Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng chiến lược phát triển Học viện Hàng không Việt Nam giai đoạn 2010-2020

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài có cấu trúc gồm 3 chương trình bày lý luận cơ bản về quản trị chiến lược; một số kinh nghiệm phát triển cơ sở đào tạo hàng không thế giới; thực trạng chiến lược phát triển của VAA giai đoạn 2005-2010; xây dựng chiến lược phát triển Học viện hàng không Việt Nam giai đoạn 2010-2020.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng chiến lược phát triển Học viện Hàng không Việt Nam giai đoạn 2010-2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Tp.HCM --------------------- NGUYỄN MAI DUY Đề tài : XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010-2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP.Hồ Chí Minh - NĂM 2010
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Tp.HCM --------------------- NGUYỄN MAI DUY Đề tài : XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010-2020 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60.34.05 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. DƯƠNG CAO THÁI NGUYÊN TP.Hồ Chí Minh - NĂM 2010
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam ñoan luận văn “XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010-2020” là công trình nghiên cứu khoa học của bản thân, ñược ñúc kết từ quá trình học tập và nghiên cứu của tôi trong suốt thời gian qua. NGUYỄN MAI DUY
LỜI CÁM ƠN Sau một quá trình học tập và nghiên cứu, tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp với ñề tài “Xây dựng chiến lược phát triển Học viện Hàng không Việt Nam giai ñoạn 2010-2020” cho chương trình Thạc sĩ Quản trị kinh doanh. Tôi hoàn thành luận văn này là nhờ sự hướng dẫn giúp ñỡ tận tình của quý Thầy Cô ñã tham gia giảng dạy lớp MBA K17, sự ủng hộ về tinh thần của các bạn ñồng nghiệp và gia ñình. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc ñến TS. Dương Cao Thái Nguyên, người trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Thầy ñã cung cấp nhiều tài liệu quý, ñã dành thời gian quý báu ñể ñọc, chỉnh sửa và hướng dẫn cho tôi rất nhiều ñể luận văn này tránh ñi một số lỗi không ñáng có. Tuy ñã nổ lực hết mình nhưng do thời gian và năng lực có hạn nên luận văn không thể tránh khỏi thiếu sót, rất mong nhận ñược sự ñóng góp ý kiến của quý Thầy Cô và các bạn ñể luận văn ñược hoàn thiện hơn. Nguyễn Mai Duy
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ALI Trung tâm tin học và ngoại ngữ hàng không CB-CNV Cán bộ công nhân viên CNTT Công nghệ thông tin CSVC Cơ sơ vật chất ĐH Đại Học EFE Ma trận ñánh giá môi trường bên ngoài GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo GDP Tổng thu nhập quốc dân GTVT Giao thông vận tải GV Giảng viên, giáo viên HKDDVN Hàng không dân dụng Việt Nam HK Hàng không KH Kế hoạch IATA Hiệp hội vận chuyển hàng không dân dụng quốc tế ICAO Tổ chức hang không dân dụng quốc tế IE Ma trận các yếu tố bên trong – bên ngoài IFE Ma trận ñánh giá môi trường bên trong IT Công nghệ thông tin MIS Hệ thống quản lý thông tin PGS.TS Phó Giáo sư-Tiến sĩ QSPM Ma trận hoạch ñịnh chiến lược có thể ñịnh lượng QTKD Quản trị kinh doanh
SAA Học viện hàng không Singapore SWOT Ma trận ñiểm mạnh-ñiểm yếu, cơ hội-nguy cơ SPACE Ma trận vị trí chiến lược và ñánh giá hoạt ñộng TCCB & QLSV Tổ chức cán bộ và quản lý sinh viên TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh VAA Học viện hàng không Việt Nam VLVH Vừa làm vừa học WTO Tổ chức thương mại thế giới
