh nhaân, sau ñoù vaøi ngaøy laø trieäu<br />
chöùng cuûa caùc cô quan khaùc.<br />
Trieäu chöùng laâm saøng<br />
<br />
Boán nhoùm trieäu chöùng chính laø da, tieâu hoaù,<br />
khôùp vaø chieám tyû leä laàn löôït laø 100%, 72,7%, 38,6%<br />
vaø 36,4%. Ngoaøi ra coù 2/44 tröôøng hôïp (4,5%) ñöôïc<br />
ghi nhaän coù trieäu chöùng ôû heä thaàn kinh.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Nhi û<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Trieäu chöùng ôû da:<br />
<br />
Coù theå xuaát hieän döôùi daïng töû ban ñieån hình<br />
(86,4%) hay chaám xuaát huyeát (13,6%). Ngoaøi ra coù<br />
theå coù nhöõng trieäu chöùng ñi keøm nhö phuø khu truù<br />
(22,7%) hay ngöùa (6,8%).<br />
Vò trí noåi töû ban thöôøng ôû 2 chaân (95,5%), 2 tay<br />
(31,8%), ít gaëp hôn laø ôû moâng, vaønh tai, thaân mình.<br />
Nhieàu nghieân cöùu khaùc ôû Thaùi Lan, Ñaøi Loan,<br />
Vieän Baûo veä Söùc khoeû Treû em ôû Haø Noäi cuõng ghi<br />
nhaän tyû leä beänh nhaân coù ban xuaát huyeát ôû da laø<br />
100%, vaø theo y vaên ñaây laø daáu chöùng tieân quyeát ñeå<br />
chaån ñoaùn hoäi chöùng Henoch – Schonlein.<br />
Trieäu chöùng ôû cô xöông khôùp:<br />
<br />
Thöôøng chæ xuaát hieän döôùi daïng nheï nhö ñau<br />
khôùp ñôn thuaàn (20,5%) hay coù keøm söng nheï<br />
quanh khôùp (18,2%). Caùc daïng nhö tuï dòch khôùp,<br />
bieán daïng khôùp,... khoâng ñöôïc ghi nhaän. Caùc khôùp<br />
bò aûnh höôûng thöôøng laø nhöõng khôùp lôùn (goái, coå<br />
chaân, coå tay, khuyûu,...)Ngoaøi ra coù 18,2% coù trieäu<br />
chöùng ñau cô, coù theå möùc ñoä nheï cho ñeán naëng,<br />
haïn cheá ñi laïi.<br />
Trieäu chöùng tieâu hoaù:<br />
<br />
Ñau buïng thöôøng gaëp nhaát vôùi 75% tröôøng hôïp,<br />
ngoaøi ra oùi vaø tieâu ra maùu cuõng ñöôïc ghi nhaän vôùi tyû<br />
leä laàn löôït laø 38,6% vaø 25%.<br />
Ñau buïng thöôøng gaëp ôû quanh roán (47,8%) vaø<br />
thöôïng vò (11,4%). Coù theå gaëp ñau ôû hoá chaäu phaûi,<br />
deã nhaàm vôùi vieâm ruoät thöøa caáp. Tính chaát ñau<br />
thöôøng laø quaën töøng côn (63,6%). Ngoaøi ra caùc bieán<br />
chöùng nhö loàng ruoät, thuûng ruoät,... khoâng ñöôïc ghi<br />
nhaän.<br />
Theo taùc giaû White RHR, bieåu hieän ôû ñöôøng tieâu<br />
hoaù gaëp trong 50-70% tröôøng hôïp, ñaëc bieät ôû nhöõng<br />
beänh nhaân coù toån thöông thaän thì trieäu chöùng ôû<br />
ñöôøng tieâu hoaù gaëp trong 90% beänh nhaân. Tuy<br />
nhieân chuùng toâi khoâng ghi nhaän ñöôïc söï khaùc bieät<br />
coù yù nghóa thoáng keâ veà tyû leä xuaát hieän tng tieâu hoaù<br />
giöõa nhoùm beänh nhaân coù vaø khoâng coù toån thöông<br />
thaän. (p=0,4)<br />
Trieäu chöùng ôû thaän:<br />
<br />
