hiệu trưởng trường trung học cơ sở với vấn đề đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh: phần 2

52<br /> 52<br /> HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> VỚI VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH<br /> <br /> B. HIEÄU TRÖÔÛNG TRÖÔØNG TRUNG HOÏC CÔ SÔÛ QUAÛN LÍ<br /> HOAÏT ÑOÄNG ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ HOÏC TAÄP CUÛA HOÏC SINH<br /> TRONG BOÁI CAÛNH TIEÁP CAÄN NAÊNG LÖÏC<br /> <br /> MUÏC TIEÂU<br /> Sau khi keát thuùc khoùa taäp huaán, hoïc vieân coù theå:<br /> – Phaân tích ñöôïc moät soá nguyeân taéc chæ ñaïo chung vaø yeâu caàn naêng löïc ñoái<br /> vôùi Hieäu tröôûng trong kieåm tra ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong<br /> boái caûnh tieáp caän naêng löïc;<br /> – Hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa vieäc xaây döïng keá hoaïch ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp<br /> cuûa hoïc sinh trong boái caûnh tieáp caän naêng löïc;<br /> <br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 1: KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG<br /> <br /> – Lieät keâ ñöôïc caùc böôùc trong quy trình vaø caáu truùc xaây döïng keá hoaïch ñaùnh<br /> giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong boái caûnh tieáp caän naêng löïc;<br /> – Quaûn lí hieäu quaû hoaït ñoäng ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong<br /> boái caûnh tieáp caän naêng löïc theo chöùc naêng quaûn lí daïy hoïc, giaùo duïc trong<br /> nhaø tröôøng:<br /> + Xaây döïng keá hoaïch;<br /> + Toå chöùc boä maùy thöïc hieän keá hoaïch;<br /> + Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch;<br /> + Kieåm tra, giaùm saùt, ñieàu chænh, ñaùnh giaù thöïc hieän keá hoaïch.<br /> <br /> I. MOÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC CHÆ ÑAÏO VAØ YEÂU CAÀU NAÊNG LÖÏC<br /> ÑOÁI VÔÙI HIEÄU TRÖÔÛNG TRONG ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ HOÏC TAÄP<br /> CUÛA HOÏC SINH TRONG BOÁI CAÛNH TIEÁP CAÄN NAÊNG LÖÏC<br /> 1. Keá hoaïch ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh<br /> 1.1. Khaùi nieäm<br /> Keá hoaïch ñaùnh giaù laø taäp hôïp caùc chieán löôïc ñaùnh giaù nhaèm thu thaäp vaø phaân<br /> tích thoâng tin ñeå nhaän xeùt, phaùn ñoaùn keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh döïa theo muïc<br /> tieâu chöông trình moân hoïc, bao goàm 3 coâng ñoaïn chuû yeáu:<br /> a. Thu thaäp thoâng tin;<br /> b. Phaân tích thoâng tin veà hieän traïng, khaû naêng hay nguyeân nhaân cuûa keát quaû<br /> hoïc taäp;<br /> c. Ra quyeát ñònh veà vieäc hoïc sinh coù ñaït muïc tieâu hoïc taäp ñöôïc quy ñònh trong<br /> chöông trình moân hoïc hay khoâng.