DANH MỤC HÌNH VÀ BẢNG DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Mô hình quản trị chiến lược toàn diện............................................ 3 Hình 1.2 Ma trận SWOT............................................................................. 10 Hình 1.3 Khung phân tích hình thành chiến lược ........................................ 11 Hình 2.1 Sơ ñồ tổ chức của VAA................................................................ 22 Hình 2.2 Tỷ lệ du học sinh theo nguồi hỗ trợ .............................................. 38 Hình 2.3 Tỷ lệ nhân lực ngành HK theo cơ sở ñào tạo ñến 2010................. 40 Hình 2.4 Trình ñộ chuyên môn của giảng viên VAA năm 2007.................. 49 Hình 2.5 Trình ñộ chuyên môn của giảng viên VAA năm 2008.................. 50 Hình 2.6 Trình ñộ chuyên môn của giảng viên VAA năm 2009.................. 50 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Tình hình nhân sự của VAA giai ñoạn 2007-2009 ...................... 24 Bảng 2.2 Số lượng sinh viên học sinh VAA giai ñoạn 2007 - 2009............ 25 Bảng 2.3 Tổng chi của Chính phủ cho GD&ĐT giai ñoạn 2003-2009........ 32 Bảng 2.4 Mức trần học phí ñào tạo ĐH ñến năm 2015 ............................... 33 Bảng 2.5 GDP và GDP bình quân ñầu người theo tỷ giá từ 2006-2010 ...... 34 Bảng 2.6 Danh sách các Trường ĐH,CĐ có vốn ñầu tư nước ngoài .......... 37 Bảng 2.7 Các cơ sở ñào tạo ngành hàng không tại VN ............................... 41 Bảng 2.8 So sánh VAA và các cơ sở ñào tạo HK trong khu vực................. 42 Bảng 2.9 Ma trận EFE của VAA................................................................ 47 Bảng 2.10 Thu chi của VAA giai ñoạn 2007-2010....................................... 57 Bảng 2.11 Ma trận IFE của VAA................................................................. 61 Bảng 3.1 Chỉ tiêu kế hoạch tuyển sinh ñào tạo giai ñoạn 2010-2015 ......... 66 Bảng 3.2 Ma trận SWOT của VAA ............................................................ 67
MỤC LỤC Trang Trang bìa phụ Cam kết Lời cảm ơn Danh mục các chữ viết tắt Mục lục Danh mục bảng, ñồ thị PHẦN MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC MỘT SỐ KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN CƠ SỞ ĐÀO TẠO HÀNG KHÔNG 1.1 Khái niệm chiến lược và quản trị chiến lược ................................................ 1 1.1.1 Khái niệm chiến lược ................................................................................. 1 1.1.2 Khái niệm quản trị chiến lược ................................................................... 2 1.2 Quá trình xây dựng chiến lược ..................................................................... 3 1.2.1 Thu thập thông tin ...................................................................................... 5 1.2.2 Xử lý thông tin và thiết lập chiến lược ....................................................... 7 1.2.2.1 Phân tích các yếu tố môi trường bên ngoài.............................................. 7 1.2.2.2 Phân tích các yếu tố môi trường bên trong .............................................. 8 1.2.2.3 Các công cụ hình thành chiến lược.......................................................... 9 1.2.3 Lựa chọn chiến lược................................................................................. 10 1.3 Thực thi và ñánh giá chiến lược ................................................................. 12
1.3.1 Thực thi chiến lược .................................................................................. 12 1.3.2 Đánh giá việc thực hiện chiến lược .......................................................... 12 1.4 Kinh nghiệm phát triển các cơ sở ñào tạo hàng không thế giới.................... 12 1.4.1 Học viện hang không Singapore............................................................... 12 1.4.2 Công ty FlightSafety International ........................................................... 15 Kết luận chương 1............................................................................................. 