Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Rèn luyện cho sinh viên kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở tiểu học

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI<br /> <br /> LÊ THỊ TUYẾT TRINH<br /> <br /> RÌn luyÖn cho sinh viªn kÜ n¨ng ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh<br /> trong d¹y häc m«n To¸n ë tiÓu häc<br /> Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học bộ môn Toán<br /> Mã số: 62.14.01.11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS.TS. Trần Trung<br /> 2. PGS.TS. Chu Cẩm Thơ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2017<br /> <br /> i<br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của<br /> riêng tôi. Các kết quả nêu trong luận án là trung thực và chưa<br /> từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Lê Thị Tuyết Trinh<br /> <br /> ii<br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Tác giả xin chân thành cảm ơn Phòng Sau đại học; Khoa Toán – Tin, Trường<br /> Đại học sư phạm Hà Nội và Trường Đại học Đồng Tháp đã giúp đỡ tác giả trong<br /> quá trình nghiên cứu và thực hiện luận án.<br /> Tác giả xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS Trần Trung, Học viện<br /> Dân tộc và PGS.TS Chu Cẩm Thơ, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam đã nhiệt<br /> tình hướng dẫn cho tác giả trong suốt quá trình thực hiện luận án.<br /> Tác giả xin được trân trọng cảm ơn các trường đại học có đào tạo giáo viên<br /> tiểu học và bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ tác giả thực hiện luận án.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Lê Thị Tuyết Trinh<br /> <br /> iii<br /> MỤC LỤC<br /> MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1<br /> 1. Lý do chọn đề tài .....................................................................................................1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu ...............................................................................................4<br /> 3. Đố i tươ ̣ng và khách thể nghiên cứu ........................................................................4<br /> 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................4<br /> 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................................4<br /> 6. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................5<br /> 7. Đóng góp mới của luận án ......................................................................................5<br /> 8. Những luận điểm đưa ra bảo vệ ..............................................................................5<br /> 9. Cấu trúc của luận án ................................................................................................6<br /> Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN .....................................................7<br /> 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................7<br /> 1.1.1. Những nghiên cứu trên thế giới ....................................................................7<br /> 1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam...................................................................11<br /> 1.2. Mục tiêu dạy học môn Toán ở tiểu học và đặc điểm tâm lý của học sinh<br /> tiểu học ở Việt Nam ..................................................................................................13<br /> 1.2.1. Mục tiêu dạy học môn Toán ở tiểu học ......................................................13<br /> 1.2.2. Đặc điểm tâm lý của học sinh tiểu học .......................................................15<br /> 1.3. Đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở Tiểu học ...................................17<br /> 1.3.1. Các khái niệm ...............................................................................................17<br /> 1.3.2. Vai trò của đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở Tiểu học ..........21<br /> 1.3.3. Một số đặc điểm của đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở tiểu học.......25<br /> 1.3.4. Nội dung đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở Tiểu học.............26<br /> 1.3.5. Một số phương pháp và kĩ thuật đánh giá quá trình trong dạy học môn<br /> Toán ở tiểu học .....................................................................................................27<br /> 1.4. Kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở Tiểu học cần rèn<br /> luyện cho sinh viên....................................................................................................42<br /> 1.4.1. Kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán......................................42<br /> 1.4.2. Kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán ở tiểu học cần rèn<br /> luyện cho sinh viên....................................................................................................43<br /> <br /> iv<br /> 1.4.3. Rèn luyện kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn Toán cho sinh viên<br /> ngành giáo dục tiểu học ...............................................................................................50<br /> 1.4.4. Các mức độ hình thành kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn<br /> Toán cho sinh viên ngành Giáo dục tiểu học ............................................................53<br /> 1.5. Thực trạng rèn luyện cho sinh viên kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học<br /> môn Toán ở tiểu học ...................................................................................................59<br /> 1.5.1. Thực trạng nhận thức của sinh viên ngành Giáo dục tiểu học về đánh<br /> giá quá trình trong dạy học môn Toán ..................................................................59<br /> 1.5.2. Thực trạng thể hiện kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học môn<br /> Toán của sinh viên ngành Giáo dục tiểu học ........................................................67<br /> 1.5.3. Thực trạng rèn luyện cho sinh viên ngành Giáo dục tiểu học kĩ năng đánh<br /> giá quá trình trong dạy học môn Toán một số trường đại học ở Việt Nam ................69<br /> 1.5.4. Một số nhận xét...........................................................................................71<br /> Kết luận chương 1 ...................................................................................................71<br /> Chương 2: BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN CHO SINH VIÊN KĨ NĂNG<br /> ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở TIỂU HỌC ..73<br /> 2.1. Định hướng xây dựng biện pháp tổ chức rèn luyện kĩ năng đánh giá quá<br /> trình trong dạy học môn Toán ở tiểu học cho sinh viên............................................73<br /> 2.1.1. Định hướng 1: Tôn trọng nội dung chương trình đào tạo của ngành học<br /> và các nguyên tắc dạy học bộ môn .......................................................................73<br /> 2.1.2. Định hướng 2: Phù hợp với trình độ, nhu cầu và hứng thú lĩnh hội, tiếp<br /> nhận của sinh viên, phù hợp đặc điểm của giáo viên dạy Toán tiểu học..............73<br /> 2.1.3. Định hướng 3: Tổ chức hướng dẫn cho sinh viên thực hiện việc tự học,<br /> tự rèn luyện là chủ yếu ..........................................................................................74<br /> 2.2. Biện pháp rèn luyện cho sinh viên kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học<br /> môn Toán ở tiểu học..................................................................................................75<br /> 2.2.1. Biện pháp 1: Cung cấp kiến thức về đánh giá quá trình trong dạy học môn<br /> Toán ở tiểu học và bước đầu rèn luyện kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học<br /> thông qua phân tích các Video ngắn về dạy học Toán ở tiểu học ................................75<br /> 2.2.2. Biện pháp 2: Tổ chức cho sinh viên thực hành kĩ năng đánh giá quá<br /> trình trong dạy học môn Toán trên lớp học sinh tiểu học giả định .......................92<br /> <br />