Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài có cấu trúc gồm 3 chương trình bày vai trò của kho bạc nhà nước trong việc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước; thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước; giải pháp hoàn thiện cơ chế kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên của ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH --------------------------------- LÖÔNG NGOÏC TUYEÀN HOAØN THIEÄN COÂNG TAÙC KIEÅM SOAÙT CHI THÖÔØNG XUYEÂN CUÛA NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC QUA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC CHUYEÂN NGAØNH : TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP MAÕ SOÁ : 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC TS. SÖÛ ÑÌNH THAØNH THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH – NAÊM 2005
LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1- Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi nghieân cöùu Nöôùc ta töø khi coù Luaät Ngaân saùch Nhaø nöôùc ban haønh naêm 1997 ñeán nay, vieäc quaûn lyù chi tieâu Ngaân saùch Nhaø nöôùc ñaõ ñaït moät soá keát quaû nhaát ñònh, yù thöùc chaáp haønh kyû luaät Taøi chính ôû caùc ngaønh, caùc caáp coù ñöôïc naâng leân moät böôùc. Tuy nhieân, tình hình söû duïng coâng quyõ coù theå noùi coøn raát nhieàu laõng phí vaø phoâ tröông hình thöùc, tình traïng tuyø tieän söû duïng Ngaân saùch Nhaø nöôùc chöa ñöôïc ngaên chaën trieät ñeå, coâng taùc quaûn lyù Ngaân saùch coøn boäc loä nhieàu khieám khuyeát caàn phaûi ñöôïc ñieàu chænh. Trong giai ñoaïn nöôùc ta ñang taäp trung caùc nguoàn löïc taøi chính ñeå phuïc vuï cho söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN, trong ñieàu kieän ñaát nöôùc coøn ngheøo, neàn kinh teá phaùt trieån chöa cao thì vieäc kieåm soaùt chaët cheõ vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc laø yeâu caàu heát söùc caàn thieát vaø ñoù laø moái quan taâm lôùn cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, cuûa moïi ngaønh, moïi caáp. Thöïc hieän toát coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc coù yù nghóa quan troïng trong vieäc laønh maïnh neàn taøi chính quoác gia vaø ñaåy nhanh tieán trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Xuaát phaùt töø yeâu caàu ñoù, töø thöïc tieãn coâng taùc cuûa mình, taùc giaû choïn ñeà taøi “Hoaøn thieän coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc” . 2- Muïc ñích nghieân cöùu Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ñaët ra laø: phaân tích thöïc traïng vaø hieäu quaû cuûa coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch Nhaø nöôùc hieän haønh, ruùt ra nhöõng haïn cheá ñeå höôùng tôùi ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp coù lieân quan ñeán coâng taùc kieåm soaùt caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc, nhaèm ñaûm baûo cho vieäc phaân phoái , söû duïng vaø kieåm soaùt moät caùch chaët cheõ, coù hieäu quaû caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc, goùp phaàn thöïc haønh tieát kieäm, choáng laõng phí vaø ñaûm baûo caân ñoái ngaân saùch moät caùch laønh maïnh. 3- Phöông phaùp nghieân cöùu Aùp duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, duy vaät lòch söû keát hôïp vôùi vieäc toång hôïp, xöû lyù ñuùng ñaén vaø khoa hoïc . Töø ñoù, ñeà xuaát ñònh höôùng vaø quy trình kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc.
4- Noäi dung nghieân cöùu Noäi dung nghieân cöùu vaø keát caáu cuûa ñeà taøi ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø phaàn keát luaän ñöôïc chia thaønh 3 chöông: Chöông 1 : Vai troø cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong vieäc quaûn lyù vaø kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc . Chöông 2 : Thöïc traïng coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc . Chöông 3 : Giaûi phaùp hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Vôùi keát caáu 3 chöông nhö treân, ñeà taøi nghieân cöùu ñaõ coá gaéng theå hieän phaàn lyù luaän, thöïc tieãn vaø nhöõng giaûi phaùp nhaèm goùp phaàn naâng cao hieäu quaû cuûa coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc./.
