zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Tế - Quản Lý

» Luật học

Hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

11
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này bàn về khái niệm, đặc điểm và các yêu cầu, định hướng hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam. Trong điều kiện tiếp tục xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, việc nghiên cứu và đề xuất định hướng giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam có ý nghĩa lý luận và thực tiễn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam

HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP HOÀN THIỆN THỂ CHẾ QUẢN LÝ LUẬT SƯ VÀ HÀNH NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM Chu Hồng Thanh1 Nguyễn Hữu Ước2 Tóm tắt: Một trong yêu cầu cấp thiết của quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là hoàn thiện thể chế đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN), xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Bài viết này bàn về khái niệm, đặc điểm và các yêu cầu, định hướng hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam. Trong điều kiện tiếp tục xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, việc nghiên cứu và đề xuất định hướng giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam có ý nghĩa lý luận và thực tiễn. Từ khóa: Quản lý luật sư; hành nghề luật sư; Luật Luật sư. Nhận bài: 29/5/2023 Hoàn thành biên tập: 20/6/2023 Duyệt đăng: 28/6/2023. Abstract: One of the urgent requirements of lawyer management and law practice in Vietnam in the current period is to perfect the institution to meet the requirements of judicial reform, building a socialist rule of law state (Socialism), building a socialist-oriented market economy and international integration. This article discusses the concept, characteristics and requirements, orientations to perfect the institution of law management and law practice in Vietnam. In the condition of continuing to build and perfect the socialist rule of law state of Vietnam in the spirit of the Resolution of the 13th National Congress of the Party, the study and proposal of orientation solutions to improve management efficiency Legal practice and law practice in Vietnam have theoretical and practical significance. Keywords: Lawyer management; practicing law; Lawyer Law. Date of receipt: 29/5/2023 Date of revision: 20/6/2023 Date of Approval: 28/6/2023. 1. Khái niệm, đặc điểm về thể chế quản Theo cuốn Từ điển Luật học thì thể chế là lý luật sư và hành nghề luật sư “Những quy định, luật lệ của một chế độ xã Thể chế có vai trò đặc biệt trong đời sống hội buộc mọi người phải tuân theo. Hệ thống kinh tế - xã hội, nó phản ánh bản chất, chức các định chế hợp thành một tổng thể các chế năng của Nhà nước đương quyền; đồng thời độ nhà nước, hình thức tổ chức nhà nước, các tác động trực tiếp hay gián tiếp đến mọi hoạt chế độ về lập pháp, hành pháp và tư pháp. động xã hội. Có thể nói, thể chế giữ vai trò Thuật ngữ này cũng thường được dùng để “chủ đạo” trong mối quan hệ hữu cơ với cơ chỉ hệ thống các chế định hợp thành chế độ chế, chính sách, cơ chế điều hành và hành vi chính trị, là hình thức thể hiện các bộ phận ứng xử của mọi công dân3. cấu thành của hệ thống chính trị thuộc kiến 1 Phó Giáo sư, Tiến sỹ, Nguyên Vụ Trưởng Vụ pháp chế, Bộ Giáo dục và Đào tạo. 2 Thạc sỹ, Giảng viên chính Học viện Tư pháp, Nghiên cứu sinh Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. 3 GS.TS. Nguyễn Thanh Tuyền, MBA. Nguyễn Lê Anh (2015), Mối quan hệ giữa thể chế, cơ chế, chính sách, cơ chế điều hành và hành vi ứng xử, Tạp chí Phát triển và Hội nhập số 22 (32) Tháng 5 - 6/2015, tr. 3. 60
Soá 7/2023 - Naêm thöù möôøi taùm trúc thượng tầng trong xã hội, bao gồm các người phải tuân theo. Thể chế là “luật chơi đảng phái chính trị, Nhà nước, Mặt trận Tổ trong một xã hội”. Thể chế bao gồm: thể chế quốc, các tổ chức xã hội khác và vai trò, ảnh chính thức và thể chế phi chính thức. hưởng lẫn nhau của các thiết chế này trong Thứ hai, thể chế bao gồm 03 yếu tố sau đây: hệ thống chính trị”4. - Hệ thống pháp luật, các quy tắc xã hội Theo GS.TS. Nguyễn Thanh Tuyền, MBA. điều chỉnh các mối quan hệ trong xã hội; Nguyễn Lê Anh thì thể chế là hệ thống pháp chế - Các chủ thể bao gồm cơ quan nhà nước, gồm: Hiến pháp; các bộ luật, các quy định, các các tổ chức xã hội và cá nhân thực hiện hoạt quy tắc, chế định,... nhằm hài hòa các quyền lợi động xã hội và quản lý, điều hành; và trách nhiệm của mỗi công dân, mọi tổ chức - Các phương pháp, cách thức thực hiện trong một trật tự