<br /> <br /> 53<br /> 53<br /> B. HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ<br /> KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG BỐI CẢNH TIẾP CẬN NĂNG LỰC<br /> <br /> 1.2. YÙ nghóa, taàm quan troïng cuûa keá hoaïch ñaùnh giaù<br /> Keá hoaïch ñaùnh giaù caáp tröôøng coù taàm quan troïng ñaëc bieät vì keát quaû ñaùnh giaù<br /> giuùp nhaø tröôøng:<br /> – Hoã trôï xaây döïng “vaên hoùa hoïc taäp” trong lôùp hoïc;<br /> – Ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh ôû nhöõng moân hoïc khoâng tieán haønh<br /> ñaùnh giaù treân dieän roäng thoâng qua kì thi toát nghieäp;<br /> – Hoïc sinh nhaän ñöôïc keát quaû phaûn hoài trong quaù trình hoïc taäp;<br /> – Cung caáp thoâng tin giuùp giaùo vieân coù theå laäp keá hoaïch daïy hoïc cuûa hoï.<br /> 1.3. Nguyeân taéc cuûa keá hoaïch ñaùnh giaù<br /> Keá hoaïch ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong boái caûnh tieáp caän naêng<br /> löïc caàn ñaûm baûo caùc nguyeân taéc: Hieäu löïc, hieäu quaû, tin caäy, khaû thi,...<br /> 1.3.1 Tính hieäu löïc<br /> Tính hieäu löïc cuûa caùc baøi kieåm tra, caùc kì thi ñöôïc hieåu theo nghóa: ño ñöôïc<br /> nhöõng keát quaû caàn phaûi ño. Coù nhieàu kieåu hieäu löïc khaùc nhau.<br /> <br /> Laø moät coâng cuï ño löôøng möùc ñoä hình thöùc cuûa baøi kieåm tra, kì thi, theå hieän qua<br /> moät soá tieâu chí cô baûn nhö:<br /> – Quy trình bieân soaïn baøi kieåm tra khoa hoïc;<br /> – Noäi dung roõ raøng, chính xaùc, khoâng gaây hieåu laàm;<br /> – Ngoân ngöõ trình baøy chuaån möïc, trong saùng, deã hieåu;<br /> – Ñieàu kieän giaùm saùt kì thi chaët cheõ, coâng baèng, khaùch quan...<br /> b. Hieäu löïc veà noäi dung<br /> Laø moät coâng cuï ño löôøng möùc ñoä gaén keát giöõa noäi dung ñaùnh giaù vôùi noäi dung<br /> chuû ñeà daïy hoïc ñöôïc quy ñònh trong chöông trình. Do ñoù, noäi dung ñaùnh giaù caàn:<br /> – Ñaûm baûo chaéc chaén raèng hoïc sinh coù thoâng tin ñaày ñuû, roõ raøng veà phaàn<br /> naøo seõ ñöôïc kieåm tra vaø kieåm tra nhö theá naøo?<br /> – Hieäu tröôûng caàn chæ ñaïo nhoùm giaùo vieân boä moân ñoái chieáu vôùi chöông<br /> trình moân hoïc, hoïc sinh ñöôïc hoïc gì thì kieåm tra naáy (khoâng ñöa kieán thöùc<br /> ngoaøi chöông trình vaøo; khoâng ñöa baøi taäp hoaëc caâu hoûi theo kieåu “ñoá” hoïc<br /> sinh...).<br /> – Hieäu tröôûng caàn ñaûm baûo chaéc chaén noäi dung baøi kieåm tra ñöôïc chaáp nhaän.<br /> c. Hieäu löïc veà chöông trình<br /> Laø moät coâng cuï ño löôøng möùc ñoä phuø hôïp cuûa baøi kieåm tra vôùi yeâu caàu caàn ño<br /> ñaõ quy ñònh trong chöông trình.<br /> <br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> <br /> a. Hieäu löïc veà hình thöùc<br /> <br /> 54<br /> 54<br /> HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> VỚI VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH<br /> <br /> Ví duï:<br /> – Neáu chöông trình yeâu caàu hoïc sinh phaûi ñaït kó naêng ñoïc hieåu, dieãn ñaït... thì<br /> phaàn ñaùnh giaù caàn nhaán maïnh vaøo nhöõng kó naêng naøy;<br /> – Neáu chöông trình yeâu caàu thöïc haønh, thì phaàn ñaùnh giaù caàn coù phaàn thöïc<br /> haønh chöù khoâng phaûi chæ yeâu caàu hoïc sinh vieát caùch thöïc hieän hoaït ñoäng naøy<br /> theá naøo.