Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:135

Thêm vào BST

Báo xấu

57
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Kế toán "Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư" nghiên cứu về thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư. Từ đó đưa ra giải pháp về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG - THƢƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI HOÀNG THANH BÌNH KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH THƢƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƢ LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN HÀ NỘI - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG - THƢƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI HOÀNG THANH BÌNH KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH THƢƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƢ Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 8 34 03 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHAN THỊ THU MAI Hà Nội, 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi, chƣa đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào. Các số liệu, nội dung đƣợc trình bày trong luận văn này là hoàn toàn hợp lệ và đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Tôi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình. Tác giả Hoàng Thanh Bình
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu đề tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thương mại và Đầu tư”, tác giả đã gặp rất nhiều khó khăn song do nhận đƣợc sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, của ban lãnh đạo, của các phòng ban trong công ty khảo sát, tác giả đã hoàn thành đƣợc đề tài theo đúng kế hoạch. Trƣớc tiên, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến TS. Phan Thị Thu Mai đã tận tình hƣớng dẫn trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Đồng thời, tác giả xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô Khoa Kế toán và Khoa Sau đại học của trƣờng Đại học Lao Động – Xã Hội đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho tác giả trong quá trình viết luận văn. Tác giả xin chân thành cảm ơn ban lãnh đaọ Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ đã tạo điều kiện cho tác giả tìm hiểu, nghiên cứu tại Quý Công ty. Lời cảm ơn của tác giả xin đƣợc gửi đến các anh chị phòng kế toán đã giúp đỡ, hƣớng dẫn và cung cấp tài liệu nghiên cứu, trao đổi và giải đáp những vƣớng mắc trong quá trình nghiên cứu đề tài. Do thời gian nghiên cứu và trình độ hạn chế, đề tài không tránh khỏi sai sót, tác giả mong muốn sẽ nhận đƣợc nhiều đóng góp quý báu từ các thầy cô và bạn đọc để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn nữa và có ý nghĩa thiết thực trong thực tiễn áp dụng. Tác giả Hoàng Thanh Bình
MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...........................................................................I DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................................................................... II MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................. 2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... 4 3.1. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 4 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 4 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu.................................................................... 4 6. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 5 7. Những đóng góp mới của luận văn .............................................................. 5 8. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 5 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH ................................................. 7 1.1. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp ................................................................................. 7 1.1.1. Một số vấn đề về doanh thu .................................................................... 7 1.1.2. Một số vấn đề về chi phí ....................................................................... 11 1.1.3. Một số vấn đề về xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp .... 16 1.1.4. Các nguyên tắc kế toán chi phối kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp .......................................................... 18 1.2. Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trên góc độ kế toán tài chính ................................................................................................... 20 1.2.1. Kế toán doanh thu và thu nhập khác ..................................................... 20 1.2.2. Kế toán chi phí ...................................................................................... 22 1.2.3. Kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh ................................... 24
