intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Không gian công cộng, không gian bán công cộng khu vực kênh đôi, Quận 8, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: La Thăng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

37
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết thông qua việc đánh giá thực trạng và tình hình tổ chức không gian công cộng đô thị tại khu vực nghiên cứu để nhìn nhận một số yếu tố trong vấn đề tổ chức, quản lý và sử dụng không gian công cộng, không gian bán công cộng hướng đến phát triển bền vững trong thời gian tới.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Không gian công cộng, không gian bán công cộng khu vực kênh đôi, Quận 8, thành phố Hồ Chí Minh

  1. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 KHÔNG GIAN CÔNG CỘNG, KHÔNG GIAN BÁN CÔNG CỘNG KHU VỰC KÊNH ĐÔI, QUẬN 8, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Ths.KTS Phan Văn Tuấn Ths.KTS Lê Cao Đàm Sở Quy hoạch-Kiến trúc TP.HCM 1. Đặt vấn đề mạnh mẽ và ổn định, vượt qua những thời điểm khó khăn chung của kinh tế thế giới và trong Sông rạch gắn liền với Sài Gòn - Thành nước. Kinh tế phát triển cùng những biến đổi sâu phố Hồ Chí Minh từ buổi sơ khai với mạng lưới sắc trong xã hội và những chuyển động nhiều sông rạch chằng chịt, trong đó dòng Kênh Đôi, chiều của kiến trúc đô thị. Nhiều không gian Quận 8 là một phần không thể tách rời và gắn bó công cộng được quan tâm đúng mức. Tại các khu cùng quá trình hình thành và phát triển của thành vực nội thành, nhiều khu nhà lụp xụp, kém chất phố này. Tìm hiểu lịch sử hình thành và phát lượng đã được cải tạo, xây mới đưa tổng khối triển của tuyến kênh để thấy được vai trò và giá lượng xây lắp mỗi năm gấp nhiều lần những năm trị của tuyến kênh đối với Thành phố Hồ Chí trước đây. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của Minh, nhằm tìm ra những đặc trưng của khu vực hoạt động xây dựng, công tác cải tạo không gian nghiên cứu góp phần vào việc nghiên cứu tổ công cộng đô thị cũng đã đạt được những bước chức không gian kiến trúc cảnh quan cho tuyến tiến nhất định. Sự thay đổi này không chỉ góp kênh này. phần đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và cải thiện môi Trong thời gian qua, đặc biệt là qua thập trường sống cho nhân dân mà còn tạo ra một diện niên đầu tiên của thế kỷ 21, Thành phố Hồ Chí mạo mới cho không gian đô thị. Minh đã trải qua một sự tăng trưởng kinh tế 154
  2. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 chuyện với nhau, cùng vui chơi, cùng nhau thi Việc cải tạo không gian ven sông, rạch thố tài năng. Ðó cũng là nơi mà mọi người có thể nhằm tạo ra không gian công cộng, không gian mua sắm, ngồi nhâm nhi tách cà phê và đắm bán công cộng sống động, an toàn và lành mạnh mình vào cảnh vật xung quanh. Thậm chí đơn cho người dân thời gian qua đã thể hiện những giản hơn, không gian thân thiện có thể xuất hiện dấu hiệu tích cực; bên cạnh đó vẵn còn một số lúc mọi người trò chuyện trong khi chờ đợi việc vấn đề bất cập cần được xem xét, giải quyết. Do gì đó. Với tính chất mở và thân thiện, không gian đó đề tài “Không gian công cộng, không gian công cộng đã trở thành những nơi chốn quen bán công cộng khu vực Kênh Đôi, Quận 8, thuộc của mọi người, ngoài ngôi nhà của họ. thành phố Hồ Chí Minh” sẽ đóng góp một số Không gian công cộng, không gian bán nội dung để giải quyết những bất cập hiện nay. công cộng kết hợp yếu tố mảng xanh, mặt nước Thông qua việc đánh giá thực trạng và tình hình đóng vai trò quan