intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

luận văn:Thực trạng hoạt động kiểm soát cho vay theo quy trình cho vay của Ngân hàng công thương tỉnh Hà Tây

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:77

114
lượt xem
28
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

trong nền kinh tế thị trường, rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngân hàng là không thể tránh khỏi, đặc biệt là rủi ro trong kinh doanh ngân hàng có phản ứng dây chuyền, lây lan và ngày càng có biểu hiện phức tạp, mà rủi ro trong hoạt động cho vay là lớn nhất, khi ngân hàng rơi vào trạng thái tài chính khó khăn nghiêm trọng thì nguyên nhân thường phát sinh từ hoạt động cho vay của ngân hàng nhưng hoạt động cho vay cũng là hoạt động đem lại nhiều lợi nhuận nhất. ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: luận văn:Thực trạng hoạt động kiểm soát cho vay theo quy trình cho vay của Ngân hàng công thương tỉnh Hà Tây

  1. Chuyên th c tâp t t nghi p 1 Khoa Khoa h c qu n lý LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Th c tr ng ho t ng ki m soát cho vay theo quy trình cho vay c a Ngân hàng công thương t nh Hà Tây”
  2. Chuyên th c tâp t t nghi p 2 Khoa Khoa h c qu n lý Danh m c các t vi t t t CBTD Cán b tín d ng CIC Trung tâm thông tin tín d ng NHCT Ngân hàng công thương NHCT HT Ngân hàng công thương Hà Tây NHCT VN Ngân hàng công thương Vi t Nam NHNN Ngân hàng Nhà nư c NHTM Ngân hàng thương m i TCTD T ch c tín d ng GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  3. Chuyên th c tâp t t nghi p 3 Khoa Khoa h c qu n lý Danh m c b ng bi u, sơ Trang Sơ 2.1 –Sơ cơ c u t ch c NHCT HT ............................................ 29 th 2.1 - T ng v n huy ng c a ngân hàng qua các năm ................ 33 th 2.2 – Doanh s cho vay c a Ngân hàng qua các năm ................ 35 B ng 2.1 – Tình hình huy ng v n t i NHCT HT t 2005 n 2007 ... 32 B ng 2.2 - Doanh s cho vay qua các năm ............................................. 34 B ng 2.3 - Dư n cho vay c a ngân hàng qua các năm ......................... 37 B ng 2.4 – Ho t ng thanh toán qu c t ................................................ 38 B ng 2.5 – Cho vay theo hình th c m b o .......................................... 50 B ng 2.6 – Doanh s thu n c a ngân hàng qua các năm ...................... 52 B ng 2.7 - N quá h n c a Ngân hàng qua các năm .............................. 53
  4. Chuyên th c tâp t t nghi p 4 Khoa Khoa h c qu n lý L im u 1. Tính c p thi t c a tài trong n n kinh t th trư ng, r i ro trong ho t ng kinh doanh ngân hàng là không th tránh kh i, c bi t là r i ro trong kinh doanh ngân hàng có ph n ng dây chuy n, lây lan và ngày càng có bi u hi n ph c t p, mà r i ro trong ho t ng cho vay là l n nh t, khi ngân hàng rơi vào tr ng thái tài chính khó khăn nghiêm tr ng thì nguyên nhân thư ng phát sinh t ho t ng cho vay c a ngân hàng nhưng ho t ng cho vay cũng là ho t ng em l i nhi u l i nhu n nh t. ng th i hi n nay, n quá h n c a NHCT HT còn cao và vi c ki m soát ho t ng cho vay c a ngân hàng còn nhi u m t t n t i. Nh m góp ph n kh c ph c nh ng t n t i ó ng th i gi m thi u r i ro và t i a hoá l i nhu n d ki n c a ho t ng cho vay c a NHCT HT nên tác gi ã chon tài “Th c tr ng ho t ng ki m soát cho vay theo quy trình cho vay c a Ngân hàng công thương t nh Hà Tây”. 