Kinh nghiệm của Singapore về cải thiện môi trường đầu tư thu hút FDI vào R&D

THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ <br /> <br /> Kinh nghiệm của Singapore về cải thiện<br /> môi trường đầu tư thu hút FDI vào R&D<br /> Đoàn Vân Hà<br /> Ngày nhận: 26/09/2018 <br /> <br /> Ngày nhận bản sửa: 27/12/2018 <br /> <br /> Ngày duyệt đăng: 29/01/2019<br /> <br /> Singapore là một trong số ít các quốc gia thu hút được dòng vốn đầu<br /> tư trực tiếp nước ngoài (FDI) chất lượng cao, đặc biệt là FDI vào<br /> lĩnh vực nghiên cứu và phát triển (R&D). Trong bối cảnh hội nhập<br /> sâu rộng hiện nay, sự xuất hiện của các dự án đầu tư FDI trong lĩnh<br /> vực R&D được kỳ vọng nhằm đưa Việt Nam không chỉ trở thành một<br /> trung tâm gia công lớn trên thế giới, mà còn là nơi cho ra đời những<br /> phát minh khoa học mới. Vì vậy, việc học tập kinh nghiệm thu hút<br /> FDI trong lĩnh vực này của Singapore sẽ là bài học quý báu đối với<br /> Việt Nam trong giai đoạn đẩy mạnh về “chất” trong thu hút FDI. Bài<br /> viết sẽ tìm hiểu kinh nghiệm cải thiện môi trương đầu tư thu hút FDI<br /> vào R&D của Singapore, trong đó tập trung vào sử dụng chính sách<br /> tài chính và chính sách sở hữu trí tuệ trong thu hút FDI vào R&D.<br /> Từ khoá: FDI, R&D, đổi mới sáng tạo, chính sách, Châu Á.<br /> <br /> 1. Giới thiệu<br /> iệc quốc tế<br /> hoá hoạt động<br /> nghiên cứu<br /> và phát triển<br /> (R&D) của các<br /> công ty đa quốc gia (MNCs)<br /> đã được đề cập đến trong một<br /> thập kỷ gần đây. Hoạt động<br /> R&D đã được dịch chuyển<br /> sang chi nhánh ở các nước<br /> khác chứ không chỉ tập trung<br /> ở tại trụ sở chính. Điều này<br /> là do sự phát triển và trỗi dậy<br /> <br /> © Học viện Ngân hàng<br /> ISSN 1859 - 011X<br /> <br /> nhanh chóng của các quốc gia<br /> mới nổi, đặc biệt là Ấn Độ và<br /> Trung Quốc trong hệ thống đổi<br /> mới sáng tạo toàn cầu (Bruche,<br /> 2009; Kroll and Schiller,<br /> 2010); và kiến thức mới để<br /> thích ứng với sản phẩm và quy<br /> trình sản xuất tại các quốc gia<br /> khác nhau (Carlsson, 2006).<br /> Chính sách để có thể thu hút<br /> và phát huy hiệu quả của FDI<br /> vào R&D của các quốc gia<br /> bao gồm các nhóm chính sách<br /> về: (1) Cải thiện môi trường<br /> đầu tư R&D; (2) thúc đẩy<br /> <br /> 85<br /> <br /> dòng vốn FDI vào R&D; (3)<br /> các chính sách để hấp thụ FDI<br /> vào R&D; (4) chính sách hấp<br /> thụ lợi ích của đầu tư FDI vào<br /> R&D ra bên ngoài (Guimon,<br /> 2011). Trong khi nhóm chính<br /> sách về hấp thụ FDI vào R&D<br /> trong nước và hấp thụ lợi ích<br /> của FDI vào R&D từ trong<br /> nước ra nước ngoài sẽ tập<br /> trung vào việc làm thế nào để<br /> quốc gia có thể hấp thụ hết lợi<br /> ích mà FDI vào R&D mang<br /> đến chuyển hoá thành lợi thế<br /> cạnh tranh của mình, thì nhóm<br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> Số 200+ 201- Tháng 1&2. 2019<br /> <br />  THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ <br /> <br /> chính sách về cải thiện môi<br /> trường đầu tư R&D và thúc<br /> đẩy dòng vốn FDI vào R&D<br /> là bài toán làm thế nào để thu<br /> hút FDI chất lượng cao.