intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Một số yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi cắt trực tràng nối máy để điều trị ung thư trực trực tràng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

19
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Một số yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi cắt trực tràng nối máy để điều trị ung thư trực trực tràng được nghiêu cứu nhằm mô tả một số yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi cắt trực tràng trong điều trị ung thư trực tràng bằng phẫu thuật nội soi nối máy tại học viện Quân Y 103 từ 1/2016 đến 4/2019.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Một số yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi cắt trực tràng nối máy để điều trị ung thư trực trực tràng

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 513 - THÁNG 4 - SỐ 2 - 2022 MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KỸ THUẬT PHẪU THUẬT NỘI SOI CẮT TRỰC TRÀNG NỐI MÁY ĐỂ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ TRỰC TRỰC TRÀNG Cao Minh Tiệp*, Bùi Tuấn Anh*, Phạm Văn Bình** TÓM TẮT peritoneal folds; 3 trocars were more used in females, 5 trocars were more used in males (p = 0.02), the 22 Mục tiêu. Nghiêu cứu nhằm mô tả một số yếu tố movement of splenic flexure didn’t depend on the site ảnh hưởng đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi cắt trực and the size of tumor. tràng trong điều trị ung thư trực tràng bằng phẫu Keyword. Determinant, Laparoscopy of Rectal thuật nội soi nối máy tại học viện Quân Y 103 từ Cancer Surgery, Use of a circular side stapling technique. 1/2016 đến 4/2019. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu gồm 88 bệnh I. ĐẶT VẤN ĐỀ nhân được chẩn đoán ung thư trực tràng. Phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang. Kết quả và kết Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng luận. BMI ≥ 25 làm tăng thời gian phẫu thuật so với thứ 4 ở nam giới và thứ hai ở nữ giới về tỷ lệ BMI < 25 (p = 0.001), khối u > 4cm làm tăng thời mắc mới và nguyên nhân tử vong do các bệnh gian phẫu thuật so với u≤ 4cm với (p = 0.005), khối u ung thư ác tính. Theo các thống kê gần đây, mỗi ở vị trí 1/3 giữa và 1/3 dưới có thời gian phẫu thuật năm nước ta ghi nhận gần 15000 ca mắc mới, tỉ dài hơn so với u ở vị trí 1/3 trên (p = 0.05), mở thông lệ 13,4/100.000 dân và khoảng 7000 ca tử vong. hồi tràng được thực hiện ở khối u vị trí 1/3 giữa và 1/3 dưới nhiều hơn so với 1/3 trên (p 4 cm augmented the operating time compared with that ≤ 4 cm với (p = 0.005), tumors thuật nội soi cắt trực tràng nối máy để điều trị lying at the second third and the end of rectum had bệnh nhân ung thư trực tràng còn ít được nghiên longer operating time than the first third (p = 0.05), cứu tại Việt Nam. Do đó chúng tôi tiến hành đề ileum opening was done in the second and the third tài này nhằm mục tiêu: Mô tả một số yếu tố ảnh 1/3 compared with the first one third (p