<br /> 1.3.2. Tính hieäu quaû<br /> Keá hoaïch ñaùnh giaù caáp tröôøng ñöôïc coi laø hieäu quaû neáu moãi chieán löôïc ñaùnh<br /> giaù ñaûm baûo ñöôïc caùc yeâu caàu sau:<br /> – Cuï theå hoaù ñöôïc muïc ñích ñaùnh giaù;<br /> – Xaùc ñònh ñöôïc caùch thöùc thu thaäp thoâng tin töø hoïc sinh;<br /> – Phaùc thaûo ñöôïc caùch thöùc phaân tích thoâng tin, nhaän xeùt vaø ra quyeát ñònh veà<br /> keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh;<br /> <br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 1: KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG<br /> <br /> – Coù höôùng daãn cuï theå caùch baùo caùo keát quaû (baùo caùo cho ai vaø theo maãu<br /> naøo).<br /> 1.3.3. Ñoä tin caäy<br /> Baøi kieåm tra ñöôïc coi laø tin caäy neáu keát quaû ñaùnh giaù phaûn aùnh ñuùng naêng löïc<br /> hoïc taäp cuûa hoïc sinh döïa theo caùc tieâu chí ñaùnh giaù. Ñoä tin caäy ñöôïc ñaùnh giaù qua<br /> caùc noäi dung sau:<br /> a. Ñoä tin caäy cuûa ñieåm chaám<br /> Ñaûm baûo taát caû giaùo vieân moân hoïc naém ñöôïc caùc kó thuaät vaø coù kó naêng ñaùnh<br /> giaù keát quaû hoïc taäp moân hoïc theo tieâu chí nhö: thieát keá thang ñieåm, caùch chaám ñieåm.<br /> Ñaûm baûo baát kì ai chaám ñieåm baøi kieåm tra ñeàu cho keát quaû gioáng nhau hoaëc sai<br /> khaùc trong phaïm vi cho pheùp; ñieåm soá chaám khoâng coù loãi vaên phoøng vaø loãi kó thuaät.<br /> b. Ñoä tin caäy theo thôøi gian<br /> Nhaø tröôøng vaø caùc baäc cha meï hoïc sinh raát quan taâm ñeán ñoä tin caäy khi chaám<br /> caùc baøi thi, ñieàu ñoù coù nghóa caàn ñaûm baûo tieâu chuaån xeáp loaïi qua ñieåm thi giöõa caùc<br /> naêm hoïc laø khoâng ñoåi.<br /> Ví duï:<br /> Moät thí sinh thi ñaït loaïi A naêm 2012 cuõng töông töï nhö thí sinh khaùc ñaït loaïi A<br /> ôû caùc naêm sau.<br /> Ñeå ñaûm baûo ñoä tin caäy theo thôøi gian, coù theå söû duïng moät soá chieán löôïc nhö:<br /> – Khi ñaùnh giaù phaûi theo quy ñònh cuûa chuaån chöông trình vaø cuøng ñaùnh giaù<br /> caùc chuû ñeà gioáng nhau;<br /> – Caùch trình baøy caâu hoûi töông töï nhau ñeå khung ñaùnh giaù khoâng thay ñoåi, duø<br /> raèng noäi dung caâu hoûi coù thay ñoåi; baûng ñieåm cuõng khoâng neân thay ñoåi lôùn<br /> so vôùi caùc naêm tröôùc;...<br /> <br /> 55<br /> 55<br /> B. HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ<br /> KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRONG BỐI CẢNH TIẾP CẬN NĂNG LỰC<br /> <br /> 1.3.4 Tính khaû thi<br /> Noäi dung, hình thöùc vaø phöông tieän toå chöùc phaûi phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa hoïc<br /> sinh, nhaø tröôøng, nhaát laø phuø hôïp vôùi muïc tieâu daïy hoïc cuûa töøng moân hoïc vaø ñaùp<br /> öùng ñöôïc muïc tieâu giaùo duïc toaøn dieän cuûa nhaø tröôøng.