Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng tại Chi cục Thuế Phú Nhuận

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:117

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là phân tích, đánh giá các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận, trên cơ sở đó đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng tại Chi cục Thuế Phú Nhuận

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- DƯƠNG TÚ CHÂU CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI TUÂN THỦ TRONG KÊ KHAI THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG TẠI CHI CỤC THUẾ PHÚ NHUẬN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60340102 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- DƯƠNG TÚ CHÂU CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI TUÂN THỦ TRONG KÊ KHAI THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG TẠI CHI CỤC THUẾ PHÚ NHUẬN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60340102 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN THUẤN TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2016
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS.TS NGUYỄN THUẤN Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày30 tháng 01 năm 2016 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 GS. TS. Võ Thanh Thu Chủ tịch 2 TS. Nguyễn Quyết Thắng Phản biện 1 3 TS. Mai Thanh Loan Phản biện 2 4 PGS.TS Bùi Lê Hà Ủy viên 5 TS. Trương Quang Dũng Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng 01 năm 2016 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Dương Tú Châu..............................................................Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 20/5/1983....................................................Nơi sinh: Trà Vinh Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh.............................................MSHV: 1441820006 I- Tên đề tài: “CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI TUÂN THỦ TRONG KÊ KHAI THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG TẠI CHI CỤC THUẾ PHÚ NHUẬN” II- Nhiệm vụ và nội dung: Thứ nhất, xác định các yếu tố tác động và mức độ tác động đến việc tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận. Thứ hai, hàm ý quản trị nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục Thuế quận Phú Nhuận. III- Ngày giao nhiệm vụ: IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 16/01/2016 .................................................................... V- Cán bộ hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Thuấn CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH PGS.TS NGUYỄN THUẤN
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Dương Tú Châu
ii LỜI CÁM ƠN Để có thể hoàn thành ước mong hoàn thiện dần kiến thức của mình, tôi đã theo đuổi giấc mơ tri thức. Và nơi mà tôi có thể gởi trọn niềm tin là Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi xin chân thành cám ơn quý thầy, cô đã truyền đạt kiến thức cho tôi trong thời gian qua. Tôi xin cám ơn Phòng Quản lý và đào tạo sau đại học đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường và đặc biệt là PGS.TS Nguyễn Thuấn, người thầy đã trực tiếp hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Thầy đã giúp đỡ và dìu dắt tôi từ ý tưởng ban đầu đến khi hoàn thành nghiên cứu. Và tôi cũng gởi lời cảm ơn sâu sắc đến gia đình mình, những người luôn ở bên cạnh và hỗ trợ cho tôi để tôi có thời gian học tập. Đồng thời tôi xin cảm ơn đến Ban lãnh đạo Chi cục thuế Phú Nhuận, đồng nghiệp, bạn bè trong thời gian qua đã ủng hộ và giúp đỡ tôi rất nhiều để tôi có thể hoàn thành luận văn này. Mặc dù trong thời gian qua tôi cũng đã nghiên cứu rất nhiều để hoàn thành luận văn này nhưng không trách khỏi thiếu sót. Rất mong quý thầy, cô đóng góp ý kiến để luận văn hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn. Tác giả luận văn Dương Tú Châu
iii TÓM TẮT Mục tiêu của nghiên cứu này là để xác định các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng tại Chi cục thuế Phú Nhuận. Tác giả đã kế thừa hai yếu tố từ mô hình của Fischer và cộng sự (1992), kết hợp với các yếu tố từ nhiều nghiên cứu trước và thực tế từ vị trí công tác. Từ đó đề xuất mô hình nhằm xác định các yếu tố tác động và mức độ tác động của các yếu tố này đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng tại Chi cục thuế Phú Nhuận. Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố có tác động gồm: hiểu biết của doanh nghiệp, thái độ nhận thức doanh nghiệp, nguồn nhân lực cơ quan thuế, hệ thống kê khai thuế điện tử, chế độ chính sách thưởng phạt và hệ thống thuế. Trong 6 yếu tố trên, yếu tố có tác động mạnh nhất là thái độ, nhận thức của doanh nghiệp và yếu tố có tác động ít nhất là chế độ chính sách thưởng phạt. Từ kết quả nghiên cứu, hàm ý quản trị nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của NNT. Chủ yếu là những gợi ý nhằm tác động đến thái độ, nhận thức của NNT.