<br /> Môi trường đầu tư cho R&D<br /> thuận lợi là điều kiện đầu tiên<br /> để có thể có thể thúc đẩy dòng<br /> vốn FDI vào R&D. Trong một<br /> thời gian dài, Việt Nam tập<br /> trung thu hút FDI, tuy nhiên<br /> môi trường đầu tư mới chỉ đáp<br /> ứng cho những ngành công<br /> nghệ thấp và dệt may gia công<br /> là chủ yếu và tỷ lệ FDI vào<br /> R&D của Việt Nam là rất nhỏ<br /> so với các ngành khác. Hiện<br /> nay, Việt Nam đang phải cạnh<br /> tranh với nhiều quốc gia như<br /> Thái Lan, Indonessia... để<br /> thu hút dòng FDI vào R&D.<br /> Vì vậy, bài viết tập trung vào<br /> nhóm chính sách cải thiện môi<br /> trường đầu tư để thu hút FDI<br /> vào R&D qua việc tìm hiểu<br /> kinh nghiệm của Singapore, từ<br /> đó rút ra những bài học có thể<br /> áp dụng cho Việt Nam.<br /> <br /> 2. Các nhân tố tác động tới<br /> thu hút FDI vào R&D<br /> <br /> các quốc gia thông qua các cơ<br /> chế như liên kết ngược, liên<br /> kết chuyển tiếp, hiệu ứng cạnh<br /> tranh và ảnh hưởng đến hình<br /> thành vốn nhân lực (Berger và<br /> Diez, 2008; Popescu, 2014;<br /> Jinji Naoto và Xingyuan<br /> Zhang, 2013).<br /> MNCs toàn cầu hoá địa điểm<br /> hoạt động R&D của mình là<br /> bởi vì hiện nay họ chỉ được<br /> thị phần thông qua cạnh tranh<br /> và khả năng cạnh tranh của<br /> mình. Khả năng cạnh tranh<br /> của doanh nghiệp giờ được<br /> định nghĩa là "khả năng sản<br /> xuất các sản phẩm công nghệ<br /> cao và khác nhau", ảnh hưởng<br /> đến năng suất dài hạn và<br /> được chấp nhận là một nhân<br /> tố quan trọng cho hiệu quả<br /> tăng trưởng kinh tế của quốc<br /> gia. Nói một cách khác, khả<br /> năng cạnh tranh không còn<br /> chỉ được xác định bởi nguồn<br /> tài nguyên thiên nhiên phong<br /> phú hay nguồn cung cấp các<br /> yếu tố sản xuất mà là R&D<br /> và đổi mới sáng tạo. Do cấu<br /> <br /> FDI mang lại nhiều lợi ích<br /> cho nước chủ nhà. Lợi ích của<br /> FDI đối với nền kinh tế chủ<br /> nhà vượt qua cả khả năng sản<br /> xuất và tăng cường xuất khẩu<br /> vì nó hiện thực hoá sự lan toả<br /> kiến thức thông qua tương tác<br /> giữa công ty đa quốc gia với<br /> toàn bộ hệ thống sản xuất của<br /> một quốc gia. MNCs thông<br /> qua FDI đã đẩy nhanh và tạo<br /> thuận lợi cho việc chuyển<br /> giao công nghệ và tiếp cận các<br /> chiến lược quản lý và tiếp thị<br /> từ các nước phát triển tới quốc<br /> gia sở tại. Đặc biệt, dòng vốn<br /> FDI vào R&D có thể mang lại<br /> lợi ích đáng kể cho nước chủ<br /> nhà bằng cách nâng cao năng<br /> lực công nghệ và cho phép<br /> tiếp cận thị trường nước ngoài<br /> và tích hợp hơn vào các mạng<br /> đổi mới toàn cầu (Cantwell<br /> và Piscitello, 2001; Carlsson,<br /> 2006). Theo nhiều tác giả,<br /> FDI mang đổi mới sáng tạo tới<br /> <br /> Bảng 1. Các công cụ chính sách cải thiện môi trường đầu tư và thúc đẩy FDI vào R&D<br /> Cải thiện môi trường đầu tư vào R&D<br /> <br /> Thúc đẩy FDI vào R&D<br /> <br /> Sự sẵn có lao động có tay nghề cao<br /> <br /> Tập trung vào R&D trong các<br /> hoạt động xúc tiến đầu tư FDI<br /> <br /> Chất lượng của các trường đại học, trung tâm nghiên cứu, công viên Xúc tiến quốc tế về