Lịch sử báo chí thế giới - Phần 2 (tt)

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

391
lượt xem 137
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phát thanh hiện đang được coi là loại hình truyền thông hiện đại và có sức ảnh hưởng lớn tới dư luận xã hội, có được một lượng thính giả rộng rãi. Phát thanh hiện đang cạnh tranh mạnh mẽ cùng các loại hình truyền thông khác. Tuy ra đời muộn hơn so với báo in song phát thanh có những bước phát triển nhanh chóng đáng kinh ngạc. Từ việc xuất hiện manh mún ban đầu khi mà Alexandre phát minh ra ăngten vô tuyến điện năm 1895. Trải qua những bước mày mò, tìm kiếm ứng dụng thì đến...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lịch sử báo chí thế giới - Phần 2 (tt)

CHƯƠNG II – XU HƯ NG C TH V I T NG LO I HÌNH (tt) 1. Báo phát thanh 3.1 Phát thanh trong b i c nh m i Phát thanh hi n ang ư c coi là lo i hình truy n thông hi n i và có s c nh hư ng l n t i dư lu n xã h i, có ư c m t lư ng thính gi r ng rãi. Phát thanh hi n ang c nh tranh m nh m cùng các lo i hình truy n thông khác. Tuy ra i mu n hơn so v i báo in song phát thanh có nh ng bư c phát tri n nhanh chóng áng kinh ng c. T vi c xu t hi n manh mún ban u khi mà Alexandre phát minh ra ăngten vô tuy n i n năm 1895. Tr i qua nh ng bư c mày mò, tìm ki m ng d ng thì n năm 1913 phát thanh chính th c góp m t trên th gưói truy n thông b ng s ki n là nh ng bu i phát ca nh c c a ài Lacken (B ). Sau ó trong chi n tranh th gi i l n th I, phát thanh ư c s d ng r ng rãi trong công tác truy n tin. R i m t lo t các ài phát thanh ra i ánh d u s phát tri n m nh m phát thanh trên toàn th gi i. Cho n nay thì t t c các qu c gia trên th gi i phát thanh u ã góp m t. Ngoài vi c s d ng các cách làm cũ thì phát thanh còn b t u ng d ng các công ngh cao vào trong phát thanh nh m nâng cao ch t lư ng ph c v công chúng. các qu c gia phương Tây, phát thanh r t phát tri n, v i ưu th là g n nh ch c n m t thi t b thu tín hi u nh là công chúng có th theo dõi các chương trình phát thanh, nên phát thanh ã tr nê quen thu c trong cu c s ng b n r n. M i sáng, trên ư ng i làm, trong ô tô khán gi có th b t ài nghe tin t c, tình hình giao thông… Các ài phát thanh phương tây cũng ang tích c c thay i áp ng công chúng. Trong xu th c nh tranh
gi a các lo i hình báo chí v i nhau, phát thanh cũng ang ph i tìm l i i cho mình. 3.2 Xu hư ng c a phát thanh hi n i a. Chuy n i sang phát thanh kĩ thu t s Cũng như truy n hình, phát thanh cũng ang t ng bư c chuy n i hình th c phát sóng t d ng Analog sang hình th c k thu t s . phát tri n r ng thì không th thi u y u t này, vì m t ài phát thanh m nh không th có di n ph sóng h p, ch t lư ng âm thanh kém, s chuy n t i thông tin hay b gián o n… Phát thanh hi n is ng d ng kĩ thu t s vào t t c các khâu, các công o n; t vi c trang b các phương ti n tác nghi p cho phóng viên, n vi c x lí, d ng các tác ph m hoàn ch nh, hay truy n phát sóng… Khi ngu n thu nh p thông tin t t, kh năng x lí thông tin, kh năng truy n d n t t thì ch c ch n s t o m t chương trình phát thanh t t. Hi n nay phát thanh kĩ thu t s ra i ang m ra cho phát thanh m t tương lai m i: ó là ch t lư ng âm thanh t t như CD. Không có nhi u, giao thoa, hay s c n tr b i các y u t t nhiên Khi ư c s d ng m t cách ng b s t o ta ch t lư ng phát sóng r t cao v i các lo i hình khác như PT-TH; PT- i n T . b. Xây d ng các chương trình phát thanh m M c ích là thông tin nhanh, thính gi có th tham gia tr c ti p vào n i dung chương trình, làm tăng tính i thư ng c a chương trình, tính g n gũi c a phát thanh, làm cho phát thanh gi ng như ngư i b n, m t di n àn nơi mà m i ngư i có th chia s quan ni m, ý ki n. Kinh nghi m c a các ài phát thanh l n là khi th c hi n ư c công vi c này thì s t o ra s c hút r t l n v i công chúng.
