Hiện trạng sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi (Oreochromis spp.) tại tỉnh Hải Dương

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 3/2014<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑAØO TAÏO SAU ÑAÏI HOÏC<br /> <br /> HIỆN TRẠNG SẢN XUẤT VÀ KINH DOANH GIỐNG CÁ RÔ PHI<br /> (Oreochromis spp.) TẠI TỈNH HẢI DƯƠNG<br /> STATUS OF PRODUCTION AND BUSINESS OF TILAPIA JUVENILES<br /> (Oreochromis spp.) IN HAI DUONG PROVINCE<br /> Nguyễn Văn Hữu1, Nguyễn Đình Mão2<br /> Ngày nhận bài: 27/10/2013; Ngày phản biện thông qua: 24/12/2013; Ngày duyệt đăng: 13/8/2014<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Hải Dương là tỉnh có diện tích nuôi cá rô phi tập trung lớn nhất nước ta. Tuy nhiên, việc quản lý sản xuất giống, kinh<br /> doanh giống cá rô phi hiện nay gặp nhiều khó khăn, chưa quản lý được đàn cá bố mẹ cũng như chất lượng đàn cá giống<br /> thả nuôi. Vì vậy, việc nghiên cứu đề xuất định hướng và giải pháp quản lý sản xuất, kinh doanh cá rô phi giống ở tỉnh Hải<br /> Dương là hết sức cần thiết. Trong thời gian từ tháng 3 tới tháng 12 năm 2012, 19 trại sản xuất và kinh doanh giống cá rô<br /> phi tại 12 huyện, thành phố của tỉnh Hải Dương đã được điều tra phỏng vấn. Kết quả điều tra cho thấy, 100% trại sản xuất<br /> và kinh doanh giống cá rô phi là các trại sản xuất và kinh doanh đa đối tượng với tổng công suất thiết kế là 23 triệu con<br /> giống/năm. Trong năm 2012, số lượng cá rô phi giống sản xuất tại địa phương là 15,8 triệu con, đáp ứng được 38,5% nhu<br /> cầu con giống. Đàn cá rô phi bố mẹ 60% có nguồn gốc tại chỗ, chủ yếu từ các nguồn cá hậu bị, không đảm bảo chất lượng.<br /> Lợi nhuận trung bình của các trại sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi là 130,38 ± 29,48 triệu đồng/năm.<br /> Từ khóa: giống cá rô phi, hiện trạng, sản xuất, kinh doanh<br /> <br /> ABSTRACT<br /> Hai Duong has biggest intensive area of tilapia culture, however, the management on production and business<br /> of tilapia juveniles has been challenged in broodstocks monitoring as well as juveniles quality. Therefore, research on<br /> status of production and business of tilapia juveniles in Hai Duong is necessary in order to promoting good solutions for<br /> sustainable development. During period from March to December, 2012, 19 tilapia hatcheries in 12 districts/cities of Hai<br /> Duong province were surveyed. The results showed that all tilapia hatcheries were multi-species production hatcheries<br /> with total designed production of 23 million juveniles per year. In 2012, the total production of tilapia juveniles was 15.8<br /> million meeting 38.5% of tilapia demand in Hai Duong. The broodstocks of tilapia were mainly supplied locally (60%) with<br /> low quality. The average profit of hatcheries was 130.38 ± 29.48 million VND per year.<br /> Keywords: Tilapia juveniles, status, production, business<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Hải Dương là tỉnh có diện tích nuôi cá rô phi tập<br /> trung lớn nhất toàn quốc với 4.015 ha [6]. Tuy nhiên,<br /> việc quản lý sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi<br /> hiện nay gặp nhiều khó khăn như: chưa quản lý<br /> được đàn cá bố mẹ cũng như là chất lượng đàn cá<br /> giống thả nuôi. Các dòng cá bố mẹ được chọn lọc và<br /> chuyển giao cho Tỉnh không được bảo tồn và duy trì<br /> nên số lượng giảm dần. Đàn cá bố mẹ hiện nay không<br /> rõ nguồn gốc, cỡ cá bố mẹ nhỏ (200 - 300 g/con).