khả năng<br /> công nghệ và cơ sở hạ tầng khoa học và công nghệ khác<br /> công nghệ quốc gia<br /> Tài chính và các ưu đãi tài chính cho công ty R&D: tăng cường ưu đãi Các dịch vụ trước đầu tư<br /> so với các nước khác và tạo thuận lợi cho việc thực hiện trong các giai<br /> đoạn khác nhau của chu kỳ R&D<br /> Khuyến khích hợp tác cả trong Hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia và Các dịch vụ sau đầu tư<br /> xuyên biên giới<br /> Phát triển thị trường dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ then chốt: Chính<br /> phủ có thể khuyến khích các công ty nước ngoài tham gia vào R&D địa<br /> phương thông qua việc mua sắm công<br /> Chế độ quyền sở hữu trí tuệ rõ ràng và có thể thực thi<br /> Nguồn: J. Guimon, 2011<br /> <br /> 86<br /> <br /> Số 200+201- Tháng 1&2. 2019<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> <br />  THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ <br /> <br /> trúc năng động của cạnh tranh<br /> quốc tế, việc các quốc gia<br /> hoặc doanh nghiệp phát triển<br /> công nghệ và sản phẩm mới<br /> là điều tất yếu. Trong việc lựa<br /> chọn địa điểm đầu tư FDI, bên<br /> cạnh chiến lược của công ty<br /> thì quyết định chọn địa điểm<br /> của các công ty đa quốc gia bị<br /> tác động bởi sự sẵn có của hạ<br /> tầng cơ sở nghiên cứu và lao<br /> động có tay nghề cao (EIU,<br /> 2004; Cantwel và Iammarino,<br /> 2001; Dunning and Lundan,<br /> 2009), tính năng động của hệ<br /> thống đổi mới sáng tạo (NIS)<br /> của một quốc gia. Các nghiên<br /> cứu hiện tại cho thấy, để có<br /> thể thu hút FDI vào R&D, các<br /> quốc gia cần có chính sách<br /> cải thiện môi trường đầu tư<br /> vào R&D bên cạnh chính sách<br /> thu hút FDI vào R&D với các<br /> công cụ khác nhau (Bảng 1).<br /> Như vậy, để có thể thu hút<br /> thành công FDI vào R&D, thì<br /> quốc gia cần làm song song<br /> việc để tạo lợi thế của mình so<br /> với các quốc gia khác: Một là<br /> có môi trường FDI vào R&D<br /> hấp dẫn, được thể hiện ở cơ<br /> sở hạ tầng nghiên cứu, ưu đãi<br /> tài chính cho FDI vào R&D,<br /> chính sách bảo hộ quyền sở<br /> hữu…; hai là các chính sách<br /> thúc đẩy làm marketing để<br /> quốc gia mình trở nên hấp dẫn<br /> trong mắt các nhà đầu tư.<br /> 3. Kinh nghiệm của<br /> Singapore về cải thiện môi<br /> trường đầu tư vào R&D<br /> 3.1. Quá trình phát triển của<br /> Singapore<br /> Quá trình phát triển kinh tế<br /> của Singapore có thể phân<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> <br /> tích qua bốn giai đoạn các<br /> thập kỷ. Singapre phát triển<br /> từ thâm dụng lao động (labor<br /> intensive) trong thập kỷ 60<br /> sang thâm dụng kỹ năng (skill<br /> intensive) trong thập kỷ 70,<br /> phát triển thành thâm dụng tư<br /> bản (capital intensive) trong<br /> thập kỷ 80 và thâm dụng công<br /> nghệ (technology intensive)<br /> trong thập kỷ 90. Hiện nay<br /> Singapore đang bước vào<br /> giai đoạn 5 (từ năm 2000 đến<br /> nay) với đặc trưng là “nền<br /> kinh tế tri thức/đổi mới sáng<br /> tạo” (Knowledge/Innovation<br /> economy), nền kinh tế lấy tri<br /> thức và đổi mới sáng tạo làm<br /> nền tảng. Trong nền kinh tế<br /> tri thức này thì nguồn vốn<br /> quan trọng nhất là nguồn vốn<br /> trí tuệ và công nghệ thông tin<br /> trở thành ngành kinh tế quan<br /> trọng (Nguyễn Trần Quế,<br /> 2000).