Luận văn Thạc sĩ Du lịch học: Khai thác sản phẩm du lịch văn hóa vùng ven biển Thanh hóa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là hệ thống hóa các tài nguyên có thể khai thác để phát triển du lịch. Đồng thời đưa ra một số giải pháp nhằm kiến nghị nâng cao hiệu quả phát triển sản phẩm du lịch văn hóa vùng ven biển Thanh hóa. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Du lịch học: Khai thác sản phẩm du lịch văn hóa vùng ven biển Thanh hóa

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN THỊ THÚY VÂN KHAI THÁC SẢN PHẨM DU LỊCH VĂN HÓA VÙNG VEN BIỂN THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH HỌC Hà Nội, 2008 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN THỊ THÚY VÂN KHAI THÁC SẢN PHẨM DU LỊCH VĂN HÓA VÙNG VEN BIỂN THANH HÓA Chuyên ngành: Du lịch (Chương trình đào tạo thí điểm) LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN PHẠM HÙNG Hà Nội, 2008 2
Môc lôc Trang Trang phô b×a ..................................................................................................... Môc lôc…………. ............................................................................................... Lêi cam ®oan ....................................................................................................... Danh môc c¸c ký hiÖu viÕt t¾t .......................................................................... Më ®Çu ........................................................................................................... .. Ch¬ng 1: Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa ...................... ……………………………………………….4 1.1 Mét sè kh¸i niÖm .......... ........................................................................... 3 1.2. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t Thanh Ho¸ vµ vïng ven biÓn Thanh Ho¸…….10 1.3. Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa tiªu biÓu vïng ven biÓn Thanh Ho¸......23 1.3.1. Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa truyÒn thèng……………………….....23 1.3.2. Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa mang tÝnh hiÖn ®¹i...……….................32 TiÓu kÕt ch¬ng 1 .................……………………………………………..34 Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Ho¸……………………………………………………36 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch tØnh Thanh Ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa………………………36 2.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch tØnh Thanh Hãa…...36 2.1.2. Kh¸i qu¸t s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn…………….43 2.1.3. C¸c ch¬ng tr×nh du lÞch khai th¸c yÕu tè tµi nguyªn DLVH…..49 ii
2.2. Thùc tr¹ng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa…………………………………………………………………………52 2.2.1. §Æc ®iÓm cña hÖ thèng tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa ®îc khai th¸c trong kinh doanh du lÞch………………………………………………….52 2.2.2. Thùc tr¹ng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸………………...53 2.2.3. HÖ thèng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt phôc vô du lÞch……………….62 2.2.4. HÖ thèng dÞch vô trong khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa…...67 2.2.5. Nguån nh©n lùc phôc vô du lÞch..................................................72 2.2.6. Ho¹t ®éng khai th¸c tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa thµnh s¶n phÈm DLVH cña c¸c DNLH………………………………………………...74 2.2.7. Qu¶ng b¸ xóc tiÕn ……………………………………………...76 2.2.8. An toµn du lÞch…………………………………………………77 2.2.9. V¨n hãa giao tiÕp øng xö……………………………………….79 2.3. §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng khai th¸c c¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸…..81 2.3.1. §iÓm thuËn lîi………………………………………………….82 2.3.2. §iÓm h¹n chÕ…………………………………………………..82 TiÓu kÕt ch¬ng 2…………...……………………………………………..86 Ch¬ng 3: mét sè kiÕn nghÞ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Hãa……87 3.1. §Þnh híng ph¸t triÓn du lÞch tØnh Thanh Hãa……………………..87 3.2. §Þnh híng khai th¸c vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn.................................. ……………………………………………...89 iii
