Hạt nhân nguyên tử - Nguyên tố hóa học. Đồng vị (T1)

Chia sẻ: Nguyễn Văn Quang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

197
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Học sinh hiểu: - Điện tích của hạt nhân, số khối của hạt nhân nguyên tử là gì? - Sự liên quan giữa số đơn vị điện tích hạt nhân với số proton và số electron. - Thế nào là nguyên tử khối, cách tính nguyên tử khối. Định nghĩa nguyên tố hoá học trên cơ sở điện tích hạt nhân. Thế nào là số hiệu nguyên tử. Kí hiệu hoá học cho ta biết điều gì. 2. Kĩ năng :

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hạt nhân nguyên tử - Nguyên tố hóa học. Đồng vị (T1)

1 TiÕt thø : 4 TuÇn: 2 Ngµy : líp d¹y : Ngµy so¹n: 28/8/2007 Ngµy : líp d¹y : Bµi 2: h¹t nh©n nguyªn tö – nguyªn tè ho¸ häc - ®ång vÞ i. môc ®Ých yªu cÇu 1. kiÕn thøc : Häc sinh hiÓu: - §iÖn tÝch cña h¹t nh©n, sè khèi cña h¹t nh©n nguyªn tö lµ g×? - Sù liªn quan gi÷a sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n víi sè proton vµ sè electron. - ThÕ nµo lµ nguyªn tö khèi, c¸ch tÝnh nguyªn tö khèi. §Þnh nghÜa nguyªn tè ho¸ häc trªn c¬ së ®iÖn tÝch h¹t nh©n. ThÕ nµo lµ sè hiÖu nguyªn tö. KÝ hiÖu ho¸ häc cho ta biÕt ®iÒu g×. 2. KÜ n¨ng : RÌn luyªn kÜ n¨ng gi¶i c¸c bµi tËp liªn quan ®Õn: ®iÖn tÝch h¹t nh©n, sè khèi, kÝ hiÖu nguyªn tö. II. ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn - Ph¬ng ph¸p : ®µm tho¹i, nªu vÊn ®Ò, gi¶ng gi¶i... - Ph¬ng tiÖn : III. ChuÈn bÞ - GV: HÖ thèng c©u hái dÉn d¾t vµ bµi tËp ¸p dông, cñng cè. - HS: «n l¹i kiÕn thøc vÒ thµnh phÇn nguyªn tö vµ ®Æc ®iÓm ®iÖn tÝch khèi l îng cña c¸c h¹t cÊu t¹o nªn nguyªn tö. iV. tiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh tæ chøc líp 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái : Tãm t¾t l¹i thµnh phÇn cÊu t¹o nguyªn tö vµ ®Æc ®iÓm vÒ ®iÖn tÝch vµ khèi lîng cña c¸c h¹t cÊu t¹o nªn nguyªn tö.  Yªu cÇu: Vá electron (mang ®iÖn tÝch ©m)  qe = 1- me = 0,00055u Nguyªn tö (trung hoµ ®iÖn) H¹t nh©n (t©m nguyªn tö) Proton  qp = 1+ (mang ®iÖn tÝch d¬ng) mp = 1u n¬tron  qn = 0 m n = 1u - GV: Trong nguyªn tö thµnh phÇn quan träng tËp trung hÇu nh toµn bé khèi lîng nguyªn tö lµ thµnh phÇn nµo?  HS: h¹t nh©n nguyªn tö. - GV: Bµi h«m nay chóng ta sÏ t×m vÒ c¸c ®¹i l îng ®Æc trng cho h¹t nh©n nguyªn tö vµ mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö víi nguyªn tè ho¸ häc vµ ®ång vÞ. 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I. H¹t nh©n nguyªn tö
