Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài "Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang" nhằm đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- NGUYỄN THỊ THUÝ HỒNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH BẮC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- NGUYỄN THỊ THUÝ HỒNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH BẮC GIANG CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ : 834 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN THU THỦY HÀ NỘI, NĂM 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, dƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS. Nguyễn Thu Thủy. Những nội dung và kết quả nghiên cứu trọng tâm của đề tài này là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào trƣớc đây. Số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho quá trình phân tích, đánh giá đƣợc tổng hợp hoặc tham khảo từ các nguồn khác nhau có ghi rõ nguồn trích dẫn và đề cập trong mục tài liệu tham khảo. Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trƣớc hội đồng, cũng nhƣ kết quả luận văn của mình. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Tác giả Nguyễn Thị Thúy Hồng
ii LỜI CẢM ƠN Luận văn đƣợc hoàn thành qua quá trình tích luỹ kiến thức, kỹ năng, phƣơng pháp sau một thời gian nghiên cứu trên giảng đƣờng và thực tế tại ngân hàng. Đây không chỉ là thành quả công sức của tác giả, mà còn là sự giúp đỡ của nhiều thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè. Trƣớc hết, tác giả xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô trong Trƣờng Đại học Thƣơng mại, Phòng Quản lý Sau đại học - những ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, kiểm tra và chỉ bảo phƣơng pháp học tập, nghiên cứu, các kỹ năng cần thiết giúp tác giả thực hiện thành công luận văn này. Tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Thu Thủy, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Bên cạnh đó, tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo và các cán bộ nhân viên Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang, đã nhiệt tình giúp đỡ và cung cấp các số liệu cần thiết cho quá trình nghiên cứu của tác giả. Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn chân thành tới những ngƣời bạn, ngƣời đồng nghiệp đã luôn luôn ủng hộ và hỗ trợ cho tác giả hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Tác giả Nguyễn Thị Thúy Hồng
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... vii DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ .................................................................. viii PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................1 2. Tình hình nghiên cứu đề tài .............................................................................2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................5 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................6 5. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài ................................................................6 6. Kết cấu của luận văn .........................................................................................8 CHƢƠNG 1: ...............................................................................................................9 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ........................................................................9 1.1. Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại .......9 1.1.1. Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại ........9 1.1.2. Đặc điểm cho vay khách hàng cá nhân ...................................................10 1.1.3. Các loại cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng thƣơng mại ...........11 1.1.4. Vai trò của cho vay khách hàng cá nhân .................................................13 1.2. Phát triển cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại ......14 1.2.1. Quan niệm về phát triển cho vay khách hàng cá nhân của NHTM ........14 1.2.2. Nội dung phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại NHTM .................15
iv 1.2.3. Một số tiêu chí đánh giá sự phát triển cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại .......................................................................................20 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại ........................................................................................26 1.3.1. Các nhân tố chủ quan ..............................................................................26 1.3.2. Các nhân tố khách quan ..........................................................................28 1.4. Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng cá nhân của một số chi nhánh ngân hàng thƣơng mại và bài học rút ra đối với Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang .30 1.4.1. Kinh nghiệm phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của một số chi nhánh ngân hàng thƣơng mại .................................................................30 1.4.2. Bài học kinh nghiệm đối với Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Bắc Giang .............................................32 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC GIANG ...........................................................................34 2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang ........................................................................................34 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của BIDV Tỉnh Bắc Giang ..............34 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của BIDV Tỉnh Bắc Giang.............................................35 2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV Tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2018 – 2020 .......................................................................................................36 2.2. Thực trạng cho vay khách hàng cá nhân của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang .....................................40 2.2.1. Chính sách cho vay khách hàng cá nhân tại BIDV Tỉnh Bắc Giang ......40 2.2.2. Các sản phẩm cho vay khách hàng cá nhân tại BIDV Tỉnh Bắc Giang .43 2.3. Thực trạng phát triển cho vay khách hàng cá nhân của Ngân hàng
v TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang ............44 2.3.1. Các chỉ tiêu định lƣợng ...........................................................................44 2.3.2. Các chỉ tiêu định tính ..............................................................................57 2.3. Đánh giá chung về phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại BIDV Tỉnh Bắc Giang. ...................................................................................................62 2.3.1. Kết quả đạt đƣợc .....................................................................................62 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .........................................................................63 CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TỈNH BẮC GIANG ......................71 3.1. Định hƣớng phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại BIDV Tỉnh Bắc Giang đến năm 2025............................................................................................71 3.1.1. Định hƣớng hoạt động cho vay tại BIDV Tỉnh Bắc Giang đến năm 2025 ...........................................................................................................................71 3.1.2. Định hƣớng phát triển cho vay khách hàng cá nhân đến năm 2025 .......72 3.2. Giải pháp phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại BIDV Tỉnh Bắc Giang ....................................................................................................................73 3.2.1. Đẩy mạnh phát triển các sản phẩm thế mạnh và nâng cao chất lƣợng sản phẩm cho vay khách hàng cá nhân....................................................................73 3.2.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ cao .............................75 3.2.3. Phát triển các hoạt động marketing và nâng cao sự hài lòng của khách hàng trong cho vay KHCN................................................................................77 3.2.4. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát rủi ro tín dụng trong cho vay khách hàng cá nhân ...........................................................................................82 3.3. Kiến nghị .......................................................................................................84 3.3.1. Kiến nghị với UBND Tỉnh Bắc Giang ..................................................84 3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà Nước ....................................................84
vi 3.3.3. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam .......86 KẾT LUẬN ...............................................................................................................92 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 1
vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NGHĨA TIẾNG VIỆT ACB Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu Ngân hàng trách nhiệm hữu hạn một thành viên ANZ ANZ (Việt Nam) ATM Máy rút tiền tự động Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát BIDV triển Việt Nam Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát BIDV tỉnh Bắc Giang triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Giang CVKHCN Cho vay khách hàng cá nhân Ngân hàng trách nhiệm hữu hạn một thành viên HSBC HSBC (Việt Nam) NHBL Ngân hàng bán lẻ NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc NHTM Ngân hàng thƣơng mại KHCN Khách hàng cá nhân Sacombank Ngân hàng Sài Gòn Thƣơng Tín TMCP Thƣơng mại cổ phần Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại thƣơng Việt Vietcombank Nam Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Công Thƣơng Việt Vietinbank Nam VPBank Bắc Giang Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vƣợng VIP Khách hàng quan trọng
