Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa và góp phần làm rõ những vấn đề lý luận về công tác lập và trình bày báo cáo tài chính doanh nghiệp Nghiên cứu, phân tích thực trạng và đánh giá công tác lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. Tìm ra ƣu điểm và những bất cập trong công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------------------- ĐÀO DUY HƢNG LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT VĨNH PHÚ LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Hà Nội, Năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------------------- ĐÀO DUY HƢNG LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT VĨNH PHÚ Chuyên ngành: Kế toán Mã số : 8340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS ĐOÀN VÂN ANH Hà nội, Năm 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn này là sản phẩm nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Các số liệu sử dụng và kết quả trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chƣa có đề tài nào đƣợc thực hiện để nghiên cứu Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Dệt Vĩnh Phú ./. Hà nội, ngày 03 tháng 07 năm 2020 Tác giả luận văn Đào Duy Hƣng
ii LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian đƣợc học tập, nghiên cứu tại Trƣờng Đại học Thƣơng Mại với sự giúp đỡ quý báu của các thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình cùng sự nỗ lực của bản thân, đến nay tôi đã hoàn thành luận văn thạc sỹ kinh tế chuyên ngành Kế toán đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú””. Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu nhà trƣờng, các thầy cô giáo trong Trƣờng Đại học Thƣơng Mại, đặc biệt là các thầy cô giáo trong khoa Kế toán đã truyền đạt kiến thức, hƣớng dẫn, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trƣờng. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cô giáo PGS.TS Đoàn Vân Anh đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Đồng thời, tôi cũng xin đƣợc cảm ơn ban lãnh đạo và công nhân viên trong Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú đã đóng góp ý kiến quý báu, tạo điều kiện cho tôi thu thập dữ liệu để thực hiện luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè đã hỗ trợ, chia sẻ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên do điều kiện thời gian, phạm vi nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú nên chắc chắn luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp quý báu của các thầy cô và các bạn. Xin trân trọng cảm ơn! Hà nội, ngày 03 tháng 07 năm 2020 Tác giả luận văn Đào Duy Hƣng
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ..................................................................................... vi DANH MỤC HÌNH VẼ ......................................................................................... vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................... viii MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 2. Tổng quan nghiên cứu đề tài ..............................................................................2 3. Mục đích nghiên cứu của đề tài .........................................................................4 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu ..........................................................................4 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................4 6. Kết cấu của luận văn: ........................................................................................5 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ..............................................................................6 1.1 Khái quát chung về Báo cáo tài chính doanh nghiệp ......................................6 1.1.1 Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của báo cáo tài chính doanh nghiệp ......6 1.1.2 Yêu cầu và nguyên tắc về việc lập và trình bày báo cáo tài chính...........10 1.2. Chuẩn mực và chế độ kế toán đƣợc áp dụng khi lập và trình bày Báo cáo tài chính doanh nghiệp............................................................................................15 1.2.1 Chuẩn mực kế toán liên quan .....................................................................15 1.2.2 Chế độ kế toán đƣợc áp dụng ......................................................................16 1.2.3 Các Chính sách kế toán áp dụng khi lập và trình bày Báo cáo tài chính doanh nghiệp............................................................................................................17 1.3 Nội dung và phƣơng pháp lập, trình bày Báo cáo tài chính của doanh nghiệp .....................................................................................................................24 1.3.1 Bảng cân đối kế toán ....................................................................................24