  2. vietnam medical journal n02 - APRIL - 2022 cơ sở Tân Triều từ tháng 1/2016 đến tháng 4/2019. 6cm có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chon bệnh nhân bảo tồn cơ thắt gồm: + Các bệnh nhân ung thư trực tràng (UTTT) - Cắt trước cao (High Anterior Resection: được phẫu thuật cắt đoạn đại – trực tràng nội soi HAR): miệng nối ở trên nếp phúc mạc. – nối máy - Cắt trước thấp (Low Anterior resection: + Có kết quả giải phẫu bệnh là ung thư trực tràng; LAR): miệng nối nằm dưới nghách trực tràng- + Các bệnh nhân cho phép nghiên cứu bàng quang, hay trên đường lược 2cm. + Các bệnh nhân có hồ sơ với đầy đủ các thông + U trực tràng 1/3 dưới cách rìa hậu môn tin cần nghiên cứu và được theo dõi sau mổ. 6cm và ≥ 4cm chưa xâm lấn cơ thắt hậu môn, u 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ giai đoạn sớm thể sử dụng phương pháp cắt + Có UTTT kết hợp với các ung thư trên các trước siêu thấp (Super Low Anterior resection: đoạn khác của đại tràng. SLRA): miệng nối cách đường lược 0 đến 2cm. + UTTT đã được phẫu thuật trước đó. 2.2.5.2. Quy trình phẫu thuật nội soi cắt + UTTT tái phát. – nối máy trong ung thư trực tràng. Sử 2.2. Phương pháp nghiên cứu dụng quy trình phẫu thuật nội soi cắt nối máy 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu. Phương pháp trong ung thư trực tràng chuẩn thường qui được mô tả cắt ngang lấy số liệu tiến cứu. áp dụng tại khoa B2 viện 103 Học viện Quân Y 2.2.2. Cỡ mẫu và chọn mẫu. Cỡ mẫu toàn và khoa ngoại bụng bệnh viện K cơ sở Tân Triều bộ; chọn mẫu theo phương pháp tiện ích. 2.2.6. Xử lý và phân tích số liệu. Số liệu 2.2.3. Các số và biến số nghiên cứu theo nghiên cứu được ghi vào phiếu nghiên cứu và nội dung nghiên cứu được xử lý tại Bộ môn Toán tin Học viện Quân Y 2.2.3.1. Các đặc điểm của nhóm nghiên cứu theo chương trình STATA 14 theo thống kê y sinh. - Đặc điểm chung: tuổi, giới - Đặc điểm lâm sàng của bệnh: đặc điểm III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU BMI, phân loại bệnh theo ASA 3.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu - Đặc điểm cận lâm sàng: Phân loại bệnh 3.1.1. Tuổi và giới. Trong 88 bệnh nhân nhân theo hình ảnh đại thể của trực tràng, theo tham gia nghiên cứu tuổi trung bình 58,88 ± kết quả sinh thiết 12,2 tuổi, tuổi cao nhất là 81 tuổi, nhỏ nhất là 23 2.2.3.2. Yếu tố liên quan đến kỹ thuật tuổi; nam chiếm 51,1%, nữ chiếm 48,9%. Tỷ lệ mổ nội soi cắt trực tràng khâu máy Nam/nữ ~ 1:1. - Liên quan giữa một số yếu tố với thời gian 3.1.2. Đặc điểm lâm sàng của bệnh phẫu thuật nhân. Có 10,2% bệnh nhân thiếu cân, 63,3% - Liên quan giữa vị trí u và mở thông hồi tràng bình thường, 9,1% thừa cân, 17% béo phì độ I. - Liên quan giữa giới tính và số trocar đặt Bảng 3.1. Phân loại bệnh nhân theo hiệp trong mổ hội gây mê Hoa Kỳ (ASA) - Liên quan giữa vị trí u và thao tác thăm trực Phân loại ASA Số lượng (n) Tỷ lệ (%) tràng xác định vị trí u trong mổ 1 63 71,6 - Liên quan giữa một số yếu tố với kỹ thuật di 2 19 21,6 động đại tràng góc lách 3 6 6,8 2.2.4. Thu thập số liệu Tổng 88 100 - Đánh giá kết quả sớm bằng khám bệnh Nhận xét: Trong 88 trường hợp nghiên cứu, trước và sau mổ. có 6 trường hợp có phân loại ASA loại 3, chiếm - Ghi chép đầy đủ các thông tin về lâm sàng, 6.8% chủ là mắc nhiều bệnh nội khoa phối hợp. cận lâm sàng quá trình điều trị, theo dõi sau mổ Bảng 3.2. Kết