LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP : ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH HEO - BIOGAS - CÁ Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN, THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Chia sẻ: Võ Văn Tùng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:76

Thêm vào BST

Báo xấu

281
lượt xem 71
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau hơn 10 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, nông nghiệp nông thôn nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn và toàn diện. Từ một nền nông nghiệp tự cấp tự túc, lạc hậu, thiếu lương thực triền miên đến nay về cơ bản đã là một nền nông nghiệp hàng hóa, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, có tỷ suất hàng hóa ngày càng cao, nhiều mặt hàng có số lượng xuất khẩu lớn, chiếm vị thế cao trong khu vực và trên thế giới. Điển hình là Đồng Bằng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP : ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH HEO - BIOGAS - CÁ Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN, THÀNH PHỐ CẦN THƠ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH __________________________ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH HEO - BIOGAS - CÁ Ở HUYỆN PHONG ĐIỀN, THÀNH PHỐ CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: Th.S NGUYỄN THANH NGUYỆT BÙI TRỊNH HỒNG ANH Mã số SV: 4054043 Lớp: KTNN khóa 31 Cần Thơ – 2009
LỜI CẢM TẠ _____________________________________________ Để hoàn thành đề tài này, trước hết là nhờ Quý Thầy Cô đã truyền đạt cho em những kiến thức cần thiết trong suốt 4 nă m qua, cùng với sự giúp đỡ của Phòng Kinh tế, Phòng Thống kê, Trạm Thú y huyện Phong Điền. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Cô NGUYỄN THANH NGUYỆT, người đã nhiệt tình hướng dẫn và theo dõi các bước thực hiện trong suốt quá trình nghiên cứu. Ngoài ra, khi thực hiện đề tài em còn nhận được sự hợp tác giúp đỡ của các cán bộ Phòng Kinh Tế Huyện Phong Điền, Thành Phố Cần Thơ, cám ơn quý vị đã dành thời gian quý báu của mình để cung cấp cho em những thông tin rất hữu ích. Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các Cô, Chú, Anh, Chị ở các phòng, ban huyện Phong Điền cũng như sự tiếp đón chân thành của bà con trên địa bàn nghiên cứu đã tận tình hướng dẫn, tạo điều kiện cũng như giúp đỡ em trong thời gian thực tập. Do kinh nghiệm, thời gian thực hiện và kiến thức có hạn nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong Quý Thầy, Cô thông cảm, góp ý về những hạn chế để em có thêm kinh nghiệm trong những lần nghiên cứu sau và để bài viết được hoàn chỉnh hơn. Xin chân thành cảm ơn! Ngày… tháng….năm… Sinh viên thực hiện i
LỜI CAM ĐOAN _____________________________________________ Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày… tháng….năm… Sinh viên thực hiện ii
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP _____________________________________________ ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... Ngày… tháng….năm… Thủ trưởng đơn vị iii
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN _____________________________________________ ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... Ngày… tháng….năm… Giáo viên hướng dẫn iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN _____________________________________________ ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ............... Ngày… tháng….năm… Giáo viên phản biện v
MỤC LỤC Trang Chương 1: GIỚI THIỆU CHUNG ................................ ................................ ................1 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................ ................................ ...............1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................ ................................ ....................1 1.2.1. Mục tiêu chung ................................ ................................ ................................ ...2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ................................ ................................ ................................ ...2 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ................................ ................................ ......................2 1.3.1. Phạm vi không gian ................................ ................................ ............................2 1.3.2. Phạm vi thời gian ................................ ................................ ................................ 2 1.3.3 Giới hạn đề tài ................................ ................................ ................................ ......3 1.4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ................................ ................................ ................3 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ................................ ........................3 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................ ...............................4 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ................................ ................................ .........................4 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản ................................ ................................ .....................4 2.1.2. Vai trò của mô hình ................................ ................................ ...........................5 2.1.3. Lợi ích của việc nuôi "Heo - Biogas - Cá" ................................ .........................5 2.1.4. Một số chỉ tiêu tài chính dùng để đánh giá hiệu quả mô hình ...........................6 2.1.5. Ma trận SWOT................................ ................................ ................................ ....8 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C ỨU ................................ ................................ ..........9 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu................................ ................................ ..............9 2.2.2. Phương pháp phân tích ................................ ................................ .......................9 Chương 3: GIỚI THIỆU VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU VÀ KHÁI QUÁT VỀ MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS - CÁ" ........................10 3.1. SƠ LƯỢC VỀ HUYỆN PHONG ĐIỀN, TH ÀNH PHỐ CẦN THƠ ................10 3.1.1. Đặc điểm tự nhên ................................ ................................ ..............................10 vi
3.1.2. Đặc điểm Kinh tế - Xã hội ................................ ................................ ................13 3.1.3. Hiện trạng cơ sở vật chất phục vụ sản xuất nông nghiệp của Huyện ..............15 3.2. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH SẢN XUẤT Ở 2 XÃ NHƠN ÁI VÀ MỸ KHÁNH ................................ ................................ .17 Chương 4: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS - CÁ" CỦA CHỦ HỘ ............................21 4.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ MÔ H ÌNH ................................ .......................21 4.2. PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS - CÁ" ................................ ................................ ....22 4.2.1. Phân tích tình hình chi phí và thu nhập của hộ bán 50% heo con, 50% heo thịt ................................ ................................ ..................22 4.2.2. Phân tích các t ỷ số tài chính của hộ bán 50% heo con, 50% heo thịt ................................ ................................ ..................25 4.2.3. Phân tích tình hình chi phí và thu nhập của hộ 100% heo thịt ................................ ................................ ................................ ..............26 4.2.4. Phân tích các t ỷ số tài chính của hộ bán 100% heo thịt ................................ ................................ ................................ .......29 4.3. PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS" ................................ ................................ ..............30 4.3.1. Phân tích tình hình chi phí và thu nhập của hộ bán 50% heo con. 50% heo thịt ................................ ................................ ..................30 4.3.2. Phân tích tình hình chi phí và thu nhập của hộ 100% heo thịt ................................ ................................ ................................ ..............34 4.4. SO SÁNH HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS - CÁ" VÀ MÔ HÌNH "HEO - BIOGAS" Ở 2 XÃ NHƠN ÁI VÀ MỸ KHÁNH................................................................ ..38 4.4.1. Mô hình hộ chăn nuôi bán 50% heo giống, 50% heo thịt ................................ 38 4.4.2. Mô hình hộ chăn nuôi bán 100% heo thịt ................................ .........................41 vii
4.5. MA TRẬN SWOT TRONG SO SÁNH HAI MÔ HÌNH ................................ ................................ ................................ ......44 Chương 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ................................ ................................ ...............50 Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................ ................................ ..53 6.1. KẾT LUẬN ................................ ................................ ................................ ............53 6.2. KIẾN NGHỊ ................................ ................................ ................................ ...........54 6.2.1. Kiến nghị cấp vi mô ................................ ................................ ..........................54 6.2.2. Kiến nghị cấp vĩ mô ................................ ................................ ..........................55 viii
DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Tình hình sử dụng đất nông nghiệp của huyện ................................ ................. 12 Bảng 2: Số lượng heo ở 2 xã Nhơn Ái, Mỹ Khánh từ 2006 - 2008 ................................ 17 Bảng 3: Tình hình chăn nuôi heo ở xã Nhơn Ái và M ỹ Khánh ................................ ...... 19 Bảng 4: Tình hình chi phí hộ chăn nuôi của mô hình "Heo - Biogas - Cá" .................... 22 Bảng 5: Tình hình thu nhập và lợi nhuận của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ................................ ..... 24 Bảng 6: Các tỷ số tài chính của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ........ 25 Bảng 7: Tình hình chi phí của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ .......... 26 Bảng 8: Tình hình thu nhập và lợi nhuận của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ................................ ..... 28 Bảng 9: Các tỷ số tài chính của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ........ 29 Bảng 10: Tình hình chi phí của mô hình "Heo - Biogas" ................................ ................ 30 Bảng 11: Tình hình thu nhập và lợi nhuận của mô hình "Heo - Biogas" ........................ 32 Bảng 12: Các tỷ số tài chính của mô hình "Heo - Biogas" ................................ ............. 33 Bảng 13: Tình hình chi phí của mô hình "Heo - Biogas" ................................ ................ 34 Bảng 14: Tình hình thu nhập và lợi nhuận của mô hình "Heo - Biogas" ........................ 35 Bảng 15: Các tỷ số tài chính của mô hình "Heo - Biogas ................................ ............... 36 Bảng 16: So sánh Chi phí sản xuất, lợi nhuận & doanh thu của 2 mô hình bán heo giống, heo thịt ................................ ............................ 38 Bảng 17: Các tỷ số tài chính trong 1 năm sản xuất của 2 mô hình bán heo giống, heo thịt ................................ ................................ .. 40 Bảng 18: So sánh Chi phí sản xuất, lợi nhuận & doanh thu của 2 mô hình bán heo thịt ................................ ................................ .............. 41 Bảng 19: Các tỷ số tài chính trong 1 năm sản xuất của 2 mô hình bán heo thịt ................................ ................................ ............. 43 ix
