T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008<br />
<br />
Khoa häc Sù sèng<br />
<br />
KÕT QU¶ §IÒU TRA L¦ìNG C¦, Bß S¸T<br />
HUYÖN Vâ NHAI, TØNH TH¸I NGUY£N Vµ huyÖn CHî §åN, TØNH B¾C K¹N<br />
Hoµng V¨n Ngäc - NguyÔn Kh¾c ChiÕn (Tr−êng §H S− ph¹m - §¹i häc Th¸i Nguyªn)<br />
<br />
1. Më ®Çu<br />
HuyÖn Chî §ån, tØnh B¾c K¹n thuéc khu b¶o tån thiªn nhiªn Ba BÓ - Na Hang, huyÖn<br />
Vâ Nhai, tØnh Th¸i Nguyªn thuéc khu b¶o tån thiªn nhiªn ThÇn Sa - Ph−îng Hoµng, lµ hai khu<br />
vùc cã th¶m thùc vËt rÊt phong phó vµ cßn l−u gi÷ nhiÒu loµi ®éng vËt quý hiÕm ®−îc ®Ò nghÞ<br />
b¶o tån ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, trong ®ã cã c¸c loµi l−ìng c−, bß s¸t.<br />
Tr−íc ®©y ®M cã nghiªn cøu vÒ l−ìng c−, bß s¸t cña NguyÔn V¨n S¸ng vµ cs (Dù ¸n<br />
PARC) trong chiÕn l−îc b¶o tån tæ hîp Ba BÓ - Na Hang [6], c«ng tr×nh nghiªn cøu cña Tr−¬ng<br />
V¨n LM vµ cs (2007) [3] ë Chî §ån, B¾c K¹n, cña Lª Nguyªn NgËt vµ cs [4] ë khu vùc ThÇn Sa Ph−îng Hoµng, Th¸i Nguyªn.<br />
Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu, chóng t«i ®−a ra danh s¸ch loµi ®Çy ®ñ ë hai khu vùc nµy, ®ång<br />
thêi ®¸nh gi¸ møc ®é ®a d¹ng vµ nh÷ng loµi cÇn b¶o tån.<br />
2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu<br />
+ Thêi gian<br />
TiÕn hµnh nghiªn cøu tõ 19/6/2006 ®Õn 15/04/2008 trong 4 ®ît, mçi ®ît kh¶o s¸t tõ 5 ®Õn<br />
10 ngµy.<br />
+ §ît 1 tõ ngµy 19/6 ®Õn ngµy 24/6/2006 t¹i Vâ Nhai- Th¸i Nguyªn.<br />
+ §ît 2 tõ ngµy 28/4 ®Õn ngµy 2/5/2007 Chî §ån - B¾c K¹n.<br />
+ §ît 2 tõ ngµy 5/7 ®Õn ngµy 10/7/2007 t¹i Vâ Nhai - Th¸i Nguyªn.<br />
+ §ît 3 tõ ngµy 10/4/2008 ®Õn ngµy 15/4/2008 t¹i Chî §ån - B¾c K¹n.<br />
+Ph−¬ng ph¸p thu vµ xö lÝ mÉu<br />
MÉu vËt cña c¸c loµi bß s¸t vµ Õch, nh¸i ®−îc thu thËp theo c¸c tuyÕn ë c¸c sinh c¶nh<br />
kh¸c nhau: Rõng nguyªn sinh, rõng thø sinh, tr¶ng cá, c©y bôi, suèi, ®ång ruéng vµ khu d©n c−.<br />
Thu thËp Õch nh¸i, th»n l»n chñ yÕu b»ng tay, r¾n b»ng kÑp, ngoµi ra cßn pháng vÊn ng−êi d©n<br />
®Þa ph−¬ng qua bé ¶nh nhËn d¹ng nh÷ng loµi hay bÞ s¨n b¾t vµ bu«n b¸n. Mét sè loµi ®−îc nhËn<br />
d¹ng trong b×nh r−îu t¹i nhµ d©n vµ qu¸n thÞt thó rõng.<br />
MÉu ®¹i diÖn cho c¸c loµi ®−îc chôp ¶nh, lÊy mÉu m« ®Ó ph©n tÝch ADN trong t−¬ng lai,<br />
cè ®Þnh mÉu b»ng fooc m«n 4-5%, sau ®ã b¶o qu¶n b»ng cån 60% víi Õch nh¸i vµ 70% víi bß s¸t.<br />
X¸c ®Þnh täa ®é vµ ®é cao mÉu thu b»ng m¸y ®Þnh vÞ GPS V cña hMng Garmin.<br />
