Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Chu Tịnh Y | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội" nhằm hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý thu ngân sách Nhà nước; phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội giai đoạn 2017–2019; đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội đến năm 2025. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- VÕ THỊ HƯƠNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- VÕ THỊ HƯƠNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG MÃ SỐ : 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS,TS. NGUYỄN THỊ BÍCH LOAN HÀ NỘI, NĂM 2021
i LỜI CẢM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đối với các thầy cô của trường Đại học Thương Mại, đặc biệt là các thầy cô khoa Sau đại học của trường đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thiện luận văn thạc sĩ. Tôi cũng xin chân thành cám ơn cô giáo Nguyễn Thị Bích Loan đã nhiệt tình hướng dẫn hướng dẫn tôi hoàn thành tốt luận văn. Trong quá trình thực tập, cũng như là trong quá trình làm luận văn, khó tránh khỏi sai sót, đồng thời do trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót, Tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp Thầy, Cô để luận văn được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tác giả (ký và ghi họ tên)
ii LỜI CẢM ĐOAN Tôi xin cam đơn đây là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào khác. Tác giả (ký và ghi họ tên)
iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i LỜI CẢM ĐOAN ......................................................................................................ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................... vi DANH MỤC BẢNG BIỂU .....................................................................................vii DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .......................................................................... viii MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết đề tài .............................................................................................. 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ....................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................... 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 7 5. Phương pháp nghiên cứu của đề tài .................................................................... 8 6. Kết cấu luận văn .................................................................................................. 11 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP QUẬN ................................................................................................. 12 1.1. Một số khái niệm cơ bản .................................................................................. 12 1.1.1. Ngân sách nhà nước ...................................................................................... 12 1.1.2. Thu ngân sách nhà nước ............................................................................... 15 1.1.3. Quản lý thu ngân sách nhà nước .................................................................. 16 1.2. Nội dung quản lý thu ngân sách nhà nước .................................................... 20 1.2.1. Lập dự toán ..................................................................................................... 20 1.2.2. Tổ chức chấp hành dự toán ........................................................................... 23 1.2.3. Quyết toán ....................................................................................................... 28 1.2.4. Kiểm soát thu NSNN ...................................................................................... 29 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý thu ngân sách nhà nước ....................... 31 1.3.1. Chính sách, pháp luật liên quan đến thu NSNN .......................................... 31 1.3.2. Điều kiện kinh tế, xã hội địa phương ............................................................ 33 1.3.3. Ý thức của đơn vị thực hiện nghĩa vụ với NSNN ......................................... 35
iv 1.3.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác quản lý thu NSNN ...................... 35 1.3.5. Năng lực đội ngũ cán bộ quản lý thu NSNN ................................................ 36 1.4. Kinh nghiệm quản lý thu NSNN tại một số địa phương và bài học đối với quận Ba Đình ........................................................................................................... 36 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý thu NSNN tại một số địa phương .............................. 36 1.4.2. Bài học đối với quận Ba Đình ....................................................................... 38 Tóm tắt chương 1 .................................................................................................... 