Luận văn Thạc sỹ Quản trị kinh doanh: Giải pháp tạo việc làm cho thanh niên nông thôn tại thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế

PHẦN 1:<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu<br /> Việc làm nói chung và việc làm cho thanh niên nói riêng hiện nay là một trong<br /> những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong các chính sách phát triển kinh tế - xã<br /> hội của mỗi địa phương, mỗi đất nước nhằm hướng tới sự phát triển bền vững. Với<br /> cơ cấu dân số trẻ, thanh niên nước ta chiếm phần lớn lực lượng lao động trực tiếp<br /> tạo ra của cải vật chất cho đất nước thì vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên trở<br /> <br /> Ế<br /> <br /> nên cần thiết và cấp bách hơn bao giờ hết, nhất là trong xu thế hội nhập và phát<br /> <br /> U<br /> <br /> triển. Giải quyết tốt vấn đề việc làm cho thanh niên vừa tạo điều kiện cho người<br /> <br /> ́H<br /> <br /> thanh niên có cơ hội đóng góp sức lao động, đảm bảo được cuộc sống cho bản thân,<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> gia đình và phát triển kinh tế - xã hội đất nước, giảm bớt gánh nặng thất nghiệp và<br /> các tệ nạn xã hội. Chủ trương về việc làm của Đảng và Nhà nước ta cũng đã nhấn<br /> <br /> H<br /> <br /> mạnh rằng: “giải quyết việc làm là nhân tố quyết định để phát huy nhân tố con<br /> <br /> IN<br /> <br /> người, ổn định và phát triển kinh tế, làm lành mạnh xã hội, đáp ứng nguyện vọng<br /> chính đáng và yêu cầu bức xúc của nhân dân” [8]. Trên cơ sở đó, nước ta luôn chú<br /> <br /> K<br /> <br /> trọng đến công tác giải quyết việc làm cho thanh niên là nhiệm vụ quan trọng nhằm<br /> <br /> O<br /> <br /> của đất nước.<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> phát huy hiệu quả nguồn nhân lực, góp phần cho sự phát triển nhanh và bền vững<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> Thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế nằm phía Đông Nam thành phố<br /> Huế, là cầu nối hai trung tâm kinh tế lớn của miền trung (thành phố Huế và thành<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> phố Đà Nẵng),...qua đó tạo nên những điều kiện thuận lợi để thị xã giao lưu thu hút<br /> mạnh đầu tư để phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội trong thời gian tới.<br /> Trong những năm qua, tỉnh Thừa Thiên Huế thường xuyên chú trọng đến<br /> <br /> vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên. Điều này đã giúp thị xã Hương Thủy có<br /> những bước chuyển mình mạnh mẽ về nhiều mặt, thu được nhiều thành tựu quan<br /> trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Bên cạnh mặt ưu điểm thì vẫn<br /> còn có mặt hạn chế, khó khăn trong quá trình phát triển của địa phương, nhất là vấn<br /> đề giải quyết việc làm cho người lao động, trong đó có đối tượng thanh niên. Một<br /> bộ phận thanh niên nông thôn thị xã chưa thật sự thay đổi suy nghĩ, lối sống để thích<br /> <br /> 1<br /> <br /> ứng với quá trình đô thị hóa đang diễn ra nhộn nhịp, nhanh ở nông thôn. Vấn đề việc<br /> làm cho thanh niên nông thôn chưa thực sự được các cấp chú trọng, đầu tư và tiến hành<br /> đồng bộ có tính chiến lược trong công tác thanh niên.<br /> Ngoài ra, thiếu việc làm, thất nghiệp của thanh niên có xu hướng ngày càng<br /> tăng. Theo thống kê của Phòng LĐTB&XH thị xã Hương Thủy, năm 2014 tỷ lệ thất<br /> nghiệp chung của toàn thị xã là 6,5%. Tuy nhiên, đối với các xã nông thôn, tỷ lệ thất<br /> nghiệp lên tới 7,8%, cao hơn bình quân chung của toàn thị xã. Trong đó, tỷ lệ thất<br /> <br /> Ế<br /> <br /> nghiệp và thiếu việc làm của thanh niên nông thôn là một vấn đề đáng lo ngại cho<br /> <br /> U<br /> <br /> thị xã Hương Thủy. Bởi đây là đối tượng khó khăn hơn trong việc tiếp cận với<br /> <br /> ́H<br /> <br /> thông tin và việc làm cũng như các điều kiện học tập so với các thanh niên thành<br /> thị. Chính điều này đã dẫn tới việc rất nhiều thanh niên phải chấp nhận làm những<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> công việc nặng nhọc với mức lương rất thấp, hoặc làm những việc trái với pháp<br /> luật, vi phạm đạo đức của xã hội như: cờ bạc, ma túy, trộm cắp, và các tệ nạn khác.