19 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CỦA HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2010 2.1 Lịch sử hình thành – phát triển của VAA.. ................................................. 20 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của VAA .............................................. 20 2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ VAA .................................................................. 21 2.1.3 Bộ máy tổ chức và nhân sự ..................................................................... 22 2.1.3.1 Bộ máy tổ chức .................................................................................... 22 2.1.3.2 Tình hình nhân sự tại VAA ................................................................... 23 2.2 Tình hình chiến lược phát triển của VAA giai ñoạn 2005-2010 .................. 25 2.2.1 Thực trạng chiến lược phát triển của VAA giai ñoạn 2005 - 2010............ 25 2.2.2 Đánh giá chiến lược của VAA giai ñoạn 2005-2010 ................................ 28 2.2.3 Những thành tựu và hạn chế của VAA trong giai ñoạn 2005-2010.......... 29 2.3 Đánh giá tổng quan về môi trường hoạt ñộng của VAA............................. 31 2.3.1 Đánh giá môi trường bên ngoài ................................................................ 31 2.3.1.1 Đánh giá môi trường vĩ mô ................................................................... 31 2.3.1.2 Đánh giá môi trường vi mô ................................................................... 39 2.3.2 Ma trận ñánh giá môi trường bên ngoài.................................................... 47
2.3.3 Đánh giá môi trường bên trong ................................................................ 48 2.3.3.1 Nhân sự ................................................................................................ 48 2.3.3.2 Cơ sở vật chất – trang thiết bị - công nghệ ............................................ 51 2.3.3.3 Hoạt ñộng quảng bá và xúc tiến ............................................................ 54 2.3.3.4 Văn hóa tổ chức .................................................................................... 55 2.3.3.5 Hoạt ñộng tài chính ............................................................................... 56 2.3.3.6 Chương trình ñào tạo............................................................................. 59 2.3.4 Ma trận ñáng giá môi trường bên trong .................................................... 61 Kết luận chương 2............................................................................................. 63 CHƯƠNG 3 : XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN HỌC VIỆN HÀNG KHÔNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010 - 2020 3.1 Cơ sở xây dựng chiến lược phát triển VAA giai ñoạn 2010-2020. .............. 64 3.1.1 Những dự báo phát triển ngành giáo dục và hàng không .......................... 64 3.1.2 Tầm nhìn, sứ mạng và mục tiêu của VAA ñến 2020 ................................ 64 3.1.3 Ma trận SWOT......................................................................................... 67 3.2 Chiến lược phát triển VAA giai ñoạn 2010 - 2020 ...................................... 68 3.2.1 Chiến lược phát triển ñào tạo các chuyên ngành hàng không hiện tại....... 69 3.2.2 Chiến lược mở rộng ñào tạo ra các khu vực trong nước và các nước........ 69 3.2.3 Chiến lược phát triển ñào tạo các chuyên ngành hàng không mới ............ 69 3.2.4 Chiến lược ña dạng dịch vụ ñào tạo.......................................................... 70 3.2.5 Chiến lược tái cấu trúc hoạt ñộng............................................................. 70 3.2.6 Chiến lược liên kết ñào tạo....................................................................... 71