3.3. Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng cêng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn………………………………………………………………92 3. 4. Mét sè khiÕn nghÞ…………………………………………………...104 3.4.1. KhuyÕn nghÞ ®èi víi c¬ quan qu¶n lý…………………………104 3.4.2. KhuyÕn nghÞ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp du lÞch……...………...106 TiÓu kÕt ch¬ng 3………...………………………………………………107 KÕt luËn……………………………………………………………….108 Tµi liÖu tham kh¶o………………………………………………...109 Phô lôc…………………………………………………………………111 iv
Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t KDL : Kh¸ch du lÞch DSVH : Di s¶n v¨n hãa THCN : Trung häc chuyªn nghiÖp UBND : Uû ban nh©n d©n GDP : Tæng s¶n phÈm quèc néi KT-XH : Kinh tÕ - x· héi DLVH : Du lÞch v¨n hãa Môc lôc b¶ng biÓu: B¶ng 2.1 .......................................................................................................... 38 B¶ng 2.2 ..........................................................................................................39 B¶ng 2.3 ...........................................................................................................52 B¶ng 2.4 ...........................................................................................................61 B¶ng 2.5 ........................................................................................................... 62 B¶ng 2.6 ...........................................................................................................71 BiÓu ®å: 2.1…………………………………………………………………52 v
më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, du lÞch v¨n ho¸ ®· vµ ®ang trë thµnh xu híng phæ biÕn cña du lÞch toµn thÕ giíi. H¬n n÷a, du lÞch v¨n ho¸ cßn ®îc xem lµ s¶n phÈm ®Æc thï cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Víi nÒn t¶ng vµ qui m« ph¸t triÓn kh«ng lín, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn kh«ng cã thÕ m¹nh x©y dùng nh÷ng ®iÓm du lÞch ®¾t tiÒn, nh÷ng trung t©m gi¶i trÝ tÇm cì vµ hiÖn ®¹i, ®å sé nh c¸c níc ph¸t triÓn. Du lÞch ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn dùa vµo nguån du lÞch tù nhiªn vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. §èi víi níc ta, du lÞch v¨n ho¸ còng ®- îc x¸c ®Þnh nh mét trong nh÷ng lo¹i h×nh du lÞch cã thÕ m¹nh vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn lín. Thanh Ho¸ ®îc mÖnh danh lµ m¶nh ®Êt "§Þa linh nh©n kiÖt", n¬i ph¸t tÝch cña "Tam v¬ng nhÞ chóa", lµ vïng ®Êt cã truyÒn thèng lÞch sö oai hïng trong chèng giÆc ngo¹i x©m, cã nhiÒu danh nh©n v¨n ho¸ tiªu biÓu cïng víi nh÷ng di s¶n ®éc ®¸o - ®ã lµ nh÷ng tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa hÊp dÉn du kh¸ch ®Õn tham quan, nghiªn cøu Cïng víi nh÷ng bíc ph¸t triÓn cña ®Êt níc, ®Ó l¹i cho Thanh Ho¸ nãi chung, vïng ven biÓn Thanh Hãa nãi riªng mét lîng lín c¸c di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸, danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng lµm say lßng nh÷ng du kh¸ch tíi th¨m. Ngoµi ra, gièng mçi vïng trong c¶ níc, vïng ven biÓn Thanh Ho¸ cã b¶n s¾c v¨n ho¸ ®Þa ph¬ng ®Æc s¾c, ®· t¹o ra nh÷ng nÐt riªng so víi vïng kh¸c ®îc thÓ hiÖn qua lÔ héi, phong tôc tËp qu¸n, nghÒ, lµng nghÒ. §©y lµ nguån tµi nguyªn du lÞch kh¸ phong phó vµ mang ®Ëm nÐt v¨n hãa cña ng d©n vïng ven biÓn, hiÖn ®· vµ ®ang ®îc khai th¸c thµnh s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa. §Æc biÖt, khi du lÞch Thanh Hãa ®ang cè g¾ng ®a d¹ng hãa c¸c s¶n phÈm du lÞch nh»m thu hót kh¸ch du lÞch vµ triÓn ph¸t du lÞch tØnh nhµ thµnh träng ®iÓm du lÞch quèc gia, mµ ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch biÓn lµ ®iÓm nhÊn m¹nh cña du lÞch Thanh Hãa. 1