Các chương trình m có m t c i m ó là thông tin ó không ch do phóng viên cung c p mà do c công chúng, nh ng ngư i tham gia vào chương trình qua trao i cung c p do v y ngu n tin s a d ng. Hơn th thông tin ây có tính chân th c, khách quan và có kh năng thu hút thính gi theo dõi nhi u hơn. Khi có s góp m t, óng góp công s c c a công chúng theo dõi vào chương trình thì s có nhi u thông tin m i, thông tin t giá ư c khai thác, và hơn th trách nhi m v thông tin ư c chia u cho c phóng viên l n ngư i tr c ti p cung c p. Khi các chương trình m ư c th c hi n òi h i ph i có m t êkíp th c hi n chuyên nghi p, có trình , có kh năng ng bi n cao và các phương ti n, trang thi t b hi n i. c. Thay i trong cách th c truy n thông tin - Thông tin nhanh và chính xác Nhanh chính là l i th c a phát thanh so v i các lo i hình báo chí khác. N u như báo in b h ng thông tin 24 gi thì t s ra ngày hôm trư c t i s ra ngày hôm sau, các s ki n, s vi c di n ra trong th i gian gi a 2 s báo s ph i lưu l i cho t i s sau. Truy n hinh thì c n y u t c n thi t cho vi c ghi hình, vi c truy n d n do các công o n th c hi n ph c t p hơn, có nhi u công o n x lý và ph thu c vào nhi u y u t máy móc m i có th êm thông tin t i cho công chúng ư c. Còn thông tin trên phát thanh thì có th ch y liên t c trong su t kho ng th i gian phát sóng. Thông tin c a phát thanh ư c cung c p liên t c và có th ưa ra cho công chúng m i lúc, m i nơi. T vi c cung c p cho công chúng nh ng thông tin ng n g n ban u (tin) hay ưa ra nh ng l i bình lu n, ánh giá ban u. Phát thanh còn có th cung c p thông tin bên
ngoài thông qua tr t t tuy n tính v th i gian, theo ti n trình phát tri n c a s ki n, s vi c. Mu n thông tin nhanh thì ngư i làm phát thanh ph i gi i v nghi p v và có h tr c l c c a các phương ti n k thu t. Các công o n, thao tác th c hi n ph i chuyên nghi p, nhanh nh n, ch ng i phó và x lí thông tin. Có h tr c l c c a các phương ti n k thu t s giúp cho công vi c c a phóng viên có th di n ra nhanh và thu n l i, tăng tính chuyên nghi p và hi u qu c a tác ph m báo chí trên phát thanh. Cách cung c p thông tin nhanh nh t là phát th ng t c là thông tin ư c truy n t i thính gi ng th i cùng lúc v i s ki n ang di n ra… Phương th c phát thanh tr c ti p hi n nay ang ngày càng ph bi n hơn trong phát thanh hi n i. chuy n t phương th c s n xu t thông thư ng, truy n th ng sang phát thanh tr c ti p thì c n có s h tr c l c c a công ngh , phương ti n k thu t. Do ó c n ư c u tư ng b , có m t êkíp làm vi c ăn ý, chuyên nghi p. Khi s n xu t chương trình mà ph i in ra băng t thì vi c th c hi n m t chương trình phát thanh tr c ti p s khó th c hi n do mu n l y ư c m t u băng úng ch ph i quay i quay l i nhi u l n. Phát thanh hi n i ngày nay ã kh c ph c như c i m ó b ng cách s d ng vi tính. Thi t b s cho phép tính th i gian chính xác n t ng % giây. Thông tin nhanh nhưng c n ph i chính xác b i ó là y u t làm nên hình nh p cho phát thanh, t o nên ni m tin cho công chúng vào phát thanh. Thông tin chính xác chính là áp ng yêu c u thông tin s th t c a công chúng, là s tôn tr ng c a phóng viên i v i công chúng c a mình. - Vi t ng n, nói ng n, nói rõ
Thông tin trên phát thanh là thông tin ch trôi qua m t l n, không th c l i như trên báo in. C ng v i vi c theo dõi b ng thính giác có gi i h n v s lư ng, t c âm thanh. Do v y m t ngư i làm phát thanh chuyên nghi p ph i n m rõ ư c c i m này có th t o ra m t chương trình phát thanh h p d n. Khi nói trên phát thanh c n coi ó như là m t cu c trò chuy n, là m t cu c trò chuy n v i b n tri k . Ngôn ng chu n cho phát thanh là ngôn ng có s k t h p gi a ngôn ng nói và ngôn ng vi t. N u như trên báo in thì công chúng c b ng m t, và văn b n ư c so n th o nói cho nhi u ngư i nghe. Còn phát thanh là vi t cho tai nghe, vi t nói ch không c. Văn b n vi t cho phát thanh là văn b n vi t dành riêng cho phát thanh ch không th sao chép hay copy t báo in sang. Văn b n phát thanh c n rõ ràng, tránh l i nói vòng vèo, quanh co. Khi trình bày văn b n cho phát thanh c n tuân theo quy t c chung như: không in lên 2 m t, ph i ánh d u các ý quan tr ng, căn l , làm tròn s … Các tin phát thanh hi n i thư ng ch dài 1 phút: Phóng s thu thanh thì t 5 – 6 phút; ph ng v n t 3-4 phút; bình lu n t 2-3 phút là h p lí… Khi ã vi t ng n r i thì nên nói ng n t c là l i d n c n h p lí, v a Khi nói c n rõ ràng b i gi ng c là phương ti n chính truy n t i n i dung c a tác ph m phát thanh t i thính gi , do ó góp ph n t o nên s h p d n cho tác ph m ó. Các ph n m c, o n trong tác ph m phát thanh không ư c phân cách b ng cách ng t hơi, d ng hơi c a ngư i c. Do v y m b o tính chính xác c a thông tin nên c rõ. - Khai thác, s d ng tri t c i m c a phát thanh