Dïng c«ng thøc Stugren vµ Radulescu (R) ®Ó ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ thµnh phÇn loµi.<br />
<br />
R=<br />
<br />
R s + R ss<br />
2+1<br />
<br />
Rs =<br />
<br />
(X + Y ) − Z<br />
X+Y+Z<br />
<br />
R ss =<br />
<br />
(X ' + Y ') − Z '<br />
X '+ Y '+ Z '<br />
47<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008<br />
<br />
Khoa häc Sù sèng<br />
<br />
Trong ®ã:<br />
R: HÖ sè t−¬ng quan gi÷a hai khu ph©n bè.<br />
Rs, Rss: HÖ sè t−¬ng quan ë møc ®é loµi, ph©n loµi.<br />
X(X’), Y(Y’): Sè loµi (hay ph©n loµi) chØ cã riªng ë ®Þa ®iÓm A mµ kh«ng cã ë ®Þa ®iÓm B.<br />
Z(Z’): Sè loµi (hay ph©n loµi) ë c¶ ®Þa ®iÓm A vµ ®Þa ®iÓm B.<br />
C¸c møc ®é quan hÖ R: Gi¸ trÞ nµy -1, thµnh phÇn loµi ®Þa ®iÓm A vµ B cã møc quan hÖ<br />
RÊt gÇn, gi¸ trÞ cµng gÇn 1, thµnh phÇn loµi ®Þa ®iÓm A vµ B cã møc quan hÖ cµng RÊt kh¸c nhau.<br />
3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn<br />
3.1. Thµnh phÇn loµi<br />
§M thèng kª ®−îc 77 loµi l−ìng c−, bß s¸t thuéc 55 gièng, 21 hä, 4 bé, t¹i hai huyÖn Chî<br />
§ån, tØnh B¾c K¹n vµ HuyÖn Vâ Nhai, tØnh Th¸i Nguyªn.<br />
L−ìng c− cã 24 loµi, chiÕm 14,81% so víi toµn quèc (162 loµi) [5]. Trong ®ã, hä Ranidae<br />
cã sè l−îng nhiÒu nhÊt lµ 13 loµi, hä Rhacophoridae 4 loµi, hä Microhylidae 3 loµi. Vâ Nhai cã 9<br />
loµi b»ng 56,25% so víi tæng sè loµi Õch nh¸i hiÖn biÕt t¹i Th¸i Nguyªn (16 loµi). Chî §ån cã 23<br />
loµi b»ng 79,31% so víi tæng sè loµi Õch nh¸i hiÖn biÕt t¹i B¾c K¹n (29 loµi) [5].<br />
Bß s¸t cã 53 loµi chiÕm 17,91% so víi toµn quèc (296 loµi) [5]. Trong ®ã hä Colubridae<br />
cã nhiÒu loµi nhÊt lµ 20 loµi, hä Elapidae cã 5 loµi, hä Agmidae, hä Gekkonidae vµ hä Emydidae cã<br />
4 loµi. HuyÖn Vâ Nhai cã 43 loµi, nhiÒu h¬n 4 loµi so víi tæng sè loµi bß s¸t hiÖn biÕt t¹i Th¸i<br />
Nguyªn (39 loµi) [5]. HuyÖn Chî §ån cã 31 loµi, b»ng 53,44% so víi tæng sè loµi bß s¸t hiÖn biÕt t¹i<br />
B¾c K¹n (58 loµi) [5].<br />
3.2. Ghi nhËn míi vÒ ®Þa ®iÓm ph©n bè<br />
§èi chiÕu víi Danh lôc Õch nh¸i, bß s¸t ViÖt Nam [5], ®M bæ sung cho danh s¸ch l−ìng<br />
c−, bß s¸t tØnh Th¸i Nguyªn 4 loµi l−ìng c−: Ophryophryne pachyprotoctys, Limnonectes kuhlii,<br />
Philatus maosonensis, Polypedates dennysii. 11 loµi bß s¸t: Gekko japonicus, Hemidactylus<br />
vietnamensis, Acanthosaura lepidogaster, Physignathus cocincinus, Lygosoma quadrupes,<br />
Mabuya multifasciata, Mabuya longicaudata, Takydromus wolteri, Takydromus sexlineatus,<br />
Varanus salvator, Elaphe moellendroffii; tØnh B¾c K¹n 6 loµi l−ìng c−: Bufo melanostictus, Paa<br />