iv ABSTRACT The aim of this study was to determine the factors affecting compliance behavior in the declaration of value added tax in Phu Nhuan Tax Department. The author has inherited two elements from the model of Fischer et al., (1992), combined with elements from previous research and practice from the work location. From that model to determine the impact factor and the level of impact of these factors to act in compliance with declaration of value added tax in Phu Nhuan Tax Department. Research results show that the impact factor include: Knowledge of taxpayer, attitudes and perceptions, human resources tax authority, the system of electronic tax declaration, reward and fine policy, and tax system. In the 6 factors, attitudes and perceptions factor is the strongest and reward and fine policy factor is the least. From research findings, implying administrators to enhance compliance in the declaration of value added tax. Mostly these suggestions in order to influence the attitudes and perceptions of tax payer.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i LỜI CÁM ƠN....................................................................................................................... ii TÓM TẮT ...........................................................................................................................iii ABSTRACT ....................................................................................................................... iv MỤC LỤC ............................................................................................................................ v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ viii DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH ............................................................................ x CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ........................................1 1.1. Lý do nghiên cứu ..............................................................................................1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu .........................................................................................3 1.2.1 Mục tiêu tổng quát.......................................................................................3 1.2.2 Mục tiêu cụ thể ............................................................................................3 1.3. Câu hỏi nghiên cứu ...........................................................................................4 1.4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................4 1.5. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu .....................................................................4 1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu ...........................................................5 1.7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu ...........................................................................5 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ...........................................................................6 2.1. Các khái niệm ...................................................................................................6 2.1.1. Tuân thủ và tuân thủ thuế ...........................................................................6 2.1.2. Tuân thủ kê khai thuế .................................................................................7 2.1.3. Thuế ............................................................................................................7 2.1.4. Thuế giá trị gia tăng ...................................................................................8 2.2. Cơ sở lý luận .....................................................................................................8 2.2.1. Lý thuyết hành vi của John B.Watson .......................................................8 2.2.2. Nghiên cứu của Jackson, B. và Milliron, V.C. (1986) ...............................9 2.2.3. Mô hình của Fischer và các cộng sự (1992)...............................................9