trọng đối với chất lượng sống tổ chức không gian công cộng đô thị tại khu vực của người dân và sự thịnh vượng của đô thị. Nó nghiên cứu để nhìn nhận một số yếu tố trong vấn nâng cao hình ảnh của đô thị, thu hút khách du đề tổ chức, quản lý và sử dụng không gian công lịch và tạo ra những hoạt động kinh tế quan cộng, không gian bán công cộng hướng đến phát trọng, tăng sự hấp dẫn và khả năng cạnh tranh. triển bền vững trong thời gian tới. Điều này góp phần không nhỏ trong việc tạo Không gian công cộng, không gian bán dựng cho cuộc sống đô thị sinh động, tươi mới công cộng kết hợp yếu tố mảng xanh, mặt nước và giàu bản sắc hơn. là những không gian mở thân thiện, gần gũi với mọi người. Ðó là nơi mà mọi người có thể trò 155
  3. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 2. Hiện trạng của khu vực. xanh còn thiếu, người dân khu vực thiếu các Hiện nay dự án cải tạo vệ sinh môi trường không gian dành cho các hoạt động ngoài trời, nước tại khu vực đang tiến hành, song tiến độ nhưng để phát triển thêm thì không đơn giản vì còn rất chậm người dân vẫn sống trong khu ổ quỹ đất có giới hạn. Vì vậy cần phải tính toán chuột, nhà lụp xụp, tiếp cận một cách hạn chế với hiệu quả về sử dụng đất. dịch vụ và tiện ích xã hội. - Thực trạng về tổ chức cảnh quan. Nhìn chung các công trình kiến trúc chưa phù hợp với không gian chung, còn khập khiễng chưa tạo thành những quần thể chung. Với mật độ xây dựng cao, khoảng lùi chưa thích hợp để tổ chức không gian mở và giao thông tiếp cận. Nếu các dự án tạo được khoảng lùi lớn để tổ chức không gian công cộng, không gian bán công cộng, mặt nước sẽ hài hòa với không gian dòng kênh tạo ra không gian thoáng đãng cho khu vực, để tuyến kênh hội đủ điều kiện khai thác du lịch thì kiến trúc đô thị ven kênh trở thành bộ mặt của toàn thành phố. - Hiện trạng cây xanh – mặt nước Cây xanh: khu vực chưa có mảng xanh. Thực tế không gian vỉa hè dọc tuyến đường ven kênh hiện nay không có khả năng tổ chức trồng cây to - Thực trạng sử dụng đất có tính mỹ quan.Thực trạng cho thấy khu vực Hiện tại quy hoạch sử dụng đất khu vực này còn thiếu các không gian dành cho các hoạt nghiên cứu còn nhiều bất cập. Khi các dự án cải động ngoài trời, các tiện ích phục vụ công cộng, tạo môi trường đang triển khai, các tuyến đường các khoảng xanh, không gian mở. trong khu vực hình thành làm tăng giá trị quỹ Mặt nước: Khu vực nghiên cứu có mạng lưới đất, nhu cầu phát triển kinh tế cũng tăng theo đã kênh rạch chằng chịt, những kênh rạch này liên gây áp lực lớn về xây dựng các không gian kiến thông với nhau rất thuận lợi trong việc tổ chức trúc cảnh quan dọc tuyến kênh, rạch. giao thông đường thủy và khai thác du lịch sông Một số đất sản xuất (chủ yếu nhà máy say nước... Nhưng nhìn chung môi trường nước tại xát) nhà kho, dọc đường Phạm Thế Hiển, đa khu vực nghiên cứu tương còn ô nhiễm chưa phần là dân cư. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa được giải quyết triệt để do việc giải quyết môi được chuyển mục đích sử dụng đất, nhiều nhà ở trương nước chưa hoàn tất và đồng bộ. Cần khai kết hợp thương mại tại hầu hết mặt tiền đường thác đặc trưng sông nước cải tạo chất lượng giao thông, phần nhiều là khu dân cư lụp xụp, không gian đô thị. nhiều kinh đào và còn một khu đất trống mang Cùng với sự đa dạng về hạ tầng xã hội như đậm hình ảnh nông thôn (có khu di tích Lò trường học, thể dục thể thao, thương mại dịch vụ Gốm), được quy hoạch thành khu công viên sinh và sự đa dạng hoạt động của người dân đã hình thái (khu rạch Ruột