<br /> Việc quản lý sản xuất lưu thông giống cá rô phi<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> <br /> còn lỏng lẻo, cá giống bán trên thị trường không<br /> có nhãn mác, không nguồn gốc, không phân biệt<br /> được cá đã chuyển giới tính hay không. Số lượng<br /> cá giống sản xuất tại Tỉnh chỉ đạt 38,5% nhu cầu cá<br /> giống của người nuôi, phần còn lại được nhập từ<br /> các địa phương khác. Hầu hết số lượng cá giống<br /> nhập về Tỉnh không kiểm soát được, dẫn đến chất<br /> lượng cá không đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến người<br /> nuôi [3], [6]. Do đó, việc nghiên cứu đánh giá một<br /> cách đầy đủ, khoa học về hiện trạng sản xuất và<br /> kinh doanh cá rô phi giống nhằm đưa ra giải pháp<br /> <br /> Nguyễn Văn Hữu: Cao học Nuôi trồng thủy sản 2010 - Trường Đại học Nha Trang<br /> PGS. TS. Nguyễn Đình Mão: Viện Nuôi trồng thủy sản - Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 137<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 3/2014<br /> <br /> quản lý phù hợp, góp phần duy trì ổn định và phát<br /> triển bền vững nghề sản xuất giống cá rô phi tại tỉnh<br /> Hải Dương là hết sức cần thiết.<br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Thời gian và đối tượng nghiên cứu<br /> Trong khoảng thời gian từ tháng 3 tới tháng 10<br /> năm 2012, 30 trại sản xuất và kinh doanh giống cá<br /> rô phi của 12 huyện, thành phố của tỉnh Hải Dương<br /> được chọn ngẫu nhiên để điều tra về hiện trạng sản<br /> xuất và kinh doanh giống cá rô phi.<br /> 2. Địa điểm nghiên cứu<br /> Các trại sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi<br /> được chọn ngẫu nhiên từ 12 địa phương của tỉnh<br /> Hải Dương.<br /> Cơ sở sản xuất giống thực hiện ở toàn bộ tại 9<br /> cơ sở sản xuất giống thủy sản nước ngọt của các<br /> huyện: Nam Sách, Tứ Kỳ và Ninh Giang<br /> Cơ sở kinh doanh giống thực hiện tại 10/22 cơ<br /> sở nhập, ương dưỡng và kinh doanh giống cá rô<br /> phi tại các huyện là: Nam Sách, Tứ Kỳ, Thanh Miện,<br /> Ninh Giang và thành phố Hải Dương.<br /> 3. Phương pháp nghiên cứu<br /> 3.1. Phương pháp điều tra<br /> Phương pháp đánh giá nhanh nông thôn (RRA)<br /> <br /> được sử dụng để thu thập thông tin đánh giá<br /> hiện trạng sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi<br /> thông qua việc sử dụng phiếu điều tra. Hai loại<br /> phiếu điều tra đã được thực hiện tương ứng với<br /> các trại sản xuất giống và cơ sở kinh doanh giống<br /> cá rô phi.<br /> 3.2. Phương pháp xử lý số liệu<br /> Số liệu được thu thập và sử dụng khung điều phối<br /> nghiên cứu (Research Co-ordination Framework)<br /> làm công cụ phân tích các kết quả nghiên cứu.<br /> Số liệu được trình bày dưới dạng giá trị trung<br /> bình ± độ lệch chuẩn. Sử dụng phương pháp phân<br /> tích phương sai một yếu tố (one-way ANOVA) trên<br /> phần mềm SPSS 16.0 để so sánh sự khác nhau<br /> giữa các mẫu với độ tin cậy 95%.<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> 1. Hiện trạng sản xuất giống cá rô phi<br /> 1.1. Diện tích và năng lực sản xuất giống cá rô phi<br /> Kết quả điều tra cho thấy, đến năm 2012 tổng<br /> diện tích đất, mặt nước chuyên phục vụ cho sản<br /> xuất giống cá rô phi trên địa bàn tỉnh Hải Dương là<br /> 80.470 m2, chiếm 15,0% tổng diện tích của các cơ<br /> sở sản xuất cá giống của Tỉnh; trong đó diện tích<br /> trung bình là 8.941 ± 2.148 m2/trại với số lượng ao<br /> trung bình là 4,6 ± 1,1 ao.