Vi c khai thác các y u t b tr trong phát thanh giúp cho phát thanh tránh tình tr ng ài là nơi c báo cho công chúng nghe. Ph i bi n chương trình phát thanh thành m t chương trình sinh ng, h p d n ch không ph i là c d ch t báo in mà ra. Các y u t b tr c l c cho l i phát thanh là: Ti ng ng hi n trư ng: Ti ng ng hi n trư ng có hai d ng cơ b n: Ti ng ng th c c a hi n trư ng và ti ng ng ư c lưu gi trong các băng d li u. có th có ư c ch t lư ng âm thanh t t thì ph i luôn có kho d tr âm thanh Phát thanh s d ng ti ng ng hi n trư ng nh m t o s h p d n cho n i dung, tính chân th c, thuy t ph c cho thông tin c a mình, Khi ti ng ng hi n trư ng ư c s d ng t t s t o ra giao di n l n i v i thính gi , t o s sinh ng cho tác ph m. Nó giúp truy n t i ý c a tác gi và kh năng liên tư ng c a c gi ư c nâng cao hơn. Do không ư c ph tr b i hình nh nên có th t o ra kh năng hình dung, tư ng tư ng cho thính gi ư c coi là m t thành công. Âm nh c: Âm nh c ư c s d ng trong phát thanh nh m t o tính linh ho t m m m i cho thông tin và giúp thông tin n v i công chúng d dàng hơn. Theo nhà nghiên c u c a Úc thì trong m t chương trình phát thanh thì âm nh c chi m t i 35 – 45% là phù h p nh t. Âm nh c có th làm thành m t chương trình riêng ho c làm n n cho các chương trình khác. Nh c c t, nh c hi u, nh c n n… giúp cho các chương trình thêm a d ng, làm nên cái riêng, cái c trưng, là y u t h tr t o kh năng thu hút cao hơn cho các chương trình.
Trong chương trình phát thanh hi n i do có các phương ti n k thu t s do ó âm nh c ư c x lí và c t, ghép m t cách trơn tru quá, ang làm gi m d n i tính h p d n c a nh ng âm thanh m c m c. - K t h p gi a thông tin i thư ng, thông tin gi i trí và thông tin chi n u T c là c n chú tr ng t i n i dung c a chương trình. ây là y u t quan tr ng hàng u quy t nh t i vi c thành b i c a chương trình phát thanh. Khi xây d ng k ch b n cho chương trình phát thanh thì nên chú ý k t h p các y u t sao cho th t phù h p ph n ánh a d ng cu c s ng, áp ng ư c yêu c u thông tin c a công chúng thì phát thanh ph i l a ch n thông tin ph n ánh sao cho th t hi u qu . Thông tin y không ch thiên v m t lĩnh v c mà ph i ph n ánh a di n v cu c s ng, áp ng nhu c u thông tin. Do ó vi c k t h p các y u t trên là vô cùng quan tr ng. N u thông tin i thư ng cung c p cho công chúng thông tin v cu c s ng xung quanh thì thông tin gi i trí áp ng nhu c u tinh th n và thông tin chi n us nh hư ng cho dư lu n v nh ng v n có t m quan tr ng… Khi khai thác y thông tin trên thì phát thanh ã làm ư c nhi m v là tr thành m t ngư i tri k , m t ngư i d n ư ng, phù h p v i nhi u i tư ng thính gi , thu c m i l a tu i, m i ngh nghi p… Vi c dung hoà tính th i s và gi i trí s giúp cho ngư i nghe d ti p thu và không ch u áp l c khi theo dõi thông tin. Ch có xây d ng m t k ch b n hay thì m i thu hút ư c thính gi . Trên ây là các xu hư ng phát tri n c a báo Phát thanh hi n i Tuy nhiên ây ch là nh ng xu hư ng phát tri n chung mà thôi, còn trong tuỳ t ng trư ng h p, hoàn c nh, i u ki n c th s xu t hi n các xu
hư ng khác nhau. phát thanh phát tri n thì không nên áp d ng m t cách khô c ng khuôn m u mà ph i bi t ch ng, linh ho t, sáng t o. 2. Báo truy n hình Truy n hình là m t th lo i s d ng hình nh và âm thanh t o nên thông tin cung c p cho khán gi . T khi ra i và phát tri n n nay, truy n hình v n luôn t n d ng ư c nh ng l i th c a mình cung c p hình nh c a th gi i cho công chúng. Các ài truy n hình trên th gi i v n ang n l c c i ti n chương trình c a mình c nh tranh v i các lo i hình truy n thông khác ng th i cung c p cho công chúng nh ng tin t c t t nh t, nóng nh t c a th gi i xung quanh. Truy n hình khác v i các lo i hình khác ch nó òi h i ph i có hình nh và âm thanh k t h p, i u ó d n t i công ngh i theo nó cũng ph i cao