1.3. Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trên góc độ kế toán quản trị ..................................................................................................... 25 1.3.1. Dự toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh ................. 25 1.3.2. Thu thập thông tin về doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh ............. 28 1.3.3. Phân tích thông tin phù hợp phục vụ việc ra quyết định ...................... 31 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH THƢƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƢ .......................................................... 35 2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ............. 35 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ........................................ 35 2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của công ty ........................................ 36 2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của công ty ..................................... 37 2.1.4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty ..................................... 39 2.2. Đặc điểm doanh thu, chi phí, xác định kết quả kinh doanh tại công ty ... 44 2.2.1. Đặc điểm doanh thu, chi phí tại công ty ............................................... 44 2.2.2. Nguyên tắc ghi nhận doanh thu tại Công ty.......................................... 47 2.2.3. Phƣơng pháp xác định kết quả kinh doanh tại Công ty ........................ 48 2.3. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ trên góc độ kế toán tài chính ......................................................................................................................... 48 2.3.1. Kế toán doanh thu ................................................................................. 49 2.3.2. Kế toán chi phí ...................................................................................... 51 2.3.3. Kế toán xác định kết quả kinh doanh .................................................... 56 2.4. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ trên góc độ kế toán quản trị ......................................................................................................................... 56 2.4.1. Dự toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty
Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ......................................................... 57 2.4.2.Thu thập thông tin về doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ..................................................... 60 2.4.3. Phân tích thông tin phù hợp phục vụ việc ra quyết định tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ............................................................... 61 2.5. Đánh giá thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ......................................... 62 2.5.1. Một số ƣu điểm và kết quả đạt đƣợc ..................................................... 62 2.5.2. Một số hạn chế và nguyên nhân ............................................................ 65 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH, THƢƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƢ .............................. 69 3.1. Định hƣớng phát triển của Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ trong tƣơng lai ............................................................................................ 69 3.1.1. Mục tiêu kinh doanh ............................................................................. 69 3.1.2. Chiến lƣợc phát triển ............................................................................ 70 3.2. Yêu cầu, nguyên tắc hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ......... 71 3.3. Một số giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ........................ 72 3.3.1. Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh dƣới góc độ kế toán tài chính ......................................................................... 73 3.3.2. Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh dƣới góc độ kế toán quản trị ........................................................................... 77 3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ ... 84 3.4.1. Về phía công ty ..................................................................................... 84
3.4.2. Về phía cơ quan quản lý nhà nƣớc....................................................... 86 KẾT LUẬN .................................................................................................... 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 89
I DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu Chữ viết tắt BCTC Báo cáo tài chính BHTN Bảo hiểm thất nghiệp BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CCDC Công cụ dụng cụ CP Cổ phần CPBH Chi phí bán hàng CPQLDN Chi phí quản lý doanh nghiệp DN Doanh nghiệp DT Doanh thu GTGT Giá trị gia tăng GVHB Giá vốn hàng bán HĐKD Hoạt động kinh doanh KPCĐ Kinh phí công đoàn KQKD Kết quả kinh doanh KTQT Kế toán quản trị KTTC Kế toán tài chính LN Lợi nhuận NCTT Nhân công trực tiếp NV Nhân viên TK Tài khoản TNDN Thu nhập doanh nghiệp
II DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty...................................................37 Sơ đồ 2.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của công ty.....................................40 Sơ đồ 2.3. Sơ đồ ghi sổ theo hình thức chứng từ ghi sổ trên máy vi tính.......43 Sơ đồ 2.4. Sơ đồ mô hình kế toán quản trị......................................................77