<br /> <br /> Bảng 1. Diện tích ao sản xuất giống cá rô phi của tỉnh Hải Dương<br /> TT<br /> <br /> Các cơ sở sản xuất giống<br /> <br /> Tổng diện tích<br /> Diện tích sản xuất<br /> của cơ sở sản xuất<br /> cá rô phi<br /> (m2)<br /> (m2)<br /> <br /> Số ao sản xuất<br /> cá rô phi<br /> (ao)<br /> <br /> Diện tích<br /> trung bình/ao<br /> (m2)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Ha Xá<br /> <br /> 65.000<br /> <br /> 9.000<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1.500<br /> <br /> 2<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Lê Hồng<br /> <br /> 57.000<br /> <br /> 8.360<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1.672<br /> <br /> 3<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Nam Sách<br /> <br /> 35.000<br /> <br /> 6.000<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.500<br /> <br /> 4<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Phủ<br /> <br /> 42.000<br /> <br /> 7.130<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2.377<br /> <br /> 5<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Sông Than<br /> <br /> 58.000<br /> <br /> 9.240<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1.848<br /> <br /> 6<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Thượng Vũ<br /> <br /> 46.000<br /> <br /> 7.350<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2.450<br /> <br /> 7<br /> <br /> Trại Cá giống Tứ Kỳ<br /> <br /> 75.000<br /> <br /> 9.360<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2.340<br /> <br /> 8<br /> <br /> Công ty Cá giống thủy sản Dung Quất<br /> <br /> 95.000<br /> <br /> 13.230<br /> <br /> 6<br /> <br /> 2.205<br /> <br /> 9<br /> <br /> Công ty Cá giống Ninh Giang<br /> <br /> 65.000<br /> <br /> 10.800<br /> <br /> 5<br /> <br /> 2.160<br /> <br /> 538.000<br /> <br /> 80.470<br /> <br /> 41<br /> <br /> 18.052<br /> <br /> 4,6 ± 1,1<br /> <br /> 2.006 ± 380<br /> <br /> Tổng cộng<br /> Trung bình<br /> <br /> 59.778 ± 18.226 8.941 ± 2.148<br /> <br /> Tổng công suất thiết kế của các trại sản xuất giống cá rô phi của tỉnh Hải Dương là 23,5 triệu cá bột/năm,<br /> mới chỉ đáp ứng được 56% so với nhu cầu giống cá rô phi của Tỉnh [7]. Tuy nhiên, hầu hết các trại sản xuất<br /> giống đều được xây dựng từ lâu nên đã xuống cấp, trang thiết bị lạc hậu do đó công suất sản xuất thực tế của<br /> các trại chỉ đạt 1,76 ± 04 triệu con, tương ứng với tỷ lệ khai thác đạt 68,41 ± 6,31%.<br /> <br /> 138 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 3/2014<br /> <br /> Bảng 2. Công suất của các trại sản xuất giống cá rô phi đến năm 2012<br /> TT<br /> <br /> Tên trại sản xuất giống<br /> <br /> Công suất thiết kế<br /> (triệu con)<br /> <br /> Công suất sản xuất thực tế<br /> (triệu con)<br /> <br /> Tỷ lệ khai thác<br /> (%)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Ha Xá<br /> <br /> 2,70<br /> <br /> 1,75<br /> <br /> 64,8<br /> <br /> 2<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Lê Hồng<br /> <br /> 2,50<br /> <br /> 1,78<br /> <br /> 71,0<br /> <br /> 3<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Nam Sách<br /> <br /> 1,80<br /> <br /> 1,15<br /> <br /> 63,9<br /> <br /> 4<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Phủ<br /> <br /> 2,20<br /> <br /> 1,65<br /> <br /> 75,0<br /> <br /> 5<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Sông Than<br /> <br /> 2,80<br /> <br /> 1,79<br /> <br /> 64,0<br /> <br /> 6<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Thượng Vũ<br /> <br /> 2,20<br /> <br /> 1,30<br /> <br /> 59,0<br /> <br /> 7<br /> <br /> Trại Cá giống Tứ Kỳ<br /> <br /> 2,80<br /> <br /> 2,21<br /> <br /> 79,0<br /> <br /> 8<br /> <br /> Công ty Cá giống thủy sản Dung Quất<br /> <br /> 3,00<br /> <br /> 2,16<br /> <br /> 72,0<br /> <br /> 9<br /> <br /> Công ty Cá giống Ninh Giang<br /> <br /> 3,00<br /> <br /> 2,01<br /> <br /> 67,0<br /> <br /> 23,00<br /> <br /> 15,80<br /> <br /> Tổng cộng<br /> Trung bình<br /> <br /> 2,56 ± 0,41<br /> <br /> 1.2. Số lượng đàn cá rô phi bố mẹ và hiệu quả kinh<br /> tế của các trại sản xuất giống<br /> Kết quả điều tra về hiện trạng nguồn gốc và<br /> chất lượng đàn cá rô phi bố mẹ sử dụng trong các<br /> <br /> 1,76 ± 04<br /> <br /> 68,41 ± 6,31<br /> <br /> trại sản xuất giống của tỉnh Hải Dương cho thấy, về<br /> cơ bản số lượng đàn cá rô phi bố mẹ sử dụng để<br /> sản xuất giống nhân tạo ở các trại chưa đáp ứng<br /> được nhu cầu về số lượng và chất lượng.<br /> <br /> Bảng 3. Đàn cá bố mẹ của các trại sản xuất giống cá rô phi<br /> TT<br /> <br /> Tên trại sản xuất giống<br /> <br /> Số lượng đàn cá bố<br /> mẹ (kg)<br /> <br /> Số cặp cá bố mẹ<br /> (cặp)<br /> <br /> Kích cỡ cá bố mẹ<br /> (kg)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Ha Xá<br /> <br /> 2.970<br /> <br /> 3.620<br /> <br /> 0,41<br /> <br /> 2<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Lê Hồng<br /> <br /> 2.760<br /> <br /> 3.070<br /> <br /> 0,45<br /> <br /> 3<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Nam Sách<br /> <br /> 1.980<br /> <br /> 2.360<br /> <br /> 0,42<br /> <br /> 4<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Phủ<br /> <br /> 2.350<br /> <br /> 2.550<br /> <br /> 0,46<br /> <br /> 5<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Sông Than<br /> <br /> 2.100<br /> <br /> 2.330<br /> <br /> 0,45<br /> <br /> 6<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Thượng Vũ<br /> <br /> 2.500<br /> <br /> 2.720<br /> <br /> 0,46<br /> <br /> 7<br /> <br /> Trại Cá giống Tứ Kỳ<br /> <br /> 3.100<br /> <br /> 3.600<br /> <br /> 0,43<br /> <br /> 8<br /> <br /> Công ty Cá giống thủy sản Dung Quất<br /> <br /> 4.350<br /> <br /> 4.260<br /> <br /> 0,51<br /> <br /> 9<br /> <br /> Công ty Cá giống Ninh Giang<br /> <br /> 3.560<br /> <br /> 3.960<br /> <br /> 0,45<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> 25.670<br /> <br /> 28.470<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> 2.852 ± 753<br /> <br /> 3.163 ± 721<br /> <br /> Trong năm 2012, các trại sản xuất giống đã sử<br /> dụng 28.470 cặp cá bố mẹ tương ứng 24.570 kg<br /> để tham gia sinh sản nhân tạo với khối lượng trung<br /> bình 2.852 kg/trại. Trong đó 60% số trại sử dụng<br /> cá bố mẹ có nguồn gốc từ trong tỉnh, đây chủ yếu<br /> là đàn cá bố mẹ được chuyển lên từ đàn cá hậu bị<br /> nuôi thương phẩm tại chỗ với khối lượng trung bình<br /> là 0,45 ± 0,03 kg.<br /> Giá cá rô phi giống trung bình là 220 đồng/con<br /> và có sự chênh lệch lớn về giá cá giống tùy<br /> theo thời điểm bán cá là đầu vụ hay cuối vụ nuôi.<br /> <br /> 0,45 ± 0,03<br /> <br /> Giá bán cá bột vào đầu mùa có thể lên đến<br /> 250 đồng/con nhưng vào cuối mùa giá chỉ còn<br /> chưa đến 200 đồng/con. Nguyên nhân của sự<br /> chênh lệch trên là do: miền Bắc có mùa đông<br /> lạnh nên không thể sản xuất giống sớm được,<br /> trong khi vào đầu vụ nuôi cần lượng giống lớn dẫn<br /> đến cung không đủ cầu làm cho giá giống tăng cao;<br /> đến cuối vụ sản xuất thì nhu cầu giống của người<br /> nuôi thấp.