boulengeri, Rana nigrovittata, Chaparana delacouri, Polypedates dennysii, Rhacophorus<br />
cavirostris. 5 loµi bß s¸t: Hemidactylus vietnamensis, Hemidactylus bowringi, Calotes<br />
fruhstorferi, Rhynochophis boulengeri, Geoemyda spengleri.<br />
3.3. Gi¸ trÞ quý hiÕm vµ c¸c loµi cÇn quan t©m b¶o tån<br />
Qua c¸c ®ît ®iÒu tra ®M ghi nhËn 17 loµi ë c¸c møc ®é ®e däa kh¸c nhau chiÕm 22,07 %<br />
tæng sè loµi cña hai huyÖn. Theo NghÞ ®Þnh sè 32/N§ - CP 2006 cã 2 loµi thuéc nhãm I.B, 8 loµi<br />
thuéc nhãm II.B; S¸ch ®á ViÖt Nam 2007, cã 3 loµi bËc CR, 7 loµi bËc EN, 6 loµi bËc VU; C«ng<br />
−íc CITES 2005: cã 4 loµi thuéc nhãm II.<br />
C¸c loµi cÇn ®−îc quan t©m vµ b¶o tån lµ Tr¨n ®Êt (Python morulus), R¾n hæ chóa<br />
(Ophiophagus hannah), R¾n hæ mang (Naja atra), Rïa hép ba v¹ch (Coura trifasciata). §©y lµ<br />
nh÷ng loµi ®−îc nh©n d©n s¨n b¾t sö dông lµm thuèc vµ thùc phÈm.<br />
48<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008<br />
<br />
Khoa häc Sù sèng<br />
<br />
B¶ng 1. Danh s¸ch thµnh phÇn loµi l−ìng c−, bß s¸t hai huyÖn Vâ Nhai vµ Chî §ån<br />
TT<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
12<br />
13<br />
14<br />
15<br />
16<br />
17<br />
18<br />
19<br />
20<br />
21<br />
22<br />
23<br />
24<br />
<br />
25<br />
26<br />
27<br />
28<br />
29<br />
30<br />
31<br />
32<br />
33<br />
34<br />
35<br />
<br />
Tªn khoa häc<br />
AMPHIBIA<br />
CAUDATA<br />
Salamandridae<br />
Paramesotriton deloustali (Bourret, 1934)<br />
ANURA<br />
Megophrydae<br />
Megophrys longipes Boulenger, 1886 "1885"<br />
Ophryophryne pachyprotoctys Kou, 1985<br />
Bufonidae<br />
Bufo melanostictus Schnei, 1799<br />
Ranidae<br />
Hoplobatrachus rugulosus (wiegmann, 1835)<br />
Occidozyga lima (Gravenhorst, 1829)<br />
Limnonectes kuhlii (Tschudi,1838)<br />
Limnonectes limnocharis (Boie, 1834)<br />
Paa boulengeri (Gunther, 1889)<br />
Paa verrucospinosa (Bourret, 1973)<br />
Rana sp<br />
Rana livida (Blyth,1855)<br />
Rana nigrovittata (Blyth,1855)<br />
Rana maosonensis (Bourret, 1937)<br />
Rana johnsi Smith, 1921<br />
Rana guentheri Boulenger, 1822<br />
Chaparana delacouri (Angel, 1928)<br />
Rhacophoridae<br />
Philatus maosonensis Bourret, 1937<br />
Polypedates dennysii (Blanfort, 1881)<br />
Polypedates leucomystax (Gravenhorst, 1829)<br />
Rhacophorus cavirostris<br />
Microhylidae<br />
Microhyla heymonsi Vogt, 1911<br />
Microhyla ornata (Dumeril anh Bibbron, 1841)<br />
