Ý nghĩa sinh học:
Glucose là đường-huyết cung cấp năng lượng cơ thể
Các đường khác sau khi ăn vào cơ thể glucose/gan
Glucose glycogen gan,cơ.
Rối loạn chuyển hóa Bệnh ĐTĐ, bệnh galactose-niệu, bệnh ứ đọng glycogen ởgan…
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Hóa Học Glucid
- HÓA HỌC GLUCID
Ths Lê Xuân Trường
MỤC TIÊU
1. Viết được định nghĩa và phân loại được glucid.
2. Viết được công thức cấu tạo của một số MS quan
trọng
3. Viết được công thức cấu tạo của một số DS quan
trọng
4. Viết được công thức cấu tạo của một số PS quan
trọng
- 1. ĐẠI CƯƠNG:
- Phân bố rộng khắp ở thực vật và động vật
- Nguồn gốc:
Thực vật: CO2 + H2O --- hλ cây, hạt, quả, củ
Động vật: thực vật, protid, lipid glucid
- Vai trò: đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa các
chất, tham gia cấu trúc tế bào và mô.
- Ý nghĩa sinh học:
- Glucose là đường-huyết cung cấp năng lượng cơ thể
- Các đường khác sau khi ăn vào cơ thể glucose/gan
- Glucose glycogen gan,cơ.
- Rối loạn chuyển hóa Bệnh ĐTĐ, bệnh galactose-niệu,
bệnh ứ đọng glycogen ởgan…
- Phân loại glucid:
- Monosacarid (MS) hay đường đơn: thí dụ triose, tetrose,
pentose, hexose…
- Disacarid (DS) hay đường đôi: thí dụ maltose, lactose,
sacarose…
- Polysacarid (PS) hay đường đa: Oligosacarid, PS
PS thuần: Tinh bột, glycogen, cellulose,inulin…
PS tạp: acid hyaluronic, heparin, chondroitin sulfat…
- • 2. ĐƯỜNG ĐƠN (MS):
• - Định nghĩa: MS là các aldehyd alcol (đường aldose) hoặc
ceton alcol (đường cetose), có công thức tổng quát:
• Đường aldose Đường cetose
• n = 0,1,2,…
- Xếp loại một số MS quan trọng:
Aldose Cetose
Triose Glycerose Dihyroxyaceton
Tetrose Erythrose Erythrulose
Pentose Ribose Ribulose
HexoseGlucose Fructose
Trong các MS trên thì Glucose là MS quan trọng nhất.
- Glucose: là aldehyd alcol, 6C, công thức có thể viết dưới dạng:
- Dạng thẳng:
L-glucose D-glucose
Công thức thẳng của glucose có 3 nhược điểm
- - Dạng vòng Tollens (dạng cầu oxy nội phân tử): loại 6 cạnh
(vòng pyran) hoặc 5 cạnh (vòng furan)
pyran
α-D-glycopyranose β-D-glycopyranose
- Furan
α-D-glucofuranose β-D-glucofuranose
Ưu điểm: giải thích được 3 nhược điểm của công thức thẳng
- - Dạng vòng của Haworth:
- Phân biệt cấu trúc trong không gian 3 chiều, dạng 6 cạnh bền
hơn dạng 5 cạnh, dạng ghế bền hơn dạng thuyền.
- Các ký hiệu trong phân tử glucose: dạng D và L-glucose, dạng
α và β-glucose, dạng D (+) và D (-) glucose.
- Công thức của một số MS quan trọng: Nhóm đường aldose:
- Nhóm đường cetose:
- Sự khác biệt giữa 3 đường aldose 6C thường gặp:
- Sự chuyển đổi qua lại giữa 2 dạng α và β của D-
glucose:
- - D-glucose: hay coøn goïi laø ñöôøng huyeát, coù
nhieàu trong nöôùc traùi caây, tinh boät, maltose,
lactose.
- D-fructose: coù trong nöôùc traùi caây, maät ong
glucose ôû gan.
- D-galactose: coù trong lactose glucose ôû gan, STH
lactose ôû tuyeán vuù, glucoprotein, glucolipid.
- D-ribose: coù trong acid nucleic, coenzym: ATP, NAD,
NADP…
- Những phản ứng hóa học của MS:
- Phản ứng tạo Osazon: cho tinh thể đặc thù của mỗi MS.
- Phản ứng Oxyhóa: tùy mức độ acid hóa glucose
C1 = acid gluconic
C6 = acid glucuronic: có vai trò khử độc, tạo PS tạp…
Định tính
- Định tính, định lượng đường: có 3 phương pháp: PP khử (test
Fehling…), PP tạo dẫn chất furfural (test Molish, Seliwanoff…),
PP enzym đặt hiệu (test glucose oxydase/peroxidase …)
- Các dẫn xuất từ MS:
Thí dụ: Deoxyribose, glucosamin, N-acetyl-glucosamin…
- 3. DISACARID (DS) HAY ĐƯỜNG ĐÔI:
- Maltose: có ở mầm lúa, men bia, kẹo mạch nha, tinh bột; Có
tính khử, không tác dụng với iod; Tạo thành từ sự kết hợp 2
phân tử glucose qua liên kết α-1-4-glucosid.
- - La c t o s e (daïng β):ñöôøng söõa, coù trong nöôùc
tieåu cuûa phuï nöõ tröôùc vaø sau sinh; Coù tính
khöû, khoâng taùc duïng vôùi iod; Taïo thaønh
töø söï keát hôïp giöõa phaân töû glucose vaø
galactose qua lk β-1-4-glucosid.
- - Sacarose (sucrose): ñöôøng mía, cuû caûi ñöôøng;
Khoâng coù tính khöû, khoâng taùc duïng vôùi iod;
Taïo thaønh töø söï keát hôïp giöõa phaân töû
glucose vaø fructose qua lk α-1-β-2-glucosid
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