viii DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ Bảng Hình 2.1. Mô hình cơ cấu tổ chức của BIDV tỉnh Bắc Giang ..................................36 Bảng 2.1: Kết quả huy động vốn của BIDV tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2018-2020 ..37 Bảng 2.2: Hoạt động tín dụng của BIDV tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2018-2020 ......38 Bảng 2.3: Hoạt động dịch vụ của BIDV tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2018-2020 ........39 Bảng 2.4. Danh mục sản phẩm cho vay KHCN của BIDV tỉnh Bắc Giang .............43 Bảng 2.5: Doanh số cho vay khách hàng cá nhân .....................................................45 Bảng 2.6: Dƣ nợ cho vay theo đối tƣợng khách hàng tại BIDV tỉnh Bắc Giang .....46 Bảng 2.7: Cơ cấu dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo sản phẩm ......................47 Bảng 2.8: Dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo thời hạn ....................................49 Bảng 2.9: Dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo tài sản bảo đảm ........................51 Bảng 2.10: Tốc độ tăng, giảm dƣ nợ CVKHCN của một số NHTM........................53 Bảng 2.11: Thị phần CVKHCN của một số NHTM .................................................53 Bảng 2.12: Thu lãi từ hoạt động cho vay khách hàng cá nhân .................................54 Bảng 2.13: Nợ xấu cho vay khách hàng cá nhân ......................................................55 Bảng 2.14. Đặc điểm mẫu nghiên cứu ......................................................................57 Bảng 2.15. Bảng kết quả thống kê mô tả dữ liệu nghiên cứu ...................................59 Biểu đồ, hình vẽ Hình 1.1: Các yếu tố ảnh hƣởng đến sự hài lòng của khách hàng cá nhân...............26 Biểu đồ 2.1: Doanh số cho vay khách hàng cá nhân.................................................45 Biểu đồ 2.2: Dƣ nợ cho vay theo đối tƣợng khách hàng ..........................................47 Biểu đồ 2.3: Cơ cấu dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo sản phẩm ..................48
ix Biểu đồ 2.4: Cơ cấu dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo kỳ hạn ......................50 Biểu đồ 2.5: Cơ cấu dƣ nợ cho vay khách hàng cá nhân theo TSBĐ .......................51 Biểu đồ 2.6: Số lƣợng khách hàng cá nhân đƣợc vay vốn ........................................52 Biểu đồ 2.7: Thu lãi từ hoạt động cho vay khách hàng cá nhân ...............................55 Biểu đồ 2.8: Nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu cho vay khách hàng cá nhân ...........................57
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Khi nền kinh tế xã hội phát triển “thì mức sống càng của ngƣời dân ngày càng đƣợc nâng cao. Khi đó nhu cầu của khách hàng cá nhân không chỉ trong phạm vi nhu cầu tiêu dùng sinh hoạt thƣờng ngày mà họ còn có nhu cầu mở rộng kinh doanh nhằm nâng cao mức sống hiện tại. Trong khi đó, về cơ bản thì cho vay luôn là hoạt động chính, tạo thu nhập chủ yếu cho các ngân hàng thƣơng mại, cá nhân có nhu cầu vay vốn ngân hàng hiện cũng đã trở thành thị trƣờng tiềm năng bởi số lƣợng khách hàng ngày càng nhiều. Để tăng tính cạnh tranh và chiếm lĩnh thị trƣờng, các NHTM hiện nay đều tung ra nhiều chƣơng trình cho vay khách hàng cá nhân rất đa dạng, hấp dẫn, phù hợp với nhiều đối tƣợng khách hàng. Hoạt động cho vay là một trong những hoạt động quan trọng của các ngân hàng thƣơng mại hiện nay. Đối tƣợng vay vốn chính của các ngân hàng là các doanh nghiệp và cá nhân. Khác với khách hàng doanh nghiệp, khách hàng cá nhân là đối tƣợng mà bất cứ ngân hàng có quy mô lớn hay nhỏ, lâu đời hay mới thành lập đều có thể dễ dàng tiếp cận đƣợc. Nhu cầu vay vốn của khách hàng cá nhân rất lớn, do đó sản phẩm cho vay dành cho khách hàng cá nhân cũng rất đa dạng, và không ngừng đƣợc các ngân hàng phát triển trong nhiều năm qua nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh. Những năm gần đây hoạt động ngành ngân hàng Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn do vấn đề nợ xấu gia tăng. Điều đó khiến cho các ngân hàng thận trọng hơn trong vấn đề cấp tín dụng. Nếu nhƣ trƣớc đây để phát triển dƣ nợ tín dụng các ngân hàng tập trung vào cho vay doanh nghiệp, bởi một khách hàng doanh nghiệp có thể vay số tiền bằng hàng nghìn khách hàng cá nhân cộng lại, thì nay các ngân hàng có xu hƣớng chú trọng phát triển cho vay khách hàng cá nhân, vì nhiều khoản vay nhỏ cho khách hàng cá nhân sẽ giúp ngân hàng phân tán đƣợc rủi ro tín dụng tốt hơn tập trung vào một vài món vay lớn cho khách hàng doanh nghiệp. Sự thay đổi này đã dẫn tới cạnh tranh về nhóm khách hàng cá nhân ngày càng gay gắt và quyết liệt hơn. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam (BIDV) đƣợc thành lập và chính thức đi vào hoạt động từ năm 2008. Từ khi thành lập cho đến nay Ngân hàng
