Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br />
<br />
Số 1/2014<br />
<br />
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑAØO TAÏO SAU ÑAÏI HOÏC<br />
<br />
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY NHANH LỘ TRÌNH THỰC HIỆN<br />
BẢO HIỂM Y TẾ TOÀN DÂN TẠI TỈNH KHÁNH HÒA<br />
SOME SOLUTIONS TO ACCELERATE IMPLEMENTATION ROUTE<br />
OF POPULATION HEALTH INSURANCE IN KHANH HOA PROVINCE<br />
Đặng Thị Kim Loan1, Phạm Xuân Thủy2, Thái Ninh3<br />
Ngày nhận bài: 23/7/2013; Ngày phản biện thông qua: 21/8/2013; Ngày duyệt đăng: 10/3/2014<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Nghiên cứu này nghiên cứu thực trạng thực hiện Bảo hiểm y tế toàn dân tại tỉnh Khánh Hòa bằng các phương pháp<br />
tổng hợp, phân tích, so sánh…. Nghiên cứu đã đưa ra các nhận định về những mặt đạt được, những mặt hạn chế và đề<br />
xuất giải pháp nhằm đẩy nhanh lộ trình thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân tại tỉnh Khánh Hòa: (i) Cải tiến và thay đổi mạnh<br />
mẽ tư duy quản lý điều hành của cơ quan Bảo hiểm xã hội; (ii) Nâng cao chất lượng và đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh<br />
BHYT; (iii) Tăng cường công tác tuyên truyền vận động tham gia BHYT và kiểm tra.<br />
Từ khóa: bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, tỉnh Khánh Hòa<br />
<br />
ABSTRACT<br />
This study research of the status of population health insurance in Khanh Hoa province in the synthesis, analysis,<br />
comparison,...The study has made comments about the gain result, the restrictions and proposed solutions to accelerate<br />
impementation route of population health insurance in Khanh Hoa province: (i) Improvement and powerful method<br />
to change management mindset of social insurance agencies; (ii) Improve quality and meet the needs of health care<br />
insurance; (iii) Enhance the propagation insured motor and testing.<br />
Keywords: health insurance, society inurance, Khanh Hoa province<br />
<br />
I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Sau gần 20 năm thực hiện chính sách, pháp luật<br />
về Bảo hiểm y tế (BHYT) và 03 năm Luật BHYT có<br />
hiệu lực, BHYT đã bao phủ 63,7% dân số cả nước [1]<br />
và tại tỉnh Khánh Hòa là 58% dân số, trong đó người<br />
nghèo và các đối tượng chính sách xã hội đã được<br />
Nhà nước hỗ trợ hoàn toàn mức đóng BHYT [2].<br />
Mặc dù tỉnh Khánh Hòa đã ban hành nhiều<br />
văn bản hướng dẫn, các định hướng chính sách tài<br />
chính y tế được xác định nhất quán và rõ ràng, công<br />
tác tuyên truyền đã được đẩy mạnh và tăng cường,<br />
song năm 2010 tỷ lệ tăng tham gia BHYT chỉ thêm<br />
1,17% so với năm 2009; năm 2011 tỷ lệ tham gia<br />
BHYT chỉ thêm 1,04% so với năm 2010, vẫn còn<br />
nhiều khó khăn thách thức liên quan đến việc tham<br />
gia BHYT của các đối tượng theo quy định, cũng<br />
như người tự nguyện tham gia BHYT [2]. Để đạt<br />
<br />
1<br />
2<br />
<br />
được mục tiêu BHYT toàn dân vào năm 2014 thì còn<br />
rất nhiều thách thức, đó là việc bao phủ BHYT cho<br />
khu vực lao động tự do, người lao động trong các<br />
hộ gia đình, nông nghiệp, ngư nghiệp, lâm nghiệp…<br />
còn rất thấp. Cùng với đó, khả năng tài chính của<br />
quỹ BHYT đối với nhu cầu chi phí y tế cũng là vấn<br />
đề lớn. Do vậy, việc nghiên cứu: “Một số giải pháp<br />
