Lịch sử 10 - CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á (Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX)

Chia sẻ: Uyen Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

209
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Về kiến thức: Làm cho học sinh biết được nửa sau thế kỉ XIX các nước đế quốc mở rộng và hoàn thành việc xâm lược các nước Đông Nam Á. Phong trào đấu tranh của nhân dân Đông Nam Á chống chủ nghĩa thực dân. Thấy rõ vai trò của các giai cấp đặt biệt là giai cấp tư sản dân tộc và GCCN trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc 2. Về thái độ, tình cảm, tư tưởng: Nhận thức đúng về thời kỳ phát triển sôi động của phong trào giải phóng dân tộc chống...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lịch sử 10 - CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á (Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX)

CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á (Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX) I. Mục tiêu bài học. 1. Về kiến thức: Làm cho học sinh biết được nửa sau thế kỉ XIX các nước đế quốc mở rộng và hoàn thành việc xâm lược các nước Đông Nam Á. Phong trào đấu tranh của nhân dân Đông Nam Á chống chủ nghĩa thực dân. Thấy rõ vai trò của các giai cấp đặt biệt là giai cấp tư sản dân tộc và GCCN trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc 2. Về thái độ, tình cảm, tư tưởng: Nhận thức đúng về thời kỳ phát triển sôi động của phong trào giải phóng dân tộc chống chủ nghĩa đế quốc, thực dân. Bồi dưỡng tinh thần đoàn kết, hữu nghị, ủng hộ cuộc đấu tranh vì độc lập tự do của các nước trong khu vực. 3. Về kĩ năng: Biết sử dụng lược đồ Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX để trình bày những sự kiện tiêu biểu. Rèn luyện kỉ năng so sánh, để chỉ ra được những nét chung, riêng của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước trong khu vực. II. Thiết bị, tài liệu dạy – học.
Lược đồng Đông Nam Á cuối thế ki XIX đầu thế kỉ XX. Tranh ảnh các nhân vật, sự kiện lịch sử III. Tiến trình tổ chức dạy học. 1.Kiểm ra bài cũ: Nguyên nhân ,kết quả cuả cách mạnh Tân Hợi. Tại sao nói cách mạng Tân Hợi 1911 ở Trung Quốc là một cuộc cách mạng Tư sản không triệt để ? 2.Dẫn dắt vào bài mới. Ở Trung Quốc các nước đế quốc tấn công xâm lược và Trung Quốc trở thành nước ½ thuộc địa ½ nửa phong kiến. Vậy các nước Đông Nam Á thì như thế nào ? Nhân dân các nước Đông Nam Á đã đấu tranh chống CNĐQ ntn chúng ta hãy tiếp tục nghiên cứu về các nước ĐNA. 3.Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp. Hoạt động của Thầy – trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm
Hoạt động 1:Cả lớp và cá nhân 1. Quá trình xâm lược của chủ GV dùng lược đồ ĐNÁ giới thiệu nghĩa thực dân vào các nước Đông về vị trí địa lí, lịch sử- văn hóa ,vị Nam Á. trí chiến lược của ĐNÁ ĐNÁ là một khu vực khá rộng, diện tích 4trkm2.Gồm 11 nước ,là một khu vực giàu tài nguyên có lịch sử văn hóa lâu đời .ĐNÁ có vị trí chiến lược quan trọng khu vực này từ xa xưa vẫn coi được là “ngã tư đường ”là hành lang cầu nối giữa TQuốc, Nhật Bản với khu vực Tây Á và Địa Trung Hải.Vì vậy mối liên hệ giữa khu vực và thế giới được xác lập ngay từ thời cổ đại ,nên khu vực chịu ảnh hưởng lớn từ bên ngoài nhất là T Quốc và Ấn -Nguyên nhân ĐNÁ bị xâm lược Độ. + Các nước tư bản Âu- Mĩ hoàn thành GV:Tại sao các nước Đông Nam Á cuộc cách mạng tư sản và đẩy mạnh lại trở thành đối tượng xâm lược xâm lược thuộc địa