iv 1.3.2 Báo cáo kết quả kinh doanh ........................................................................26 1.3.3 Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ ...........................................................................28 1.3.4 Thuyết minh báo cáo tài chính ....................................................................30 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT VĨNH PHÚ ................................33 2.1 Giới thiệu tổng quan về Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú .............................33 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ............................................................33 2.1.2 Cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú .................................34 2.1.3 Đặc điểm tổ chức công tác kế toán của Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú 35 2.2 Thực trạng công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú ..................................................................................................38 2.2.1 Các công việc chuẩn bị cho công tác lập báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần dệt Vĩnh Phú. .................................................................................................38 2.2.2 Công tác lập Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần dệt Vĩnh Phú. .........39 2.3 Đánh giá thực trạng công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú ............................................................................................60 2.3.1 Những Ƣu điểm ............................................................................................60 2.3.2 Những tồn tại và nguyên nhân ....................................................................61 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................69 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT .................................70 VĨNH PHÚ ...............................................................................................................70 3.1 Định hƣớng phát triển của Công ty cổ phần dệt Vĩnh Phú ..........................70 3.2 Yêu cầu của việc hoàn hiện công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú .............................................................................71 3.3 Giải pháp hoàn thiện công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú........................................................................................71 3.3.1 Giải pháp hoàn thiện trong khâu chuẩn bị lập và trình bày báo cáo tài chính :.......................................................................................................................71
v 3.3.2 Giải pháp hoàn thiện trong giai đoạn lập và trình bày báo cáo tài chính: ..74 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ........................................................................................81 KẾT LUẬN CHUNG ..............................................................................................82 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1a: Bảng cân đối kế toán tại ngày 01/01/2019..............................................40 Bảng 2.1b: Bảng cân đối kế toán tại ngày 31/12/2019 ............................................42 Bảng 2.1.1: Bảng tổng hợp số dƣ tiền mặt tiền gửi trên sổ kế toán .........................44 Bảng 2.1.2: Bảng tổng hợp đối chiếu số dƣ hàng tồn kho .......................................46 Bảng 2.1.3: Bảng tổng hợp đối chiếu số dƣ Nguyên giá tài sản cố định .................48 Bảng 2.1.4: Bảng tổng hợp đối chiếu số dƣ Khấu hao lũy kế..................................49 Bảng 2.1.5: Bảng tổng hợp số dƣ thuế các khoản phải nộp nhà nƣớc .....................50 Bảng 2.1.6: Bảng tổng hợp số dƣ trên sổ kế toán ....................................................51 Bảng 2.2: Bảng số liệu Báo cáo kết quả kinh doanh cột năm 2019 .........................53 Bảng 2.2.1: Bảng tổng hợp đối ứng tài khoản 511 ..................................................54 Bảng 2.2.2: Bảng tổng hợp đối ứng tài khoản 911 ..................................................54 Bảng 2.3: Bảng số liệu Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ năm 2019 ................................54 Bảng 3.3.1: Bảng theo dõi các khoản công nợ quá hạn thanh toán ..........................73 Bảng 3.3.2: Bảng ƣớc tính khấu hao tài sản là bất động sản đầu tƣ ........................77 Bảng 3.3.3: Bảng tổng hợp Thu và chi thanh lý TSCĐ năm 2019 ..........................77 Bảng 3.3.4: Bảng ƣớc tính doanh thu cho thuê tài sản ............................................80
vii DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần Dệt Vĩnh Phú ..........................34 Hình 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán công ty cổ phần Dệt Vĩnh Phú.........36
viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nội dung chi tiết TK Tài khoản TNHH Trách nhiệm hữu hạn HĐKD Hoạt động kinh doanh BCTC Báo cáo tài chính DN Doanh nghiệp SXKD Sản xuất kinh doanh BCĐKT Bảng cân đối kế toán BCKQKD Báo cáo Kết quả kinh doanh BCLCTT Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ TNCN Thu nhập cá nhân CNV Công nhân viên GCNĐKKD Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh TSCĐ Tài sản cố định HĐQT Hội đồng quản trị
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong xu thế hội nhập, nhu cầu cũng nhƣ đòi hỏi về tính công khai minh bạch thông tin trên báo cáo tài chính của các doanh nghiệp ngày càng cao. Báo cáo tài chính dùng để cung cấp thông tin về tình hình kinh tế - tài chính, tình hình kinh doanh, các luồng tiền... cho ngƣời sử dụng thông tin kế toán trong việc đánh giá, phân tích và dự đoán tình hình tài chính, kết quả HĐKD của doanh nghiệp; đáp ứng yêu cầu quản lý của chủ doanh nghiệp, cơ quan nhà nƣớc và nhu cầu của những ngƣời sử dụng trong việc đƣa ra các quyết định kinh tế. Hiện nay mô hình thành lập các công ty cổ phần đại chúng ở Việt Nam là khá bổ biến; mô hình Công ty cổ phần với cơ cấu cổ đông là ngƣời lao động hoặc là các nhà đầu tƣ tổ chức, cá nhân đòi hỏi sự minh bạch thông tin của doanh nghiệp ngày càng cao. Thực tế cho thấy các Doanh nghiệp nào có thông tin kinh tế tài chính càng minh bạch, rõ ràng thì càng thu hút đƣợc nhiều nhà đầu tƣ sẵn sàng bỏ vốn vào để mở rộng hoạt động kinh doanh, ngày càng đƣợc nhiều khách hàng trong nƣớc cũng nhƣ quốc tế đánh giá cao. Hiện nay đa số tại các Công ty cổ phần ở Việt Nam việc vận dụng những chính sách kế toán của các công ty còn nhiều bất cập dẫn đến hệ thống báo cáo tài chính chƣa minh bạch, chƣa phát huy đƣợc vai trò của mình. Đối với các đơn vị bắt buộc phải công bố thông tin công khai nhƣ các Công ty đại chúng, niêm yết có trú trọng hơn đến công tác lập và trình bày BCTC; còn lại đại đa số các Công ty khác việc lập và trình bày báo cáo tài chính chỉ mang tính hình thức, mang tính đối phó với các cơ quan kiểm tra. Các vấn đề tồn tại chính nhƣ báo cáo tài chính phản ánh các chỉ tiêu không đúng bản chất hay các số liệu hạch toán, các ƣớc tính kế toán (phân bổ, khấu hao, dự phòng…) còn chƣa tuân thủ chuẩn mực, chế độ kế toán dẫn đến thông tin trên báo cáo tài chính còn thiếu chính xác, ảnh hƣớng đến quyết định của nhà đầu tƣ và các đối tƣợng sử dụng báo cáo tài chính. Vấn đề tồn tại có thể xuất phát từ các nhân tố chủ quan nhƣ do sự chi phối của bộ phận lãnh đạo trong việc cung cấp thông tin trên BCTC một cách hạn chế do lo sợ các đối thủ cạnh tranh hoặc cũng có thể có các nguyên nhân chủ quan khác xuất phát từ nội bộ doanh nghiệp.