2. M c tiêu nghiên c u − Nghiên c u nh ng v n lý lu n v cho vay và ki m soát ho t ng cho vay c a NHTM, − Phân tích, ánh giá th c tr ng cho vay và ki m soát ho t ng cho vay t i NHCT HT, − xu t m t s gi i pháp nh m tăng cư ng ki m soát ho t ng cho vay i v i NHCT HT. 3. K t c u chuyên t ư c nh ng m c tiêu nghiên c u trên, chuyên có k t c u như sau: GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  5. Chuyên th c tâp t t nghi p 5 Khoa Khoa h c qu n lý Chương 1 -T ng quan v ho t ng cho vay và ki m soát ho t ng cho vay c a Ngân hàng thương m i Chương 2 Th c tr ng ki m soát ho t ng cho vay t i Ngân hàng công thương t nh Hà Tây Chương 3 Các gi i pháp tăng cư ng ki m soát ho t ng cho vay t i Ngân hàng công thương t nh Hà Tây
  6. Chuyên th c tâp t t nghi p 6 Khoa Khoa h c qu n lý Chương 1 T ng quan v ho t ng cho vay và ki m soát ho t ng cho vay c a Ngân hàng thương m i 1.1. Ho t ng cho vay c a Ngân hàng thương m i 1.1.1. Khái ni m và vai trò c a ho t ng cho vay V i vai trò là m t trung gian tài chính, các NHTM hi n nay ngày càng th c hi n thêm r t nhi u d ch v ngân hàng như mua bán ngo i t , thanh toán, b o lãnh, cho thuê tài chính, u thác, tư v n, môi gi i u tư ch ng khoán, b o hi m, cung c p các d ch v i lý… nhưng nó không h quên i nhi m v chính là d n v n t nh ng nơi th a v n t m th i n nh ng nơi thi u v n giúp cho n n kinh t v n ng linh ho t hơn. ó là ch c năng huy ng v n và cho vay. “Cho vay là m t hình th c c p tín d ng theo ó TCTD giao cho khách hàng m t kho n ti n s d ng vào m c ích và th i h n nh t nh theo tho thu n v i nguyên t c có hoàn tr c g c và lãi.”1 i v i ngân hàng - Là m t doanh nghi p kinh doanh m t lo i hàng hoá ăc bi t - ti n t , ho t ng cho vay ư c coi là ho t ng cơ b n nh t, mang l i thu nh p l n nh t cho các ngân hàng, ”kho n m c cho vay chi m quá n a giá tr tài s n và t o ra t 1/2 n 2/3 ngu n thu c a ngân hàng”2. Do ó các ngân hàng s d ng m i n l c c a mình nâng cao ch t lư ng và s lư ng cho vay nhưng trên cơ s t i a l i nhu n và m b o an toàn. 1 TS Nguy n Minh Ki u, Nghi p v ngân hàng hi n i, NXB Th ng kê, tr 225. 2 Qu n tr ngân hàng thương m i, NXB Tài chính, 2004. GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  7. Chuyên th c tâp t t nghi p 7 Khoa Khoa h c qu n lý Còn i v i n n kinh t , ho t ng cho vay c a ngân hàng nói riêng, c a các TCTD nói chung là òn b y kinh t th c hi n tái s n xu t m r ng, ng d ng công ngh tiên ti n hi n i, nâng cao năng su t và hi u qu kinh t . Ngoài ra ho t ng cho vay còn là công c tài tr cho các d án t o vi c làm, tăng thu nh p, th c hi n m c tiêu xoá ói gi m nghèo và s nghi p dân giàu nư c m nh, góp ph n gi i quy t m t s t n n xã h i, khai thác có hi u qu các ngu n l c qu c gia… Ho t ng cho vay thúc y quá trình tích t t p trung v n s n xu t, m r ng quá trình phân công lao ng và h p tác kinh t qu c t . V i vai trò c bi t quan tr ng trên thì Nhà nư c cũng như các ngân hàng c n m r ng ho t ng cho vay giúp nên kinh t t nư c tăng trư ng và h i nh p qu c t . 1.1.2. Phân lo i ho t ng cho vay 1.1.2.1. Theo m c ích s d ng v n vay • Cho vay kinh doanh, s n xu t: các m t hàng không b pháp lu t c m và trong danh m c cho vay c a NHCT VN. • Cho vay tiêu dùng: mua v t d ng gia ình, phương ti n giao thông, s a ch a nhà c a,… 1.1.2.2. Theo th i h n cho vay • Cho vay ng n h n: là các kho n vay có th i h n cho vay n 12 tháng; • Cho vay trung h n: là các kho n vay có th i h n cho vay t trên 12 tháng n 60 tháng; • Cho vay dài h n: là các kho n vay có th i h n t trên 60 tháng tr lên. 1.1.2.3. Theo i tư ng cho vay • Cho vay các t ch c kinh t ; • Cho vay cá nhân, h gia ình.