MUÏC LUÏC MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG 1: VAI TROØ CUÛA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC TRONG VIEÄC QUAÛN LYÙ VAØ KIEÅM SOAÙT CHI NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC .....................................1 1.1 Khaùi nieäm, ñaëc ñieåm vaø vai troø chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc 1 1.1.1 Khaùi nieäm veà chi thöôøng xuyeân ..............................................................1 1.1.2 Phaân loaïi chi thöôøng xuyeân .....................................................................1 1.1.3 Ñaëc ñieåm chi thöôøng xuyeân ....................................................................4 1.1.4 Vai troø cuûa chi thöôøng xuyeân ..................................................................5 1.2 Hoaït ñoäng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong heä thoáng Taøi chính cuûa Vieät Nam 5 1.2.1 Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc Vieät Nam. .....5 1.2.2 Chöùc naêng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc ........................................................7 1.2.3 Nhieäm vuï cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc .........................................................8 1.3 Caáp phaùt vaø thanh toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc ..........................................................................................................10 1.3.1 Nhöõng nguyeân taéc cô baûn .....................................................................11 1.3.2 Ñieàu kieän caáp phaùt vaø thanh toaùn chi thöôøng xuyeân ............................12 1.3.3 Vai troø cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong caáp phaùt vaø thanh toaùn caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc .............................................14 1.4 Kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc ...........................................................................................................................16 1.4.1 Söï caàn thieát kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc .....16 1.4.2 Yeâu caàu ñoái vôùi coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc ...................................................................................................................20 1.4.3 Vai troø cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong quaù trình kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ...............................................................................23 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC KIEÅM SOAÙT CHI THÖÔØNG XUYEÂN NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC QUA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC.......................................26 2.1 Toå chöùc boä maùy Kho Baïc Nhaø Nöôùc Vieät Nam...........................................26 2.1.1 Boä maùy Kho Baïc Nhaø Nöôùc .................................................................26 2.1.2 Cô caáu toå chöùc Kho Baïc Nhaø Nöôùc caùc caáp ..........................................26
2.2 Thöïc traïng coâng taùc kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong thôøi gian qua ....................................................................27 2.2.1 Giai ñoaïn 1 (Tröôùc khi coù Luaät Ngaân saùch) ..........................................27 2.2.2 Giai ñoaïn 2 (Töø khi coù Luaät Ngaân saùch) ...............................................30 2.2.3 Giai ñoaïn töø naêm 2004 ñeán nay ............................................................34 2.3 Ñaùnh giaù tình hình kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc ...................................................................................................38 2.3.1 Nhöõng keát quaû ñaõ ñaït ñöôïc ...................................................................38 2.3.2 Nhöõng toàn taïi vaø nguyeân nhaân ..............................................................41 CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN CÔ CHEÁ KIEÅM SOAÙT CHI THÖÔØNG XUYEÂN NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC QUA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC .......................51 3.1 Muïc tieâu vaø ñònh höôùng hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc .............................................................51 3.1.1 Muïc tieâu ................................................................................................51 3.1.2 Ñònh höôùng ............................................................................................54 3.2 Hoaøn thieän cô cheá kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc ...................................................................................................58 3.2.1 Kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc theo döï toaùn ..........59 3.2.2 Caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc tröïc tieáp töø Kho Baïc Nhaø Nöôùc ñeán ngöôøi cung caáp haøng hoaù, dòch vuï ................................................................................61 3.2.3 Hoaøn thieän caùc hình thöùc caáp phaùt Ngaân saùch nhaø nöôùc ......................64 3.2.4 Kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo keát quaû ñaàu ra .......................64 3.3 Caùc giaûi phaùp boå trôï ñeå thöïc hieän kieåm soaùt chi Ngaân saùch nhaø nöôùc .......67 3.3.1 Hoaøn thieän khung phaùp lyù .....................................................................67 3.3.2 Naâng cao chaát löôïng döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc .........................69 3.3.3 Ñaåy nhanh tieán trình coâng ngheä hoaù Kho Baïc Nhaø Nöôùc ...................71 3.3.4 Hieän ñaïi hoaù coâng ngheä thanh toaùn cuûa neàn kinh teá ............................72 3.3.5 naâng cao rình ñoä chuyeân moân vaø phaåm chaát caùn boä Kho Baïc Nhaø Nöôùc 73 KEÁT LUAÄN ..........................................................................................................75 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
CHƯƠNG 1 VAI TROØ CUÛA KHO BAÏC NHAØ NÖÔÙC TRONG VIEÄC KIEÅM SOAÙT CHI THÖÔØNG XUYEÂN NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC. 1.1 Khaùi nieäm, ñaëc ñieåm vaø vai troø chi thöôøng xuyeân cuûa ngaân saùch nhaø nöôùc 1.1.1 Khaùi nieäm veà chi thöôøng xuyeân Chi thöôøng xuyeân laø quaù trình phaân phoái, söû duïng nguoàn löïc Taøi chính cuûa Nhaø nöôùc nhaèm trang traûi nhöõng nhu caàu cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc, caùc toå chöùc chính trò xaõ hoäi thuoäc khu vöïc coâng, qua ñoù thöïc hieän nhieäm vuï quaûn lyù nhaø nöôùc ôû caùc hoaït ñoäng söï nghieäp kinh teá, giaùo duïc vaø ñaøo taïo, y teá, xaõ hoäi, vaên hoaù thoâng tin, theå duïc theå thao, khoa hoïc vaø coâng ngheä moâi tröôøng vaø caùc hoaït ñoäng söï nghieäp khaùc. 1.1.2 Phaân loaïi chi thöôøng xuyeân − Caên cöù vaøo tính chaát kinh teá Chi thöôøng xuyeân bao goàm 4 nhoùm muïc cuï theå nhö sau: + Nhoùm caùc khoaûn chi thanh toaùn cho caù nhaân goàm: tieàn löông; phuï caáp löông; hoïc boång hoïc sinh, sinh vieân; tieàn thöôûng; phuùc lôïi taäp theå; chi veà coâng taùc ngöôøi coù coâng vôùi caùch maïng vaø xaõ hoäi; chi löông höu vaø trôï caáp baûo hieåm xaõ hoäi; caùc khoaûn thanh toaùn khaùc cho caù nhaân. + Nhoùm caùc khoaûn chi nghieäp vuï chuyeân moân goàm: thanh toaùn dòch vuï coâng coäng; vaät tö vaên phoøng; thoâng tin tuyeân truyeàn lieân laïc; hoäi nghò; coâng taùc phí; chi phí thueâ möôùn; chi söûa chöõa thöôøng xuyeân; chi phí nghieäp vuï chuyeân moân cuûa töøng ngaønh.