vi 2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tuân thủ thuế của doanh nghiệp ......................10 2.4. Một số nghiên cứu trước có liên quan đến đề tài............................................15 2.4.1. Các nghiên cứu trên thế giới ....................................................................15 2.4.2. Các nghiên cứu trong nước ......................................................................20 2.4.3. Tổng hợp các nghiên cứu trước ...............................................................21 2.5. Mô hình đề xuất ..............................................................................................22 Tóm tắt chương 2 ...................................................................................................23 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................24 3.1. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................24 3.2. Khung khái niệm mô hình nghiên cứu ...........................................................25 3.3. Các phương pháp nghiên cứu .........................................................................25 3.3.1. Nghiên cứu định tính ................................................................................25 3.3.2. Nghiên cứu định lượng .............................................................................27 3.3.3. Thiết kế bảng khảo sát ..............................................................................27 3.4. Mẫu nghiên cứu và phương pháp chọn mẫu...................................................28 3.5. Thang đo ........................................................................................................29 3.6. Các tiêu chí đánh giá thang đo và phân tích dữ liệu nghiên cứu ....................31 Tóm tắt chương 3 ...................................................................................................33 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................34 4.1. Khái quát địa bàn Quận Phú Nhuận và Chi cục Thuế quận Phú Nhuận ........34 4.1.1.Vị trí địa lý và kinh tế Quận Phú Nhuận ...................................................34 4.1.2. Chi cục thuế Phú Nhuận ...........................................................................36 4.1.2.1. Lịch sử hình hành và cơ cấu tổ chức Chi cục thuế Phú Nhuận ........36 4.1.2.2. Một số kết quả hoạt động tại Chi cục thuế quận Phú Nhuận ............39 4.2 Mô tả mẫu khảo sát ..........................................................................................46 4.3 Đánh giá thang đo ............................................................................................48 4.3.1 Đánh giá thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha .....................................48 4.3.2 Đánh giá thang đo qua phân tích nhân tố khám phá (EFA) ......................50 4.3.2.1 Kết quả phân tích nhân tố nhóm biến độc lập ....................................50
vii 4.3.2.2 Kết quả phân tích nhân tố biến phụ thuộc..........................................55 4.4. Kiểm định mô hình nghiên cứu ......................................................................56 4.4.1. Phân tích tương quan Pearson ..................................................................56 4.4.2. Phân tích hồi quy ......................................................................................58 4.4.2.1. Kết quả phân tích hồi quy .................................................................58 4.4.2.2. Kiểm tra sự vi phạm các giả định của mô hình hồi qui ....................60 4.4.3. Kiểm định giả thuyết ................................................................................62 4.5 Kiểm định sự khác biệt về hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng theo các đặc điểm doanh nghiệp ............................................................................66 4.5.1 Kiểm định sự khác biệt về thâm niên hoạt động .......................................66 4.5.2 Kiểm định sự khác biệt về ngành nghề kinh doanh ..................................68 4.5.3 Kiểm định sự khác biệt về loại hình doanh nghiệp ...................................69 4.5.4 