Ngựa). Ngoài ra khu vực này thành một khu vực mang tính đa dạng về kinh tế, có một số nhà kho cũ có giá trị lịch sử, cảnh quan văn hóa, xã hội. kênh rạch nơi đây còn nhộn nhịp giữ được nét Có thể nhận xét rằng: Đây là một khu vực dân cư đặc trưng sinh hoạt trên bến dưới thuyền cần bảo khá khó khăn trong việc tiếp cận bằng các tuyến tồn và phát huy giữ gìn cái hồn cho đô thị. đường chính của các quận nội thành , do đó mật Thực tế về sử dụng đất cho thấy, trong khu độ giao thông ở đây sẽ thông thoáng hơn trong vực nghiên cứu có mật độ xây dựng cao, khoảng các giờ cao điểm. 156
  4. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 3. Giải pháp cho khu vực nghiên cứu. chơi trò chơi, chúng sẽ hấp dẫn đứa trẻ khác 3.1. Mục tiêu cùng chơi. Quy trình này tương tự hoạt động ở + Tạo ra không gian công cộng, không gian người trưởng thành. Con người sẽ tìm đến nơi bán công cộng sống động, an toàn và lành mạnh chốn có nhau. cho người dân. Không gian có chất lượng tùy thuộc vào số lượng người tham gia nhất định, kết hợp với tập + Tổ chức không gian công cộng và bán công quán tốt và thoái quen sinh hoạt hằng ngày, là cộng theo tính chất gần gũi, thân thiện, thúc đẩy những điều kiện tiên quyết cho sự phát triển, giao tiếp, quan tâm nhau trong cộng đồng, làm khiến những sự kiện dù nhỏ bé cũng trở nên có ý giảm sự lệ thuộc vào thiết bị điện tử. nghĩa. Một chu trình được vận hành, nó sẽ tạo ra 3.2. Cấu trúc không gian công công và không một vòng xoáy năng lượng tích cực, thu hút gian bán công cộng nhiều điều tốt đẹp khác. Một cộng một nhanh + Không gian, cảnh quan xung quanh tổ hợp chống lớn hơn ba. Chúng ta nhìn thấy sự trái công trình được tái thiết. ngược ở những không gian đô thị trống trải, + Không gian công cộng, không gian bán không ranh giới, với hình ảnh rải rác vài người công cộng. trên khu vực rộng lớn hay lác đác mấy đứa trẻ + Không gian cây xanh, mặt nước. trong tổ dân phố. Trong tình huống này, khi chưa Các thành phần này có quan hệ hữu cơ, có biện pháp phát triển tích cực, người ta không liên kết chặt chẽ với nhau theo quy luật nhất có thói quen làm điều khác mọi người xung định, tạo nên tổng thể thống nhất, vừa phản ánh, quanh [1]. vừa bị chi phối bởi điều kiện và đặc điểm chính Sự tập trung đông và hiệu quả. Đây là một trị, kinh tế, xã hội và kỹ thuật tại một thời điểm nguyên tắc của tổ chức sự kiện. Khi tổ chức sự cụ thể nhất định. kiện có giới hạn, tổ chức cùng tầng và chia ra Các thành phần này luôn biến đổi để phát nhiều nhóm nhỏ sẽ có hiệu quả tốt. Trường hợp triển, nhưng với tốc độ khác nhau, tạo nên những nếu chúng ta cố chia ra thành không gian nhiều đặc điểm và giá trị khác nhau của tổng thể không tầng sẽ không ai ghi nhớ hay ấn tượng điều gì gian đô thị. Do đó việc khảo sát và nghiên cứu cả. Nguyên tắc nền tảng cho tổ chức sự kiện có quá trình chuyển hoá hình thái không gian cụng thể áp dụng được trong quy hoạch đô thị hiện cộng, không gian bán công cộng trong đô thị là đại. Ở đây, việc cần làm là tập trung mọi người rất quan trọng. và hoạt động trong không gian có kích thước phù hợp. Vấn đề hiện nay là đô thị có nhiều phố xá, 3.3. Một số giải pháp tổ chức không gian công đường, ngõ, đại lộ, được quy hoạch một cách dư cộng, không gian bán công cộng [1]. thừa nhưng không liên kết lại với nhau được và Kênh Đôi có chiều dài tổng cộng gần 9,5 không phát huy được sự gắn kết giữa các không km, là tuyến kênh kết nối từ sông Sài Gòn và gian này, không khai thác hết hiệu quả của sông Vàm Cỏ Đông qua các kênh Bến