nhằm đẩy nhanh lộ trình thực hiện Bảo hiểm y tế<br />
toàn dân tại tỉnh Khánh Hòa” là cần thiết để đảm bảo<br />
các quy định của Luật Bảo hiểm y tế, góp phần giữ<br />
vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn và<br />
ổn định an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.<br />
Hiện nay có một số công trình nghiên cứu về Bảo<br />
hiểm y tế tại Việt Nam. Điển hình trong số đó là nghiên<br />
cứu của các tác giả ở Viện chiến lược chính sách y tế<br />
(2006) [5]. Nhìn chung nghiên cứu chỉ tiến hành phân<br />
tích, đánh giá kết quả thực hiện chính sách BHYT,<br />
<br />
Đặng Thị Kim Loan: Cao học Quản trị kinh doanh 2009 – Trường Đại học Nha Trang<br />
TS. Phạm Xuân Thủy, 3 ThS. Thái Ninh: Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang<br />
<br />
148 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br />
<br />
Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br />
<br />
Số 1/2014<br />
<br />
những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện<br />
chính sách BHYT, khả năng đáp ứng của chính sách<br />
BHYT đối với định hướng phát triển một nền y tế công<br />
bằng, hiệu quả và phát triển, những bất cập về mặt<br />
chính sách BHYT cần sửa đổi, bổ sung….<br />
Nghiên cứu của Phạm Đình Thành (2004) [3]<br />
đưa ra các giải pháp để từng bước mở rộng phạm<br />
vi tham gia bảo hiểm y tế theo điều kiện và khả năng<br />
của từng nhóm đối tượng tiến tới bao phủ tới mọi<br />
tầng lớp dân cư, và đề xuất các điều kiện cần thiết<br />
và đồng bộ về vật chất kỹ thuật, về luật pháp. Tuy<br />
nhiên vai trò chủ động của BHXH còn lu mờ, tác giả<br />
cũng đã chưa đưa ra một giải pháp cụ thể cho đối<br />
tượng là nông dân chiếm 70% dân số Việt Nam.<br />
Nghiên cứu của Nguyễn Thị Tứ (2008) [4] làm<br />
rõ sự cần thiết, bản chất, vai trò của BHYT, tìm<br />
hiểu kinh nghiệm của các nước trên thế giới từ đó<br />
xây dựng tốt hơn chính sách BHYT tại Việt Nam,<br />
đánh giá thực trạng thực hiện BHYT tại Việt Nam<br />
thời gian qua và cuối cùng là rút ra những giải pháp<br />
nhằm hoàn thiện chính sách BHYT. Nghiên cứu này<br />
chỉ dừng lại ở mức độ: kiến nghị, đề xuất xây dựng<br />
chính sách bảo hiểm y tế tại Việt Nam. Nó chỉ giới<br />
hạn hoàn thiện chính sách nên thiếu tính chất thực<br />
tế và khó có thể tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân. Hiện<br />
chưa có tác giả nào nghiên cứu thực trạng và các<br />
giải pháp đẩy nhanh lộ trình thực hiện Bảo hiểm y tế<br />
toàn dân tại tỉnh Khánh Hòa.<br />
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br />
<br />
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br />
1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br />
Đối tượng của nghiên cứu: Công tác thực hiện<br />
bảo hiểm y tế toàn dân tại tỉnh Khánh Hòa.<br />
Phạm vi: Công tác bảo hiểm y tế toàn dân tại<br />
tỉnh Khánh Hòa từ năm 2009 - 2011 tại Bảo hiểm xã<br />
hội tỉnh Khánh Hòa.<br />
2. Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu<br />
Nghiên cứu này sử dụng đồng thời số liệu thứ<br />
cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập thông qua báo<br />
cáo của Bảo hiểm xã hội tỉnh Khánh Hòa, các thông<br />
tin qua mạng Internet...<br />
Phương pháp nghiên cứu: Sử dụng phương<br />
pháp so sánh, phân tích, tổng hợp… dựa trên các<br />