Kiểm định sự khác biệt về qui mô doanh nghiệp ......................................70 4.6 Phân tích đánh giá của doanh nghiệp về các yếu tố ảnh hưởng đến sự tuân thủ trong kê khai thuế GTGT .......................................................................................71 Tóm tắt chương 4 ...................................................................................................72 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ ...............................................73 5.1. Hàm ý quản trị ................................................................................................73 5.1.1. Xây dựng được chuẩn mực xã hội về tính tuân thủ thuế .........................73 5.1.2. Tăng cường kiểm tra và hình phạt ............................................................74 5.1.3. Nâng cao sự đồng bộ, chặt chẽ, rõ ràng, đơn giản của hệ thống, chính sách thuế .............................................................................................................75 5.1.4. Cũng cố và nâng cao chất lượng phục vụ cơ quan thuế ...........................76 5.2. Hạn chế đề tài và nghiên cứu tương lai ..........................................................77 5.3. Kết luận ...........................................................................................................78 Tóm tắt chương 5 ...................................................................................................79 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................80 PHỤ LỤC
viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DN: Doanh nghiệp EFA Exploratory Factor Analysis (Phân tích nhân tố khám phá) GTGT: Giá trị gia tăng KMO Kaiser-Meyer-Olkin NNT: Người nộp thuế OECD: Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development) TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh VIF Variance inflation factor (Hệ số phóng đại phương sai)
ix DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Phương pháp tiếp cận để tuân thủ thuế ......................................................... 17 Bảng 2.2 Tổng hợp các nghiêng cứu trước ................................................................... 21 Bảng 3.1 Mã hóa các yếu tố và biến ............................................................................. 29 Bảng 4.1: Kết quả thu NSNN qua các năm................................................................... 39 Bảng 4.2 Thống kê tình hình thực hiện thu thuế ........................................................... 40 Bảng 4.3 Thống kê hồ sơ tiếp nhận tại CCT Phú Nhuận từ năm 2010 -2014 .............. 41 Bảng 4.4 Mô tả mẫu khảo sát theo thâm niên hoạt động .............................................. 46 Bảng 4.5 Mô tả mẫu khảo sát theo ngành nghề kinh doanh ......................................... 46 Bảng 4.6 Mô tả mẫu khảo sát theo loại hình doanh nghiệp .......................................... 47 Bảng 4.7 Mô tả mẫu khảo sát qui mô doanh nghiệp ..................................................... 47 Bảng 4.8: Cronbach’s Alpha của các nhân tố tác động (Item-Total Statistics) ..... ...... 48 Bảng 4.9. Kiểm định KMO và Bartlett’s Test (phân tích nhân tố lần 1) ...................... 51 Bảng 4.10. Kiểm định KMO và Bartlett’s Test (phân tích nhân tố lần 2) .................... 51 Bảng 4.11. Kiểm định KMO và Bartlett’s Test (phân tích nhân tố lần 3) .................... 52 Bảng 4.12. Tổng phương sai trích các nhân tố ảnh hưởng ........................................... 53 Bảng 4.13 Kết quả ma trận xoay nhân tố ...................................................................... 54 Bảng 4.14 Kết quả phân tích nhân tố biến phụ thuộc ................................................... 56 Bảng 4.15. Ma trận tương quan giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc .................... 57 Bảng 4.16. Kết quả kiểm định tính phù hợp của mô hình hồi quy đa biến................... 58 Bảng 4.17. Kết quả phân tích ANOVA ........................................................................ 58 Bảng 4.18. Kết quả hồi quy đa biến .............................................................................. 