2 §Æt vÊn ®Ò: §Æc trng cho h¹t nh©n nguyªn tö lµ hai ®¹i lîng sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n vµ sè khèi, sau ®©y chóng ta sÏ lÇn lît t×m hiÓu. Ho¹t ®éng 1: §iÖn tÝch h¹t nh©n GV: ë bµi tríc c¸c em ®· biÕt h¹t nh©n 1. §iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö gåm h¹t p vµ n nhng chØ cã h¹t p mang ®iÖn. VËy ®iÖn tÝch cña h¹t - §iÖn tÝch cña h¹t nh©n = ®iÖn tÝch cña nh©n ph¶i b»ng tæng ®iÖn tÝch cña h¹t h¹t proton. nµo trong h¹t nh©n?  HS: H¹t p GV: Chóng ta ®· biÕt mçi h¹t p cã ®iÖn - Nguyªn tö cã Z h¹t proton tÝch 1+. Gi¶ sö nguyªn tö X cã Z h¹t p  + §iÖn tÝch h¹t nh©n = Z+  §iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö X = ? + Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n = Z (Z+) Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö X =? (Z) GV: V× nguyªn tö X trung hoµ ®iÖn nªn ®iÖn tÝch cña vá electron =? (Z-) Mµ mçi electron cã ®iÖn tÝch 1-  sè h¹t electron ë vá = ? (Z) - V× nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn: GV: Tõ ®ã em h·y suy ra mèi quan hÖ  sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n (Z) = sè gi÷a sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n víi proton = sè electron. VÝ dô: Nguyªn tö Na cã sè ®¬n vÞ ®iÖn sè electron vµ sè proton? tÝch h¹t nh©n Z = 11. T×m sè h¹t e, p, vµ ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö Na. GV: ®a ra vÝ dô ®Ó ¸p dông Ho¹t ®éng 2:Sè khèi - HS: tù nghiªn cøu, ph¸t biÓu ®Þnh 2. Sè khèi nghÜa, nªu biÓt thøc tÝnh sè khèi cña A=Z+N h¹t nh©n. A: sè khèi. Z: tæng sè h¹t proton. - GV: tõ biÓu thøc tÝnh sè khèi, em cã N: tæng sè h¹t n¬tron. nhËn xÐt g× vÒ gi¸ trÞ cña sè khèi (lµ sè  A lµ 1 sè nguyªn. nguyªn hay kh«ng nguyªn)? - VÝ dô: 1. H¹t nh©n nguyªn tö Al cã 13 - VÝ dô ¸p dông: proton vµ 14 n¬tron. TÝnh sè khèi cña h¹t nh©n nguyªn tö Al. 2. Mét nguyªn tö Na cã sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n Z = 11 vµ sè khèi lµ 23. T×m sè h¹t p, n, e vµ ®iÖn tÝch h¹t nh©n. GV: Nh vËy khi biÕt sè khèi vµ sè ®¬n - Nguyªn tö ®Æc trng bëi sè khèi vµ sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n ta cã thÓ suy ra vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n. ®îc sè h¹t p, n, e. Do ®ã A vµ Z ®îc coi lµ
3 ®¹i lîng ®Æc trng cho h¹t nh©n vµ còng ®Æc trng cho nguyªn tö. II. Nguyªn tè ho¸ häc Ho¹t ®éng 3: §Þnh nghÜa GV: TËp hîp tÊt c¶ c¸c nguyªn tö cã ®iÖn 1. §Þnh nghÜa tÝch h¹t nh©n = 11+ ®Òu thuéc nguyªn - TËp hîp tÊt c¶ c¸c nguyªn tö cã ®iÖn tÝch tè Na. h¹t nh©n = 11+ ®Òu thuéc nguyªn tè Na. TËp hîp tÊt c¶ c¸c nguyªn tö cã ®iÖn tÝch h¹t nh©n = 8+ ®Òu thuéc nguyªn tè O. - Nguyªn tè hãa häc lµ nh÷ng nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n.  VËy nguyªn tè ho¸ häc lµ g×?  HS: lµ c¸c nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n. GV: Nh vËy tÝnh chÊt ho¸ häc cña 1 nguyªn tè do ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn - C¸c nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n ®Òu cã tÝnh chÊt hãa häc gièng nhau. tö cña nguyªn tè ®ã quyÕt ®Þnh.  