39 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................................................... 40 2.1. Khái quát tình hình thu ngân sách nhà nước của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 – 2019 ................................................................................. 40 2.1.1. Các phương thức thu NSNN ......................................................................... 40 2.1.2. Kết quả thu ngân sách nhà nước của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 – 2019 .............................................................................................. 41 2.2. Phân tích thực trạng nội dung quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội từ năm 2017 đến năm 2019........................................... 43 2.2.1 Về lập dự toán thu ngân sách ......................................................................... 43 2.2.2. Về tổ chức chấp hành dự toán....................................................................... 50 2.2.3. Về quyết toán .................................................................................................. 63 2.2.4. Về kiểm soát thu ngân sách ........................................................................... 67 2.3. Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội ..................................................................... 70 2.3.1. Chính sách, pháp luật liên quan đến thu NSNN .......................................... 70 2.3.2. Điều kiện kinh tế, xã hội của quận Ba Đình ................................................ 71 2.3.3. Ý thức của doanh nghiệp và hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ NSNN .... 72 2.3.4. Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý thu NSNN ............................. 73 2.3.5. Năng lực đội ngũ cán bộ quản lý thu NSNN ................................................ 74 2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý thu ngân sách nhà nước của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội .................................................................................... 76
v 2.4.1. Những thành công và nguyên nhân ............................................................. 76 2.4.2. Những hạn chế tồn tại và nguyên nhân ....................................................... 79 Tóm tắt chương 2 .................................................................................................... 82 CHƯƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................ 83 3.1. Mục tiêu kinh tế - xã hội và định hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách nhà nước của quận Ba Đình đến năm 2025. ......................................................... 83 3.1.1. Mục tiêu kinh tế - xã hội của quận Ba Đình đến năm 2025 ........................ 83 3.1.2. Định hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình .... 85 3.2. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách trên địa bàn quận Ba Đình đến năm 2025 .................................................................................. 86 3.2.1. Giải pháp đối với lập dự toán thu NSNN ...................................................... 86 3.2.2. Giải pháp đối với tổ chức chấp hành dự toán thu NSNN ............................ 88 3.2.3. Giải pháp đối với quyết toán thu ngân sách Nhà nước hàng năm .............. 89 3.2.4. Giải pháp đối với kiểm soát thu NSNN ......................................................... 91 3.2.5. Giải pháp khác ............................................................................................... 96 3.3. Một số kiến nghị ............................................................................................. 102 3.3.1. Đối với Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế ..................................................... 102 3.3.2. Đối với UBND TP. Hà Nội .......................................................................... 103 Tóm tắt chương 3 .................................................................................................. 105 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Diễn Giải 1. NSNN Ngân sách nhà nước 2. TP Thành phố 3. XHCN Xã hội chủ nghĩa 4. TBCN Tư bản chủ nghĩa 5. KT-XH Kinh tế - Xã hội 6. UBND Ủy ban nhân dân 7. HĐND Hội đồng nhân dân 8. KBNN Kho bạc nhà nước 9. NSNN Ngân sách nhà nước 10. NHTM Ngân hàng thương mại 11. NS Ngân sách 12. TC-KH Tổ chức – Kế hoạch 13. XD Xây dựng 14. BTC Bộ tài chính 15. MLNS Mục lục ngân sách 16. NNT Người nộp thuế 17. CBCC Cán bộ công chức 18. TNCN Thu nhập cá nhân
