Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

43
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là lý luận và thực tiễn, luận văn đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM VŨ TRÍ ĐOÀN QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM VŨ TRÍ ĐOÀN QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG Ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC Mã số: 8 140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn: PGS.TS PHÙNG THỊ HẰNG THÁI NGUYÊN - 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những số liệu và kết quả thu thập được trong quá trình nghiên cứu là trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác, các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Thái Nguyên, tháng 8 năm 2020 Tác giả luận văn Vũ Trí Đoàn i
LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành và kính trọng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới lãnh đạo Trường ĐHSP Thái Nguyên, Phòng Đào tạo thuộc Trường Đại học Sư phạm - ĐHTN, toàn thể các thầy giáo, cô giáo Khoa Tâm lý Giáo dục, các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy và tham gia quản lý tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp. Tôi xin bày tỏ sự kính trọng, lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Phùng Thị Hằng - người trực tiếp hướng dẫn, đã tận tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang; các đồng chí cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh trường tiểu học trên địa bàn huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang đã giúp đỡ, cung cấp cho tôi những thông tin, số liệu, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình nghiên cứu. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, quan tâm, chia sẻ và tạo điều kiện giúp tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học này. Tôi xin chân thành cảm ơn và tiếp thu những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học để đề tài này được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn./. Thái Nguyên, tháng 8 năm 2020 Tác giả luận văn Vũ Trí Đoàn ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii MỤC LỤC ..........................................................................................................iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................. vi MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3 6. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC............................................................ 6 1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề ...................................................... 6 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ...................................................................... 6 1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam .................................................................... 7 1.2. Các khái niệm cơ bản ................................................................................. 10 1.2.1. Quản lý..................................................................................................... 10 1.2.2. Bồi dưỡng ................................................................................................ 11 1.2.3. Năng lực; năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh ..................... 12 1.2.4. Quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên............................................................................................. 15 iii
1.3. Một số vấn đề cơ bản về hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ................................ 15 1.3.1. Yêu cầu về năng lực đánh giá KQHT của học sinh cho giáo viên tiểu học............................................................................................................... 15 1.3.2. Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên giáo viên ở trường tiểu học .............................. 16 1.3.3. Nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học .......................... 18 1.4. Hiệu trưởng trường tiểu học với vai trò quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ............ 30 1.4.1. Chức năng, nhiệm vụ của Hiệu trưởng trường tiểu học .......................... 30 1.4.2. Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học .......................................................... 32 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ................................ 39 1.5.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 39 1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 40 Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 42 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG .................................................................................................... 43 2.1. Tình hình kinh tế - xã hội của huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ............... 43 2.1.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội của huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang .......................................................................................................... 43 2.1.2. Khái quát về giáo dục tiểu học ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ........ 44 2.2. Khái quát về mục đích, nội dung, phương pháp khảo sát .......................... 47 2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 47 iv
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 47 2.2.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát: ................................................................ 47 2.2.4. Phương pháp khảo sát và phương thức xử lý số liệu .............................. 47 2.3. Thực trạng về hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ................................................................................................... 49 2.3.1. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học.................................................................................................... 49 2.3.2. Nội dung bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ...... 51 2.3.3. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS cho GV ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang .......... 54 2.3.4. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS cho GV ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ........ 56 2.3.5. Đánh giá của HS về thực trạng các hình thức kiểm tra đánh giá KQHT ở nhà trường........................................................................................... 58 2.4. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ....... 60 2.4.1. Xây dựng kế hoạch quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ......................................................................................... 60 2.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ......................................................................................... 62 2.4.3. Chỉ đạo triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ......................................................................................... 64 v