<br /> <br /> H<br /> <br /> Chính vì vậy, việc đánh giá thực trạng lao động và việc làm và chỉ ra các nhân<br /> <br /> IN<br /> <br /> tố ảnh hưởng đến khả năng có việc làm của thanh niên nông thôn thị xã Hương<br /> <br /> K<br /> <br /> Thủy là một vấn đề cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Vì thế, tôi chọn đề tài<br /> “Giải pháp tạo việc làm cho thanh niên nông thôn tại thị xã Hương Thủy, tỉnh<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Thừa Thiên Huế” để làm luận văn thạc sĩ của mình.<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài<br /> Trong thời gian qua, ở Việt Nam cũng như ở tại tỉnh Thừa Thiên Huế đã có<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề việc làm và giải quyết việc làm<br /> cho người lao động dưới nhiều góc độ khác nhau, điển hình như:<br /> - “Chính sách giải quyết việc làm ở Việt Nam”, Tiến sĩ Nguyễn Hữu Dũng –<br /> <br /> Tiến sĩ Trần Hữu Trung, tạp chí Lao động Xã hội, 2001.<br /> - Vấn đề việc làm cho lao động nông thôn, Vũ Đình Thắng, Tạp chí Kinh tế<br /> phát triển, số 13, 2002.<br /> -“Thực trạng và những giải pháp xóa đói giảm nghèo cho hộ nông dân ở<br /> huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế”, Đại học Kinh tế Huế, tác giả Bùi Khắc<br /> Hiền, chuyên ngành kinh tế nông nghiệp, 2003.<br /> <br /> 2<br /> <br /> -“Giải quyết việc làm cho nông dân sau khi thu hồi đất ở thị xã Hương Thủy,<br /> tỉnh Thừa Thiên Huế”, Đại học Kinh tế Huế, tác giả Phạm Thái Anh Thư, chuyên<br /> ngành kinh tế chính trị 2011,.<br /> -“ Giải quyết việc làm cho thanh niên tại khu kinh tế Vũng Án, huyện Kỳ Anh,<br /> tỉnh Hà Tĩnh”, Đại học Kinh tế Huế, tác giả Lê Thị Hồng Phương, chuyên ngành<br /> Kinh tế chính trị.<br /> - Giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện Hương Trà,<br /> <br /> Ế<br /> <br /> tỉnh Thừa Thiên Huế, Đại học Kinh tế - Huế, tác giả Đặng Công Lợi, chuyên ngành<br /> <br /> U<br /> <br /> Kinh tế chính trị, 2009 – 2011.<br /> <br /> ́H<br /> <br /> Ngoài ra còn có nhiều bài viết đăng trên các tạp chí về vấn đề việc làm với<br /> những cách tiếp cận khác nhau. Có thể thấy rằng cho đến nay, chưa có công trình nào<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> đã công bố, tập trung nghiên cứu vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn<br /> trên địa bàn thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vì vậy, đây là một hướng<br /> <br /> H<br /> <br /> nghiên cứu mới, thiết thực cho chính bản thân tác giả cũng như đóng góp một phần<br /> <br /> IN<br /> <br /> nhỏ vào các công trình nghiên cứu về việc làm cho thanh niên nông thôn nói chung<br /> <br /> K<br /> <br /> và thanh niên nông thôn thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng.<br /> 3. Mục tiêu nghiên cứu<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> 3.1. Mục tiêu chung<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> Trên cơ sở lý luận và thực tiễn về việc làm, luận văn đánh giá thực trạng, đưa ra<br /> những giải pháp tạo việc làm cho thanh niên nông thôn tại thị xã Hương Thủy, từ đó<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> giúp các nhà hoạch định chính sách về việc làm ở địa phương có thêm cơ sở để đưa ra<br /> những chính sách hiệu quả nhằm giải quyết nhu cầu việc làm của thanh niên nông<br /> thôn tại thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> 3.2. Mục tiêu cụ thể<br /> + Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về việc làm và tạo việc làm cho<br /> thanh niên nông thôn.<br /> + Đánh giá thực trạng việc làm của thanh niên nông thôn để làm rõ những ưu<br /> điểm, hạn chế của việc giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn thị xã Hương<br /> Thủy thời gian qua (từ năm 2010 đến 2014).