Nâng cao năng lực tư duy cho học sinh trong giờ học đọc hiểu truyện kể dân gian ở trường phổ thông bằng cách vận dụng ngôn ngữ học văn bản
lượt xem 2
download
Bài viết đề xuất cách nhận thức vận dụng ngôn ngữ học văn bản vào dạy học đọc hiểu truyện kể dân gian trong nhà trường. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Nâng cao năng lực tư duy cho học sinh trong giờ học đọc hiểu truyện kể dân gian ở trường phổ thông bằng cách vận dụng ngôn ngữ học văn bản
- JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2009, Vol. 54, No. 8, pp. 54-60 N NG CAO NNG LÜC T× DUY CHO HÅC SINH TRONG GIÍ HÅC ÅC HIU TRUYN K D N GIAN Ð TR×ÍNG PHÊ THÆNG BNG CCH VN DÖNG NGÆN NGÚ HÅC VN BN Trành Thà Lan Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi 1. Mð ¦u Vi»c d¤y håc trong nh tr÷íng hi»n nay ang êi mîi theo h÷îng t¼m ki¸m nhúng c¡ch thùc º ng÷íi håc luæn ph£i t÷ duy v bi¸t c¡ch t÷ duy trong qu¡ tr¼nh håc tªp. Möc ½ch cõa vi»c d¤y håc khæng ch¿ døng l¤i ð vi»c cung c§p nhúng tri thùc cö thº cho håc sinh m cán ph£i trang bà cho håc sinh c¡ch thùc ti¸p cªn v thu n¤p tri thùc nâi chung. Theo â, nh tr÷íng ái häi vi»c d¤y håc ph£i trang bà ÷ñc cho håc sinh c¡c thao t¡c t÷ duy v bçi d÷ïng c¡c ph©m ch§t cho n«ng lüc t÷ duy cõa c¡c em. Theo B. Bloom (1913 - 1999), nh gi¡o döc håc ng÷íi M¾, kh£ n«ng nhªn thùc cõa ng÷íi håc câ thº ÷ñc ph¥n th nh s¡u c§p ë, ÷ñc nh¼n nhªn v mi¶u t£ nh÷ h¼nh mët kim tü th¡p, gåi l thang ph¥n bªc Bloom (Bloom's taxonomy - 1956); tø d÷îi ¡y trð l¶n l : Bi¸t (Knowledge), Hiºu (Comprehension), Vªn döng (Application), Ph¥n t½ch (Analysis), Têng hñp (Synthesis) v ¡nh gi¡ (Evaluation). Hai c§p ë Bi¸t v Hiºu ÷ñc coi l t÷ duy bªc th§p, bèn c§p ë cán l¤i l t÷ duy bªc cao [1]. Trong d¤y håc ph¥n mæn åc v«n (åc hiºu v«n b£n) cõa mæn håc Ngú v«n, mët m°t do kh£ n«ng chi¸m l¾nh thüc ti¹n v t½ch hñp cõa mæn håc r§t s¥u rëng, mët m°t do y¶u c¦u cõa x¢ hëi, sü ái häi håc sinh ph£i t÷ duy bªc cao ¢ ÷ñc °t ra. B i vi¸t n y · xu§t c¡ch thùc vªn döng ngæn ngú håc v«n b£n v o d¤y håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian trong nh tr÷íng - mët c¡ch l m câ thº ¡p ùng ÷ñc ái häi nâi tr¶n. 54
- N¥ng cao n«ng lüc t÷ duy cho håc sinh trong gií håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian... 2. Nëi dung nghi¶n cùu 2.1. Sü thº hi»n cõa thang t÷ duy Bloom trong mët gií d¤y håc åc hiºu v«n b£n v kh£ n«ng k½ch th½ch håc sinh t÷ duy ð bªc cao cõa ngæn ngú håc v«n b£n Nh÷ ¢ nâi ð tr¶n, thang t÷ duy Bloom gçm s¡u mùc ë. Bi¸t l kh¥u t÷ duy c¦n thi¸t cho t§t c£ c¡c mùc ë t÷ duy. Håc sinh ¤t ÷ñc mùc ë t÷ duy bi¸t trong åc hiºu v«n b£n truy»n kº d¥n gian tùc l c¡c em câ thº kº l¤i t¶n c¡c nh¥n vªt trong truy»n, °t óng nh¥n vªt v o c¡c tuy¸n nh¥n vªt (n¸u câ), li»t k¶ c¡c chi ti¸t, sü vi»c trong truy»n, èi chi¸u nhúng y¸u tè cö thº ð v«n b£n n y vîi nhúng y¸u tè cö thº ð v«n b£n kh¡c. . . Mùc ë hiºu thº hi»n ð kh£ n«ng di¹n dàch, di¹n gi£i, gi£i th½ch ho°c suy di¹n cõa håc sinh tr÷îc mët v«n b£n. Håc sinh ph£i sp x¸p ÷ñc c¡c y¸u tè cõa v«n b£n theo mët tr¼nh tü nh§t ành, düa tr¶n mët ti¶u ch½ nh§t qu¡n v l½ gi£i ÷ñc sü c¦n thi¸t ph£i sp x¸p nh÷ th¸. Sü thº hi»n rã nh§t cõa mùc ë hiºu ð håc sinh khi åc hiºu mët truy»n