+ Nhoùm caùc khoaûn chi mua saém, söûa chöõa lôùn taøi saûn coá ñònh vaø xaây döïng nhoû goàm: söûa chöõa lôùn taøi saûn coá ñònh phuïc vuï chuyeân moân vaø caùc coâng trình cô sôû haï taàng; chi mua taøi saûn voâ hình; mua saém taøi saûn duøng cho coâng taùc chuyeân moân. + Nhoùm caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân khaùc goàm caùc nhoùm muïc cuûa muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc khoâng naèm trong 3 nhoùm muïc treân vaø caùc muïc töø muïc 147 ñeán muïc 150 thuoäc khoaûn chi thöôøng xuyeân trong muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc. − Caên cöù vaøo muïc ñích söû duïng voán Chi thöôøng xuyeân bao goàm caùc khoaûn chi cuï theå sau: + Chi cho söï nghieäp kinh teá: Hoaït ñoäng cuûa caùc ñôn vò söï nghieäp kinh teá nhaèm phuïc vuï cho yeâu caàu phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh, quaûn lyù kinh teá – xaõ hoäi vaø taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh kinh teá hoaït ñoäng vaø phaùt trieån moät caùch thuaän lôïi. Muïc ñích hoaït ñoäng cuûa ñôn vò söï nghieäp kinh teá khoâng phaûi laø kinh doanh laáy laõi, do vaäy ngaân saùch nhaø nöôùc caàn daønh moät khoaûn chi ñaùp öùng hoaït ñoäng cuûa caùc ñôn vò naøy. Chi söï nghieäp kinh teá bao goàm: • Chi söï nghieäp noâng nghieäp, söï nghieäp thuûy lôïi, söï nghieäp ngö nghieäp, söï nghieäp laâm nghieäp, söï nghieäp giao thoâng, söï nghieäp kieán thieát thò chính vaø söï nghieäp kinh teá coâng coäng khaùc. • Chi ñieàu tra cô baûn, ño ñaïc ñòa giôùi haønh chính caùc caáp. • Chi veà baûn ñoà, ño ñaïc caém moác bieân giôùi, ño ñaïc laäp baûn ñoà vaø löu tröõ hoà sô ñòa chính. • Chi ñònh canh, ñònh cö vaø kinh teá môùi. + Chi söï nghieäp vaên hoaù: Chi söï nghieäp giaùo duïc, ñaøo taïo; Chi söï nghieäp y teá ; Söï nghieäp vaên hoùa,thoâng tin ; Söï nghieäp theå duïc, theå thao ; Söï nghieäp phaùt
thanh, truyeàn hình ; Söï nghieäp khoa hoïc, coâng ngheä vaø moâi tröôøng ; Söï nghieäp xaõ hoäi ; Söï nghieäp vaên xaõ khaùc. + Chi quaûn lyù haønh chính: Laø caùc khoaûn chi cho hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan haønh chính Nhaø nöôùc thuoäc boä maùy chính quyeàn caùc caáp töø trung öông ñeán ñòa phöông. + Chi veà hoaït ñoäng cuûa Ñaûng coäng saûn Vieät Nam. + Chi veà hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc chính trò – xaõ hoäi: Bao goàm : maët traän toå quoác Vieät Nam, Lieân ñoaøn Lao ñoäng Vieät Nam, Ñoaøn Thanh nieân coäng saûn Hoà Chí Minh, Hoäi Cöïu chieán binh Vieät Nam, Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ, Hoäi Noâng daân Vieät Nam. Ñoái vôùi nöôùc ta caùc toå chöùc treân laø caùc toå chöùc thuoäc heä thoáng chính trò cuûa nöôùc ta, do vaäy theo quy ñònh cuûa luaät ngaân saùch nhaø nöôùc, ngaân saùch nhaø nöôùc coù traùch nhieäm boá trí chi ngaân saùch ñaûm baûo hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc naøy. + Chi trôï giaù theo chính saùch cuûa Nhaø nöôùc. + Chi caùc chöông trình quoác gia. + Chi trôï caáp cho caùc ñoái töôïng chính saùch xaõ hoäi. + Chi taøi trôï cho caùc toå chöùc xaõ hoäi, xaõ hoäi ngheà nghieäp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. + Chi traû laõi tieàn do Nhaø nöôùc vay. + Chi vieän trôï cho caùc Chính phuû vaø caùc toå chöùc nöôùc ngoaøi. + Caùc khoaûn chi khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 1.1.3 Ñaëc ñieåm cuûa chi thöôøng xuyeân − Nguoàn löïc Taøi chính trang traûi cho caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân ñöôïc phaân boå töông ñoái ñeàu giöõa caùc quyù trong naêm, giöõa caùc thaùng trong quyù vaø giöõa caùc naêm trong kyø keá hoaïch.