số liệu thu thập được lấy từ các báo cáo thường niên<br />
của Bảo hiểm xã hội tỉnh Khánh Hòa để phân tích<br />
thực trạng công tác thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân<br />
tỉnh Khánh Hòa. Bên cạnh đó, phương pháp phỏng<br />
vấn chuyên gia được thực hiện nhằm đánh giá những<br />
mặt đạt được, chỉ nguyên nhân của kết quả này, cũng<br />
như phần tồn tại trong thực hiện bảo hiểm y tế toàn<br />
dân tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Khánh Hòa. Các chuyên<br />
gia được mời phỏng vấn bao gồm chuyên gia nội bộ:<br />
Ban Giám đốc, Trưởng, Phó phòng thuộc Bảo hiểm<br />
xã hội tỉnh Khánh Hòa, chuyên gia ngoài: nguyên<br />
lãnh đạo Bảo hiểm xã hội Khánh Hòa…<br />
<br />
1. Thực trạng thực hiện Bảo hiểm y tế tại tỉnh Khánh Hòa<br />
1.1. Thực trạng<br />
- Tình hình thu, chi BHYT<br />
Bảng 1. Số thu, chi và cân đối quỹ BHYT tại tỉnh Khánh Hòa<br />
Số quỹ BHYT sử dụng KCB (90% số thu)<br />
<br />
Số chi BHYT<br />
<br />
(Đơn vị tính: triệu đồng)<br />
<br />
Năm<br />
<br />
Số thu BHYT<br />
<br />
Số kết dư<br />
<br />
2009<br />
<br />
169.124<br />
<br />
152.211<br />
<br />
190.047<br />
<br />
- 37.836<br />
<br />
2010<br />
<br />
299.405<br />
<br />
269.464<br />
<br />
218.020<br />
<br />
+ 51.444<br />
<br />
2011<br />
<br />
356.562<br />
<br />
320.906<br />
<br />
256.412<br />
<br />
+ 64.494<br />
<br />
(Nguồn: [2])<br />
<br />
Từ năm 2009 trở về trước, nhà nước thực hiện<br />
chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh BHYT theo<br />
danh mục của Bộ Y tế quy định, nên quỹ BHYT luôn<br />
bị vỡ quỹ và mất cân đối trong nhiều năm liền, năm<br />
2009 quỹ BHYT tại tỉnh Khánh Hòa bị âm 37.836<br />
triệu đồng, có nghĩa là BHXH Việt Nam phải điều<br />
tiết và bù.<br />
Năm 2010 thực hiện quy định của Luật BHYT<br />
người tham gia BHYT cùng chi trả chi phí khám chữa<br />
bệnh BHYT theo các mức khác nhau, từng nhóm<br />
đối tượng có các mức cùng chi trả khác nhau như:<br />
<br />
hưu trí 5%; người nghèo 5%; cận nghèo 20%,<br />
người lao động 20%; học sinh - sinh viên 20%;<br />
người có công, tham gia kháng chiến, trẻ em dưới 6<br />
tuổi không cùng chi trả… Việc quy định cùng chi trả<br />
đã hạn chế lạm dụng quỹ BHYT nên quỹ BHYT có<br />
kết dư là 51.444 triệu đồng.<br />
Đến năm 2011, do áp dụng quy định thanh<br />
toán chi phí khám chữa bệnh BHYT cho các cơ<br />
sở khám chữa bệnh theo khoán định suất nên các<br />
bệnh viện cũng như đội ngũ y, bác sỹ đã hạn chế<br />
rất nhiều các khâu kỹ thuật không cần thiết hoặc<br />
<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 149<br />
<br />
Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br />
<br />
Số 1/2014<br />
<br />
tình trạng cấp thuốc, chỉ định chẩn đoán tràn lan…<br />
nên quỹ BHYT có kết dư là 64.494 triệu đồng, cơ<br />
sở y tế thì chủ động trong việc sử dụng nguồn quỹ,<br />
bệnh nhân thì đảm bảo được quyền lợi khám chữa<br />
bệnh. Mặt khác, theo quy định của Luật BHYT<br />
<br />
số kết dư quỹ BHYT trên một địa bàn cấp tỉnh sẽ<br />
được trích lại để đầu tư cơ sở vật chất cho ngành<br />
y tế trong tỉnh để phục vụ lại cho các đối tượng<br />
tham gia.<br />
- Tình hình thu và phát hành thẻ BHYT<br />
<br />
Bảng 2. Tình hình thu và phát thẻ bảo hiểm y tế tại tỉnh Khánh Hòa năm 2009 - 2011<br />
Năm 2009<br />