xã hội, hướng tới sự tổng hòa hoạt động xã hội và quản lý, điều hành xã hội. các lợi ích của cộng đồng. Thứ ba, thể chế có các đặc điểm sau đây: Quan điểm khác cho rằng, thể chế là một - Thể chế là sản phẩm của chế độ xã hội; khái niệm rộng được định nghĩa bao quát, đôi phản ánh sâu sắc bản chất và chức năng của Nhà khi mơ hồ, gồm những luật chính thức hoặc phi nước đương quyền. Trong đó Hiến pháp có thể chính thức định hình nên phương thức ứng xử được coi như “linh hồn” của một chế độ xã hội; của con người. - Thể chế được điều chỉnh thích ứng với Thể chế của một quốc gia, vùng lãnh thổ những thay đổi của chế độ chính trị đương bao gồm: Thể chế chính thức và thể chế phi quyền; chính thức. Thể chế chính thức gồm Hiến - Thể chế cũng có thể được sửa đổi, thậm pháp, luật, đặc biệt là pháp luật về các quyền chí bãi bỏ cục bộ, phụ thuộc vào sự cải cách sở hữu, luật pháp về tự do khế ước, tự do hay đổi mới các quan hệ kinh tế - xã hội của cạnh tranh, tổ chức công quyền, nhất là các Nhà nước, thích ứng với điều kiện lịch sử thiết chế thi hành pháp luật và những quy quốc gia; trình kiểm soát quyền lực công cộng khác - Thể chế có vai trò quyết định đến sự hình được thực hiện bởi những cơ chế khách quan. thành và hoạt động của cơ chế, chính sách và cơ Thể chế phi chính thức gồm vô tận các quy chế điều hành và hành vi ứng xử của con người. tắc bất thành văn, quy phạm, những điều cấm Thể chế về luật sư và hành nghề luật sư có kỵ được tuân thủ trong quan hệ giữa nhóm vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển người. Như vậy, hiểu một cách khái quát thì luật sư ở nước ta. Tuy nhiên, vai trò của thể thể chế là những nguyên tắc xác định mối chế phụ thuộc nhiều vào chất lượng của quan hệ xã hội; định hình cách thức ứng xử khung khổ pháp luật, cơ chế quản lý, điều của các thành viên trong xã hội và điều chỉnh hành của cơ quan nhà nước và hiệu quả của sự vận hành xã hội5. môi trường xã hội”6. Trên cơ sở phân tích khái niệm và các đặc Như vậy theo quan điểm của TS. Nguyễn điểm của thể chế, của các tác giả nêu trên, TS. Văn Tuân, thể chế quản lý về luật sư và hành Nguyễn Văn Tuân đã đưa ra luận giải về thể nghề luật sư ở Việt Nam bao gồm cả thiết chế chế như sau: là các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội - nghề Thứ nhất, thể chế là những luật lệ, quy nghiệp của luật sư, tổ chức hành nghề luật sư định, quy tắc của một chế độ xã hội, buộc mọi và luật sư. 4 Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (2006), Từ điển luật học, Nxb. Từ Điển bách khoa, Nxb. Tư pháp Hà Nội, tr. 703, 704. 5 TS. Nguyễn Văn Tuân, Nguyên Tổng biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật – Bộ Tư pháp. 6 TS. Nguyễn Văn Tuân (2021), Thể chế về luật sư và hành nghề luật sư trong Nhà nước pháp quyền, Nxb. Tư pháp. 61
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP Từ nội dung phân tích trên đây, tác giả đồng đối trọng với chức năng công tố nhà nước của ý một phần với quan điểm của TS. Nguyễn Văn kiểm sát để áp dụng đúng pháp luật, đảm bảo Tuân và đưa ra khái niệm về thể chế quản lý luật cho hoạt động xét xử của tòa án được khách sư và hành nghề luật sư như sau: quan, chính xác và đúng pháp luật, bảo vệ công Thể chế quản lý luật sư và hành nghề luật lý. Dưới góc độ xã hội, hoạt động luật sư là sư là thể chế bổ trợ tư pháp, bao gồm tổng thể phương tiện hữu hiệu để bảo vệ quyền và lợi các quy phạm, luật lệ, quy tắc về luật sư và ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, công dân hành nghề luật sư do Nhà nước và các tổ chức theo Hiến pháp và pháp luật. Hoạt động luật sư xã hội - nghề nghiệp, tổ chức hành nghề của vừa có chức năng tư pháp, đảm bảo cho việc luật sư ban hành, các phương pháp, cách thức thực thi quyền tư pháp, bảo vệ công lý, bởi lẽ quản lý đối với luật sư và hành nghề luật sư nếu thiếu chức năng hoạt động luật sư, công lý trong hoạt động hành nghề và hoạt động xã hội chưa được thực thi theo đúng chuẩn mức của - nghề nghiệp của luật sư, tổ chức hành nghề Nhà nước pháp quyền. Mặt khác vừa có chức luật sư và các yếu tố khác tương tác giữa các năng giúp đỡ, hỗ trợ cho tổ chức, cá nhân bảo chủ thể có liên quan đến quản lý luật sư và vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bổ trợ hành nghề luật sư bao gồm các cơ quan nhà cho hệ thống tư pháp. Hai chức năng này của nước, tổ chức xã hội - nghề nghiệp của luật sư, luật sư không những không đối lập nhau mà tổ chức hành nghề luật sư và luật sư có trách còn có quan hệ thống nhất với nhau và là tiền nhiệm phải thực hiện nhằm hướng tới các mục đề cần thiết cho việc xây