quả sinh thiết theo mẫu bệnh án nghiên cứu. Kết quả sinh thiết Số lượng (n) Tỷ lệ(%) - Lập danh sách bệnh nhân theo hồ sơ bệnh án. Lành tính 2 2,3 - Gửi giấy mời khám lại để đánh giá trực tiếp Loạn sản 4 4,5 hoặc gián tiếp qua thư hoặc có mẫu phiếu kiểm Ác tính 82 93,2 tra kết quả để người nhà điền vào hoặc phỏng Tổng 88 100,0 vấn qua điện thoại. Nhận xét: Sinh thiết u qua nội soi cho cho 2.2.5. Quy trình kỹ thuật kết quả lành tính chiếm 2.3%, loạn sản chiếm 4.5% (tuy nhiên kết quả giải phẫu bệnh sau mổ 2.2.5.1. Chỉ định phẫu thuật nội soi cắt - là ác tính), và ác tính chiếm 93.2%. nối máy trong ung thư trực tràng + U trực tràng ở 2/3 trên, cách rìa hậu môn ≥ 92
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 513 - THÁNG 4 - SỐ 2 - 2022 3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng của bệnh nhân Hình 3.1. Hình ảnh đại thể khối u trực tràng Nhận xét: Hình thái tổn thương chủ yếu là dạng sùi (64.9%), và thể sùi – loét (23.7%). Bảng 3.3. Kết quả giai đoạn của U trên phẫu chẩn đoán hình ảnh (CT và hoặc MRI và thuật hoặc siêu âm nội soi) trung Kết quả chẩn Số lượng Tỷ lệ bình đoán hình ảnh (n) (%) (phút) T0 8 9,1 Nam 45 157.9 Giới 0.175 T1 0 0,0 Nữ 43 145.8 T T2 13 14,8 4 40 165.8 M M0 1 1,1 Độ xâm lấn Tis,T1,T2 23 144.78 0.347 M1 1 1,1 của khối u T3,T4 65 154.54 Nhận xét: Đa số bệnh nhân được phát hiện Nhận xét: ung thư trực tràng ở giai đoạn T3, T4 với tỷ lệ - Thới gian phẫu thuật ở nam dài hơn nữ, tuy lần lượt là 51.1%, 25%. nhiên P>0.05, nên chưa có ý nghĩa thống kê. 3.2. Các yếu tố ảnh hướng đến kỹ thuật - Bèo phì là yếu tố làm tăng thời gian phẫu của phẫu thuật nội soi cắt trực tràng-nối máy thuật với p = 0.001 3.2.1. Các yếu tố làm thuận lợi, khó - Vị trí u 1/3 giữa và dưới có thời gian phẫu khăn trong phẫu thuật thuật dài hơn 1/3 trên với p = 0.045 Dựa vào yếu tố thời gian đánh giá một số yếu - Kích thước u to > 4cm có thời gian phẫu tố tạo thuận lợi, khó khăn cho cuộc mổ. thuật lâu hơn so với u có kích thước ≤ 4cm, với p Bảng 3.4. Liên quan giữa một số yếu tố = 0.005 với thời gian phẫu thuật - Khối u ở giai đoạn T3, T4 có thời gian dài Các yếu tố Số Thời hơn so với giai đoạn Tis, T1, T2. Tuy nhiên điều p đánh giá lượng gian này chưa có ý nghĩa thống kê với p > 0.05. 3.2.2. Các yếu tố làm thay đổi quy trình phẫu thuật Bảng 3.5. Liên quan giữa vị trí u và mở thông hồi tràng Mở thông hồi tràng Tổng Có Không Số lượng 11 11 22 Thấp % 12,5 12,5 25,0 Số lượng 14 16 30 Vị trí u TB % 15,9 18,2 34,1 Số lượng 2 34 36 Cao % 2,3 38,6 40,9 93
  4. vietnam medical journal n02 - APRIL - 2022 Số lượng 27 61 88 Tổng % 30,7 69,3 100,0 χ2 0,000 < 0,05 Nhận xét: U trực tràng thấp và trung bình được thực hiện mở thông hồi tràng bảo vệ miệng nối nhiều hơn so với u trực tràng cao là 12.5% và 15.9% so với 2.3% (với χ2< 005) Bảng 3.6. liên quan giữa vị trí u và thao tác thăm trực tràng xác định vị trí u trong mổ Thăm trực tràng Tổng Có Không Số lượng 18 4 22 Thấp % 20,5 4,5 25,0 Số lượng 1 29 30 Vị trí u TB % 1,1 33,0 34,1 Số lượng 0 36 36 Cao % 0,0 40,9 40,9 Số lượng 19 61 88 Tổng % 21,6 78,4 100,0 χ2 0.000 < 0.05 Nhận xét: Như vậy thăm trực tràng trong mổ được thực hiện nhằmxác