− Vieäc söû duïng kinh phí thöôøng xuyeân ñöôïc thöïc hieän thoâng qua hai hình thöùc caáp phaùt thanh toaùn vaø caáp taïm öùng. Cuõng nhö caùc khoaûn chi khaùc cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc, vieäc söû duïng kinh phí thöôøng xuyeân phaûi ñuùng muïc ñích, tieát kieäm vaø coù hieäu quaû. − Chi thöôøng xuyeân chuû yeáu chi cho con ngöôøi söï vieäc neân noù khoâng laøm taêng theâm taøi saûn höõu hình cuûa Quoác gia. − Hieäu quaû cuûa chi thöôøng xuyeân khoâng theå ñaùnh giaù, xaùc ñònh cuï theå nhö chi cho ñaàu tö phaùt trieån. Hieäu quaû cuûa noù khoâng ñôn thuaàn veà maët kinh teá maø ñöôïc theå hieän qua söï oån ñònh chính trò – xaõ hoäi töø ñoù thuùc ñaåy söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc. 1.1.4 Vai troø cuûa chi thöôøng xuyeân − Chi thöôøng xuyeân coù vai troø quan troïng trong nhieäm vuï chi cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc. Thoâng qua chi thöôøng xuyeân ñaõ giuùp cho boä maùy nhaø nöôùc duy trì hoaït ñoäng bình thöôøng ñeå thöïc hieän toát chöùc naêng quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc; ñaûm baûo an ninh, an toaøn xaõ hoäi, ñaûm baûo söï toaøn veïn laõnh thoå quoác gia. − Thöïc hieän toát nhieäm vuï chi thöôøng xuyeân coøn coù yù nghóa raát lôùn trong vieäc phaân phoái vaø söû duïng coù hieäu quaû nguoàn löïc taøi chính cuûa ñaát nöôùc, taïo ñieàu kieän giaûi quyeát toát moái quan heä giöõa tích luyõ vaø tieâu duøng. Chi thöôøng xuyeân hieäu quaû vaø tieát kieäm seõ taêng tích luyõ voán Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeå chi cho ñaàu tö phaùt trieån, thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån, naâng cao nieàm tin cuûa nhaân daân vaøo vai troø quaûn lyù ñieàu haønh cuûa nhaø nöôùc. 1.2 Hoaït ñoäng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong heä thoáng Taøi chính cuûa vieät Nam 1.2.1 Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc Vieät Nam Cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa nöôùc Vieät nam daân chuû coäng hoøa (naêm 1945), Nha ngaân khoá tröïc thuoäc Boä Taøi chính ñaõ ñöôïc thaønh laäp theo saéc leänh soá 45/TTg cuûa
Thuû töôùng Chính phuû vôùi chöùc naêng nhieäm vuï chuû yeáu laø in tieàn, phaùt haønh tieàn cuûa Chính phuû, quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc , quaûn lyù moät soá taøi saûn quyù cuûa Nhaø nöôùc baèng hieän vaät nhö vaøng, kim khí quyù, ñaù quyù… Töø naêm 1951, nhieäm vuï cuûa Nha Ngaân khoá ñöôïc chuyeån giao sang heä thoáng Ngaân haøng cuøng vôùi vieäc thaønh laäp Ngaân haøng Quoác gia Vieät nam (sau ñoåi teân laø Ngaân haøng Nhaø nöôùc). Trong giai ñoaïn naøy, treân neàn taûng cuûa cô cheá keá hoaïch hoaù taäp trung, Ngaân haøng Nhaø nöôùc vöøa thöïc hieän chöùc naêng: Quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø kinh doanh treân lónh vöïc tieàn teä – tín duïng, thöïc hieän vai troø laø 3 trung taâm tieàn teä – tín duïng – thanh toaùn trong neàn kinh teá quoác daân, vöøa thöïc hieän nhieäm vuï cuûa Nha Ngaân khoá bao goàm caùc coâng vieäc nhö: chaáp haønh quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc , taäp trung caùc nguoàn thu cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc, toå chöùc caáp phaùt chi traû caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo leänh cuûa cô quan taøi chính, laøm nhieäm vuï keá toaùn thu, chi quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, in tieàn, phaùt haønh tieàn, quaûn lyù döï tröõ Nhaø nöôùc veà vaøng baïc kim khí ñaù quyù… Nhöõng naêm cuoái cuûa thaäp kyû 90, coâng cuoäc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù kinh teá ñaát nöôùc dieãn ra moät caùch saâu saéc vaø toaøn dieän. Ñeå phuø hôïp vôùi cô cheá quaûn lyù kinh teá môùi, cô cheá quaûn lyù taøi chính tieàn teä ñaõ coù söï thay ñoåi, ñaëc bieät laø caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán chöùc naêng nhieäm vuï cuûa Taøi chính vaø Ngaân haøng. Heä thoáng Ngaân haøng ñöôïc toå chöùc laïi thaønh heä thoáng Ngaân haøng hai caáp: Ngaân haøng Nhaø nöôùc thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc treân lónh vöïc tieàn teä tín duïng, caùc Ngaân haøng thöông maïi thöïc hieän kinh doanh tieàn teä – tín duïng. Nhieäm vuï quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, caùc quyõ Taøi chính Nhaø nöôùc ñöôïc chuyeån giao töø Ngaân haøng Nhaø nöôùc cho Boä Taøi chính ñeå heä thoáng Taøi chính thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù vaø ñieàu haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc taøi chính quoác gia.
Quan ñieåm thaønh laäp heä thoáng Kho Baïc tröïc thuoäc Boä Taøi chính ñeå quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø taøi saûn quoác gia ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng Boä tröôûng (nay laø Chính phuû) quyeát ñònh taïi Nghò ñònh soá 155/HÑBT ngaøy 15/10/1998 veà chöùc naêng nhieäm vaø toå chöùc boä maùy cuûa Boä Taøi chính. Thöïc hieän Nghò ñònh cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, töø naêm 1988 – 1989, Boä Taøi chính ñaõ coù ñeà aùn thaønh laäp heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc vaø tieán haønh thöû nghieäm taïi hai tænh Kieân Giang (töø thaùng 10/1988) vaø An Giang (töø thaùng 7/1989); keát quaû cho thaáy: vieäc quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc taïi ñòa baøn hai tænh treân thöïc hieän toát, taäp trung nhanh caùc nguoàn thu, ñaùp öùng ñaày ñuû kòp thôøi caùc nhu caàu chi Ngaân saùch nhaø nöôùc, trôï giuùp ñaéc löïc cho cô quan taøi chính vaø chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc quaûn lyù vaø ñieàu haønh Ngaân saùch nhaø nöôùc, maët khaùc ñaõ taïo ñieàu kieän cho caùc Ngaân haøng Thöông maïi treân ñòa baøn saép xeáp toå chöùc laïi hoaït ñoäng theo höôùng kinh doanh trong lónh vöïc tieàn teä – tín duïng coù hieäu quaû. 1.2.2 Chöùc naêng cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc Kho Baïc Nhaø Nöôùc laø toå chöùc tröïc thuoäc Boä Taøi chính, thöïc hieän chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc quy ñònh taïi quyeát ñònh soá 235/2003/QÑ-TTg ngaøy 13/11/2003 cuûa Thuû töôùng Chính phuû vaø caùc vaên baûn höôùng daãn cuûa Boä Taøi chính vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù 2 chöùc naêng cô baûn laø: − Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, caùc quyõ Taøi chính nhaø nöôùc vaø caùc quyõ khaùc cuûa nhaø nöôùc ñöôïc giao quaûn lyù. − Huy ñoäng voán cho Ngaân saùch nhaø nöôùc, cho ñaàu tö phaùt trieån qua hình thöùc phaùt haønh coâng traùi vaø traùi phieáu.