hơn, u tư t n kém hơn. th c hi n m t tin t c truy n hình thì ít nh t cũng ph i có 2 ngư i cùng h p tác: m t phóng viên và m t quay phim. Trong xu th c nh tranh ngày nay, khán gi ã chán ngán nh ng tin t c khô khan, ch m ch p… do ó nhi u ài truy n hình M ã phát tri n r t nhi u chương trình truy n hình tr c ti p, nh ng chương trình tin nóng phát tr c ti p t hi n trư ng. R t thư ng g p nh ng chương trình ang phát d thì b c t ngang b i nh ng “tin nóng”… t i hi n trư ng m t s vi c nào ó, ta s th y m t phóng viên ang d n hi n trư ng tư ng thu t tr c ti p nh ng gì ang di n ra xung quanh h … khán gi trư c màn hình tivi s c m th y tò mò và chăm chú theo dõi. ó là m t bư c i m i chinh ph c khán gi . 4.1 Thách th c và gi i pháp cho truy n hình a. Thách th c c a truy n hình ngày nay
S ra i c a internet kéo theo nh ng bi n i to l n c a lĩnh v c truy n thông i chúng. R t nhi u d oán v tương lai c a ngành truy n thông s thu c v lo i hình này, v i ưu th vư t tr i c a nó là a phương ti n và tính tương tác. Theo kh o sát c a hãng nghiên c u thông tin Nielsen (M ) cho th y: vi c s d ng internet và các d ch v trên m ng trong các gia ình ã chen vào th i gian xem truy n hình c a h . Các gia ình n i m ng internet trung bình gi m 13% th i gian theo dõi truy n hình kho ng 1 ti ng m i ngày so v i các gia ình khác. ây là k t qu kh o sát 5000 gia ình M trong năm 2000. Nhi u con s th ng kê khác cho th y: khán gi thư ng xuyên c a màn nh nh cũng b t u gi m d n, k t khi h b lôi cu n b i máy tính và internet, c bi t là l p tr . Ông Marshal Cohen, chuyên gia th m nh thông tin c a hãng truy n hình AOL – Turner nh n nh r ng: “Con ngư i ang thay i, thoát kh i s quy n rũ c a các chương trình truy n hình. H thích t nghiên c u và ti p c n v i thông tin hơn là b chi ph i b i thông tin”. M c dù m i ch là nh ng nh n nh như trên và tính d oán còn phía trư c, cũng như s thay i chưa mang tính bư c ngo t nhưng ngư i ta cũng b t u lo ng i trư c s c m nh c a internet. Chính vì v y, tương t như l ch s c a vi c k t h p nhi u lo i hình báo chí trong vòng ki m soát c a m t ông ch hay m t t p oàn tư b n trư c ây, thì nay, các hãng truy n hình l n cũng mu n xích l i g n các công ty d ch v internet b ng hàng lo t nh ng h p ng chuy n s h u hay sáp nh p. M c tiêu nh m “l p chi n lư c úp vươn t i khách hàng, cung c p c truy n hình và s n ph m tương tác (t c các d ch v internet) cho m i i tư ng tiêu dùng, t tr em n ngư i l n, m i t ng l p khán gi truy n hình” – theo như l i c a Ringo Chan – giám c chi nhánh c a Turner Internationl t i H ng Kông (Công ty m c a CNN) kh ng nh.
M ng lư i truy n hình c a M cũng ã tung ra òn ph n công phù u ch ng l i các i th e d a c a mình. Qua m t lo t giao d ch mua bán nhanh chóng, các hãng truy n hình nư c này ã thôn tính nhi u công ty internet nh m t o d ng m t v trí t t trong b i c nh truy n thông m i, các website trên m ng. Nh ng v mua bán này u ph n ánh mong mu n kéo l i khán gi ang trôi v môi trư ng tương tác, a màu s c trên web. M c d u v y, t t c m i d ng l i m c ích tranh giành th ph n, khán gi và qu ng cáo. Trên th c t , hi n nay và tương lai, internet khó có th gây nguy h i cho i s ng báo chí nói chung và truy n hình nói riêng. Trong vòng 10 năm qua, k t khi bùng n internet, s lư ng phát hành, l i nhu n t qu ng cáo trên báo in v n không ng ng tăng lên, k c nh ng nư c có i u ki n phát tri n internet như M , Châu Âu. V i truy n hình, nhìn b ngoài có v b suy y u vì lư ng khán gi ngày m t gi m, nhưng trên th c t , các t p oàn truy n hình l n v n r t sung s c. Truy n hình v n là phương ti n truy n thông ph c p nh t, t dư i s ki m soát c a các tư b n k ch xù và lâu i, trong khi nhi u công ty internet còn quá non tr và kinh doanh v n thua l . M t khác, theo tài li u phân tích c a t ch c phát thanh – truy n hình châu Á – Thái Bình Dương (ABU) thì ch t lư ng audio, video qua internet hi n nay v n còn là v n c n xem xét. Âm thanh trên internet m i ch d ng m c “nghe ư c”, còn xa m i có th t ch t lư ng cao. Hình nh qua internet thư ng có khuôn hình b ng 1/16 toàn b màn nh, ch t lư ng kém và ch truy n ư c 6 hình/giây. N u so sánh v i internet thì truy n hình ch thua kém m t tương tác. Tuy nhiên trong tương lai, khi truy n hình tương tác (interactive television) hoàn thi n h th ng và ph c p thì g n như ranh gi i gi a truy n hình và internet s r t m nh t, khi mà chúng tr n l n vào nhau. Nh ng tham v ng và toan tính k trên c a các hãng