Víi nguån tµi nguyªn du lÞch phong phó vµ ®a d¹ng nh vËy cã thÓ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm du lÞch biÓn (trong ®ã cã s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa) ®Æc trng cña vïng ven biÓn Thanh Hãa lµm hµi lßng vµ tháa m·n nhu cÇu t×m hiÓu cña kh¸ch du lÞch. Tuy nhiªn, hiÖn nay do cha ®îc qui ho¹ch, chiÕn lîc trong khai th¸c vµ qu¶n lý, cho nªn s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn cha thÓ ph¸t triÓn xøng víi tiÒm n¨ng vèn cã cña nã. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa, cho nªn t¸c gi¶ ®· chän ®Ò tµi “Khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa” lµm luËn v¨n th¹c sÜ cña m×nh. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu - HÖ thèng ho¸ c¸c tµi nguyªn cã thÓ khai th¸c ®Ó ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Ho¸ - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Ho¸ - §a ra mét sè ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Ho¸. 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu - §èi tîng: Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Hãa - Ph¹m vi vµ kh«ng gian: Nghiªn cøu thùc tÕ häat ®éng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa trªn ®Þa bµn c¸c huyÖn, thÞ x· vïng ven biÓn Thanh Ho¸ (Nga S¬n, Ho»ng Hãa, HËu Léc, Qu¶ng X¬ng, TÜnh Gia, thÞ x· SÇm S¬n), vµ t¹i c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh t¹i Thanh Ho¸ vµ Hµ Néi. Ph¹m vi vÒ thêi gian: Sè liÖu, tµi liÖu sÏ thu thËp tõ thêi ®iÓm (2004 – 7/2008). C¸c ®Þnh híng ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa giai ®o¹n 2005-2010 vµ c¸c gi¶i ph¸p ®îc ®a ra trong giai ®o¹n 2005-2010 2
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu - Ph¬ng ph¸p su tÇm, tæng hîp, ph©n tÝch tµi liÖu - Ph¬ng ph¸p ®iÒn d· - Ph¬ng ph¸p pháng vÊn 5. Bè côc luËn v¨n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n ®îc chia lµm 3 ch¬ng. Ch¬ng 1: Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Ho¸ Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Ho¸ Ch¬ng 3: §Ò xuÊt, kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ vïng ven biÓn Thanh Hãa. 3
Ch¬ng 1: Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa 1.1. Mét sè kh¸i niÖm 1.1.1.Vïng ven biÓn ( Duyªn h¶i) Tríc khi t×m hiÓu vµ nghiªn cøu vÒ tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa vïng ven biÓn Thanh Hãa, chóng ta cÇn t×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm vïng ven biÓn. Tuy nhiªn, hiÖn nay cha cã nhiÒu t¸c gi¶ ®a kh¸i niÖm nµy. Theo c¸c t¸c gi¶ cuèn s¸ch “§Þa m¹o bê biÓn ViÖt Nam” th× kh¸i niÖm vïng ven biÓn lµ:“Lµ mét ®¹i lôc ®Þa ven biÓn réng lín. Mµ trªn d¶i nµy tån t¹i c¸c ®êng ®Þa h×nh ®îc t¹o bëi biÓn, c¸c mùc níc biÓn cã ®êng cao kh¸c nhau. NÕu nh trªn lôc ®Þa kh«ng cã c¸c diÖn tÝch nÆng cña ®Þa h×nh th× ranh giíi vïng ven biÓn cã thÓ lµ ®êng nèi c¸c ®Ønh vòng vÞnh. ë c¸c bê biªn giíi phÇn ranh giíi nµy cã thÓ trïng víi mÐp v¹ch däc “clif” hoÆc mÐp trong bËc thÒm biÓn. Khi ®ã thuËt ng÷ vïng ven biÓn chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt ®Þa lý tù nhiªn kh¸i qu¸t”.1 1.1.2. Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa ®îc hiÓu lµ lo¹i tµi nguyªn do con ngêi t¹o ra hay cã thÓ hiÓu nã lµ nh÷ng ®èi tîng, hiÖn tîng ®îc t¹o ra bëi con ngêi. Tuy nhiªn chØ cã nh÷ng tµi nguyªn nh©n v¨n cã søc hÊp dÉn víi du kh¸ch vµ cã thÓ khai th¸c ph¸t triÓn du lÞch ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ x· héi, kinh tÕ, m«i trêng míi ®îc gäi lµ tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa. “Tµi nguyªn du lÞch v¨n hãa gåm truyÒn thèng v¨n hãa, c¸c yÕu tè v¨n hãa, v¨n nghÖ d©n gian, di tÝch lÞch sö, c¸ch m¹ng, kh¶o cæ, kiÕn tróc, c¸c c«ng tr×nh lao ®éng s¸ng t¹o cña con ngêi vµ c¸c di s¶n v¨n hãa vËt thÓ vµ phi vËt thÓ kh¸c cã thÓ sö dông phôc vô môc ®Ých du lÞch2. 1 Lª Xu©n Hång, Lª ThÞ Kim Thoa (2007), “§Þa m¹o bê biÓn ViÖt Nam”, nxb Khoa häc TN vµ CN, tr 12. 2 LuËt du lÞch 2006, ®iÒu 13, môc 1 4