  8. Chuyên th c tâp t t nghi p 8 Khoa Khoa h c qu n lý 1.1.2.4. Theo hình th c cho vay • Cho vay th u chi: Là hình th c cho vay qua ó ngân hàng cho phép ngư i vay ư c chi tr i (vư t) trên s dư ti n g i thanh toán c a mình nm t gi i h n nh t nh và trong kho ng th i gian xác nh. • Cho vay tr c ti p t ng l n: là hình th c cho vay khi khách hàng có nhu c u vay không thư ng xuyên. • Cho vay theo h n m c: là hình th c cho vay theo ó ngân hàng tho thu n c p cho khách hàng m t h n m c nh t nh có th cho c kỳ ho c cu i kỳ. khách hàng không ư c vư t h n m c ó. • Cho vay luân chuy n: Là hình th c cho vay d a trên luân chuy n hàng hoá. Ngân hàng cho khách hàng vay mua hàng hoá và s thu n khi h bán ư c hàng. • Cho vay tr góp: là hình th c cho vay theo ó ngân hàng cho phép khách hàng tr g c làm nhi u l n trong th i h n ã tho thu n. • Cho vay gián ti p: Thông qua các t , i, nhóm… 1.1.2.5. Theo hình th c mb o • Cho vay có tài s n m b o: là vi c cho vay mà theo ó nghĩa v tr n c a khách hàng ư c cam k t b o m th c hi n b ng tài s n c m c , th ch p, tài s n hình thành t v n vay c a khách hàng vay ho c b o lãnh b ng tài s n c a bên th ba. • Cho vay không có tài s n m b o: là vi c cho vay không có tài s n th ch p, c m c ho c b o lãnh c a bên th ba. 1.1.3. Quy trình cho vay c a Ngân hàng thương m i3 Bư c1: Hư ng d n, ti p nh n, ki m tra h sơ vay v n và sao g i h sơ cho phòng qu n lý r i ro. 3 Tham kh o t i “Quy t nh v vi c cho vay theo d án u tư i v i khách hàng là t ch c kinh t . MS:QT.05.01.” GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  9. Chuyên th c tâp t t nghi p 9 Khoa Khoa h c qu n lý Ngư i th c hi n là CBTD. N i dung th c hi n: − Hư ng d n khách hàng l p và hoàn thi n h sơ: + i v i khách hàng vay v n l n u: CBTD hư ng d n khách hàng thi t l p h sơ vay v n và cung c p nh ng thông tin c n thi t theo quy nh c a NHCT. + i v i khách hàng ã có quan h cho vay: CBTD hư ng d n khách hàng b sung hoàn thi n h sơ theo yêu c u. H sơ xin vay g m: ơn xin vay, Phương án s d ng v n, các báo cáo v tình hình tài chính c a t ch c, ơn v trong th i gian g n ây, gi y t v tài s n th ch p n u có, ch ng minh thư (b n sao) và m t s gi y t khác. − Ti p nh n và ki m tra h sơ + N u h sơ y và úng quy nh, CBTD báo cáo lãnh o phòng và ti p t c ti n hành các bư c ti p theo c a quy trình. + N u h sơ chưa y . CBTD yêu c u khách hàng b sung h sơ và ki m tra cho n khi y và úng quy nh. − Khai thác thông tin t CIC: CBTD g i yêu c u cho CIC ngh cung c p thông tin v khách hàng, quan h tín d ng c a khách hàng t i các TCTD n th i i m g n nh t. − N u kho n vay ph i th m nh r i ro tín d ng c l p theo quy nh thì CBTD sao g i h sơ kho n vay cho phòng qu n lý r i ro. − Trong th i h n t i a 2 ngày k t ngày nh n h sơ. Phòng qu n lý r i ro xem xét h sơ và ngh phòng khách hàng b sung các h sơ, thông tin liên quan còn thi u. Nh n ư c ngh c a phòng qu n lý r i ro, phòng khách hàng làm vi c v i khách hàng yêu c u b sung h sơ và gi i trình các v n , thông tin còn chưa rõ. Bư c 2: Th m nh/ tái th m nh khách hàng vay v n, d án u tư, bi n pháp b o m ti n vay và trình duy t t trình th m nh/ tái th m nh.