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế thế giới, ngành dịch vụ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân của các nƣớc, đặc biệt tại nhóm nƣớc phát triển, dịch vụ đƣợc đánh giá là khu vực trọng điểm cho sự phát triển kinh tế. Tại Việt Nam, chuyển dịch cơ cấu kinh tế đang diễn ra theo hƣớng tích cực, đóng góp của ngành dịch vụ trong GDP ngày càng tăng, các ngành dịch vụ phát triển theo hƣớng nâng tỷ trọng các dịch vụ có giá trị gia tăng cao nhƣ dịch vụ du lịch, vận tải kho bãi... Trƣớc bối cảnh nƣớc ta đẩy mạnh tái cơ cấu gắn với đổi mới mô hình tăng trƣởng, nâng cao sức cạnh tranh quốc gia, ngành dịch vụ không chỉ trực tiếp tạo động lực phát triển mà còn tạo lập và củng cố sự liên kết, bảo đảm đầu ra cho các ngành công - nông nghiệp và tác động lan tỏa tới mọi lĩnh vực trong nền kinh tế. Tuy nhiên, sự phát triển dịch vụ còn nhiều hạn chế, tốc độ tăng chƣa bền vững, số lƣợng doanh nghiệp trong ngành dịch vụ tăng nhanh nhƣng quy mô còn rất nhỏ và giá trị gia tăng bình quân của doanh nghiệp đang có xu hƣớng giảm. Do đó, muốn tồn tại và phát triển đòi hỏi các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này cần nâng cao chất lƣợng và đa dạng hóa loại hình dịch vụ, phát huy tối đa tiềm năng của mình để đạt đƣợc hiệu quả kinh tế cao nhất, mà hiệu quả đó đƣợc đo lƣờng bởi chỉ tiêu lợi nhuận. Vì vậy, kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh với nhiệm vụ tính toán, tập hợp chi phí có liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến quá trình kinh doanh, xác định chính xác doanh thu thực tế phát sinh luôn đóng vai trò quan trọng, là cơ sở để xác định đƣợc kết quả hoạt động kinh doanhcủa doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thông tin kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh cung cấp sẽ giúp nhà quản trị theo dõi, nắm bắt, kiểm soát hoạt động của doanh nghiệp một cách hiệu quả; từ đó đƣa quyết định kinh doanh phù hợp nhằm đảm bảo
2 sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Xuất phát từ tầm quan trọng của kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh, tôi đã chọn đề tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ” để làm đề tài nghiên cứu luận văn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Qua nghiên cứu và tìm hiểu thực tế về các công trình nghiên cứu về kế toán doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh ở Việt Nam hiện nay thì đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề này trƣớc đó nhƣ: Đinh Thị Luyến (2019), “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Truyền thông điều khiển Hoa Ban”, Luận văn thạc sĩ kế toán; Trƣờng Đại học Lao động Xã hội. Tác giả đã đƣa ra những ý kiến đề xuất hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Truyền thông điều khiển Hoa Ban. Hoàng Thị Thu Giang (2017), “Kế toán doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Tâm Kiên”, Luận văn thạc sĩ kế toán; Học viện Tài chính. Luận văn cho ta cái nhìn tổng quát về thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Tâm Kiên và đƣa ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty phát hành tạp chí Hà Nội. Lê Thị Thùy Dƣơng (năm 2017) “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Thƣơng mại Hƣng Thuận Thành”, Luận văn thạc sĩ kế toán; Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội. Đề tài đã nghiên cứu về kế toán DT, CP, XĐKQKD tại Công ty cổ phần Thƣơng mại Hƣng Thuận Thành, theo tác giả kế toán DT, CP, XĐKQKD hiện nay chƣa đƣợc coi trọng trong các doanh nghiệp Thƣơng mại, trên cơ sở nghiên cứu về thực trạng kế toán DT, CP, XĐKQKD của các DN
3 kinh doanh Thƣơng mại tác giả đã đƣa ra giải pháp hoàn thiện tổ chức kế toán DT, CP, XĐKQKD tại Công ty cổ phần Thƣơng mại Hƣng Thuận Thành Qua nghiên cứu của một số tác giả về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại một số lĩnh vực thƣơng mại dịch vụ, các nghiên cứu khác đã thành công trong việc: Đƣa ra đƣợc cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp ở Việt Nam trong các lĩnh vực khác nhau. Có thể thấy, các công trình nghiên cứu đã công bố, đã có nhiều nghiên cứu về công tác kế toán CP, kế toán DT, kế toán KQKD của DN dƣới góc độ kế toán tài chính hay kế toán quản trị nhƣng chủ yếu dƣới góc độ kế toán tài chính. Thông qua những luận văn trên đã phần nào cho chúng ta thấy đƣợc những tồn tại, khó khăn liên quan đến kế toán doanh thu chi phí và kết quả kinh doanh đồng thời các tác giả cũng đƣa ra đƣợc những ý kiến giải pháp đối với những vấn đề đó. Tuy nhiên cho đền nay chƣa có đề tài nào đề cập đến việc nghiên cứu, phân tích, đánh giá và hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ. Vì vậy tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề tài "Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ". Hiện tại chƣa có đề tài nào thực hiện nghiên cứu, phân tích, đánh giá và hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp này, do đó có thể khẳng định đề tài hoàn toàn độc lập và hoàn toàn không trùng với công trình nghiên cứu trƣớc đây.Nghiên cứu thực tế phần hành kế toán liên quan đến nội dung trên ở Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ, ngoài việc phản ánh công tác kế toán tài chính, tác giả sẽ chú trọng đề cập đến công tác kế toán quản trị và mạnh dạn đề xuất một số giải pháp, kiến nghị ứng dụng vào thực tiễn của công ty nói riêng và các công ty hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ du lịch, vận tải kho bãi nói chung.
4 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu về thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ. Từ đó đƣa ra giải pháp về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Nghiên cứu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ Đƣa ra một số giải pháp để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ. 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi về thời gian: năm 2019. Phạm vi về không gian: Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ. Phạm vi nội dung: Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trên góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. 5. Câu hỏi nghiên cứu - Cơ sở lý luận về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh nhƣ thế nào? - Thực trạng về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ nhƣ thế nào?