<br /> Các chính sách xuyên suốt<br /> của Singapore ngay từ khi<br /> thành lập nước đến tận giờ<br /> là tận dụng vị trí địa lý chiến<br /> lược để tạo dựng một trung<br /> tâm tự do thương mại và đầu<br /> tư. Với đặc điểm là một nước<br /> nhỏ với ít ưu thế về tài nguyên<br /> ngoại trừ thuận lợi về địa lý,<br /> Singapore nhận thức được rất<br /> rõ ràng để phát triển kinh tế<br /> và nâng cao cuộc sống người<br /> dân thì phải dựa vào nguồn<br /> lực bên ngoài và nhân lực chất<br /> lượng cao. Hội đồng phát triển<br /> kinh tế (EDB) được thành lập<br /> vào năm 1961 là cơ quan đầu<br /> tiên được giao nhiệm vụ xúc<br /> tiến hoạt động đầu tư (nước<br /> ngoài cũng như trong nước)<br /> tại Singapore; và quản lý<br /> một số chương trình khuyến<br /> khích, bao gồm các ưu đãi tài<br /> <br /> chính. Các ưu đãi thuế bao<br /> gồm: Ưu đãi cho những công<br /> ty tiên phong, ưu đãi và hoạt<br /> động hỗ trợ đầu tư, và ưu đãi<br /> khi đặt trụ sở tại Singapore<br /> lần đầu tiên được sử dụng<br /> vào những năm 1960 để thu<br /> hút FDI thông qua đạo luật<br /> Khuyến khích mở rộng kinh<br /> tế. Năm 2010, đạo luật này<br /> lại một lần được chỉnh sửa<br /> để tạo điều kiện cho các dịch<br /> vụ kỹ thuật và chuyên nghiệp<br /> khác nhau nhằm khuyến khích<br /> những ngành bị hạn chế trước<br /> đây như ngân hàng, báo chí in<br /> ấn, điện tử viễn thông. Cuối<br /> những năm 1970- 1980, để có<br /> thể cạnh tranh với những quốc<br /> gia lân cận có chi phí thấp,<br /> Singapore nhận thấy cần phải<br /> dịch chuyển lên các hoạt động<br /> sản xuất giá trị cao và nâng<br /> cấp kỹ năng của lực lượng lao<br /> động. Sự tập trung tiếp tục<br /> dịch chuyển vào cuối những<br /> năm 1980 và 1990 để thúc đẩy<br /> các hoạt động sản xuất giá<br /> trị cao. Từ năm 2000- 2010,<br /> Singapore tập trung thúc đẩy<br /> đầu tư và tăng trưởng dựa<br /> trên đổi mới sáng tạo và tri<br /> thức. Một trong những lĩnh<br /> vực quan tâm gần đây là dược<br /> phẩm và công nghệ y sinh.<br /> Trải qua các giai đoạn phát<br /> triển, Singapore đã xây dựng<br /> một kết cấu hạ tầng chất<br /> lượng cao, môi trường đầu tư<br /> ổn định, nền chính trị ổn định<br /> và đội ngũ lao động cần cù,<br /> có kỷ luật. Singapore đã thu<br /> hút được nhiều công ty nước<br /> ngoài đầu tư và hoạt động<br /> tại Singapore. Theo báo cáo<br /> toàn cầu năm 2012, Singapore<br /> nằm trong Top 3 về đầu tư<br /> và ngoại thương, địa điểm<br /> <br /> Số 200+201- Tháng 1&2. 2019<br /> <br /> 87<br /> <br />  THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ <br /> <br /> thuận lợi nhất thế giới cho<br /> hoạt động kinh doanh, đứng<br /> thứ 2 thế giới và 1 châu Á về<br /> quyền sở hữu trí tuệ tốt nhất.<br /> Singapore đã sử dụng thành<br /> công chính sách tài chính và<br /> chính sách sở hữu trí tuệ để<br /> tạo môi trường đầu tư hấp dẫn<br /> với những hỗ trợ tài chính,<br /> và quan trọng hơn, không có<br /> đánh cắp bản quyền, trí tuệ để<br /> các nhà đầu tư yên tâm.