truy n hình l n nh m thâu tóm các công ty internet cũng chính là chu n b cho tương lai ó. b. Gi i pháp cho truy n hình Trư c m t, ngư i ta t m b ng lòng v i nh ng website tr c tuy n mà t t c các hãng truy n hình ư c phát sóng và nh ng thông tin b sung ư c truy n t i trên m ng theo m t cách th c khác, ã khi n cho truy n hình ngày càng phát huy s c m nh c a nó. Ngư i ta tìm c nh ng thông tin v m t s ki n nào ó ư c ưa trên m ng và n y sinh nhu c u xem hình nh v s ki n ó trên truy n hình. Ngư c l i khi xem truy n hình, khán gi b lôi cu n và thôi thúc tìm hi u v tin t c ó kĩ hơn b ng cách truy c p vào internet. Và th t khéo là, không ch b sung cho nhau v m t thông tin, cách th c ti p c n thông tin mà hai lo i hình này luôn bi t cách qu ng cáo cho nhau theo nghĩa en c a t này, vì xét cho cùng, chúng u thu c v m t hãng mà thôi. Có th k tên hàng lo t các website c a các hãng l n như là CNN.com, BBC.com, ABCnews.com, NBCi.com... Danh m c các chương trình truy n hình luôn ư c chuy n t i trên m ng, th hi n y trên thanh công c c a các trang web. Khi truy c p vào ây ngư i c s ti p c n sâu hơn nh ng v n ã ho c s phát sóng. Phát huy ưu th tương tác c a m ng tr c tuy n, các website này luôn có di n àn ngư i truy c p tham gia bàn lu n sâu hơn v các s ki n. Ví d như trong th i i m x y ra s ki n 11/9/2001 t i M , trang web ABC.news.com ã xây d ng h n m t di n àn trao i ý ki n tr c ti p v i tên g i: “C u Chúa phù h nư c M , T i sao? T i sao?”. Ch sau 3 ngày, s lư ng thông tin trao i ã lên quá con s 3 tri u. Tuy nhiên xu hư ng h p tác, h p nh t gi a truy n hình và internet không d ng l i ó, cũng không ch kh i ngu n theo ý c a các t p oàn truy n hình l n. ó còn là tham v ng c a các công ty tin h c kh ng l mà
tiêu bi u nh t là Microsoft. Bill Gates, ch nhân c a t p oàn này nhân th y r ng: trong tương lai, n u mu n gi s phát tri n th n kỳ c a Microsoft thì nh t thi t ph i n m gi l y th trư ng mà các nhà sáng ch c a ông g i là không gian truy n hình (television space). V n là ch , trong th trư ng ó, ông s chi m m t v trí l n n m c nào. Báo chí phương Tây ví s h p tác, h p nh t gi a truy n hình và internet là m t cu c hôn ph i gi a hàng lo t các t p oàn truy n thông – truy n hình n m trong tay quy n l c thông tin và các công ty tin h c v i ưu th to l n v công ngh . Trong cu c c nh tranh nh m thâu tóm tương lai c a ngành truy n thông, ph n th ng có th thu c v ông Bill Gates hay ông Ted Turner, ng nghĩa v i vi c truy n hình l i d ng Internet phát tri n ho c ngư c l i. Song ây là xu hư ng có tính t t y u, n u xét trên phương di n khoa h c công ngh thu n túy. B i ó là s k t h p c a m t lo i hình truy n thông tương tác v i m t phương ti n báo chí nghe nghìn th c s tr thành truy n thông a phương ti n. Ngư i ta ã nhìn th y: trong tương lai g n, chi c máy thu hình thông thư ng hi n nay s tr thành l c h u, thay vào ó là các thi t b a phương ti n – multimedia, ti n l i và a d ng hơn nhi u. ó là m t máy tính a ch c năng: tính toán, so n th o văn b n, tra c u thông tin, ánh c , chơi i n t , vi t và nh n email và xem hàng trăm kênh truy n hình. Khi xem truy n hình nhi u kênh, khán gi ch ng c n b m nút chuy n kênh liên h i vì bên tay ph i c a màn hình s có hàng lo t màn hình mini, hi n th cho b n bi t kênh nào hi n ang chi u gì, và lúc ó b n s d dàng l a ch n. Ví d như khi b n ang xem bóng ã, b n ch c n bám i u khi n t xa hi n th m t khuôn hình nh , gi ng như trên internet n m hai bên l màn hình, không chi m di n tích l n và v n b n theo dõi bóng á. Tuy ng th i làm các vi c như trên, ngư i ta v n thao tác nhi u vi c khác: khai thác thông