  10. Chuyên th c tâp t t nghi p 10 Khoa Khoa h c qu n lý − Căn c vào các thông tin thu th p ư c t ph ng v n khách hàng và t i u tra th m nh/ tái th m nh khách hàng vay v n, Phương án s d ng v n, các báo cáo tài chính c a t ch c, d án u tư, các bi n pháp b o m ti n vay. T ó xác nh lãi su t cho vay. − Sau ó, CBTD l p t trình th m nh/ tái th m nh ghi rõ ý ki n xu t cho vay i v i khách hàng, ký và trình lãnh o phòng khách hàng. Trong quá trình th m nh/ tái th m nh, n u c n l y ý ki n tham gia c a các phòng ban, cá nhân khác, CBTD báo cáo lãnh o phòng trình giám c xem xét. N u d án u tư có quy mô l n, ph c t p, CBTD báo cáo lãnh o phòng trình giám c xem xét, quy t nh mua thông tin, thuê cơ quan tư v n có ch c năng th m nh th m nh c l p. − Nh n ư c t trình, lãnh o phòng khách hàng ki m tra, rà soát h sơ trình và n i dung t trình (yêu c u CBTD b sung ch nh s a và làm rõ các n i dung còn thi u ho c các thông tin chưa y n u c n), ký t t trên t ng trang t trình th m nh/ tái th m nh, ghi rõ ý ki n xu t cho vay/ không cho vay, ký trình ngư i có th m quy n quy t nh cho vay. Bư c 3: Th m nh r i ro tín d ng c lâp và trình duy t báo cáo k t qu th m nh r i ro tín d ng (áp d ng cho các trư ng h p ph i th m nh r i ro theo quy nh c a T ng giám c ho c khi ngư i có th m quy n quy t nh cho vay yêu c u) Bư c 4: Xét duy t kho n vay − Trong trư ng h p kho n vay thu c th m quy n c a ngư i có th m quy n quy t nh cho vay t i Chi nhánh: ngư i có th m quy n ki m tra toàn b h sơ kho n vay và t trình có ch ký c a CBTD và lãnh o phòng khách hàng, báo cáo k t qu th m nh r i ro tín d ng (n u có) ã có ch ký c a cán b GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  11. Chuyên th c tâp t t nghi p 11 Khoa Khoa h c qu n lý phòng qu n lý r i ro (n u c n thì yêu c u b sung h sơ và các i u ki n c n thi t), sau ó ghi ý ki n ng ý hay không ng ý cho vay. − Còn trong trư ng h p kho n vay vư t th m quy n c a ngư i có th m quy n quy t nh cho vay t i chi nhánh thì ngư i có th m quy n quy t nh cho vay t i chi nhánh chuy n h sơ lên phòng khách hàng Tr s chính. Bư c 5: Thông báo cho khách hàng − Trư ng h p kho n vay thu c th m quy n phê duy t c a Giám c/ phó giám c chi nhánh: CBTD so n th o công văn thông báo ý ki n c a ngư i có th m quy n quy t nh cho vay, trình lãnh o phòng ki m soát, trình ngư i có th m quy n quy t nh cho vay ký phê duy t, g i thông báo cho khách hàng và lưu b n chính t i h sơ tín d ng; − Trư ng h p kho n vay thu c th m quy n phê duy t c a H i ng tín d ng cơ s : Thư ký h i ng tín d ng so n th o công văn thông báo ý ki n c ah i ng tín d ng cơ s , trình ch t ch h i ng tín d ng cơ s (ho c ngư i ư c u quy n) ký duy t và thông báo cho khách hàng; − Trương h p kho n vay vư t th m quy n c a chi nhánh: căn c công văn thông báo c a tr s chính NHCT VN và ý ki n c a ngư i có th m quy n quy t nh cho vay t i chi nhánh, CBTD so n th o công văn thông báo ý ki n c a ngư i có th m quy n quy t nh cho vay, trình lãnh o phòng khách hàng ki m soát và trình giám c/ phó giám c phê duy t và thông báo cho khách hàng. Bư c 6: So n th o H p ng tín d ng, h p ng b o m, ký k t h p ng, làm th t c giao nh n tài s n m b o và gi y t tài s n b o m và nh p các thông tin v kho n vay, ki m tra gi m sát vi c nh p thông tin trên h th ng INCAS
