Luận án Tiến sĩ Vật lý: Nghiên cứu dòng điện xích đạo (EEJ) từ số liệu vệ tinh CHAMP và từ số liệu mặt đất ở khu vực Việt Nam và các vùng lân cậ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ<br /> CÔNG NGHỆ VIỆT NAM<br /> <br /> HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ<br /> <br /> LÊ TRƯỜNG THANH<br /> <br /> NGHIÊN CỨU DÒNG ĐIỆN XÍCH ĐẠO (EEJ) TỪ SỐ LIỆU<br /> VỆ TINH CHAMP VÀ TỪ SỐ LIỆU MẶT ĐẤT Ở KHU VỰC<br /> VIỆT NAM VÀ CÁC VÙNG LÂN CẬN<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ VẬT LÝ<br /> <br /> Hà Nội – 2015<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ<br /> CÔNG NGHỆ VIỆT NAM<br /> <br /> HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ<br /> <br /> LÊ TRƯỜNG THANH<br /> <br /> NGHIÊN CỨU DÒNG ĐIỆN XÍCH ĐẠO (EEJ) TỪ SỐ LIỆU<br /> VỆ TINH CHAMP VÀ TỪ SỐ LIỆU MẶT ĐẤT Ở KHU VỰC<br /> VIỆT NAM VÀ CÁC VÙNG LÂN CẬN<br /> <br /> Chuyên ngành: Vật lý địa cầu<br /> Mã số: 62 44 01 11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ VẬT LÝ<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> 1. PGS. TS. HÀ DUYÊN CHÂU<br /> 2. TS. LÊ HUY MINH<br /> <br /> Hà Nội - 2015<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết<br /> quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố dưới bất kỳ<br /> hình thức nào.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Lê Trường Thanh<br /> <br /> Lời cảm ơn<br /> Luận án được hoàn thành tại Phòng Địa từ - Viện Vật lý địa cầu, dưới sự<br /> hướng dẫn khoa học của PGS. TS. Hà Duyên Châu và TS. Lê Huy Minh. NCS xin<br /> được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thày hướng dẫn đã tận tình chỉ bảo, quan<br /> tâm giúp đỡ, động viên hết lòng trong thời gian làm luận án này.<br /> NCS xin chân thành cảm ơn TS. Yves Cohen, TS. Doumouya, TS. Mazaudier<br /> Christine đã đóng góp ý kiến khoa học và xây dựng cấu trúc của luận án cũng như<br /> cung cấp số liệu và tài liệu tham khảo để hoàn thành luận án này.<br /> NCS xin chân thành cám ơn ban Lãnh đạo, Hội đồng Khoa học Viện Vật lý<br /> địa cầu và Viện Vật lý Địa cầu Paris đã quan tâm và tạo mọi điều kiện cho chúng tôi<br /> được học tập và nâng cao trình độ ở trong và ngoài nước.<br /> NCS xin chân thành cảm ơn tập thể phòng Địa từ, phòng Quản lý tổng hợp,<br /> các đồng nghiệp và bạn bè ở Viện Vật lý địa cầu đặc biệt là các đồng nghiệp ở các<br /> đài địa từ đã quan tâm, giúp đỡ quý báu và hiệu quả trong quá trình thu thập số liệu<br /> cũng như hoàn thiện luận án.<br /> Cám ơn sự hỗ trợ của các đề tài Cơ bản mã số: 105.01.42.09 và 105.99.74.09;<br /> chương trình hợp tác: “Nghiên cứu Vật lý địa cầu trong mối quan hệ Mặt Trời - Trái<br /> Đất, nghiên cứu trường từ ở Việt Nam” (PICS 3366) giữa Viện Vật lý địa cầu Hà<br /> Nội (Việt Nam) và Trung tâm nghiên cứu môi trường Trái Đất và các Hành Tinh<br /> (Pháp).<br /> NCS trân trọng cám ơn những sự giúp đỡ quý báu này.<br /> Hà Nội, ngày tháng<br /> <br /> năm 2015<br /> <br /> NCS. Lê Trường Thanh<br /> <br /> i<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> <br /> iv<br /> <br /> DANH MỤC CÁC BẢNG<br /> <br /> iv<br /> <br /> DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ<br /> <br /> v<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1<br /> <br /> 1. Tính cấp thiết của luận án<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2. Mục tiêu của luận án<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3. Nhiệm vụ của luận án<br /> <br /> 2<br /> <br /> 4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> 2<br /> <br /> 5. Những luận điểm bảo vệ<br /> <br /> 3<br /> <br /> 6. Những điểm mới của luận án<br /> <br /> 3<br /> <br /> 7. Cơ sở tài liệu và phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> 3<br /> <br /> 8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn<br /> <br /> 4<br /> <br /> 9. Cấu trúc của luận án<br /> <br /> 4<br /> <br /> 10. Kết quả liên quan đến luận án đã được công bố<br /> <br /> 5<br /> <br /> CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU DÒNG ĐIỆN XÍCH ĐẠO,<br /> TỪ TRƯỜNG BÌNH THƯỜNG VÀ SỐ LIỆU NGHIÊN CỨU 6<br /> 1.1 Một số kết quả nghiên cứu về EEJ ở trong và ngoài nước<br /> <br /> 7<br /> <br /> 1.1.1 Một số kết quả nghiên cứu EEJ trên thế giới<br /> <br /> 8<br /> <br /> 1.1.2 Một số kết quả nghiên cứu EEJ tại Việt Nam<br /> <br /> 16<br /> <br /> 1.1.3 Một số mô hình biểu diễn EEJ<br /> <br /> 19<br /> <br /> 1.2 Về nghiên cứu TTBT cho khu vực Việt Nam và lân cận<br /> <br /> 20<br /> <br /> 1.2.1 Một số mô hình TTBT cho khu vực Việt Nam và lân cận<br /> <br /> 20<br /> <br /> 1.2.2 Sử dụng phương pháp SCHA để tính TTBT cho một khu vực<br /> <br /> 23<br /> <br /> 1.3 Số liệu phục vụ nghiên cứu<br /> <br /> 26<br /> <br /> 1.3.1 Quan sát trường từ bằng các vệ tinh<br /> <br /> 26<br /> <br /> 1.3.2 Vệ tinh CHAMP<br /> <br /> 29<br /> <br /> 1.3.2.1 Mục đích và nhiệm vụ của vệ tinh CHAMP<br /> <br /> 29<br /> <br /> 1.3.2.2 Các thông số chính của vệ tinh CHAMP<br /> <br /> 30<br /> <br />