Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Hình thành và phát triển khái niệm chuyển hoá vật chất và năng lượng trong dạy học sinh học ở trường phổ thông

1<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI<br /> <br /> TRẦN HỮU LƢỢNG<br /> <br /> HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KHÁI NIỆM<br /> CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƢỢNG TRONG<br /> DẠY HỌC SINH HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC<br /> <br /> HÀ NỘI – 2016<br /> <br /> 2<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI<br /> <br /> TRẦN HỮU LƢỢNG<br /> <br /> HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KHÁI NIỆM<br /> CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƢỢNG TRONG<br /> DẠY HỌC SINH HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG<br /> Chuyên ngành: Lý luận và phƣơng pháp dạy học bộ môn Sinh học<br /> Mã số chuyên ngành: 62.14.01.11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC<br /> <br /> Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Đức Thành<br /> <br /> HÀ NỘI – 2016<br /> <br /> 3<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.<br /> Các kết quả, số liệu trình bày trong luận án là trung thực và chƣa<br /> đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nào khác.<br /> Hà Nội, ngày 10 tháng 12 năm 2016<br /> Tác giả<br /> <br /> Trần Hữu Lƣợng<br /> <br /> 4<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Luận án đƣợc hoàn thành tại Bộ môn Phƣơng pháp dạy học Sinh học,<br /> Khoa Sinh học, Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội. Trong quá trình nghiên<br /> cứu tôi đã nhận đƣợc những sự giúp đỡ vô cùng quý báu của các tập thể và<br /> cá nhân.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo hƣớng dẫn khoa học:<br /> PGS.TS. Nguyễn Đức Thành đã tận tâm giúp đỡ, hƣớng dẫn tôi trong quá<br /> trình nghiên cứu, thực hiện đề tài.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể bộ môn phƣơng pháp dạy học, khoa<br /> Sinh học, Phòng sau đại học, Ban Giám hiệu Trƣờng Đại Học Sƣ Phạm Hà<br /> Nội đã tạo mọi điều kiện cho tôi học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các Thầy Cô, các em học<br /> sinh ở các trƣờng THPT tham gia vào quá trình khảo sát và thực nghiệm sƣ<br /> phạm, các giáo viên đã gửi ý kiến đóng góp để luận án đƣợc hoàn thiện hơn.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, gia đình và bạn bè đã luôn<br /> động viên, khuyến khích tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.<br /> Hà Nội, ngày10 tháng 12 năm 2016<br /> Tác giả<br /> <br /> Trần Hữu Lƣợng<br /> <br /> 5<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................. 9<br /> DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................................. 10<br /> DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................................................................................... 11<br /> DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................................... 12<br /> PHẦN 1. MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1<br /> 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................... 1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................................... 3<br /> 3. Giả thuyết khoa học ....................................................................................................... 3<br /> 4. Đối tƣợng nghiên cứu .................................................................................................... 3<br /> 5. Khách thể nghiên cứu .................................................................................................... 3<br /> 6. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................................... 3<br /> 7. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................................... 4<br /> 8. Giới hạn của đề tài ......................................................................................................... 5<br /> 9. Đóng góp của đề tài ....................................................................................................... 5<br /> 10. Cấu trúc của luận án .................................................................................................... 5<br /> PHẦN 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................................. 6<br /> Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...................................... 6<br /> 1.1. TỔNG QUAN NHỮNG NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI...............................6<br /> 1.1.1. Nghiên cứu về hình thành và phát triển KN trong dạy học trên thế giới......................... 6<br /> 1.1.1.1. Những nghiên cứu về hình thành và phát triển KN ................................................ 6<br /> 1.1.1.2. Những nghiên cứu về hình thành và phát triển KN trong dạy học nói chung và dạy<br /> học SH nói riêng................................................................................................................ 8<br /> 1.1.2. Nghiên cứu về hình thành và phát triển KN trong dạy học ở Việt Nam .................. 12<br /> 1.1.2.1. Những nghiên cứu về hình thành và phát triển KN .............................................. 12<br /> 1.1.2.2. Những nghiên cứu về hình thành và phát triển KN trong dạy học nói chung và dạy<br /> học SH nói riêng.............................................................................................................. 13<br /> 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KN CHVC VÀ NL<br /> TRONG DHSH Ở PHỔ THÔNG ..............................................................................................20<br /> 1.2.1. Bản chất của KN .................................................................................................... 20<br /> 1.2.2. Cấu trúc lôgic của KN ........................................................................................... 21<br /> 1.2.3. Vai trò của KN ....................................................................................................... 22<br /> <br />