1.1.3. Du lÞch v¨n ho¸ Trong vµi chôc n¨m trë l¹i ®©y, víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ vµ khoa hoÆc kü thuËt ®· xuÊt hiÖn mét sè h×nh thøc du lÞch ®Æc thï vµ ngµy cµng trë nªn phæ biÕn. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn du lÞch v¨n hãa. §©y lµ lo¹i h×nh du lÞch mµ kh¸ch du lÞch ®Õn ®Êy nh»m môc ®Ých th¨m quan, t×m hiÓu gi¸ trÞ cña c¸c di tÝch lÞch sö – v¨n hãa, lÔ héi, phong tôc tËp vµ c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, c¸c sù kiÖn v¨n hãa do céng ®ång taä ra cã søc thu hót ®Æc biÖt víi kh¸ch du lÞch. Theo PGS. TS TrÇn §øc Thanh: “Du lÞch v¨n hãa lµ lo¹i h×nh du lÞch dùa vµo c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña mét céng ®ång hay mét nhãm d©n téc, mét quèc gia hay mét khu vùc cã t¸c dông gi¸o dôc vµ n©ng cao hiÓu biÕt, nhËn thøc cña kh¸ch du lÞch”. Theo GS, TS NguyÔn V¨n §Ýnh: “Du lÞch v¨n hãa lµ lo¹i h×nh du lÞch dùa trªn nÒn t¶ng cña tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n, vµ ho¹t ®éng du lÞch diÔn ra chñ yÕu trong m«i trêng nh©n v¨n hoÆc ho¹t ®éng du lÞch ®ã tËp trung khai th¸c tµi nguyªn nh©n v¨n, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc v¨n ho¸ do céng ®ång t¹o ra cã søc thu hót ®Æc biÖt víi du kh¸ch” §©y lµ lo¹i h×nh du lÞch cã t¸c dông gi¸o dôc vµ n©ng cao nhËn thøc cña kh¸ch du lÞch vµ hiÖn ®ang ph¸t triÓn m¹nh ë ViÖt Nam, ®Êt níc cã 4000 n¨m lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc. 1.1.4. Du lÞch lµng nghÒ Du lÞch lµng nghÒ lµ mét kh¸i niÖm míi. Tuy nhiªn, còng ®îc hiÓu mét c¸ch th«ng thêng vÒ “du lÞch lµng nghÒ”, ®ã lµ mét lo¹i h×nh du lÞch thuéc nhãm c¸c lo¹i h×nh du lÞch ®îc ph©n lo¹i theo m«i trêng tµi nguyªn. Theo t¸c gi¶ Ph¹m Quèc Sö cuèn “Ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ, nghiªn cøu trêng hîp tØnh Hµ T©y”: “Du lÞch lµng nghÒ lµ mét lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i nh©n v¨n ®îc tiÕn hµnh t¹i c¸c lµng tiªu biÓu, mµ ë ®ã cßn lu gi÷ t¬ng 5
®èi nguyªn vÑn nh÷ng di s¶n v¨n hãa lµng x· truyÒn thèng (di tÝch lÞch sö v¨n hãa, phong tôc, lÔ héi,…), ®Æc biÖt lµ truyÒn thèng c«ng nghÖ cæ, th«ng qua c¸c nghÖ nh©n tµi giái”. §Õn víi mçi lµng nghÒ, kh¸ch du lÞch sÏ ®îc kh¸m ph¸ vµ thÈm nhËn nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa võa ®Ëm ®µ b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc,võa ®éc ®¸o, mang tÝnh ®Æc thï ®Þa ph¬ng. Ngoµi sù chøng kiÕn tËn m¾t nh÷ng thao t¸c c«ng nghÖ do c¸c thî thñ c«ng thùc hiÖn, kh¸ch du lÞch cã thÓ t×m hiÓu s©u thªm vÒ truyÒn thèng c«ng nghÖ ë c¸c nghÖ nh©n. Kh¸ch du lÞch cã thÓ mua ®å lu niÖm lµ c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ víi gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng, thËm chÝ cã thÓ t×m kiÕm c¸c c¬ héi ®Çu t, hîp t¸c kinh doanh, ®ång thêi ®ã còng lµ dÞp ®Ó du kh¸ch lÊy l¹i sù c©n b»ng vÒ tinh thÇn sau nh÷ng bøc xóc, c¨ng th¼ng do nÕp sèng c«ng nghiÖp vµ cuéc sèng ®« thÞ g©y ra. Th«ng qua chuyÕn viÕng th¨m lµng nghÒ, KDL sÏ thu lîm ®îc nhiÒu nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa ViÖt Nam truyÒn thèng vµ hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam. 1.1.5. S¶n phÈm du lÞch S¶n phÈm du lÞch ®îc hiÓu lµ tËp hîp c¸c dÞch vô cÇn thiÕt nh: l÷ hµnh, vËn chuyÓn, lu tró, ¨n uèng, vui ch¬i gi¶i trÝ, th«ng tin, híng dÉn vµ c¸c dÞch vô kh¸c tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch trong chuyÕn ®i du lÞch. Theo GS.TS NguyÔn V¨n §Ýnh: “S¶n phÈm du lÞch lµ c¸c dÞch vô, hµng ho¸ cung cÊp cho du kh¸ch, ®îc t¹o nªn bëi sù kÕt hîp cña viÖc khai th¸c c¸c yªó tù nhiªn, x· héi víi viÖc sö dông c¸c nguån lùc: c¬ së vËt chÊt ký thuËt vµ lao ®éng t¹i mét c¬ së, mét vïng hay mét quèc gia nµo ®ã”.3 Theo LuËt du lÞch ViÖt Nam: “S¶n phÈm du lÞch lµ tËp hîp c¸c dÞch vô cÇn thiÕt ®Ó tháa m·n nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch trong chuyÕn ®i du lÞch” vµ “dÞch vô du lÞch lµ viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô vÒ l÷ hµnh, vËn chuyÓn, lu tró, ¨n uèng, vui ch¬i gi¶i trÝ, th«ng tin, híng dÉn vµ nh÷ng dÞch vô kh¸c nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch”. 3 GS.TS NguyÔn V¨n §Ýnh vµ TS TrÇn ThÞ Minh Hßa, Kinh tÕ du lÞch, Trêng §HKTQD, khoa Du lÞch, NXB L§ - XH 6
