intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Hồ Chí Minh - khác biệt trong hướng đi, cách đi và lựa chọn con đường cứu nước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

17
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Hồ Chí Minh - khác biệt trong hướng đi, cách đi và lựa chọn con đường cứu nước trình bày bối cảnh lịch sử Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước; Khác biệt về hướng đi, cách đi và lựa chọn con đường cứu nước giải phóng dân tộc.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Hồ Chí Minh - khác biệt trong hướng đi, cách đi và lựa chọn con đường cứu nước

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 HỒ CHÍ MINH - KHÁC BIỆT TRONG HƯỚNG ĐI, CÁCH ĐI VÀ LỰA CHỌN CON ĐƯỜNG CỨU NƯỚC Nguyễn Như Quảng Khoa lý luận chính trị - Trường Đại học Thủy lợi, email: nguyennhuquang@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG chức lãnh đạo đấu tranh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đế quốc thực dân. Năm 1858, thực dân Pháp xâm lược và đặt ách thống trị lên dân tộc Việt Nam. Với 3.1.2. Bối cảnh lịch sử trong nước truyền thống yêu nước nồng nàn, nhân dân ta Năm 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm đã đứng lên đấu tranh chống lại thực dân lược và đặt ách thống trị lên đất nước ta. Pháp giành lại độc lập dân tộc bằng nhiều Dưới sự cai trị của thực dân Pháp, xã hội nước ta có sự biến chuyển và phân hóa sâu con đường và hình thức khác nhau nhưng đều sắc. Trong xã hội nổi lên mâu thuẫn giữa thất bại. Xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp đầu thế kỷ XX rơi vào khủng hoảng, bế tắc về xâm lược là mâu thuẫn chủ yếu nhất. Nhân con đường cứu nước. Trong bối cảnh ấy, Hồ dân ta với truyền thống yêu nước đã đứng lên Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước với một đấu tranh chống thực dân Pháp bằng những hướng đi, cách đi và lựa chọn một con đường con đường và hình thức cứu nước khác nhau cứu nước khác biệt so với những nhà yêu nước nhưng đều thất bại. Cách mạng Việt Nam lúc đương thời với mục tiêu giành độc lập, tự do này lâm vào bế tắc, khủng hoảng về đường cho Tổ quốc, hạnh phúc cho nhân dân. lối cứu nước. Thực tiễn đặt ra yêu cầu, cách mạng Việt Nam muốn giành thắng lợi phải đi 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU theo một con đường mới. Bài báo sử dụng phương pháp duy vật biện 3.2. Khác biệt về hướng đi, cách đi và chứng và phương pháp duy vật lịch sử; lựa chọn con đường cứu nước giải phóng phương pháp lôgíc và lịch sử,… dân tộc 3.2.1.Khác biệt về hướng đi, cách đi tìm 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU đường cứu nước giải phóng dân tộc 3.1. Bối cảnh lịch sử Hồ Chí Minh ra đi Hồ Chí Minh với tinh thần yêu nước tìm đường cứu nước ,thương dân vô hạn. Vì vậy, trên hành trình 3.1.1. Bối cảnh lịch sử thế giới tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh luôn xác định phải tìm một con đường vừa giải phóng Chủ nghĩa tư bản chuyển từ giai đoạn tự dân tộc, nhưng vừa mang lại tự do, hạnh phúc do cạnh tranh sang giai đoạn độc quyền (đế cho nhân dân. Người đã từng nói: “nước độc quốc chủ nghĩa). Chủ nghĩa đế quốc đi xâm lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì chiếm các nước kém phát triển hình thành độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”1 và người nên các nước thuộc địa. Cách mạng tháng dân chỉ hiểu rõ giá trị thực sự của độc lập khi Mười Nga thành công năm 1917, mở ra một “ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học thời đại mới và ảnh hưởng sâu sắc đến phong hành”. Đó là tiền đề, để Hồ Chí Minh sàng lọc, trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc lựa chọn con đường, giải pháp tốt nhất cho dân địa.Tháng 3/1919, Quốc tế Cộng sản ra đời, tộc Việt Nam. kể từ đây phong trào đấu tranh của giai cấp 1 công nhân và nhân dân lao động có một tổ . Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 4, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.64. 267