2 không ngừng đổi mới phƣơng thức hoạt động cho phù hợp với xu thế và nâng cao năng lực cạnh tranh. Nằm trong xu thế chung đó, dịch vụ khách hàng cá nhân của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam, chi nhánh Tỉnh Bắc Giang (BIDV – CN Tỉnh Bắc Giang) liên tục phát triển cả về quy mô, đối tƣợng, phạm vi cũng nhƣ chất lƣợng dịch vụ. Trong các dịch vụ khách hàng cá nhân, cho vay luôn chiếm tỷ trọng đáng kể. Tuy nhiên, cho vay khách hàng cá nhân của chi nhánh còn nhiều bất cập. Quy mô và tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân vẫn còn nhỏ hơn so với tiềm năng và kỳ vọng của lãnh đạo ngân hàng, chất lƣợng và hiệu quả cho vay còn nhiều bất cập. Làm thế nào để phát triển hơn nữa hoạt động cho vay khách hàng cá nhân (KHCN) đang là nỗi trăn trở của lãnh đạo chi nhánh. Do đó, tác giả lựa chọn đề tài: “Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang” làm luận văn thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Hoạt động cho vay ngân hàng là vấn đề thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu cũng nhƣ các chuyên gia ngân hàng, do đó, đã có nhiều đề tài nghiên cứu về phát triển cho vay KHCN tại NHTM đƣợc công bố. Có thể kể đến một số đề tài nghiên cứu đã đƣợc công bố sau: Luận văn Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Bắc Giang của tác giả Phạm Thị Thu Hằng (2016), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại. Bên cạnh việc hoàn thiện các nội dung lý luận về cho vay khách hàng cá nhân tại NHTM, đề tài đã dẫn chứng các kinh nghiệm phát triển cho vay KHCN tại các chi nhánh khác của Ngân hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam trong giai đoạn từ 2014 đến 2016, từ đó rút ra bài học phát triển cho vay khách hàng cá nhân cho Vietinbank – CN Bắc Giang. Với nội dung phân tích thực trạng trong chƣơng 2, đề tài đã đƣa ra các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại chi nhánh, tuy nhiên, hệ thống chỉ tiêu lại không đề cập tới sự hài lòng của khách hàng cá nhân tại chi nhánh. Luận văn Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng NHNN&PTNT Chi nhánh tỉnh Nam Định của tác giả Trần Bảo Thƣ (2016), Trƣờng Đại học Kinh tế Quốc dân. Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng cho vay
3 KHCN tại Chi nhánh, tác giả đã gợi ra những giải pháp theo quan điểm cá nhân để tăng cƣờng cho vay vốn đối với KHCN và phát triển thị trƣờng tín dụng của Chi nhánh một cách an toàn vừa đem lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh. Tác giả đã hệ thống hóa và tổng hợp những lý luận cơ bản về phát triển cho vay KHCN của NHTM, phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm phát triển cho vay KHCN tại Chi nhánh NHNN&PTNN tỉnh Nam Định. Luận văn Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần công thương Việt Nam - chi nhánh Bỉm Sơn của tác giả Phi Thị Anh (2017), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại. Cũng giống với nghiên cứu của Phạm Thị Thu Hằng (2016), trong nghiên cứu này tác giả đã xây dựng khung cơ sở lý luận dựa trên sự kế thừa từ các nghiên cứu trƣớc. Trong hệ thống các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển cho vay khách hàng cá nhân tác giả đã đề cập tới sự hài lòng của khách hàng, cụ thể, nghiên cứu đã thu thập ý kiến đánh giá của 215 khách hàng là cá nhân có dƣ nợ tín dụng với Vietinbank – CN Bỉm Sơn. Tuy nhiên, đối tƣợng khảo sát mới chỉ dừng lại ở nhóm đối tƣơng vay tiêu dùng trong một năm trở lại, điều này có thể ảnh hƣởng tới tính đại diện của mẫu khảo sát so với tổng thể, dẫn tới những kết luận có thể chƣa đúng với thực tiễn, thêm vào đó nghiên cứu cũng không đề cập tới bài học kinh nghiệm trong phát triển cho vay KHCN tại các ngân hàng trên cùng địa bàn. Luận văn Cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phẩn (TMCP) Công thương Việt Nam – Chi nhánh Hưng Yên của tác giả Đinh Công Thành (2018), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại. Đề tài đã hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về hoạt động cho vay KHCN của NHTM trong nền kinh tế thị trƣờng. Tập hợp một số bài học kinh nghiệm của các ngân hàng trong nƣớc thành công trong lĩnh vực cho vay KHCN từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho vay KHCN cho các NHTM Việt Nam. Mô tả, phân tích khá đầy đủ và khách quan thực trạng hoạt động cho vay KHCN của Ngân hàng thƣơng mại cổ phẩn (TMCP) Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Hƣng Yên, từ đó chỉ ra những điểm tồn tại hạn chế trong hoạt động tín dụng tiêu dùng. Cuối cùng tác giả đề xuất một số giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay KHCN tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phẩn (TMCP) Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Hƣng Yên.