C¸c nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n ®Òu cã tÝnh chÊt hãa häc nh thÕ nµo?  HS: gièng nhau. Ho¹t ®éng 4: Sè hiÖu nguyªn tö HS: tù t×m hiÓu vµ cho biÕt thÕ nµo lµ 2. Sè hiÖu nguyªn tö sè hiÖu nguyªn tö? Tõ ®ã suy ra mèi Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n = sè hiÖu quan hÖ gi÷a sè hiÖu nguyªn tö vµ sè e, nguyªn tö = Z = sè electron = sè proton. sè p. Ho¹t ®éng 5:KÝ hiÖu nguyªn tö - GV dÉn d¾t: Ta ®· biÕt ®¹i l îng ®Æc 3. KÝ hiÖu nguyªn tö trng cña nguyªn tö lµ Z vµ A  KÝ hiÖu A nguyªn tö cña 1 nguyªn tè ho¸ häc nh thÕ ZX nµo ®Ó thÓ hiÖn ®ù¬c hai ®¹i lîng ®Æc X: KÝ hiÖu ho¸ häc cña nguyªn tè trng ®ã? A: Sè khèi (Z + N) HS: t×m hiÓu vµ ph¸t biÓu. Z: sè hiÖu nguyªn tö (sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n). 27 - VÝ dô: 13 Al GV: lÊy vÝ dô kÝ hiÖu nguyªn tö Al  yªu + Tªn nguyªn tè : Nh«m cÇu häc sinh tõ kÝ hiÖu nguyªn tö ®ã + Sè khèi: A = 27 suy ra tªn nguyªn tè, sè khèi, sè h¹t p, n, + §iÖn tÝch h¹t nh©n: 13+ e vµ ®iÖn tÝch h¹t nh©n. + Sè h¹t p = sè h¹t e = 13 + Sè h¹t n = 14 Ho¹t ®éng 6: Cñng cè
4 1. Tãm l¹i kiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng: - Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n = Z = sè hiÖu nguyªn tö = sè p = sè e. - Sè khèi A = Z + N - Kh¸i niÖm nguyªn tè ho¸ häc. - KÝ hiÖu nguyªn tö cña nguyªn tè. 2. Bµi tËp cñng cè C©u 1: §iÒu kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y ®óng? Nguyªn tè ho¸ häc lµ: a. Nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè n¬tron. b. Nh÷ng nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n . c. Nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè electron. d. Nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè khèi. C©u 2: Nguyªn tè X cã A = 40 vµ cã Z = 20 th× tæng sè h¹t trong nguyªn tö X lµ: a. 35 b. 36 c. 37 d. 38 C©u 3: X¸c ®Þnh sè lîng c¸c lo¹i h¹t trong nguyªn tö c¸c nguyªn tè cã kÝ hiÖu sau: 40 35 Ca, Cl 20 17 N Tõ ®ã x¸c ®Þnh tØ sè trong mçi nguyªn tö ®ã Z C©u 4: Tæng sè h¹t c¬ b¶n trong nguyªn tö X = 10. T×m sè c¸c h¹t c¬ b¶n ®ã vµ sè khèi cña h¹t nh©n nguyªn tö X. C©u 5: Tæng c¸c h¹t (p, n, e) trong nguyªn tö R b»ng 21, trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn gÊp ®«i sè h¹t kh«ng mang ®iÖn. T×m sè h¹t e, p, n vµ sè khèi cña nguyªn tö R. v. Bµi tËp vÒ nhµ - Bµi 1,2,4/sgk-14 - Bµi tËp thªm: Nguyªn tö X cã tæng sè c¸c h¹t c¬ b¶n lµ 40. Trong ®ã tæng sè h¹t mang ®iÖn nhiÓu h¬n tæng sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 12 h¹t. T×m sè khèi cña nguyªn tö X.