2.4.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ......................................................................................... 65 2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang .................................................................................................... 68 2.6. Đánh giá chung về quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ................................................................................................... 70 2.6.1. Ưu điểm ................................................................................................... 70 2.6.2. Hạn chế .................................................................................................... 70 Kết luận chương 2.............................................................................................. 73 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG .................................................................................................... 74 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................................. 74 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .......................................................... 74 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................... 74 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................ 75 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 75 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ......................................................... 76 3.2. Các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang .......................................................................................................... 76 3.2.1. Tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học .................... 76 vi
3.2.2. Chỉ đạo lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS cho giáo viên ở trường tiểu học phù hợp với tình hình thực tiễn ........ 78 3.2.3. Chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ................................................................................................... 81 3.2.4. Chỉ đạo đổi mới phương thức kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS cho GV ở trường tiểu học .............. 85 3.2.5. Chỉ đạo hoàn thiện cơ chế quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ................................ 86 3.2.6. Chỉ đạo tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học ................................................................................ 89 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 91 3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 92 3.3.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................ 92 3.3.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................ 92 3.3.3. Đối tượng khảo nghiệm ........................................................................... 92 Kết luận chương 3.............................................................................................. 96 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 98 1. Kết luận .......................................................................................................... 98 2. Khuyến nghị................................................................................................... 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 101 PHỤ LỤC vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Nghĩa đầy đủ Chữ viết tắt Ban Giám Hiệu BGH Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên CBQL, GV, NV Cơ sở vật chất CSVC Công nghệ thông tin CNTT Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CNH, HĐH Đánh giá định kỳ ĐGĐK Đánh giá thường xuyên ĐGTX Điểm trung bình ĐTB Giáo dục GD Giáo dục và đào tạo GD&ĐT Học sinh HS Kết quả học tập KQHT Khoa học công nghệ KHCN Kiểm tra KT Kiểm tra định kỳ KTĐK Kiểm tra thường xuyên KTTX Nghiên cứu khoa học NCKH Phụ huynh học sinh PHHS Phương pháp dạy học PPDH Quản lý QL Quản lý giáo dục QLGD Sách giáo khoa SGK Tiểu học TH Ủy ban nhân dân UBND iv
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Quy mô, mạng lưới trường lớp, học sinh năm học 2019-2020......... 44 Bảng 2.2. Quy mô phát triển trường lớp, học sinh cấp Tiểu học ...................... 44 Bảng 2.3. Chất lượng GD đại trà cấp Tiểu học (Đánh giá về NL, PC) ............. 45 Bảng 2.4. Số lượng trường, khách thể khảo sát ................................................. 47 Bảng 2.5. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá KQHT của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học ................................................................. 49 Bảng 2.6. Nội dung bồi dưỡng năng lực đánh giá KQHT của học sinh cho GV ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ...... 52 Bảng 2.7. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ................................................................. 54 Bảng 2.8. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ...................................................... 56 Bảng 2.9: Đánh giá của HS về thực trạng các hình thức kiểm tra đánh giá KQHT ở nhà trường .......................................................................... 58 Bảng 2.10. Xây dựng kế hoạch quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ................................................................... 60 Bảng 2.11: Tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng NLĐGKQHT của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang .................................................................................. 62 Bảng 2.12. Chỉ đạo triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ...................................................... 64 v