vii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng: Bảng 2.1. Kết quả thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình giai đoạn 2017 – 2019 .... 42 Bảng 2.2. Dự toán thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình giai đoạn 2017-2019 ...... 48 Bảng 2.3. Đánh giá quy trình lập dự toán thu ngân sách nhà nước tại Quận Ba Đình ............................................................................................................. 50 Bảng 2.4. Tình hình thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình theo từng lĩnh vực ....... 58 Bảng 2.5. Đánh giá công tác tổ chức chấp hành dự toán thu NSNN tại quận Ba Đình ............................................................................................................. 61 Bảng 2.6. Đánh giá công tác phát triển nguồn thu NSNN tại quận Ba Đình ............ 62 Bảng 2.7. Quyết toán thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình giai đoạn 2017 – 2019 ............................................................................................................. 64 Bảng 2.8. Đánh giá công tác quyết toán thu ngân sách nhà nước............................. 66 Bảng 2.9. Thống kê số liệu kết quả kiểm tra thuế của NNT tại Quận Ba Đình ........ 69 Bảng 2.10. Ý thức của doanh nghiệp và hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ NSNN 73 Bảng 2.11. Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý thu NSNN ....................... 74 Bảng 2.12. Năng lực đội ngũ cán bộ quản lý thu NSNN .......................................... 75
viii DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Hình 2.1. Bộ máy tổ chức quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình ............... 51
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết đề tài Quản lý thu ngân sách Nhà nước là một bộ phận rất quan trọng của chính sách tài chính quốc gia. “Trong những năm gần đây, mặc dù nền kinh tế Việt Nam có phục hồi và các chỉ số vĩ mô dần ổn định nhưng những nguy cơ và khó khăn đối với nền kinh tế đang lớn dần. Bên cạnh đó, với vai trò là tế bào của nền kinh tế, khi gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh nhiều doanh nghiệp trông mong vào chính sách hỗ trợ của Chính phủ từ giãn thuế, giảm lãi suất, điều tiết tỉ giá, kích cầu… nhưng trong thời điểm hiện tại, khi gánh nặng bội chi ngân sách đang đè nặng trên vai thì những giải pháp Chính phủ đưa ra tưởng như chỉ là sự khích lệ, động viên với các doanh nghiệp. Vì vậy để cân đối thu chi ngân sách, đáp ứng nhu cầu cải cách tiền lương, có đủ tiềm lực giúp doanh nghiệp, trước tiên Chính phủ cần phải tìm cách gia tăng nguồn thu ngân sách. Quận Ba Đình là một trong những quận trung tâm của Thành phố Hà Nội, tập trung nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh lớn, hàng năm đóng góp một lượng nguồn thu đáng kể vào ngân sách Nhà nước. Quản lý thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn trong những năm qua đã được chú trọng, cải tiến, thu ngân sách cơ bản đáp đứng nhu cầu chi, góp phần kích thích tăng trưởng kinh tế. Trong những năm qua, số thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình phát triển ổn định, đối tượng nộp ngân sách tăng nhanh về lượng và rất đa dạng, phức tạp. Công tác quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình ngày một chặt chẽ và thống nhất, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ của ngân sách địa phương, góp phần ổn định và phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình còn những hạn chế nhất định. Trên thực tế vẫn còn nhiều nguồn thu mà quận chưa khai thác hết như thuế phí từ việc cho thuê nhà, thuế xây dựng, công tác đôn đốc thu hồi nợ đọng đặc biệt là thu tiền sử dụng đất chưa được quan tâm thực hiện triệt để dẫn đến thất thu ngân sách. Việc lập dự toán chưa sát đúng với thực tiễn, việc quản lý
2 nguồn thu còn lỏng lẻo, thủ tục thu còn nhiều phức tạp, quản lý thu còn trùng lắp, thiếu thống nhất, phương thức thu còn lạc hậu, chưa khai thác tốt những thành tựu công nghệ thông tin vào quản lý thu ...Vì vậy, còn gây khó khăn cho người nộp, mọi nguồn thu chưa tập trung thật đầy đủ, kịp thời vào NSNN. Thêm vào đó, tình trạng suy giảm kinh tế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp giải thể hoặc hoạt động kém hiệu quả ảnh hưởng tới nguồn thu của NSNN các cấp... Trong năm 2019, một số chỉ tiêu đạt tỷ lệ thấp so với dự toán như: thu từ doanh nghiệp ngoài thành phố (chỉ đạt 56,15%), thu từ tiền cho thuê đất (chỉ đạt 63,17%) và thu cấp quyền sử dụng đất (đạt 78,23%); trong khi đó một số chỉ tiêu đạt tỷ lệ hoàn thành cao so với dự toán như: thuế SD đất phi NN (đạt 312,83%), thu phí, lệ phí (đạt 232,4%), thu khác NS (đạt 227,44%). Việc đánh giá tình hình thực hiện dự toán theo từng kỳ còn chậm và chưa bám sát những chỉ đạo của các cơ quan cấp trên. Còn lúng túng và chậm trễ trong công tác tham mưu cho các cơ quan cấp trên khi có sự thay đổi về cơ chế chính sách. Một số đơn vị lập báo cáo quyết toán thu NSNN còn sơ sài, chưa phản ánh đầy đủ số thu được huy động vào NSNN, vẫn còn xảy ra tình trạng sai phạm trong thu chi ngân sách. Do vậy, để chính quyền cấp quận nói chung và quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội nói riêng thực thi được hiệu quả những nhiệm vụ kinh tế, chính trị xã hội được giao, thực hiện chiến lược phát triển kinh tế thì cần có một ngân sách quận đủ mạnh và phù hợp là một đòi hỏi thiết thực, là mục tiêu phấn đấu đối với các quận.” Vì thế, hơn bao giờ hết việc nghiên cứu, hoàn thiện, đổi mới công tác quản lý ngân sách quận là một nhiệm vụ luôn được quan tâm. Góp phần đáp ứng đòi hỏi đó của thực tiễn, đề tài “Quản lý thu ngân sách tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội” được tác giả lựa chọn nghiên cứu. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Tính đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lý thu NSNN. “Có thể kể đến một số đề tài nghiên cứu tiêu biểu như sau: Một số cuốn sách liên quan đến quản lý thu NSNN bao gồm:
3 Lê Văn Ái, Bùi Tiến Hạnh (2010), Giáo trình Quản lý thu ngân sách Nhà nước, NXB Tài chính, Hà Nội. “Quản lý thu NSNN là một trong những nội dung quan trọng của quản lý tài chính công. Từ những năm 90 đến nay cùng với quá trình đổi mới chính sách, chế độ thu NSNN, cơ chế quản lý thu NSNN ở Việt Nam không ngừng được đổi mới và hoàn thiện theo tinh thần của công cuộc cải cách hành chính của nước nhà. Giáo trình đã trình bày những lý luận cơ bản về thu NSNN và quản lý thu NSNN. Nội dung của giáo trình được chia thành 3 chương, trong đó, chương 1 giới thiệu tổng quan về thu NSNN và quản lý thu NSNN, chương 2 cụ thể hóa về quản lý thu thuế và chương 3 cụ thể hóa về quản lý thu phí, lệ phí và các khoản thu khác của NSNN.” Nguyễn Ngọc Hùng (2006), Quản lý ngân sách nhà nước, “Nhà xuất bản Thống kê, TP. Hồ Chí Minh. Cuốn sách nhằm cung cấp những kiến thức về lý luận tổng quan, cơ cấu tổ chức, cơ chế vận hành và nghiệp vụ quản lý Ngân sách Nhà nước. Nội dung của cuốn sách bao gồm 12 phần chính: Tổng quan về ngân sách Nhà nước; Tổ chức hệ thống ngân sách Nhà nước; Thuế; Quản lý thu thuế; Phí và lệ phí; Huy động vốn tín dụng Nhà nước; Chi thường xuyên; Chi đầu tư phát triển; Cân đối ngân sách Nhà nước; Lập dự toán ngân sách Nhà nước; Chấp hành ngân sách Nhà nước; Quyết toán ngân sách Nhà nước. Cuốn sách đã trình bày các nội dung tổng quát liên quan đến quản lý NSNN trong đó có quản lý thu NSNN. Một số bài báo đăng trên các tạp chí liên quan đến quản lý thu NSNN Phạm Ngọc Dũng (2019), Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước: Thực trạng và khuyến nghị, Tạp chí tài chính ngày 23/04/2019. Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước là một nội dung quan trọng của quản lý ngân sách nhà nước. Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước không chỉ liên quan đến công tác quản lý ngân sách mà còn liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước và các vấn đề kinh tế - xã hội. Bài viết đánh giá thực trạng hệ thống ngân sách và phân cấp quản lý ngân sách nhà nước ở Việt Nam thời gian qua và đề xuất một số khuyến nghị nhằm hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà nước theo hướng bền vững.
4 Nguyễn Thị Việt Nga (2019), Quản lý ngân sách địa phương tại tỉnh Bắc Giang, Tạp chí tài chính ngày 07/02/2019. Trong những năm qua, công tác quản lý ngân sách nhà nước của tỉnh Bắc Giang đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển toàn diện kinh tế - xã hội trên địa bàn Tỉnh. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý ngân sách nhà nước của Tỉnh cũng còn những tồn tại, bất cập đặt ra cần giải quyết. Bài viết khảo sát thực trạng về công tác quản lý ngân sách nhà nước và đưa ra một số giải pháp gắn với tình hình thực tiễn công tác quản lý ngân sách nhà nước tại Bắc Giang. Ngoài ra, đã có rất nhiều luận văn thạc sỹ nghiên cứu đến vấn đề này, cụ thể: Lê Thanh Hà (2016), Hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Ba Vì , Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Thăng Long. Luận văn tập trung nghiên cứu công tác quản lý thu NSNN từ thuế tại Chi cục thuế huyện Ba Vì thông qua việc xây dựng, tổ chức thực hiện quản lý thu, đánh giá thực trạng thu để đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý thu NSNN từ thuế trên địa bàn huyện. Nguyễn Văn Tứ (2017), Quản lý thu ngân sách Nhà nước tại huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình , Luận văn thạc sĩ, Học viện tài chính. Luận văn đã nêu lên những hạn chế trong quản lý thu NSNN tại huyện Bố Trạch, Quảng Bình, như: hiệu quả quản lý chưa cao từ khâu lập dự toán đến khâu quyết toán thu NSNN; nhiều nguồn lực tài chính chưa được động viên đầy đủ và kịp thời vào ngân sách, thu ngân sách chưa bao quát hết nguồn thu, tình trạng thất thu vẫn còn xảy ra, chính quyền cấp xã và một số đơn vị có liên quan còn xem nhẹ công tác thu ngân sách và xem đó là nhiệm vụ của riêng ngành thuế. Việc phát hiện và nuôi dưỡng các nguồn thu, triển khai các giải pháp tăng thu ngân sách để ổn định và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn vẫn còn nhiều hạn chế. Từ đó, tác giả đã đưa ra 8 giải pháp để khắc phục những hạn chế trên.