3.3 Các giai ñoạn chiến lược ............................................................................. 71 3.4 Giải pháp thực thi chiến lược ...................................................................... 72 3.4.1 Tái cấu trúc bộ máy tổ chức và cơ chế hoạt ñộng ..................................... 72 3.4.2 Liên kết và hợp tác................................................................................... 74 3.4.3 Đào tạo, phát triển ñội ngũ giảng viên – CBCNV .................................... 77 3.4.4 Hiện ñại hóa công nghệ - Kỹ thuật ........................................................... 79 3.4.5 Giải pháp Marketing, xây dựng thương hiệu ............................................ 81 3.5 Phối hợp thực hiện chiến lược.................................................................... 82 3.6 Một số kiến nghị ......................................................................................... 82 Kết luận chương 3............................................................................................. 86 KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn ñề tài Hiện nay, mở cửa hội nhập và chính sách ưu tiên phát triển kinh tế ñã tạo ra những chuyển biến tích cực cho nền kinh tế Việt Nam. Để tạo nội lực phát triển bền vững, Chính phủ ñã ñầu tư toàn diện cho sự phát triển của giáo dục. Do vậy, giáo dục nước ta có những bước phát triển mạnh mẽ thời gian qua. Tuy nhiên, ñể phát triển theo những yêu cầu của xã hội và ñòi hỏi của nền kinh tế, từng ngành nghề cũng như từng cơ sở ñào tạo phải có những bước ñi vững chắc và hiệu quả. Học viện hàng không Việt Nam là cơ sở ñào tạo lớn nhất trong ngành Hàng không dân dụng Việt Nam. Là ñơn vị ñi ñầu trong công tác ñổi mới và hoàn thiện các chương trình ñào tạo nhằm cung cấp nhân lực từ cấp cơ sở ñến cấp cao cho ngành hàng không. Để làm ñược ñiều ñó, Học viện ñã có nhiều nỗ lực. Trong khi có sự cạnh tranh trong ñào tạo từ rất nhiều các cơ sở ñào tạo trong và ngoài ngành hàng không, Học viện cần phải có chiến lược phát triển trong từng giai ñoạn cụ thể nhằm nâng cao chất lượng ñào tạo và giữ vững vị thế người dẫn ñầu. Học viện hàng không Việt Nam là ñơn vị hành chính sự nghiệp có thu. Do ñó, xây dựng chiến lược phát triển cho ñơn vị này có những ñiểm khác biệt với các ñơn vị kinh doanh thuần túy. Tuy nhiên, công tác xây dựng chiến lược cần áp dụng những nguyên lý của quản trị chiến lược vì các nguyên lý này áp dụng cho mọi tổ chức trong xã hội. Môi trường hoạt ñộng thay ñổi, các yếu tố nội tại thay ñổi dẫn ñến chiến lược phát triển của Học viện trong thời gian qua chưa ñáp ứng yêu cầu phát
triển trong thập kỷ mới. Học viện cần xây dựng chiến lược dài hạn làm cơ sở ñể ñạt những mục tiêu ñề ra. Nhu cầu ñào tạo ngành hàng không trong nước và khu vực rất cao trong giai ñoạn hiện nay. Bên cạnh ñó, Học viện hàng không Việt Nam có rất nhiều những ñiều kiện thuận lợi ñể trở thành cơ sở ñào tạo hàng không lớn nhất trong khu vực. Nhằm ñóng góp một phần công sức cho sự phát triển của Học viện, chúng tôi chọn ñề tài: “Xây dựng chiến lược phát triển Học viện hàng không Việt Nam giai ñoạn 2010 - 2020” làm luận văn tốt nghiệp cho khóa học. 2. Mục ñích và mục tiêu nghiên cứu: Từ thực tiễn tại Học viện, chúng tôi nhận thức rằng hiện nay những ứng dụng về chiến lược và quản trị chiến lược vẫn chưa ñược nhiều các cở sở ñào tạo quan tâm ñúng mức. Do vậy ñã có nhiều quyết ñịnh hoạt ñộng và phát triển của các cở sở ñào tạo thiếu tầm nhìn và những ñịnh hướng mang tính dài hạn. Qua luận văn này, chúng tôi muốn thực hiện những mục ñích sau: - Đưa VAA trở thành 1 học viện thực thụ. Trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ hàng ñầu trong ngành hàng không. - Đưa VAA nhanh chóng tăng tốc phát triển sau thời gian chuyển ñổi từ trường Trung cấp lên Trung tâm ñào tạo huấn luyện nhiều cấp ñộ. Giúp hoạt ñộng của VAA ngày càng ổn ñịnh và phát triển vững chắc. - Nâng cao vị thế cạnh tranh của VAA trong ngành giáo dục và ñào tạo, chú trọng ñào tạo nhân sự cao cấp cho ngành hàng không trong xu thế hội nhập của Việt Nam vào nền kinh tế thế giới. Cụ thể, chúng tôi muốn thực hiện những mục tiêu sau:
- Hệ thống những vấn ñề lý luận cơ bản về chiến lược kinh doanh, quản trị chiến lược và xây dựng chiến lược. - Đánh giá chiến lược phát triển hiện tại của Học viện Hàng không Việt Nam trong thời gian qua. - Phân tích môi trường hoạt ñộng của VAA qua việc ñánh giá các yếu tố môi trường bên trong, môi trường bên ngoài. - Xây dựng chiến lược phát triển cho VAA trong giai ñoạn từ nay ñến năm 2020. Đồng thời, ñưa ra các giải pháp ñể thực hiện các chiến lược trên, các kiến nghị với các cơ quan chức năng ñể phát triển VAA nói riêng, các Trường Đại học nói chung. Kết quả nghiên cứu nhằm ñịnh hướng chiến lược cho hoạt ñộng cũng như các chính sách phát triển của Học viện thực hiện sứ mạng và mục tiêu của Trường. Đây sẽ là công cụ quản lý hữu hiệu của Trường, làm cơ sở hoạch ñịnh chính sách và kế hoạch xây dựng, phát triển trong từng giai ñoạn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. 3. Phạm vi nghiên cứu: Từ những tài liệu phong phú do chương trình ñào tạo Cao học cung cấp, những thông tin ña dạng thu thập ñược từ thực tiễn của VAA, các hội thảo chuyên ngành Bộ GD-DT, luận văn tập trung trình bày tổng quan về các lý thuyết về chiến lược và quản trị chiến lược, thực trạng hoạt ñộng tại VAA từ khi mới thành lập cũng như công tác xây dựng chiến lược, thực thi các chiến lược, phân tích những ưu ñiểm, những hạn chế và tồn tại. Từ ñó ñề xuất ñịnh hướng chiến lược phát triển cho VAA ñến năm 2020. Do thời gian có hạn, chúng tôi tập trung nghiên cứu những vấn ñề trong phạm vi chính như sau:
Về thời gian: các số liệu nghiên cứu và phân tích ñược lấy từ giai ñoạn 2005-2010 thể hiện bao quát vấn ñề, ñặc biệt ñi sâu vào số liệu những năm gần nhất (2008-2010). Đồng thời, một vài số liệu dự báo của các tổ chức uy tín như Bộ GD-ĐT, Bộ GT-VT, Cục hàng không dân dụng Việt Nam. Về không gian: Tập trung nghiên cứu vào các hoạt ñộng của VAA trên mọi mặt và tất cả các hoạt ñộng liên quan. 4. Phương pháp nghiên cứu: Thực hiện luận văn này, chúng tôi kết hợp nhiều phương pháp khoa học với nhau. Chúng tôi sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp và phương pháp chuyên gia. Tận dụng kinh nghiệm trong thực tiễn công tác, quá trình học tập, nghiên cứu, và những thông tin cập nhật thường xuyên từ các nguồn ñáng tin cậy. Chúng tôi ñã tham khảo ý kiến của những người am hiểu, có uy tín trong ngành giáo dục và ngành hàng không ñể tổng hợp và ñưa ra những ñánh giá cho các chiến lược, các giải pháp nhằm tăng tính khả thi. Chúng tôi sử dụng các phương pháp ñã học trong khóa học là ma trận EFE, IFE và ma trận SWOT. Các công cụ này ñược sử dụng phân tích các số liệu mới nhất của VAA làm cơ sở cho các chiến lược ñề ra. 5. Tính mới của ñề tài: Luận văn ñược thực hiện trong bối cảnh hội nhập kinh tế mạnh mẽ và nhiều thay ñổi lớn trong hoạt ñộng giáo dục và ñào tạo Việt Nam và sự phát triển của ngành hàng không dân dụng Việt Nam. Cho ñến nay, ñây là ñề tài ñầu tiên về xây dựng chiến lược hoạt ñộng trong các ñơn vị ñào tạo của ngành hàng không tại Việt Nam. 6. Bố cục của ñề tài: Luận văn gồm 86 trang ñược chia làm 3 chương như sau:
Chương 1: Lý luận cơ bản về quản trị chiến lược. Một số kinh nghiệm phát triển cơ sở ñào tạo hàng không thế giới. Chương 2: Thực trạng chiến lược phát triển của VAA giai ñoạn 2005-2010. Chương 3: Xây dựng chiến lược phát triển Học viện hàng không Việt Nam giai ñoạn 2010-2020. Ngoài ra, luận văn còn bao gồm các phần phụ lục và tài liệu tham khảo bổ trợ các phân tích. Do thời gian và kiến thức còn hạn chế, vì vậy không tránh khỏi những khiếm khuyết và sai sót. Rất mong ñược sự ñóng góp ý kiến của quý Thầy cô và những người quan tâm.