Microhyla pulchra (Hallowell, 1861 "1860")<br />
REPTILIA<br />
SQUAMATA<br />
LACERTILIA<br />
Gekkonidae<br />
Gekko gecko (Linnaeus, 1758)<br />
Gekko japonicus (Dumeril et Bibron, 1836)<br />
Hemidactylus vietnamensis (Darevsky et<br />
Kupianova,1984)<br />
Hemidactylus bowringi (Gray, 1845)<br />
Agmidae<br />
Calotes fruhstorferi (Werner, 1904)<br />
Draco maculatus (Gray, 1845)<br />
Acanthosaura lepidogaster (Cuvier, 1829)<br />
Physignathus cocincinus Cuvier, 1829<br />
Scincidae<br />
Lygosoma quadrupes (Linnaeus, 1776)<br />
Mabuya multifasciata (Kuhl, 1820)<br />
Mabuya longicaudata (Hallowell, 1857)<br />
Lacertidae<br />
<br />
Tªn ViÖt Nam<br />
LíP L¦ìNG C¦<br />
Bé Cã §U¤I<br />
1. Hä c¸ cãc<br />
C¸ cãc bông hoa<br />
Bé KH¤NG §U¤I<br />
2. Hä Cãc bïn<br />
Cãc m¾t ch©n dµi<br />
Cãc nói<br />
3. Hä Cãc<br />
Cãc nhµ<br />
4. Hä Õch nh¸i<br />
Õch ®ång<br />
Cãc n−íc sÇn<br />
Õch tr¬n<br />
Nh¸i<br />
Õch gai boulenge<br />
Õch gai sÇn<br />
Õch xanh<br />
Õch suèi<br />
Chµng MÉu Sh¬n<br />
Hiu hiu<br />
ChÉu chuéc<br />
Õch v¹ch<br />
5. Hä Õch c©y<br />
Nh¸i c©y mÉu s¬n<br />
ChÉu chµng xanh ®èm<br />
Õch c©y mÐp tr¾ng<br />
Õch c©y rªu<br />
6. Hä Nh¸i bÇu<br />
Nh¸i bÇu h©y m«n<br />
Nh¸i bÇu hoa<br />
Nh¸i bÇu v©n<br />
LíP Bß S¸T<br />
Bé Cã V¶Y<br />
PH¢N Bé TH»N L»N<br />
7. Hä T¾c kÌ<br />
T¾c kÌ<br />
T¾c kÌ NhËt B¶n<br />
<br />
Loµi quý Nguån Vâ<br />
hiÕm<br />
t− liÖu Nhai<br />
<br />
II.B, EN<br />
<br />
EN<br />
<br />
TL<br />
<br />
Chî<br />
§ån<br />
<br />
x<br />
<br />
TL<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
M<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
M<br />
TL<br />
TL<br />
M<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
M<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
QS<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
Th¹ch sïng ViÖt Nam<br />
<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
Th¹ch sïng baorin<br />
8. Hä Nh«ng<br />
Nh«ng phruct«phe<br />
Th»n l»n bay ®èm<br />
¤ r« vÈy<br />
Rång ®Êt<br />
9. Hä Th»n l»n bãng<br />
Th»n l»n ch©n ng¾n<br />
Th»n l»n bãng hoa<br />
Th»n l»n bãng ®u«i dµi<br />
10. Hä Th»n l»n thùc<br />
<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
TL<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
VU<br />
<br />
VU<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
49<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008<br />
36 Takydromus wolteri Fischer,1885<br />
