Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phân tích nội dung sách giáo khoa và thiết kế tư liệu rèn luyện thế giới quan khoa học cho học sinh trong dạy học Hóa học lớp 10 nâng cao (Chương 1, 2, 3, 4)

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO<br /> TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP.HOÀ CHÍ MINH<br /> <br /> <br /> Nguyeãn Toá Quyeân<br /> <br /> PHÂN TÍCH NỘI DUNG SÁCH GIÁO KHOA<br /> VÀ THIẾT KẾ TƯ LIỆU RÈN LUYỆN<br /> THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC CHO HỌC SINH<br /> TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC<br /> LỚP 10 NÂNG CAO (CHƯƠNG 1, 2, 3, 4)<br /> <br /> LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC<br /> <br /> Thaønh phoá Hoà Chí Minh - 2011<br /> <br /> BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO<br /> TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP.HOÀ CHÍ MINH<br /> <br /> <br /> Nguyeãn Toá Quyeân<br /> <br /> PHÂN TÍCH NỘI DUNG SÁCH GIÁO KHOA<br /> VÀ THIẾT KẾ TƯ LIỆU RÈN LUYỆN<br /> THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC CHO HỌC SINH<br /> TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC<br /> LỚP 10 NÂNG CAO (CHƯƠNG 1, 2, 3, 4)<br /> <br /> Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học môn hóa học<br /> Mã số: 60 14 10<br /> <br /> LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC<br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC<br /> TS. DƯƠNG BÁ VŨ<br /> Thaønh phoá Hoà Chí Minh - 2011<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân tôi<br /> còn nhận được sự giúp đỡ của các thầy cô, bạn bè và các anh chị em<br /> đồng nghiệp, các em học sinh và những người thân trong gia đình.<br /> Không biết nói gì hơn tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:<br /> Các thầy cô giáo khoa Hóa trường ĐHSP TP.HCM và ĐHSP Hà<br /> Nội đã trực tiếp giảng dạy cho tôi trong khóa đào tạo Thạc sĩ chuyên<br /> ngành Lí luận và phương pháp dạy học Hóa học khóa 18, giúp tôi có<br /> cơ hội học tập và nâng cao trình độ về chuyên môn mà tôi yêu thích.<br /> Các anh chị đồng nghiệp, các bạn học viên cao học K17, K18,<br /> K20 trường ĐHSP TP.HCM, các em học sinh trường THPT Nguyễn<br /> Thị Diệu, trường THPT Võ Trường Toản, trường THPT Tam Phú,<br /> trường THPT Nguyễn Đình Chiểu, trường THPT Lương Văn Can đã<br /> nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá trình hoàn thiện phần thực nghiệm sư<br /> phạm.<br /> Và tôi xin gởi lời cảm ơn chân thành nhất đến thầy Dương Bá Vũ<br /> – Thầy Trịnh Văn Biều khoa Hóa trường ĐHSP TP.HCM đã tận tình<br /> hướng dẫn, động viên, giúp đỡ, chỉnh sửa cho từng trang của luận văn<br /> này.<br /> Phòng Sau đại học trường ĐHSP TP.HCM đã tạo điều kiện<br /> thuận lợi để luận văn được hoàn thành đúng tiến độ.<br /> Một lần nữa xin gởi đến tất cả mọi người lòng biết ơn chân thành<br /> và sâu sắc nhất của tôi.<br /> Tác giả<br /> Nguyễn Tố Quyên<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cám ơn<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> Danh mục các bảng<br /> Danh mục các hình<br /> MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1<br /> Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ............................. 3<br /> 1.1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................................................ 3<br /> 1.2. THẾ GIỚI QUAN ................................................................................................ 4<br /> 1.2.1. Khái niệm thế giới quan............................................................................... 4<br /> 1.2.2. Nội dung của thế giới quan khoa học .......................................................... 4<br /> 1.2.3. Phương pháp hình thành thế giới quan khoa học ........................................ 7<br /> 1.3. MÔN HÓA HỌC VÀ VIỆC HÌNH THÀNH THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC CHO HS<br /> ..................................................................................................................................... 8<br /> 1.3.1. Những nhiệm vụ cơ bản của môn hóa học ở trường THPT ........................ 8<br /> 1.3.2. Hệ thống kiến thức cơ bản của chương trình hóa học THPT .................... 11<br /> 1.3.3. Vai trò của môn hóa học trong việc hình thành thế giới quan khoa học cho HS 12<br /> 1.4. THỰC TRẠNG HÌNH THÀNH THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC CHO HS THPT 16<br /> 1.4.1. Mục đích điều tra ....................................................................................... 16<br /> 1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra ........................................................... 17<br /> 1.4.3. Kết quả điều tra .......................................................................................... 