5 Nguyễn Ngọc Anh (2017), Quản lý thu ngân sách Nhà nước tại quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội , Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học Thương mại. Luận văn đã phân tích và làm rõ những vấn đề lý luận chung về quản lý thu ngân sách Nhà nước. Từ đó vận dụng để phân tích thực trạng quản lý thu NSNN tại quận Hoàng Mai. Luận văn đã đánh giá được thành tựu và hạn chế trong quản lý thu NSNN tại quận Hoàng Mai để đưa ra những giải pháp khắc phục tồn tại. Tuy nhiên, trong luận văn này, tác giả chưa làm nổi bật được các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thu NSNN tại quận Hoàng Mai. Do đó, các giải pháp được đưa ra mang tính chung chung, chưa có căn cứ cụ thể. Hoàng Thu Hằng (2018), Quản lý thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định , Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học Thương mại. Luận văn đã hệ thống hóa những vấn đề cơ bản trong quản lý thu NSNN cấp quận/huyện như khái niệm quản lý thu NSNN cấp quận/huyện, nội dung quản lý thu NSNN cấp quận/huyện, các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thu NSNN cấp quận/huyện. Trên cơ sở tìm hiểu công tác quản lý thu NSNN của các địa phương (Huyện Kim Bảng, Hà Nam; quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), tác giả đã rút ra một số bài học kinh nghiệm cho quản lý thu NSNN cấp quận/huyện. Đây cũng là điểm nổi bật của luận văn. Tuy nhiên, trong phần hạn chế, tác giả chưa đưa ra được nguyên nhân của các hạn chế, nên giải pháp được đưa ra chưa mang tính ứng dụng cao. Nguyễn Quyết Tiến (2018), Quản lý thu ngân sách trên địa bàn huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam , Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học Thương mại. Mặc dù luận văn đã xác định quản lý thu NSNN cấp quận/huyện là trọng tâm chính trong phạm vi nghiên cứu, nhưng trong luận văn, tác giả chưa làm rõ được nội dung này, chưa thấy được sự biệt lập giữa quản lý thu NSNN cấp tỉnh và quản lý thu NSNN cấp quận/huyện. Chính điều này, đã khiến tác giả chưa làm rõ được nội dung quản lý thu ngân sách trên địa bàn huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Trần Nữ Hồng Duyên (2019), Quản lý thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình , Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học kinh tế Huế. Luận văn đã làm rõ lý luận và thực tiễn về quản lý thu NSNN, đồng
6 thời, áp dụng lý luận để phân tích thực trạng quản lý thu NSNN trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Trên cơ sở những hạn chế, tác giả đã đề xuất 10 giải pháp để khắc phục các hạn chế trên, trong đó quan trọng nhất là giải pháp tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế đồng thời tăng cường quản lý người nộp thuế để tránh thất thoát nguồn thu NSNN. Ngoài ra, còn có rất nhiều công trình nghiên cứu khác về quản lý thu NSNN. Các đề tài nghiên cứu của các tác giả đi trước nhìn chung đã giải quyết được các mục tiêu nghiên cứu đề ra, hệ thống hóa được một số lý luận và thực tiễn về quản lý NSNN nói chung và quản lý thu NSNN nói riêng. Đồng thời, các đề tài nghiên cứu này cũng đã đưa ra nhiều giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý thu NSNN. Trong luận văn này, học viên sẽ tiếp tục học tập và kế thừa các kế quả nghiên cứu đó. Tuy nhiên, quản lý NSNN nói chung và quản lý thu NSNN nói riêng là vấn đề khá phức tạp, bị chi phối bởi nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, đồng thời, các yếu tố này thường xuyên thay đổi theo thời gian. Vì thế, cần có những công trình nghiên cứu tiếp theo để đề xuất những giải pháp phù hợp với sự thay đổi của tình hình mới và hoàn cảnh cụ thể của từng địa phương. Thêm vào đó, trên thực tế, chưa có công trình nào nghiên cứu quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình, TP. Hà Nội giai đoạn 2017 – 2019. Chính vì thế, việc nghiên cứu đề tài là đòi hỏi cấp thiết, thể hiện tính mới và không trùng với các công trình đã công bố. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu: Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách nhà nước tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Nhiệm vụ nghiên cứu: Để thực hiện mục đích nghiên cứu, luận văn triển khai thực hiện các nhiệm vụ: - Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý thu ngân sách Nhà nước.