Thöïc hieän vaø cuï theå hoaù caùc chöùc naêng neâu treân, Chính phuû, Boä Taøi chính quy ñònh nhieäm vuï cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc bao goàm nhöõng nhieäm vuï chuyeân moân theo chöùc naêng vaø nhieäm vuï quaûn lyù noäi ngaønh. 1.2.3 Nhieäm vuï cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc − Quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø caùc quyõ taøi chính khaùc cuûa Nhaø nöôùc. + Quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc: Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù traùch nhieäm quaûn lyù toaøn boä caùc khoaûn tieàn cuûa nhaø nöôùc, keå caû tieàn vay, tieàn treân taøi khoaûn cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc caùc caáp. Cuï theå: • Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù nhieäm vuï taäp trung, phaûn aùnh ñaày ñuû, kòp thôøi caùc khoaûn thu Ngaân saùch nhaø nöôùc; toå chöùc thöïc hieän vieäc thu noäp vaøo quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc do caùc toå chöùc vaø caù nhaân noäp taïi heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc; thöïc hieän haïch toaùn soá thu Ngaân saùch nhaø nöôùc cho caùc caáp ngaân saùch theo quy ñònh. Luaät Ngaân saùch, Ñieàu 47 quy ñònh “ toaøn boä caùc khoaûn thu Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi noäp tröïc tieáp vaøo Kho Baïc Nhaø Nöôùc”. • Kho Baïc Nhaø Nöôùc toå chöùc thöïc hieän chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc quaûn lyù, kieåm soaùt, thanh toaùn, chi traû caùc khoaûn chi töø Ngaân saùch nhaø nöôùc bao goàm caû chi thöôøng xuyeân vaø chi ñaàu tö xaây döïng cô baûn cuûa nhaø nöôùc. • Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù quyeàn trích töø taøi khoaûn tieàn göûi cuûa toå chöùc, caù nhaân ñeå noäp Ngaân saùch nhaø nöôùc hoaëc aùp duïng caùc bieän phaùp haønh chính khaùc ñeå thu cho Ngaân saùch nhaø nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù quyeàn töø choái thanh toaùn, chi traû caùc khoaûn chi khoâng ñuùng, khoâng ñuû caùc ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø phaûi chòu traùch nhieäm veà quyeát ñònh cuûa mình. + Quaûn lyù caùc quyõ taøi chính khaùc cuûa nhaø nöôùc:
• Kho Baïc Nhaø Nöôùc caùc caáp ñöôïc giao nhieäm vuï quaûn lyù, kieåm soaùt caùc quyõ döï tröõ taøi chính cuûa Trung öông, cuûa caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông, quyõ ngoaïi teä taäp trung cuûa nhaø nöôùc vaø moät soá quyõ taøi chính nhaø nöôùc khaùc. • Quaûn lyù tieàn, taøi saûn, caùc loaïi chöùng chæ coù giaù cuûa nhaø nöôùc vaø cuûa caùc ñôn vò, caù nhaân göûi taïi Kho Baïc Nhaø Nöôùc. Thöïc hieän quaûn lyù caùc taøi saûn quoác gia quyù hieám theo quyeát ñònh cuûa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn. • Quaûn lyù, kieåm soaùt vaø thöïc hieän nhaäp, xuaát caùc khoaûn taïm thu, taïm giöõ, tòch thu, kyù cöôïc, kyù quyõ, theá chaáp theo quyeát ñònh cuûa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn. − Toå chöùc haïch toaùn keá toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø caùc quyõ taøi chính khaùc cuûa nhaø nöôùc Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï quaûn lyù quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø caùc quyõ taøi chính nhaø nöôùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc caùc caáp toå chöùc thöïc hieän coâng taùc haïch toaùn keá toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc, keá toaùn caùc quyõ vaø taøi saûn do nhaø nöôùc giao. Treân cô sôû caùc soá lieäu keá toaùn, ñònh kyø baùo caùo vieäc thöïc hieän döï toaùn thu, chi ngaân saùch cho cô quan taøi chính cuøng caáp vaø cô quan nhaø nöôùc coù lieân quy ñònh. − Thöïc hieän nghieäp vuï thanh toaùn vaø ñieàu haønh voán: Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän caùc nghieäp vuï thanh toaùn vaø ñieàu haønh voán nhö moät ngaân haøng. − Toå chöùc huy ñoäng voán cho Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø cho ñaàu tö phaùt trieån + Huy ñoäng töø nguoàn voán nhaøn roãi cuûa daân cö baûo ñaûm buø ñaép thieáu huït ngaân saùch vaø ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. + Nhu caàu veà voán cho ñaàu tö phaùt trieån töø Ngaân saùch nhaø nöôùc ngaøy caøng lôùn ñaëc bieät laø phaùt trieån cô sôû haï taàng kinh teá, xaõ hoäi. Thoâng qua phaùt haønh coâng traùi,
traùi phieáu huy ñoäng nguoàn voán trong daân cö ñeå ñaàu tö cho caùc chöông trình, döï aùn lôùn cuûa nhaø nöôùc. − Quaûn lyù, caáp phaùt, cho vay ñoái vôùi caùc chöông trình muïc tieâu cuûa Chính phuû Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï naøy, Kho Baïc Nhaø Nöôùc phoái hôïp vôùi caùc cô quan chöùc naêng coù lieân quan ñeå toå chöùc thaåm tra, thaåm ñònh, caáp phaùt, cho vay caùc döï aùn, chöông trình, ñaûm baûo voán caáp phaùt, cho vay ñuùng muïc ñích, hieäu quaû. 1.3 Caáp phaùt vaø thanh toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc 1.3.1 Nhöõng nguyeân taéc cô baûn trong caáp phaùt vaø thanh toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch Nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc Trong quaù trình thöïc hieän nhieäm vuï caáp phaùt, thanh toaùn caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi chaáp haønh nghieâm chænh caùc nguyeân taéc cô baûn sau ñaây: Moät laø, taát caû caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeàu phaûi ñöôïc kieåm tra, kieåm soaùt tröôùc, trong vaø sau quaù trình caáp phaùt, thanh toaùn. Caùc khoaûn chi phaûi coù trong döï toaùn ngaân saùch ñöôïc duyeät. Vieäc chi tieâu phaûi ñuùng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc do cô quan Nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn quy ñònh vaø ñaõ ñöôïc thuû tröôûng ñôn vò söû duïng ngaân saùch chuaån chi. Hai laø, taát caû caùc cô quan , ñôn vò, caùc chuû döï aùn söû duïng kinh phí cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc ñeàu phaûi môû taøi khoaûn taïi Kho Baïc Nhaø Nöôùc chòu söï kieåm tra, kieåm soaùt cuûa cô quan taøi chính vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong quaù trình laäp döï toaùn, phaân boå haïn möùc, caáp phaùt, thanh toaùn, haïch toaùn keá toaùn vaø quyeát toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc.