4 Luận văn Phát triển hoạt động cho vay KHCN tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Thái Bình của tác giả Vũ Thị Hằng (2018), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại. Trong luận văn, tác giả sử dụng chủ yếu phƣơng pháp thống kê và so sánh với các đối thủ cạnh tranh trên cùng địa bàn Thái Bình ở mảng cho vay KHCN. Chính vì vậy, từ các số liệu đánh giá khá chi tiết, luận văn đã góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận về cho vay KHCN và đánh giá thực trạng, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân trong hoạt động cho vay KHCN của Ngân hàng TMCP Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Thái Bình trong thời gian từ 2015-2018 và sự cần thiết trong việc đƣa ra các chính sách phù hợp nhằm phát triển cho vay KHCN của Vietcombank trong thời gian tới. Luận văn Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP An Bình - phòng giao dịch Sông Mã của tác giả Quàng Minh Điệp (2019), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại đã tiếp cận phát triển cho vay khách hàng cá nhân của NHTM theo hƣớng mở rộng quy mô, nâng cao chất lƣợng dịch vụ và kiểm soát rủi ro trong cho vay KHCN. Việc tiếp cận phát triển cho vay KHCN tại NHTM theo hƣớng kiểm soát rủi ro trong cho vay KHCN là một bƣớc đột phá của tác giả. Điều này thể hiện việc mở rộng quy mô và nâng cao chất lƣợng cho vay KHCN phải đi kèm với việc kiểm soát rủi ro giúp phát triển cho vay KHCN tại NHTM an toàn và bền vững. Luận văn Mở rộng cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, chi nhánh Thanh Xuân của tác giả Trƣơng Quang Tùng (2020), Trƣờng Đại học Kinh tế Quốc dân. Trong luận văn này, tác giả đã phân tích thực trạng mở rộng cho vay KHCN tại BIDV Thanh Xuân theo hệ thống các chỉ tiêu: (i) Dƣ nợ cho vay theo đối tƣợng khách hàng, thời hạn vay vốn, tài sản bảo đảm; (ii) Doanh số cho vay; (iii) Lợi nhuận từ hoạt động cho vay KHCN; (iv) Số lƣợng KHCN; (v) Nợ xấu của hoạt động cho vay KHCN. Từ đó, tác giả đánh giá kết quả đạt đƣợc, hạn chế và nguyên nhân của hoạt động cho vay KHCN của chi nhánh. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất các giải pháp mở rộng cho vay KHCN tại BIDV Thanh Xuân. Tuy nhiên, tác giả mới chỉ phân tích thực trạng mở rộng cho vay KHCN dƣới góc độ ngân hàng cho vay mà chƣa phân tích dƣới góc độ khách hàng để làm rõ mong muốn của khách hàng đối với hoạt động cho vay KHCN tại chi nhánh.