<br /> <br /> 3<br /> <br /> + Từ đó, luận văn đề xuất một số giải pháp cơ bản, chủ yếu để giải quyết việc<br /> làm cho thanh niên nông thôn thị xã Hương Thủy đến năm 2020.<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn<br /> 4.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề liên quan đến việc làm và<br /> tạo việc làm cho thanh niên nông thôn đang sinh sống, lao động, sản xuất tại các xã<br /> nông thôn trên địa bàn thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> Ế<br /> <br /> + Đối tượng điều tra: đối tượng điều tra của luận văn được xác định là thanh<br /> <br /> U<br /> <br /> niên trong độ tuổi từ 16 đến 30 tuổi, đang sinh sống ở các vùng nông thôn của 7 xã<br /> <br /> ́H<br /> <br /> trên địa bàn thị xã Hương Thủy, không bao gồm các đối tượng thanh niên của địa<br /> phương là học sinh, sinh viên đang đi học nhưng hiện tại đang cư trú tại địa phương<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> khác. Do thời gian nghiên cứu cũng như điều kiện có hạn, tác giả chỉ điều tra 200<br /> thanh niên phân theo tỷ lệ thanh niên của từng xã.<br /> <br /> H<br /> <br /> Ngoài ra, luận văn còn tiến hành khảo sát ý kiến chuyên gia là Phó Chủ tịch<br /> <br /> IN<br /> <br /> UBND thị xã, Trưởng phòng LĐTB&XH thị xã Hương Thủy và lãnh đạo các xã,<br /> <br /> K<br /> <br /> các phòng, ban có liên quan.. để thu thập thêm thông tin làm luận văn.<br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> * Về nội dung: Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu vấn đề thực trạng và giải<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> giải pháp tạo việc làm cho thanh niên nông thôn và các nhân tố ảnh hưởng đến việc<br /> làm của thanh niên nông thôn tại thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> * Về không gian: Luận văn nghiên cứu các số liệu về tình hình lao động của<br /> thanh niên nông thôn tại 7 xã thuộc thị xã Hương Thủy, (gồm có Thủy Thanh, Thủy<br /> Vân, Thủy Phù, Thủy Tân, Thủy Bằng, Dương Hòa, Phú Sơn)<br /> * Về thời gian: Luận văn sử dụng số liệu về việc làm của thanh niên nông<br /> thôn thị xã Hương Thủy giai đoạn 2010 – 2013. Số liệu sơ cấp được thu thập thông<br /> qua điều tra, phỏng vấn thanh niên, điều tra hộ gia đình thanh niên, mạng lưới tạo<br /> việc làm, các cơ quan, ban, ngành tháng 3-4 năm 2015.<br /> 5. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu<br /> 5.1. Mô hình nghiên cứu lý thuyết<br /> <br /> 4<br /> <br /> Đặc điểm cung lao động cá nhân<br /> - Đặc tính nhân khẩu học<br /> - Vốn con người (kinh nghiệm,<br /> trình độ văn hóa, trình độ đào tạo),<br /> vốn xã hội, giao tiếp.<br /> Khả năng có<br /> việc làm của<br /> thanh niên<br /> <br /> - Khả năng, năng lực,<br /> tiềm năng<br /> - Điều kiện tiếp cận<br /> nguồn lực<br /> - Mức độ mong muốn<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Hoàn cảnh gia đình<br /> - Vốn xã hội, quan hệ<br /> - Tiềm lực tài chính<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> ́H<br /> <br /> U<br /> <br /> Đặc điểm cầu lao động<br /> - Ngành nghề, lĩnh vực, yêu cầu<br /> về trình độ chuyên môn<br /> - Vùng (vốn xã hội liên kết)<br /> <br /> Hình 1: Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng có việc làm của thanh niên<br /> <br /> 5.2. Mô hình nghiên cứu<br /> <br /> IN<br /> <br /> H<br /> <br /> (Cách tiếp cận vi mô; Nguồn: Luận án Tiến sĩ Ngô Quỳnh An)<br /> <br /> K<br /> <br /> Từ mô hình lý thuyết, cùng với quá trình phỏng vấn nhóm, tác giả đề xuất mô<br /> <br /> O<br /> <br /> Giới tính<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> hình nghiên cứu của luận văn như sau:<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> Độ tuổi<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> Trình độ học vấn<br /> <br /> Chuyên môn kĩ thuật<br /> <br /> ẢNH HƯỞNG<br /> <br /> KHẢ NĂNG CÓ<br /> VIỆC LÀM CỦA<br /> THANH NIÊN<br /> <br /> Địa bàn cư trú<br /> Tham gia đào tạo<br /> nghề tại địa phương<br /> Sơ đồ 1: Mô hình nghiên cứu của luận văn<br /> <br /> 5<br /> <br />