<br /> 3.2. Chính sách tài chính cho<br /> R&D<br /> Trong giai đoạn đón đầu<br /> công nghiệp ở những năm<br /> cuối thập kỷ 60, Singapore đã<br /> đặt nền móng cho phát triển<br /> NIS thông qua khuyến khích<br /> FDI khi các công ty này coi<br /> Singapore là cơ sở sản xuất<br /> nước ngoài sử dụng nhiều lao<br /> động và phát triển năng lực<br /> nhân sự bằng việc cung cấp<br /> các ưu đãi cho MNCs khi gửi<br /> các kỹ sư Singapore đến trụ sở<br /> để học các kỹ thuật mới. Với<br /> mục đích tăng số lượng các<br /> công ty nghiên cứu và phát<br /> triển tại Singapore, đặc biệt<br /> là MNCs, Singapore đã sử<br /> dụng ưu đãi thuế về chi tiêu<br /> bao gồm các hoạt động tiên<br /> phong, hoạt động R&D, trung<br /> tâm R&D (bao gồm cả bên<br /> Singapore), thiết kế, mua lại<br /> quyền sở hữu trí tuệ (IP) và<br /> thiết bị tự động hóa<br /> Ở giai đoạn 2, tăng cường<br /> công nghệ địa phương (giữa<br /> những năm 1970 đến cuối<br /> những năm 1980), mối liên<br /> kết giữa các nhà cung cấp<br /> trong nước và người mua là<br /> MNCs được khuyến khích bởi<br /> Chương trình Nâng cấp Ngành<br /> <br /> 88<br /> <br /> Địa phương (LIUP) với mục<br /> tiêu là khuyến khích MNCs<br /> chuyển giao bí quyết công<br /> nghệ và chuyên môn về nhân<br /> sự cho các doanh nghiệp địa<br /> phương. Trợ cấp được sử dụng<br /> nhiều trong thời gian này như<br /> EDB sẽ trợ cấp một tỷ lệ phần<br /> trăm của mức lương của một<br /> người quản lý của MNC khi<br /> làm việc trong doanh nghiệp<br /> địa phương trong vòng 2 năm<br /> và mức trợ cấp được xác định<br /> theo từng trường hợp cụ thể.<br /> Giai đoạn 3, mở rộng R&D<br /> ứng dụng (cuối những năm<br /> 1980 đến cuối những năm<br /> 1990), Singapore đưa ra các<br /> kế hoạch nghiên cứu (RISC)<br /> cho các công ty đăng ký tại<br /> Singapore. Việc sử dụng kế<br /> hoạch này là khuyến khích các<br /> doanh nghiệp thành lập trung<br /> tâm R&D ở Singapore và phát<br /> triển các năng lực R&D trong<br /> khu vực chiến lược về công<br /> nghệ. Những dự án nhận được<br /> hỗ trợ thường là một cam kết<br /> tương đối dài hạn của công ty,<br /> mang lại những lợi ích đáng<br /> kể cho nền kinh tế Singapore<br /> và tăng chi tiêu R&D đáng kể.<br /> Các công ty khi tham gia vào<br /> kế hoạch này sẽ được hỗ trợ<br /> 30- 50% chi phí và các khoản<br /> vay sẽ được giải ngân theo<br /> phương thức hoàn trả.<br /> Giai đoạn 4 là chuyển đổi<br /> sang doanh nghiệp công nghệ<br /> cao và nghiên cứu phát triển<br /> cơ bản (cuối những năm 1990<br /> trở đi), mục tiêu hỗ trợ của<br /> Singapore là các khía cạnh<br /> khác nhau cần thiết để hỗ trợ<br /> các công ty thực hiện đổi mới.<br /> Singapore đã có các chương<br /> trình tiêu biểu như chương<br /> trình Đổi mới Công nghệ<br /> <br /> Số 200+201- Tháng 1&2. 