  12. Chuyên th c tâp t t nghi p 12 Khoa Khoa h c qu n lý − Sau khi ký k t h p ng, CBTD nh p d li u vào h th ng máy tính thu c ph n hành công vi c c a mình theo hư ng d n t i “Quy nh t m th i v quy trình x lý nghi p v cho vay trên h th ng INCAS”. − Lãnh o phòng khách hàng ki m soát nh p d li u vào h th ng c a CBTD và th c hi n các công vi c thu c ph n hành c a mình theo “Quy nh t m th i v quy trình x lý nghi p v cho vay trên h th ng INCAS”. Chuy n 1 b n sao H p ng tín d ng, h p ng b o m ã ký cho phòng qu n lý r i ro ki m tra, giám sát vi c nh p d li u c a kho n vay, tài s n b o m trên h th ng INCAS theo hư ng d n. Bư c 7: Gi i ngân CBTD căn c vào H p ng tín d ng ã ký ki m tra các h sơ, hoá ơn, ch ng t do khách hàng cung c p ti n hành gi i ngân. Lãnh o phòng khách hàng, ngư i có th m quy n quy t nh cho vay t i chi nhánh ki m tra l i và ký duy t gi i ngân. CBTD ch u trách nhi m nh p các d li u v gi i ngân vào h th ng INCAS ch u s ki m soát và giám sát c a lãnh o phòng khách hàng và phòng qu n lý r i ro. Bư c 8: Ki m tra, giám sát v n vay Sau khi gi i ngân, CBTD dư i s ch o, hư ng d n c a lãnh o phòng ti n hành ki m tra nh kỳ hay b t thư ng v tình hình s d ng v n vay c a khách hàng xem các kho n vay do ngân hàng cung c p cho khách hàng có ư c s d ng úng m c ích như cam k t trong h p ng tín d ng hay không, m t khác có th xem xét tình hình ho t ng kinh doanh c a khách hàng ng th i có th d báo ư c nh ng r i ro, phát hi n k p th i các kho n n co v n nhanh chóng có bi n pháp x lý. Tránh tình tr ng kho n vay chuy n sang n x u m i phát hi n ra và t ó m i có bi n pháp x lý n có v n . GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  13. Chuyên th c tâp t t nghi p 13 Khoa Khoa h c qu n lý Bư c 9: Thu n g c, lãi, phí và x lý các phát sinh CBTD theo dõi vi c thu n theo t ng H p ng tín d ng ã ký và thông báo cho khách hàng kho n vay n h n tr n g c, lãi và phí. n h n tr n , căn c tho thu n trong h p ng tín d ng, b ph n k toán th c hi n thu n theo quy trình và phương pháp h ch toán cho vay. V vi c x lý các phát sinh: − i v i nh ng v n phát sinh làm nh hư ng n k t qu th m nh ban u các d án ( như i u ch nh tăng s ti n vay, thay i cơ c u ngu n v n, danh m c u tư c a d án…), CBTD l p t trình, xem xét kh năng nh hư ng c a v n phát sinh t i k t qu th m nh ban u, t ó xu t hư ng x lý, trình lãnh o phòng ki m soát và ký trình ngư i có th m quy n quy t nh cho vay. − i v i nh ng v n phát sinh không làm nh hư ng n k t qu th m nh ban u (như tr n trư c h n…), CBTD so n th o ph l c h p ng, văn b n s a i b sung và trình lãnh o phòng và ngư i có th m quy n quy t nh cho vay − i v i các v n phát sinh liên quan n qu n lý và x lý n có v n , x lý tài s n m b o ti n vay thì CBTD th c hi n theo quy trình và các quy nh c a NHCTVN. Bư c 10: Thanh lý h p ng tín d ng, h p ng b o m, gi i ch p tài s n − Trư ng h p h p ng tín d ng và h p ng b o m quy nh là h t hi u l c khi bên vay tr xong n g c, lãi và các kho n phí thì các h p ng này ương nhiên h t hi u l c, các bên không c n l p biên b n thanh lý h p ng.