5 - Để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ cần những giải pháp nào? 6. Phƣơng pháp nghiên cứu Các phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc sử dụng: Đề tài đƣợc nghiên cứu với nhiều phƣơng pháp khác nhau nhƣ: Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu, phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, phƣơng pháp so sánh, đánh giá nhận xét. Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu: tham khảo các văn bản do Bộ Tài Chính ban hành; sách báo, giáo trình do các giảng viên biên soạn vả giảng dạy; các nguồn tài liệu từ website của công ty và các website chuyên ngành về kế toán, kiểm toán. Phƣơng pháp thu thập và xử lý dữ liệu: đƣợc áp dụng để thu thập số liệu tạiphòng Kế toán thông quá các chứng từ, sổ sách, báo cáo của công ty, sau đó toàn bộ số liệu sẽ đƣợc xử lý và chọn lọc một cách hợp lý và khoa học. Phƣơng pháp tổng hợp, phân tích: từ những tài liệu, số liệu đã đƣợc xử lý vàphân tích, so sánh và đối chiếu để nhận rõ những ƣu điểm, nhƣợc điểm, tìm ra nguyên nhân và đƣa ra giải pháp khắc phục. 7. Những đóng góp mới của luận văn Về mặt lý luận: Luận văn hệ thống hóa những lý luận cơ bản về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp. Về mặt thực tiễn: Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ năm 2019, luận văn chỉ ra các ƣu điểm cũng nhƣ những hạn chế còn tồn tại, đề xuất các giải pháp, điều kiện thực hiện nhằm hoàn thiện doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ trong thời gian tới. 8. Kết cấu của luận văn
6 Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, kết cấu luận văn bao gồm 3 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp Chƣơng 2: Thƣc trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ Chƣơng 3: Giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Cổ phần Du lịch Thƣơng mại và Đầu tƣ
7 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp 1.1.1. Một số vấn đề về doanh thu 1.1.1.1. Khái niệm về doanh thu Doanh thu là một trong những chỉ tiêu quan trọng, cung cấp cho các đối tƣợng sử dụng thông tin cần thiết làm căn cứ đánh giá một cách khái quát kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định để từ đó ra các quyết định kinh tế đúng đắn. Hiện có rất nhiều quan điểm và cách hiểu về doanh thu: Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 “doanh thu và thu nhập khác”: “Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu” Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung” thì doanh thu đƣợc hiểu là “tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường và các hoạt động khác của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản góp vốn của cổ đông hoặc chủ sở hữu” Theo chuẩn mực kế toán quốc tế số 18 - Doanh thu (IAS 18): “Doanh thu là luồng thu gộp các lợi ích kinh tế trong kỳ, phát sinh trong quá trình hoạt động thông thường, làm tăng nguồn vốn chủ sở hữu, chứ không phải
8 phần đóng góp của những người tham gia góp vốn cổ phần. Doanh thu loại trừ những khoản thu cho bên thứ ba ví dụ như thuế giá trị gia tăng”. Theo thông tƣ 200/2014/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm 2014 của BTC về Hƣớng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp “Doanh thu được hiểu là lợi ích kinh tế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp ngoại trừ phần đóng góp thêm của các cổ đông. doanh thu không bao gồm các khoản thu hộ bên thứ ba”. Trên thực tế có rất nhiều khái niệm về doanh thu, tuy nhiên về bản chất thì doanh thu chính là tổng lợi ích phát sinh từ HĐKD mà doanh nghiệp đã thu đƣợc trong kỳ kế toán. Việc nhận thức rõ bản chất của doanh thu và xác định đúng đắn phạm vi, thời điểm, cơ sở ghi nhận doanh thu có tính chất quyết định đến tính khách quan, trung thực của chỉ tiêu doanh thu trong BCTC, góp phần mang lại thắng lợi trong các quyết định kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.1.2. Phân loại doanh thu Phân