tin v m t c u th nào ó t trang web hay xem l i m t vài pha gay k t hay k t qu các tr n u khác, trao i cùng b n bè hay xem m t b n bình lu n m i c p nh t. Tuy nhiên s h i nh p gi a truy n hình và internet không có nghĩa bi n truy n hình thành m t th hình nh ng ư c chuy n t i trên m ng và hòa tan và ó. V b n ch t, m c dù c hai lo i hình d u mang tính báo chí và gi i trí. Song chi c máy vi tính là phương ti n làm vi c, trong khi máy thu hình còn là m t s n ph m văn hóa c a gia ình. Máy thu hình s ư c n i m ng internet nhưng s không làm nhi m v gi ng máy tính, vi c s d ng s d dàng hơn và d ch v c a nó ơn gi n hơn. Như v y trong gia ình v n s có c hai lo i máy k thu t tương i gi ng nhau. Khi ó, máy thu truy n hình s m b o vi c qu n lý hàng trăm kênh truy n hình, nh ng d ch v như: mua hàng qua truy n hình, các trò chơi truy n hình, ki m tra tài kho n ngân hàng… Còn máy tính s m nhi m các ch c năng ph c t p hơn như x lý, qu n lý thu nh p gia ình, x lý văn b n, h i th o, h i ngh qua m ng, x lý hình nh… Cũng như t c phát tri n c a internet, ngư i ta d oán r ng ch trong vòng m t th p k t i, m t th h truy n hình thông minh s quen thu c v i nhi u gia ình. V i công ngh s n xu t các màn hình c c m ng, b n có th treo trên tư ng m i phòng m t máy thu hình như m t b c tranh treo tư ng. B n ch c n ng i trên gh , nói lên b n mu n gì, toàn b h th ng này s th c hi n ý mu n c a b n: tìm chương trình b n thích xem, ghi l i các chương trình chưa k p xem, xem tin t c m i c p nh t… 4.2 Xu hư ng phát tri n c a truy n hình V i s c nh tranh kh c li t t các lo i hình báo chí khác, c bi t là t internet, truy n hình c n ph i t thay i b n thân mình áp ng ư c yêu c u c a công chúng hi n i cũng như t c u s ng b n thân mình. Bên
c nh vi c nâng cao ch t lư ng tin bài, ch t lư ng phát sóng… thì m t yêu c u t ra cho truy n hình là ph i t o ra ư c nh ng chương trình m i h p d n khán gi . Ta có th th y m t vài thay i c a truy n hình trong tương lai: • Truy n hình k thu t s : Gi a năm 2008 và 2012, truy n hình công ngh tương t (analogue TV) s ch m d t t i Anh hoàn toàn chuy n sang d ch v truy n hình kĩ thu t s v i ch t lư ng t t hơn. TV kĩ thu t s có th thu sóng t dây anten, v tinh, cáp ho c các ư ng dây i n tho i. chuy n sang truy n hình công ngh s , yêu c u ph i có b chuy n i xem truy n hình kĩ thu t s trên TV thông thư ng (set-top box) ho c b gi i mã cho TV. • TV nét cao: TV v i nét cao hay HDTV (High-definition television) là nh d ng m i cho phép ngư i xem có ư c nh ng hình nh s c nét, rõ ràng, màu s c trung th c, tương ph n cao và ch t lư ng âm thanh cũng t t hơn nhi u nh có thêm nhi u i m nh hơn trên t ng cm. Nh ng chi c TV ư c coi là HDTV n u màn hình có i m nh (pixel) th hi n ư c nh ng hình nh s c nét v i phân gi i 720p (1280x720 pixel) ho c 1080i (1920x1080 pixel). B n c n ph i có m t chi c HDTV và b chuy n i HD ho c b gi i mã xem ư c truy n hình kĩ thu t s . • Máy ghi hình cá nhân PVR: V i PVR (Personal video recorder), ngư i xem có th ghi l i n i dung truy n hình tr c ti p vào PC xem l i sau ó. Trong quá trình ghi l i các chương trình, chúng ta cũng có th t m d ng (pause), xem l i (replay), tua hình (fast forward)… H u h t PVR u ư c k t h p v i các d ch v TV kĩ thu t s như: Sky, Freeview
• Xem video theo yêu c u (on demand): “On demand” có nghĩa là ngư i xem có th xem danh sách các chương trình l a ch n chương trình mu n xem và không b bó bu c v th i gian xem. V i d ch v theo yêu c u, ài truy n hình s g i t i khách hàng nh ng show di n hay nh ng b phim ư c yêu thích thông qua vi c k t n i băng thông r ng nh b chuy n i cho TV. • S k t h p gi a TV và máy tính: Gì ây, vi c k t n i TV v i máy tính (PC) hay m t thi t b có th m nh n c 2 ch c năng này không còn là i u khó tư ng tư ng. Nó s m ra m t thư vi n kh ng l các o n video t m ng internet và có th xem tr c ti p chúng trên TV. i u này cũng g n gi ng như vi c s d ng b nh PC như m t chi c PVR. Ngư i tiên phong trong lĩnh v c này là Microsoft v i Media Centre. Bên c nh ó, chi c iTV c a Apple cũng mang n nh ng ti n nghi tương t . Còn ph i k t i Xbox 360 cho phép t i các show xem tr c ti p trên TV. • Truy n hình di ng: Hi n nay xem TV trên màn hình di ng là i u khá ph bi n. Nh k t n i m ng t c cao 3G, vi c t i v các gói d ch v xem tr c ti p trên di ng ơn gi n hơn bao gi h t. Các công ngh c nh tranh như: DAB-IP và DVB-H ang ư c các nhà s n xu t i n tho i ưa vào thu hút nhi u hơn n a khách hàng. Cũng như i n tho i, vi c xem show trên iPod và máy nghe nh c MP3 ngày càng ph bi n hơn. (Hi n nay Vi t Nam khái ni m truy n hình theo yêu c u, truy n hình th c t và truy n hình tương tác v n còn có s l n l n v i nhau, th c t ó là 3 hình th c hoàn toàn khác nhau.) a. Truy n hình theo yêu c u (on-demand)