  14. Chuyên th c tâp t t nghi p 14 Khoa Khoa h c qu n lý − Trư ng h p trong h p ng tín d ng, h p ng b o m có tho thu n ph i thanh lý h p ng thì CBTD so n th o biên b n thanh lý h p ng trình lãnh o phòng ki m soát và trình giám c ho c ngư i ư c u quy n ký. − Khi thanh lý h p ng tín d ng, h p ng b o m thì CBTD cũng ph i ti n hành gi i ch p tài s n cho khách hàng. Bư c 11: Luân chuy n, ki m soát, lưu tr h sơ S d ng phi u giao nh n h sơ trong quá trình giao nh n và chuy n h sơ c a NHCT VN. Th i h n th c hi n lưu tr h sơ tín d ng/ h sơ b o m ti n vay ư c th c hi n theo quy nh c a NHNN và hư ng d n c a t ng giám c NHCT VN v lưu tr h sơ ch ng t . 1.2.Ki m soát ho t ng cho vay 1.2.1.Các khái ni m Ki m soát là quá trình giám sát o lư ng ch n ch nh s vi c hi n tư ng nh m m b o th c hi n k ho ch v i hi u qu cao trong i u ki n môi trư ng luôn luôn bi n i. Ki m soát là ch c năng cu i cùng c a quy trình qu n lý (m t quy trình qu n lý g m 4 ch c năng: l p k ho ch, t ch c, lãnh o và ki m soát). Ki m soát là không th thi u ư c trong quy trình qu n lý, n u vi c l p k ho ch, t ch c, lãnh o làm t t mà ch c năng ki m soát không ư c th c hi n ho c th c hi n không t t thì k t qu có th s không úng như k ho ch ra, ho c do nh ng bi n ng c a môi trư ng ho c do ch nh c a nh ng ngư i th c hi n. GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  15. Chuyên th c tâp t t nghi p 15 Khoa Khoa h c qu n lý Ho t ng c a ngân hàng luôn di n ra trong môi trư ng bi n ng, c bi t ho t ng cho vay, ngoài ra còn ph thu c nhi u vào nhân t con ngư i (c CBTD và khách hàng vay v n) do ó vi c ki m soát l i r t c n thi t. Ki m soát ho t ng cho vay có th ư c nh nghĩa như sau: Ki m soát ho t ng cho vay là quá trình ki m tra, giám sát, o lư ng, ch n ch nh ho t ng cho vay và khách hàng vay v n nh m gi m thi u r i ro, t i a hoá l i nhu n d ki n c a ho t ng cho vay. 1.2.2. S c n thi t và M c ích c a ki m soát ho t ng cho vay NHTM là nh ng nh ch trung gian tài chính v i ho t ng ch y u là nh n ti n g i ti t ki m và hoàn tr , u tư cho vay; cung c p các d ch v ngân hàng; kinh doanh ch ng khoán... Ho t ng NHTM v i nh ng c trưng cơ b n như th nên ch u tác ng c a nhi u y u t như: Môi trư ng kinh t , chính tr , xã h i, các cơ ch chính sách qu n lý i u hành vĩ mô và vi mô. Mà các y u t này có th thay i phù h p v i di n bi n th c t c a n n kinh t . c bi t trong xu hư ng h i nh p kinh t qu c t và toàn c u hoá như hi n nay, ngày càng làm gia tăng các nguy cơ r i ro cho ho t ng NHTM và khi r i ro x y ra thì h u qu c a nó s r t n ng n . Ho t ng cho vay c bi t quan tr ng i v i m t ngân hàng, tuy nhiên nó cũng là ho t ng ch a ng nhi u r i ro nh t. Ho t ng cho vay ph i tuân theo nguyên t c: “s d ng v n úng m c ích và hoàn tr n g c và lãi v n vay úng th i h n ã tho thu n trong h p ng tín d ng”4. N u không tuân th nguyên t c trên thì kho n cho vay c a ngân hàng g p r i ro. “R i ro trong ho t ng cho vay là kh năng x y ra nh ng t n th t ngoài d ki n cho ngân hàng do khách hàng vay không tr úng h n, không tr ho c tr không 4 TS Nguy n Minh Ki u, Nghi p v ngân hàng hi n i, NXB Th ng k ê, tr 225
  16. Chuyên th c tâp t t nghi p 16 Khoa Khoa h c qu n lý y kho n ti n vay”5. R i ro khi khách hàng sai h n trong nghĩa v tr n theo h p ng bao g m v n g c và/ ho c lãi vay (s sai h n này là do tr h n) là r i ro ng v n còn r i ro khi khách hàng sai h n trong nghĩa v tr n theo h p ng bao g m v n g c và/ho c lãi vay (s sai h n này là do không thanh toán) là r i ro m t v n. R i ro s gây ra nh ng h u qu nghiêm tr ng cho ho t ng kinh doanh c a ngân hàng như nh hư ng t i k ho ch s d ng v n c a ngân hàng, gây khó khăn cho vi c chi tr ngư i g i ti n, kh năng thanh toán, l i nhu n