59 Bảng 4.19. Tổng hợp kết quả kiểm định giả thuyết ...................................................... 65 Bảng 4.20. Kết quả kiểm định One-Way ANOVA theo thâm niên hoạt động ............. 66 Bảng 4.21. Kết quả kiểm định Post Hoc về thâm niên hoạt động của doanh nghiệp ... 67 Bảng 4.22. Kết quả kiểm định One-Way ANOVA theo ngành nghề kinh doanh ........ 68 Bảng 4.23. Kết quả kiểm định One-Way ANOVA theo loại hình doanh nghiệp ......... 69 Bảng 4.24. Kết quả kiểm định Post Hoc về loại hình doanh nghiệp ............................ 70 Bảng 4.25. Kết quả kiểm định One-Way ANOVA theo qui mô doanh nghiệp ............ 70 Bảng 4.26. Kết quả thống kê giá trị trung bình của các yếu tố ảnh hưởng ................... 71
x DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH Hình 2.1. Mô hình tuân thủ thuế của Fischer và các cộng sự ................................. 10 Hình 2.2. Quang phổ thái độ tuân thủ thuế của người nộp thuế (OECD,2004)....... 16 Hình 2.3. Mô hình của Gerald Chau, Patrick Leung (2009) .................................... 18 Hình 2.4. Mô hình nghiên cứu đề xuất..................................................................... 22 Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu ................................................................................ 25 Hình 4.1. Bản đồ hành chính quận Phú Nhuận ........................................................ 35 Hình 4.2: Sơ đồ tổ chức Chi cục thuế quận Phú Nhuận .......................................... 38 Hình 4.3 . Biểu đồ phân tán Scatter Plot .................................................................. 61 Hình 4.4. Đồ thị P-P Plot của phần dư ..................................................................... 61 Hình 4.5. Biểu đồ tần số Histogram của phần dư .................................................... 62
1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Trong chương đầu tiên của đề tài, tác giả muốn đề cập đến lý do hình thành đề tài nghiên cứu. Trên cơ sở các vấn đề phát sinh trong thực tiễn và kết hợp với cơ sở lý thuyết trước đây để phân tích và làm rõ lĩnh vực mà tác giả muốn nghiên cứu. Nội dung của chương bao gồm 7 phần: (1) Lý do nghiên cứu, (2) Mục tiêu nghiên cứu, (3) Câu hỏi nghiên cứu, (4) Phương pháp nghiên cứu, (5) Phạm vi và đối tượng nghiên cứu, (6) Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu, (7) Kết cấu của đề tài nghiên cứu. 1.1. Lý do nghiên cứu Thuế ra đời và phát triển gắn liền với sự hình thành và phát triển của Nhà nước. Thuế là một đòi hỏi khách quan đối với sự tồn tại và phát triển của Nhà nước. Hệ thống và chính sách thuế của Nhà nước được xây dựng trên cơ sở những điều kiện kinh tế- chính trị- xã hội cụ thể trong mỗi giai đoạn lịch sử nhất định. Có thể nói thuế ra đời từ rất lâu, từ thời chiếm hữu nô lệ đã có các khoản thu mang mầm mống của thuế. Ngay từ khi Nhà nước ra đời thì thuế cũng xuất hiện, thuế là sản phẩm tất yếu từ sự xuất hiện hệ thống bộ máy Nhà nước, ngược lại thuế là công cụ đảm bảo cung cấp phương tiện vật chất cần thiết cho sự tồn tại và hoạt động của hệ thống bộ máy Nhà nước. Ngày nay trong tiến trình hội nhập, thuế lại đang có vị thế lớn trong chiến lược toàn cầu hoá. Do vậy, việc quản lý thuế của các Nhà nước là rất cần thiết, dù cho Nhà nước đó là Nhà nước phát triển hay đang phát triển. Trong các sắc thuế thì thuế giá trị gia tăng là sắc thuế mang nhiều nguồn thu. Thuế giá trị gia tăng có nguồn gốc từ thuế doanh thu và được Cộng hòa Pháp là nước đầu tiên trên thế giới ban hành Luật thuế giá trị gia tăng vào năm 1954. Đến nay thuế giá trị gia tăng được áp dụng rộng rãi trên thế giới trong đó có Việt Nam. Tại kỳ họp lần thứ 11 Quốc hội khóa 9 ngày 10/5/1997 Quốc hội đã thông qua Luật thuế giá trị gia tăng và có hiệu lực từ ngày 01/01/1999. Luật thuế giá trị gia