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 Khác biệt với các nhà yêu nước tiền bối và giúp Hồ Chí Minh có cái nhìn khác biệt về trào lưu cứu nước lúc bấy giờ của dân tộc thời cuộc bấy giờ so với những nhà yêu nước Việt Nam, Nguyễn Tất Thành đã chọn cho Việt Nam đương thời. mình một hướng đi mới là “Tây du”. Có thể Ngoài ra, một điểm khác biệt là trên hành thấy rằng, Hồ Chí Minh sang phương Tây trình ra đi tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh không phải là một sự ngẫu nhiên, mà là một được trang bị một vốn văn hóa phương Đông sự lựa chọn có chủ đích. Sau này, Người kể đồ sộ, phong phú, sâu sắc và một sự am hiểu lại với nhà văn Liên Xô, Ôxíp Manđenxtam nhất định về văn hóa nước Pháp. Khi ở rằng: “Khi tôi độ mười ba tuổi, lần đầu tiên phương Tây, Người luôn tự học nâng cao tôi được nghe ba chữ Pháp: Tự do, Bình trình độ, tích lũy cho mình một khối lượng đẳng, Bác ái… tôi rất muốn làm quen với nền kiến thức văn hóa phương Tây khá lớn và văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn dành nhiều thời gian đi bảo tàng, thư viện, đằng sau những chữ ấy… Tôi quyết định tìm học tiếng Anh và nâng cao trình độ tiếng cách đi ra nước ngoài”2 . Pháp,… Bên cạnh đó, Người viết báo và sử Khi sang phương Tây, đất nước mà Hồ dụng báo chí là một công cụ sắc bén để tố Chí Minh đặt chân đầu tiên lên đó chính cáo tội ác của chủ nghĩa thực dân, đế quốc và nước Pháp. Có thể thấy rằng, nước Pháp lúc nói lên sự thống khổ, nghèo đói, lạc hậu…của bấy giờ không chỉ là nước trực tiếp đô hộ nhân dân các nước thuộc địa trong đó có dân Việt Nam, mà còn là trung tâm chính trị sôi tộc Việt Nam. Qua đó, thức tỉnh, giác ngộ và cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân ta và động nhất thế giới, một đất nước có truyền truyền bá ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin vào thống cách mạng. Paris là một trung tâm văn Việt Nam và các dân tộc thuộc địa. hóa, chính trị của châu Âu và thế giới, là cái 3.2.3. Khác biệt trong lựa chọn con đường cứu nôi của phong trào vô sản thế giới. Ngoài ra, Pari cũng là trung tâm liên minh thế giới của nước giải phóng dân tộc bọn đế quốc chủ nghĩa. Ở nước Pháp lúc này Khi sang phương Tây, Người đến những tập trung rất nhiều người Việt Nam sinh nước tư bản phát triển nhất như: Mỹ, Anh, sống. Trên quê hương của những kẻ thực dân Pháp, để kiếm tìm một giải pháp tốt nhất cho đang cai trị dân tộc mình, sau này, Người đã dân tộc. Khi nghiên cứu các cuộc cách mạng tìm ra con đường mới để cứu nước, cứu dân tư sản điển hình, Hồ Chí Minh nhận thấy đó là: con đường cách mạng vô sản, đi theo rằng nó không phù hợp với thực tiễn Việt ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin và Cách Nam “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh mạng Tháng Mười Nga. Mặt khác, Hồ Chí Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh Minh ra đi tìm đường cứu nước với một bản không đến nơi, tiếng là cộng hoà và dân chủ, lĩnh lớn, Người đã đi hầu khắp thế giới, phải kỳ thực trong thì nó tước lục công nông, lao động hết sức vất vả, làm nhiều nghề lao ngoài thì nó áp bức thuộc địa”4 . động chân tay khác nhau, luôn kết bạn và hòa Khi chiến tranh thế giới lần thế nhất (1914 mình, gần gũi với đời sống của nhân dân lao - 1918) bùng nổ, phe Đồng minh gồm: Anh, động khắp nơi trên thế giới, thấy được tội ác Pháp, Mỹ đã tuyên truyền, cổ vũ rầm rộ cho tàn bạo của chủ nghĩa thực dân, đế quốc và cái gọi là “chủ nghĩa Wilson” với “Bản tuyên hiểu được khát vọng độc lập tự do của nhân bố 14 điểm”. Trong điểm số 5 của “Bản tuyên dân các nước thuộc địa. Bằng cách này mà bố 14 điểm” đã hứa hẹn: giải quyết rộng rãi, tự do và hoàn toàn vô tư tất cả các yêu sách Người nhận ra bản chất của chủ nghĩa thực về thuộc địa. Điều này đặt ra nhiều kỳ vọng dân: “dù màu da có khác nhau, trên đời này cho nhiều người và nhiều dân tộc thuộc địa, chỉ có hai giống người: giống người bóc lột phụ thuộc đang khao khát tự do. Hồ Chí và giống người bị bóc lột” 3 . Thực tiễn đó, đã Minh đã viết bản Yêu sách 8 điểm đòi quyền tự do dân chủ cho nhân dân An Nam gửi lên 2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 1, NXb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.461. 3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 1, NXB Chính trị quốc gia, 4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 2, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.287. Hà Nội, 2011, tr.296. 268