của các nước phương Tây ? + Các nước ĐNA có vị trí chiến lược quan trọng (GV chỉ trên bản đồ) + Là khu vực rộng lớn, đông dân, giàu tài nguyên thiên nhiên, có nền văn hóa lâu đời. + Từ giữa thế kỉ XIX Chế độ phong kiến lâm vào khủng hoảng triền miên về k tế , chính trị, xã hội. kinh tế kém phát triển.  Tạo điều kiện cho các nước tư bản phương tây xâm lược ĐNÁ(trừ Xiêm) - Quá trình xâm lược. + Từ TK XV,XVIXIX Tây Ban GV:Trong khu vực ĐNÁ nước nào Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan xâm lược là thuộc địa sớm nhất ? ĐNÁ chủ Inđônêxia. yếu là thuộc địa của thực dân nào? +Từ giữa TK XVI TBN xâm lược Có nước nào thoát khỏi số phận Philippin. Từ(1889 – 1902) Philippin thuộc địa không ? là thuộc địa của Mĩ + TD Anh chiếm Miến Điện (1885), Inđônêxia là nước thuộc địa sớm Mã Lai (Malayxia + Xingapo) đầu TK
nhất ở ĐNÁ XX GV:Vì sao Xiêm là nước duy nhất + TD Pháp chiếm ba nước Việt Nam, ở ĐNÁ giữ được nền độc lập tương Lào, Campuchia cuối TK XIX đối về chính trị của mình ? + Xiêm (Thái Lan ) Anh- Pháp tranh GV:Em có nhận xét gì về sự phân chấp  vẫn giữ được độc lập chia Đông Nam Á giữa các nước đế quốc thực dân ? Việc phân chia đó nói lên điều gì ? Chính sách xâm lược thống trị của CNTD đã kìm hãm sự phát triển 2. Phong trào chống thực dân Hà kinh tế khu vực, đời sống nhân dân Lan của nhân dân In-đô-nê-xi-a. cực khổ họ đã vùng dậy đấu tranh (SGK) Hoạt động 1:Cá nhân -1825- 1830 khởi nghĩa do Đipôrêgôrô + Inđônêxia là một quần đảo rộng lãnh đạo. lớn với 13.600đảo lớn nhỏ,trong đó -10.1873 khởi nghĩa nhân dân đảo có hai đảo lớn nhất là đảo Giava và Achê Sumtơra - 1873 – 1909 khởi nghĩa ở Tây + Là một nước giàu tài nguyên: Hồ Xumatơra tiêu, hương liệu,dừa vì vậy còn gọi -1878 – 1907 KN Ba Tắc là “Đảo dừa”. Là nơi trao đổi hàng - 1884 – 1886 KN Calimanta
hóa quốc tế , là điểm dừng chân của - 1890 KN nông dân do samin lãnh thương nhân nhiều nước : thương đạo nhân Hồi giáo người Ấn Độ, Hồi - Phong trào công nhân : mạnh dẫn giáo Ả Rập, Ba Tư vì thế đạo Hồi đến sự thành lập các tổ chức có ảnh hưởng lớn ở Inđônêxia là + Hội công nhân đường sắt (1905) một quốc gia Hồi giáo + Hiệp hội công nhân xe lửa (1908) GV:Đọc SGK và nêu những nét lớn + Liên minh xã hội dân chủ (1914) trong phong trào chống thực dân  tạo đk tuyên truyền CN Mác  sự Hà Lan của nhân dân In-đô-nê-xi-a ra đời ĐCS 5.1920 ? Cuối TK XIX đầu TKXX XH Inđônêxia phân hóa sâu sắc GCCN và tư sản ra đời đóng vai trò nhất định trong phong trào yêu nước GV: Nhận xét chung về phong trào đấu tranh của nhân dân Inđônêxia ? + Nổ ra liên tục, tinh thần đấu tranh anh dũng + Lực lượng chủ yếu là công nhân 3. Phong trào chống thực dân ở Phi- và nông dân lip-pin. + Không giành được thắng lợi vì - Giữa TK XVI Tây Ban Nha xâm
chưa có đường lối đúng đắn lược Phi-lip-pin và tiến hành khai thác thuộc địa Phi-lip-pin là quốc gia hải đảo được - Năm 1872 nhân dân Ca-vi-tô nổi dậy ví như một “ dải lửa” trên biển .Vì khởi nghĩa nhưng bị đàn áp. sự hoạt động của nhiều núi lửa - Những năm 90 củathế kỷ XIX xuất .Năm 1521 đoàn thám hiểm của hiện 2 xu hướng đấu tranh ở Phi-lip- Magienlăng là những người pTây pin: đầu tiên có mặt trên quần đảo này + Xu hướng cải cách của Hô-xê Ri- .1571 TBN dùng sức mạnh quân sự dan đánh chiếm toàn bộ Phi-lip-pin và + Xu hướng bạo động của Bô-ni-pha- xdựng T.Phố Manila xi-ô. Năm 1896 Bô-ni-pha-xi-ô phát động K/n nhưng bị đàn áp. GV:Quá trình đấu tranh của nhân ND Cải cách Bạo động dân Philippin chống Tây Ban Nha ? Phương Tiến hành Phát động pháp cải cách kn vũ trang tuyên truyền gp đất khơi dậy ý đaichia thức đt ruộng đất.. Lực “liên minh “Liên hiệp lượng Philippin”:trí những