2 Nhận thức đƣợc những bất cập tại các công ty trong công tác lập và trình bày báo cáo tài chính của các doanh nghiệp hiện nay, sau một thời gian nghiên cứu, tìm hiểu tôi đã chọn đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú”. 2. Tổng quan nghiên cứu đề tài Lập và trình báo cáo tài chính là công việc hàng kỳ của các doanh nghiệp, thông qua báo cáo tài chính đƣợc lập giúp đƣa ra bức tranh toàn cảnh về tình hình tài chính của đơn vị, giúp nhà quản trị và các nhà đầu tƣ đánh giá đƣợc tiềm năng cũng nhƣ hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chính vì vậy việc lập và trình bày báo cáo tài chính luôn đƣợc chú trọng và quan tâm. Qua quá trình tìm hiểu các công trình nghiên cứu, tác giả nhận thấy có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài lập và trình bày báo cáo tài chính nhƣ: Đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần xuất nhập khẩu tổng hợp 1 Việt Nam” Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Bùi Thị Hằng (năm 2018). Tác giả đã đƣa ra các tồn tại và giải pháp hoàn thiện tập trung vào các vấn đề cơ bản là: Hoàn thiện công tác chuẩn bị lập BCTC, công tác lập BCTC tổng hợp, xây dựng bộ chế tài đảm bảo tính tuân thủ các yêu cầu trong công tác lập BCTC của Công ty. Các giải pháp đƣợc phân tích khoa học, mang tính khả thi. Đồng thời tác giả đã đề xuất các giải pháp cơ bản để thực hiện các giải pháp từ cơ quan quản lý nhà nƣớc và từ phía công ty. Bên cạnh đó đề tài vẫn còn những hạn chế nhƣ chỉ tập trung vào các sai sót và giải pháp trong quá trình lập và chƣa đi sâu, phân tích, xử lý các sự kiện phát sinh sau ngày lập báo cáo tài chính. Đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Dƣợc phẩm Vĩnh Phúc” Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Nguyễn Thị Hạnh Huyền (năm 2018). Tác giả đã phân tích thực trạng công tác lập và trình bày BCTC của Công ty từ đó đƣa ra những ƣu điểm và hạn chế, làm rõ nguyên nhân và giải pháp hoàn thiện hạn chế; tuy nhiên luận văn chƣa làm rõ đƣợc đặc thù của ngành nghề kinh doanh có ảnh hƣởng đến công tác lập BCTC. Các giải pháp hoàn thiện không logic với toàn bộ nội dung của luận văn, nội dung giải pháp còn sơ sài chƣa đi sâu vào các
3 vấn đề thực tiễn tại công ty. Đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Viễn Thông TELVINA Việt Nam” Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Hà Huyền Trang (năm 2019) Đề tài đã chỉ ra một số tồn tại trong việc lập và trình bày báo cáo tài chính nhƣ tồn tại ở khâu chuẩn bị lập, tồn tại trong quá trình lập và khi hoàn thiện BCTC từ đó tác giải đƣa ra 3 giải pháp cho từng giai đoạn lập BCTC. Về cơ bản luận văn đã chỉ rõ ƣu điểm, nhƣợc điểm, hạn chế làm cơ sở thực tiễn cho việc đƣa ra các giải pháp hoàn thiện tuy nhiên phần giải pháp còn chƣa đi sâu vào trọng tâm các vấn đề tồn tại, các giải pháp đƣa ra còn sơ sài. Luận án tiến sĩ kinh tế "Phƣơng pháp và giải pháp hoàn thiện hệ thống báo cáo tài chính áp dụng cho các doanh nghiệp Việt Nam" của tác giả Nguyễn Ngọc Dung (năm 2004). Tác giả đi sâu phân tích Phƣơng pháp và giải pháp hoàn thiện hệ thống báo cáo tài chính cho các nhóm ngành; phân tích các đặc thù của từng nhóm ngành để từ đó đƣa ra các yêu cầu hoàn thiện hệ thống BCTC tại Doanh nghiệp. Nhƣ vậy các đề tài này chủ yếu đề cập tới các lý luận về lập và trình bày báo cáo tài chính, tìm hiểu thực trạng về công tác lập báo cáo tài chính tại các đơn vị, qua đó đƣa ra các giải pháp cần thiết cho đơn vị. Qua nghiên cứu một số luận văn nêu trên, thừa nhận các đóng góp và các kết quả nghiên cứu đã đạt đƣợc, nhƣng tôi nhận thấy công tác lập, trình bày báo cáo tài chính không chỉ đơn giản là thực hiện đúng các hƣớng dẫn, các chuẩn mực, luật kế toán… mà lập báo cáo tài chính còn phải là nguồn dữ liệu đảm bảo hàm chứa đầy đủ các thông tin cần thiết một cách chính xác, tin cậy qua đó giúp cho ngƣời đọc thấy đƣợc, hiểu đƣợc, nắm đƣợc tình hình tài chính của doanh nghiệp. Các luận văn đã đƣợc tác giả nghiên cứu trên nhiều góc độ, nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau nhƣng do thời gian tập hợp số liệu khác nhau, mỗi doanh nghiệp có một đặc điểm sản xuất kinh doanh khác nhau nên vấn đề đã đƣợc nghiên cứu chƣa thực sự sát với thực tế mà tác giả nghiên cứu dƣới đây. Doanh nghiệp mà tác giả nghiên cứu còn nhiều vấn đề tồn tại trong việc sử dụng hệ thống tài khoản, tồn tại trong việc phân loại tài sản ngắn hạn, dài hạn, tồn