Đối tượng<br />
<br />
1. Người LĐ và NSDLĐ đóng<br />
<br />
Năm 2010<br />
<br />
Năm 2011<br />
<br />
Số thẻ BHYT<br />
Số thẻ BHYT<br />
Số thẻ BHYT<br />
Tỷ lệ %<br />
Tỷ lệ %<br />
Tỷ lệ %<br />
/Tổng số đối tượng<br />
/Tổng số đối tượng<br />
/Tổng số đối tượng<br />
<br />
94.175/103.467<br />
<br />
91<br />
<br />
113.869/124.667<br />
<br />
91<br />
<br />
119.040/133.812<br />
<br />
89<br />
<br />
15.585/15.585<br />
<br />
100<br />
<br />
15.907/15.907<br />
<br />
100<br />
<br />
16.853/16.853<br />
<br />
100<br />
<br />
- Người có công, CCB<br />
<br />
7.019/7.019<br />
<br />
100<br />
<br />
6.992/6.992<br />
<br />
100<br />
<br />
6.566/6.566<br />
<br />
100<br />
<br />
- Đại biểu quốc hội, HĐND<br />
<br />
1.511/1.511<br />
<br />
100<br />
<br />
1.449/1.449<br />
<br />
100<br />
<br />
1.615/1.615<br />
<br />
100<br />
<br />
2. Hưu trí, trợ cấp BHXH<br />
3. NSNN hỗ trợ 100%<br />
<br />
- Bảo trợ xã hội, người cao tuổi<br />
<br />
5.667/6.514<br />
<br />
87<br />
<br />
6.629/6.976<br />
<br />
95<br />
<br />
16.248/17.196<br />
<br />
94,5<br />
<br />
- Người nghèo, dân tộc thiểu số<br />
<br />
163.077/163.077<br />
<br />
100<br />
<br />
145.259/147.456<br />
<br />
98,5<br />
<br />
104.826/106.299<br />
<br />
96,8<br />
<br />
- Thân nhân quân đội, công an<br />
<br />
28.262/28.262<br />
<br />
100<br />
<br />
6.072/6.072<br />
<br />
100<br />
<br />
4.071/4.071<br />
<br />
100<br />
<br />
- Trẻ em dưới 6 tuổi, khác<br />
<br />
91.372/92.767<br />
<br />
98,5<br />
<br />
106.937/109.016<br />
<br />
98,1<br />
<br />
103.740/107.484<br />
<br />
96,8<br />
<br />
30.339/85.343<br />
<br />
35,6<br />
<br />
40.801/114.877<br />
<br />
35,5<br />
<br />
57.779/124/430<br />
<br />
46,4<br />
<br />
160.531/208.670<br />
<br />
76,9<br />
<br />
176.267/214.824<br />
<br />
82,1<br />
<br />
185.202/209.653<br />
<br />
88,3<br />
<br />
58.728/447.247<br />
<br />
13,1<br />
<br />
72.918/419.045<br />
<br />
17,4<br />
<br />
80.642/446.123<br />
<br />
18<br />
<br />
4. NSNN hỗ trợ một phần<br />
- Cận nghèo<br />
- Học sinh-sinh viên<br />
5. Nhóm tự nguyện tham gia BHYT và tự đóng<br />
(Nguồn: [2])<br />
<br />
Bảng 2 cho thấy việc tổ chức thực hiện thu và<br />
phát hành thẻ BHYT nhìn chung là thuận lợi ở các<br />
nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước đóng<br />
100% kinh phí. Nhóm đối tượng được hỗ trợ một<br />
phần hoặc mua tự nguyện có tỷ lệ tham gia BHYT<br />
thấp nhất. Nhóm đối tượng bắt buộc có tỷ lệ tham<br />
gia BHYT trên 80% qua các năm, nhưng thường<br />
chậm trễ trong việc phát hành thẻ BHYT cho người<br />
lao động, đặc biệt là người lao động ở các doanh<br />
nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT.<br />
1.2. Những kết quả đã đạt được<br />
- Năm 2009 tổng số thu bảo hiểm y tế toàn<br />
tỉnh Khánh Hòa đạt 169.124 triệu đồng; năm 2010<br />
tổng số thu bảo hiểm y tế toàn tỉnh Khánh Hòa đạt<br />
299.405 triệu đồng, tăng hơn 130.281 triệu đồng<br />
so với năm 2010, tương đương tăng 77,03%; năm<br />
2011 tổng số thu bảo hiểm y tế toàn tỉnh Khánh Hòa<br />
đạt 356.562 triệu đồng, tăng 57.157 triệu đồng so<br />
với năm 2010, tương đương tăng 19,09%.<br />
- Nhóm đối tượng bắt buộc có tỷ lệ tham gia<br />
BHYT trên 80% qua các năm; học sinh sinh viên đạt<br />