1.1.6. S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ S¶n phÈm du lÞch ®îc hiÓu lµ toµn bé nh÷ng dÞch vô vµ hµng hãa mµ kh¸ch du lÞch ®îc hëng thô trong suèt chuyÕn ®i. S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ lµ viÖc khai th¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n vµ c¸c dÞch vô du lÞch kÌm theo ®Ó h×nh thµnh c¸c ch¬ng tr×nh du lÞch, c¸c dÞch vô du lÞch cã dÊu Ên v¨n ho¸ chñ ®¹o vµ c¬ b¶n, phï hîp víi viÖc x©y dùng lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸ vµ do ®ã lµ s¶n phÈm trùc tiÕp tõ lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸. 1.1.7. - Di tÝch lÞch sö - v¨n ho¸ Di tÝch lÞch sö - v¨n hãa vÉn thêng ®îc quan niÖm lµ tµi s¶n v¨n hãa quÝ gi¸ cña mçi ®¹i ph¬ng, mçi d©n téc, mçi ®Êt níc vµ cña c¶ nh©n lo¹i. Nã lµ b»ng chøng trung thµnh, x¸c thùc, cô thÓ nhÊt vÒ ®Æc ®iÓm v¨n hãa cña mçi níc. ë ®ã chøa ®ùng nh÷ng g× thuéc vÒ truyÒn thèng v¨n hãa tèt ®Ñp, nh÷ng tinh hoa trÝ tuÖ tµi n¨ng, v¨n hãa nghÖ thuËt cña mçi quèc gia. Di tÝch lÞch sö – v¨n hãa ®îc coi lµ bé mÆt qu¸ khø cña mçi d©n téc, mçi ®Êt níc. Cßn theo c¸c t¸c gi¶ trong cuèn §Þa lý du lÞch, NXB Thµnh phè Hå ChÝ Minh :"Di tÝch lÞch sö – v¨n hãa lµ nh÷ng kh«ng gian vËt chÊt cô thÓ, kh¸ch thÓ, trong ®ã chøa ®ùng c¸c gi¸ trÞ ®iÓn h×nh lÞch sö, do tËp thÓ hoÆc c¸ nh©n con ngêi ho¹t ®éng s¸ng t¹o ra trong lÞch sö ®Ó l¹i”. Theo Ph¸p lÖnh B¶o vÖ vµ sö dông di tÝch lÞch sö v¨n hãa vµ danh lam th¾ng c¶nh c«ng bè ngµy 4/4/1984, di tÝch lÞch sö v¨n hãa ®îc quan niÖm nh sau: Di tÝch lÞch sö v¨n hãa lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng ®Þa ®iÓm, ®å vËt, tµi liÖu vµ c¸c t¸c phÈm nghÖ thuËt, còng nh cã gi¸ trÞ v¨n hãa kh¸c, hoÆc liªn quan ®Õn c¸c sù kiÖn lÞch sö, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn v¨n hãa – x· héi”.4 Theo luËt DSVH cña ViÖt Nam n¨m 2003: “Di tÝch lÞch sö v¨n hãa lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng vµ c¸c di vËt, cæ vËt, b¶o vËt quèc gia thuéc c«ng tr×nh, ®Þa ®iÓm cã gi¸ trÞ – v¨n hãa vµ khoa häc 4 LuËt DSVH vµ vµ v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, n¨m 2003,tr 13 7
1.1.8. NghÒ, lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng NghÒ vµ c¸c lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng tõ l©u ®· trë thµnh ®èi tîng cña ho¹t ®éng du lÞch – n¬i ngêi ta híng tíi ®Ó kh¸m ph¸, t×m hiÓu vµ chiªm nghiÖm sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt vµ gi¸ trÞ tinh thÇn mét c¸ch hµi hßa vµ sinh ®éng nhÊt. Lµng nghÒ ®îc quan niÖm:“ Lµng nghÒ n«ng th«n ViÖt Nam lµ lµng nghÒ cã trªn 30% tæng sè d©n tham gia s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phi n«ng nghiÖp, tæng doanh thu do ho¹t ®éng s¶n xuÊt nµy chiÕm trªn 50% tæng doanh thu c¶ lµng”.5 Tuy nhiªn lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng cã thÓ ®îc quan niÖm: “Lµ nh÷ng lµng cã c¸c nghÒ s¶n xuÊt hµng ho¸ b»ng c¸c c«ng cô th« s¬ vµ søc lao ®éng cña con ngêi ®· ®îc h×nh thµnh mét thêi gian dµi trong lÞch sö, nghÖ thuËt s¶n xuÊt hµng ho¸ ®îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c ë trong lµng”6. S¶n phÈm hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu ë trong lµng mµ cßn b¸n ë thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ. 1.1.9. Phong tôc, lÔ héi truyÒn thèng Theo chóng ta hiÓu: Phong tôc lµ nh÷ng tËp qu¸n ®· ®i ®Õn sù c«ng nhËn cña x· héi, ®îc chuÈn mùc trong nh÷ng møc ®é nhÊt ®Þnh, ®îc coi nh lµ mét phÇn cña luËt lÖ. Nã rµng buéc hµnh vi vµ chi phèi cuéc ®êi c¸c c¸ nh©n hay céng ®ång, lµ sù biÓu hiÖn cô thÓ b¶n s¾c v¨n hãa cña céng ®ång ®ã. Theo tõ ®iÓn tiÕng ViÖt:“Phong tôc lµ thãi quen ®· ¨n s©u vµo ®êi sèng x· héi, ®îc mäi ngêi c«ng nhËn vµ lµm theo”. LÔ héi lµ mét h×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸ tËp thÓ cña nh©n d©n sau thêi gian lao ®éng v¶. LÔ héi lµ dÞp ®Ó mäi ngêi thÓ hiÖn lßng nhí ¬n tæ tiªn, 5 §Æng Kim Chi, Xö lý níc th¶i t¹i lµng nghÒ, t¹p chÝ du lÞch ViÖt Nam, sè/2007 6 Bïi ThÞ H¶i YÕn (2007), “ Tµi nguyªn du lÞch”, nxb Gi¸o dôc 8