17<br /> Tóm tắt chương 1 ...................................................................................................... 18<br /> Chương 2. PHÂN TÍCH NỘI DUNG SGK VÀ THIẾT KẾ TƯ LIỆU RÈN LUYỆN<br /> THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC CHO HS ........................................................... 19<br /> 2.1. CẤU TRÚC VÀ NỘI DUNG SGK HH LỚP 10 NÂNG CAO – THPT ........... 19<br /> 2.1.1. Cấu trúc và nội dung SGK HH 10 nâng cao.............................................. 19<br /> 2.1.2. Những nội dung có điều kiện để hình thành thế giới quan khoa học cho HS20<br /> 2.1.3. Mục tiêu và phương pháp dạy học chương 1, 2, 3, 4 HH 10 NC .............. 22<br /> 2.2. NHỮNG CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC THIẾT KẾ TƯ LIỆU RÈN LUYỆN THẾ<br /> GIỚI QUAN KHOA HỌC ........................................................................................ 27<br /> 2.2.1. Khái niệm tư liệu ....................................................................................... 27<br /> 2.2.2. Những yêu cầu khi thiết kế tư liệu ............................................................. 27<br /> 2.2.3. Quy trình thiết kế tư liệu ............................................................................ 28<br /> 2.3. CẤU TRÚC VÀ NỘI DUNG CỦA TƯ LIỆU RÈN LUYỆN THẾ GIỚI QUAN KHOA<br /> HỌC CHO HS ........................................................................................................... 29<br /> 2.3.1. Các tài liệu tham khảo ............................................................................... 30<br /> 2.3.2. Các hình ảnh hỗ trợ việc hình thành thế giới quan khoa học .................... 63<br /> 2.3.3. Các thí nghiệm giúp HS hình thành thế giới quan khoa học ..................... 68<br /> <br /> 2.3.4. Các bài tập giúp HS rèn luyện thế giới quan khoa học ............................. 71<br /> 2.4. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TƯ LIỆU ................................................................ 77<br /> 2.4.1. Hướng thứ nhất: Sử dụng tư liệu trong các bài lên lớp ............................. 77<br /> 2.4.2 Hướng thứ hai: Sử dụng tư liệu trong kiểm tra đánh giá ........................... 78<br /> 2.5. CÁC GIÁO ÁN THỰC NGHIỆM ..................................................................... 80<br /> 2.5.1. Giáo án bài “Thành phần nguyên tử” ........................................................ 80<br /> 2.5.2. Giáo án bài “Năng lượng của các electron trong nguyên tử - cấu hình<br /> electron của nguyên tử’’ ............................................................................................ 83<br /> 2.5.3. Giáo án bài “Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học” .............................. 88<br /> 2.5.4. Giáo án bài “Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử các nguyên tố hóa<br /> học’’........................................................................................................................... 91<br /> 2.5.5. Giáo án bài “Sự biến đổi một số đại lượng vật lí của các nguyên tố hóa học”<br /> 93<br /> 2.5.6. Giáo án bài “Sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim của các nguyên tố hóa học –<br /> Định luật tuần hoàn” ................................................................................................. 97<br /> 2.5.7. Giáo án bài “Khái niệm về liên kết hóa học – liên kết ion” .................... 101<br /> 2.5.8. Giáo án bài “Liên kết cộng hóa trị” ......................................................... 106<br /> 2.5.9. Giáo án bài “Phản ứng oxi hóa khử” ....................................................... 112<br /> Tóm tắt chương 2 .................................................................................................... 116<br /> Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ............................................................ 117<br /> 3.1. MỤC ĐÍCH THỰC NGHIỆM ......................................................................... 117<br /> 3.2. NỘI DUNG THỰC NGHIỆM ......................................................................... 117<br /> 3.3. ĐỐI TƯỢNG THỰC NGHIỆM ...................................................................... 118<br /> 3.4. TIẾN HÀNH THỰC NGHIỆM ....................................................................... 118<br /> 3.5. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM ........................................................................... 119<br /> 3.6. CÁC BÀI HỌC KINH NGHIỆM .................................................................... 130<br /> Tóm tắt chương 3 .................................................................................................... 131<br /> KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 132<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 136<br /> PHỤ LỤC<br /> <br />