tham thức,địa chủ, người con gia tư sản yêu quí của nhân dân”QCND GV:Vì sao cả hai xu hướng đấu Xu Không có tổ Được quần tranh của nhân dân Philippin chống hướng chức sâu chúng ủng Tây Ban Nha đều không giành rộng trong hộ thành được thắng lợi ? quần chúng CMTS nên yếu ớt Lãnh Bô ni pha đạo Hô xê Ri xi ô GV:Mĩ đã từng bước biến Philippin dan trở thành thuộc địa như thế nào ? Kết quả Thất bại  Giải phóng thức tỉnh nhiều vùng tinh thần dân tộc - Năm 1898 Mĩ nhân cơ hội xâm nhập Phi-lip-pin đánh bại Tây Ban Nha. - Nhân dân Philippin nổi dậy đấu tranh chống Mĩ nhưng đến 1902 thì thất bại
=> Philippin trở thành thuộc địa của Mĩ. 4. Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Campuchia. Quá trình xâm lược Cam puchia là một nước nghèo, -Giữa TK XIX Pháp từng bước xâm kinh tế chậm phát triển .Là nước có chiếm CPC lịch sử văn hóa lâu đời.Từ TK V - 1863 Pháp ép buộc Nô rô đôm chấp thành lập nước, là quốc gia phật nhận quyền bảo hộ giáo với 95% dân số theo đạo phật - 1884 Pháp buộc vua Nô rô đôm kí ,tộc đa số là người khơme mọi công hiệp ước 1884 biến CPC thành thuộc dân CPC đều mang quốc tịch địa của Pháp khơme - Ách thống trị của Pháp làm cho ND - Trước khi bị Pháp xâm lược triều CPC bất bình vùng dậy đấu tranh đình phong kiến Nô rô đôm suy yếu Phong trào đấu tranh chống Pháp của phải thần phục Thái Lan nhân dân CPC -1861 – 1892 Si vô tha tấn công vào U đông – Phnôm pênh  thất bại - 1863 – 1866 cuộc Kn Achaxoa diễn ra ở các tỉnh giáp biên giới VN ,nhân
dân Châu Đốc ( Hà Tiên ) ủng hộ GV:Nhận xét về phong trào đấu A cha xoa chống Pháp  thất bại tranh của nhân dân CPC cuối TK - 1866- 1867 cuộc Kn Pucômbô ,lập XIX ? căn cứ ở Tây Ninh (VN) sau đó tấn -Nổ ra liên tục có cuộc kn kéo dào công về CPC kiểm soát Paman tấn 30 năm ,thu hút sự tham gia đông công U đông đảo của tầng lớp nhân dân - có sự phối hợp chiến đấu của nhân 5. Phong trào đấu tranh chống thực dân VN đặt biệt là trong cuộc khởi dân Pháp của nhân dân Lào đầu TK nghĩa của Pu côm bô được coi là XX. biểu tượng liên minh liên đấu của Bối cảnh lịch sử nhân dân -Giữa TK XIX chế đô phong kiến suy - Kết cục thất bại yếu ,Lào [hải thuần phục Thái Lan Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân - 1893 Pháp đàm phán với Xiêm buộc GV: Em biết gì về nước Lào? Xiêm thừa nhận quyền cai trị của Pháp - Lào là nước duy nhất tronh khu ở Lào  Lào trở thành thuộc địa của vực ĐNÁ không có đường biển Pháp (1893) .Lào còn là một nước nghèo, kinh tế phát triển chậm. Đặt biệt ở lào Các cuộc khởi nghĩa của nhân dân Lào còn tồn tại nền văn hóa Cực Thạch -1901-1903 cuộc kn do Pha ca đuốc
(đá lớn) tiêu biểu là những chum đá chỉ huy, giải phóng Xa va na khét rất lớn ở Xiêng Khoảng ( cánh ,đường 9 biên giới Việt - Lào  thất đồng Chum) .Hiện nay còn khoảng bại 630 chum đá lớn có niên đại vào - 1901-1907 cuộc khởi nghĩa trên cao khoảng cuối thời kì đá .Mở đầu thời nguyên Bô lô ven d0 Ong Kẹo,Com kì đồ đồng . ma đam chỉ huy thất bại - Cư dân Lào: 2 bộ phận chủ yếu Nhận xét: :Lào Thơng và Lào Lùm ,thời cổ cư -Phong trào diễn ra liên tục sôi nổi dân sống trong các Mường Cổ nhưng thất bại vì: phong trào mang .1353 Pha Ngừm đã chinh phục các tính tự phát , thiếu đường lối nà thiếu mường cổ thống nhất các bộ lạc lạc tổ chức vững vàng lên ngôi via lập vương quốc Lan - Thể hiện tinh thần yêu nước và tinh Xang (Triệu Voi) xây dựng kinh đô thần đoàn kết của nhân dân 3 nước đầu tiên ở Mường Xoa (Luông- Pha Đông Dương –băng ngày nay) GV:Nguyên nhân thất bại ,ý nghĩa 6. Xiêm giữa thế kỷ XIX – đầu thế lịch sử? kỉ XX. GV:Nhận xét chung về phong trào đấu tranh chống Pháp của nhân dân Lào – CPC ?