dựng Nhà nước pháp tiêu của chủ thể quản lý đặt ra. quyền XHCN Việt Nam. 2. Một số quan điểm, định hướng và giải Thứ hai, cần xác định hoạt động hành nghề pháp hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và luật sư là hoạt động nghề nghiệp thiết yếu, hành nghề luật sư ở Việt Nam không thể thiếu, thuộc lĩnh vực ngành nghề 2.1. Một số quan điểm, định hướng hoàn kinh doanh có điều kiện, cần có được sự đảm thiện thể chế quản lý luật sư và hành nghề bảo và quản lý của Nhà nước theo cơ chế thị luật sư ở Việt Nam trường định hướng XHCN. Luật sư và hành Để hoàn thiện thể chế quản lý luật sư và nghề luật sư cung cấp dịch vụ pháp lý trong cơ hành nghề luật sư ở Việt Nam, đạt được các chế thị trường để đảm bảo cho cơ chế thị mục tiêu quản lý đặt ra nói trên đòi hỏi xác trường được vận hành thông suốt. Tuy nhiên định quan điểm, định hướng đúng đắn đối với luật sư và hành nghề luật sư đến lượt mình chức danh luật sư và hoạt động nghề nghiệp cũng chịu sự tác động của các quy luật của nền của luật sư. kinh tế thị trường. Các quy luật của nền kinh tế Trước hết, cần thống thất nhận thức về thị trường tác động đến hoạt động hành nghề chính trị - pháp lý, xác định luật sư là một chức luật sư theo hai hướng. Hướng tích cực, cơ chế danh tư pháp, bổ trợ tư pháp độc lập, bởi lẽ, thị trường sẽ là động lực tác động thúc đẩy dưới góc độ Nhà nước, hoạt động luật sư nằm nghề luật sư phát triển, số lượng và chất lượng trong hệ thống tổ chức thực hiện quyền lực nhà luật sư và tổ chức hành nghề luật sư gia tăng, nước, có mối quan hệ chặt chẽ, gắn liền với đáp ứng nhu cầu cung cấp dịch vụ pháp lý gia hoạt động tư pháp, thực hiện một chức năng tăng của xã hội, thực hiện tư vấn pháp luật, thiết yếu của tố tụng tư pháp đó là bào chữa, đảm bảo an toàn pháp lý trong giao dịch, kinh bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các chủ thể doanh, giúp các tranh chấp trong kinh doanh, nhằm thực thi quyền tư pháp. Hoạt động luật trong xã hội được giải quyết kịp thời, đúng sư gắn liền với hoạt động xét xử ở chức năng pháp luật, góp phần ổn định và phát triển kinh cân bằng trong buộc - gỡ, xác định có hay tế. Quy luật cạnh tranh thúc đẩy sự cải thiện không trách nhiệm pháp lý trong mối quan hệ chất lượng dịch vụ pháp lý và giá cả dịch vụ 62
Soá 7/2023 - Naêm thöù möôøi taùm ngày càng hợp lý hơn, phù hợp với khả năng Trong Luật Luật sư mới xác định đúng địa chi trả của khách hàng... Tuy nhiên các quy luật vị pháp lý, vị trí, vai trò của luật sư, cần xác kinh tế thị trường cũng tác động đến luật sư, định khái niệm luật sư là chức danh tư pháp hành nghề luật sư theo hướng tiêu cực, đó là mặt độc lập, chức danh bổ trợ tư pháp trong hệ trái của kinh tế thị trường. Dẫn đến việc luật sư thống chức danh nghề luật Việt Nam. Định vị chạy theo đồng tiền, lợi ích kinh tế đơn thuần, đúng vị trí pháp lý của luật sư xác định rõ mối cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm pháp luật, quan hệ của luật sư với các chủ thể khác trong vi phạm quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư, hệ thống các chức danh tư pháp. Luật cần quy chạy án, phạm tội. Chính vì vậy, quản lý luật sư định rõ quy trình trở thành luật sư một cách rõ và hành nghề luật sư đòi hỏi nhà quản lý phải ràng, minh bạch tạo thuận lợi để người có đủ phát huy được mặt tích cực của cơ chế thị tiêu chuẩn điều kiện gia nhập nghề. Do luật sư trường tạo ra động lực thúc đẩy nghề luật sư là chức danh tư pháp độc lập, bình đẳng với tiếp tục phát triển lành mạnh, bền vững, hạn các chức danh tư pháp như thẩm phán, kiểm chế được các mặt tiêu cực, bất cập. Do vậy Nhà sát viên, điều tra viên nên việc gia nhập đội ngũ nước cần quy định luật sư và hành nghề luật sư hành nghề luật sư của các ứng viên dù được là dịch vụ nghề nghiệp hoạt động có điều kiện, đào tạo ở đâu, tập sự ở cơ sở hành nghề nào sẽ người hành nghề phải có đủ tiêu chuẩn, điều phải vượt qua kỳ thi tuyển chọn tư pháp quốc kiện, bằng cấp chuyên môn, được đào tạo hoặc gia mới được công nhận luật sư. Hội đồng thi bồi dưỡng kỹ năng và trau dồi đạo đức nghề tuyển tư pháp quốc gia do Chính phủ quyết nghiệp; tổ chức hành nghề luật sư phải đăng ký định thành lập gồm các đại diện là các thẩm hoạt động và được quản lý chặt chẽ theo tiêu phán của Tòa án nhân dân tối cao, cấp cao; chuẩn và chuẩn mực tư pháp. kiểm sát viên cao cấp của Viện Kiểm sát nhân 2.2. Một số giải pháp hoàn thiện thể chế dân tối cao, Viện kiểm sát cấp cao; điều tra quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt Nam viên cao cấp Bộ Công an, chuyên viên cao cấp Thứ nhất, hoàn thiện