2019<br /> <br /> (TIP) với các dự án trong<br /> chương trình được hỗ trợ 50100% chi phí cho các dự án<br /> đổi mới sáng tạo của các công<br /> ty và liên doanh. Cũng trong<br /> chương trình này, đề án cung<br /> cấp chuyên gia và vốn cho<br /> đổi mới sáng tạo (Innovation<br /> Voucher Scheme- IVS) mà<br /> gần đây (2012) được thay<br /> thế bằng đề án cung cấp vốn<br /> cho đổi mới sáng tạo và năng<br /> lực (Innovation &Capability<br /> Voucher- ICV), giúp tăng<br /> cường tiếp cận của các doanh<br /> nghiệp vừa và nhỏ đến các<br /> chuyên gia trong trường đại<br /> học và các viện nghiên cứu<br /> công. Theo đó, chính phủ sẽ<br /> cung cấp một khoản tiền là<br /> $50.000 cho các doanh nghiệp<br /> vừa và nhỏ để chi trả cho các<br /> dịch vụ hỗ trợ liên quan đến<br /> đối mới sáng tạo, tăng năng<br /> suất, nhân lực và quản lý tài<br /> chính. Ngoài ra, đề án Thương<br /> mại hóa Doanh nghiệp Công<br /> nghệ (TECS) hỗ trợ tới 100%<br /> chi phí hợp lệ cho giai đoạn<br /> chứng minh ý tưởng- POC<br /> (Proof of Concept) với giá trị<br /> hỗ trợ tối đa là 250.000 đô la<br /> Singapore, và lên đến 85% chi<br /> phí cho giai đoạn chứng minh<br /> giá trị khả thi- POV (Proofof Value) với số tiền tối đa là<br /> 500.000 đô la Singapore.<br /> Để thúc đẩy đổi mới, Chính<br /> phủ đưa ra một khung khuyến<br /> khích bao gồm các ưu đãi<br /> thuế. Ví dụ như các công ty<br /> mới thành lập ở Singapore<br /> đã được miễn thuế lên đến<br /> 200.000 đô la Singapore kể<br /> từ năm 2005, trong khi các<br /> nhà đầu tư thiên thần (angle<br /> investors) đủ điều kiện được<br /> khấu trừ thuế từ năm 2010 lên<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> <br />  THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ <br /> <br /> tới 250.000 đô la Singapore<br /> đối với đầu tư của họ vào các<br /> công ty khởi nghiệp (IRAS,<br /> 2016). Năm 2016, tổng thuế<br /> suất của Singapore bằng<br /> 18,4% lợi nhuận, thấp hơn<br /> nhiều so với mức trung bình<br /> của các nước OECD thu nhập<br /> cao ở mức là ở mức 41,2%<br /> (WB).<br /> 3.3. Chính sách bảo hộ sở<br /> hữu trí tuệ<br /> Trong nỗ lực nâng cao hơn<br /> môi trường đầu tư, Singapore<br /> đã tạo dựng được một khuôn<br /> khổ tin cậy và hiệu quả về<br /> sở hữu trí tuệ (IP) nhằm bảo<br /> hộ các tri thức sáng tạo được<br /> và đem lại cơ sở công bằng,<br /> trong đó tri thức có thể được<br /> thúc đẩy để thương mại hoá.<br /> Khuôn khổ này hợp thành<br /> một kết cấu hạ tầng then chốt,<br /> tạo cơ sở cho đổi mới và tăng<br /> trưởng kinh doanh trong nền<br /> kinh tế đổi mới sáng tạo/kinh<br /> tế tri thức. Với tư cách là một<br /> bộ phận trong kế hoạch của<br /> Singapore để trở thành trung<br /> tâm IP, Singapore đã hỗ trợ<br /> tăng cường bộ máy pháp lý<br /> về IP và các cơ chế thi hành,<br /> thúc đẩy nhận thức và phát<br /> triển năng lực IP, tăng cường<br /> uy tín quốc tế. Văn phòng IP<br /> của Singapore (IPOS) đã được<br /> thành lập tháng 4/2001, đóng<br /> vai trò là cơ quan chính phủ<br /> đầu ngành. Học viện IP đã<br /> được thành lập tháng 01/2003<br /> để phát triển tri thức và năng<br /> lực của Singapore trong công<br /> tác bảo hộ, khai thác và quản<br /> lý IP.