intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên

Chia sẻ: Tiểu Ngư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

35
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông, luận văn đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên

  1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGÔ THƯỢNG MINH QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  2. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGÔ THƯỢNG MINH QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN Ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. Đinh Đức Hợi THÁI NGUYÊN - 2020 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực, chưa được sử dụng và công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020 Tác giả Ngô Thượng Minh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  4. LỜI CẢM ƠN Đầu tiên em xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo - TS Đinh Đức Hợi, người thầy đã tận tình giúp đỡ, định hướng khoa học và luôn động viên, khích lệ em hoàn thành luận văn. Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, tập thể các thầy, cô giáo Khoa Tâm lý - Giáo dục; Phòng Đào tạo trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên đã trực tiếp giảng dạy, định hướng trong quá trình học tập và nghiên cứu. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu các trường trung học phổ thông, cán bộ quản lý, giáo viên các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên đã giúp đỡ, chia sẻ, cung cấp cho tôi nhiều tư liệu, thông tin cũng như đóng góp cho tôi nhiều ý kiến quý báu để hoàn thành luận văn này. Cuối cùng, xin cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn. Trong quá trình học tập, nghiên cứu, mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng, tâm huyết và trách nhiệm, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp chỉ dẫn, góp ý. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020 Tác giả Ngô Thượng Minh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  5. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... ii MỤC LỤC............................................................................................................ iii DANH MỤC VIẾT TẮT....................................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ........................................................................... v MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 2 4. Giả thuyết nghiên cứu...................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 3 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............... 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................... 6 1.1.1. Nghiên cứu trên thế giới ............................................................................ 6 1.1.2. Nghiên cứu trong nước .............................................................................. 8 1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 12 1.2.1. Quản lý..................................................................................................... 12 1.2.2. Giáo dục ................................................................................................... 13 1.2.3. Môi trường ............................................................................................... 14 1.2.4. Giáo dục môi trường ................................................................................ 14 1.2.5. Hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................................. 15 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  6. 1.2.6. Quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................. 15 1.2.7. Học sinh trung học phổ thông ................................................................. 16 1.3. Lý luận về hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................. 16 1.3.1. Mục tiêu hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................. 17 1.3.2. Nội dung giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................................. 18 1.3.3. Phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ...................................... 19 1.3.4. Hình thức tổ chức hoạt động giáo dục môi trường.................................. 22 1.3.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông............................................................... 23 1.3.5. Các lực lượng tham gia giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông ................................................................................. 23 1.3.6. Hoạt động dạy học tích hợp GDMT ở các môn học chiếm ưu thế tại các trường trung học phổ thông............................................................... 24 1.4. Quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................................................................................. 27 1.4.1. Lập kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông............................................................... 27 1.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông............................................................... 28 1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ..................................................................... 29 1.4.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông .................................................... 