thể chế pháp lý quản chuyên quản lý luật sư của Bộ Tư pháp, các lý luật sư và hành nghề luật sư: luật sư có kinh nghiệm và uy tín nghề nghiệp Hoàn thiện thể chế pháp lý quản lý luật sư cao đến từ Liên đoàn Luật sư Việt Nam. Chủ và hành nghề luật sư đỏi hỏi hoàn thiện hệ tịch Hội đồng thi tuyển tư pháp quốc gia là Bộ thống pháp luật điều chỉnh luật sư và hành trưởng Bộ Tư pháp hoặc Chánh án Tòa án nhân nghề luật sư. Hệ thống này bao gồm các quy dân tối cao. Luật Luật sư cần quy định để xác phạm, chế định pháp luật chuyên ngành về luật định rõ thẩm quyền công nhận luật sư là Chủ sư và hệ thống quy phạm, chế định pháp luật tố tịch Hội đồng thi tuyển tư pháp quốc gia. tụng tư pháp, hành chính - tư pháp liên quan Quyết định của Chủ tịch Hội đồng thi tuyển tư đến luật sư và hành nghề luật sư. Cần xây dựng pháp quốc gia phê chuẩn danh sách đạt yêu cầu mới Luật Luật sư thay thế cho Luật Luật sư trong kỳ thi tuyển tư pháp quốc gia và Quyết năm 2006 (được sửa đổi, bổ sung năm 2012). định công nhận luật sư đối với ứng viên. Quyết Bởi lẽ Luật Luật sư hiện hành được ban hành định này là căn cứ để Cơ quan có thẩm quyền trước khi Hiến pháp năm 2013 và các bộ luật cấp chứng chỉ hành nghề luật sư/ đăng ký hành cơ bản của Nhà nước điều chỉnh các quan hệ nghề luật sư cũng như gia nhập Đoàn Luật sư. pháp luật liên quan đến hành nghề luật sư được Bên cạnh đó, xuất phát từ tính chất của ban hành nên một số quy định của Luật Luật sư nghề luật sư, phải được đào tạo bài bản trước và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi khi được cấp chứng chỉ hành nghề, nhằm đảm hành luật chưa kịp thời đồng bộ, tương thích, bảo chất lượng dịch vụ pháp lý cho khách phù hợp với những quy định của pháp luật có hàng, nhà nước và xã hội, do vậy Luật Luật sư liên quan. cần quy định chặt chẽ để hạn chế tối đa các 63
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP trường hợp được miễn đào tạo, giảm thời gian điều kiện hiện nay cần có sự phân vai rõ ràng tập sự hành nghề. Đối với các trường hợp được trong việc quản lý luật sư và hành nghề luật sư miễn đào tạo, miễn tập sự hành nghề, ứng viên giữa cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức xã hội muốn hành nghề luật sư phải trải qua khóa bồi - nghề nghiệp của luật sư hợp lý hơn, đảm bảo dưỡng ngắn hạn về kỹ năng và đạo đức ứng xử tính công khai, minh bạch. nghề nghiệp luật sư là một điều kiện để được Thứ tư, Luật Luật sư tách bạch chức năng cấp chứng chỉ hành nghề luật sư. quản lý nhà nước, thẩm quyền áp dụng pháp Thứ hai, Luật Luật sư cần quy định rõ về luật và xử lý hành vi vi phạm pháp luật về luật quy định về phạm vi và hình thức hành nghề sư với chức năng tự quản của tổ chức xã hội - luật sư để đảm bảo đặc thù nghề nghiệp luật sư nghề nghiệp của luật sư. Luật Luật sư cần xác và tương thích hài hòa với Luật Doanh nghiệp định hệ thống chế tài pháp lý, xử lý vi phạm trong đảm bảo quyền kinh doanh của công dân pháp luật và giao cơ quan có thẩm quyền trong liên quan đến các thủ tục pháp lý nhưng không quản lý nhà nước áp dụng đối với luật sư trong phải là luật sư, không hành nghề luật sư. Cần Luật Luật sư, nghị định văn bản hướng dẫn thi làm rõ những vấn đề gì mang tính đặc thù liên hành làm căn cứ để các cơ quan, người có thẩm quan đến hành nghề luật sư cần quy định trong quyền quản lý nhà nước, các cơ quan bảo vệ Luật Luật sư, còn những vấn đề khác liên quan pháp luật áp dụng chế tài đối với luật sư. đến hành nghề luật sư nên áp dụng luật chung Trong trường hợp luật sư vi phạm pháp là Luật Doanh nghiệp. luật, tùy theo tính chất, mức độ sẽ bị các Cơ Thứ ba, nguyên tắc kết hợp quản lý nhà quan quản lý nhà nước xử lý từ hành chính nước với vai trò tự quản của tổ chức xã hội - (cảnh cáo, phạt tiền, tước quyền sử dụng /Thu nghề nghiệp của luật sư do Luật Luật sư năm hồi Chứng chỉ hành nghề luật sư có thời hạn/ 2006 (được sửa đổi, bổ sung năm 2012) cần không thời hạn). Luật sư sẽ có quyền để khiếu được sửa đổi, bổ sung, thay thế. Bởi lẽ nguyên nại hoặc khởi kiện theo quy định của Luật tắc này chưa phân định rõ ràng và có những Khiếu nại và Luật Tố tụng hành chính. điểm bất hợp lý về nhiệm vụ, quyền hạn của cơ Luật Luật sư cần trao quyền cho tổ chức xã quan quản lý nhà nước và của tổ chức xã hội - hội - nghề nghiệp của luật sư có thẩm quyền nghề nghiệp của luật sư trong việc quản lý luật ban hành và áp dụng hình thức kỷ luật đối với sư và hành nghề luật sư dẫn đến việc quy định luật sư. Các hình thức kỷ luật luật sư bao gồm: chi tiết thi hành và trong thực tiễn thi hành gặp khiển trách, cảnh cáo, tạm đình chỉ tư cách