Kích thích tính kháng lưu dẫn bị ảnh hưởng bởi các nòi nấm cháy lá

Chia sẻ: Sunshine_2 Sunshine_2 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bệnh cháy lá do nấm Pyricularia grisea là bệnh phân bố rộng và gây tác hại nghiêm trọng.Biện pháp giống kháng có chỉ có hiệu quả trong một số vùng và trong một thời gian ngắn. Đối với xử dụng nông dược gây ảnh hưởng xấu đến môi trường và sức khỏe cộng đồng và gây hiện tượng kháng thuốc

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kích thích tính kháng lưu dẫn bị ảnh hưởng bởi các nòi nấm cháy lá

Möøng Xuaân Giaùp thaân 2004 khaù Kích thích tính khaùng löu daãn höôûng bôû caù bò aûnh höôûng bôûi caùc noøi naám chaù laù chaùy laù Ths. Nguy n Th Thanh Xuân ð U M B nh cháy lá do n m Pyricularia grisea là b nh phân b r ng và gây tác h i nghiêm tr ng (Ou,1983; P.V. Kim, 2000). Bi n pháp gi ng kháng có ch có hi u qu trong m t s vùng và trong m t th i gian ng n. ð i v i x d ng nông dư c gây nh hư ng x u ñ n môi trư ng và s c kh e c ng ñ ng và gây hi n tư ng kháng thu c (P.V. Dư và ctv, 1999; Tuzun and Kloepper, 1995). ð h n ch các v n ñ trên, các nhà khoa h c nghiên c u bi n pháp “kích thích tính kháng cây tr ng” m t bi n pháp sinh h c h a h n trong chi n lư c qu n lý d ch h i t ng h p. ð i v i nư c ta, kích thích tính kháng là lãnh v c nghiên c u m i nhưng ñã cho th y kh năng phòng tr b nh cháy lá trong ñi u ki n nhà lư i và ngoài ñ ng (SAR m t hư ng ñi m i trong phòng tr b nh cháy lá lúa c a Nguy n Phú Dũng ñã ñăng trong thông tin khoa h c s 15). Tuy nhiên, khi l p l i các thí nghi m trên, m t s thí nghi m không cho k t qu tương t . Gi thuy t có th nòi n m khác nhau ñã gây ra hi n tư ng trên. Vì v y, ñ tài ”Kh o sát nh hư ng c a nòi n m Pyricularia grisea lên kh năng kích thích tính kháng khi x lý v i clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl” nh m ch ng minh cho v n ñ này. PHƯƠNG TI N - PHUƠNG PHÁP Ngu n n m b nh t n công g m 4 ch ng thu th p 3 t nh ð ng B ng Sông C u Long: Ch ng OM, CT, S82, S118 thu th p t i Vi n lúa Ô môn (C n Thơ), C n Thơ, Sóc Trăng, Cà Mau năm 2002. Các ch ng n m ñư c phân l p và ñ nh nòi theo b ñ nh nòi c a Nh t (Kiyosawa, 1976)g m các nòi: nòi 122,6, 103,4, 102,6, 44,4. Gi ng OMCS2000: ngâm 24 gi trong các dung d ch kích kháng (clorua ñ ng 0.05mM, acibenzolar-s-methyl 300ppm) và ñ i ch ng nư c c t, sau ñó ñem 60 gi . H t ñã n y m m t t ñem gieo thành hàng trong ch u (10x13x10cm). Bón phân theo công th c 150-40-10. Phun t n công b i b n nòi trên vào 16 ngày sau khi gieo, m t s 50.000 bào t / ml. Ghi nh n k t qu t l b nh theo phương pháp Pinnschmidt,H.O và ctv., 1994, vào 7 ngày và 14 ngày sau khi t n công (NSTC). Thu m u phân tích enzyme catalase các th i ñi m: 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36 gi sau t n công (GSTC). Ly trích thành ph n sinh hóa trong d ch cây, U c lư ng protein trong m u theo phương pháp Bradford (1976). Phân tích ho t tính enzim catalase theo Adam và ctv (1995). K T QU TH O LU N Các tác nhân kích kháng khác nhau có m c ñ ph n ng r t khác nhau v t l di n tích lá nhi m b nh ñ i v i các nòi n m. Khi b t n công b i nòi ñ c: 122,6, nghi m th c x lý clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl có t l di n tích lá b nh th p khác bi t so v i ñ i ch ng (b ng 1). Hi u qu gi m b nh c a nghi m th c x lý clorua ñ ng ñ t 82%, còn acibenzolar-s- methyl ñ t 61%. Trong khi ñó, các ch t kích kháng l i không th hi n hi u qu kích kháng khi cây lúa ñư c t n công v i nòi 102,6 cũng có ñ ñ c tương t nòi 122,6. ð i v i hai nòi Thoâng tin khoa hoïc S 16 1 ð i h c An Giang 01/2004