Nghé – không gian này, dẫn đến thừa thải nhiều không Kênh Đôi – sông Chợ Đệm – sông Bến Lức, là gian, nhưng luôn luôn tạo cảm giác thiếu- thiếu một không gian lớn, việc chia đoạn không gian chỗ giao tiếp, thiếu chỗ đậu xe, thiếu đường đi, theo chức năng và đặc điểm địa phương sẽ làm thiếu không gian sinh hoạt...cái gì cũng thiếu. tăng khả năng giao tiếp với con người, người Như vậy, sắp xếp trật tự không gian công cộng, dân năng động hơn, thúc đẩy các hoạt động như không gian bán công công có chủ đích ngay từ đi bộ, tập thể dục, phát triển thương mại, môi đầu sẽ tạo ra vòng tròn tích cực của đời sống đô trường sống thân thiện hơn. thị [1]. Những cuộc gặp gỡ sôi nổi và nồng hậu Mật độ cao và không gian đô thị hấp dẫn: diễn ra trong một không gian hẹp, không gian Thời gian sử dụng không gian đô thị của người nhỏ và cự ly gần tạo ra không gian đô thị gần dân, giao thông chậm hơn là thành phố sôi động gũi, thân thiện, hoạt động phong phú để mọi hơn. Các hoạt động trong không gian đi bộ và người trải nghiệm, hình thành khung cảnh của sự dành cho xe đạp càng nhiều thì giao thông càng ấm áp. Công trình lớn, không gian công trình chậm rãi. Đây chính là không gian phố phường. khổng lồ trong đô thị tạo ra sự vô cảm, kiểu cách Trái ngược lại là không gian trống, không gian và không thân thiện [1]. không buôn bán là không gian thiếu sức sống. Cuộc sống diễn ra trong đô thị là một quá Vậy thì hoạt động ghe thuyền, buôn bán gắn liền trình bồi đắp. Những sự việc diễn ra là hệ quả với hoạt động trên bến dưới thuyền là hoạt động của nhiều sự việc khác. Khi một nhóm đứa trẻ tốt, hoạt động tích cực thúc đẩy người dân tụ tập, 157
  5. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 buôn bán, ăn uống, giao lưu, mua sắm làm cho cảnh quan tuyến đường, đem lại nét đặc trưng không gian đô thị sôi động, có sức sống. Để đạt cho khu vực. được hiểu quả như mong đợi, việc xác định, tổ Kiến trúc cầu đi bộ khu vực này cần cải chức không gian công cộng, không gian bán tạo lại, mô phỏng hình ảnh các cây cầu sắt bắt công cộng an toàn trong đô thị và vệ sinh ngay qua kênh trong giai đoạn hình thành, kết hợp cây từ đầu sẽ là nền tảng tạo ra vòng tròn tích cực xanh mặt nước làm nên một tổng thể hài hòa. của đời sống đô thị. Tái tạo không gian đô thị tại Đề xuất giải pháp chợ nổi trên kênh tại kênh Đôi không nằm ngoài mục đích như trên khu vực ngả 5 (nơi giao nhau của các tuyến [1]. kênh), sử dụng hình ảnh chiếc xà lang lớn kết Như vậy, trong mục tiêu hướng tới của hợp các ghe thuyền hiện tại tạo thành một khu việc cải tạo không gian đô thị tại kênh Đôi cần chơ nổi. Không cố định có thể di chuyển và ban hành chính sách về hoạt động tầng trệt và không lấn chiếm không gian mặt nước và lòng mặt tiền công trình. Không gian tầng trệt năng kênh. động, có sức sống nhưng không bề bộn, nhếch • Hình thức kiến trúc nhác có được không? Vấn đề là quy định tạo ra không gian đó như thế nào. Bài toán quy hoạch Cuộc sống không gian công cộng đô thị thật cẩn trọng, không đơn thuần là tạo ra một ảnh hưởng từ việc hình thành không gian không nơi ở mới thì sẽ nhưng không bề bộn, nhếch gian do chúng ta tạo ra, trường hợp không gian nhác. Hơn hết là cảm giác an toàn trong đô thị, có nhiều yếu tố không tốt sẽ tạo ra không gian một tác nhân đối nghịch với đời sống đô thị. không tốt. Kết quả là hình thành thói quen không tốt. Hãy tạo ra không gian chuyển tiếp • Giải pháp quy hoạch sử dụng đất (bán công cộng) để tạo ra hoạt động cho đô thị Đề xuất giữ lại một vài điểm khu dân