Coù 16/44 ca coù bieäu hieän ôû thaän (36,4%), trong<br />
ñoù 8 ca laø tieåu maùu vi theå, 3 ca tieåu maùu ñaïi theå, 3 ca<br />
<br />
Chuyeân ñeà Nhi<br />
<br />
tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän hö, 1 ca vieâm caàu thaän<br />
caáp vaø 1 ca bieåu hieän ôû daïng keát hôïp (mixed) giöõa<br />
vieâm caàu thaän caáp vaø hoäi chöùng thaän hö. Khoâng coù<br />
tröôøng hôïp naøo vieâm caàu thaän tieán trieån nhanh hay<br />
suy thaän caáp ñöôïc ghi nhaän.<br />
Nhieàu nghieân cöùu khaùc nhau cho thaáy tyû leä<br />
beänh nhaân Henoch - Schonlein coù toån thöông thaän<br />
thay ñoåi töø 20% ñeán 100%. Taùc giaû Leâ Nam Traø ghi<br />
nhaän trong soá nhöõng beänh nhaân hoäi chöùng Henoch<br />
- Schonlein coù toån thöông thaän thì caùc daïng bieåu<br />
hieän laø tieåu maùu ñaïi theå (57,89%), tieåu maùu vi theå<br />
(42,11%), vieâm caàu thaän caáp (49,47%), keát hôïp<br />
VCTC vaø HCTH (50,53%).<br />
Trieäu chöùng thaàn kinh:<br />
<br />
Coù 2/44 tröôøng hôïp coù trieäu chöùng ñau ñaàu<br />
khoâng keøm daáu thaàn kinh ñònh vò hay daáu maøng<br />
naõo. Moät tröôøng hôïp trong soá naøy ñöôïc laøm EEG vaø<br />
CT scan soï naõo thaáy coù nhöõng ñôït soùng kòch phaùt<br />
treân EEG nhöng khoâng phaùt hieän baát thöôøng treân<br />
CT scan. Caùc beänh nhaân naøy khoâng ñaùp öùng vôùi<br />
thuoác giaûm ñau thoâng thöôøng nhöng trieäu chöùng<br />
thoaùi lui nhanh choùng sau khi duøng prednisone.<br />
Trieäu chöùng thaàn kinh trong hoäi chöùng Henoch<br />
- Schonlein ñöôïc caùc taùc giaû khaùc eáp vaøo nhoùm trieäu<br />
chöùng khoâng thöôøng gaëp, vôùi bieåu hieän töø nheï nhö<br />
ñau ñaàu, thay ñoåi haønh vi, ñeán thay ñoåi treân EEG,<br />
muø voû naõo, co giaät, hoân meâ, lieät, …<br />
Caän laâm saøng<br />
Toác ñoä laéng maùu<br />
<br />
36 beänh nhaân ñöôïc laøm toác ñoä laéng maùu khi vaøo<br />
vieän, trong ñoù 27 tröôøng hôïp (75%) coù toác ñoä laéng<br />
maùu taêng nhöng ña soá VS giôø ñaàu döôùi 50mm<br />
(61,1%).<br />
Taùc giaû Ñinh Bích Thu ghi nhaän toác ñoä laéng<br />
maùu taêng trong 49,6% beänh nhaân Henoch –<br />
Schonlein.<br />
Ñieän di ñaïm<br />
<br />
Coù 34 beänh nhaân ñöôïc laøm ñieän di ñaïm, ghi<br />
nhaän taêng α2 trong 31 ca (88,2%).<br />
Ñònh löôïng IgA<br />
<br />
125<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
Do nhöõng ñieàu kieän khaùch quan, chuùng toâi chæ<br />
thöïc hieän ñöôïc vieäc ñònh löôïng IgA trong huyeát<br />
töông ôû 14 tröôøng hôïp vaø ghi nhaän 100% keát quaû<br />
ñeàu taêng so vôùi möùc bình thöôøng so vôùi tuoåi. Giaù trò<br />
thaáp nhaát laø 217 mg%,cao nhaát laø 681,3 mg%.<br />