<br /> Hiệu quả kinh tế của các trại sản xuất giống cá<br /> rô phi được trình bày ở bảng 4.<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 139<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 3/2014<br /> <br /> Bảng 4. Hiệu quả kinh tế của các trại sản xuất giống cá rô phi<br /> TT<br /> <br /> Tên cơ sơ sản xuất giống rô phi<br /> <br /> Tổng thu<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> Tổng chi<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> Lợi nhuận<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Ha Xá<br /> <br /> 350.000<br /> <br /> 221.000<br /> <br /> 129.000<br /> <br /> 2<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Lê Hồng<br /> <br /> 355.000<br /> <br /> 227.000<br /> <br /> 128.000<br /> <br /> 3<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Nam Sách<br /> <br /> 230.000<br /> <br /> 147.000<br /> <br /> 83.000<br /> <br /> 4<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Phủ<br /> <br /> 330.000<br /> <br /> 211.000<br /> <br /> 119.000<br /> <br /> 5<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Sông Than<br /> <br /> 358.400<br /> <br /> 226.000<br /> <br /> 132.400<br /> <br /> 6<br /> <br /> Công ty Cổ phần Cá giống Thượng Vũ<br /> <br /> 259.600<br /> <br /> 166.000<br /> <br /> 93.600<br /> <br /> 7<br /> <br /> Trại Cá giống Tứ Kỳ<br /> <br /> 442.400<br /> <br /> 279.000<br /> <br /> 163.400<br /> <br /> 8<br /> <br /> Công ty Cá giống thủy sản Dung Quất<br /> <br /> 432.000<br /> <br /> 264.000<br /> <br /> 168.000<br /> <br /> 9<br /> <br /> Công ty Cá giống Ninh Giang<br /> <br /> 402.000<br /> <br /> 245.000<br /> <br /> 157.000<br /> <br /> 351.000 ± 72.000<br /> <br /> 220.667 ± 42,5<br /> <br /> 130.378 ± 29,48<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> Tổng giá trị sản lượng trung bình của các trại giống là 351 ± 72 triệu đồng/năm/trại và có sự chênh lệch<br /> lớn giữa các trại giống. Một số trại sản xuất giống tư nhân có qui mô sản xuất nhỏ vì vậy không có khả năng<br /> để tái đầu tư, dẫn đến cơ sở hạ tầng xuống cấp dẫn đến chất lượng con giống sản xuất ra không cao, giá<br /> bán thấp. Trong khi đó, tổng chi phí sản xuất trung bình của các trại là 220.667 ± 42,5 triệu đồng, trong đó<br /> chi phí thức ăn và hóa chất là chủ yếu (49%), tiếp đến là chi phí nhân công lao động (26%), chi phí khấu<br /> hao đàn cá bố mẹ (18%) và chi phí khác (7%). Lợi nhuận trước thuế của các cơ sở giống trung bình là<br /> 130,38 ± 29,48 triệu đồng/năm, cơ sở có lợi nhuận thấp nhất là 83 triệu đồng/năm, cơ sở có lợi nhuận cao nhất<br /> là 168 triệu/năm. Nhìn chung các cơ sở giống đều thu được lợi nhuận cao từ hoạt động sản xuất giống.<br /> 2. Hiện trạng kinh doanh giống cá rô phi<br /> 2.1. Diện tích và sản lượng ương giống cá rô phi<br /> Do nhu cầu về giống cá rô phi của người nuôi cao, nên số lượng cơ sở ương nuôi cá rô phi giống của tỉnh<br /> Hải Dương tăng từ 10 cơ sở trong năm 2007, cung cấp khoảng 7 triệu cá giống lên 22 cơ sở trong năm 2012<br /> với 26 triệu cá giống. Như vậy tốc độ tăng tương ứng về số lượng cơ sở ương giống là 17,1 %/năm và về số<br /> lượng cá giống là 30,0 %/năm. Nguồn gốc của cá giống được nhập chủ yếu từ Trung Quốc, Thái Lan và một số<br /> địa phương khác trong nước như: từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I, Trung tâm Giống thủy sản Quảng<br /> Ninh, một số tỉnh miền Nam... Số lượng cơ sở ương giống cá rô phi tăng là do miền Bắc có mùa đông lạnh, các<br /> trại giống không sản xuất được giống sớm. Nhưng khi thời tiết ấm lên thì nhu cầu con giống vào đầu vụ lại cao<br /> để đưa vào nuôi cho kịp thời vụ. Vì vậy, nên nhiều hộ đã chuyển sang ương cá giống và lưu giữ giống qua đông<br /> để khi thời tiết ấm lên có thể cung cấp ra thị trường với giá cao.