Möøng Xuaân Giaùp thaân 2004 gây h i nh : nòi 44,4 và 103,4, cũng không có s khác bi t v t l di n tích lá b nh gi a các nghi m th c có x lý kích kháng và ñ i ch ng vào 7 NSTC. th i ñi m 14NSTC, kh năng kích kháng c a cây b t n công b i nòi 122,6 v n duy trì ñư c các nghi m th c có x lý tác nhân kích kháng là clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl v i hi u qu gi m b nh l n lư t là 83 % và 71% Khi cây lúa b t n công b i nòi 102,6, acibenzolar-s-methyl th hi n kh năng kích thích tính kháng b nh v i hi u qu gi m b nh ñ t 62,6%, còn clorua ñ ng không th hi n s kích thích tính kháng b nh ñ i v i nòi n m này. Khi t n công b i hai nòi: 44,4 và 103,4, không có s khác bi t gi a các nghi m th c có x lý kích kháng và ñ i ch ng v t l di n tích lá nhi m b nh. (Thí nghi m l p l i hai l n cho k t qu tương t ). B ng 1: nh hư ng clorua ñ ng, acibenzolar-s-methyl lên t l di n tích b nh khi t n công v i 4 nòi n m, vào th i ñi m 7 và 14NSTC. Ch t kích T l di n tích b nh (%), 7 NSTC T l di n tích b nh (%), 14 NSTC kháng Nòi Nòi Nòi Nòi Nòi Nòi Nòi Nòi 122,6 44,4 102,6 103,4 122,6 44,4 102,6 103,4 Clorua ñ ng 1,2 b 0,5 a 2,8 a 0,4 a 3,8 b 0,8 a 7,4 a 1,0 a Acibenzolar. 2,6 b 0,2 a 1,8 a 0,5 a 6,7 b 0,6 a 3,4 b 1,7 a ð i ch ng 6,7 a 0,2 a 3,3 a 0,9 a 23,0 a 0,5 a 9,1 a 1,5 a Hình 1: M c nhi m b nh cháy lá lúa khi b nòi 122,6 (N1) t n công: Cu: cây lúa có x lý clorua ñ ng; Dc: ð i ch ng: không x lý, Bi: Cây lúa có x lý acibenzolar-s-methyl. Ch t kích kháng clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl có kh năng kích thích tính kháng b nh trên cây lúa. Tuy nhiên, bi u hi n c a các ch t kích kháng tùy thu c vào các nòi n m gây b nh. Trong thí nghi m này chúng ta th y, ch t kích kháng ch có hi u qu ñ i v i các nòi n m ñ c v i gi ng OMCS2000. ð i v i các nòi không ñ c và nh ng nòi trung gian, bi u hi n nhi m trung bình, ch t kích kháng có th bi u hi n ho c không bi u hi n kh năng kích thích tính kháng b nh. Bi u hi n hi u qu kích kháng cũng th hi n qua ho t tính c a enzym catalase. Catalase là enzym phân gi i hydrogen peroxide (H2O2) thành O2 và H2O. H2O2 là m t trong nh ng thành ph n c a ph n ng t v c a cây. Vì v y, m c catalase(hi u OD) càng cao, cây sinh ra H2O2 cao ñ t v d n ñ n ph n ng kháng b nh ñư c kích thích. Thoâng tin khoa hoïc S 16 2 ð i h c An Giang 01/2004
Möøng Xuaân Giaùp thaân 2004 Ho t tính catalase cây ñư c kích kháng b i clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl t n công các nòi n m khác nhau tăng gi m các th i ñi m khác nhau (Hình 1) Theo Rusterucci và ctv.(1996), catalase tương quan thu n v i kh năng kích kháng có th do s tăng hàm lư ng nh ng ch t có kh năng oxy hóa cao (H2O2,OH-, O2- ) sinh ra khi có m m b nh t n công và có liên quan ñ n ph n ng siêu nh y c m, ngăn ch n s phát tri n c a m m b nh. Như v y, catalase tăng nhanh ñây có th liên quan ñ n ph n ng g i lên s d n truy n tín hi u d n ñ n kích thích tính kháng b nh (Huckelhoven và ctv. 1999) ho c catalase có th s d ng H2O2 ñ oxi hóa các ch t ñ c khác. 6 6 6 Nòi 122,6 Nòi 103,4 Nòi Nòi 44,4 102,6 T b nh (%) T b nh (%) T ll b nh (%) T ll b nh (%) 5 5 5 4 4 4 4 3 3 3 3 12 16 20 24 28 32 36 12 16 20 24 28 32 36 12 16 20 24 28 32 36 12 16 20 24 28 32 36 Gi sau t n công Gi sau t n công gi sau t n công gi sau t n công Clo rua ñ ng A cibenzo lar. ð i ch ng Clo rua ñ ng A cibenzo