37 Takydromus sexlineatus Daudin, 1802<br />
Varanidae<br />
38 Varanus salvator (Laurenti,1786)<br />
SERPENTES<br />
Typhlopidae<br />
39 Ramphotyphlops braminus (Daudin, 1803)<br />
Xenopeltidae<br />
40 Xenopeltis unicolor Reinwardt, in Boie, 1827<br />
Uropeltidea<br />
41 Cyclindrophis ruffus (Laurenti, 1768)<br />
Boidea<br />
42 Python morulus (Linnaeus, 1758)<br />
Colubridae<br />
43 Amphiesma stolata (Linnaeus, 1758)<br />
44 Calamaria septentrionalis Boulenger, 1890<br />
45 Dendrelaphis pictus (GmÐlin, 1789)<br />
46 Elaphe radiata (Schlegel, 1837)<br />
47 Elaphe moellendroffii (Boettger, 1886)<br />
48 Elaphe prasina (Blyth, 1854)<br />
49 Pareas margarisphorus (Jan, 1866)<br />
50 Enhydris chinensis (Gray, 1842)<br />
51 Enhydris plumbea (Boire, 1827)<br />
52 Ptyas korros (Schlegel, 1837)<br />
53 Psammodynastes pulverulentus (Boie, 1827)<br />
54 Pseudoxenodon bambusicola, Vogt, 1922<br />
55 Oligodon cinereus (Guther, 1864)<br />
56 Oligodon chinensis (Guther, 1888)<br />
57 Opisthotropis jacobi Angel et Bourret, 1933<br />
58 Rhabdophis subminiatus (Schlegel, 1837)<br />
59 Sinonatrix percarinata (Boulenger, 1899)<br />
60 Sinonatrix trianguligera (Boie, 1827)<br />
61 Rhynochophis boulengeri Mocquardt, 1897<br />
62 Xenochrophis piscator (Schneider, 1799)<br />
Elapidae<br />
63 Naja atra Cantor, 1842<br />
64 Bungarus fasciatus (Schneider, 1801)<br />
65 Bungarus multicinctus Blyth, 1861<br />
66 Calliophis macclellandi (Reinhardt, 1844)<br />
67 Ophiophagus hannah (Cantor, 1836)<br />
Viperidae<br />
68 Trimesurus albolabris Gray, 1842<br />
69 Trimesurus mucosquamatus (Cantor, 1839)<br />
70 Trimesurus stejnegeri K. schmidt, 1925<br />
TESTUDINATA<br />
Emydidae<br />
71 Pyxidea mouhoti (Gray, 1826)<br />
72 Geoemyda spengleri (GmÐlin, 1789)<br />
73 Sacalia quadriocellata (Siebenrock, 1903)<br />
74 Coura trifasciata (Bell, 1825)<br />
Platysternidae<br />
75 Platysternon megacephalum Gray,1831<br />
Trionychidae<br />
76 Pelodiscus sinensis (Wiegmann, 1834)<br />
77 Palea steindachneri (Siebenrock, 1906)<br />
<br />
Liu ®iu von te<br />
Liu ®iu chØ<br />
11. Hä K× ®µ<br />
K× ®µ hoa<br />
PH¢N Bé R¾N<br />
12. Hä R¾n giun<br />
R¾n giun th−êng<br />
13. Hä R¾n mèng<br />
R¾n mèng<br />
14.Hä R¾n hai ®Çu<br />
R¾n trun<br />
15. Hä Tr¨n<br />
Tr¨n ®Êt<br />
16.Hä R¾n n−íc<br />
R¾n sMi th−êng<br />
R¾n mai gÇm b¾c<br />
R¾n leo c©y<br />
R¾n säc d−a<br />
R¾n säc ®u«i khoanh<br />
R¾n säc xanh<br />