Bảng 2.13: Về Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang ......................................... 66 Bảng 2.14: Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang......................................... 68 Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý ........ 93 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ....................... 94 vi
DANH MỤC CÁC HÌNH Sơ đồ 1.1. Mô hình quản lý ....................................................................................... 11 Hình 3.1. Mối tương quan giữa tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ....... 95 vi
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong giai đoạn xã hội hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, nguồn lực con người Việt Nam trở nên có ý nghĩa quan trọng, quyết định sự thành công của công cuộc phát triển đất nước. Giáo dục ngày càng có vai trò và nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng thế hệ người Việt Nam mới, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (khóa XI) đã thông qua Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, trong đó xác định rõ “Đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục” là 1 trong 9 nhiệm vụ giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Vì vậy, việc đổi mới hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh nói chung, học sinh tiểu học nói riêng đã và đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Đánh giá kết quả học tập của học sinh là một khâu rất quan trọng trong hoạt động giáo dục ở nhà trường. Đó là quá trình xác định mức độ đạt được về kiến thức, kỹ năng và thái độ học tập của học sinh đối chiếu với mục tiêu của chương trình môn học, lớp học. Kiểm tra, đánh giá không chỉ nhằm xác định kết quả đạt được của quá trình học tập của học sinh, mà còn khuyến khích, tạo động lực cho học sinh, giúp học sinh tiến bộ không ngừng, đồng thời, cung cấp thông tin phản hồi giúp giáo viên nắm bắt được hiệu quả của việc dạy học và giáo dục, từ đó có những điều chỉnh kịp thời. Việc kiểm tra, đánh giá giá kết quả học tập của học sinh còn giúp cơ quan giáo dục, các nhà quản lí và hoạch định chính sách có được các số liệu, thông tin về chất lượng và trình độ của hệ thống giáo dục để có những điều chỉnh, bổ sung và chỉ đạo cần thiết. Nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục theo tinh thần nghị quyết số 29- NQ/TW, trong những năm gần đây, vấn đề đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học, Bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của HS đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo chú trọng, ban hành những văn bản chỉ đạo như Thông tư 30/2014/TTBGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014; Thông tư 22/2016/TTBGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 về sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm 1
theo Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014, với nguyên tắc đánh giá đảm bảo công bằng, khách quan, coi trọng sự tiến bộ và phát huy tất cả khả năng của học sinh, Thông tư số: 17/2019/TT-BGD&ĐT, ngày 01/11/2019 và có hiệu lực thi hành ngày 22/12/2019 của bộ Giáo dục và Đào tạo Ban hành chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/10/2014 là bước đột phá mạnh mẽ với nhiều ưu điểm trong đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học, phù hợp với xu thế phát triển hiện đại. Việc đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học theo quy định của thông tư 30/2014/TT-BGDĐT là một yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc thực hiện đánh giá kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học theo Thông tư chưa đáp ứng được yêu cầu của việc đổi mới chương trình giáo dục, nội dung sách giáo khoa, phương pháp dạy học, mô hình lớp học, điều kiện dạy học… Nguyên nhân cơ bản là do năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh ở đội ngũ giáo viên tiểu học còn hạn chế. Do đó, bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên tiểu học là vấn đề cần thiết hiện nay. Thông tư số: 17/2019/TT-BGD&ĐT, ngày 01/11/2019 và có hiệu lực thi hành ngày 22/12/2019 của bộ Giáo dục và Đào tạo Ban hành chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông Ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang, những năm qua, vấn đề bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên tiểu học đã được các cấp quản lí giáo dục quan tâm. Tuy nhiên, việc bồi dưỡng chủ yếu tập trung vào các chuyên đề về đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, nội dung sinh hoạt các tổ chuyên môn… mà chưa quan tâm nhiều đến hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên, vì vậy, hiệu quả của việc đánh giá kết quả học tập của học sinh còn hạn chế. Trong quá trình đánh giá, không ít giáo viên chỉ dựa vào cảm tính, quan sát chung chung, thiếu minh chứng chính xác; việc đánh giá chủ yếu theo hướng tiếp cận nội dung, chưa chú trọng hướng tiếp cận năng lực học sinh theo tinh thần đổi mới…Những điều này đòi hỏi các nhà quản lý phải có sự quan tâm đúng mức đến hoạt động bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên… 2
Xuất phát từ cơ sở lí luận và thực tiễn nêu trên, chúng tôi lựa chọn vấn đề “Quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang” làm đề tài luận văn để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận văn đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 4. Giả thuyết khoa học Quá trình triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang còn có những hạn chế nhất định như: nội dung, hình thức bồi dưỡng chưa phù hợp; phương pháp bồi dưỡng chưa giúp giáo viên nâng cao được năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh …Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, trong đó có nguyên nhân thuộc về quản lý; do vậy, nếu đề xuất và thực hiện một cách đồng bộ các biện pháp quản lý phù hợp với tình hình thực tiễn thì hiệu quả của việc bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện sẽ được nâng cao. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học. 3