<br /> Bảng 5. Diện tích và sản lượng ương giống cá rô phi<br /> TT<br /> <br /> 1<br /> <br /> Tên cơ sở kinh doanh<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Hòa Bình<br /> <br /> Tổng diện tích<br /> (m2)<br /> <br /> Số lượng<br /> (ao)<br /> <br /> Diện tích trung<br /> bình/ao (m2)<br /> <br /> Số lượng giống<br /> (triệu con)<br /> <br /> 1,900<br /> <br /> 4<br /> <br /> 475<br /> <br /> 0,69<br /> <br /> 2<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Phan Văn Đức<br /> <br /> 3,400<br /> <br /> 5<br /> <br /> 680<br /> <br /> 1,76<br /> <br /> 3<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Kim Nhân<br /> <br /> 3,230<br /> <br /> 6<br /> <br /> 538<br /> <br /> 1,72<br /> <br /> 4<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Văn Bảy<br /> <br /> 1,600<br /> <br /> 3<br /> <br /> 533<br /> <br /> 0,43<br /> <br /> 5<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Danh Hanh<br /> <br /> 1,600<br /> <br /> 4<br /> <br /> 400<br /> <br /> 0,54<br /> <br /> 6<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Vũ Lạc<br /> <br /> 1,800<br /> <br /> 7<br /> <br /> 257<br /> <br /> 0,65<br /> <br /> 7<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Trần Viết Nghi<br /> <br /> 2,000<br /> <br /> 5<br /> <br /> 400<br /> <br /> 0,61<br /> <br /> 8<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Đào Ngọc Luyến<br /> <br /> 3,500<br /> <br /> 8<br /> <br /> 438<br /> <br /> 1,61<br /> <br /> 9<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Bùi Tiến Sắc<br /> <br /> 3,800<br /> <br /> 6<br /> <br /> 633<br /> <br /> 1,85<br /> <br /> 633<br /> <br /> 1,94<br /> <br /> 10 Cơ sở kinh doanh giống Lê Văn Thấn<br /> <br /> 3,800<br /> <br /> 6<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> 26.630<br /> <br /> 54<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> 2.663 ± 953<br /> <br /> 5±2<br /> <br /> 140 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> 11,8<br /> 499 ± 131<br /> <br /> 1,18 ± 0,2<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 3/2014<br /> <br /> Các cơ sở sản xuất giống được chia thành hai<br /> nhóm theo qui mô sản xuất. Ở quy mô nhỏ là các<br /> cơ cở ương giống dưới hình thức hộ gia đình và có<br /> truyền thống ương cá giống. Đối với các hộ ương<br /> giống theo hình thức này thì diện tích cơ sở nhỏ,<br /> nằm rải rác trong các khu dân cư, ương giống theo<br /> phương pháp truyền thống, không có hệ thống cấp<br /> thoát nước riêng nên môi trường nhiều vùng ương<br /> bị ô nhiễm nghiêm trọng, sản lượng và chất lượng<br /> cá giống thấp. Đối với các cơ sở ương giống quy<br /> mô lớn, thường nằm ở các vùng nuôi trồng thủy sản<br /> tập trung. Đây là những cơ sở được xây dựng cơ sở<br /> hạ tầng khá đồng bộ, có hệ thống kênh cấp và thoát<br /> riêng biệt, lại gần vùng tiêu thụ nên hoạt động ương<br /> giống mang lại hiệu quả kinh tế cao.<br /> Kết quả điều tra cho thấy, các cơ sở kinh doanh<br /> <br /> giống cá rô phi có diện tích trung bình là<br /> 2.663 ± 953 m2/cơ sở với số lượng ao ương trung bình<br /> là 5 ± 2 ao ương cơ sở, diện tích trung bình môi ao<br /> ương 499 ± 131 m2/ao. Số lượng giống cá rô phi của<br /> các cơ sở trung bình là 1,18 ± 0,2 triệu con/cơ sở/năm,<br /> dao động trong khoảng từ 0,83 triệu con/cơ sở/năm<br /> đến 1,46 triệu con/cơ sở/năm (bảng 5).