GV:Tại sao trong bối cảnh chung của Châu Á Thái Lan không bị xâm lược mà vẫn giữ được độc lập? Thái Lan có diện tích: 514.000 km2 , dân số chủ yếu là người Thái . Hiện nay Thái Lan là một nước phát triển trong khu vực là vựa lúa đứng đầu thế giới về xuất khẩu gạo * Bối cảnh lịch sử ,có nghành công nghiệp không - Giữa thế kỷ XIX Xiêm thực hiện khói( du lịch) rất phát triển có chính sách đóng của để tránh sự xâm nhiều loài cây có giá trị :Gỗ tếch, nhập của Phương Tây. khoáng sản quí, đá quí,Vôn phơ Giữa TK XIX đứng trước sự đe dọa ram, sắt… xâm lược của phương Tây ,RaMaIV -Tên Xiêm được phát hiện đầu tiên (Mông - kút ở ngôi từ 1851- 1868) đã đầu TKXI  giữa TK XII .Xiêm có thực hiện mở cửa buôn bán với nước nghĩa là nâu ,hung hung màu sẫm ngoài ,chỉ người Thái có nước gia thẫm - Năm 1868 Ra-Ma( Chu-la-long-con
màu . 1939 Xiêm được đổi thành ở ngôi 1868- 1910) lên ngôi tiến hành “Vương quốc Thái Lan”(đất nước cải cách đất nước : của người Thái) *Nội dung cải cách - Tình hình -Kinh tế: CNTB phương Tây đẩy mạnh quá + NN: Giảm nhẹ thuế khóa (ruộng) trình xâm lược và các nước Đ NÁ nâng cao năng xuất lúa, tăng nhanh đều bị xâm lược. lượng gạo xuất khẩu -Xiêm đứng trước nguy cơ bị xâm +CTN: Khuyến khích tư nhân bỏ vốn lược kinh doanh ,xây dựng nhà máy ,mở Hoạt động 2: Nhóm và cá nhân hiệu buôn và ngân hàng Nhóm 1: Những cải cách của Xiêm - Chính trị về mặt kinh tế ? Tác dụng của nó? + Xóa bỏ chế độ nô lệ, giải phóng Nhóm 2: Những cải cách của Xiêm người lao động về mặt chính trị, xã hội và ngoại + Đứng đầu nhà nước là vua, giúp việc giao? Tác dụng của nó? cho vua có hội đồng nhà nước (nghị Nhóm 3: Vì sao những cải cách của viện ) Xiêm lại thành công mà những cải + Năm 1892 Ra-ma V tiến hành nhiều cách của Việt Nam cùng thời lại cải cách(quân đội, tòa án, trường học ) thất bại theo khuôn mẫu phương Tây => Xiêm phát triển theo hướng TBCN.
Ngoại giao + Mềm dẻo ,lợi dụng vị trí “nước đệm” + Sẵn sàng từ bỏ các vùng đất phụ cận “ Ngoại giao cây tre” ( vốn là lãnh thổ cùa CPC, Lào,và + Ra-ma V chú trọng hoạt động Mianma) để giữ gìn chủ quyền đất ngoại giao, lợi dụng sự kiềm chế nước lẫn nhau giữa Anh – Pháp để giữ độc lập. Tính chất: Cái cách manh tính chất Xiêm nằm giữa các vùng thuộc địa CMTS không triệt để của Anh và Pháp .Phía tây là Mianma thuộc địa của Anh  Xiêm không lệ thuộc hẳn một nước nào mà vẫn tồn tại với tư cách 1 vương quốc độc lập 4. Sơ kết bài học. - Cũng cố: Nguyên nhân nào biến Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của thực dân Phương Tây ? Vì sao những cuộc đấu tranh của nhân dân Đông Nam Á chống TD đều thất bại ?
- Dặn dò: Học bài cũ, trả lời các câu hỏi SGK và nghiên cứu bài 5. - Ra bài tập: Lập bảng niên biểu về quá trình đấu tranh chống thực dân của nhân dân ĐNA? V. RÚT KINH NGHIỆM