cư nhộn nhịp và phát triển có trật tự nhất định, hiện hữu thấp tầng có cơ sở hạ tầng tốt để phát trong đó có hoạt động dịch vụ và thương mại tích triển các hoạt động thương mại truyền thống của cực đi kèm. Đó gọi là đời sống của đô thị. Đời người dân. sống tại các không gian công cộng, không gian Nâng cao hiệu quả sử dụng đất trên cơ sở bán công cộng đô thị chính là chìa khóa cho sự rà soát đối chiếu với quy hoạch và dự án dang hấp dẫn của đô thị. Câu hỏi đặt ra là có cần thiết triển khai nhằm thu hút, kêu gọi đầu tư đảm bảo biến nhà thấp tầng thành cao tầng hay không. tính khả thi cao. Trong trường hợp làm nhà cao tầng, tuy nhiên Cần có định hướng khu bảo tồn các công vẫn duy trì hoạt động không gian công cộng sôi trình kiến trúc và khu làng nghề truyền thống, động, tấp nập, không gian để mọi người giao tiếp các khu dân cư xây dựng cao tầng và khu xây nhiều hơn có được không? dựng thấp tầng tăng cường mảng xanh tạo không Đề xuất một số khu vực ven kênh mô gian thoáng đãng cho khu vực. phỏng lại các ngôi nhà cao cẳng từng được xây Khuyến khích những dự án đưa cây xanh dựng dọc kênh nhằm giới thiệu với du khách quá mặt nước vào công trình. trình hình thành và phát triển của khu vực. • Tổ chức không gian công cộng, Giữ lại các công trình có giá trị lịch sử, không gian bán công cộng làm điểm tham quan. Phong cách kiến trúc mang Công viên cây xanh khu vực này cần âm hưởng kiến trúc Nam Bộ, màu sắc hài hòa nghiên cứu giải pháp mở rộng diện tích mặt nước với cảnh quan chung. đưa vào công trình, kết hợp với nhiều hoạt động Tổ hợp công trình: với hình ảnh kiến trúc giải trí đa dạng như chợ nổi trên sông, các lễ hội tổng thể hiện đại mang âm hưởng Nam Bộ. văn hóa truyền thống, kết hợp phát triển du lịch • Giao thông. tại khu di tích Lò Gốm, bên cạnh đó, cần bố trí Hạn chế xe cơ giới lưu thông để tổ chức thêm hệ thống cây xanh liên hoàn kết hợp với các hoạt động văn hóa, chợ đêm thu hút khách du các công viên cây xanh. lịch. Hệ thống kè xây dựng theo hình thức kè bê Tổ chức tuyến giao thông công cộng tông nhằm đưa không gian mặt nước vào gần bờ, đường thủy dọc kênh. Bố trí bãi đậu xe và bến cần có giải pháp cải tạo cho hài hòa với cảnh thuyền tại các nút tiếp cận để kết nối đường thủy quan tự nhiên và thuận tiện cho người sử dụng. với đường bộ. Đề xuất quy hoạch mở bến tàu tại vị trí thích hợp để đưa khách lên bờ tham quan khu phố cổ và đặc trưng văn hóa. Đây là thành một phần của 158
  6. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 Khôi phục lại tuyến giao thông thủy dọc nghe, trò chuyện, hoạt động thương mại, hoạt kênh và ưu tiên cho phát triển giao thông công động văn hóa. Tương tác đến công trình và từ cộng. công trình. • Bảng chỉ dẫn, bảng quảng cáo, biển - Tổ chức không gian công cộng, không hiệu. gian bán công cộng tuân thủ theo trật tự: cuộc Đặt tại các vị trí dễ nhìn thấy tại các đầu sống, không gian, công trình. Tỷ lệ con người bị mối giao thông quan trọng, tại vị trí các trạm lãng quên dẫn đến trật tự bị đảo ngược: công metro, các trạm xe buýt nhanh BRT. trình, không gian, cuộc sống.. Hình thức và nội dung cần được cần được - Tổ chức các bãi đậu xe ngầm dưới một quan tâm thiết kế nhằm giới thiệu đến khách du số công viên trong khu vực, kết hợp giải quyết lịch những nét đặc trưng của khu vực Bến Bình giao thông tĩnh ngầm phía dưới và hoạt động Đông nghỉ ngơi, giải trí của người dân trên mặt đất. • Nhà chờ xe buýt công cộng. Đặt tại các trục giao thông chính, các giao 4. Đề xuất bước đầu một số nguyên tắc thông