30 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  7. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ............................................. 31 1.5.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 31 1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 32 Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 35 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN....................................... 36 2.1. Khái quát về khách thể nghiên cứu ............................................................ 36 2.1.1. Vài nét về các trường THPT Thị xã Phổ Yên ......................................... 36 2.1.2. Tình hình môi trường ở thị xã Phổ Yên hiện nay .................................... 37 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ................................................................... 39 2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 39 2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 39 2.2.3. Khách thể khảo sát và địa bàn khảo sát ................................................... 39 2.2.4. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 40 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ......................... 40 2.3.1. Thực trạng nhận thức về mục tiêu hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ...................................... 40 2.3.2. Thực trạng nội dung hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông............................................................... 43 2.3.3. Thực trạng phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ................... 48 2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ............................................. 53 2.3.5. Thực trạng các lực lượng tham gia giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông .......................................................... 55 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  8. 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ..................................................................... 56 2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.................................................................................... 56 2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ............................................. 59 2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông ............................................. 61 2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông .......................... 63 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông .......................... 65 2.5.1. Các yếu tố chủ quan................................................................................. 65 2.5.2. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 67 2.6. Đánh giá chung về thực trạng........................................................................ 69 2.6.1. Kết quả đạt được........................................................................................ 69 2.6.2. Tồn tại, hạn chế ......................................................................................... 71 Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 72 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN....................................... 73 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................................. 73 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .......................................................... 73 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .......................................................... 73 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 73 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường THPT thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.............................. 74 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  9. 3.2.1. Tăng cường quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh các trường THPT thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ...... 74 3.2.2. Chỉ đạo tích hợp nội dung giáo dục môi trường và đổi mới phương pháp, hình thức giáo dục môi trường cho học sinh ................................. 79 3.2.3. Chỉ đạo đảm bảo các điều kiện hỗ trợ hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ............................................................................................. 85 3.2.4. Chỉ đạo phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ........................... 87 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 89 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 90 3.4.1. Mục tiêu ................................................................................................... 90 3.4.2. Nội dung, đối tượng khảo sát .................................................................. 90 Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 93 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 97 PHỤ LỤC ............................................................................................................... Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  10. DANH MỤC VIẾT TẮT CBQL Cán bộ quản lý GDMT Giáo dục môi trường GV Giáo viên HS Học sinh HT Hiệu trưởng MT Môi trường THPT Trung học phổ thông Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  11. DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Quy mô học sinh các khối lớp tại các trường THPT ở thị xã Phổ Yên năm học 2018-2019 ....................................................... 