luật khó khăn vừa tạo ra khoảng trống pháp lý trong sư có thời hạn, không thời hạn và xóa tên luật quản lý, hạn chế quyền khiếu kiện các hành vi, sư trong danh sách Đoàn Luật sư. Trong trường quyết định hành chính xâm phạm quyền tiếp cận hợp bị xử lý kỷ luật, luật sư được quyền khiếu nghề nghiệp, trở thành luật sư và hành nghề luật nại việc giải quyết khiếu nại được quy định sư của công dân và của luật sư. Luật Luật sư cần trong Điều lệ hoặc Quy chế nội bộ của tổ chức xác định quy định rõ ràng hai nguyên tắc: xã hội - nghề nghiệp của luật sư. Quyết định Nguyên tắc quản lý nhà nước về luật sư và hành giải quyết của Chủ tịch Hội đồng luật sư toàn nghề luật sư áp dụng đối với hoạt động quản lý quốc là quyết định cuối cùng. nhà nước về luật sư và nguyên tắc tự quản của Việc tạm đình chỉ tư cách luật sư và xóa tên luật sư áp dụng trong hoạt động nghiệp vụ luật sư chỉ là hình thức kỷ luật của luật sư không chuyên môn trong nội bộ tổ chức xã hội - nghề đồng thời và dẫn đến việc tước quyền hành nghề nghiệp của luật sư và tổ chức hành nghề luật sư. của luật sư có thời hạn hoặc vĩnh viễn trừ các Bởi lẽ về lý luận hai chức năng quản lý của hai trường hợp các luật sư vi phạm đồng thời, căn chủ thể có địa vị pháp lý khác nhau cần có hai cứ để kỷ luật luật sư cũng là căn cứ của việc xử nguyên tắc quản lý khác nhau. Mặt khác trong lý vi phạm pháp luật của luật sư. 64
Soá 7/2023 - Naêm thöù möôøi taùm Thứ năm, Luật Luật sư cần quy định về cần nghiên cứu để hoàn thiện hệ thống chế tài hành nghề của tổ chức luật sư luật sư nước hình sự xử lý hành vi cản trở gây hậu quả ngoài cho đồng bộ, tương thích với pháp luật nghiêm trọng đối với hoạt động hành nghề của về luật sư và hành nghề luật sư Việt Nam. luật sư. Ngoài các quy định trong Chương VI về hành Luật Luật sư cần giao Chính phủ quy định nghề của tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài, cụ thể hệ thống chế tài hành chính để xử lý luật sư nước ngoài tại Việt Nam, thì tổ chức hành vi vi phạm cản trở hoạt động hành nghề hành nghề luật sư nước ngoài, luật sư nước của luật sư. ngoài hành nghề ở Việt Nam phải tuân theo các Thứ bảy, để hoàn thiện thể chế pháp lý về quy định của Luật Luật sư Việt Nam giống như luật sư, ngoài Luật Luật sư là luật điều chỉnh có các luật sư Việt Nam, khi vi phạm pháp luật tính chất chuyên ngành, cần sửa đổi bổ sung luật sư, pháp luật Việt hay vi phạm kỷ luật của các luật có liên quan đến hành nghề luật sư, luật sư theo quy định của pháp luật Việt Nam. bao gồm các luật về tố tụng hình sự, tố tụng Thứ sáu, Luật Luật sư đã quy định tại dân sự, tố tụng hành chính. Đảm bảo cho luật “Điều 91. Xử lý vi phạm đối với các hành vi sư tham gia tố tụng trong vụ án với tư cách là xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của luật sư, người bào chữa, người bảo vệ quyền, lợi ích tổ chức hành nghề luật sư hợp pháp của đương sự, người khởi kiện là bắt Người có chức vụ, quyền hạn mà có hành buộc. Đặc biệt là trong tố tụng hình sự, người vi xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của luật bị tình nghi, người bi tạm giữ, bị can có quyền sư, tổ chức hành nghề luật sư hoặc cản trở luật giữ im lặng cho đến khi có mặt luật sư để bào sư, tổ chức hành nghề luật sư thực hiện quyền, chữa cho họ. Nếu chưa có sự tham gia của luật nghĩa vụ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sư, có mặt của luật sư, mọi hoạt động tố tụng mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách đều bị coi là chưa có hiệu lực pháp lý, chưa nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi hợp pháp và bị coi là vi phạm tố tụng, các văn thường theo quy định của pháp luật”. bản, quyết định tố tụng, bản án có thể bị hủy Tuy nhiên cần cho đến nay chưa có cơ chế bỏ, đồng thời xem xét trách nhiệm của những pháp lý để thực hiện trong thực tế để xử lý các người tiến hành tố tụng. Mặt khác do đặc thù hành vi xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của nghề nghiệp của luật sư, cần xác định luật sư luật sư, tổ chức hành nghề luật sư, cản trở hoạt không phải là chủ thể của tội phạm và được động hành nghề của luật sư. Bởi lẽ các hành vi miễn truy tố luật sư đối với tội không tố giác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của luật sư, tội phạm trong Bộ luật Hình sự, bởi lẽ, giống tổ chức hành nghề luật sư chưa được quy định như bác sỹ, luật sư cần có đầy đủ thông tin, tài chế tài cụ thể để có cơ sở áp dụng. Ví dụ hành liệu, chứng cứ về khách hàng của mình mới có vi cản trở hoạt động hành nghề luật sư: Điều đủ cơ sở chẩn bệnh và đưa ra phương án tư tra viên, Thủ trưởng