R¾n hæ m©y ngäc<br />
R¾n bång Trung Quèc<br />
R¾n bång ch×<br />
R¾n r¸o th−êng<br />
R¾n hæ ®Êt<br />
R¾n hæ xiªn tre<br />
R¾n khiÕm x¸m<br />
R¾n khiÕm Trung Quèc<br />
R¾n tr¸n gia cèp<br />
R¾n hoa cá nhá<br />
R¾n hoa c©n v©n ®en<br />
R.hoa c©n v©n tam gi¸c<br />
R¾n vßi<br />
R¾n n−íc<br />
17.Hä R¾n hæ<br />
R¾n hæ mang<br />
R¾n c¹p nong<br />
R¾n c¹p nia b¾c<br />
R¾n l¸ kh« th−êng<br />
R¾n hæ chóa<br />
18. Hä R¾n lôc<br />
R¾n lôc mÐp tr¾ng<br />
R¾n lôc c−êm<br />
R¾n lôc xanh<br />
Bé RïA<br />
19. Hä Rïa ®Çm<br />
Rïa sa nh©n<br />
Rïa ®Êt spengle<br />
Rïa bèn m¾t<br />
Rïa hép ba v¹ch<br />
20.Hä Rïa ®Çu to<br />
Rïa ®Çu to<br />
21. Hä Ba ba<br />
Ba ba tr¬n<br />
Ba ba gai<br />
<br />
Khoa häc Sù sèng<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
<br />
x<br />
<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
TL<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
TL<br />
M<br />
TL<br />
TL<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
M<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
M<br />
TL<br />
TL<br />
TL<br />
TL<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
M<br />
M<br />
TL<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
I.B, CR<br />
<br />
QS<br />
TL<br />
TL<br />
TL<br />
<br />
II.B, EN<br />
<br />
TL<br />
<br />
x<br />
<br />
x<br />
<br />
VU<br />
<br />
TL<br />
QS<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
II.B, EN, II<br />
<br />
II.B, CR, II<br />
<br />
II.B, VU<br />
VU<br />
VU<br />
<br />
EN<br />
<br />
II.B, EN, II<br />
II.B, EN<br />
II.B<br />
I.B, CR, II<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
x<br />
x<br />
<br />
Ghi chó: NghÞ ®Þnh 32 N§ - CP 2006: I.B: Nghiªm cÊm khai th¸c, sö dông, II.B: H¹n chÕ khai th¸c, sö dông. S¸ch ®á ViÖt Nam<br />
2007: CR: RÊt nguy cÊp, EN: Nguy cÊp, VU: SÏ nguy cÊp, C«ng −íc CITES 2005: II: Bu«n b¸n quèc tÕ h¹n chÕ, cã kiÓm so¸t.<br />
<br />
50<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008<br />
<br />
Khoa häc Sù sèng<br />
<br />
3.4. Mèi quan hÖ vÒ thµnh phÇn loµi<br />
Mèi quan hÖ thµnh phÇn loµi l−ìng c−, bß s¸t hai huyÖn Chî §ån vµ Vâ Nhai ®−îc tÝnh<br />
to¸n b»ng HÖ sè t−¬ng quan (R).<br />
Sè loµi chung: 29 loµi. Sè loµi riªng: Vâ Nhai: 23; Chî §ån: 25. Tæng sè loµi: Vâ Nhai lµ<br />
52; Chî §ån lµ 54. HÖ sè t−¬ng quan (R) = 0,16 cho thÊy thµnh phÇn loµi gi÷a hai khu vùc<br />
nghiªn cøu cã mèi quan hÖ gÇn nhau. §iÒu nµy thÓ hiÖn sù t−¬ng ®ång gi÷a hai huyÖn vÒ mÆt<br />