và uy tín c a ngân hàng b gi m sút, th m chí có th d n t i phá s n ngân hàng. Vi c ngân hàng không thu h i ư c v n như h p ng ã kí (r i ro) có th là do ngân hàng ã buông l ng qu n lý, áp d ng m t chính sách tín d ng kém hi u qu hay do nh ng nguyên nhân b t kh kháng như thiên tai, d ch b nh, chi n tranh hay n n kinh t i xu ng không lư ng trư c; cũng có th nh ng r i ro ó xu t phát t nh ng nguyên nhân ch quan t phía ngư i vay như y u kém trong qu n lý, kinh doanh hay ch nh l a o. R i ro nói chung luôn t n t i trong kinh doanh, r i ro và l i nhu n bao gi cũng ch a ng ngh ch lý: l i nhu n cao thì r i ro cao và ngư c l i không có r i ro cao t c là không có l i nhu n ho c l i nhu n r t th p. Ngân hàng bi t r ng ho t ng cho vay là r i ro nhưng t i sao ngân hàng l i cho vay r i ph i lo r i ro. Có hai lý do: Th nh t, r i ro là s không ch c ch n, n u bi t ch c ch n là cho vay s m t v n thì ngân hàng ã không cho vay. Th hai, r i ro v a ti m n thi t h i v a ti m n l i nhu n, ngân hàng cho vay là kỳ v ng tìm ki m l i nhu n, n u bi t cho vay không có l i nhu n ngân hàng ã không cho vay. Vì v y ng v phía ngân hàng thì ki m soát ho t ng cho vay là r t c n thi t. 5 Tài li u nghi p v cho vay khách hàng cá nhân, h gia ình, Ngân hàng công thương Vi t Nam, 2006, tr 41 GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  17. Chuyên th c tâp t t nghi p 17 Khoa Khoa h c qu n lý M c ích c a vi c ki m soát ho t ng cho vay là k p th i phát hi n và ngăn ng a, x lý nh ng r i ro trong quá trình cho vay; b o m vi c tuân th úng pháp lu t và các quy ình hi n hành v vi c cho vay. V i m c tiêu cu i cùng là gi m thi u r i ro c a ho t ng cho vay, t i a hoá l i nhu n d ki n t ho t ng cho vay c a ngân hàng. Vì v y tăng cư ng ki m soát ho t ng cho vay không ph i là h n ch cho vay t i m c t i thi u mà tăng cư ng ki m soát ho t ng cho vay ây là giúp cho vi c cho vay có hi u qu hơn (gi m thi u r i ro, t i a hoá l i nhu n t ho t ng cho vay). 1.2.3.Quy trình ki m soát ho t ng cho vay Trong các giai o n c a quy trình cho vay: trư c gi i ngân, gi i ngân và sau gi i ngân, quy trình ki m soát u g m các bư c sau: − X m c tiêu, n i dung, các ch s ki m soát − X h th ng ki m soát: ch th ki m soát là ai, công c ki m soát là gì… − Ti n hành giám sát o lư ng − ánh giá s th c hi n: xem xét chính sách cho vay c a ngân hàng có ư c th c hi n úng theo quy nh không, vi c s d ng v n vay c a khách hàng có úng m c ích không, th i h n tr n g c và lãi có úng th i h n như H p ng tín d ng không?... − i u ch nh − ưa ra k t lu n 1.2.4.Các ch tiêu ánh giá ch t lư ng công tác ki m soát ho t ng cho vay c a Ngân hàng thương m i 1.2.4.1. N quá h n Theo quy t nh 493/2005/Q -NHNN ngày 22/4/2005 c a th ng c NHNN quy nh v vi c phân lo i n , các kho n n ư c chia thành 5 nhóm:
  18. Chuyên th c tâp t t nghi p 18 Khoa Khoa h c qu n lý − Nhóm 1: (n tiêu chu n) là các kho n n ư c TCTD ánh giá là có kh năng thu h i y c g c và lãi úng h n. − Nhóm 2: (n c n chú ý) là các kho n n có kh năng thu h i y c g c và lãi nhưng có d u hi u khách hàng suy gi m kh năng tr n . − Nhóm 3: (n dư i tiêu chu n) là các kho n n không có kh năng thu h i g c và lãi khi n h n. − Nhóm 4: (n nghi ng ) là các kho n n ư c các TCTD ánh giá là kh năng t n th t cao nh t. − Nhóm 5: (n có kh năng m t v n) g m các kho n n không còn kh năng thu h i. T ng dư n nhóm 3, nhóm 4, nhóm 5 ph n ánh n x u (n quá h n). N u TCTD nói chung, ngân hàng nói riêng có t l s dư nhóm 1 cao, không có s dư các nhóm 2,3,4,5 thì có th k t lu n r ng công tác ki m soát ho t ng cho vay c a ngân hàng có hi u qu c bi t. Trư ng h p này trên th c t h u như không x y ra. N u t l s dư nhóm 2,3 th p và không có s dư nhóm 4,5 thì công tác ki m soát ho t ng cho vay là bình thư ng. N u t l s dư nhóm 3,4,5 cao s cho th y công tác ki m soát ho t ng cho vay không hi u qu . 1.2.4.2. Dư n cho vay Dư n cho vay là t ng s ti n mà ngân hàng cho vay i v i n n kinh t t i m t th i i m nh t nh. Dư n cho vay c a ngân hàng là m t ch tiêu r t quan tr ng, ph n ánh ho t ng cho vay c a ngân hàng, ta cũng th y ư c tình hình ki m soát ho t ng cho vay t ch tiêu này qua hai tiêu chí sau: GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