thu hút nhiều khách du lịch, tại những vị trong quản lý, tổ chức không gian công cộng, trí thuận tiện cho người đi bộ tiếp cận. không gian bán công công tại khu vực hướng Hình thức kiến trúc cho khu vực này phải đến mục tiêu phát triển bền vững: hiện đại, sử dụng vật liệu thân thiện với môi Ở khía cạnh môi trường, đó là nguyên tắc trường. Mô phỏng hình ảnh đặc trưng Nam Bộ quản lý, tổ chức không gian công cộng, không • Đèn đường, đèn trang trí – chiếu gian bán công cộng theo hướng tôn trọng và sáng. thân thiện với thiên nhiên, tận dụng tối đa lợi ích Đèn đường, đèn trang trí đặt tại tất cả các và hạn chế những tác động bất lợi từ môi trường trục giao thông, nơi công cộng đảm bảo yếu tố an thiên nhiên: đặc biệt bảo vệ và tận dụng mạng toàn cho người sử dụng, phải thấy rõ đường giao lưới sông rạch đặc trưng ở thành phố, sử dụng thông, đường dạo bộ, thấy rõ chướng ngại vật, hiệu quả ánh sáng mặt trời, gió tự nhiên… bậc tam cấp, hành lang an toàn bờ kênh. Trong quy hoạch không gian công cộng, Đèn trang trí cần nghiên cứu theo văn hóa không gian bán công cộng, nên nghiên cứu tích truyền thống của Nam Bộ hợp các giải pháp quy hoạch - kiến trúc với giải • Thùng đựng rác. pháp kỹ thuật hạ tầng đô thị; chẳng hạn như giải Sử dụng thùng rác có thiết kế thân thiện quyết kết hợp cảnh quan và thoát nước đô thị gần gũi với môi trường, nội dung tuyên truyền bằng hệ thống hồ cảnh quan vận hành như hồ bảo vệ môi trường. điều tiết, mảng xanh thấm nước mưa, bổ sung • Nhà vệ sinh công cộng. nước ngầm…. Đặt tại các trục giao thông khuyến khích đi Ở khía cạnh văn hóa - xã hội, cần tạo lập bộ, các tuyến giao thông thu hút nhiều khách du bản sắc không gian công cộng, không gian bán lịch, kết hợp cây xanh phù hợp với cảnh quan công cộng qua việc xác định và phát huy các giá chung của khu vực. trị đặc thù như: mặt nước (sông Sài Gòn, hệ Nhà vệ sinh công cộng cần quan tâm đến thống kênh rạch), các khu lõi đô thị cũ với những thiết kế. Khuyến khích sử dụng nhà vệ sinh công không gian công cộng mang giá trị lịch sử - văn cộng thân thiện với môi trường. hóa. Chẳng hạn như, ngoài việc khai thác mặt • Các vật dụng phục vụ nghỉ ngơi: ghế nước, không gian đi bộ hai bên dòng sông là con ngồi, bàn, xích đu… đường thể dục buổi sáng của cư dân, là nơi gặp Đặt các trục giao thông khuyến khích đi bộ gỡ giao lưu của các thế hệ. Trong những ngày lễ và trong công viên. Sử dụng vật liệu địa phương hội, không gian bờ sông trở thành không gian lễ phù hợp với cảnh quan chung của khu vực hội, là nơi bắn pháo hoa, là chỗ tổ chức các trò • Tổ chức không gian công cộng, chơi và tổ chức các sân khấu gắn liền với nước. không gian bán công cộng gắn kết với hoạt Bố trí cầu để nối liền không gian hai bên bờ động đô thị, tích hợp với hệ thống hạ tầng xã không chỉ là phương tiện giao thông mà còn là hội đô thị: phương tiện để thể hiện thẩm mỹ đô thị với kiến - Hình thái công trình được thiết kế và xây trúc riêng của nó. dựng như thế nào đi chăng nữa thì yếu tố phục Cần có chiến lược gìn giữ và phát huy các vụ con người cần được xem là một yêu cầu mang giá trị văn hóa đặc trưng của đô thị như bảo vệ tính phổ biến. Cụ thể là phát triển không gian và khai thác có hiệu quả những không gian công dành cho hoạt động đi dạo, đứng, ngồi, lắng 159