®iÒu kiÖn khÝ hËu, c¸c ®Æc tr−ng sinh c¶nh vµ tÝnh ®a d¹ng ®éng thùc vËt.<br />
4. KÕt luËn<br />
§M thèng kª ®−îc t¹i huyÖn Chî §ån - B¾c K¹n 23 loµi l−ìng c− thuéc 13 gièng, 6 hä;<br />
31 loµi bß s¸t thuéc 27 gièng, 11 hä. HuyÖn Vâ Nhai 9 loµi l−ìng c− thuéc 8 gièng 5 hä, 43 loµi<br />
bß s¸t thuéc 35 gièng, 15 hä.<br />
Thèng kª ®−îc 17 loµi l−ìng c− vµ bß s¸t quý hiÕm theo NghÞ ®Þnh sè 32/N§ - CP 2006,<br />
S¸ch ®á ViÖt Nam 2007 vµ c«ng −íc CITES 2005.<br />
C¸c loµi cÇn ®−îc quan t©m vµ b¶o tån lµ Tr¨n ®Êt (Python morulus), R¾n hæ chóa<br />
(Ophiophagus hannah), R¾n hæ mang (Naja atra), Rïa hép ba v¹ch (Coura trifasciata).<br />
Bæ sung cho Danh lôc l−ìng c−, bß s¸t tØnh Th¸i Nguyªn 4 loµi l−ìng c−, 6 loµi bß s¸t;<br />
cho tØnh B¾c K¹n 6 loµi l−ìng c−, 5 loµi bß s¸t<br />
Lêi c¶m ¬n<br />
Chóng t«i xin c¶m ¬n Th.S. HÇu V¨n Ninh, NguyÔn Ngäc HiÕu, TrÇn ThÞ Thïy Linh ®M<br />
cung cÊp mÉu vËt. C¶m ¬n ñy ban nh©n d©n xM ThÇn Sa vµ gia ®×nh «ng HuÖ xãm Ngäc S¬n I xM<br />
ThÇn Sa, huyÖn Vâ Nhai, tØnh Th¸i Nguyªn, ñy ban nh©n d©n xM B»ng L½ng vµ gia ®×nh «ng Vi<br />
HiÖp Träng xãm Tñm Tã, xM B»ng L½ng, huyÖn Chî §ån, tØnh B¾c K¹n ®M t¹o ®iÒu kiÖn thuËn<br />
lîi trong thêi gian lµm viÖc trªn thùc ®Þa.<br />
C«ng tr×nh nµy lµ s¶n phÈm cña ®Ò tµi NCKH cÊp Bé trong lÜnh vùc m«i tr−êng.<br />
Tãm t¾t<br />
CËp nhËt míi danh s¸ch 53 loµi Õch nh¸i, bß s¸t (bao gåm 9 loµi l−ìng c−, 43 loµi bß s¸t)<br />
thuéc 3 bé, 20 hä, 43 gièng cho huyÖn Vâ Nhai, tØnh Th¸i Nguyªn vµ 54 loµi Õch nh¸i, bß s¸t<br />
(bao gåm 23 loµi l−ìng c−, 31 loµi bß s¸t) thuéc 4 bé, 15 hä, 40 gièng cho huyÖn Chî §ån, tØnh<br />
B¾c K¹n. Trong ®ã, cã 17 loµi ë møc ®é ®e do¹ bao gåm 10 loµi trong NghÞ ®Þnh 32/2006/N§CP, 16 loµi trong S¸ch ®á ViÖt Nam n¨m 2007, 4 loµi trong c«ng −íc CITES n¨m 2005. Thµnh<br />
phÇn loµi l−ìng c−, bß s¸t cña huyÖn Vâ Nhai cã quan hÖ gÇn víi huyÖn Chî §ån.<br />
Summary<br />
Results of the surveys on the amphibia, reptilies in Vo Nhai district, Thai Nguyen province<br />
and Cho Don dictrict, Bac Kan province<br />
An update list 53 species of the herpetofauna (including 24 amphibian species and 53<br />
reptile species) which belong to 3 orderes, 20 families, 43 genera in Vo Nhai district, Thai<br />
Nguyen province and 54 species of the herpetofauna (includinh 23 amphibian species and 31<br />
reptile species) which belong to 4 orderes, 15 families, 40 genera in Cho Don dictrict, Bac Kan<br />
51<br />
<br />