7 - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 – 2019. - Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội đến năm 2025. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là Quản lý thu ngân sách nhà nước nói chung và trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội nói riêng. 4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài Về không gian: Đề tài thực hiện trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Trong đó, đề tài chủ yếu nghiên cứu tại KBNN quận Ba Đình, Chi cục thuế quận, Ngân hàng thương mại nơi Kho Bạc Nhà nước Quận Ba Đình mở tài khoản và phòng Tài chính - Kế hoạch quận Ba Đình. Đây là các cơ quan thu NSNN chủ yếu trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng quản lý thu ngân sách nhà nước trong 3 năm gần đây, từ năm 2017 đến năm 2019 và đề xuất một số giải pháp đến năm 2025. Về nội dung: Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, đề tài đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Trong nghiên cứu về quản lý thu NSNN, thường bao gồm: nguyên tắc quản lý thu NSNN, công cụ quản lý thu NSNN, phương pháp quản lý thu NSNN, nội dung quản lý thu NSNN. Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung quản lý thu NSNN.” Có 2 cấp quản lý thu NSNN: “cấp trung ương và cấp địa phương. Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung quản lý thu NSNNN cấp địa phương và thực tế tại quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.
8 5. Phương pháp nghiên cứu của đề tài 5.1 Phương pháp thu thập dữ liệu 5.1.1. Nguồn thông tin phục vụ phân tích Nguồn thông tin phục vụ phân tích trong đề tài được thu thập từ hai nguồn gồm: thông tin thứ cấp và thông tin sơ cấp. Cụ thể như sau:”  Nguồn thông tin thứ cấp Thông tin thứ cấp sử dụng trong đề tài được thu thập như sau: - Những dữ liệu thứ cấp từ các sách, báo, tạp chí, “các văn kiện, nghị quyết, các công trình đã được xuất bản, các số liệu về tình hình cơ bản của địa bàn nghiên cứu, số liệu thống kê phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh, điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Ngoài ra, tác giả còn tham khảo các kết quả nghiên cứu đã công bố của các cơ quan nghiên cứu, các nhà khoa học. Những số liệu này được thu thập bằng cách đọc, trích dẫn như trích dẫn tài liệu tham khảo. - Các số liệu thống kê có sẵn của các bộ phận có liên quan như: các phòng, ban chuyên môn của quận Ba Đình; của các phường theo từng địa bàn, từng mốc thời gian, từng giai đoạn, từng nguồn thu... - Báo cáo quyết toán hàng năm của quận Ba Đình và của các đơn vị: KBNN quận Ba Đình, Chi cục thuế quận và cơ quan tổng hợp là phòng Tài chính - Kế hoạch quận Ba Đình; bao gồm: + Tổng hợp chung quyết toán Ngân sách Nhà nước quận Ba Đình năm 2018, 2018 và 2019. + Các loại Báo cáo: Tổng hợp, chi tiết, thuyết minh báo cáo quyết toán Ngân sách Nhà nước của UBND quận Ba Đình năm 2017, 2018 và 2019.
