Khảo sát kỹ năng bán thuốc trị cảm cúm của nhân viên tại một số nhà thuốc trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Hạnh Thơm | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

78
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu thực hiện nhằm khảo sát kỹ năng bán thuốc điều trị cảm cúm của nhân viên tại một số nhà thuốc trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Thông tin sử dụng cho nghiên cứu được thu thập thông qua quá trình nhóm nghiên cứu tiến hành mua thuốc trực tiếp tại 340 nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh theo kịch bản được thiết kế cho nghiên cứu, trong giai đoạn 05-08/2017

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khảo sát kỹ năng bán thuốc trị cảm cúm của nhân viên tại một số nhà thuốc trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học KHẢO SÁT KỸ NĂNG ÁN THUỐC TRỊ CẢM CÚM CỦA NHÂN VIÊN TẠI MỘT SỐ NHÀ THUỐC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Hoàng Thy Nhạc Vũ*, Trần Văn iển*, Cù Thanh Tuyền*, Phan Thị Thanh Nhàn*, Lê ThànhDuy* TÓM TẮT Mở đầu: Việc hiểu được tình hình thực tế của hoạt động bán lẻ thuốc là yếu tố quan trọng giúp nhà quản lý v| người phụ trách chuyên môn của nhà thuốc nâng cao chất lượng hoạt động tại nhà thuốc, đảm bảo sử dụng thuốc an toàn, hợp lý và hiệu quả. Mục tiêu: Nghiên cứu thực hiện nhằm khảo sát kỹ năng b{n thuốc điều trị cảm cúm của nhân viên tại một số nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, được thực hiện thông qua mô tả hành vi bán thuốc của nhân viên nhà thuốc. Thông tin sử dụng cho nghiên cứu được thu thập thông qua quá trình nhóm nghiên cứu tiến hành mua thuốc trực tiếp tại 340 nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh theo kịch bản được thiết kế cho nghiên cứu, trong giai đoạn 05-08/2017. Kết quả: Trung bình, các nhân viên nhà thuốc thực hiện được 41% các kỹ năng do nghiên cứu đặt ra. Trong đó, kỹ năng cung cấp thông tin cho người mua thuốc được hoàn thành 55%, kỹ năng khai th{c thông tin người mua thuốc được hoàn thành 39%, kỹ năng ra lẻ thuốc được hoàn thành 15%. Kỹ năng về khai thác về tiền sử dị ứng và tiền sử bệnh, cung cấp giá thuốc, cung cấp thông tin về tương t{c thuốc, và thông tin trên bao bì thuốc không được nhân viên nhà thuốc thực hiện. Thông thường, nhân viên nhà thuốc chỉ khai th{c được từ 40% đến 80% triệu chứng điển hình của cảm cúm (chiếm 78%), chỉ có 8% nhân viên nhà thuốc khai th{c đủ 100% triệu chứng. Các thuốc được bán nhiều trong điều trị cảm cúm là thuốc hạ sốt (82%) và kháng histamin (71%). Trong trường hợp người bệnh có viêm họng, các thuốc được nhân viên nhà thuốc thường bán bao gồm thuốc kháng sinh, kháng viêm, thuốc ho, thuốc long đờm, trong đó nh}n viên thường phối hợp 5 thuốc (32%) hoặc 6 thuốc (30%). Đối với trường hợp người bệnh không bị viêm họng, thuốc được nhân viên bán nhiều nhất là thuốc kháng histamin và vitamin C, trong đó 61% trường hợp là phối hợp 3 loại thuốc. Kết luận: Kết quả nghiên cứu đã nêu lên được một phần thực trạng kỹ năng của nhân viên bán thuốc cảm cúm tại các nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Đ}y l| cơ sở khoa học giúp cho cán bộ quản lý có thêm thông tin cần thiết trong việc đ{nh gi{ v| có biện ph{p điều chỉnh kịp thời trong chính sách quản lý hoạt động bán lẻ tại các nhà thuốc tại Việt Nam. Từ khóa: Thành phố Hồ Chí Minh, nhân viên nhà thuốc, bán lẻ thuốc, cảm cúm, kháng sinh. ABSTRACT SURVEY ON MEDICINE FOR THE FLU RETAIL SKILLS OF THE STAFF IN SOME DRUG STORES AT HO-CHI-MINH CITY Hoang Thy Nhac Vu, Tran Van Hien, Cu Thanh Tuyen, Phan Thi Thanh Nhan, Le Thanh Duy * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 1- 2018:267 - 272 Background: Catching up the realities of drug retail operations is important factor so that managers and drug store owers enhance operation quality in drug retail