nh÷ng ngêi cã c«ng víi ®Þa ph¬ng vµ víi ®Êt níc, cã liªn quan tíi nh÷ng nghi lÔ t«n gi¸o, tÝn ngìng, «n l¹i nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt truyÒn thèng hoÆc híng vÒ mét sù kiÖn lÞch sö-v¨n ho¸, kinh tÕ träng ®¹i cña ®¹i ph¬ng, cña ®Êt níc hoÆc lµ nh÷ng ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ lµ dÞp ®Ó t¨ng thªm tinh thÇn ®oµn kÕt céng ®ång. “LÔ héi lµ h×nh thøc sinh ho¹t v¨n hãa céng ®ång diÔn ra trªn ®Þa bµn d©n c trong thêi gian vµ kh«ng gian x¸c ®Þnh; nh»m nh¾c l¹i mét sù kiÖn, nh©n vËt lÞch sö hay huyÒn tho¹i; ®ång thêi lµ dÞp ®Ó biÓu hiÖn c¸ch øng xö v¨n hãa cña con ngêi víi thiªn nhiªn – thÇn th¸nh vµ con ngêi trong x· héi”. 7 1.2. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t Thanh Ho¸ vµ vïng ven biÓn Thanh Ho¸ 1.2.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn Thanh Ho¸ cã diÖn tÝch tù nhiªn 11.106,09 km2, n»m ë phÝa B¾c Trung Bé ViÖt Nam (ë phÝa Nam vïng Du lÞch B¾c Bé, täa ®é ®Þa lý tõ 19018' ®Õn 20040' vÜ ®é B¾c vµ tõ 104020' ®Õn 10605' kinh ®é §«ng), c¸ch thñ ®« Hµ Néi trªn150 km vÒ phÝa Nam, c¸ch thµnh phè Hå ChÝ Minh 1.560 km. PhÝa B¾c gi¸p víi c¸c tØnh Hoµ B×nh, S¬n La vµ Ninh B×nh, phÝa Nam gi¸p tØnh NghÖ An, phÝa T©y gi¸p tØnh Hña Ph¨n cña Céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo vµ phÝa §«ng gi¸p biÓn §«ng víi ®êng bê biÓn dµi 102 km. Thanh Ho¸ n»m ë vÞ trÝ cöa ngâ nèi liÒn B¾c Bé víi Trung Bé vµ Nam Bé, cã hÖ thèng giao th«ng ®êng bé kh¸ thuËn lîi. Thanh Ho¸ còng cã hÖ thèng s«ng ngßi ph©n bè ®Òu víi 4 hÖ thèng s«ng chÝnh gåm S«ng M·, S«ng Ho¹t, S«ng Yªn, S«ng L¹ch víi 5 cöa l¹ch chÝnh th«ng ra biÓn thuËn lîi cho kh¶ n¨ng ph¸t triÓn giao th«ng vËn t¶i biÓn vµ viÖc giao lu kinh tÕ cña Thanh Ho¸ víi c¸c níc trong khu vùc vµ ThÕ giíi. Ngoµi ra, Thanh Ho¸ cßn cã nguån níc kho¸ng nãng tuy cha cã ®iÒu 7 D¬ng V¨n S¸u, LÔ héi VN trong sù ph¸t triÓn du lÞch, t35, Trêng §HVHHN, 2004 9
tra quy m« lín nhng ®©y sÏ lµ mét tµi nguyªn thiªn nhiªn hÊp dÉn du kh¸ch ®Õn nghØ ng¬i, ch÷a bÖnh. VÒ hµng kh«ng, Thanh Ho¸ cã s©n bay Sao Vµng lµ s©n bay qu©n sù nhng cã thÓ sö dông vµo môc ®Ých d©n sù, lµ nh÷ng nh©n tè míi thuËn lîi trong thêi kú më cöa, héi nhËp quèc tÕ. Thanh Ho¸ lµ tØnh n»m trong vïng giao thoa chÞu ¶nh hëng cña khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé vµ nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm Trung Bé, Nam Bé. Thanh Ho¸ lµ mét miÒn ®Êt cã ®Þa h×nh kh¸ phøc t¹p. Nh×n chung cã thÓ chia ra c¸c d¹ng ®Þa h×nh sau: §Þa h×nh miÒn nói vµ trung du; MiÒn ®ång b»ng; §Þa h×nh miÒn biÓn, ®Æc biÖt thuËn lîi cho ph¸t triÓn du lÞch víi ®êng biÓn dµi 102km. Tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña Thanh Ho¸ lµ 11.106 km2, chiÕm 3,37%/tæng diÖn tÝch tù nhiªn c¶ níc. Trong ®ã ®Êt rõng lµ thÕ m¹nh cña tØnh víi 711.902ha, chiÕm 63,7%, vïng b·i båi (kÓ c¶ ®Êt båi ven s«ng, b·i båi sinh th¸i biÓn) kho¶ng 12.790ha. Thanh Ho¸ lµ mét tØnh n»m trong khu vùc khÝ hËu nhiÖt ®íi, giã mïa, nãng Èm, ma nhiÒu, cã sù ph©n ho¸ khÝ hËu gi÷a c¸c vïng trong l·nh thæ vµ thay ®æi theo ®é cao. Tµi nguyªn khÝ hËu kÕt hîp víi biÓn ®· t¹o ra tÝnh chÊt mïa vô cña du lÞch. HiÖn nay, Thanh Ho¸ ®ang kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy b»ng c¸ch ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch ®Ó khai th¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña khÝ hËu vµ sù ®a d¹ng cña tµi nguyªn du lÞch trªn ®Þa bµn tØnh. Tµi nguyªn ®éng, thùc vËt rõng ë Thanh Ho¸ rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. Tµi nguyªn rõng ®· trë thµnh nguån tµi nguyªn du lÞch quan träng hiÖn ®ang ®îc a chuéng trªn thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, hÊp dÉn du kh¸ch mçi lÇn ®Õn víi xø Thanh. 1.2.2. §iÒu kiÖn x· héi, nh©n v¨n Trong thêi kú ®æi míi nÒn kinh tÕ cña Thanh Ho¸ ®· dÇn ®i vµo æn ®Þnh, c«ng cuéc ®æi míi ®i vµo chiÒu s©u, nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh. 10