5 Luận văn Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam - chi nhánh Nam Hà Nội của tác giả Hoàng Phƣơng Nam (2020), Trƣờng Đại học Thƣơng Mại đã xây dựng rõ khung lý thuyết liên quan đến phát triển cho vay KHCN tại NHTM, trong đó tác giả đã chỉ ra khái niệm, đặc điểm, phân loại và vai trò của cho vay KHCN đối với NHTM, đồng thời, tác giả cũng làm rõ, quan điểm, các chỉ tiêu đánh giá và các yếu tố ảnh hƣởng đến cho vay KHCN của NHTM. Bên cạnh đó, có 05 giải pháp đƣợc đƣa ra nhằm phát triển cho vay KHCN tại BIDV Nam Hà Nội, đáng chú ý, luận văn nhấn mạnh giải pháp về vấn đề nâng cao sự hài lòng của khách hàng đối với cho vay KHCN đƣợc coi là giải pháp cấp bách cần thực hiện để phát triển cho vay KHCN tại chi nhánh. Nhƣ vậy, các công trình nghiên cứu trƣớc đây đã xây dựng đƣợc hệ thống cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu cho đề tài. Cụ thể là các khái niệm, đặc điểm, phân loại và vai trò của cho vay KHCN đối với NHTM, những quan điểm, các chỉ tiêu đánh giá và các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển cho vay KHCN của NHTM. Tuy nhiên, mỗi đề tài hƣớng đến đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu khác nhau nên không thể áp dụng những giải pháp của các công trình nghiên cứu trƣớc để phát triển hoạt động cho vay KHCN tại BIDV Tỉnh Bắc Giang. Thêm vào đó, chƣa có công trình nghiên cứu nào về phát triển cho vay KHCN tại BIDV Tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2018-2020 đƣợc công bố. Do đó, đề tài thể hiện tính mới và không trùng lặp với các công trình nghiên cứu trƣớc đây. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của luận văn: Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển cho vay KHCN tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. Để thực hiện mục đích trên, luận văn đề ra các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về phát triển cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại. - Phân tích thực trạng phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang, chỉ ra kết quả đạt đƣợc, hạn chế và nguyên nhân làm hạn chế sự phát triển cho vay khách hàng cá
6 nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. - Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang đến năm 2025. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang - Phạm vi nghiên cứu: + Về nội dung: Luận văn nghiên cứu phát triển cho vay KHCN tại NHTM thông qua các tiêu chí phản ánh sự phát triển cho vay KHCN của NHTM bao gồm các tiêu chí định lƣợng và các tiêu chí định tính nhƣ doanh số, dƣ nợ cho vay KHCN, số lƣợng khách hàng cá nhân, thu lãi từ hoạt động cho vay KHCN, tỷ lệ nợ xấu, sự an toàn trong phát triển cho vay KHCN, sự hài lòng của khách hàng đối với cho vay KHCN,... + Về không gian: Luận văn nghiên cứu tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang + Về thời gian: Dữ liệu đƣợc nghiên cứu trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2020, đƣa ra giải pháp đến năm 2025. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài 5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu 5.1.1. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp Do hạn chế về thời gian, dữ liệu phục vụ cho phân tích trong luận văn chủ yếu là thông tin thứ cấp đƣợc thu thập từ các nguồn sau: - Các giáo trình, bài giảng, sách tham khảo liên quan đến đề tài. - Các nghiên cứu thực nghiệm có liên quan trực tiếp và gián tiếp tới tên đề tài luận văn. - Các văn bản pháp lý của NHNN và các cơ quan quản lý liên quan tới nghiệp vụ hoạt động cho vay KHCN - Các báo cáo, nghiên cứu, đánh giá về môi trƣờng kinh tế, chính trị, xã hội, … trên các phƣơng tiện thông tin đại chúng
7 - Tài liệu nội bộ của BIDV Tỉnh Bắc Giang: Báo cáo thƣờng niên giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020; Báo cáo tín dụng và nhân sự BIDV Tỉnh Bắc Giang giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020; … Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: đọc tài liệu có liên quan đến cho vay KHCN và ghi lại các dữ liệu cần thiết phục vụ cho quá trình nghiên cứu. 5.1.2. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp Thông tin sơ cấp đƣợc thu thập thông qua phƣơng pháp điều tra khảo sát. Khảo sát các khách hàng cá nhân đã và đang sử dụng dịch vụ cho vay KHCN tại BIDV Tỉnh Bắc Giang. Mẫu khảo sát đƣợc lựa chọn theo phƣơng pháp thuận tiện. Nội dung phiếu khảo sát bao gồm các câu hỏi về thông tin khách hàng và các câu hỏi thể hiện sự hài lòng của khách hàng đối với hoạt động cho vay KHCN của BIDV Tỉnh Bắc Giang. Phiếu khảo sát này gồm phần chung liên quan đến vị trí, nghề nghiệp, độ tuổi, chất lƣợng hoạt động cho vay KHCN tại BIDV Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. Phiếu khảo sát đƣợc phát ra theo phƣơng pháp trực tiếp: Tác giả tiến hành phát phiếu điều tra trực tiếp cho các khách hàng đang vay vốn tại trụ sở của BIDV Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. Số lƣợng phiếu khảo sát phát ra là 210 phiếu. Thời gian khảo sát: Tháng 04/2021. Sau khi thu phiếu khảo sát, tác giả tiến hành phân loại các phiếu khảo sát. Tổng số lƣợng phiếu khảo sát hợp lệ là 204 phiếu. 5.2. Phương pháp xử lý dữ liệu 5.2.1. Phương pháp xử lý dữ liệu thứ cấp Sau khi thu thập các tài liệu thứ cấp tác giả tiến hành phân loại, tổng hợp và so sánh dữ liệu phục vụ mục tiêu nghiên cứu của luận văn. Cách phân tích dữ liệu và trình bày kết quả • Đƣa ra các đánh giá tổng quát, đánh giá chung với các thống kê, mô tả. • Đƣa ra các biểu đồ, đồ thị, hình vẽ minh họa dựa trên số liệu thu thập đƣợc. So sánh mối liên hệ giữa các đại lƣợng để đƣa ra những đánh giá sâu hơn và rút ra kết luận.