  7. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 cộng, mảng xanh đô thị có trước đây; tạo lập các không gian công cộng, không gian bán công những không gian đường phố thân thiện, gần gũi cộng trong mỗi khu vực phải tuân thủ nguyên tắc với tập quán sinh hoạt của người dân thành phố kết hợp chung với riêng, cá nhân với cộng đồng. (dãy phố, vỉa hè, cây xanh…); thúc đẩy không Việc tạo lập không gian công cộng, không gian gian công cộng gắn kết với các hoạt động người bán công cộng phải tuân thủ các quy tắc quản lý dân đô thị (các công viên, vườn hoa…). quy hoạch và thiết kế đô thị một cách chặt chẽ Ở khía cạnh kinh tế, việc quy hoạch quản tạo nên một trật tự không gian phù hợp lý, tổ chức không gian công cộng, không gian 6. Thách thức đối với công tác quản lý không bán công cộng tập trung khai thác hợp lý các gian công cộng, không gian bán công cộng: quỹ đất theo hướng tập trung, tránh dàn trải, Hiện nay, thực tế công tác quản lý không gian khai thác tối ưu hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã công cộng, không gian bán công cộng trên địa hội đô thị (ưu tiên mật độ nén cao); từ đó dành bàn Thành phố Hồ Chí Minh gặp không ít quỹ đất tự nhiên (chưa khai thác) để dành cho khó khăn thách thức từ đặc thù hiện trạng môi trường đô thị và dự trữ cho khả năng phát phát triển của thành phố như: triển đô thị trong tương lai. - Tốc độ phát triển đô thị nhanh, sự phân hóa về 5. Phương hướng quản lý, tổ chức không gian mặt xã hội gia tăng cùng với sự phát triển dẫn công cộng, không gian bán công cộng tại theo đến sự cách biệt giữa các khu vực trong đô thị, mục tiêu phát triển bền vững: giữa vùng phát triển và đang phát triển còn lớn. Thực hiện mục tiêu này, quản lý tổ chức - Cơ cấu hạ tầng nối kết nhìn chung còn thiếu, không gian công cộng, không gian bán công không đảm bảo tiêu chuẩn tiện nghi của một đô cộng cần được phát triển theo định hướng sau: thị trong điều kiện công nghiệp hóa, hiện đại - Phát triển và hình thành tổng thể không gian hóa; quá trình đô thị hóa chưa được kiểm soát công cộng, không gian bán công cộng trên cơ sở một cách triệt để. phân bố và phát triển các khu vực theo mô hình - Tình trạng các không gian công cộng, không phù hợp, nhằm đến mục tiêu phát triển bền vững gian bán công cộng với quy mô khác nhau có sự của thành phố, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi chuyển đổi sử dụng cho nhiều chức năng, xen khí hậu toàn cầu. cài trên nền đô thị hiện hữu vốn chưa được tổ - Tổng thể không gian công cộng, không gian chức các hệ thống hạ tầng xã hội phù hợp tính bán công cộng của mỗi khu vực phải có bản sắc chất sử dụng. riêng, phù hợp với điều kiện kinh tế, tự nhiên, - Các văn bản pháp lý còn chồng chéo, thay đổi đặc điểm xã hội, truyền thống văn hóa lịch sử. liên tục gây khó khăn cho việc thực hiện và quản Việc hình thành tổng thể kiến trúc phải căn cứ lý do khung pháp luật chưa đồng bộ, thiếu các vào các đồ án quy hoạch đô thị được phê duyệt, văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn chi tiết trong đó phải coi trọng nội dung thiết kế đô thị việc quản lý không gian công cộng, không gian nhằm mục tiêu gắn kết các công trình kiến trúc bán công cộng, thiếu cơ chế khuyến khích, tạo và cảnh quan thiên nhiên tạo thành một hình ảnh điều kiện phát triển không gian công cộng, đô thị đặc trưng, mang tính đa dạng một cách không gian bán công cộng thống nhất. 7. Đề xuất giải pháp - Phát triển tổng không gian công cộng, không Đề xuất không gian bờ sông ngang tầm mắt. gian bán công cộng theo hướng hòa nhập giữa Khai thác tốt các giá trị vật thể lẫn phi vật thể quá khứ, hiện tại với tương lai bao gồm việc cải của khu vực sẽ mang lại nét đặc trưng cho khu tạo, nâng cấp giá trị các khu vực đô thị hiện có, vực. đồng