36 Bảng 2.2. Trình độ GV, CBQL các trường THPT ở thị xã Phổ Yên .......... 37 Bảng 2.3. Nhận thức của CBQL, GV về mục tiêu hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ........................................................... 40 Bảng 2.4. Nhận thức của HS về mục tiêu hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 41 Bảng 2.5. Đánh giá của CBQL, GV và HS về nội dung giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 44 Bảng 2.6. Đánh giá của CBQL, GV và HS về phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............. 49 Bảng 2.7. Đánh giá của CBQL, GV và HS về hình thức tổ chức hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên....................... 52 Bảng 2.8. Đánh giá của CBQL, GV về kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............................. 54 Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL, GV các lực lượng tham gia hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............................. 55 Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL, GV công tác lập kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên....................... 57 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  12. Bảng 2.11. Đánh giá của CBQL, GV về tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............................. 59 Bảng 2.12. Đánh giá của CBQL, GV về chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............................. 61 Bảng 2.13. Đánh giá của CBQL, GV về kiểm tra, đánh giá thực hiện hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............. 64 Bảng 2.14. Đánh giá của CBQL, GV về các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ................ 66 Bảng 3.1. Khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp đề xuất ............... 90 Bảng 3.2. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất ................. 92 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  13. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Vấn đề môi trường hiện nay đang thu hút sự quan tâm ở Việt Nam nói chung và ở thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên nói riêng. Thị xã Phổ Yên được thành lập đã mở ra thời kỳ mới, thời cơ mới và vị thế mới cho Phổ Yên trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển với khu công nghiệp Yên Bình, khu vực đã được quy hoạch vào tổ hợp công nghiệp, nông nghiệp, đô thị và dịch vụ, là cửa ngõ giao lưu kinh tế - văn hóa của Thái Nguyên. Tuy nhiên, hiện nay vấn đề ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ tại thị xã, do chính hậu quả của con người. Mặt khác, vấn đề thu gom, xử lý rác thải và rác thải rắn công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp ở các đô thị cũng ngày càng khó khăn, ô nhiễm môi trường đất do sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hoá học. Giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường phổ thông là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, vì trường phổ thông là nơi đào tạo thế hệ trẻ, những người chủ tương lai của đất nước. Thực tiễn hoạt động môi trường ở các nước đã chỉ ra rằng, sẽ không có đạo luật hoặc một mức thuế nào có thể bắt buộc được các công dân phải tôn trọng môi trường, vì sự tôn trọng tự nguyện chỉ có thể được truyền thụ qua giáo dục. Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường sinh thái ở thị xã Phổ Yên do các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người gây ra ngày càng trở nên nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp sự phát triển kinh tế - xã hội cũng như sự tồn tại, phát triển của các thế hệ hiện tại và tương lai. Giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay không chỉ là đòi hỏi cấp thiết đối với các cấp quản lý, các nhà trường mà đó còn là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và của toàn xã hội. Thị xã Phổ Yên có 4 trường trung học phổ thông, việc truyền thụ kiến thức giáo dục môi trường đến học sinh thuận lợi và hiệu quả nhất vẫn là hình thức tích hợp và lồng ghép vào các môn học để học sinh nhận thấy tầm quan trọng, ý nghĩa của bảo vệ môi trường đối với sự phát triển bền Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  14. vững thông qua các hoạt động giáo dục, hoạt động tổ chức dạy học của giáo viên, hoạt động ngoại khóa, tình nguyện… không chỉ trong môn học Địa lý mà còn ở nhiều môn học khác như Vật lý, Sinh học, Công nghệ, Hóa học,…. Hiện nay, các bài học giáo dục môi trường trong chương trình học tập còn quá ít, thường bị xem là những tiết học không quan trọng, ít khi có trong các bài kiểm tra thi cử. Vì thế học sinh có thái độ bàng quan trong học tập và nghiên cứu các vấn đề liên quan đến môi trường. Một bộ phận học sinh chưa có ý thức cao trong bảo vệ môi trường sinh thái, sử dụng tài nguyên nước, năng lượng tiết kiệm, vệ sinh làm sạch môi trường sống, vứt rác bừa bãi, giẫm đạp, bẻ cây cối, sử dụng tài nguyên lãng phí… Vấn đề quản lý hoạt động giáo dục môi trường ở các trường THPT hiện nay còn bị xem nhẹ và chưa được quan tâm đúng mức. Mặt khác, tổ chuyên môn chưa thực hiện thường xuyên tổng kết đánh giá GDMT nhằm giải quyết những vẫn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện, những vấn đề trọng tâm khác như rút kinh nghiệm, vạch ra phương hướng GDMT trong thời gian tiếp theo, công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động GDMT được tiến hành chưa thường xuyên và hiệu quả. Vì vậy, nếu đề tài nghiên cứu thành công sẽ vận dụng đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên thực hiện đúng kế hoạch quản lý sẽ góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của học sinh hiện nay. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên” làm công trình nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông, luận văn đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  15. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. 4. Giả thuyết nghiên cứu Giáo dục môi trường ở trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên đã có những kết quả tích cực về nội dung, phương pháp giáo dục môi trường….nhưng vẫn còn hạn chế như giáo viên chưa có sự đổi mới về phương pháp, hình thức dạy học, vấn đề quản lý lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch, kiểm tra, đánh giá chưa sát sao…, do vậy chưa đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực và ý thức cho người học trong việc bảo vệ môi trường. Vì vậy, nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên thực hiện đúng kế hoạch quản lý sẽ phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn của người học. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông. 5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. 5.3. Đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu - Đề tài tập trung đi sâu nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh của Hiệu trưởng các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. - Thời gian khảo sát: tháng 7/2019 đến tháng 4/2020. - Địa bàn nghiên cứu: Các trường THPT Lê Hồng Phong, THPT Bắc Sơn THPT Lý Nam Đế, THPT Phổ Yên ở thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  16. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Sử dụng các phương pháp: Phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và khái quát hóa các vấn đề về lý luận: mục tiêu, nội dung, phương pháp hình thức… giáo dục môi trường và quản lý giáo dục môi trường ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên như: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quản lý giáo dục môi trường. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động dạy và học nội dung giáo dục môi trường nhằm đánh giá những mặt mạnh, phát hiện những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong hoạt động giáo dục môi trường và quản lý giáo dục môi trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Phương pháp điều tra viết: Xây dựng các phiếu điều tra để thu thập các ý kiến đánh giá từ các đối tượng cần khảo sát. Phiếu hỏi dành cho CBQL và GV, HS về thực tiễn hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh và quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn các giảng viên, chuyên gia, CBQL giáo dục và giáo viên về thực tiễn hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh: thực trạng mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục môi trường, thực trạng và quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quản lý giáo dục môi trường. Phương pháp chuyên gia: Trao đổi trực tiếp hoặc thông qua phỏng vấn để các chuyên gia tư vấn, góp ý các nội dung liên quan đến luận văn nghiên cứu: mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục môi trường và quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quản lý giáo dục môi trường. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  17. Phương pháp khảo nghiệm: Trên cơ sở các biện pháp đã đề xuất, chúng tôi thử nghiệm các biện pháp đã đề xuất vào hoạt động GDMT cho HS các trường THPT thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên nhằm đánh giá kết quả thử nghiệm có thể áp dụng, triển khai tại các trường THPT ở thị xã Phổ Yên phù hợp hay không? Kết quả trước và sau khảo nghiệm có nâng cao chất lượng hoạt động GDMT cho HS ở các trường THPT ở thị xã Phổ Yên có như mong muốn không?. 7.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu Dùng thống kê toán học để tính % và điểm trung bình nhằm phân tích kết quả nghiên cứu. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài Mở đầu, Kết luận, Khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở trường trung học phổ thông. Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục môi trường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  18. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1. Nghiên cứu trên thế giới A. M. Lucas, chuyên gia của Trung tâm nghiên cứu Khoa học, Toán học và GDMT, Trường Chelsea, Đại học London đã nhấn mạnh đến vai trò của môn Khoa học trong giáo dục vì môi trường. Công trình này đã đưa ra những đánh giá: Các môn học, trong đó có mô khoa học phải bao hàm nội dung GDMT, vì vậy, trong hoạt động dạy học môn Khoa học phải tăng cường bảo tồn môi trường sống của con người. “Việc quan tâm xây dựng các khóa học, nội dung học của môn học đóng vai trò quan trọng trong việc GDMT và được coi như một cơ sở để phát triển GDMT” [dẫn theo 19]. Alvin Pettus - Environment EANL trong công trình nghiên cứu về GDMT và thái độ đối với môi trường đã đánh giá kết quả một số cuộc thử nghiệm nhằm đo lường thái độ với môi trường và tìm ra các nhân tố ảnh hưởng đến những thái độ đó. Từ đó đã đưa ra một số kết luận cụ thể: “Con người có càng nhiều