and ensure the safety, rationality and efficiency in drug *Khoa Dƣợc, Đại học Y Dƣợc Thành phố Hồ Chí Minh Tác giả liên lạc: TS DS Hoàng Thy Nhạc Vũ ĐT: 028.38295641 Chuyên Đề Dƣợc Email: hoangthynhacvu@uphcm.edu.vn 267 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 utilization. Objective: The research aims to study medicine for the flu retail skills of the staff in some drug stores at HoChi-Minh city. Method: A cross-sectional, carried out through describing drug selling behavior of drug store staff. The information in the study was collected through purchase processes at 340 drug stores at Ho-Chi-Minh city from 05/2017 to 08/2017. Results: In average, 41% drug retail skills posed by the study were carried out by the staff. In there, information providing skills were 55% accomplished, information exploiting skills were 39% accomplished and drug-out skills were 15% accomplished. History of allergic exploitation, history of disease exploitation, providing drug prices, providing drug interactions and information on retail package were not effectuated by the staff. In general, the staff exploited from 40% to 80% of the typical flu symptoms (accounted for 78%), only 8% staff exploited thoroughly 100% symptoms. The drugs frequently sold in flu treatment were antipyretic (82%) and antihistamine (71%). In case the patient having a sore throat, the staff frequently sold antibiotic, antiinflammatory, cough medicine, expectorant and combined 5 (32%) or 6 drugs (30%) while selling antihistamine, vitamin C and combining 3 drugs (61%) in case patient doing not have a sore throat. Conclusion: The study reported a part of the realities of drug retail skills of the staff at drug stores at Ho Chi Minh city, providing scientific basis so that managers have more information to assess and devise solutions in retail management policy at drug stores in Vietnam. Keywords: Ho-Chi-Minh city, drug store staff, drug retail, flu, antibiotic. việc sử dụng kháng sinh nói riêng và sử dụng ĐẶT VẤN ĐỀ thuốc nói chung đƣợc an toàn, hợp lý, và hiệu Cảm cúm là một bệnh về đƣờng hô hấp khá quả tại c{c cơ sở bán lẻ thuốc, Bộ Y tế đã b n phổ biến. Bệnh có thể mắc qu nh năm, nhiều hành Quyết định số 11/2007/QĐ-BYT(1) và Thông nhất l| gi i đoạn chuyển mùa, khi thời tiết thay tƣ 46/2011/TT-BYT(2) để quy định về những đổi với nhiệt độ lúc nóng, lúc lạnh, nắng mƣ nguyên tắc thực hành tốt tại nhà thuốc. Tuy thất thƣờng v| đặc biệt là khi hệ miễn dịch của nhiên, hiện nay, trình độ và kỹ năng của nhân cơ thể yếu đi(3). Do cảm cúm thƣờng có nhiều viên bán thuốc tại các nhà thuốc chƣ có sự đồng biểu hiện nhẹ với các triệu chứng rất phổ biến đều, dƣợc sĩ đại học trực tiếp đứng b{n v| tƣ nhƣ sốt, ho dai dẳng trong một vài ngày nên vấn sử dụng thuốc chiếm tỉ lệ thấp, đ số ngƣời nhiều ngƣời chủ quan cho rằng bệnh sẽ tự khỏi b{n có trình độ trung cấp, việc bán thuốc chủ nên kh ng đến cơ sở y tế kh{m Th y v|o đó, yếu phụ thuộc vào kinh nghiệm củ ngƣời bán(5). ngƣời bệnh thƣờng tự đến mua thuốc ở các nhà Bên cạnh đó, kh ng ít ngƣời bệnh tự điều trị và thuốc gần nhà. Các thuốc điều trị triệu chứng tự ý mua thuốc, sử dụng theo “kinh nghiệm bản cảm cúm thƣờng gặp là paracetamol, thuốc ho, th}n” m| kh ng cần bất cứ sự tƣ vấn nào, thậm long đờm. Kháng sinh kh ng đƣợc sử dụng nếu chí tự mua các loại kháng sinh để uống, góp ngƣời bệnh thật sự không bị nhiễm khuẩn. Tuy phần vào việc l|m tăng tình trạng đề kháng nhiên, thực tế khi mua thuốc trị cảm cúm tại Việt kháng sinh ngày càng nghiêm trọng nhƣ hiện nam, kháng sinh vẫn đƣợc bán một cách tự do n y Để có thêm những th ng tin đầy đủ về tình không theo chỉ định củ b{c sĩ Đ}y l| một trong hình này, chúng tôi thực hiện nghiên cứu khảo những nguyên nhân dẫn đến việc đề kháng sát kỹ năng b{n thuốc điều trị cảm cúm của nhân kháng sinh. Theo thống kê