<br /> 2.2. Hiệu quả kinh tế của các cơ sở ương nuôi cá<br /> rô phi giống<br /> Năm 2012, giá trị sản lượng của các các cơ<br /> sở ương nuôi cá rô phi dao động trong từ 215 triệu<br /> đồng/năm/trại tới 970 triệu đồng/năm/trại, trung bình<br /> 590 ± 318,7 triệu đồng/năm/trại. Cá rô phi giống<br /> sau một tháng ương từ cỡ 21 ngày tuổi sẽ đạt kích<br /> thước trung bình 3,7 ± 0,5 cm/con với bán giá giao<br /> động từ 500 - 520 đồng/con.<br /> <br /> Bảng 6. Hiệu quả kinh tế của các cơ sở kinh doanh giống cá rô phi<br /> TT<br /> <br /> Tên cơ sơ<br /> <br /> Tổng thu<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> Tổng chi<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> Lợi nhuận<br /> (nghìn đồng)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Hòa Bình<br /> <br /> 345.000<br /> <br /> 248.400<br /> <br /> 96.600<br /> <br /> 2<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Phan Văn Đức<br /> <br /> 880.000<br /> <br /> 572.000<br /> <br /> 308.000<br /> <br /> 3<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Kim Nhân<br /> <br /> 860.000<br /> <br /> 559.000<br /> <br /> 301.000<br /> <br /> 4<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Văn Bảy<br /> <br /> 215.000<br /> <br /> 150.500<br /> <br /> 64.500<br /> <br /> 5<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Nguyễn Danh Hanh<br /> <br /> 270.000<br /> <br /> 191.700<br /> <br /> 78.300<br /> <br /> 6<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Vũ Lạc<br /> <br /> 325.000<br /> <br /> 227.500<br /> <br /> 97.500<br /> <br /> 7<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Trần Viết Nghi<br /> <br /> 305.000<br /> <br /> 211.975<br /> <br /> 93.025<br /> <br /> 8<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Đào Ngọc Luyến<br /> <br /> 805.000<br /> <br /> 531.300<br /> <br /> 273.700<br /> <br /> 9<br /> <br /> Cơ sở kinh doanh giống Bùi Tiến Sắc<br /> <br /> 925.000<br /> <br /> 610.500<br /> <br /> 314.500<br /> <br /> 10 Cơ sở kinh doanh giống Lê Văn Thấn<br /> <br /> 970.000<br /> <br /> 630.500<br /> <br /> 339.500<br /> <br /> Trung bình<br /> <br /> 590.000 ± 318.739<br /> <br /> Tổng chi phí của các cơ sở kinh doanh giống cá rô<br /> phi trung bình là 393.338 ± 200,79 triệu đồng/trại/năm<br /> và có sự sai khác lớn giữa các cơ sở, phụ thuộc vào<br /> quy mô, diện tích và số lượng cá giống sản xuất hàng<br /> năm. Lợi nhuận trước thuế của các cơ sở kinh doanh<br /> giống trung bình là 196,663 ± 118,119 triệu đồng/năm,<br /> cơ sở có lợi nhuận thấp nhất là 64 triệu đồng/năm,<br /> cơ sở có lợi nhuận cao nhất là 168 triệu/năm. Nhìn<br /> chung các cơ sở giống đều thu được lợi nhuận cao<br /> từ hoạt động sản xuất giống.<br /> <br /> 393.338 ± 200.785 196.663 ± 118.119<br /> <br /> 3. Một số giải pháp quản lý sản xuất và kinh<br /> doanh giống cá rô phi tại Hải Dương<br /> Từ kết quả điều tra cho thấy, những lợi<br /> ích về kinh tế, xã hội của nghề sản xuất và kinh<br /> doanh giống cá rô phi là rất lớn, tuy nhiên những<br /> tồn tại, hạn chế về chất lượng và số lượng của cá<br /> rô phi giống được sản xuất từ các trại và cơ sở<br /> kinh doanh trên địa bàn của tỉnh cũng là không nhỏ.<br /> Vì vậy, để góp phần phát triển ổn định, bền vững<br /> nghề nuôi sản xuất và kinh doanh giống cá rô phi<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 141<br /> <br />