HiÖn nay hÖ thèng giao th«ng cña Thanh Ho¸ ®· ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, c¶ tØnh cã trªn 7.000 km ®êng bé, trong ®ã nhùa ho¸, bª t«ng ho¸ ®¹t kho¶ng 25% tæng sè ®êng bé toµn tØnh; ph¬ng tiÖn giao th«ng c«ng céng, vËn t¶i hµnh kh¸ch kh«ng ngõng t¨ng lªn vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, ®Æc biÖt hiÖn nay Thanh Ho¸ ®· ®a vµo khai th¸c tuyÕn xe buýt nèi Thµnh phè Thanh Ho¸ víi c¸c huyÖn, thÞ x· trong tØnh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®i l¹i cña ngêi d©n vµ du kh¸ch. HiÖn nay ®îc sù ®Çu t, quan t©m cña tØnh, ®êi sèng cña ngêi d©n ngµy cµng ®îc n©ng cao víi. Theo thèng kª n¨m 2007: . VÒ th«ng tin liªn l¹c: 3,7m¸y/100 d©n, 100% x·, phêng, thÞ trÊn cã ®iÖn tho¹i .VÒ v¨n ho¸ - ThÓ thao: TÝnh ®Õn nay cã 4.188 lµng, b¶n, c¬ quan v¨n ho¸. .Y tÕ: 60% sè x· cã b¸c sÜ, 30% sè x· ®¹t chuÈn quèc gia vÒ y tÕ, 98,2% x· cã tr¹m y tÕ .CÊp ®iÖn: 90% tæng sè hé trong tØnh ®· ®îc cÊp ®iÖn líi quèc gia. Thanh Ho¸ lµ mét miÒn ®Êt cæ, cã thÓ coi lµ c¸i n«i sinh ra nh÷ng líp ngêi cæ ®Çu tiªn tró ngô trªn l·nh thæ níc ta. §©y còng lµ thêi ®iÓm b¾t ®Çu cña lÞch sö ®Êt níc, cña lÞch sö ®Þnh c cña c¸c líp c d©n Thanh Ho¸. Vµo kho¶ng 6.000 - 5.000 n¨m tríc ®©y hä ®· tiÕn ra §a Bót, Hoa Léc ®Ó chinh phôc vïng ven biÓn vµ vµo kho¶ng 2000 n¨m tríc hä ®· lµm chñ vïng ®ång b»ng vµ s¸ng t¹o nªn nÒn v¨n hãa §«ng S¬n rùc rì næi tiÕng c¶ thÕ giíi. §Êy còng lµ nÒn v¨n ho¸ thùc chÊt cña níc V¨n Lang. VÒ ®Þa danh th× c¸i tªn Thanh Ho¸ cã tõ thêi Lý gäi lµ lé Thanh Ho¸, tr¶i qua c¸c thêi kú cã ®«i ba lÇn thay tªn vµ ®Õn n¨m Minh M¹ng thø 12 (n¨m 1831) th× gäi lµ tØnh Thanh Ho¸. Ai còng biÕt Xø Thanh lµ n¬i s¶n sinh ra biÕt bao nhiªu anh hïng hµo kiÖt cho ®Êt níc. Lµ vïng ®Þa linh nh©n kiÖt, ®Êt ph¸t tÝch cña nhµ Lª, nhµ Hå, chóa TrÞnh. 11
Thanh Ho¸ lµ mét trong nh÷ng tØnh ®«ng d©n cña c¶ níc, chØ sau thµnh phè HCM vµ thñ ®« Hµ Néi. Tuy nhiªn mËt ®é d©n sè trung b×nh ë Thanh Ho¸ kh«ng cao. MÆc dï vËy møc t¨ng d©n sè tù nhiªn cña Thanh Ho¸ vÉn kh¸ cao. C¬ cÊu d©n sè cña Thanh Ho¸ kh¸ trÎ. Nhãm tuæi lao ®éng chiÕm kho¶ng 45% toµn bé d©n sè. Cã tíi 90,5 % c d©n sèng ë vïng n«ng th«n, chØ cã 9,5% sèng ë thµnh thÞ. Tû lÖ trªn cho thÊy nÒn kinh tÕ Thanh Ho¸ chñ yÕu dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ nhÞp ®é ®« thÞ ho¸ cha cao. Theo thèng kª cã thÓ thÊy Thanh Ho¸ lµ tØnh cã c¸c d©n téc thiÓu sè sinh sèng. Trong c¬ cÊu d©n téc, d©n téc Kinh chiÕm 84,7%; d©n téc Mêng chiÕm 8,7%; d©n téc Th¸i chiÕm 6,0%; cßn l¹i kho¶ng 0,4% lµ c¸c d©n téc kh¸c nh: Hm«ng, Dao, Hoa... C¸c d©n téc thiÓu sè sinh sèng chñ yÕu ë c¸c huyÖn miÒn nói phÝa T©y Thanh Ho¸ nh: Quan Ho¸, B¸ Thíc, Lang Ch¸nh... C¸c d©n téc nµy tuy víi sè lîng kh«ng nhiÒu, nhng l¹i cã mét nÒn v¨n ho¸ ®Æc s¾c, thÓ hiÖn trong tËp tôc, trong sinh ho¹t v¨n ho¸ d©n gian, trong lÔ héi vµ ngay trong c¸c ho¹t ®éng canh t¸c, ®Æc biÖt lµ d©n téc Mêng. Thanh Ho¸ ®· ®îc mÖnh danh lµ thñ phñ cña d©n téc Mêng. Díi gãc ®é du lÞch th× ®©y lµ mét vèn quÝ, lµ nguån tµi nguyªn ®Æc s¾c ®îc kh¸ch du lÞch, ®Æc biÖt lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ quan t©m. HiÖn nay toµn tØnh cã c¸c lo¹i ®« thÞ gåm 1 thµnh phè lo¹i II, 2 thÞ x· vµ 24 thÞ trÊn. C¸c ®« thÞ ®ang ®îc ®Çu t ph¸t triÓn, n©ng cÊp trë thµnh c¸c trung t©m kinh tÕ, ®Çu mèi giao th«ng, c¸c trung t©m dÞch vô - du lÞch thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña huyÖn vµ tØnh. ThÞ x· SÇm S¬n ®ang dÇn trë thµnh ®« thÞ du lÞch t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc ho¹t ®éng du lÞch. Thanh Ho¸ lµ mét tØnh ®«ng d©n, ®øng hµng thø 3 sau Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi, cã nguån lao ®éng trong ®é tuæi rÊt dåi dµo víi tr×nh ®é häc vÊn t¬ng ®èi cao so víi c¶ níc. Hµng n¨m, con sè tuyÓn sinh vµo c¸c trêng §¹i häc, Cao §¼ng, THCN vµ d¹y nghÒ t¨ng nhanh ®¸ng kÓ. §©y chÝnh lµ nguån nh©n lùc quÝ gi¸ cho c¸c ngµnh kinh tÕ nãi chung vµ du lÞch nãi riªng. 12