trên 88%.<br />
1.3. Những mặt hạn chế<br />
- Ngành BHXH chưa đáp ứng kịp thời với yêu<br />
cầu nhiệm vụ<br />
Ngành BHXH đảm nhận khối lượng công việc<br />
lớn do đối tượng tăng nhanh. Việc phân cấp công tác<br />
<br />
150 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br />
<br />
giám định y tế về huyện chưa được kịp thời, mới<br />
phân cấp hoàn toàn cho tất cả các huyện từ năm<br />
2009. Đội ngũ giám định viên y tế còn thiếu và yếu,<br />
chưa có cơ chế kiểm soát chi KCB BHYT ở tuyến<br />
xã, chưa kiểm soát được giá thuốc, giá vật tư tiêu<br />
hao theo quy định, nên chưa đáp ứng được nhiệm<br />
vụ kiểm soát chi phí KCB BHYT. Biên chế, cơ cấu tổ<br />
chức cán bộ thu hiện nay còn thiếu, chưa phù hợp<br />
với yêu cầu nhiệm vụ.<br />
- Hệ thống y tế và nhân lực chưa đáp ứng yêu<br />
cầu khám chữa bệnh<br />
Hệ thống cơ sở khám chữa bệnh chưa đáp ứng<br />
yêu cầu khám chữa bệnh, chất lượng của dịch vụ<br />
KCB thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của người bệnh<br />
vì vậy tính hấp dẫn của việc tham gia BHYT thấp,<br />
người dân không muốn tham gia BHYT. Với việc mở<br />
rộng điều kiện tham gia BHYT tự nguyện, nên đa số<br />
là đối tượng có nguy cơ hoặc đang mắc bệnh mới<br />
tham gia BHYT, nhân dân chưa có ý thức tham gia<br />
vì ý nghĩa chia sẽ rủi ro trong cộng đồng. Cơ sở<br />
KCB quá tải ở tất cả các tuyến nên hạn chế đến<br />
chất lượng khám chữa bệnh, làm giảm tính thu hút<br />
của chính sách.<br />
- Công tác tuyên truyền về BHYT và công tác<br />
cải cách hành chính hạn chế<br />
Công tác thông tin, tuyên truyền chưa đáp ứng<br />
được yêu cầu nhiệm vụ, đặc biệt là ở tầm vĩ mô.<br />
<br />
Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br />
Cải cách thủ tục hành chính chưa thật sự hiệu quả,<br />
chưa giảm phiền hà cho người bệnh, việc áp dụng<br />
phần mềm thống kê, tổng hợp chi phí KCB BHYT<br />
còn vướng mắc chưa triển khai được, không tập<br />
trung được nhân lực cho việc giám sát thanh toán<br />
chi phí KCB.<br />
- Khó thu hút đối tượng tham gia<br />
Mức hỗ trợ đóng BHYT đối với các đối tượng<br />
cận nghèo, học sinh, người thuộc hộ nông lâm ngư<br />
nghiệp là thấp so với điều kiện hoàn cảnh sống của<br />
họ nên cần tăng thêm tỷ lệ hỗ trợ. Tuy nhiên với<br />
mức hỗ trợ hiện hành thì các địa phương đã gặp<br />
khó khăn trong việc cân đối ngân sách.<br />
1.4. Nguyên nhân<br />
- Nguyên nhân chủ quan<br />
+ Bộ máy điều hành thực hiện chế độ BHYT<br />
Bộ máy hoạt động, cơ cấu tổ chức hiện nay<br />
của cơ quan BHXH đã rất lớn, nhân sự không phải<br />
ít nhưng để triển khai hiệu quả sâu sát đến nhân<br />
dân thì chưa đủ. Cơ quan BHXH các cấp lại cùng<br />
lúc triển khai nhiều công tác nhiệm vụ từ chế độ<br />
BHXH đến BHYT, trong khi đó với nhiều nhóm đối<br />
tượng, lộ trình, cách thức tổ chức triển khai thực<br />
hiện khác nhau, tự nguyện có, bắt buộc có, cũng<br />
ảnh hưởng rất nhiều đến hiệu quả hoạt động của<br />
cơ quan BHXH, đồng nghĩa với ảnh hưởng đến số<br />
lượng tham gia BHYT của nhân dân.<br />
Cơ chế tuyển dụng, sử dụng nhân tài, cơ chế<br />
lương thưởng, khuyến khích động viên đối với đội<br />
ngũ thực hiện nhiệm vụ, công tác quản trị điều hành<br />
chưa đáp ứng được với yêu cầu, chưa thật sự được<br />
quan tâm, thay đổi, còn quá nặng về cơ chế bao<br />