Theo Habib R. vaø coäng söï, noàng ñoä IgA huyeát<br />
töông taêng trong 50-70% tröôøng hôïp vaø trôû veà bình<br />
thöôøng trong 1 naêm sau khôûi beänh.<br />
Tyû leä ñaïm nieäu / creatinin nieäu (mg/mmol)<br />
<br />
Coù 34/44 tröôøng hôïp khoâng coù tieåu ñaïm, 5/44<br />
tröôøng hôïp (11,4%) coù tyû leä ñaïm nieäu / creatinin<br />
nieäu döôùi 200 mg/mmol, vaø 5/44 (11,4%) coù tyû leä<br />
treân > 200 mg/mmol.<br />
Hoàng caàu nieäu<br />
<br />
15/44 beänh nhaân (34,1%) phaùt hieän coù hoàng caàu<br />
trong nöôùc tieåu baèng xeùt nghieäm 10 chæ soá nöôùc tieåu<br />
vaø caû caën Addis.<br />
Sieâu aâm buïng<br />
<br />
Trong 25 beänh nhaân ñöôïc laøm sieâu aâm buïng,<br />
trieäu chöùng daøy thaønh ruoät ñöôïc ghi nhaän nheàu<br />
nhaát (64%), chieàu daøy thaønh ruoät trung bình laø 5,3 ±<br />
1,4mm. Ngoaøi ra 32% ca thaáy coù dòch oå buïng. Ñaëc<br />
bieät coù 8% tröôøng hôïp ghi nhaän coù tuï maùu döôùi<br />
nieâm maïc ruoät.<br />
Taùc giaû Hu SC. toång keát 152 ca hoäi chöùng<br />
Henoch - Schonlein coù sieâu aâm buïng keát luaän raèng<br />
sieâu aâm trong hoäi chöùng treân giuùp theo doõi bieán<br />
chöùng loàng ruoät, caùc tröôøng hôïp tuï maùu döôùi nieâm<br />
maïc vaø phuø neà thaønh ruoät do vieâm maïch maùu.<br />
Sinh thieát da<br />
<br />
Chuùng toâi chæ tieán haønh sinh thieát da ôû moät<br />
tröôøng hôïp, dieän tích da laáy laø 1cm2, chöaù vuøng da<br />
laønh laãn vuøng coù töû ban.<br />
Keát quaû: treân kính hieån vi quang hoïc ghi nhaän<br />
söï thaám nhaäp nhieàu baïch caàu quanh maïch maùu, ñaëc<br />
bieät baïch caàu ña nhaân trung tính, bieåu hieän tình<br />
traïng vieâm caáp tính taïi maïch maùu.<br />
Sinh thieát thaän<br />
<br />
Chuùng toâi thöïc hieän sinh thieát thaän treân 4 beänh<br />
nhaân coù chæ ñònh: tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän hö<br />
keøm tieåu maùu vi theå (2), tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän<br />
<br />
126<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
hö keøm tieåu maùu ñaïi theå (1) vaø phoái hôïp giöõa vieâm<br />
caàu thaän caáp vaø hoäi chöùng thaä hö.<br />
Keát quaû: caû 4 ca ñaàu ñuû tieâu chuaån ñoïc (16 – 34<br />
vi caàu). Sang thöông chuû yeáu laø taêng sinh trung moâ<br />
vaø hình thaønh crescent. Caùc teá baøo oáng thaän khoâng<br />
toån thöông, chæ coù 1 tröôøng hôïp ghi nhaän coù xô hoaù<br />
vi caàu. Ñaëc bieät chuùng toâi thaáy coù söï töông quan<br />
giöõa ñoä naëng treân laâm saøng vaø toån thöông giaûi phaãu<br />
beänh.<br />
Baûng 1: Töông quan giöõa bieåu hieän laâm saøng vaø<br />
toån thöông giaûi phaãu beänh ôû thaän.<br />
BN1<br />