Truy n hình theo yêu c u là d ch v mà khán gi có th t mình l a ch n chương trình yêu thích xem mà không ph i ph thu c vào gi phát c a ài truy n hình. T năm 1991, Microsoft ã mu n ưa máy i n toán vư t xa các lo i máy PC thư ng và hư ng c bi t v truy n hình tương tác mà h r t thích kh năng th c hi n vi c xem video theo yêu c u (video on demand). H u qu t c thì c a vi c này là làm cho các c a hàng thuê băng ĩa b l i th i ph i óng c a. Microsoft t nh n cho mình s m ng ph i phát minh l i truy n hình, theo ó, h ph i chuy n i m t phương ti n báo chí mang tính gi i trí, giáo d c chuy n t o ra m t s th ng, u o i, n ngư i xem thành m t phương ti n có kh năng kích thích cac ph n ng c a ông o khán gi . th c hi n m c ích ó, Microsoft lao vào nghiên c u truy n hình tương tác nhưng không thành công. Trong khi ó, năm 1995, t p oàn Time Warner c a ông Ted Turner ã ưa ra bi u di n m t mô hình thí nghi m truy n hình tương tác có th v a thu ư c các chương trình truy n hình, v a có th yêu c u chi u nh ng b phim khá gi yêu thích, v a có th t mua vé máy bay, t phòng khách s n… Nh ng vi c này th c hi n ư c nh có b ph n thi t b server (cho phép truy c p d li u tr c ti p) và nh h p setto t trên máy thu hình. Tr ng i chính c a nó còn quá c ng k nh và giá quá cao: 8000$ cho chi c h p setto. Bill Gates ã nhanh nh y nh n ra r ng: ch có m ng internet m i là chìa khóa giúp Microsoft bư c vào lĩnh v c kinh doanh truy n hình m t cách v ng ch c. V i 425 tri u USD, Bill Gates mua ngay công ty i n t WebTV Sun chuyên s n xu t các thi t b i nt h th ng, bi n nó thành m t phòng thí nghi m t t nh t c a truy n hình tương tác. M c tiêu c a Microsoft là thi t k chi c h p webtv, cho phép truy c p các website t máy thu hình bình thư ng v i giá ch kho ng 199 USD.
N u Microsoft thành công trong vi c s n xu t lo i máy thu hình kèm theo m t s thi t b cho phép v a xem ư c các chương trình truy n hình thông thư ng, v a s d ng ư c như máy i n toán, v a là máy truy n hình tương tác thì có nghĩa là công ty này s chi m ư c v trí m nh trong lĩnh v c truy n hình, nh hư ng và l i nhu n s tăng r t nhanh ng th i th l c c a Bill Gates s ư c nâng cao. N u như không lâu trư c ây, truy n thông i chúng (mass media) là s th ng tr c a m t tam u ch bao g m Báo in, Truy n hình và Phát thanh thì hôm nay, v i s ra i và tương h c a Internet, ư ng truy n băng thông r ng và công ngh không dây, th gi i ang ch ng ki n s soán ngôi c a m t tam u ch m i trong truy n thông, ó là Truy n hình, Internet và Mobile. May m n thay, v i nh ng c thù v vi c truy n hình nh và kh năng thích ng cao cho tương tác. “ ch ” truy n hình v n và s luôn là m t kênh thông tin quan tr ng b c nh t trong b ba này. Hơn th n a, khác v i giai o n phân m nh trư c ây v i báo in, v i phát thanh, truy n hình ngày nay hoàn toàn có th k t n i, dùng chung t p khán gi và phân chia quy n l i v i hai hình th c nghe nhìn m i này, t ó t o ra vô s giá tr gia tăng trên c ba mô hình. Xu hư ng và hi n tr ng c a th gi i, ó là vi c ba hình th c nghe nhìn th h m i này ang k t n i t v m t i m chung. V y trong b i c nh c a Vi t Nam, chúng ta ang có nh ng gì trong tay? Mobile Truy n hình Hình th c s d ng SMS tác ng lên chương trình truy n hình trong th i gian g n ây ang như n m sau mưa v i hàng lo t các công ty khai thác các d ch v giá tr gia tăng trên các thi t b di ng. Có th nói ây là hình th c ph bi n và hi u qu nh t trong vi c khai thác truy n hình tương tác Vi t Nam. Tuy nhiên, v i cách th c khai thác t và na ná