<br /> 1.4. Vaên hoùa tröôøng hoïc trong ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh<br /> Vaên hoùa tröôøng hoïc ñöôïc theå hieän ôû nhieàu lónh vöïc khaùc nhau, trong ñoù theå<br /> hieän nhieàu ôû thaùi ñoä cuûa Hieäu tröôûng, giaùo vieân vaø caùn boä nhaân vieân ñoái vôùi hoaït<br /> ñoäng giaùo duïc, bao goàm caû vieäc ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh. Neáu moät<br /> moâi tröôøng maø moïi ngöôøi ñoàng taâm, saün saøng chia seû coâng vieäc, laõnh ñaïo coù naêng<br /> löïc, taâm huyeát, coâng baèng,... thì trong moâi tröôøng ñoù giaùo vieân seõ höùng thuù, yeân taâm<br /> trong coâng vieäc, laøm taêng naêng suaát lao ñoäng. Neáu quan ñieåm vaø thaùi ñoä cuûa Hieäu<br /> tröôûng laø ñaùnh giaù chaát löôïng giaùo duïc thöïc chaát cuûa nhaø tröôøng thì caùch tieáp caän<br /> vaø tieán haønh ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa giaùo vieân seõ coâng baèng, khaùch quan vaø<br /> do ñoù seõ tin caäy vaø ñaït hieäu löïc thöïc tieãn hôn.<br /> <br /> 2. Nhöõng nguyeân taéc cô baûn trong chæ ñaïo ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp<br /> cuûa hoïc sinh trong boái caûnh tieáp caän naêng löïc<br /> 2.1. Ñaûm baûo ñaùnh giaù laø thaønh toá quan troïng ñeå naâng cao chaát<br /> löôïng giaùo duïc<br /> Ñeå ñaùnh giaù trôû thaønh thaønh toá quan troïng nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo<br /> duïc trong nhaø tröôøng Hieäu tröôûng caàn:<br /> – Hieåu roõ ba muïc tieâu ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh laø:<br /> (1) Höôùng daãn vaø khuyeán khích caùch tieáp caän hoïc taäp hieäu qua;û<br /> (2) Ño keát quaû ñaùnh giaù moät caùch tin caäy vaø coù giaù trò;<br /> (3) Xeáp haïng keát quaû hoïc taäp döïa theo chuaån kieán thöùc, kó naêng ñaõ quy<br /> ñònh trong chöông trình moân hoïc.<br /> – Phaùt bieåu caùc keát quaû mong ñôïi ôû hoïc sinh moät caùch roõ raøng;<br /> – Thieát keá coâng vieäc hôïp lí (khoâng ñeå hoïc sinh chæ caàn hoïc thuoäc loøng);<br /> – Taïo cô hoäi ñeå hoïc sinh töï ñaùnh giaù, thöïc haønh vaø tieáp nhaän phaûn hoài.<br /> 2.2. Ñaûm baûo giaùo vieân thöïc hieän ñaùnh giaù theo ñuùng quy trình<br /> – Quy trình kieåm tra – ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp laø quaù trình töï söû duïng caùc hình<br /> thöùc kieåm tra – ñaùnh giaù khaùc nhau trong suoát quaù trình daïy hoïc moân hoïc<br /> nhaèm reøn luyeän vieäc ñaït caùc muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh trong ñeà cöông moân hoïc.<br /> <br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> <br /> Löu yù: Nhöõng thay ñoåi tích cöïc nhaát cuûa ñaùnh giaù ñoái vôùi vaên hoùa nhaø tröôøng<br /> laø Thaày/Coâ caàn ñaûm baûo caùc baøi kieåm tra vaø caùc kì thi coù hieäu löïc, ñaùng tin caäy vaø<br /> khaû thi. Do ñoù thoâng tin thu ñöôïc qua caùc baøi kieåm tra, caùc kì thi seõ phaûn aùnh thöïc<br /> chaát chaát löôïng daïy vaø hoïc cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh.<br /> <br /> 56<br /> 56<br /> HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> VỚI VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH<br /> <br /> – Ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh, thaønh tích hoïc taäp cuûa hoïc sinh<br /> khoâng chæ ñaùnh giaù keát quaû cuoái cuøng maø chuù yù caû quaù trình hoïc taäp. Trong<br /> ñoù, giaùo vieân khoâng taäp trung vaøo khaû naêng taùi hieän tri thöùc maø chuù troïng<br /> khaû naêng vaän duïng tri thöùc trong vieäc giaûi quyeát caùc nhieäm vuï phöùc hôïp.