BN2<br />
BN3<br />
BN4<br />
Toån thöông Tieåu ñaïm Tieåu ñaïm Tieåu ñaïm<br />
Keát hôïp<br />
thaän treân naëng keøm naëng keøm naëng keøm VCTC vaø<br />
laâm saøng tieåu maùu vi tieåu maùu vi tieåu maùu ñaïi HCTH<br />
theå<br />
theå<br />
theå<br />
Soá vi caàu<br />
16<br />
34<br />
19<br />
17<br />
Taêng sinh<br />
(+)<br />
(+)<br />
(+)<br />
(+)<br />
trung moâ<br />
Crescent<br />
(-)<br />
(-)<br />
2<br />
4<br />
Vi caàu xô<br />
(-)<br />
(-)<br />
1<br />
(-)<br />
hoaù<br />
Khoaûng<br />
Lôïn côïn Coù ít hoàng<br />
bt<br />
bt<br />
Bowmann<br />
caàu<br />
Teá baøo oáng<br />
bt<br />
bt<br />
bt<br />
Bt<br />
thaän<br />
Phaân ñoä<br />
II<br />
II<br />
III<br />
III<br />
giaûi phaãu<br />
beänh<br />
<br />
Chaån ñoaùn<br />
Chæ coù 2/44 tröôøng hôïp chæ coù toån thöông 1 cô<br />
quan (da), coøn laïi laø coù xu höôùng bò aûnh höôûng cuøng<br />
luùc ôû nhieàu cô quan, trong ñoù thöôøng gaëp nhaát laø<br />
trieäu chöùng ôû da vaø tieâu hoaù. Soá tröôøng hôïp coù toån<br />
thöông thaän chieám 36,4%.<br />
Ñieàu trò<br />
Nhöõng tröôøng hôïp ôû theå nheï (chæ noåi töû ban hay<br />
ñau buïng nheï, ñau khôùp nheï, hoaëc toån thöông thaän<br />
chæ ôû möùc tieåu maùu vi theå hay tieåu ñaï, nheï): beänh<br />
nhaân chæ uoáng polyviamin hoaëc giaûm ñau nheï vôùi<br />
acetaminophen.<br />
Neáu ñau buïng nhieàu, khoâng ñaùp öùng ñieàu trò hay<br />
coù xuaát huyeát tieâu hoaù; hoaëc toån thöông thaän naëng:<br />
coù chæ ñònh corticoids.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Nhi û<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Theo doõi taùi khaùm<br />
Coù 31,8% beänh nhaân (14/44) taùi phaùt trong quaù<br />
trình theo doõi. Chuùng toâi ghi nhaän coù söï lieân quan<br />
giöõa trieäu chöùng oùi trong laàn khôûi beänh vaø taùi phaùt<br />
(p=0,01).<br />
Ngoaøi ra, coù 7 beänh nhaân trong quaù trình theo<br />
doõi thaáy coù xuaát hieän toån thöông ôû thaän. Toån thöông<br />
naøy coù theå phaùt hieän khi taùi phaùt hoaëc dieãn tieán aâm<br />
thaàm, chæ tình côû phaùt hieän qua thöû nöôùc tieåu taàm<br />
soaùt. Caùc tröôøng hôïp phaùt hieän toån thöông thaän xuaát<br />
hieän muoän naøy coù theå xaûy ra sôùm (12 ngaøy) hoaëc<br />
muoän (9 thaùng). Chuùng toâi cuõng ghi nhaän söï lieân<br />
quan coù yù nghóa thoáng keâ giöõa tieäu chöùng 2 trieäu<br />
chöùng oùi vaø tieâu ra maùu ôû laàn khôûi phaùt beänh vaø söï<br />
xuaát hieän theâm toån thöông thaän veà sau (p laàn löôït laø<br />
0,03 vaø 0,001).<br />
<br />
hieän sau coù theå gaây khoù khaên trong chaån ñoaùn ban<br />
ñaàu.<br />
Toån thöông thaän coù theå xuaát hieän sau, khoâng<br />