2 tăng ra đời thay thế cho thuế doanh thu trước đây. Nó đánh dấu sự phát triển mới về chính sách thuế giá trị gia tăng của Việt Nam. Thuế giá trị gia tăng đã trở thành một sắc thuế tiên tiến góp phần làm cho hệ thống thuế của Việt Nam ngày càng được hoàn thiện, phù hợp với sự vận động và phát triển của nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, cũng còn những tồn tại cần khắc phục. Trong cơ cấu nguồn thu ngân sách Nhà nước thì thuế nói chung và thuế giá trị gia tăng nói riêng là một nguồn thu vô cùng quan trọng và chiếm tỉ trọng cao, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Thuế giá trị gia tăng là một khoản thuế gián thu, sắc thuế này chiếm tỷ trọng cao trong số thu hàng năm tại Chi cục thuế Phú Nhuận (khoảng 40%). Chi cục thuế quận Phú Nhuận đến cuối năm 2014 đang quản lý 21.565 đối tượng nộp thuế trong đó có 6641 doanh nghiệp đang hoạt động. Số thu từ các doanh nghiệp chiếm tỷ trọng cao trong nguồn thu (khoảng 63%). Điều đó cho thấy, việc thu thuế là một quy định bắt buộc, nhưng cũng chính lý do doanh nghiệp phải đóng quá nhiều thuế như vậy dễ dẫn đến các hành vi không tuân thủ thuế. Việc kiểm tra tại trụ sở doanh nghiệp (chỉ khoảng dưới 15% số doanh nghiệp đang hoạt động) nhưng số thuế truy thu lớn, trong đó qua kiểm tra số thuế giá trị gia tăng truy thu vẫn chiếm tỷ trọng cao 23% so với số kê khai. Năm 2004, khi Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) công bố báo cáo hướng dẫn về “Quản lý rủi ro tuân thủ: Quản lý và cải thiện tuân thủ thuế”, đã định nghĩa về tuân thủ thuế là phạm vi mà đối tượng nộp thuế phải hoàn thành các nghĩa vụ thuế của mình. Đồng thời đưa ra các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ thuế của doanh nghiệp gồm: yếu tố hiểu biết của doanh nghiệp; yếu tố ngành; yếu tố xã hội; yếu tố kinh tế; yếu tố tâm lý. Cũng trong nghiên cứu của Nguyễn Thị Lệ Thúy (2009), các yếu tố tác động đến sự tuân thủ thuế của doanh nghiệp được tác giả đưa ra gồm: đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp, đặc điểm tâm lý của doanh nghiệp, đặc điểm ngành của doanh nghiệp, yếu tố xã hội, yếu tố kinh tế, yếu tố pháp luật. Tác giả cũng cho rằng khi
3 xét đến tuân thủ thuế, yếu tố thời gian nên được đưa vào như là một tiêu chí thể hiện sự tuân thủ tự nguyện. Kể từ khi chuyển sang cơ chế tự khai tự nộp, đề cao quyền của người nộp thuế (NNT). NNT tự kê khai hoạt động kinh doanh và tự xác định nghĩa vụ thuế phải nộp. Cho thấy tầm quan trọng trong việc kê khai của NNT. Việc kê khai thuế mang tính tự nguyện và tự xác định nghĩa vụ của NNT ngay từ đầu. Do đó việc NNT không tuân thủ việc kê khai thuế hoặc kê khai không đủ, không đúng làm thất thu ngân sách dễ dẫn đến hành vi trốn thuế. Hành vi tuân thủ thuế của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau. Những yếu tố này tạo thách thức lớn đối với cơ quan thuế trong việc đảm bảo sự tuân thủ thuế của doanh nghiệp thêm vào đó sự phức tạp từ các doanh nghiệp ngày một tăng lên, đặc biệt hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Trong khi nguồn lực cho quản lý thu thuế ở các nước ta còn hạn chế, sức ép phải tăng thu NSNN hàng năm để đảm bảo nhu cầu chi tiêu cho đất nước ngày càng phát triển. Với mong muốn doanh nghiệp tuân thủ kê khai thuế của ngày càng tốt hơn. Đó là lý do tác giả đề tài nghiên cứu “Các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận”. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1 Mục tiêu tổng quát Phân tích, đánh giá các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận, trên cơ sở đó đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể Thứ nhất, xác định các yếu tố tác động ảnh hưởng và mức độ tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận. Thứ hai, xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp.
4 Thứ ba, Từ kết quả nghiên cứu, đưa ra một số hàm ý quản trị nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu nêu trên, luận văn trả lời các các câu hỏi nghiên cứu sau: Thứ nhất, các yếu tố nào tác động và mức độ tác động của các yếu tố ra sao đến sự tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục thuế quận Phú Nhuận? Thứ hai, làm thế nào để nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp tại Chi cục Thuế quận Phú Nhuận? 