4 tại trong việc thuyết minh các thông tin trên báo cáo tài chính, chƣa xem xét các vấn đề phát sinh sau niên độ có ảnh hƣởng đến báo cáo tài chính và các tồn tại khác mà chƣa có giải pháp cụ thể tại Công ty. Chính vì vấn đề tồn tại nêu trên nên tác giả đi sâu nghiên cứu về đề tài “Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú”. 3. Mục đích nghiên cứu của đề tài Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa và góp phần làm rõ những vấn đề lý luận về công tác lập và trình bày báo cáo tài chính doanh nghiệp Nghiên cứu, phân tích thực trạng và đánh giá công tác lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. Tìm ra ƣu điểm và những bất cập trong công tác lập và trình bày Báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. Đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến việc Lập và trình bày báo cáo tài chính tại Doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu: + Nghiên cứu và đề xuất các giải pháp Lập và trình bày báo cáo tài chính do đơn vị lập bao gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ và Thuyết minh báo cáo tài chính. + Phạm vi không gian: Tại Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. + Phạm vi thời gian: Nguồn số liệu liên quan đến luận văn đƣợc thu thập từ Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú từ 2018 – 2019. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Phƣơng pháp nghiên cứu: Phƣơng pháp thu thập dữ liệu, phân tích và xử lý dữ liệu, mô tả và đánh giá. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp: + Dữ liệu về cơ sở lý luận lập và trình bày báo cáo tài chính doanh nghiệp lấy
5 từ các chuẩn mực, luật kế toán, giáo trình, bài giảng, sách báo uy tín. + Tài liệu giới thiệu về lịch sử, quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. + Hệ thống BCTC các năm từ 2018 – 2019 đƣợc thu thập từ phòng tài chính kế toán của Công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú. Dữ liệu sơ cấp: + Dữ liệu sơ cấp đƣợc tác giả thu thập thông qua tiến hành điều tra, khảo sát thực trạng công tác lập và trình bày báo cáo tài chính tại đơn vị, dựa trên hệ thống BCTC các năm từ 2018 – 2019. Phƣơng pháp phân tích và xử lý dữ liệu: Đối với dữ liệu thứ cấp thu thập đƣợc, tác giả sử dụng phƣơng pháp so sánh, đối chiếu để đánh giá việc tuân thủ các quy định, chuẩn mực và văn bản hƣớng dẫn của pháp luật. Sau khi dữ liệu thứ cấp đã đƣợc xử lý, tính toán để trở thành dữ liệu sơ cấp, tác giả sử dụng các phƣơng pháp đánh giá để xác định và chỉ ra các vấn đề còn tồn tại trên BCTC của đơn vị. 6. Kết cấu của luận văn: Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo, luận văn có kết cấu gồm 3 chƣơng: CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT VĨNH PHÚ CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DỆT VĨNH PHÚ.
6 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Khái quát chung về Báo cáo tài chính doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của báo cáo tài chính doanh nghiệp Khái niệm Báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính là báo cáo kế toán cung cấp các thông tin về tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của một doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu hữu ích cho số đông những ngƣời sử dụng trong việc đƣa ra các quyết định kinh tế. Xét theo phạm vi thông tin, hệ thống báo cáo kế toán đƣợc chia thành 2 loại: Báo cáo tài chính và Báo cáo quản trị. Báo cáo tài chính là hệ thống thông tin về tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh và lƣu chuyển tiền của DN sau một kỳ hoạt động kinh doanh, đƣợc thu thập, xử lý và trình bày bởi hệ thống kế toán tài chính. Theo khoản 1, Điều 29 – Luật Kế toán Việt Nam “ Báo cáo tài chính đƣợc lập theo chuẩn mực và chế độ kế toán dùng để tổng hợp và thuyết minh về tình hình kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán” Phân loại báo cáo tài chính: Theo chế độ quy định, tất cả doanh nghiệp thuộc các ngành, các thành phần kinh tế đều phải lập BCTC năm. BCTC cung cấp thông tin tổng quát về nhiều mặt của hoạt động kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp có sự khác nhau về đặc điểm kinh doanh, về hình thức sở hữu, khác nhau về quy mô tổ chức, về yêu cầu quản lý...Do đó để quản lý và sử dụng đúng đắn BCTC đƣợc phân làm nhiều loại khác nhau, cụ thể: *) Theo nội dung kinh tế của thông tin phản ánh trên BCTC, hệ thống BCTC DN bao gồm: + Bảng cân đối kế toán: Là BCTC tổng hợp, phản ánh tổng quát tình tình tài sản và nguồn hình thành tài sản đó tại một thời điểm nhất định.