cấp, kém linh động và hiệu quả. Chưa xây dựng<br />
được các chiến lược, kế hoạch nhân sự, quản trị<br />
điều hành, còn phụ thuộc và áp dụng một cách<br />
cứng nhắc các quy định có sẵn của nhà nước. Các<br />
nguyên tắc làm việc chưa được đội ngũ nhân viên<br />
thực hiện một cách nghiêm túc, tuân thủ, còn có tư<br />
tưởng ỷ lại, thụ động, ăn lương nhà nước, tính tổ<br />
chức kỷ luật chưa được đề cao và được thực hiện<br />
một cách nghiêm minh.<br />
+ Công tác BHYT và tuyên truyền chưa đáp<br />
ứng yêu cầu<br />
Hiện nay mới chỉ dừng lại ở mức sao gửi văn<br />
bản, ban hành văn bản, tổ chức sơ kết, tổng kết như<br />
là một hình thức. Trong thực tế việc triển khai BHYT<br />
gần như là nhiệm vụ chính, trọng tâm và duy nhất<br />
của ngành BHXH, từ tuyên truyền, phổ biến, triển<br />
khai thực hiện, tự thân vận động, tháo gỡ vướng<br />
mắc, nếu có của các cơ quan chức năng có thẩm<br />
quyền thì hoặc chưa kịp thời hoặc còn chung chung<br />
chưa sâu sát và cụ thể. Việc phân bổ kinh phí cho<br />
công tác tuyên truyền hiện nay chưa được quy định<br />
rõ ràng và chưa đủ. UBND tỉnh thực hiện chức năng<br />
<br />
Số 1/2014<br />
quản lý nhà nước về BHYT tại địa phương nhưng<br />
việc bố trí kinh phí cho công tác tuyên truyền chính<br />
sách BHYT tại địa phương còn gặp nhiều khó khăn.<br />
- Nguyên nhân khách quan<br />
+ Chính sách đối với người cận nghèo chưa<br />
thúc đẩy việc tham gia bảo hiểm y tế: Điều kiện kinh<br />
tế của nhóm đối tượng cận nghèo thực sự không<br />
khác biệt nhiều so với nhóm đối tượng nghèo nhưng<br />
các chính sách ưu đãi cho nhóm đối tượng cận<br />
nghèo lại hạn chế hơn nhiều so với đối tượng<br />
nghèo. Mặc dù đã được hỗ trợ đến 85% nhưng số<br />
tham gia vẫn còn thấp, điều này có thể còn liên quan<br />
đến nhận thức về lợi ích của việc tham gia BHYT<br />
chưa đầy đủ, cùng với cách tổ chức khám chữa<br />
bệnh BHYT chưa thuận lợi cho người tham gia. Một<br />
yếu tố cần phải xem xét đến đó là mức cùng chi trả<br />
cao tới 20% như quy định hiện nay và không có trần<br />
giới hạn mức cùng chi trả trong một năm cũng được<br />
xem là một rào cản hạn chế sự tiếp cận của người<br />
cận nghèo đối với các dịch vụ y tế, đặc biệt là các<br />
dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn.<br />
+ Nhận thức của người tham gia bảo hiểm<br />
Đối với người lao động trong các doanh nghiệp:<br />
Các doanh nghiệp không đóng, trốn đóng hoặc<br />
đóng không đầy đủ BHYT cho người lao động do<br />
nhận thức của chủ sử dụng lao động về chính sách<br />
BHYT chưa đầy đủ, trách nhiệm thực thi pháp luật<br />
chưa nghiêm. Người lao động còn thiếu hiểu biết về<br />
quyền lợi BHYT hoặc bị hạn chế trong việc đòi hỏi<br />
quyền lợi này khi ký hợp đồng lao động. Trong khi<br />
đó, công tác thanh tra, kiểm tra và áp dụng các chế<br />
tài xử lý vi phạm còn hạn chế, chưa đủ mạnh.<br />
Đối với học sinh, sinh viên: Chưa có sự phối<br />
hợp chặt chẽ giữa ngành giáo dục - đào tạo với cơ<br />
quan BHXH nên công tác chỉ đạo, hướng dẫn triển<br />
khai Luật BHYT trong các nhà trường chưa kịp thời<br />
và chưa hiệu quả; Học sinh, sinh viên cũng đang<br />
tham gia nhiều loại hình bảo hiểm thương mại khác<br />
nên ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT.<br />
Đối với trẻ em dưới 6 tuổi: Công tác lập danh<br />