ñoàng thôøi vôùi thôøi ñeåm khôûi phaùt beänh.<br />
Coù ghi nhaän ban ñaàu veà söï töông quan giöõa bieåu<br />
hieän laâm saøng vaø toån thöông giaûi phaãu beänh ôû thaän.<br />
Treân caän laâm saøng ghi nhaän 100% tröôøng coù<br />
taêng IgA trong huyeát töông.<br />
Vieäc chaån ñoaùn hoäi chöùng chuû yeáu coøn döïa vaøo<br />
laâm saøng, ñaëc bieät laø xuaát huyeát da.<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Qua khaûo saùt 44 beänh nhaân hoäi chöùng Henoch Schonlein nhaäp vieän taïi beänh vieän Nhi Ñoàng töø<br />
thaùng 1/1999 ñeán thaùng 2/2000, chuùng toâi nhaän<br />
thaáy:<br />
Beänh gaëp nhieàu ôû löùa tuoåi döôùi 10 tuoåi (61,3%),<br />
nam nhieàu hôn nöõ (1,9/1), xuaát hieän nhieàu vaøo thôøi<br />
gian töø thaùng 11 ñeán thaùng 2 naêm sau.<br />
Bieåu hieän laâm saøng cuûa hoäi chöùng Henoch Schonlein chuû yeáu ôû 4 nhoùm trieäu chöùng: da<br />
(100%), tieâu hoaù (72,7%), khôùp (38,6%) vaø thaän<br />
(36,4%). Trieäu chöùng khôûi phaùt ôû da gaëp trong<br />
61,6% tröôøng hôïp, neáu trieäu chöùng ngoaøi da xuaát<br />
<br />
Chuyeân ñeà Nhi<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
7<br />
8<br />
<br />
Taï Thò Aùnh Hoa, Beänh töï mieãn ôû maïch maùu, Mieãn dòch<br />
laâm saøng treû em, Nhaø xuaát baûn Ñaø naüng, 1998, trang<br />
244-253<br />
Ñinh Bích Thu, Nguyeãn Coâng Khanh, Ñaøo Ngoïc Phong,<br />
Leâ Thò Thö, Moät soá ñaëc ñieåm laâm saøng, xeùt nghieäm,<br />
dòch teã hoïc beänh xuaát huyeát do vieâm mao maïch dò öùng<br />
ôû treû em, Kyû yeáu coâng trình khoa hoïc Vieän Baûo veä söùc<br />
khoeû Baø meï treû em Haø Noäi, 1994, trang 190<br />
Leâ nam Traø, Traàn Ñình Long, Leâ Thò Tieán Vinh, Moät<br />
soá ñaëc ñieåm laâm saøng vaø xeùt nghieäm cuûa vieâm caàu thaän<br />
trong Schonlein – Henoch, Kyû yeáu coâng trình khoa hoïc<br />
Vieän Baûo veä söùc khoeû Baø meï treû em Haø Noäi, 1994,<br />
trang 165<br />
Habib R., Niaudet P., Levy M., Schonlein _ Henoch purpura<br />
nd<br />
nephritis and IgA nephropathy, Renal Pathology, 2<br />
edition, 1994, p. 472-523<br />
Kraft DM. McKee D., Scott C., Henoch – Schonlein<br />
purpura: A review, American Family Physician, 78: 567572, 1998<br />
Rai A., Nast C., Adler S., Henoch – Schonlein purpura<br />
nephritis, J Am Soc Nephrol, 10: 2637-2644, 1999.<br />
Tizard EJ, Henoch – Schonlein Purpura, Arch Dis Child, 80:<br />
380-383,1999.<br />
White RHR, Yoshikawa N., IgA nephropathy and Henoch –<br />
th<br />
Schonlein nephritis, Pediatric Nephrology, 4 edition 1999,<br />
Lippincott Williams & Wilkins, p. 691-706.<br />
<br />
127<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
