Luận văn Thạc sĩ Triết học: Nhân sinh quan Phật giáo và ảnh hưởng của nó tới đời sống xã hội thời Lý - Trần

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br /> ------------- o0o -------------<br /> <br /> NGUYỄN LAN ANH<br /> <br /> NHÂN SINH QUAN PHẬT GIÁO VÀ ẢNH HƯỞNG<br /> CỦA NÓ ĐẾN ĐỜI SỐNG XÃ HỘI VIỆT NAM THỜI<br /> LÝ - TRẦN<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC<br /> <br /> HÀ NỘI - 12/2008<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br /> ------------- o0o -------------<br /> <br /> NGUYỄN LAN ANH<br /> <br /> NHÂN SINH QUAN PHẬT GIÁO VÀ ẢNH HƯỞNG<br /> CỦA NÓ ĐẾN ĐỜI SỐNG XÃ HỘI VIỆT NAM THỜI<br /> LÝ - TRẦN<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC<br /> Chuyên ngành: TRIẾT HỌC<br /> Mã số: 60 22 80<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: TS. Đặng Thị Lan<br /> <br /> HÀ NỘI - 12/2008<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, trước hết em xin chân thành cảm ơn sự dạy dỗ nhiệt tình của<br /> các thày cô giáo trong khoa Triết học, trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia<br /> Hà Nội trong suốt thời gian em học tập và nghiên cứu tại khoa, tại trường.<br /> Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn TS. Đặng Thị Lan đã trực tiếp hướng dẫn tận tình và chu đáo<br /> trong quá trình em thực hiện và hoàn thiện luận văn tốt nghiệp này.<br /> Mặc dù đã rất cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn sẽ không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót.<br /> Vì vậy, em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thày, các cô, cùng toàn thể các bạn để luận<br /> văn này được hoàn thiện hơn.<br /> <br /> Hà Nội, ngày 22 tháng 12 năm 2008<br /> Tác giả<br /> <br /> Nguyễn Lan Anh<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.<br /> Các kết quả nghiên cứu trong đề tài là trung thực và chưa từng có ai công bố trong bất kỳ công<br /> trình nào khác.<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> Nguyễn Lan Anh<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Thế giới hiện có ba tôn giáo lớn đó là Phật giáo, Thiên chúa giáo và Hồi<br /> giáo. Mặt tiêu cực của tôn giáo là làm cho con người hoàn toàn thụ động và chịu<br /> khuất phục trước sức mạnh siêu nhiên, dẫn đến tâm lý bị động trước hoàn cảnh và<br /> không thực sự tin tưởng vào nội lực bản thân. Nhưng bên cạnh đó, tôn giáo cũng<br /> có nhân tố tích cực đó là tinh thần nhân đạo và sự hướng thiện, trong đó Phật giáo<br /> thể hiện rõ hơn cả những nhân tố tích cực ấy.<br /> Phật giáo xuất hiện trong một xã hội tồn tại nhiều bất công và phân chia<br /> đẳng cấp rất nghiệt ngã, vì vậy mà triết thuyết của nó thể hiện tinh thần bình đẳng,<br /> từ bi, hỷ xả rõ nét. Cũng bởi vậy mà, giáo lý của Phật giáo ngày càng gần gũi hơn<br /> với mọi người, không phân biệt địa vị, giai – tầng khác nhau trong xã hội, mà chỉ<br /> cần có thiện tâm. Trong các tôn giáo du nhập vào Việt Nam như Đạo giáo, Nho<br /> giáo, Thiên chúa giáo, đạo Tin lành, Hồi giáo… thì Phật giáo là tôn giáo bám rễ<br /> bền chắc hơn cả. Phật giáo đã góp phần xây dựng nên truyền thống yêu nước, đoàn<br /> kết gắn bó của dân tộc Việt. Phật giáo có vai trò quan trọng trong việc hình thành<br /> tâm lý, lối sống, đạo đức của con người Việt Nam. Đặc biệt ở Việt Nam, thời Lý –<br /> Trần là giai đoạn Phật giáo phát triển rực rỡ nhất, ảnh hưởng nhất và có vai trò nổi<br /> bật nhất đối với lịch sử dân tộc.<br /> Phật giáo dưới thời Lý – Trần (kéo dài hơn 4 thế kỷ, từ thế kỷ XI đến cuối<br /> thế kỷ XIV) thực sự có tiếng nói trên vũ đài tư tưởng và có ảnh hưởng lớn trong sự<br /> phát triển của đời sống văn hoá tinh thần người Việt. Nó góp phần giải đáp những<br /> vấn đề có ý nghĩa vô cùng thiết thực trong buổi đầu dựng nước và giữ nước của<br /> ông cha. Đặc biệt là triết lý nhân sinh từ bi, bác ái, cứu khổ, cứu nạn của Phật giáo<br /> đã góp phần đoàn kết dân tộc, cố kết cộng đồng, khơi dậy và động viên được tinh<br /> thần yêu nước của nhân dân. Phật giáo góp phần không nhỏ trong việc thống nhất<br /> <br />