thời phát triển các công trình và khu đô thị mới, hiện đại, có cơ sở hạ tầng đồng bộ, kết hợp Đề xuất cụ thể vấn đề sử dụng đất, sẽ tạo ra hài hòa giữa cải tạo và tạo lập mới nhằm đảm những không gian trống để cấy thêm vào các bảo bộ mặt không gian công cộng, không gian không gian công cộng và bán công cộng phục vụ bán công cộng truyền thống được từng bước đổi cho nhu cầu thiết yếu của cuộc sống hiện nay. mới, song vẫn không mất đi tính kế thừa và bản Đề xuất hoàn thiện các dịch vụ tiện ích phục vụ sắc của riêng mình. công cộng dựa trên yếu tố đặc trưng của từng - Trong tổng không gian công cộng, không gian khu vực, đề xuất các hoạt động sinh hoạt lễ hội, bán công cộng của từng khu vực, mỗi một không hoạt động văn hóa lễ hội gắn kết với khu vực, gian là một bộ phận cấu thành không gian tiêu thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. biểu của đô thị. Do đó, việc tạo lập và hình thành Các đề xuất bảo tồn công trình kiến trúc, các lễ 160
  8. Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 hội văn hóa sông nước sẽ đem những điểm nhấn TÀI LIỆU THAM KHẢO cảnh quan dọc tuyến kênh. 1. Jan Gehl (2018), Đô thị vị nhân sinh, NXB Xây dựng [1]. Đưa ra một số giải pháp về kinh tế - xã hội, môi 2. Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quản lý quy hoạch – Kiến trường cảnh quan để đảm bảo cho một đô thị trúc Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 11-2018. phát triển bền vững… 3. Kỷ yếu Hội thảo Phát triển dịch vụ của Thành phố Hồ Chí Minh và định hướng quy hoạch phát triển hạ tầng 8. Kiến nghị dịch vụ của thành phố giai đoạn 2020-2030, tháng 7- 2019. Sự phát triển đô thị nhanh chóng của TP.Hồ Chí 4. https://vpub.hochiminhcity.gov.vn/portal/KenhTin/Gi Minh đại diện cho một tổ hợp phức tạp các vấn oi-thieu-ve-thanh-pho.aspx đề: nhà ở, việc làm, y tế, giáo dục, giao thông5. www.ashui.com công cộng và các tiện ích đều đang rất bức thiết. Việc tích hợp chức năng đô thị đa dạng, phong phú tạo ra nhiều không gian công công gắn liền với người dân. Ô nhiễm và rác thải cần được đẩy lùi, đời sống cần được nâng cao, an toàn được nâng lên. Tập trung kết nối giao thông hợp lý để đảm bảo gắn kết hai bờ sông, trong thực tế người dân đang bị chia cắt. Cần tích hợp yếu tố con người trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị là quan trọng và tối ưu. Quy hoạch cần đáp ứng đời sống cơ bản của con người, xác lập đối tượng con người trong tương lai. Khu vực không có ranh giới giữa không gian đô thị (không gian công cộng, không gian bán công cộng) và các công trình để cuộc sống trong nhà và ngoài phố có thể tương tác hòa nhập. Tuyến kênh nghiên cứu đi qua nhiều địa bàn quận khác nhau, có giá trị văn hóa khác nhau vì vậy rất cần có sự hợp tác, góp ý kiến của từng địa phương và người dân, từ đó định hướng chung tổ chức cảnh quan cho đồng bộ toàn tuyến. Cần có cơ chế quản lý chuyên nghiệp nhằm khai thác những tiềm năng, đồng thời khắc phục những nhược điểm, khó khăn hiện tại. Để nghiên cứu được áp vào khu vực rất cần có những nghiên phát triển thêm và cụ thể hơn các vấn đề ứng dụng thực tiển. Khai thác được tiềm năng du lịch văn hóa đặc trưng của địa phương. Không gian ven sông, sống động, an toàn và lành mạnh cho người dân Vấn đề giao tiếp và không gian tương tác giữa con người và công trình, việc công trình thiết kế có không gian chuyển tiếp giũa công trình và không gian bên ngoài làm cho công trình trở nên thân thiện trong giao tiếp. 161
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2