gi ng nhau dàn tr i trên m i chương trình truy n hình, s nhàm chán và th ơ c a khán gi i v i lo i hình d ch v này ã manh nha xu t hi n. Truy n hình Mobile V i vi c công ngh WiMax s tri n khai s m Vi t Nam, cho phép các thi t b không dây có th truy c p ư ng truy n t c cao, vi c xem nh ng chương trình truy n hình tr c ti p trên Mobile ang d n tr nên t c t Internet Truy n hình Máy tính PC v i kh năng tương tác tr c ti p lên Internet cung c p nh ng công c m i cho vi c tương tác truy n hình m t khi Internet và truy n hình ã k t n i. Thay cho các hình th c tương tác c i n như thư ph n h i hay i n tho i c nh, chúng ta hãy nghĩ n t t nh ng gì chúng ta tương tác ư c v i Internet cũng s chính là nh ng gì chúng ta tương tác ư c v i truy n hình. ó là kh năng ph n h i thông i p tr c ti p, tr c tuy n, ó là kh năng g i âm thanh và th m chí c hình nh tr c ti p lên truy n hình. Truy n hình Internet. IPTV cũng như Internet Television ã r m r ch xu t hi n Vi t Nam cùng v i các giao th c truy n video tr c ti p (streaming), các giao th c phân ph i ngang hàng (P2P sharing) ang hoàn thi n m ra nh ng hình th c m i trong vi c xem truy n hình. Khán gi ã có th xem tr c ti p chương trình c a VTV, VTC… ư c ngay tr c ti p trên trang ch cũng như download nh ng chương trình truy n hình s thông qua nh ng m ng ngang hàng mà VNN-TV là m t trong nh ng ví d u tiên c a nh ng nhà cung c p d ch v Video theo yêu c u (VOD - Video On Demand), hình th c xem TV r t ph bi n t i B c M . Ba hình th c truy n thông th h m i ang k t n i h i t , t o ra nhi u d ch v giá tr gia tăng cho khán gi nhưng cũng t o ra không ít thách
th c cho ngư i làm truy n hình. Rõ ràng 3 hình th c truy n thông th h m i ang k t n i h i t , t o ra vô vàn d ch v giá tr gia tăng trên b n thân m i lo i hình, Truy n hình theo yêu c u iTV IPTV (Internet Protocol Television) là d ch v truy n t i hình nh k thu t s t i ngư i s d ng qua giao th c Internet v i k t n i băng thông r ng - ADSL. Nó thư ng ư c cung c p k t h p v i VoIP và truy n d li u nên còn ư c g i là công ngh tam giác (d li u, âm thanh và hình nh). Tính tương tác cao Bên c nh các kênh truy n hình như các lo i truy n hình analog và truy n hình cáp khác, IPTV cho phép cung c p các d ch v kèm theo như Video theo yêu c u (VoD - Video on demand), Truy n hình theo yêu c u (TVoD), c báo trên TV (iNews), Âm nh c theo yêu c u (iMusic), Phát thanh tr c tuy n (iRadio), Lưu tr tr c tuy n (iStorage), G i tin nh n qua TV (iMessenger), Chia s Video (Clip4U) và b u ch n (Voting)... mà các d ng truy n hình t trư c n nay bao g m analog, cáp hay truy n hình k thu t s không có ư c. Truy n hình: D dàng theo dõi l ch phát sóng T công ngh tương tác EPG c a IPTV, ngư i dùng có th xem l ch phát ngày hôm ó cũng như nh ng ngày ti p theo trên TV, ng th i có th d dàng xem hi n th tên chương trình ang phát cũng như ngày gi b t u c a chương trình k ti p. Ch c năng t gi cho phép t s n chương trình mu n xem và n úng gi ó, TV s t ng chuy n sang kênh ã ch n. VoD và TVoD – Phim và truy n hình theo yêu c u ây là d ch v xem phim theo yêu c u, v i kho phim nh chương trình các lo i ư c lưu tr trên máy ch c a nhà cung c p. So v i các b phim ư c phát sóng trên truy n hình analog, truy n hình cáp hay truy n
hình k thu t s , d ch v này có nh ng ưu i m vư t tr i như kh năng cung c p lư ng phim nh không h n ch , ch n l a phim mu n xem và tua t i, tua lui, d ng hình như khi xem DVD. iMusic – Nghe nh c theo yêu c u: áp ng nhu c u v Nghe – Nhìn, d ch v này cho phép lưu các album âm nh c trên máy ch ngư i dùng t do l a ch n, tìm ki m và lên danh sách các bài hát riêng cho mình. S lư ng bài hát lưu tr là không h n ch . iNews – c báo trên TV: H u ích và ơn gi n khi k t h p TV v i báo i n t . ây là m t d ch v liên thông v i báo i n t và ngư i dùng s c báo trên TV tùy thích mà không c n ph i s d ng máy vi tính r i truy c p web báo i n t xem. S vư t tr i v công ngh tương tác th h m i này còn kh năng giao ti p gi a nh ng ngư i s d ng h th ng v i nhau qua các d ch v iMessenger và Voting: g i và nh n tin nh n, cùng tham gia các chương trình bình ch n qua TV b ng cách b m tr c ti p trên i u khi n t xa. iKaraoke, d ch v Karaoke gia ình tích h p vào b gi i mã cũng s ư c phát tri n r ng rãi nh m th a mãn th hi u c a nh ng khách hàng yêu ca hát trong tương lai g n. V i các tính năng n i tr i, trên th gi i IPTV ang chi m th ph n ngày càng l n, nh t là các nư c có h t ng ADSL phát tri n. Theo các chuyên gia, trong 5 năm t i IPTV s y lùi các lo i d ch v truy n hình truy n th ng, truy n hình cáp và d n u trong lĩnh v c truy n thông truy n hình. Vi t Nam, các ng ư ng gi a 3 hình th c này cũng ã thông xe, như v y bài toán t ra cho ngư i làm truy n hình ch còn là s d ng lo i xe gì, i như th nào khai thác t i a h t ng mà thôi. Câu tr l i có l n m kh năng tương tác trong n i dung. (Chongchongtv.com)