biện pháp để cải tạo chất lượng MT nếu họ có nhiều thông tin về GDMT; Điều kiện sống và làm việc có ảnh hưởng đến việc kiểm soát về MT và tham gia vào các hoạt động MT; Niềm tin, văn hóa đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi thái độ của con người về MT; Ở khu vực tư nhân thì thái độ bảo vệ MT khác với ở khu vực công cộng” [dẫn theo 10]. Matthew J. Brennan, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu về MT Brentree ở Milford, PA và là người người đầu tiên chịu trách nhiệm trong việc xuất bản Tạp chí GDMT đã xây dựng chương trình bảo tồn con người và MT dựa trên các khái niệm có liên quan đến MT. Chương trình giáo dục môi trường được thể hiện ở hầu hết các môn học và các cấp học. Mục đích của chương trình là nhằm xây dựng và Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  19. thực hiện các chính sách để bảo vệ môi trường và trong thực tiễn xây dựng một nền văn hóa vì môi trường sống của con người và sự phát triển con người. Monica Hale, cựu viên chức giáo dục cao cấp (giáo dục phổ thông, cao đẳng và đại học), hội đồng GDMT, Học viện Báo chí, Vương quốc Anh khẳng định giáo dục môi trường nhằm mục tiêu vì sự phát triển bền vững ở các nước đang phát triển. Do vậy, giáo dục môi trường cần có sự trợ giúp của các tổ chức, các nước phát triển và các nước công nghiệp đối với các nước đang phát triển. Các nước đang phát triển cần sự trợ giúp về chuyển giao công nghệ, các hoạt động xúc tiến kinh tế, xúc tiến phát triển công nghiệp nhằm không làm suy thoái MT. Trong quá trình hợp tác với các nước, cần đẩy nhanh các dự án GDMT trong cộng đồng để thực hiện có hiệu quả mục tiêu vì sự phát triển bền vững, “cần phải đưa việc quan tâm tới MT vào trong tất cả các khía cạnh của các chương trình hợp tác, trợ giúp để phát triển; đẩy nhanh các dự án GDMT cộng đồng và giáo dục những người lập chính sách” [trích theo 17]. R. R. Ballantyne and J. I. Packer, giảng viên Đại học Kỹ thuật Queensland, Brisbane, Australia trong công trình “Dạy và học trong GDMT” nhằm mục đích phát triển nhận thức về MT [trích theo 19]. Công trình đề cập đến mô hình nhận thức về GDMT, trong đó nêu rõ kiến thức, thái độ và định hướng hành vi với MT. Trong GDMT cần áp dụng các nguyên tắc tích cực trong dạy học, cung cấp nền tảng nhằm khuyến khích sinh viên các trường đại học nên tích cực hơn, quan tâm và có hành động tích cực đối với vấn đề môi trường. Từ những thông tin, quan điểm do người học đề xuất, cung cấp sẽ giúp các nhà MT thiết kế những khóa học trải nghiệm trong dạy học, phát triển những quan niệm về MT cùng với việc thực hiện cam kết các hành vi có trách nhiệm trong MT và vì MT. Richard R. Perdue and Donald S. Warder trong công trình “GDMT và sự thay đổi thái độ” đã nghiên cứu các chương trình GDMT sống trải nghiệm và đã đưa ra những kiến thức liên quan đến mối quan hệ giữa con người và MT, sự phát triển của các kỹ năng và khả năng, sự phát triển tính trách nhiệm và cách đánh giá MT. Công trình nghiên cứu nhằm đánh giá mức độ thay đổi thái độ của con người đối với MT Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  20. sau khi tham gia chương trình sống trải nghiệm với MT, “các thông tin, quan điểm do người học đề xuất, cung cấp sẽ giúp các nhà MT thiết kế những khóa học trải nghiệm trong dạy học, phát triển những quan niệm về MT cùng với việc thực hiện cam kết các hành vi có trách nhiệm trong MT và vì MT” [trích theo 19]. Các công trình nghiên cứu trên đây là nguồn tài liệu tham khảo để chúng tôi triển khai nghiên cứu cơ sở lý luận về nội dung GDMT cho HS ở trường phổ thông và quản lý nội dung GDMT cho HS ở trường THPT, đó là các nội dung về môi trường, hoạt động giáo dục môi trường cho HS, mục tiêu GDMT, nội dung GDMT…. 1.1.2. Nghiên cứu trong nước Các nghiên cứu về giáo dục môi trường cho học sinh ở trường THPT: Theo tác giả Nguyễn Thị Thu Hằng (2015), Giáo dục môi trường thông qua dạy học dự án chương nhóm Cacbon - Hóa học 11 nâng cao [9], đã phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn của giáo dục môi trường thông qua dạy học dự án như: Phương pháp dạy học dự án trên thế giới và Việt Nam, giáo dục bảo vệ môi trường và các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường…Từ đó, tác giả triển khai thực trạng giáo dục môi trường thông qua dạy học dự án chương nhóm Cacbon - Hóa học 11 nâng cao và Thiết kế các dự án học tập và giáo án bài dạy chương nhóm Cacbon-Hóa học lớp 11 nâng cao. Tiến hành thực nghiệm sư phạm nhằm đánh giá tính phù hợp, khả thi và hiệu quả của các đề xuất. Trong công trình nghiên cứu của Nguyễn Thị Nguyên (2011), Tuyển chọn xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập và giáo dục môi trường dạy học phần hóa học hữu cơ ở trường Trung học phổ thông [16]. Tác giả đã tiến hành đánh giá tổng quan về môi trường, ô nhiễm môi trường, giáo dục môi trường, lí thuyết về xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập có nội dung giáo dục môi trường. Phân tích thực trạng sử dụng bài tập hoá học có nội dung liên quan đến môi trường trong dạy học ở trường THPT hiện nay. Tìm hiểu nội dung của các bài trong chương trình hoá học hữu cơ THPT để nêu ra được những kiến thức hoá học liên quan đến môi trường, giáo dục môi trường. Tuyển chọn, xây dựng hệ thống bài tập về giáo dục môi trường phần hoá học hữu cơ. Nghiên cứu phương pháp sử dụng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2