9  Nguồn thông tin sơ cấp Thông tin sơ cấp sử dụng trong đề tài bao gồm các thông tin liên quan đến quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình, kết quả thực hiện thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình từ năm 2017 đến năm 2019. Các thông tin này được thu thập từ lãnh đạo, quản lý các cơ quan liên quan đến quản lý thu NSNN như phòng TC-KH, chi cục Thuế, KBNN quận và lãnh đạo các xã, thị trấn trực thuộc; tham vấn ý kiến các chuyên gia... 5.1.2. Cách thức thu thập thông tin  Đối với thông tin thứ cấp Việc thu thập các thông tin thứ cấp phục vụ nghiên cứu được thực hiện bằng việc sử dụng: - Từ các phòng, ban liên quan của quận Ba Đình, thành phố Hà Nội: các văn kiện, nghị quyết; các số liệu về tình hình cơ bản của địa bàn nghiên cứu, số liệu thống kê phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh, điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của quận Ba Đình; Các số liệu thống kê có sẵn của các bộ phận có liên quan; Báo cáo quyết toán hàng năm của quận Ba Đình và của các đơn vị, các phường từ các cơ quan. - Dữ liệu từ trung tâm Thông tin - Thư viện, Trường Đại học Thương Mại: đối với các công trình khoa học đã được công bố tại Trường Đại học Thương Mại như luận văn thạc sỹ, luận án tiến sỹ, các bài báo khoa học đăng trên các tạp chí chuyên ngành có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu. - Từ Internet: đối với các thông tin từ sách, báo tạp chí được đăng tải trên các Website, tác giả sử dụng công cụ Internet để tìm hiểu, tổng hợp phục vụ nghiên cứu.”  Đối với thông tin sơ cấp - Thu thập thông tin sơ cấp thông qua phiếu điều tra được thiết kế sẵn với các thông tin gắn với nội dung quản lý thu NSNN được thể hiện trong Phụ lục 01 “và
10 Phụ lục 02. Đối tượng điều tra là cán bộ quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. + Đối tượng điều tra là cán bộ quản lý thu NSNN trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. (Mẫu phiếu điều tra: Phụ lục 1) Phiếu điều tra được gửi đến cán bộ cơ quan quản lý nhà nước trực thuộc quận Ba Đình, cán bộ làm công tác thu tại phường trên địa bàn quận, các đơn vị, phòng ban chuyên môn thuộc quận như Chi cục thuế, Phòng tài chính kế hoạch, UBND quận Ba Đình, các đơn vị sự nghiệp có thu như Ban quản lý chợ,… Số lượng phiếu phát ra là 150 phiếu, số lượng phiếu thu về là 130 phiếu, trong đó có 1 phiếu không hợp lệ và 129 phiếu hợp lệ. Các phường được khảo sát bao gồm: Cống Vị, Điện Biên, Đội Cấn, Giảng Võ, Kim Mã, Liễu Giai, Ngọc Hà, Ngọc Khánh, Nguyễn Trung Trực, Phúc Xá, Quán Thánh, Thành Công, Trúc Bạch, Vĩnh Phúc. + Đối tượng điều tra là đối tượng nộp NSNN bao gồm doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. (Mẫu phiếu điều tra: Phụ lục 2) Phiếu điều tra được gửi trực tiếp đến các doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Số lượng phiếu phát ra là 150 phiếu, số lượng phiếu thu về là 125 phiếu, trong đó có 5 phiếu không hợp lệ và 120 phiếu hợp lệ.” 5.2. Phương pháp phân tích và xử lý thông tin  Phương pháp xử lý, tổng hợp dữ liệu Các dữ liệu thu thập được đều được “kiểm tra lại và hiệu chỉnh đảm bảo đạt được các yêu cầu: Đầy đủ, chính xác và logic. Sau khi hiệu chỉnh, các dữ liệu này được nhập vào máy tính và tổng hợp theo các khoản thu theo cấp quản lý (TW, thành phố, quận) và theo năm. Công cụ sử dụng cho xử lý và tổng hợp là: máy tính, phần mềm Excel.