5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 6.2. Về địa bàn khảo sát: Đề tài khảo sát tại 8 trường tiểu học thuộc địa bàn huyện Lục Nam. Cụ thể: Trường Tiểu Học Thanh Lâm; Trường Tiểu Học Nghĩa Phương Số 1; Trường Tiểu Học Lan Mẫu; Trường tiểu học Phương Sơn; Trường Tiểu Học Đan Hội; Trường Tiểu Học Đông Phú; Trường Tiểu Học Bình Sơn; Trường Tiểu Học Bảo Sơn. Tổng số khách thể điều tra: Tổng số 220 người, trong đó có 40 cán bộ quản lý, 130 giáo viên và 150 học sinh ở các trường Tiểu học được khảo sát. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Tiến hành phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu lý luận có liên quan đến đề tài nghiên cứu để xây dựng khung lý thuyết cho đề tài. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp quan sát: Tri giác trực tiếp một số biểu hiện của hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang như: việc triển khai nội dung bồi dưỡng, phương pháp bồi dưỡng…để thu thập thông tin thực tiễn cho đề tài. 7.2.2. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Xây dựng các mẫu phiếu điều tra để trưng cầu ý kiến của CBQL, GV về hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học được khảo sát. 4
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn cán bộ CBQL, GV về hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học được khảo sát để thu thập thông tin thực tiễn cho đề tài. 7.2.4. Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến của các chuyên gia, các nhà quản lý về việc đánh giá thực trạng, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 7.2.5. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Dựa trên việc tổng kết, đánh giá nội dung, hình thức hoạt động bồi dưỡng; tiến hành đánh giá ưu điểm, hạn chế của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 7.3. Các phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học Dùng các phần mềm thống kê để tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu thu được từ nhiều nguồn khác nhau. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần Mở đầu; Kết luận, khuyến nghị; Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở trường tiểu học. Chương 2. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Chương 3. Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH CHO GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới Bồi dưỡng giáo viên là một nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục và đào tạo nhằm không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên đặc biệt đổi mới giáo dục, đổi mới KTĐG (kiểm tra đánh giá) theo năng lực HS trong giai đoạn hiện nay thì việc bồi dưỡng năng lực đánh giá KQHT của HS là yêu cầu cấp thiết. Do vậy, nghiên cứu trong và ngoài nước tập trung nghiên cứu về bồi dưỡng giáo viên, bồi dưỡng năng lực đánh giá KQHT cho HS năng lực dạy học cho giáo viên đến nay đã được một số tác giả quan tâm, trong phạm vi có thể đề cập đến một số nghiên cứu sau: Thời kì tiền bản chủ nghĩa (thế kỷ XV - XVIII) lần đầu tiên trong lịch sử giáo dục thế giới, nhà giáo dục Tiệp Khắc J.A.Comesnky đã đặt nền móng cho lí luận dạy học ở nhà trường và xây dựng thành một hệ thống vấn đề trong tác phẩm “Lí luận dạy học vĩ đại”, trong đó nêu vai trò ý nghĩa của kiểm tra đánh giá quá trình lĩnh hội tri thức của học sinh, ông lưu ý việc kiểm tra đánh giá phải căn cứ vào mục tiêu học tập và hướng dẫn học sinh tự kiểm tra đánh giá kiến thức của bản thân sau các nhà nghiên cứu lí luận dạy học đã phân tích và phát triển lí luận kiểm tra đánh giá ở các góc độ: vai trò, ý nghĩa, mục tiêu, nội dung, nguyên tắc và phương pháp nhằm đảm bảo tính khách quan của việc kiểm tra đánh giá [18] Năm 1971, B.S. Bloom cùng George F. Madaus và J.Thomas Hastings cho ra đời cuốn sách “Evaluation to improve Learning” (Đánh giá thúc đẩy học tập). Cuốn sách này dành cho giáo viên, viết về kĩ thuật đánh giá kết quả học tập của học sinh. Nếu được áp dụng đúng cách việc đánh giá sẽ giúp giáo viên hỗ trợ học sinh cải thiện khả năng học tập. Trọng tâm của cuốn sách này cũng chính là việc tăng cường khả năng học tập của học sinh. Cuốn sách không nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến việc lựa chọn và sử dụng các loại trí tuệ, năng lực tiềm ẩn của các bài kiểm tra thành tích đã được chuẩn hóa - loại hình thường được học sinh các trường tiến hành 6
một đến hai lần một năm, mà hướng tới để hoàn thiện và sử dụng đúng cách một hệ thống các câu hỏi, các bài kiểm tra đánh giá quá trình học tập và các dạng bài kiểm tra khác do giáo viên tự làm được áp dụng cho học sinh hàng năm. Cuốn sách thông qua việc liên kết các kĩ thuật đánh giá tốt nhất, nhằm hỗ trợ các giáo viên sử dụng đánh giá như một công cụ để cải tiến cả quy trình dạy và học. [1] Liên minh Châu Âu cho rằng, phát triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là vấn đề trọng tâm để nâng cao chất lượng giáo dục của các trường học. Chất lượng giáo dục cao chỉ có thể được đảm bảo bằng việc đào tạo, Bồi dưỡng giáo viên một cách liên tục và bằng chất lượng rèn tay nghề cho giáo viên và các nhân viên phục vụ hoạt động giáo dục và dạy học trong nhà trường . Theo Dutto, giáo viên không chỉ là người giỏi về chuyên môn mà còn phải là người học liên tục, suốt đời. Bồi dưỡng phát triển chuyên môn cho giáo viên là chính bản thân giáo viên tham gia vào quá trình bồi dưỡng và quản lý các hoạt động bồi dưỡng của mình chứ không chỉ là việc cấp trên quản lý hoạt động bồi dưỡng này. Giáo viên phải chính là người xác định được các điểm mạnh, điểm yếu và các nhu cầu bồi dưỡng của bản thân. Hiện nay, các nhà khoa học giáo dục và quản lý trên thế giới đã và đang đưa ra những công trình nghiên cứu bồi dưỡng giáo viên trong đó nhấn mạnh vai trò của việc đánh giá kết quả học tập của học sinh. Đồng thời các nước cũng đều quan tâm đến việc đào tạo, bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh cho giáo viên trong các nhà trường để đảm bảo tính khách quan, công bằng từ đó nâng cao chất lượng giáo dục của hệ thống giáo dục các nước 1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam Ở Việt Nam có thể kể tới hai hướng nghiên cứu: Hướng thứ nhất, đó là các công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS chẳng hạn: Các tác giả Hoàng Đức Nhuận, Lê Đức Phúc “Cơ sở lý luận của việc đánh giá chất lượng học tập của học sinh phổ thông” đã đưa ra cách hiểu về kết quả học tập là một khái niệm thường được hiểu theo hai quan niệm khác nhau trong thực tế cũng như trong khoa học. KQHT là mức độ thành tích mà một chủ thể học tập đã đạt, được xem xét trong mối quan hệ với công sức, thời gian đã bỏ ra, với mục tiêu xác định; KQHT còn là mức độ thành tích đã đạt của một học sinh so với các bạn 7