định giới hạn, vị trí cắt đối với như chủ yếu ở u trực tràng thấp, những u nằm ở đoạn trực tràng dưới nếp phúc mạc chiếm 20.5% (với χ2 < 0.05) Bảng 3.7. Liên quan giữa giới tính và số trocar đặt trong mổ. Số Trocar Tổng 3 4 5 Số lượng 1 33 11 45 Nam % 1,1 37,5 12,5 51,1 Giới Số lượng 8 30 5 43 Nữ % 9,1 34,1 5,7 48,9 Số lượng 9 63 16 88 Tổng % 10,2 71,6 18,2 100,0 χ2 0.02 < 0.05 Nhận xét: Có sự liên quan giữa giới tính và sự thay đổi số lượng trocar đặt trong mổ với χ2 = 0.02 < 0.05. Bảng 3.8. Liên quan giữa một số yếu tố với kỹ thuật di động đại tràng góc lách Di động ĐT góc lách Tổng χ2 Có Không Số lượng 4 18 22 1/3 trên % 4,5 20,5 25,0 Số lượng 7 23 30 Vị trí u 1/3 giữa % 8,0 21,1 29,1 0.899>0.05 Số lượng 8 28 36 1/3 dưới % 9,1 31,8 40,9 Số lượng 19 69 88 Tổng % 21,6 78,4 100 Số lượng 8 40 48 ≤4cm Kích thước % 9,1% 45,5% 54,6 u Số lượng 11 29 40 >4cm 0.291>0.05 % 12.5 32.9 45.4 Số lượng 19 69 88 Tổng % 21,6 78,4 100 Nhận xét: như vậy với χ2 >0.05 cho thấy chưa có sự liên quan giựa vị trí u, kích thước khối u với việc thực hiện kỹ thuật di động đoạn đại tràng góc lách. IV. BÀN LUẬN tuổi, cao nhất là 81 tuổi. Tập trung chủ yếu ở 4.1. Đặc điểm nhân khẩu học của bệnh nhóm tuổi 40 – 49, 50 – 59 và 60 – 69 tuổi, 70 – nhân. Trong nghiên cứu của chúng tôi độ tuổi 79 tuổi, chiếm lần lượt là: 17%, 22,7%, 30.7%, trung bình là 58,88 ± 12,1, tuổi thấp nhất là 23 21,6%. Kết quả này gần giống với kết quả 94
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 513 - THÁNG 4 - SỐ 2 - 2022 nghiên cứu của: Mai Đình Điểu [4] với 146 BN ở thông kê thời gian mổ trung bình ở 2 giới [8]. độ tuổi trung bình trong nghiên cứu là 59 tuổi, Chỉ số khối cơ thể và kích thước u. Trong tập trung nhiều nhất ở nhóm tuổi 40 – 60 và 60 nghiên cứu của chúng tôi, chỉ số BMI từ 16,02 – 80 tuổi. Tỷ lệ nam, nữ trong nghiên cứu là: đến 28,13. Chúng tôi nhận thấy có sự liên quan 51,1% và 48,9%. giữa chỉ số BMI và thời gian phẫu thuật. Trong 4.2. Đặc điểm lâm sàng đó, những bệnh nhân béo phì (BMI ≥ 25) có thời 4.2.1. Đặc điểm lâm sàng. Trong nghiên gian phẫu thuật trung bình dài hơn so với bệnh cứu có 9 BN chiếm 10,2 % có chỉ số BMI dưới nhân BMI < 25 là 196.3 phút so với 142.9 phút mức bình thường, và có 8 bệnh nhân thừa cân (p = 0.001). Và đường kính lớn nhất của khối u chiếm 9,1%, và béo phì độ I có 15 bệnh nhân ở nhóm > 4m có thời gian phẫu thuật trình bình chiếm 17,0%. Chỉ số BMI trung bình trong dài hơn so với nhóm kích thước khối u ≤ 4cm là nghiên cứu của chùng tôi là: 21,6 ± 2,64. Điều 165.8 phút so với 140.5 phút (với p = 0.005). này phù hợp với thể trạng của người Việt Nam. Kết quả này cũng tương đương với nghiên cứu Kết quả này tương đương với nghiên cứu của của Satoshi Ogiso và cộng sự với sự liên quan Mai Đức Hùng [5] với tỷ lệ béo phì độ I chiến của BMI với thời gian phẫu thuật với p = 0.009 17,4%, Độ II chiếm 9,4%. và kích thước khối u với thời gian phẫu thuật với Chỉ định mổ với những BN có chỉ số ASA ≤ 3, p = 0.003 [9]. những bệnh nhân có nguy cơ gây mê cao sẽ Vị trí khối u với thời gian phẫu thuật. Và không mổ. Trong nghiên cứu, có 6 trường hợp qua kết quả bảng 3.4 cũng cho thấy tỷ lệ phải BN có