<br /> Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm cuûa töøng moân hoïc vaø hoaït ñoäng giaùo duïc ôû moãi caáp<br /> hoïc, caàn coù quy trình ñaùnh giaù baèng ñieåm keát hôïp vôùi nhaän xeùt cuûa giaùo<br /> vieân cho töøng moân hoïc vaø hoaït ñoäng giaùo duïc.<br /> – Ñeå ñaûm baûo giaùo vieân thöïc hieän ñaùnh giaù theo ñuùng quy trình, Hieäu tröôûng<br /> caàn höôùng daãn giaùo vieân ñeå moãi ngöôøi ñeàu hieåu ñöôïc moái quan heä giöõa<br /> hoaït ñoäng ñaùnh giaù vôùi chaát löôïng toång theå cuûa quaù trình daïy vaø hoïc vì:<br /> + Caùc yeâu caàu, caùc tieâu chí vaø chuaån ñaùnh giaù caøng roõ raøng thì caøng coù<br /> taùc ñoäng tích cöïc ñeán hieäu quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh.<br /> + Quaù trình ñaùnh giaù neáu ñöôïc thieát laäp caån thaän thì seõ coù aûnh höôûng<br /> tröïc tieáp ñeán höôùng tieáp caän hoïc taäp cuûa hoïc sinh vaø aûnh höôûng giaùn<br /> tieáp, nhöng raát ñaùng keå, ñeán chaát löôïng hoïc taäp.<br /> <br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 2: TÀI LIỆU HỖ TRỢ TẬP HUẤN<br /> PHẦN 1: KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG<br /> <br /> + Nhöõng ñaùnh giaù ñöôïc chuaån bò khoâng caån thaän coù theå seõ laøm chaäm laïi<br /> taùc ñoäng cuûa quaù trình daïy hoïc vaø gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán hieäu<br /> quaû cuûa caùc giaûi phaùp giaùo duïc.<br /> – Quy trình toång quaùt thöïc hieän ñaùnh giaù ñeàu goàm ba böôùc sau:<br /> + Höôùng daãn hoïc sinh caùch tieáp caän hoïc taäp;<br /> + Cung caáp cho hoïc sinh nhöõng thoâng tin phaûn hoài veà tieán boä hoïc taäp;<br /> + Xaùc ñònh möùc ñoä saün saøng cuûa hoïc sinh ñeå chuyeån sang giai ñoaïn<br /> hoïc taäp tieáp theo.<br /> 2.3. Ñaûm baûo giaùo vieân thöïc hieän caùc loaïi hình ñaùnh giaù hieäu quaû treân<br /> cô sôû ñöôïc höôùng daãn thay ñoåi caùch tieáp caän cho hoï<br /> Muoán chuyeån töø ñaùnh giaù kieán thöùc, kó naêng sang ñaùnh giaù naêng löïc cuûa<br /> ngöôøi hoïc, Hieäu tröôûng caàn höôùng daãn giaùo vieân thay ñoåi caùch tieáp caän theo caùc<br /> noäi dung sau:<br /> TT<br /> <br /> Chæ daãn ñoái vôùi giaùo vieân<br /> <br /> 1<br /> <br /> Giaùo vieân theå hieän naêng löïc thieát keá vaø thöïc hieän caáu truùc ñaùnh giaù hoïc<br /> sinh, cho pheùp thuùc ñaåy vieäc hoïc taäp hieäu quaû.<br /> <br /> 2<br /> <br /> Nhöõng ñaùnh giaù ñöôïc giaùo vieân ñöa ra roõ raøng, theå hieän nhöõng hieåu<br /> bieát cuûa hoï veà caùch thöùc hoïc sinh seõ ñöôïc ñaùnh giaù.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Giaùo vieân cung caáp cho hoïc sinh thoâng tin roõ raøng veà moái quan heä giöõa<br /> baøi giaûng, baøi thöïc haønh, taøi lieäu, thieát bò vaø caùc nguoàn löïc khaùc.<br /> <br /> 4<br /> <br /> Giaùo vieân neâu roõ vaø giaùm saùt nhöõng gì hoï mong ñôïi ôû hoïc sinh qua<br /> vieäc moâ taû chuaån kieán thöùc, kó naêng maø caùc em phaûi ñaït.<br /> <br />