7 + Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Là BCTC tổng hợp phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh trong 1 thời kỳ. + Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ: Là BCTC tổng hợp, phản ánh việc hình thành và sử dụng lƣợng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo của DN. + Thuyết minh BCTC: Là BCTC mô tả mang tính tƣờng thuật hoặc phân tích chi tiết các thông tin số liệu đã đƣợc trình bày trong BCĐKT, BCKQHĐKD, BCLCTT, các thông tin cần thiết khác theo yêu cầu của chuẩn mực kế toán. *) Theo tính chất và yêu cầu quản lý, BCTC bao gồm: + BCTC định kỳ: Là hệ thống báo cáo đƣợc lập định kỳ theo yêu cầu quản lý của Nhà nƣớc , của DN. Hệ thống báo cáo định kỳ bao gồm BCTC năm, báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ và dạng tóm lƣợc. Báo cáo tài chính năm: Là hệ thống báo cáo đƣợc lập vào thời điểm cuối năm tài chính. BCTC hằng năm đƣợc áp dụng cho tất cả loại hình DN thuộc các ngành và các thành phần kinh tế. BCTC hằng năm phải lập theo dạng đầy đủ. Theo chế độ kế toán hiện hành BCTC sẽ bao gồm: Bảng cân đối kế toán; Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh; Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ; Thuyết minh báo cáo tài chính. BCTC giữa niên độ: BCTC giữa niên độ đƣợc hiểu là BCTC cho bốn quý của năm tài chính (trong đó quý IV là quý cuối cùng trong năm) và BCTC bán niên. BCTC giữa niên độ đƣợc lập theo mẫu cụ thể pháp luật quy định. BCTC giữa niên độ đƣợc lập dƣới dạng đầy đủ hoặc tóm lƣợc. Chủ sở hữu đơn vị quyết định việc lựa chọn dạng đầy đủ hoặc tóm lƣợc đối với BCTC giữa niên độ của đơn vị mình nếu không trái với quy định của pháp luật mà đơn vị thuộc đối tƣợng bị điều chỉnh. Đặc biệt, đối với DN nhà nƣớc và công ty niêm yết, bắt buộc phải lập BCTC giữa niên độ. Đối với các loại hình DN khác đƣợc khuyến khích nhƣng không bắt buộc phải lập BCTC giữa niên độ. Báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ: Là hệ thống báo cáo đƣợc lập vào thời điểm cuối mỗi quý để cung cấp thông tin đầy đủ về tình hình tài sản, nợ phải
8 trả và nguồn vốn CSH tại thời điểm kết thúc quý báo cáo, tình hình KQKD và LCTT của doanh nghiệp trong quý báo cáo. Báo cáo tài chính giữa niên độ dạng tóm lƣợc là hệ thống báo cáo đƣợc lập thời điểm cuối mỗi quý để cung cấp thông tin chủ yếu mang tính tổng hợp cao về tình hình tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn CSH, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của doanh nghiệp. BCTC giữa niên độ dạng tóm lƣợc bao gồm BCĐKT giữa niên độ dạng tóm lƣợc, BCKQHĐKD giữa niên độ dạng tóm lƣợc, BCLCTT giữa niên độ dạng tóm lƣợc, Bản thuyết minh BCTC chọn lọc. + BCTC bất thƣờng: Là hệ thống báo cáo đƣợc lập vào các thời điểm khi DN có những sự kiện bất thƣờng nhƣ chia tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi hình thức sở hữu, giải thể, chấm dứt hoạt động, thanh tra...Nội dung và mẫu biểu của báo cáo tài chính bất thƣờng tƣơng tự nhƣ BCTC năm, nhƣng khác về nguyên tắc lập và trình bày. *) Theo đặc điểm và tổ chức quản lý, BCTC DN bao gồm: + BCTCDN: Là báo cáo mà tất cả các doanh nghiệp hạch toán kinh tế độc lập, có tƣ cách pháp nhân đầy đủ đều phải lập theo quy định. + BCTC hợp nhất: Đối với mô hình nhóm công ty, công ty mẹ phải lập BCTC theo quy định tại khoản 1 Điều 191 Luật doanh nghiệp 2014 nhƣ sau: “Vào thời điểm kết thúc năm tài chính, ngoài báo cáo và tài liệu theo quy định của pháp luật, công ty mẹ còn phải lập các báo cáo sau đây: BCTC hợp nhất của công ty mẹ theo quy định của pháp luật về kế toán; Báo cáo tổng hợp kết quả kinh doanh hằng năm của công ty mẹ và công ty con”. + BCTC tổng hợp: Là hệ thống báo cáo mà các đơn vị kế toán cấp trên có các đơn vị kế toán trực thuộc, các Tổng công ty hoạt động theo mô hình không có công ty con. Ý nghĩa của Báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính có ý nghĩa quan trọng đối với công tác quản lý của doanh nghiệp cũng nhƣ các cơ quan chủ quản và các đối tƣợng quan tâm tới doanh nghiệp. Điều đó đƣợc thể hiện chi tiết rõ ràng nhất ở những vấn đề sau đây:
9 Báo cáo tài chính là những báo cáo đƣợc trình bày hết sức tổng quát, phản ánh tổng quan nhất về tình hình tài sản, tài chính, các khoản nợ, nguồn hình thành tài sản và kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính cung cấp những thông tin tài chính chủ yếu để nhằm đánh giá tình hình, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, thực trạng tài chính của doanh nghiệp trong kỳ đã qua, BCTC nhằm hỗ trợ cho việc kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng vốn và khả năng huy động nguồn vốn vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính có tầm quan trọng trong việc phân tích, nghiên cứu, phát hiện những khả năng tiềm tàng, bên cạnh đó nhằm đề ra các quyết định về quản lý, điều hành hoạt động SXKD hoặc đầu tƣ của chủ sở hữu, các nhà đầu tƣ, các chủ nợ hiện tại và tƣơng lai của DN. Báo cáo tài chính còn là những căn cứ vô cùng quan trọng để đánh giá đúng cũng nhƣ xây dựng các kế hoạch kinh tế – kỹ thuật, tài chính của DN giúp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, nâng cao hiệu quả SXKD cho doanh nghiệp. Chính vì tầm quan trọng đã nêu trên mà báo cáo tài chính là đối tƣợng rất đƣợc sự quan tâm chú ý của các nhà đầu tƣ, hội đồng quản trị doanh nghiệp ngƣời cho vay, các cơ quan quản lý cấp trên và toàn bộ cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp Với nhà quản lý doanh nghiệp, báo cáo tài chính cung cấp thông tin tổng hợp về tình hình tài sản, nguồn hình thành tài sản cũng nhƣ tình hình và kết quả kinh doanh sau một kỳ hoạt động, trên cơ sở đó các nhà quản lý sẽ phân tích đánh giá và đề ra đƣợc các giải pháp, quyết định quản lý kịp thời, phù hợp cho sự phát triển của doanh nghiệp trong tƣơng lai. Với các cơ quan hữu quan của nhà nƣớc nhƣ tài chính, ngân hàng, kiểm toán, thuế... BCTC là tài liệu quan trọng trong việc kiểm tra giám sát, hƣớng dẫn, tƣ vấn cho doanh nghiệp thực hiện các chính sách, chế độ kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Với các nhà đầu tƣ, các đối tác cho vay, báo cáo tài chính giúp họ nhận biết
10 khả năng về tài chính, tình hình sử dụng các loại tài sản, nguồn vốn, khả năng sinh lời, hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, mức độ rủi ro... để họ cân nhắc, lựa chọn và đƣa ra quyết định phù hợp. Với nhà cung cấp, báo cáo tài chính giúp họ nhận biết khả năng thanh toán, phƣơng thức thanh toán, để từ đó họ quyết định bán hàng cho doanh nghiệp nữa hay thôi, hoặc cần áp dụng phƣơng thức thanh toán nhƣ thế nào cho hợp lý. Với khách hàng, báo cáo tài chính giúp cho họ có những thông tin về khả năng, năng lực sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, mức độ uy tín của doanh nghiệp, chính sách đãi ngộ khách hàng... để họ có quyết định đúng đắn trong việc mua hàng của doanh nghiệp. Với cổ đông, công nhân viên, họ quan tâm đến thông tin về khả năng cũng nhƣ chính sách chi trả cổ tức, tiền lƣơng, bảo hiểm xã hội, và các vấn đề khác liên quan đến lợi ích của họ thể hiện trên báo cáo tài chính. Để thực sự trở thành công cụ quan trọng trong quản lý kinh tế, báo cáo tài chính phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản dƣới đây: Báo cáo tài chính phải đƣợc lập chính xác, trung thực, đúng mẫu biểu đã qui định, có đầy đủ chữ ký của những ngƣời có liên quan và phải có dấu xác nhận của cơ quan, đơn vị để đảm bảo tính pháp lý của báo cáo. Báo cáo tài chính phải đảm bảo tính thống nhất về nội dung, trình tự và phƣơng pháp lập theo quyết định của nhà nƣớc, từ đó ngƣời sử dụng có thể so sánh, đánh giá hoạt động sản suất kinh doanh của doanh nghiệp qua các thời kỳ, hoặc giữa các doanh nghiệp với nhau. Số liệu phản ánh trong báo cáo tài chính phải rõ ràng, đủ độ tin cậy và dễ hiểu, đảm bảo thuận tiện cho những ngƣời sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính phải đạt đƣợc mục đích của họ. 1.1.2 Yêu cầu và nguyên tắc về việc lập và trình bày báo cáo tài chính a) Yêu cầu lập và trình bày báo cáo tài chính Báo cáo tài chính phải trình bày một cách trung thực và hợp lý tình hình tài chính, tình hình và kết quả kinh doanh và các luồng tiền của doanh nghiệp. Để đảm