  19. Chuyên th c tâp t t nghi p 19 Khoa Khoa h c qu n lý − T c tăng trư ng dư n cho vay và t c tăng trư ng c a n n kinh t : N u t l này l n hơn 1 t c là t c tăng trư ng cho vay l n hơn t c tăng trư ng kinh t cho th y chính sách cho vay ư c n i l ng, khó ki m soát, ch t lư ng ho t ng ki m soát không t t. Ngư c l i, n u t l này nh hơn 1, ho t ng cho vay không áp ng nhu c u c a n n kinh t , i u này có th do nguyên nhân t phía ngân hàng không áp ng ư c nhu c u ó, cũng có th do vi c ki m soát ho t ng cho vay quá ch t ch , như v y cũng không ph i vi c ki m soát có hi u qu . T l này t t nh t là b ng 1. Nói như v y không có nghĩa là khi ó ho t ng ki m soát t hi u qu t t − T l dư n cho vay/ t ng v n huy ng: t l này ph n ánh s ti n mà ngân hàng cho vay t i m t th i i m trên s v n huy ng ư c t i th i i m ó tính theo ơn v (%) . N u t l này > 1, ngân hàng áp d ng chính sách cho vay m o hi m, cho vay vư t quá kh năng huy ng. N u < 1, chính sách cho vay b o th ư c áp d ng, chính sách này có th b qua nhi u khách hàng, N u t l này b ng 1, vi c ki m soát ho t ng cho vay tương i t t. 1.2.4.3. Thu h i n x u Tình hình thu h i n x u ph n ánh công tác kh c ph c t n th t t quy t nh cho vay c a cán b ngân hàng. N u t l thu h i n x u càng cao thì càng ch ng t tinh th n trách nhi m c a cán b ngân hàng cũng như lãnh o ngân hàng trong vi c rút kinh nghi m trong vi c cho vay và tính nghiêm túc trong công tác ki m soát ho t ng cho vay tránh g p ph i nh ng sai sót tương t gây t n th t l n cho ngân hàng
  20. Chuyên th c tâp t t nghi p 20 Khoa Khoa h c qu n lý 1.2.4.4. S trích l p và s d ng qu d phòng r i ro Theo quy t nh 493, các NHTM s ph i trích l p qu d phòng r i ro t l i nhu n sau thu tuỳ thu c vào s dư n nhóm 1,2,3,4,5 (nhóm 1 không ph i trích l p d phòng r i ro, nhóm 2 trích 5%, nhóm 3 là 20%, nhóm 4 là 50%, nhóm 5 trích toàn b ). Ngoài ra m b o an toàn các ngân hàng cũng thư ng có m t kho n trích thêm m b o an toàn cho b n thân ngân hàng. N u theo quy nh t l s trích l p qu d phòng r i ro so v i s v n cho vay th p cho th y công tác ki m soát ho t ng cho vay tương i hi u qu . Vi c s d ng qu d phòng r i ro càng th p có nghĩa là r i ro x y ra càng ít và nó cũng nói lên ph n nào ch t lư ng c a công tác ki m soát ho t ng cho vay. Ngoài các ch ti u trên, ánh giá ch t lư ng công tác ki m soát ho t ng cho vay còn r t nhi u ch tiêu khác như: s l n phát mãi tài s n am b o trên s món vay; t l phát hi n sai sót v ch kí, gi y phép kinh doanh, quy n s d ng t…. 1.3.Các y u t nh hư ng t i công tác ki m soát ho t ng cho vay c a Ngân hàng thương m i 1.3.1.Các y u t thu c môi trư ng vĩ mô 1.3.1.1.Môi trư ng kinh t vĩ mô Khi n n kinh t tăng trư ng n nh thì ho t ng cho vay có r i ro không l n và ngư c l i, khi n n kinh t tăng trư ng ch m, s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p b thu h p, không hi u qu và g p khó khăn, nhi u kho n n vay không ư c thu h i úng h n và cũng gây khó khăn cho vi c ki m soát. Chính sách kinh t c a chính ph v khuy n khích hay h n ch s phát tri n c a m t ngành hay m t lĩnh v c cũng có nh hư ng n ho t ng cho GVHD: PGS,TS oàn Th Thu Hà L p Kinh t & Qu n lý công 46
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2