1.4. Phương pháp nghiên cứu Bài nghiên cứu sử dụng kết hơp hai phương pháp nghiên cứu định tính và định lương: - Nghiên cứu định tính:dựa trên cở sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu trước, tác giả đã tập họp một số yếu tố có tác động đến hành vi tuân thủ khi kê khai thuế giá trị gia tăng và xây dựng mô hình nghiên cứu. Nghiên cứu định tính được sử dụng trong nghiên cứu này là kỹ thuật hỏi ý kiến chuyên gia với kỹ thuật phỏng vấn sâu để khám phá, thăm dò, điều chỉnh (lược bỏ hoặc bổ sung) các biến quan sát dùng để đo lường các yếu tố ảnh hưởng đến tính tuân thủ thuế - Nghiên cứu định lượng được thực hiện bằng kỹ thuật phỏng vấn trực tiếp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp hoặc kế toán của doanh nghiệp đóng thuế tại Chi cục thuế quận Phú Nhuận. Khi thu thập đầy đủ dữ liệu, tác giả xử lý bảng câu hỏi phỏng vấn qua phần mềm SPSS và tiến hành các bước phân tích: thống kê mô tả dữ liệu, phân tích tương quan, phân tích hồi quy tuyến tính. 1.5. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là các yếu tố tác động đến sự tuân thủ trong kê khai thuế GTGT của doanh nghiệp tại Chi cục Thuế quận Phú Nhuận. Đối tượng khảo sát là giám đốc, kế tóan của doanh nghiệp
5  Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: doanh nghiệp đang hoạt động tại Chi cục Thuế quận Phú Nhuận. Dữ liệu sơ cấp thu được thông qua bảng câu hỏi khảo sát 202 doanh nghiệp đang kê khai thuế tại Chi cục thuế Phú Nhuận - Phạm vi thời gian: Nghiên cứu thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 8- 10/2015. 1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu Trong nước đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến tính tuân thủ, mỗi nghiên cứu ở nhiều giác độ khác nhau. Tác giả chưa tìm thấy nghiên cứu trước về hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp tại Chi cục thuế Phú Nhuận. Đề tài là một nghiên cứu thực nghiệm nhằm làm sáng tỏ các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của các doanh nghiệp tại Chi cục thuế quận Phú Nhuận. Từ kết quả thu được, hàm ý nghiên cứu đề xuất một số ý kiến nhằm nâng cao tính tuân thủ trong kê khai thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp. 1.7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu Đề tài nghiên cứu bao gồm 5 chương: Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu Chương 2: Cơ sở lý thuyết Chương 3: Phương pháp nghiên cứu Chương 4: Kết quả nghiên cứu Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị
6 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT Trong chương 1 tác giả đã giới thiệu tổng quan về đề tài nghiên cứu. Tiếp theo trong chương 2 tác giả sẽ trình bày tổng quát các khái niệm về thuế, tuân thủ thuế, các nghiên cứu trước và bằng chứng thực nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng đến tính tuân thủ thuế. Hệ thống các nghiên cứu trong và ngoài nước trước đây có liên quan đến nghiên cứu về tuân thủ thuế, vì thế tác giả tiến hành phân tích, thừa hưởng mô hình và từ đó thiết lập các giả thiết nghiên cứu. Đồng thời xây dựng mô hình nghiên cứu các yếu tố tác động đến hành vi tuân thủ trong kê khai thuế GTGT tại Chi cục thuế Phú Nhuận. 2.1. Các khái niệm 2.1.1. Tuân thủ và tuân thủ thuế Từ điển Tiếng Việt (2014), Tuân thủ là giữ và làm đúng theo điều đã quy định, theo quy tắc của pháp luật và được tuân thủ một cách nghiêm ngặt. Simon James (2004) cho rằng các định nghĩa về tuân thủ thuế hiện tại quá hạn hẹp để bao gồm các chủ đề đầy đủ và ông cung cấp một định nghĩa rộng hơn. Theo ông, mức độ không tuân thủ thuế có thể được đo bằng chênh lệch thuế, nghĩa là số tiền thuế thực tế phát sinh và số tiền thuế doanh nghiệp khai báo. Jackson and Milliron (1986) và Alm (1991) cho rằng tuân thủ thuế là báo cáo tất cả thu nhập, thanh toán toàn bộ nghĩa vụ thuế bằng cách thực hiện các điều khoản quy định của luật, pháp lệnh, hoặc phán quyết của tòa án. OECD (2004) định nghĩa tuân thủ thuế là phạm vi mà đối tượng nộp thuế phải hoàn thành các nghĩa vụ thuế của mình. Theo cơ quan thuế Australia (ATO): “Tuân thủ thuế là việc doanh nghiệp đáp ứng các nghĩa vụ thuế theo quy định các luật thuế và các quyết định của tòa án” Nguyễn Thị Lệ Thúy (2011) đã đưa ra định nghĩa về tuân thủ thuế như là hành vi chấp hành nghĩa vụ thuế của người nộp thuế theo đúng mục đích của luật một cách đầy đủ, tự nguyện và đúng thời gian.