sách, bàn giao danh sách trẻ em dưới 6 tuổi giữa<br />
UBND cấp xã, phường, cơ quan Lao động TBXH<br />
và cơ quan BHXH còn chậm. Chưa thống nhất quy<br />
trình cấp thẻ BHYT tại địa phương, nhiều trường<br />
hợp thẻ BHYT đã được cơ quan BHXH phát hành,<br />
chuyển cho địa phương nhưng lại không đến được<br />
tay các đối tượng do thiếu quy trình đầy đủ trong<br />
cấp phát thẻ BHYT.<br />
Đối với người tự nguyện tham gia BHYT: Số<br />
người tự nguyện tham gia BHYT còn thấp, đa số<br />
người tham gia là người mắc bệnh mãn tính, bệnh<br />
có chi phí điều trị cao. Vấn đề này có liên quan đến<br />
việc tổ chức, vận động tuyên truyền cho người dân<br />
hiểu rõ chính sách BHYT, tích cực tham gia BHYT.<br />
<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 151<br />
<br />
Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br />
+ Khả năng đáp ứng và tiếp cận dịch vụ y tế<br />
Chưa có sự đầu tư thích đáng cho các cơ sở y<br />
tế tương thích với số lượng người tham gia BHYT,<br />
yếu kém, hạn chế về cả con người, cơ sở vật chất,<br />
phương tiện kỷ thuật. Cơ chế thủ tục hành chính<br />
còn rườm rà, phức tạp, gây khó khăn, phức tạp.<br />
Quy trình chuyển tuyến còn nhiều phiền hà hoặc thẻ<br />
BHYT chỉ có giá trị tại các cơ sở y tế có ký hợp đồng<br />
KCB BHYT đã làm giảm đi phần nào ý nghĩa và giá<br />
trị khi tham gia BHYT.<br />
Tình trạng lạm dụng quỹ BHYT tại cơ sở y tế<br />
vẫn diễn ra khá phức tạp như: chỉ định thực hiện<br />
dịch vụ kỹ thuật, sử dụng máy móc thiết bị được<br />
trang bị từ nguồn xã hội hóa rộng rãi, quá mức cần<br />
thiết với tình trạng bệnh lý, lập hồ sơ bệnh án khống<br />
để thanh toán BHYT; thống kê những chi phí không<br />
thuộc phạm vị thanh toán của BHYT; thống kê số<br />
lượng thuốc, vật tư y tế tiêu hao… nhiều hơn số<br />
lượng thực tế chỉ định trong hồ sơ bệnh án hoặc<br />
không có chỉ định sử dụng trong hồ sơ bệnh án, áp<br />
giá thuốc, dịch vụ kỹ thuật, vật tư y tế tiêu hao… đề<br />
nghị cơ quan BHXH thanh toán cao hơn mức giá đã<br />
được cấp có thẩm quyền phê duyệt, hoặc áp theo<br />
mức giá được phê duyệt sai quy định.<br />
2. Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công<br />
tác BHYT tại tỉnh Khánh Hòa<br />
2.1. Cải tiến và thay đổi mạnh mẽ phương thức và tư<br />
duy quản lý điều hành của cơ quan BHXH<br />
- Xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp và hiệu quả<br />
Có kế hoạch đào tạo ngay từ khi mới được<br />
tuyển dụng, để nắm bắt được một số công việc<br />
chính, tổng thể của cơ quan đơn vị trước khi vào<br />
làm các công việc cụ thể. Tạo cơ hội được đào tạo<br />
với tất cả nhân viên, dĩ nhiên là tập trung đào tạo<br />
các nội dung liên quan đến nghề nghiệp chuyên<br />
môn, bên cạnh việc tổ chức đào tạo các lĩnh vực<br />
theo quy định của nhà nước.<br />
- Xây dựng môi trường làm việc<br />
Môi trường làm việc cởi mở, kích thích sự năng<br />
động, phát huy được hiệu quả hoạt động của nhân<br />
viên, chú trọng công tác giao việc, trao quyền đúng<br />
người, đúng việc. Các vấn đề lương, thưởng, hưởng<br />
các chế độ đặc thù của ngành nên xây dựng một<br />
cơ chế thích hợp, tránh chủ nghĩa bình quân, cào<br />
bằng, không dựa trên mức lương mà dựa vào hiệu<br />
quả công tác, trên cơ sở đánh giá hiệu quả công tác.<br />
Tạo cơ hội thăng tiến và phát triển với tất cả mọi<br />