Cơ quan điều tra chậm trễ, vấn, bào chữa có hiệu quả. Thông tin này do không cấp đăng ký người bào chữa cho bị can, khách hàng cung cấp hoặc do chính luật sư thu bị cáo; tác động đến tinh thần, đe dọa để bị can, thập qua các nguồn khác được sử dụng để bảo bị cáo viết giấy từ chối luật sư trái với mong vệ, bào chữa cho khách hàng. Nếu tố giác muốn của họ dẫn đến oan, sai, hậu quả nghiêm khách hàng, luật sư sẽ không hoàn thành nhiệm trọng, đến mức bị coi là tội phạm vì là hành vi vụ bào chữa, bảo vệ tốt nhất quyền, lợi ích của cản trở công lý; tuy nhiên cho đến nay chưa bị khách hàng, trái với đạo lý. Đương nhiên khi hình sự hóa, thậm chí chưa bị hành chính hóa luật sư thực hiện nghĩa vụ tố giác sẽ bị khách và chưa có cơ chế để xử lý kỷ luật đối với hành hàng sa thải. Trong khi về pháp lý trách nhiệm vi của cán bộ tiến hành tố tụng vi phạm, cản chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan, trở hoạt động hành nghề hợp pháp của luật sư, người tiến hành tố tụng. Do vậy theo quan 65
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP điểm của tác giả luật sư chỉ có nghĩa vụ tố giác Đại diện và bảo vệ quyền hành nghề hợp khi khách hàng đang chuẩn bị thực hiện tội pháp của luật sư là trách nhiệm và bổn phận của phạm, để ngăn ngừa đối với các tội xâm phạm Liên đoàn Luật sư Việt Nam, các Đoàn Luật sư. an ninh quốc gia, khủng bố, xâm phạm lợi ích Trong quá trình hành nghề, các quan hệ luật sư công cộng. Lúc này luật sư có quyền từ chối với khách hàng, quan hệ luật sư với các cơ quan yêu cầu cung cấp dịch vụ pháp lý của khách tiến hành tố tụng không tránh khỏi những mâu hàng và thực hiện trách nhiệm công dân. thuẫn và tranh chấp. Nếu quyền hành nghề hợp Cần sửa đổi Luật Doanh nghiệp theo hướng pháp của luật sư bị xâm phạm thì Liên đoàn Luật xác định dịch vụ pháp lý của luật sư trong phạm sư Việt Nam và các Đoàn Luật sư sẽ phải bảo vệ vi hành nghề luật sư là ngành, nghề hoạt động, quyền lợi của luật sư. Do vậy phải xây dựng và kinh doanh có điều kiện phải thực hiện theo quy hoàn thiện cơ chế bảo vệ quyền lợi của luật sư định của pháp luật chuyên ngành. Trong đó Luật một cách hữu hiệu. Ngoài việc gửi văn bản kiến Doanh nghiệp là luật chung điều chỉnh các hoạt nghị đến các cơ quan có thẩm quyền yêu cầu tôn động của các doanh nghiệp trong tất cả các trọng quyền hành nghề hợp pháp của luật sư; tổ ngành, nghề hoạt động kinh doanh. Luật chuyên chức xã hội nghề nghiệp của luật sư cử các luật ngành trong trường hợp này là Luật Luật sư điều sư trong Uỷ ban bảo vệ quyền lợi luật sư đến làm chỉnh việc cung cấp dịch vụ pháp lý cho xã hội. việc với các cơ quan; có văn bản gửi đến khách Tuy nhiên cần sửa đổi quy định tại Điều 4, Điều hàng và người dân để giải thích cho họ về quyền 22 và các quy định liên quan của Luật Luật sư lợi hợp pháp của luật sư cần phải được tôn trọng nhằm làm rõ hơn khái niệm dịch vụ pháp lý của và bảo vệ. Tổ chức xã hội - nghề nghiệp của luật luật sư trong hoạt động hành nghề luật sư, xác sư có thể khởi kiện tổ chức, cá nhân có liên quan định rõ chủ thể thực hiện là luật sư và người có đủ vi phạm quyền lợi luật sư, đề nghị tòa án giải điều thực hiện tư vấn pháp luật, để tránh hiểu quyết bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của luật sư. nhầm là bất kỳ doanh nghiệp, cá nhân nào cũng Về lâu dài, tiến tới xây dựng đề án đề xuất lập có thể thực hiện “dịch vụ pháp lý”, “hành nghề pháp để đề nghị Quốc hội, cơ quan có thẩm luật sư” mà không cần đáp ứng về tiêu chuẩn, quyền thành lập tòa án về luật sư để thụ lý, giải điều kiện gì. quyết các tranh chấp, khiếu kiện có liên quan đến 2.3. Hoàn thiện thể chế tự quản về luật luật sư, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của luật sư và hành nghề luật sư sư và các bên có liên quan. Thể chế tự quản của luật sư là toàn bộ hệ Thứ hai, hoàn thiện thể chế, xây dựng thiết thống quy định, điều lệ, nội quy, quy chế của chế thực hiện công tác đào tạo nghề luật sư luật sư do tổ chức xã hội - nghề nghiệp của luật (nguồn luật sư); bồi dưỡng về chuyên môn, sư, tổ chức hành nghề luật sư ban hành và sự nghiệp vụ; bồi dưỡng nâng cao nhận thức vận hành của nó điều chỉnh hành vi của luật sư chính trị, tư tưởng, đạo đức hành nghề cho đội và hoạt động hành nghề của luật sư trong nội ngũ luật sư. bộ tổ chức xã hội nghề nghiệp luật sư và tổ Đào tạo, bồi dưỡng là một trong phương chức hành nghề luật sư, có giá trị bắt buộc đối diện hoạt động chính thể hiện chức năng tự với luật sư, nếu vi phạm sẽ phát sinh trách quản của luật sư. Bởi lẽ, triển khai thực hiện nhiệm kỷ luật đối với luật sư. chức năng tự quản này sẽ góp phần tăng cường Hoàn thiện thể chế nội bộ tự quản của luật số lượng và chất lượng nguồn luật sư. Đào tạo sư trên các phương diện: bồi dưỡng luật sư bao gồm chức năng đào tạo Thứ nhất, hoàn thiện quy định đại diện bảo nguồn luật sư và đào tạo, bồi dưỡng thường vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các Đoàn Luật xuyên về chuyên môn, nghiệp vụ; bồi dưỡng sư và luật sư, hỗ trợ quyền hành nghề của luật nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, đạo đức sư và nâng cao vị trí, vai trò của luật sư. hành nghề cho đội ngũ luật sư. 66