<br /> Chế độ IP xuất sắc của<br /> Singapore đã giúp Singapore<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> <br /> thu hút được thêm các khoản<br /> đầu tư mới quan trọng cho<br /> ngành Y- sinh, đặc biệt là<br /> ngành Dược phẩm. Ngành Ysinh ở Singapore là một trong<br /> những ngành tăng trưởng<br /> nhanh nhất, góp phần đáng kể<br /> vào tốc độ tăng trưởng xuất<br /> khẩu của quốc gia. Chế độ<br /> IP nghiêm minh cũng giúp<br /> cho các nỗ lực đưa Singapore<br /> thành trung tâm nghiên cứu<br /> phát triển. Chiến lược đưa<br /> Singapore trở thành trung tâm<br /> IP cũng bao hàm việc tăng<br /> cường mối liên kết giữa sáng<br /> tạo và khai thác IP.<br /> Hoạt động nghiên cứu ở khu<br /> vực công của Singapore là<br /> một nguồn quan trọng đem lại<br /> các phát minh, ý tưởng và đổi<br /> mới. Chúng có thể được đưa<br /> ra thị trường để tạo ra việc<br /> làm, giá trị và của cải cho nền<br /> kinh tế Singapore. Đối với các<br /> viện nghiên cứu của A*STAR<br /> và các trường đại học, công<br /> tác thương mại hoá kết quả<br /> nghiên cứu đã được coi là<br /> hoạt động cốt lõi được tiến<br /> hành song song với hoạt động<br /> nghiên cứu. Các mô hình tài<br /> trợ của Singapore thừa nhận<br /> những rủi ro và khoảng thời<br /> gian cần thiết để có thể đạt<br /> được những thành công quan<br /> trọng trong công tác thương<br /> mại hoá.<br /> Để tối ưu hoá tác động kinh<br /> tế của IP do hoạt động nghiên<br /> cứu được Chính phủ tài trợ<br /> mang lại, Singapore đã hoạch<br /> định các chính sách và cơ cấu<br /> rõ ràng để quản lý IP một cách<br /> hữu hiệu. Các chính sách liên<br /> quan đến IP bao gồm:<br /> - Cộng tác: Hoạt động R&D<br /> hiếm khi được tiến hành một<br /> <br /> cách tách biệt. Đặc biệt, các<br /> quan hệ đối tác nghiên cứu<br /> phát triển giữa các tổ chức<br /> nghiên cứu của khu vực Chính<br /> phủ với khu vực công nghiệp<br /> là đặc điểm then chốt của hệ<br /> thống đổi mới. Vì vậy, cần<br /> phải hoạch định được các<br /> hướng dẫn và chính sách rõ<br /> ràng và hiệu quả về quyền<br /> chiếm hữu, sử dụng và khai<br /> thác các IP do hoạt động cộng<br /> tác R&D tạo ra để tạo thuận<br /> lợi cho những quan hệ đối tác.<br /> - Chính sách khuyến khích:<br /> Singapore đã đưa ra các biện<br /> pháp để kích thích các nhà<br /> nghiên cứu thương mại hoá<br /> thành quả của họ bằng cách<br /> cho phép họ chia sẻ lợi ích<br /> về tài chính. Điều này thừa<br /> nhận rằng các nhà nghiên<br /> cứu đóng vai trò quan trọng<br /> trong việc quyết định đường<br /> hướng thương mại hoá và có<br /> thể không phải luôn quan tâm<br /> đến việc thành lập các công<br /> ty mới. Một trong những mô<br /> hình quan trọng của Mỹ đã<br /> được A*STAR áp dụng là<br /> phân bổ 1/3 lợi nhuận cho nhà<br /> nghiên cứu, 1/3 cho khoa và<br /> 1/3 cho nhà trường hoặc bộ<br /> phận thương mại hoá.<br /> - Các thể chế hỗ trợ: Để quản<br /> lý và thương mại hoá IP một<br /> cách hiệu quả, cần phải có sự<br /> hỗ trợ của các tổ chức chuyển<br /> giao công nghệ có kinh<br /> nghiệm và được đào tạo tốt,<br /> có được thông tin từ các tổ<br /> chức Tình báo Cạnh tranh và<br /> Công nghệ mạnh. Năm 2002,<br /> A*STAR đã thành lập bộ<br /> phận thương mại hoá, Exploit<br /> Technologies (ET) để kết hợp<br /> các nỗ lực quản lý và thương<br /> mại hoá IP. ET cung cấp cơ<br /> <br /> Số 200+201- Tháng 1&2. 2019<br /> <br /> 89<br /> <br />