Ba laø, caùc cô quan taøi chính töø Trung öông ñeán ñòa phöông coù traùch nhieäm thaåm ñònh döï toaùn vaø thoâng baùo toång möùc kinh phí haøng quyù cho caùc ñôn vò söû duïng ngaân saùch; ñoàng thôøi thöôøng xuyeân kieåm tra vieäc söû duïng kinh phí, ñònh kyø xeùt duyeät quyeát toaùn chi cuûa caùc ñôn vò vaø toång hôïp quyeát toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Boán laø, Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù traùch nhieäm kieåm soaùt caùc hoà sô, chöùng töø, ñieàu kieän chi vaø thöïc hieän caáp phaùt, thanh toaùn kòp thôøi caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc theo ñuùng quy ñònh; tham gia cuøng vôùi cô quan taøi chính, cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn trong vieäc kieåm tra tình hình söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc vaø xaùc nhaän soá thöïc chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc cuûa caùc ñôn vò söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc. Naêm laø, Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù quyeàn taïm ñình chæ hoaëc töø choái thanh toaùn caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân trong tröôøng hôïp caùc ñôn vò söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc vi phaïm muïc ñích ñoái töôïng chi ñaõ ñöôïc ghi trong döï toaùn ñöôïc duyeät, chi khoâng ñuùng cheá ñoä, sai ñònh möùc tieâu chuaån Nhaø nöôùc quy ñònh, ñoàng thôøi thoâng baùo cho cô quan taøi chính ñoàng caáp bieát ñeå coù bieän phaùp giaûi quyeát. Saùu laø, moïi khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc haïch toaùn baèng ñoàng Vieät nam theo töøng nieân ñoä Ngaân saùch, töøng caáp Ngaân saùch vaø theo muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc. Caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc baèng ngoaïi teä, hieän vaät, ngaøy coâng lao ñoäng ñeàu ñöôïc quy ñoåi vaø haïch toaùn baèng ñoång Vieät nam theo tyû giaù ngoaïi teä, giaù hieän vaät, ñôn giaù ngaøy coâng lao ñoäng do cô quan coù thaåm quyeàn quy ñònh. Baûy laø, trong quaù trình thöïc hieän nhieäm vuï quaûn lyù, caáp phaùt, thanh toaùn vaø quyeát toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc, neáu phaùt hieän caùc khoaûn chi sai
cuûa ñôn vò, Kho Baïc Nhaø Nöôùc phaûi thoâng baùo ngay cho cô quan taøi chính hoaëc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn ñeå ra quyeát ñònh thu hoài caùc khoaûn chi sau naøy. 1.3.2 Ñieàu kieän caáp phaùt, thanh toaùn caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc Caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc tröôùc khi ñöôïc caáp phaùt, thanh toaùn phaûi baûo ñaûm caùc ñieàu kieän sau ñaây: − Ñaõ coù trong döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc haøng naêm Döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc cuûa caøc ñôn vò phaûi phaûn aûnh ñaày ñuû caùc khoaûn chi theo ñuùng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc do cô quan coù thaåm quyeàn ban haønh. Ñoái vôùi caùc ñôn vò söï nghieäp coù thu, trong döï toaùn phaûi ghi roõ caùc nguoàn thu cuûa ñôn vò ñöôïc söû duïng vaø phaàn hoã trôï cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc; caùc khoaûn chi phaûi ñöôïc chi tieát theo muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc. Cô quan taøi chính cuøng caáp coù traùch nhieäm kieåm tra keát quaû laäp vaø giao döï toaùn Ngaân saùch cho caùc ñôn vò. Neáu coù söï sai leäch so vôùi noäi dung döï toaùn ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn giao thì yeâu caàu ñôn vò ñieài chænh laïi. − Döï toaùn chi phaûi theo ñuùng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc Ñònh möùc tieâu chuaån chi do cô quan chöùc naêng coù thaåm quyeàn ban haønh laø caên cöù quan troïng ñeå laäp döï toaùn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc haøng naêm vaø laø caên cöù ñeå Kho Baïc Nhaø Nöôùc kieåm soaùt khi caáp phaùt thanh toaùn cho ñôn vò söû duïng Ngaân saùch. Nhöõng khoaûn chi chöa coù tieâu chuaån ñònh möùc ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn pheâ duyeät thì Kho Baïc Nhaø Nöôùc caên cöù vaøo döï toaùn ñöôïc cô quan caáp treân tröïc tieáp cuûa ñôn vò cöû duïng Ngaân saùch pheâ duyeät laøm caên cöù ñeå kieåm soaùt. − Caùc khoaûn chi phaûi ñöôïc thuû tröôûng ñôn vò chuaån chi