-1- CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC MỘT SỐ KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN CƠ SỞ ĐÀO TẠO HÀNG KHÔNG 1.1 Khái niệm chiến lược và quản trị chiến lược Khái niệm về chiến lược, quản trị chiến lược ñược nhiều tác giả tiếp cận theo nhiều cách khác nhau. Trong phần này, chúng tôi chỉ ñề cập ñến những khái niệm ñược ñịnh hướng sử dụng cho luận văn. 1.1.1 Khái niệm chiến lược Theo các nhà quản trị nổi tiếng, chiến lược là một tập hợp những mục tiêu và các chính sách cũng như các kế hoạch chủ yếu ñể ñạt ñược các mục tiêu. Chiến lược không nhằm vạch ra một cách cụ thể làm thế nào ñể ñạt ñược mục tiêu vì ñó là nhiệm vụ của nhiều các chương trình hỗ trợ, các chiến lược chức năng khác. Như vậy chiến lược tạo khung ñể hướng dẫn tư duy hành ñộng. Theo Fred David, chiến lược là những phương tiện ñạt tới những mục tiêu dài hạn. Chiến lược kinh doanh có thể gồm có: chiến lược kết hợp về phía trước, kết hợp về phía sau, kết hợp hàng ngang, thâm nhập thị trường, phát triển thị trường, phát triển sản phẩm, ña dạng hóa hoạt ñộng ñồng tâm… Theo Michael Porter, chiến lược là sự tạo ra vị thế cạnh tranh và có giá trị bao gồm sự khác biệt hóa, sự lựa chọn mang tính ñánh ñổi nhằm tập trung các nguồn lực ñể từ ñó tạo ra ưu thế cho doanh nghiệp. Theo John I Thompson, chiến lược là sự kết hợp các nguồn lực - môi trường và các giá trị cần ñạt ñược.
-2- Theo William J. Glueck, chiến lược là một kế hoạch mang tính thống nhất, tính toàn diện và phối hợp ñược thiết kế ñể ñảm bảo rằng các mục tiêu cơ bản của doanh nghiệp sẽ ñược thực hiện. Như vậy, chiến lược là một hệ thống các biện pháp, phương thức, lộ trình dài hạn nhằm sử dụng hiệu quả nhất các nguồn lực của doanh nghiệp, từ ñó tạo ñược những ưu thế khác biệt rõ ràng so với các ñối thủ cạnh tranh nhằm ñạt ñược mục tiêu kinh doanh ñã hoạch ñịnh. 1.1.2 Khái niệm quản trị chiến lược Việc xây dựng một chiến lược phù hợp là công việc khó khăn nhưng công tác quản trị chiến lược còn khó khăn hơn. Cho ñến nay, có nhiều khái niệm khác nhau về quản trị chiến lược của các nhà kinh tế học nổi tiếng thế giới tùy theo cách tiếp cận khác nhau của mỗi tác giả. Theo Alfred Chandler, quản trị chiến lược là tiến trình xác ñịnh các mục tiêu cơ bản dài hạn của doanh nghiệp, lựa chọn cách thức hoặc phương hướng hành ñộng và phân bố tài nguyên thiết yếu ñể thực hiện các mục tiêu Theo John Pearce và Richard B. Robinson, quản trị chiến lược là một hệ thống các quyết ñịnh và hành ñộng ñể hình thành và thực hiện các kế hoạch nhằm ñạt ñược các mục tiêu của doanh nghiệp. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Liên Diệp, quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như tương lai, hoạch ñịnh các mục tiêu của tổ chức; ñề ra, thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các quyết ñịnh ñể ñạt ñược các mục tiêu ñó trong môi trường hiện tại cũng như trong tương lai nhằm tăng thế lực cho doanh nghiệp. Chúng tôi ñánh giá ñây là ñịnh nghĩa ñầy ñủ và bao quát. Theo quan ñiểm của Fred R.David, quản trị chiến lược ñược thể hiện ở hình 1.1 như sau.