chỉ số ASA = 3. ASA là một yếu tố dự mở thông hồi tràng bảo vệ miệng nối được thực đoán mạnh mẽ và được chấp nhận tốt về các hiện ở ung thư trực tràng 1/3 giữa và dưới cũng biến chứng y khoa sau phẫu thuật và tỷ lệ tử cao hơn so với ung thư trực tràng 1/3 trên, sự vong sau các thủ thuật phẫu thuật [6]. ASA cao khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p 0.05. Do vậy mà u ở giai đoạn T3, T4 chưa thấy có sự khác biệt về không có sự khác nhau về thời gian phẫu thuật mặt thời gian phẫu thuật với p = 0.347. Kết quả trung bình giữa hai giới. Kết quả này tương đương này cũng giống như nghiên cứu của Satoshi Ogiso với nghiên cứu của Satoshi Ogiso và công sự [9] [9] với p = 0.248. Độ sâu của sự xâm lấn của khối khi nghiên cứu trên 50 ca được thực hiện phẫu u được phát hiện là một yếu tố nguy cơ độc lập thuật nội soi cắt trước trong ung thư trực tràng. liên quan đến tăng thời gian phẫu thuật, có thể Thời gian phẫu thuật trung bình của nam/nữ là: liên quan đến sự cần thiết của việc bóc tách hạch 305/277, với p = 0.26. Một số nghiên cứu khác D3 và kích thước khối u. Đây là một vấn đề cũng cho kết quả tương tự không có ý nghĩa thường gặp trong phẫu thuật vùng chậu. 95
  6. vietnam medical journal n02 - APRIL - 2022 4.3.2. Các yếu tố làm thay đổi quy trình nhưng gặp nhiều thách thức về mặt kỹ thuật phẫu thuật trong phẫu thuật cắt đại trực tràng trong ung Vị trí u và mở thông hồi tràng. Như đã nói thư trực tràng. Về mặt kỹ thuật di động đại tràng ở trên, việc mở thông hồi tràng bảo vệ miệng nối góc lách bao gồm việc giải phòng dây chằng thận còn nhiều tranh cãi. Các nghiên cứu chỉ ra rằng đại tràng, lách đại tràng, dạ dày đại tràng và tụy việc mở thông hồi tràng giúp giảm tình trạng nặng đại tràng. Một số tai biến có thể xảy ra trong quá nề khi có rò miệng nối sảy ra. Thông thường việc trình di động đại tràng góc lách như: tổn thương mở thông hồi tràng được chỉ định ở những trường lách, tổn thương tụy, chảy máu, tổn thương tá hợp bệnh nhân có miệng nối thấp < 5cm hoặc khi tràng… Do vậy, đây là một kỹ thuật khó và đòi hỏi phẫu thuật viên đánh giá miệng nối có nguy cơ xì phẫu thuật viên phải có kinh nghiệm. bục cao. Trong nghiên cứu chúng tôi thu được kết quả vị trí u có liên quan đến việc quyết định làm V. KẾT LUẬN hậu môn nhân tạo (với p < 0.05). Cụ thể là khối u - BMI ≥ 25 làm tăng thời gian phẫu thuật so ở vị trí 1/3 giữa và 1/3 dưới có tỷ lệ làm mở thông với BMI < 25 với p = 0.001 hồi tràng cao hơn so với khối u ở 1/3 trên. Một số - Khối u > 4cm làm tăng thời gian phẫu thuật nghiên cứu của các tác giả kết luận rằng: phẫu so với u ≤ 4cm với p = 0.005 thuật cắt hồi tràng bảo vệ có thể làm giảm tỷ lệ rò - Khối u ở vị trí 1/3 giữa và 1/3 dưới có thời rỉ nối thông đáng kể về mặt lâm sàng ở bệnh gian phẫu thuật dài hơn so với u ở vị trí 1/3 trên nhân phẫu thuật nội soi ung thư trực tràng. Tuy với p = 0.05. nhiên, phẫu thuật cắt hồi tràng không ảnh hưởng - Mở thông hồi tràng được thực hiện ở khối u đến thời gian nằm viện sau phẫu thuật, tái phẫu vị trí 1/3 giữa và 1/3 dưới nhiều hơn so với 1/3 thuật và vết thương [9]. trên với p
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2