Trong quaûn lyù vaø ñieàu haønh ngaân saùch, chuaån hci laø söï cho pheùp, ñoàng yù chi. Thaåm quyeàn chuaån hci phaûi laø ngöôøi ñöùng ñaàu cô quan, ñôn vò, ñoàng thôøi laø chuû taøi khoaûn ñaõ ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Chuû taøi khoaûn phaûi ñaêng kyù chöõ kyù maãu vaø con daáu cuûa cô quan, ñôn vò taïi Kho Baïc Nhaø Nöôùc nôi giao dòch. − Caùc khoaûn chi phaûi coù ñuû hoà sô, chöùng töø hôïp leä Moãi khoaûn chi ñeàu phaûi ñöôïc laäp theo maãu chöùng töø quy ñònh vaø ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn duyeät. Kho Baïc Nhaø Nöôùc coù traùch nhieäm kieåm tra tính hôïp phaùp, hôïp leä tröôùc khi caáp phaùt, thanh toaùn kinh phí Ngaân saùch nhaø nöôùc cho ñôn vò söû duïng. 1.3.3 Vai troø cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc trong caáp phaùt, thanh toaùn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc − Kho Baïc Nhaø Nöôùc giöõ vai troø ñaëc bieät quan troïng töø khaâu laäp, phaân boå Ngaân saùch ñeán khaâu caáp phaùt, thanh toaùn vaø quyeát toaùn chi tieâu Ngaân saùch nhaø nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc trôû thaønh “traïm gaùc cuoái cuøng” ñöôïc nhaø nöôùc giao nhieäm vuï kieåm soaùt tröôùc khi ñoàng voán cuûa Nhaø nöôùc ra khoûi quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc. Thöïc hieän nhieäm vuï naøy, Kho Baïc Nhaø Nöôùc chuû ñoäng boá trí voán ñeå chi traû ñaày ñuû, kòp thôøi vaø chính xaùc cho caùc cô quan, ñôn vò theo leänh cuûa cô quan taøi chính, yeâu caàu ñôn vò ruùt döï toaùn kinh phí treân cô sôû döï toaùn Ngaân saùch nhaø nöôùc ñaõ ñöôïc duyeät vaø döï toaùn kinh phí ñaõ ñöôïc phaân phoái vaø thoâng baùo. Maët khaùc, Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöôøng xuyeân caûi tieán quy trình vaø thuû tuïc caáp phaùt, thanh toaùn; môû roäng hình thöùc thanh toaùn lieân Kho Baïc, caûi tieán cheá ñoä keá toaùn, öùng duïng roäng raõi tin hoïc trong xöû lyù nghieäp vuï; töøng böôùc thöïc hieän cô cheá thanh toaùn tröïc tieáp cho ngöôøi thuï höôûng ngaân saùch hoaëc cung caáp haøng hoaù, dòch vuï theo tính chaát cuûa töøng khoaûn chi.
− Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc hieän coâng taùc haïch toaùn, keá toaùn caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc theo ñuùng muïc luïc Ngaân saùch nhaø nöôùc, ñoàng thôøi cung caáp ñaày ñuû thoâng tin caàn thieát phuïc vuï coâng taùc chæ ñaïo, ñieàu haønh cuûa cô quan taøi chính vaø laõnh ñaïo chính quyeàn caùc caáp; phoái hôïp vôùi cô quan taøi chính trong vieäc boá trí, saép xeáp caùc nhu caàu chi, baûo ñaûm khoâng gaây khoù khaên cho ñôn vò vaø coâng taùc ñieàu haønh Ngaân saùch cuõng ñöôïc thoâng thoaùng. − Kho Baïc Nhaø Nöôùc khoâng ñôn thuaàn laø ngöôøi xuaát, nhaäp quyõ ngaân saùch theo leänh, maø coøn coù traùch nhieäm quaûn lyù vaø ñieàu haønh quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc. Kho Baïc Nhaø Nöôùc laø ngöôøi chòu traùch nhieäm veà tính hôïp phaùp, hôïp leä cuûa khoaûn chi. Luaät phaùp giao Kho Baïc Nhaø Nöôùc nhieäm vuï kieåm tra vieäc söû duïng kinh phí Ngaân saùch nhaø nöôùc caáp cho caùc cô quan, ñôn vò, baûo ñaûm ñuùng muïc ñích, ñuùng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh muùc. Trong quaù trình kieåm tra, neáu phaùt hieän ñöôïc cô quan, ñôn vò söû duïng kinh phí sai muïc ñích, khoâng coù hieäu quaû, Kho Baïc Nhaø Nöôùc ñöôïc pheùp töø choái thanh toaùn. Nhö vaäy vieäc kieåm tra vaø xöû lyù cuûa Kho Baïc Nhaø Nöôùc khoâng nhöõng haïn cheá ñöôïc tình traïng thaát thoaùt, laõng phí voá Ngaân saùch nhaø nöôùc, maø coøn ñaûm baûo cho vieäc söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc tieát kieäm, coù hieäu quaû. Thoâng qua vieäc thöïc hieän nhieäm vuï caáp phaùt, thanh toaùn caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc , Kho Baïc Nhaø Nöôùc coøn tieán haønh toång hôïp, phaân tích, ñaùnh giaù tình hình chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc theo töøng ñòa baøn vaø töøng caáp ngaân saùch. Töø ñoù ruùt ra keát quaû, toàn taïi vaø nguyeân nhaân giuùp cô quan höõu quan hoaøn thieän cô cheá caáp phaùt, thanh toaùn caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc.