lar. ð i ch ng Clo rua ñ rua ñ ng Clo ng A cibenzo lar. A cibenzolar. ð ð ch ng i i ch ng Hình 2: Di n bi n ho t tính catalase gi a các nghi m th c x lý kích kháng ñư c t n công v i các nòi n m. K T LU N S bi u hi n kh năng kích kháng c a clorua ñ ng và acibenzolar-s-methyl tuỳ thu c vào nòi n m (Pyricularia oryzae) t n công gây b nh. Clorua ñ ng có kh năng kích kháng khi b t n công b i nòi 122,6 và không có kh năng kích kháng khi b t n công b i nòi 44,4, 102,6 và 103,4. Trong khi, acibenzolar-s-methyl có kh năng kích kháng khi b t n công b i nòi 122,6 và 102,6 nhưng không có kh năng kích kháng khi b t n công b i nòi 44,4 và 103,4. Kh năng kích kháng ñư c bi u hi n b ng s gi m b nh cháy lá so v i ñ i ch ng mà còn th hi n s tăng ho t tính enzyme catalase khi b t n công b i các nòi tương ng. ð NGH Qua k t qu nghiên c u trên cho th y c n ñánh giá hi u qu kích kháng c a các tác nhân kích kháng v i nhi u nòi khác nhau c a n m cháy lá Pyricularia grisea ñ c bi t là các nòi ph bi n các ñ a phương. Ngoài ra cũng c n quan tâm ñ n gi ng lúa trong m i tương tác v i các nòi n m b nh t ng ñ a phương ñ s d ng bi n pháp kích kháng có hi u qu TÀI LI U THAM KH O - ADAM, A. L.,C. S. BESTWICK, B. BARNA AND J. W. MANSFIELD. 1995. Enzymes regulating the accumulation of active oxygen species during the hypersensitive reaction of bean to Pseudomonas syringae pv phaseolicola. Planta 197:240-249. - BRADFORD, M. M. 1976. Arapid and sensitive method for quantitation of microgram quatities of protein utilizing the principle of protein -dye binding. Anal. Biochem.72, 248- 254. - HAMMERSCHMIDT. R AND P. YANG- CASHMAN,1995. Induced resistance in Cucurbits.pp. 63-86.In Induced Resistance to Disease in Plants, Hammerschmidt, R.; and Kúc, J. (Eds). Kluwer academic publishers. Thoâng tin khoa hoïc S 16 3 ð i h c An Giang 01/2004
Möøng Xuaân Giaùp thaân 2004 - HUCKELHOVEN, R., J. FODOR, PREIS and K.H. KOGEL. 1999. Hypersensitive cell death and papilla formation in barley attacked by the powdery mildrew fungus are associated with hydrogen peroxide but not with salicylic acid accumulation. Plant Physiology 119: 2151-1260. - KIYOSAWA SHIGEHISA, 1976. Pathogenic variations of Pyricularia oryzae and their use in genetic and breeding studies. Sarao journal 8(1), 53-67 - OU, S.H., 1983. B nh h i lúa. Nhà xu t b n nông nghi p. - PHAM VAN DU, NGUYEN BE SAU, TRAN THI NGOC BICH and PHAM VAN KIM 1999. Studies on systemic acquired resistance in rice using abiotic factor against leaf blast and other serious rice pathogens. Report in 2nd worshop of "systemic acquired resistance" ecofriendly strategy for managing in rice and pear millet . 5pp. - PH M VĂN KIM, 2000. Các nguyên lý v b nh h i cây tr ng. Khoa Nông Nghi p, Trư ng ð i H c C n Thơ. Tài li u lưu hành n i b . - PINNSCHMIDT, H.O., P. S. TENG and LUOYONG, 1994. Methodogy for quantifying rice yield effects of blast. Pp. 381-408. In rice blast disease, Zeigler, R.S., S. A. Leong and P.S. Teng. CAB international Press. - TUZUN. S AND J. KÚC, 1989. Induced systemic resistane to blue mold of tobacco, 177- 200, In: ‘blue mold of tobacco’, Mckeen, W.E.{Ed.}(American Phytopathological Society Press: St. Paul, Minnesota) - TUZUN. S and J. KLOEPPER, 1995. Practical application and implementation of induced resistance.pp. 152-168.In: ‘Induced Resistance to Disease in Plants’ Hammerschmidt, R.; and Kúc, J. (Eds). . Kluwer academic publishers. Thoâng tin khoa hoïc S 16 4 ð i h c An Giang 01/2004