1.2.3. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña tØnh Thanh Ho¸ LÞch sö h×nh thµnh tØnh Thanh Ho¸ lµ mét lÞch sö l©u dµi, g¾n liÒn víi lÞch sö h×nh thµnh vµ dùng níc cña níc ta. §ã còng lµ lÞch sö hµng ngµn n¨m víi nhiÒu lÇn s¸t nhËp, t¸ch, ®æi tªn. Cã ®iÒu vÒ c¬ b¶n, ®Þa giíi cña tØnh kh«ng thay ®æi nhiÒu so víi ngµy nay. - Thanh Hãa xa lµ bé Cöu Ch©n cña níc V¨n Lang. - Nhµ H¸n: Thanh Hãa thuéc quËn Cöu Ch©n. - Thêi thuéc Tam Quèc, nhµ §«ng Ng« t¸ch quËn Cöu Ch©n thµnh 2 quËn: Cöu Ch©n vµ Cöu §øc. QuËn Cöu Ch©n thuéc ®Êt Thanh Hãa ngµy nay vµ mét phÇn phÝa Ninh B×nh. - Thêi nhµ L¬ng: L¬ng Vâ §Õ ®æi Cöu Ch©n thµnh ¸i Ch©u - Nhµ Tïy gäi lµ Cöu Ch©n quËn *Thêi §inh, TiÒn Lª, Lý - Nhà Đinh và Tiền Lª gọi là đạo Ái Ch©u - Nhµ §inh vµ TiÒn Lª gäi lµ ®¹o AÝ Ch©u - Nhµ Lý thêi kú ®Çu gäi lµ tr¹i AÝ Ch©u, vÒ sau vµo n¨m ThuËn Thiªn 1 th× gäi lµ phñ Thanh Hãa ( Thanh: trong s¸ng; Hãa: biÕn hãa). *Thêi TrÇn, Hå N¨m 1397, TrÇn ThuËn T«ng ®æi lµm trÊn Thanh §«, gåm 3 ch©u vµ 7 huyÖn: Ch©u Thanh Hãa (gåm Nga L¹c, TÕ Giang, Yªn L¹c, Lçi Giang); ch©u AÝ ( gåm: Hµ Trung, Thèng B×nh, Tèng Giang, Chi Nga); Ch©u Cöu Ch©n( gåm: Cè ChiÕn, KÕt ThuÕ, Duyªn Gi¸c, N«ng Cèng); huyÖn Cè §»ng; huyÖn Cè Ho»ng, huyÖn §«ng S¬n; huyÖn VÜnh Ninh, huyÖn Yªn §Þnh; huyÖn L¬ng Giang, huyÖn Cè L«i *Thuéc Minh Nhµ Minh ®æi l¹i lµm phñ Thanh Hãa nh cò, ®Æt thªm hai huyÖn: L«i D¬ng, Thôy Nguyªn. VÒ ®Þa giíi vÉn kh«ng ®æi 13
*Thêi NguyÔn - Nhµ Lª, Thanh Hãa lµ thõa tuyªn Thanh Hãa, gåm phÇn ®Êt tØnh Thanh Hãa ngµy nay vµ tØnh Ninh B×nh ( thêi kú ®ã lµ phñ Trêng Yªn, trùc thuéc) vµ tØnh SÇm Na cña Lµo ( thêi kú ®ã gäi lµ Ch©u SÇm). - N¨m 1802 (n¨m Gia Long 1), gäi lµ trÊn Thanh Hãa - N¨m 1831 ( n¨m Minh MÖnh 12), ®æi trÊn thµnh tØnh, b¾t ®Çu gäi lµ tØnh Thanh Hoa ( Hoa: tinh hoa) - N¨m 1841 ( n¨m TriÖu TrÞ 1), l¹i ®æi thµnh tØnh Thanh Hãa vµ kh«ng ®æi tõ ®ã cho tíi nay. Thêi thuéc Ph¸p, tØnh Thanh Ho¸ thuéc qu¶n lý cña triÒu ®×nh HuÕ. Ngµy 1/5/1994, t¹i NghÞ ®Þnh sè 07/CP, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp thµnh phè Thanh Ho¸ trªn c¬ së hµnh chÝnh thÞ x· Thanh Ho¸. Ngµy 18/11/1996, ChÝnh phñ níc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam ®· ra NghÞ ®Þnh sè 72/CP vÒ viÖc ®iÒu chØnh ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c huyÖn.Ngµy 6/12/1996, UBND tØnh Thanh Ho¸ ®· cã chØ thÞ sè 31 TC/UB thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 72/CP. Theo chØ thÞ nµy, tõ ngµy 1/1/1997, c¸c huyÖn chÝnh thøc ho¹t ®éng theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh míi gåm 24 huyÖn, 2 thÞ x·, 1 thµnh phè. Tõ khi Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, ®îc sù quan t©m vµ ®Çu t cña ChÝnh phñ, cïng víi sù ®æi míi cña ®Êt níc Thanh Hãa ®· dÇn ph¸t trÓn m¹nh vÒ kinh tÕ – x· héi vµ ®¹t nh÷ng thµnh tùu quan träng: kinh tÕ t¨ng trëng vît víi tèc ®é kh¸ cao, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo híng t¨ng tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô, gi¶m tû träng n«ng nghiÖp, kÕt cÊu h¹ tÇng ®îc quan t©m ®©u t, nhiÒu dù ¸n quan träng ®· vµ ®ang ®îc x©y dùng. LÜnh vùc v¨n hãa - x· héi cã nhiÒu chuyÓn biÕn tiÕn bé, ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao, tiÒm lùc quèc phßng an ninh ®îc cñng cè, trËt tù an toµn x· héi cã chuyÓn biÕn tÝch cùc. Thanh Hãa ®· trë thµnh mét ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng cña Nhµ níc 14