Soá 7/2023 - Naêm thöù möôøi taùm Trong những năm qua, Liên đoàn Luật sư và các Đoàn Luật sư sẽ đưa vào quy trình xử lý Việt Nam và các Đoàn Luật sư đã triển khai và kỷ luật luật sư. Thực hiện Quy chế giám sát của thực hiện tương đối tốt công tác bồi dưỡng về tổ chức xã hội nghề nghiệp luật sư cần áp dụng chuyên môn, nghiệp vụ, quy tắc đạo đức nghề công nghệ thông tin để thu thập thông tin, tài nghiệp cho đội ngũ luật sư. Tuy nhiên cho đến liệu, chứng cứ đa chiều nắm bắt các diễn biến nay, việc đào tạo nghề luật sư (nguồn luật sư) về tư tưởng, hành vi của luật sư và người tập chưa được Liên đoàn Luật sư Việt Nam triển sự, động viên, khuyến khích họ thực hiện đúng khai theo đúng Luật Luật sư và nghị định của pháp luật nhưng cũng ngăn chặn và kiên quyết Chính phủ hướng dẫn thi hành. Do vậy để thực xử lý vi phạm nếu phát hiện những vi phạm cố hiện chức năng tự quản về tạo nguồn luật sư, ý hay có hành vi tái phạm. đào tạo nghề luật sư, Liên đoàn Luật sư Việt Thứ tư, hướng dẫn và giám sát luật sư thực Nam cần nâng cao năng lực của mình, chuẩn bị hiện nghĩa vụ trợ giúp pháp lý của luật sư. đầy đủ các điều kiện cần thiết và xây dựng đề Thực hiện quy định về trợ giúp pháp lý là án thành lập cơ sở đào tạo nghề luật sư trình nghĩa vụ luật sư theo quy định của Luật Luật sư. Cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Cơ sở đào Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã ban hành Quyết tạo luật sư của Liên đoàn Luật sư Việt Nam định số 93/QĐ-BTV ngày 09/10/2014, được được thành lập sẽ tạo môi trường đào tạo nghề thay thế bằng Quyết định số 112/QĐ-BTV ngày có sự cạnh tranh nhất định, đem lại thêm sự lựa 18/10/2018 của Ban Thường vụ Liên đoàn Luật chọn cho những đối tượng có nhu cầu được sư Việt Nam ban hành quy định về việc thực đào tạo về ngành nghề luật sư, thực hiện tự hiện nghĩa vụ trợ giúp pháp lý miễn phí của luật quản về luật sư và hành nghề luật sư. sư cho mọi tổ chức, cá nhân có nhu cầu. Trong Thứ ba, hoàn thiện thể chế giám sát luật sư, đó quy định thời gian tối thiểu một luật sư phải người tập sự hành nghề luật sư, Đoàn Luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí trong một trong việc chấp hành chủ trương, chính sách năm là 4 giờ làm việc. Liên đoàn Luật sư Việt của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Điều lệ, Nam đã chỉ đạo và hướng dẫn các Đoàn Luật Quy chế của Liên đoàn Luật sư Việt Nam; sư, các luật sư tham gia trợ giúp pháp lý theo giám sát việc tuân theo Quy tắc đạo đức và ứng Luật Trợ giúp pháp lý. xử nghề nghiệp luật sư; nhận thức, tư tưởng Tuy nhiên, để hoàn thiện công tác này, thực của luật sư. Đây là hoạt động quản lý có tính hiện trợ giúp pháp lý và trợ giúp pháp lý miễn chất nội bộ. Tuy nhiên tác dụng và hiệu quả phí theo chức năng xã hội nghề nghiệp cao cả của nó có tính đối ngoại vô cùng to lớn. Bởi lẽ của luật sư, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần ban việc giám sát nội bộ tốt đội ngũ luật sư tuân hành Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dịch vụ thủ pháp luật, có tiêu chuẩn, chuẩn mực đạo pháp lý nói chung, chất lượng dịch vụ pháp lý đức ứng xử nghề nghiệp cao nhất sẽ làm cho của luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý nói riêng, cho uy tín của giới luật sư, từng luật sư nâng giúp cho hoạt động quản lý chất lượng dịch vụ cao, đảm sự tin cậy của nhà nước và xã hội, trợ giúp pháp lý của luật sư, bảo vệ tốt nhất giúp cho nghề luật sư phát triển bền vững. quyền, lợi ích của người được trợ giúp pháp lý. Liên đoàn Luật sư Việt Nam và các Đoàn Từ đó có tiêu chí đánh giá luật sư, khen thưởng, Luật sư cần xây dựng hoàn thiện quy chế giám kỷ luật luật sư tham gia trợ giúp pháp lý. sát luật sư và người tập sự hành nghề luật sư. Thứ năm, hoàn thiện thể chế quản lý hoạt Khi phát hiện dấu hiệu vi phạm của luật sư và động tập sự hành nghề luật sư; cấp, đổi, thu hồi người tập sự hành nghề luật sư thì Liên đoàn thẻ luật sư. Luật sư Việt Nam, các Đoàn Luật sư có trách Theo Luật Luật sư hiện hành, việc tập sự nhiệm uốn nắn, giáo dục. Trong những trường hành nghề, kiểm tra hết tập sự, gia nhập Đoàn hợp các luật sư và người tập sự hành nghề luật Luật sư, được cấp thẻ luật sư là các bước thực sư vi phạm đạo đức nghề nghiệp thì Liên đoàn hiện điều kiện để được hành nghề luật sư. Toàn 67