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 Hội nghị Vécxây (1919). Nhưng những yêu một đồng chí đã đưa cho tôi đọc Luận cương sách đã không được hội nghị giải quyết, và của Lênin về các vấn đề dân tộc và thuộc địa Hồ Chí Minh nhận thấy “chủ nghĩa Uynxơn đăng trên báo Nhân đạo”9 . Sau khi đọc toàn chỉ là một trò bịp bợm lớn”5 . văn “Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương Không kỳ vọng, ảo tưởng về chủ nghĩa về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Uynxơn, nhưng ở thời điểm đó có một sự Lênin đăng ngày 16 và 17/7/1920 trên báo kiện lớn có tính chất thời đại đã ảnh hưởng Nhân đạo, Hồ Chí Minh đã “cảm động, phấn rất lớn đến hành trình tìm đường cứu nước khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao! Tôi vui giải phóng dân tộc của Hồ Chí Minh đó là sự mừng đến phát khóc lên. Ngồi một mình thành công của Cách mạng Tháng Mười Nga trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói năm 1917. Đứng trước sự kiện thời đại đó, trước quần chúng đông đảo: “Hỡi đồng bào người thanh niên yêu nước đã rất cảm phục bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho nhân dân Nga và luôn “ủng hộ Cách mạng chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng Tháng Mười” mặc dù chỉ là theo “cảm tính tự ta!”” 10 . Tại Đại hội lần thứ XVIII của Đảng nhiên” và “chưa hiểu hết tầm quan trọng lịch Xã hội Pháp (tháng 12/1920), Hồ Chí Minh sử của nó”. Nhưng Người cũng đã cảm nhận từ “cảm tính tự nhiên” đến “lý tính”, Người được sự lan tỏa và ảnh hưởng của cuộc cách đã bỏ phiếu tán thành Đảng Xã hội Pháp gia mạng vô sản này “…từ những người nông nhập Quốc tế III và cùng với những đồng chí dân An Nam đến người dân săn bắn trong các đồng quan điểm sáng lập Đảng Cộng sản rừng Đahômây, cũng đã thầm nghe nói rằng Pháp vào tháng 12 năm 1920 và trở thành ở một góc trời xa xăm có một dân tộc đã người cộng sản Việt Nam đầu tiên. Như vậy, đánh đuổi được bọn chủ bóc lột họ và hiện khác biệt trên hành trình tìm đường cứu nước đang tự quản lý lấy đất nước mình mà không giải phóng dân tộc của Hồ Chí Minh không phải một đường thẳng đã có đích đến, mà đó cần tới bọn chủ và bọn toàn quyền. Họ cũng đã nghe nói rằng nước đó gọi là nước Nga, là hành trình của sự suy tư, trăn trở, tìm đường, khảo cứu và lựa chọn ra một con rằng có những người dũng cảm, mà người đường đúng đắn cho dân tộc Việt Nam. dũng cảm nhất là Lênin” 6 . Đầu năm 1919, Hồ Chí Minh trở thành 4. KẾT LUẬN đảng viên của Đảng Xã hội Pháp, với lý do đơn giản: “Tôi tham gia Đảng Xã hội Pháp Tóm lại, Hồ Chí Minh với một hướng đi, chẳng qua là vì các “ông bà” ấy… đã tỏ đồng cách đi khác biệt so với những nhà yêu nước tình với tôi, với cuộc đấu tranh của các dân đương thời, với một hành trình đầy gian nan tộc bị áp bức” 7 . Nhưng lúc này, Đảng Xã hội thử thách, một bản lĩnh và trí tuệ lớn, một Pháp đang phân hóa sâu sắc về chính trị đầu óc phê phán tính tường và sự nhạy cảm “trong các chi bộ của Đảng Xã hội, người ta về chính trị, Người đã tìm ra con đường cứu bàn cãi sôi nổi về vấn đề có nên ở lại trong nước giải phóng dân tộc Việt Nam là đi theo Quốc tế thứ hai, hay là nên tổ chức một Quốc con đường cách mạng vô sản, đi theo ánh tế thứ hai rưỡi, hoặc tham gia Quốc tế thứ ba sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin và Cách của Lênin?” 8 . Đối với Hồ Chí Minh, điều mà mạng Tháng Mười Nga. Đây chính là con Người quan tâm “vậy thì cái quốc tế nào đường mà độc lập dân tộc gắn liền với chủ bênh vực nhân dân các nước thuộc địa?” và nghĩa xã hội. “Trong một cuộc họp, tôi đã nêu câu hỏi ấy 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO lên…Có mấy đồng chí đã trả lời: Đó là Quốc tế thứ ba, chứ không phải Quốc tế thứ hai. Và [1] GS.TS. Phan Ngọc Liên, (2010), Chiến sĩ quốc tế Hồ Chí Minh hoạt động thực tiễn và lý luận cách mạng, NXB. Chính trị quốc 5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 1, NXB Chính trị quốc gia, gia, Hà Nội. Hà Nội, 2011, tr.441. 6. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 1, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.256. 7. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị quốc gia, 9. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.561. Hà Nội, 2011, tr.562. 8. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị quốc gia, 10. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 12, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.561. Hà Nội, 2011, tr.562. 269
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2