của Tổ chức y tế thế viên tại một số nhà thuốc trên địa bàn thành phố giới, Việt Nam là một trong những nƣớc có tình Hồ Chí Minh. hình đề kháng kháng sinh cao(4) Để đảm bảo 268 Chuyên Đề Dƣợc Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu mô tả cắt ng ng, đƣợc thực hiện thông qua mô tả hành vi bán thuốc của nhân viên nhà thuốc. Th ng tin đƣợc thu thập thông qua việc mua thuốc thực tế tại nhà thuốc theo một kịch bản đã đƣợc thiết kế sẵn. Việc mua thuốc đƣợc tiến hành tại các nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, trong thời gian từ 05/2017 đến 08/2017. Sử dụng phƣơng ph{p chọn mẫu thuận tiện, nghiên cứu chọn khoảng 10% nhà thuốc so với số lƣợng nhà thuốc đ ng hoạt động tại thành phố Hồ Chí Minh tại thời điểm khảo sát. Các nhà thuốc đƣợc chọn theo phƣơng ph{p thuận tiện trên nguyên tắc đảm bảo có sự phân bố lƣợt mua thuốc ở nhiều quận, huyện khác nhau. Số nhà thuốc mà nhóm nghiên cứu đến thực hiện kịch bản mua thuốc và thu thập thông tin cho nghiên cứu là 340 nhà thuốc. Tại mỗi nhà thuốc, nhóm nghiên cứu chỉ thực hiện duy nhất một lƣợt mua thuốc. Nghiên cứu Y học thuốc” do ộ Y tế b n h|nh trong Th ng tƣ số 46/2011/TT-BYT(3). C{c th ng tin liên qu n đến kỹ năng m| nhân viên thực hiện đƣợc sẽ đƣợc ngƣời khảo s{t đóng v i ngƣời mua thuốc đ{nh v|o phiếu thu thập thông tin sau khi tiến hành mua thuốc. Ứng với mỗi hoạt động đ{p ứng kỹ năng cần có mà nhân viên thực hiện đƣợc sẽ đƣợc 1 điểm Cơ cấu điểm kỹ năng của nhân viên nhà thuốc đƣợc chia thành 3 phần, tổng điểm kỹ năng = Điểm kỹ năng kh i th{c th ng tin + Điểm kỹ năng cung cấp th ng tin v| hƣớng dẫn sử dụng thuốc + Điểm kỹ năng r lẻ = 6 + 11 + 5 = 22 điểm). Kỹ năng của nhân viên sẽ đƣợc đ{nh gi{ thông qua tỉ lệ phần trăm m| nh}n viên đạt đƣợc so với yêu cầu chung trong từng nhóm kỹ năng C{ch đ{nh gi{ cụ thể nhƣ s u: 1 nh}n viên đạt 100% yêu cầu về kỹ năng b{n thuốc nếu đạt 22 điểm; 2 nh}n viên đạt 100% yêu cầu về kỹ năng khai thác thông tin nếu đạt 6 điểm; (3) nhân viên Thu thập, tổng hợp thông tin đạt 100% yêu cầu về kỹ năng cung cấp thông tin Kịch bản đƣợc nhóm nghiên cứu xây dựng dựa trên những tiêu chí cụ thể đ{nh gi{ kỹ năng cần có của nhân viên nhà thuốc. Sau khi kịch bản đƣợc xây dựng, nhóm nghiên cứu thử kịch bản tại 10 nhà thuốc và tiến hành bổ sung và hoàn thiện kịch bản. Với kịch bản đã ho|n chỉnh, nhóm nghiên cứu đã tiến hành mua thuốc theo kịch bản ở 340 nhà thuốc trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Thời điểm mua thuốc đƣợc phân bố đều để đảm bảo tỉ lệ lƣợt mua thuốc của nhóm nghiên cứu ở c s{ng, c trƣ v| c chiều tối l| tƣơng đƣơng nh u Có 2 tình huống mua thuốc đƣợc thực hiện, khác nhau ở triệu chứng củ ngƣời bệnh khi mua thuốc. Mỗi tình huống sẽ đƣợc thực hiện 170 lần. Kỹ năng của nhân viên nhà thuốc đƣợc đ{nh gi{ qu 3 tiêu chí cụ thể bao gồm kỹ năng kh i th{c th ng tin ngƣời bệnh, kỹ năng cung cấp thông tin và kỹ năng r lẻ trong cả 2 tình huống. Các tiêu chí khảo sát kỹ năng của nhân viên bán thuốc đƣợc dựa vào nguyên tắc, tiêu chuẩn “Thực hành tốt nhà v| hƣớng dẫn sử dụng thuốc nếu đạt 11 điểm; Chuyên Đề Dƣợc 4 nh}n viên đạt 100% yêu cầu về kỹ năng r lẻ nếu đạt 5 điểm. Bên cạnh các kỹ năng chung, đối với kỹ năng kh i th{c th ng tin m| cụ thể liên qu n đến triệu chứng ngƣời bệnh, 5 triệu chứng chính mà nhân viên bán thuốc cần phải khai thác đƣợc ở ngƣời bệnh l| có ho kh ng, có đờm không, có sốt kh ng, có đ u r{t họng không, có hắt hơi sổ mũi kh ng Thống kê và xử lý số liệu Dữ liệu đƣợc tổng hợp và xử lý bằng Excel, nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp thống kê cơ bản để mô tả dữ liệu thông qua tần số và tỉ lệ % đối với giá trị phân loại, thông qua giá trị trung bình đối với biến định lƣợng. Việc so sánh khả năng kh i th{c c{c triệu chứng củ ngƣời bệnh khi b{n h|ng đƣợc thực hiện bằng phép kiểm chi bình phƣơng, với p