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP bộ các hoạt động này được Bộ Tư pháp chuyển nhạy cảm, đòi hỏi thực hiện với thái độ kiên giao cho Liên đoàn Luật sư Việt Nam thực hiện quyết, vô tư, thấu tình, đạt lý và với tinh thần theo trách nhiệm tự quản của mình. Do vậy trách nhiệm cao. Để thực hiện tốt công tác này, toàn bộ hoạt động do Liên đoàn thực hiện từ bên cạnh việc xây dựng cơ chế giải quyết khiếu việc quản lý người tập sự hành nghề luật sư, tổ nại, tố cáo, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần tập chức kỳ kiểm tra, cấp chứng nhận đạt kết quả trung xây dựng thiết chế củng cố nhân sự về tập sự hành nghề đến cấp thẻ luật sư đều ảnh công tác khen thưởng - kỷ luật và các nhân sự hưởng đến thời hạn gia nhập đội ngũ luật sư và có liên quan đến công tác này. Đồng thời kiến thực hiện quyền hành nghề của luật sư. Có nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi nhiều ứng viên đã thực hiện xong nghĩa vụ tập thể chế pháp lý tạo cơ sở pháp lý để hoàn thiện sự nhưng chưa được tham dự kỳ kiểm tra kết thể chế xử lý vi phạm, giải quyết khiếu nại, tố quả tập sự (vì Liên đoàn Luật sư Việt Nam chỉ cáo theo thẩm quyền theo hướng tách xử lý kỷ tổ chức 02 lần trong 01 năm), kiểm tra kết quả luật luật sư ra khỏi xử lý vi phạm pháp luật về tập sự đạt yêu cầu và được thông báo qua luật sư, đảm bảo quyền khiếu kiện hành chính website của Liên đoàn nhưng người tập sự phải của luật sư đối với các quyết định hành chính và chờ được cấp giấy chứng nhận đạt kết quả, sau hành vi hành chính liên quan đến luật sư. khi làm thủ tục phải chờ được Bộ Tư pháp cấp Kết luận chứng chỉ hành nghề luật sư, chờ gia nhập Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà Đoàn Luật sư, chờ được cấp thẻ luật sư, mất nước và trách nhiệm tự quản của tổ chức xã hội khá nhiều thời gian chờ đợi, ảnh hưởng đến - nghề nghiệp đối với luật sư, tăng cường kỷ luật, quyền tiếp cận nghề nghiệp hành nghề luật sư. kỷ cương trong hoạt động hành nghề luật sư là Do vậy Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần rà một yêu cầu cấp bách hiện nay. Vì vậy, cần tăng soát để hoàn thiện thể chế nội bộ trong các giai cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và đoạn do Liên đoàn phụ trách, sửa đổi các quy phát triển đội ngũ luật sư có bản lĩnh chính trị chế: Quy chế tập sự hành nghề luật sư, quy chế vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, am kiểm tra kết quả tập tự hành nghề luật sư, quy hiểu pháp luật, giỏi về kỹ năng hành nghề và định gia nhập... theo hướng tăng tối đa kỳ kiểm ngoại ngữ, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và tra kết quả tập sự hành nghề luật sư trong 01 hội nhập quốc tế của Việt Nam. Việc nghiên cứu năm để đảm bảo quyền tham dự của người tập và đề xuất định hướng giải pháp nâng cao hiệu sự hành nghề luật sư theo hướng, người tập sự quả quản lý luật sư và hành nghề luật sư ở Việt đủ thời gian phải được tham dự kỳ kiểm tra kết Nam có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cần được quả tập sự hành nghề luật sư, giảm tối đa thời tiếp tục thực hiện, đặt ra nhiệm vụ cho giới khoa gian dừng chờ của các ứng viên, góp phần tiết học pháp lý nước nhà trong thời gian tới./. kiệm thời gian và giảm chi phí xã hội cho hoạt TÀI LIỆU THAM KHẢO động vào nghề của những ứng viên luật sư. 1. GS.TS. Nguyễn Thanh Tuyền, MBA. Thứ sáu, hoàn thiện thể chế kiểm tra, xử Nguyễn Lê Anh (2015), Mối quan hệ giữa thể lý vi phạm, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo chế, cơ chế, chính sách, cơ chế điều hành và thẩm quyền. hành vi ứng xử, Tạp chí Phát triển và Hội nhập Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý số 22 (32) Tháng 5 - 6/2015, tr. 3. kỷ luật và khen thưởng luật sư là một trong 2. Viện khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Liên (2006), Từ điển luật học, Nxb. Từ Điển bách đoàn Luật sư Việt Nam nhằm thực hiện chức khoa, Nxb. Tư pháp Hà Nội, tr. 703, 704. năng tự quản của tổ chức luật sư. 3. TS. Nguyễn Văn Tuân (2021), Thể chế Tuy nhiên việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về luật sư và hành nghề luật sư trong Nhà nước liên quan đến luật sư là công việc rất phức tạp, pháp quyền, Nxb. Tư pháp. 68

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.