8 5.2.2. Phương pháp xử lý dữ liệu sơ cấp Trên cơ sở dữ liệu thu thập đƣợc qua điều tra bằng bảng hỏi, tác giả triển khai quá trình phân tích thông qua 2 giai đoạn: Các thông tin thu đƣợc từ phiếu khảo sát, phỏng vấn sẽ đƣợc tổng hợp trực tiếp bằng phần mềm Ecxel và SPSS 20. Tác giả sẽ tính toán các kết quả nhận đƣợc để đánh giá sự hài lòng của khách hàng đối với cho vay KHCN tại BIDV Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. Kết quả khảo sát cho thấy những mặt đạt đƣợc, những tồn tại, khó khăn trong việc nâng cao sự hài lòng của khách hàng đối với cho vay KHCN tại BIDV Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang. Những thông tin này giúp bổ sung căn cứ giúp đƣa ra các giải pháp về phát triển cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tỉnh Bắc Giang đến năm 2025.” 6. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, nội dung chính của luận văn đƣợc chia làm 3 phần: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về phát triển cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại Chƣơng 2: Thực trạng phát triển cho vay khách hàng cá nhân của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam, chi nhánh Tỉnh Bắc Giang Chƣơng 3: Định hƣớng và một số giải pháp phát triển cho vay KHCN tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam, chi nhánh Tỉnh Bắc Giang
9 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thƣơng mại 1.1.1. Khái niệm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại Khách hàng cá nhân tại NHTM “là nhóm đối tƣợng bao gồm cá nhân, hộ gia đình, chủ trang trại, tổ hợp tác...đƣợc các NHTM áp dụng phƣơng thức cho vay theo quy trình thủ tục của cho vay khách hàng cá nhân. Nhóm đối tƣợng này có số lƣợng rất lớn và có nhu cầu vay các khoản nhỏ lẻ. Cho vay là việc một bên (bên cho vay) cung cấp nguồn tài chính cho đối tượng khác (bên đi vay) trong đó bên đi vay sẽ hoàn trả tài chính cho bên cho vay trong một thời hạn thỏa thuận và thường kèm theo lãi suất. Cho vay là một quan hệ kinh tế, cho vay của NHTM phản ánh mối quan hệ kinh tế giữa một bên là ngƣời cho vay (NHTM) còn bên kia là ngƣời vay (khách hàng vay vốn). Nhƣ vậy cho vay là quyền của NHTM, vì vậy NHTM có quyền yêu cầu khách hàng vay phải tuân thủ những điều kiện mang tính pháp lý nhằm đảm bảo việc trả nợ khi đến hạn. NHTM chỉ cho vay đáp ứng nhu cầu vay vốn hợp pháp theo quy định của pháp luật. Theo thông tƣ 39/2017/TT- NHNN ngày 30/12/2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam ban hành quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nƣớc ngoài đối với khách hàng: Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi. Cho vay khách hàng cá nhân là một trong các hình thức cho vay của NHTM với đối tƣợng vay vốn là các cá nhân, hộ gia đình. Do đó, trong phạm vi của luận văn, có thể hiểu Cho vay khách hàng cá nhân là loại hình thức cấp tín dụng, theo đó ngân hàng giao cho đối tượng khách hàng cá nhân một khoản tiền để sử