-3- Hình 1.1 Mô hình quản trị chiến lược toàn diện Thông tin phản hồi Nghiên cứu môi Thiết lập Thiết lập trường ñể xác mục tiêu mục tiêu ñịnh cơ hội và hàng dài hạn nguy cơ năm Xác ñịnh nhiệm Xét lại Phân phối nhiệm vụ Đo lường và vụ, mục tiêu và các nguồn kinh ñánh giá thành chiến lược hiện tài nguyên tại doanh tích Kiểm soát nội bộ Đề ra Xây dựng, ñể nhận diện các lựa chọn những ñiểm chính chiến lược mạnh, ñiểm yếu sách Thông tin phản hồi Hình thành Thực thi Đánh giá chiến lược chiến lược chiến lược Nguồn: Khái luận về quản trị chiến lược, Fred R.David, 50 Với mô hình trên, Fred R.David ñã chỉ rõ các công việc cần thực hiện của từng giai ñoạn trong quá trình quản trị chiến lược. Như vậy, quản trị chiến lược là quá trình mang tính hệ thống với trình tự nhất ñịnh xây dựng chiến lược, triển khai chiến lược, kiểm soát, ñánh giá chiến lược nhằm ñạt ñược mục tiêu mà doanh nghiệp ñã ñặt ra. 1.2 Quá trình xây dựng chiến lược. Theo Fred R.David, hình thành chiến lược là bước ñầu tiên trong quá trình quản trị chiến lược. Trong ñó, quản trị chiến lược là một quy trình gồm 3 giai ñoạn: hình thành chiến lược, thực thi chiến lược và ñánh giá chiến lược (Xem hình 1.1 trang 3) Mô hình trên thể hiện rõ các bước quản trị một chiến lược. Có 3 giai ñoạn quản trị chiến lược trong mô hình và mỗi giai ñoạn có ñặc thù riêng.
-4- Giai ñoạn hình thành chiến lược: Đây là giai ñoạn ñầu tiên của quá trình quản trị chiến lược. Thực chất giai ñoạn này nhằm thiết lập tầm nhìn, sứ mạng, mục tiêu và những cách thức ñể ñạt ñược mục tiêu ñó. Các nhà chiến lược thực hiện nghiên cứu ñánh giá môi trường hoạt ñộng ñể xác ñịnh ñiểm mạnh, ñiểm yếu, cơ hội và nguy cơ của tổ chức. Từ ñó thiết lập các chiến lược khả thi cho tổ chức. Đôi khi giai ñoạn này ñược gọi là “lập kế hoạch chiến lược”. Giai ñoạn thực thi chiến lược: Thực thi chiến lược là giai ñoạn ñưa các chiến lược ñược lựa chọn vào áp dụng trong thực tế. Doanh nghiệp huy ñộng các nguồn lực ñể thực hiện chiến lược nhằm ñạt ñược mục tiêu. Giai ñoạn này ñược xem là khó khăn nhất vì ñòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa tất cả các bộ phận liên quan. Ba họat ñộng cơ bản của thực thi chiến lược là xây dựng các mục tiêu hàng năm, phân bổ các nguồn tài nguyên và ñưa ra các chính sách. Giai ñoạn này là trung gian cho cả quá trình quản trị chiến lược. Đề ra chiến lược hợp lý nhưng thực thi chiến lược không hiệu quả sẽ không phục vụ cho một lợi ích nào của doanh nghiệp. Giai ñoạn ñánh giá việc thực hiện chiến lược: Đây là giai ñoạn cuối của quá trình quản trị chiến lược. Giai ñoạn này giữ vai trò phản ánh lại thông tin, ño lường kết quả thực hiện trong thực tế, so sánh với những mục tiêu ban ñầu ñể phát hiện những sai lệch nếu có, từ ñó thực hiện các hoạt ñộng hiệu chỉnh. Như vậy giai ñoạn hình thành chiến lược có vai trò quyết ñịnh cả quá trình quản trị chiến lược. Vì ñề tài này tập trung vào việc hoạch ñịnh chiến lược nên phần tiếp theo là tập trung giới thiệu các công việc trong giai ñoạn xây dựng chiến lược. Giai ñoạn này bao gồm 3 bước chính là thu thập thông tin, xử lý thông tin và thiết lập chiến lược, lựa chọn chiến lược. Các bước ñược trình bày chi tiết như sau.