Bảng 20: Phân tích ma trận SWOT ................................ ................................ ................. 47 Bảng 21: Kết luận về hiệu quả hộ chăn nuôi bán heo giống, heo thịt của mô hình "Heo - Biogas - Cá"................................ ................................ .... 49 Bảng 22: Kết luận về hiệu quả hộ chăn nuôi bán heo thịt của mô hình "Heo - Biogas - Cá"................................ ................................ .... 49 Bảng 23: Tổng hợp chi tiết từng hộ chăn nuôi của mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ................................ .......... PL Bảng 24: Tổng hợp chi tiết từng hộ chăn nuôi của mô hình "Heo - Biogas" ................................ ................................ .................. PL x
DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1: Số lượng heo ở 2 xã Nhơn Ái, Mỹ Khánh qua 3 năm 2006 - 2008 ................................ ................................ ...................... 18 Hình 2: Cơ cấu chi phí sản xuất của hộ chăn nuôi bán heo con và heo thịt theo mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ..... 24 Hình 3: Cơ cấu chi phí sản xuất của hộ chăn nuôi bán heo thịt theo mô hình "Heo - Biogas - Cá" ................................ ....................... 27 Hình 4: Cơ cấu chi phí sản xuất của hộ chăn nuôi bán heo con và heo thịt theo mô hình "Heo - Biogas" ................................ ............ 31 Hình 5: Cơ cấu chi phí sản xuất của hộ chăn nuôi bán heo thịt theo mô hình "Heo - Biogas" ................................ ............................... 35 Hình 6: So sánh chi phí sản xuất - doanh thu &lợi nhuận của 2 mô hình ................................ ................................ ................................ .. 39 Hình 7: So sánh chi phí sản xuất - doanh thu &lợi nhuận của 2 mô hình ................................ ................................ ................................ .... 42 xi
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT CP: Chi phí DCCN: Dụng cụ chăn nuôi DT: doanh thu GTNT: giao thông nông thôn LN: lợi nhuận NCLĐGĐ: Ngày công lao động gia đình TN: Thu nhập TTB: Trang thiết bị xii
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền Chương 1 GIỚI THIỆU CHUNG 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Sau hơn 10 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi x ướng và lãnh đạo, nông nghiệp nông thôn nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn và toàn diện. Từ một nền nông nghiệp tự cấp tự túc, lạc hậu, thiếu lương thực triền miên đến nay về cơ bản đã là một nền nông nghiệp hàng hóa, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, có tỷ suất hàng hóa ngày càng cao, nhiều mặt hàng có số lượng xuất khẩu lớn, chiếm vị thế cao trong khu vực v à trên thế giới. Điển hình là Đồng Bằng Sông Cửu Long, vốn nổi tiếng là vùng canh tác lúa trọng điểm và là nơi sản xuất lương thực, thực phẩm chính cho cả nước. Có được bước đầu thành công trong nền nông nghiệp như ngày nay trong đó có sự đóng góp không nhỏ của Thành Phố Cần Thơ nói chung và huyện Phong Điền nói riêng. " Phong Điền chợ nổi trên sông Bồng bềnh mặt nước chợ đông sớm chiều". Nhắc đến địa danh Phong Điền - Cần Thơ nhiều người nghĩ ngay đến Chợ nổi và những vườn trái cây bạt ngàn, mơn mởn bốn mùa. Bên cạnh việc phát huy thế mạnh về trồng trọt, huyện Phong Điền chú trọng đến vấn đề chăn nuôi vì ngành này đã góp phần đáng kể vào sự phát triển của huyện nhà. Trong thời gian qua, mặc dù bị ảnh hưởng dịch bệnh, giá cả bấp b ênh nhưng nghề chăn nuôi heo của huyện Phong Điền phát triển ổn định. Tuy nhiên phương thức chăn nuôi heo của b à con nông dân tại đây vẫn còn mang tính nhỏ lẻ, con heo nái sinh sản do được nuôi từ nhiều năm, việc chọn giống chưa được chú trọng…Chuồng trại chăn nuôi của đa số hộ nông dân vẫn còn mang hình thức đơn giản, thiếu hệ thống xử lý chất thải, phân…n ên khu vực chăn nuôi bị ô nhiễm, ảnh hưởng đến cuộc sống nhân dân. Từ đó, phong tr ào chuyển đổi sản xuất, áp dụng kỹ thuật, mô hình canh tác mới của các hộ nông dân diễn ra ngày càng sôi nổi; một trong những mô hình nổi bật là mô hình "Heo - Biogas - Cá" đang được một số hộ nông dân ở huyện Phong Điền - Thành Phố Cần Thơ áp dụng. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 1 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền Với mô hình trên sẽ mang lại cơ hội đa dạng hóa mô hình sản xuất, tăng thu nhập cho người nông dân, tránh gây ô nhiễm, giúp môi trường phát triển bền vững …và đồng thời giúp người nông dân định hướng đúng về mô hình canh tác. Tuy nhiên, việc áp dụng mô hình ""Heo - Biogas - Cá" còn có những khó khăn nhất định, điều đó phụ thuộc không chỉ vào khuôn khổ kỹ thuật mà còn vào thực trạng kinh tế xã hội ở từng địa phương. Vì vậy, em chọn đề tài "Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền, Thành Phố Cần Thơ" làm đề tài luận văn tốt nghiệp. 1.2.MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình "Heo - Biogas - Cá" để từ đó có những góp ý giúp nông dân có định hướng đúng về mô hình canh tác và đưa ra một số biện pháp có thể mở rộng và phát triển mô hình một cách bền vững. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Khái quát tình hình áp dụng mô hình. - Phân tích hiệu quả kinh tế của mô hình. - Phân tích các tỷ số tài chính của mô hình. - Đề xuất một số giải pháp để mô hình có hiệu quả tiếp tục được nhân rộng và phát triển. 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1. Phạm vi không gian Luận văn được thực hiện trên cơ sở lấy số liệu tại hai xã Nhơn Ái và Mỹ Khánh - huyện Phong Điền Thành Phố Cần Thơ sau đó được phân tích, đánh giá và hoàn thành. 1.3.2. Phạm vi thời gian Những số liệu thứ cấp được sử dụng từ năm 2006 - 2008. Những số liệu sơ cấp được điều tra trực tiếp đối với một số chủ hộ áp dụng mô hình tại hai xã Nhơn Ái và M ỹ Khánh. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 2 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền 1.3.3. Giới hạn đề tài Do hạn chế về thời gian nên việc nghiên cứu đề tài chỉ tập trung ở những nội dung sau: - Đưa ra một số lý luận làm cơ sở cho việc thực hiện luận văn. - Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu: số mẫu nghiên cứu giới hạn do chỉ có số ít hộ áp dụng mô hình. - Phân tích hiệu quả tài chính của mô hình. 1.4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Một số chủ hộ (10 hộ) ở 2 xã Nhơn Ái và Mỹ Khánh - huyện Phong Điền Thành Phố Cần Thơ. 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN Trong quyển luận văn này em sử dụng phương pháp thu thập số liệu, phân tích và so sánh theo quyển luận văn"Phân tích các chỉ ti êu tài chính của mô hình lúa đơn và lúa cá ở xã Trường Xuân, huyện Cờ Đỏ, Thành Phố Cần Thơ" của Châu Thị Kim Lan năm 2007. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 3 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền Chương 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản 2.1.1.1. Sản xuất Sản xuất là quá trình sử dụng các yếu tố đầu vào và các nguồn lực cần thiết khác để tạo ra sản phẩm, hàng hóa một cách có hiệu quả nhất. 2.1.1.2. Cơ cấu sản xuất Cơ cấu sản xuất là sự sắp xếp duy nhất và ổn định trong hoạt động năng động của hộ với điều kiện nhất định về mặt vật lý, sinh học, kinh tế ph ù hợp với mục tiêu, sở thích và các nguồn tài nguyên. Những nhân tố này phối hợp tác động đến sản phẩm làm ra và phương án sản xuất. Cơ cấu trong sản xuất nông nghiệp là xác định rõ cơ cấu cây trồng, vật nuôi. 2.1.1.3. Kinh tế nông hộ Kinh tế nông hộ là nông hộ tiến hành sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp… để phục vụ cuộc sống và người ta gọi đó là kinh tế hộ gia đình. Kinh tế hộ gia đình là loại hình sản xuất có hiệu quả về kinh tế - xã hội, tồn tại và phát triển lâu dài có vị trí quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Kinh tế hộ phát triển tạo ra sản lượng hàng hóa đa dạng, có chất lượng, giá trị ngày càng cao góp phần tăng thu nhập cho mỗi gia đình nông dân, cải thiện đời sống mọi mặt ở nông thôn, cung cấp sản phẩm c ho công nghiệp và xuất khẩu đồng thời thực hiện chuyển dịch c ơ cấu kinh tế của một vùng. 2.1.1.4. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một quá trình thay đổi không ngừng về cơ cấu kinh tế. Nói cách khác chuyển dịch cơ cấu kinh tế là một quá trình được thực hiện thông qua sự điều chỉnh tăng giảm tốc độ phát triển của các ng ành trong vùng. Chính phủ và cơ chế thị trường cùng tham gia vào điều chỉnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của một vùng. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 4 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền 2.1.1.5. Hiệu quả kinh tế Hiệu quả kinh tế được hiểu là mối tương quan so sánh giữa lượng kết quả đạt được và lượng chi phí bỏ ra, nó là một phạm trù kinh tế chung nhất, liên quan trực tiếp tới nền kinh tế hàng hóa và với tất cả các phạm trù, các quy luật kinh tế khác. Một phương án có hiệu quả kinh tế cao hoặc một giải pháp kỹ thuật có hiệu quả kinh tế cao là một phương án đạt được tương quan tối ưu giữa kất quả đem lại và chi phí đầu tư. Bản chất của hiệu quả kinh tế xuất phát từ mục đích của sản xuất v à phát triển kinh tế xã hội, là đáp ứng ngày càng cao nhu cầu về vật chất và tinh thần của mọi thành viên trong xã hội. Hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp gắn liền với những đặc điểm của sản xuất nông nghiệp. Trước hết là ruộng đất là tư liệu sản xuất không thể thay thế được, nó vừa là sản phẩm tự nhiên vừa là sản phẩm của lao động. Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là các cơ thể sống, chúng sinh trưởng, phát triển, diệt vong theo các quy luật sinh vật nhất định; và chúng chịu ảnh hưởng rất lớn của điều kiện ngoại cảnh (ruộng đất, thời tiết, khí hậu). Con người chỉ tác động tạo ra những điều kiện thuận lợi để chúng phát triển tốt hơn theo quy luật sinh vật, chứ không thể thay thế theo ý muốn chủ quan được. 2.1.2. Vai trò của mô hình - Tận dụng nguồn tài nguyên lao động, đất, nước, vốn và kỹ thuật. - Tận dụng các phế và phụ phẩm nông nghiệp và chăn nuôi. - Nâng cao hiệu quả kinh tế và đảm bảo tính lâu bền. - Giảm ô nhiễm môi trường, giảm được rủi ro do tránh được dịch bệnh (heo tai xanh) và làm tăng thu nhập. 2.1.3. Lợi ích của việc nuôi "Heo - Biogas - Cá" - Nuôi heo được sạch sẽ, đúng kỹ thuật. - Có thể tận dụng thức ăn dư thừa. - Chất thải của heo giúp tạo khí tránh đ ược ô nhiễm môi trường. - Giúp nông dân bảo vệ sinh thái, môi trường, bảo vệ sức khỏe cộng đồng. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 5 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền 2.1.4. Một số chỉ số tài chính dùng để đánh giá hiệu quả mô hình + Chi phí: Chi phí nói chung là sự hao phí thể hiện bằng tiền trong quá tr ình kinh doanh với mong muốn mang về một sản phẩm, dịch vụ ho àn thành hoặc một kết quả kinh doanh nhất định. Chi phí = CP cố định + CP lao động + CP biến đổi khác Trong đó: CP cố định = CP chuồng trại + CP trang thiết bị + CP dụng cụ chăn nuôi + CP cố định khác CP biến đổi = CP thức ăn + CP thuốc thú y + CP điện, n ước + CP khác Tổng chi phí (TCP) là toàn bộ chi phí (thể hiện bằng tiền) đầu tư vào hoạt động sản xuất để tạo ra sản phẩm. + Doanh thu (DT) là giá trị thành tiền từ sản lượng sản phẩm với đơn giá bán sản phẩm đó. (Doanh thu của nông hộ được tạo ra từ chăn nuôi heo v à cá). DT = Sản lượng x Đơn giá bán + Lợi nhuận (LN) là phần chênh lệch giữa doanh thu và chi phí bỏ ra. LN = Doanh thu - Tổng chi phí * Giả định: Lợi nhuận bỏ qua thuế, không tính lao động gia đ ình vào chi phí. + Doanh thu/Chi phí Doanh thu DT/CP = Chi phí Cho biết 1 đồng chi phí đầu tư, chủ thể đầu tư sẽ tạo ra được bao nhiêu đồng doanh thu. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 6 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh
Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình Heo - Biogas - Cá ở huyện Phong Điền + Lợi nhuận/Chi phí Lợi nhuận LN/CP = Chi phí Nói lên 1 đồng người nông dân bỏ ra thì sẽ thu lại được bao nhiêu đồng lợi nhuận. + Lợi nhuận/Doanh thu Lợi nhuận LN/DT = Doanh thu Thể hiện trong 1 đồng doanh thu có bao nhiêu đồng lợi nhuận. + Lợi nhuận/Ngày công lao động gia đình Lợi nhuận LN/NC = Ngày công lao đ ộng gia đình Là trong một ngày công lao động gia đình bỏ ra, tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận. + Doanh thu/Ngày công lao động gia đình Doanh thu DT/NC = Ngày công lao đ ộng gia đình Cho biết trong 1 ngày công lao động gia đình bỏ ra được doanh thu là bao nhiêu. GVHD: Nguyễn Thanh Nguyệt 7 SVTH: Bùi Trịnh Hồng Anh