loại theo nội dung doanh thu bao gồm: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là số tiền thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc từ các giao dịch và các nghiệp vụ phát sinh doanh thu nhƣ bán sản phẩm hàng hoá, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm các loại phụ thu (nếu có). Trong đó: Doanh thu bán hàng: Là doanh thu bán sản phẩm mà doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hóa mua vào và bán bất động sản đầu tƣ. Doanh thu cung cấp dịch vụ: Là doanh thu thực hiện công việc đã thỏa thuận theo hợp đồng trong một hay nhiều kỳ kế toán nhƣ cung cấp dịch vụ vận tải, du lịch, cho thuê tài sản cố định theo phƣơng thức cho thuê hoạt động…
9 Doanh thu hoạt động tài chính: Là những khoản thu và lãi liên quan đến hoạt động về vốn của doanh nghiệp nhƣ: khoản thu từ hoạt động góp vốn liên doanh (ngoài vốn góp), khoản thu về hoạt động đầu tƣ, bán chứng khoán, khoản thu về cho thuê TSCĐ, thu lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn, lãi bán ngoại tệ. Thu nhập khác: Thu nhập khác là các khoản thu nhập đƣợc tạo ra từ các hoạt động xảy ra không thƣờng xuyên, ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu gồm: thu từ nhƣợng bán, thanh lý TSCĐ; thu tiền phạt khách hàng do vi phạm hợp đồng; thu đƣợc các khoản nợ phải thu đã xóa sổ; các khoản quà biếu, quà tặng bằng tiền, hiện vật của các tổ chức, cá nhân tặng cho doanh nghiệp... Phân loại theo phƣơng thức thanh toán tiền hàng gồm: Doanh thu bán hàng thu tiền ngay: Là toàn bộ các khoản doanh thu của khối lƣợng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ...đã bán trong kỳ và đã đƣợc khách hàng trả tiền ngay khi phát sinh doanh thu. Doanh thu bán hàng chịu: Là toàn bộ các khoản doanh thu của khối lƣợng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ...đã bán trong kỳ, đã đƣợc ghi nhận doanh thu. Tuy nhiên, khách hàng còn nợ tiền hàng (khách hàng mua chịu). Doanh thu nhận trƣớc: Là toàn bộ các khoản doanh thu của khối lƣợng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ...đã bán trong kỳ, khách hàng đã trả tiền trƣớc cho nhiều kỳ. Phân loại doanh thu theo mối quan hệ với điểm hòa vốn Doanh thu hòa vốn: Là doanh thu mà tại đó mà lợi nhuận của các sản phẩm dịch vụ bằng không hay doanh thu bằng chi phí. Doanh thu an toàn: Là mức doanh thu lớn hơn mức doanh hòa vốn hay nói cách khác là mức doanh thu mà DN có đƣợc khi bù đắp đƣợc các khoản chi phí.
10 Với cách phân loại này giúp DN xác định đƣợc điểm hòa vốn hay điểm an toàn cho từng phƣơng án kinh doanh, trên cơ sở đó DN đƣa ra lựa chọn chính xác phƣơng án kinh doanh tối ƣu nhất cho DN của mình. 1.1.1.3. Điều kiện ghi nhận doanh thu Doanh thu bán hàng đƣợc ghi nhận khi thoả mãn đồng thời cả 5 điều kiện sau: Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho ngƣời mua; Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa nhƣ ngƣời sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa; Doanh thu đƣợc xác định tƣơng đối chắc chắn; Doanh nghiệp đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng; Xác định đƣợc chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ: Doanh thu của giao dịch về cung cấp dịch vụ đƣợc ghi nhận khi kết quả của giao dịch đó đƣợc xác định một cách đáng tin cậy. Trƣờng hợp giao dịch về cung cấp dịch vụ liên quan đến nhiều kỳ thì doanh thu đƣợc ghi nhận trong kỳ theo kết quả phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập Bảng Cân đối kế toán của kỳ đó. Kết quả của giao dịch cung cấp dịch vụ đƣợc xác định khi thỏa mãn tất cả bốn (4) điều kiện sau: Doanh thu đƣợc xác định tƣơng đối chắc chắn; Có khả năng thu đƣợc lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó; Xác định đƣợc phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập Bảng Cân đối kế toán; Xác định đƣợc chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí để hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.