nhân viên. Cơ chế bổ nhiệm và cất nhắc vào các vị trí<br />
quản lý trên cơ sở đánh giá đúng hiệu quả, năng lực<br />
làm việc, khả năng quản lý, lãnh đạo của nhân viên,<br />
tạo cho nhân viên sự tin tưởng và cảm nhận được<br />
thành quả lao động của mình luôn được ghi nhận<br />
và có giá trị với bản thân họ trong việc thăng tiến<br />
<br />
152 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br />
<br />
Số 1/2014<br />
về sau khi hội đủ các điều kiện, tránh tình trạng cất<br />
nhắc nhân viên vào các vị trí quản lý không đúng<br />
người, đúng việc, vấn đề này sẽ dẫn đến những hậu<br />
quả khó lường và có tác động xấu trực tiếp đến hiệu<br />
quả hoạt động của đơn vị.<br />
- Xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả làm việc<br />
Cần thực hiện lập bảng tiêu chuẩn nghiệp vụ<br />
cho từng loại nghiệp vụ, liệt kê được tất cả những<br />
yêu cầu chủ yếu đối với người lao động, nội dung<br />
thực hiện công việc càng định lượng nhiều thì việc<br />
đánh giá càng chính xác, do công việc thường thay<br />
đổi, bổ sung, nên bản tiêu chuẩn cũng cần được cập<br />
nhật bổ sung về nội dung công việc cho phù hợp.<br />
- Xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân<br />
lực ngành BHXH<br />
Theo đó phải tổ chức được mạng lưới tại cơ sở<br />
ít nhất là đến cấp xã, hoặc có cán bộ chuyên làm<br />
công tác quản lý cấp xã để chỉ đạo, hướng dẫn đội<br />
ngũ đại lý, cộng tác viên tuyến xã làm tốt công tác<br />
tuyên truyền, thực hiện chính sách bảo hiểm y tế.<br />
- Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, đặc biệt là<br />
hệ thống công nghệ thông tin<br />
Công tác thực hiện BHYT đòi hỏi cao việc ứng<br />
dụng công nghệ thông tin trong việc quản lý đối<br />
tượng và quản lý quỹ BHYT. Hiện nay, đã được đầu<br />
tư nâng cấp các thiết bị tin học cũng như các phần<br />
mềm quản lý, tuy nhiên vẫn còn chưa đáp ứng được<br />
với yêu cầu. Trong nguồn kinh phí được cấp cần<br />
phải tập trung đầu tư hơn nữa trang thiết bị làm việc<br />
cho nhân viên, đầu tư, nghiên cứu và nâng cấp các<br />
phần mềm quản lý, đặc biệt là kết nối được dữ liệu<br />
trong hệ thống cơ quan BHXH, giữa cơ quan BHXH<br />
với cơ sở khám chữa bệnh BHYT.<br />
2.2. Nâng cao chất lượng và đáp ứng nhu cầu khám<br />
chữa bệnh BHYT<br />
Tiếp tục thực hiện đầu tư, mở rộng mạng lưới<br />
khám chữa bệnh đáp ứng yêu cầu về chăm sóc sức<br />
khỏe và chất lượng khám chữa bệnh, đặc biệt là y<br />
tế cơ sở thông qua thực hiện Đề án giảm tải bệnh<br />
viện và Quy hoạch phát triển ngành y tế tỉnh Khánh<br />
Hòa đến năm 2020. Tăng cường thực hiện xã hội<br />
hóa công tác y tế, đa dạng các loại hình khám chữa<br />
bệnh để thúc đẩy nâng cao chất lượng khám chữa<br />
bệnh BHYT.<br />
Xây dựng và triển khai chương trình nâng cao<br />
chất lượng khám chữa bệnh BHYT. Việc triển khai<br />
chính sách BHYT phải thực hiện từng bước và đồng<br />
bộ với việc củng cố nâng cao chất lượng khám chữa<br />
bệnh BHYT, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao<br />
đạo đức nghề nghiệp. Có giải pháp thiết thực nâng<br />
cao y đức trong đội ngũ cán bộ ngành y tế. nâng<br />
cao y đức chính là nâng cao chất lượng khám chữa<br />
bệnh, đẩy mạnh tuyên truyền hơn nữa trong đội<br />
ngũ cán bộ ngành y tế về y đức, đặc biệt là cán bộ<br />
<br />