1.4 Kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc qua Kho Baïc Nhaø Nöôùc 1.4.1 Söï caàn thieát kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc. Kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc laø quaù trình nhöõng cô quan coù thaåm quyeàn thöïc hieän thaåm ñònh, kieåm tra, kieåm soaùt caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc theo caùc chính saùch, cheá ñoä, ñònh möùc chi tieâu do Nhaø nöôùc quy ñònh vaø treân cô sôû nhöõng nguyeân taéc, hình thöùc vaø phöông phaùp quaûn lyù taøi chính trong töøng giai ñoaïn. Nhö vaäy, kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc ñaët ra ñoái vôùi moãi quoác gia, duø ñoù laø quoác gia phaùt trieån hay ñang phaùt trieån. Ñoái vôùi nöôùc ta hieän nay, kieåm soaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc laïi caøng coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng bôûi xuaát phaùt töø nhöõng lyù do sau ñaây: Thöù nhaát, do yeâu caàu cuûa coâng cuoäc ñoåi môùi, trong quaù trình ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù taøi chính noùi chung vaø cô cheá quaûn lyù Ngaân saùch nhaø nöôùc noùi rieâng ñoøi hoûi moïi khoaûn chi thöôøng xuyeân cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc phaûi baûo ñaûm tieát kieäm vaø coù hieäu quaû. Ñieàu naøy laø moät taát yeáu khaùch quan, bôûi vì nguoàn löïc cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc bao giôø cuõng coù haïn, noù laø nguoàn cuûa ñaát nöôùc, trong ñoù chuû yeáu laø tieàn cuûa vaø coâng söùc lao ñoäng do nhaân daân ñoùng goùp do ñoù khoâng theå chi tieâu moät caùch laõng phí. Vì vaäy, kieåm soaùt chaët cheõ caùc khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc thöïc söï trôû thaønh moái quan taâm haøng ñaàu cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc, cuûa caùc caáp, caùc ngaønh vaø cuûa toaøn xaõ hoäi. Thöïc hieän toát coâng taùc naøy seõ coù yù nghóa raát to lôùn trong vieäc thöïc haønh tieát kieäm, taäp trung moïi nguoàn löïc taøi chính ñeå phaùt trieån
kinh teá xaõ hoäi, choáng caùc hieän töôïng tieâu cöïc, chi tieâu laõng phí, goùp phaàn laønh maïnh hoaù neàn taøi chính quoác gia, oån ñònh tieàn teä, kieàm cheá laïm phaùt. Ñoàng thôøi goùp phaàn naâng cao traùch nhieäm vaø phaùt huy ñöôïc vai troø cuûa caùc ngaønh, caùc caáp, caùc cô quan, ñôn vò coù lieân quan ñeán coâng taùc quaûn lyù vaø söû duïng Ngaân saùch nhaø nöôùc. Ñaëc bieät theo Luaät Ngaân saùch nhaø nöôùc quy ñònh, heä thoáng Kho Baïc Nhaø Nöôùc chòu traùch nhieäm chính trong vieäc kieåm soaùt thanh toaùn, chi traû tröïc tieáp töøng khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc cho caùc ñoái töôïng söû duïng ñuùng vôùi chöùc naêng, nhieäm vuï, quyeàn haïn ñaõ ñöôïc Nhaø nöôùc giao, goùp phaàn laäp laïi kyû cöông, kyû luaät taøi chính. Thöù hai, do haïn cheá cuûa baûn thaân cô cheá quaûn lyù chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc. Cô cheá quaûn lyù, caáp phaùt thanh toaùn tuy ñaõ ñöôïc thöôøng xuyeân söûa ñoåi vaø töøng böôùc hoaøn thieän, nhöng cuõng chæ coù theå quy ñònh ñöôïc nhöõng vaán ñeà chung nhaát, mang tính nguyeân taéc. Vì vaäy, noù khoâng theå bao quaùt heát ñöôïc taát caû nhöõng hieän töôïng naûy sinh trong quaù trình thöïc hieän chi thöôøng Ngaân saùch nhaø nöôùc. Cuõng chính töø ñoù cô quan taøi chính vaø Kho Baïc Nhaø Nöôùc thieáu cô sôû phaùp lyù cuï theå caàn thieát ñeå thöïc hieän kieåm tra, kieåm soaùt töøng khoaûn chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc. Nhö vaäy, caáp phaùt chi thöôøng xuyeân Ngaân saùch nhaø nöôùc ñoái vôùi cô quan taøi chính chæ mang tính chaát phaân boå Ngaân saùch nhaø nöôùc, coøn ñoái vôùi Kho Baïc Nhaø Nöôùc thöïc chaát chæ laø xuaát quyõ Ngaân saùch nhaø nöôùc, chöa thöïc hieän ñöôïc vieäc chi traû tröïc tieáp ñeán töøng ñôn vò söû duïng kinh phí, chöa phaùt huy heát vai troø kieåm tra, kieåm soaùt caùc khoaûn chi Ngaân saùch nhaø nöôùc. Hôn nöõa, cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi, coâng taùc chi Ngaân saùch nhaø nöôùc cuõng ngaøy caøng ña daïng vaø phöùc taïp hôn. Ñieàu naøy cuõng laøm cho cô cheá quaûn lyù chi Ngaân saùch nhaø nöôùc nhieàu khi khoâng theo kòp vôùi söï bieán ñoäng vaø