kº d¥n gian l c¡c em câ thº kº l¤i truy»n b¬ng ngæn ngú, giång i»u cõa ri¶ng m¼nh. T÷ duy v th¡i ë cõa håc sinh phê thæng hi»n nay s³ khæng ch§p nhªn vi»c nhc l¤i nhúng ki¸n thùc ìn gi£n, d¹ nhªn di»n nh÷ tr¶n. Do â, gi¡o vi¶n c¦n v câ thº huy ëng tr½ tu» cõa c¡c em ¡p ùng nhúng mùc ë t÷ duy cao hìn. Vªn döng l mùc ë t÷ duy ái häi n«ng lüc sû döng thæng tin v chuyºn êi ki¸n thùc tø d¤ng n y sang d¤ng kh¡c, nâi c¡ch kh¡c l sû döng nhúng ki¸n thùc ¢ håc trong ho n c£nh mîi. Vªn döng l ché bt ¦u cõa mùc t÷ duy s¡ng t¤o. Hiºu mët c¡ch ìn gi£n v· mùc ë t÷ duy n y, ta câ thº so s¡nh vîi vi»c tø mët cæng thùc n§u «n tr¶n gi§y tí, chóng ta bt tay v o n§u n÷îng mët mân «n cö thº. Nh÷ ¢ nâi ð tr¶n, kh£ n«ng t÷ duy cõa håc sinh tø c§p THCS trð l¶n ¢ kh¡ ph¡t triºn, tø mët sì ç cèt truy»n, c¡c em câ thº tr¼nh b y th nh mët v«n b£n truy»n kº v ng÷ñc l¤i; c¡c em câ thº sû döng ti¶u ch½ ¡nh gi¡ mët nh¥n vªt ð truy»n n y º ¡nh gi¡ mët nh¥n vªt ð truy»n kh¡c. Muèn vªy, håc sinh ph£i nm vúng c¡c y¸u tè cõa v«n b£n (i·u n y c¡c em ¢ câ ÷ñc ð hai mùc ë t÷ duy ð tr¶n); çng thíi ph£i huy ëng nhúng ki¸n thùc ¢ håc, ¢ câ º so s¡nh èi chi¸u v gi£i quy¸t v§n · ð mët èi t÷ñng mîi. Trong d¤y håc Ngú v«n, mùc t÷ duy vªn döng cõa vi»c åc hiºu v«n b£n cán ÷ñc thº hi»n ð ph¥n mæn L m v«n trong còng mët b i håc. Ph¥n t½ch l kh£ n«ng nhªn bi¸t c¡c chi ti¸t, ph¡t hi»n v ph¥n bi»t c¡c bë phªn c§u th nh cõa thæng tin hay t¼nh huèng, gi£i th½ch mèi quan h» giúa c¡c th nh ph¦n â. K¾ n«ng t÷ duy n y th÷íng thº hi»n ð thao t¡c cö thº l ph¥n nhä èi t÷ñng th nh c¡c hñp ph¦n c§u th nh º hiºu hìn c§u tróc cõa nâ. èi vîi vi»c d¤y håc åc hiºu v«n b£n, do åc hiºu v«n b£n thüc ch§t l qu¡ tr¼nh åc ph¥n t½ch, 55
- Trành Thà Lan t÷ duy ph¥n t½ch c ng trð n¶n c¦n thi¸t. Mùc ë t÷ duy ph¥n t½ch trong d¤y håc åc hiºu v«n b£n khæng ch¿ ái häi håc sinh ph£i ph¥n o¤n, chia ph¦n, x¡c ành þ ch½nh m cán ph£i t¼m ra ÷ñc mèi li¶n h» giúa c¡c o¤n, c¡c ph¦n â, nh¼n nhªn ÷ñc ché ùng v gi¡ trà cõa méi y¸u tè trong ch¿nh thº v«n b£n. Trong d¤y håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian, c¡c ho¤t ëng li¶n quan ¸n mùc ë t÷ duy ph¥n t½ch câ thº l ph¥n tuy¸n nh¥n vªt, v³ sì ç cèt truy»n, chia t¡ch v sp x¸p c¡c mæ t½p kº chuy»n. . . Cao hìn ph¥n t½ch l têng hñp, mùc t÷ duy ái häi ng÷íi håc ph£i câ kh£ n«ng hñp nh§t c¡c th nh ph¦n º t¤o th nh mët têng thº ho°c mët èi t÷ñng, v§n · lîn hìn, kh¡i qu¡t hìn. Ð mùc ë t÷ duy n y, ng÷íi håc ph£i sû döng nhúng g¼ ¢ håc º t¤o ra ho°c s¡ng t¤o mët c¡i g¼ â ho n to n mîi. C¡i mîi n y t§t nhi¶n ph£i ÷ñc x¥y düng tø nhúng c¡i ¢ câ, nhúng y¸u tè th nh ph¦n. Thæng th÷íng, trong d¤y håc håc åc hiºu v«n b£n nâi chung, khi °t y¶u c¦u håc sinh ph£i t÷ duy têng hñp, gi¡o vi¶n th÷íng °t ra nhúng v§n · t÷ðng nh÷ cö thº nh÷ng câ kh£ n«ng kh¡i qu¡t hâa cao. V½ dö: i·u g¼ s³ x£y ra n¸u k¸t thóc c¥u chuy»n, mµ con nh C¡m v¨n ch÷a ch¸t? (T§m C¡m), T¤i sao Th¤ch Sanh ¢ tha cho L½ Thæng ÷ñc trð v· qu¶ rçi m L½ Thæng v¨n bà s²t ¡nh ch¸t? (Th¤ch Sanh). . . º câ thº t÷ duy têng hñp, ng÷íi håc ph£i câ n«ng lüc tr½ tu» v ki¸n thùc vúng v ng trong l¾nh vüc ang t÷ duy. Mùc ë t÷ duy cao nh§t v t§t nhi¶n l khâ nh§t èi vîi ng÷íi håc l t÷ duy ¡nh gi¡. ¡nh gi¡ ái häi kh£ n«ng ph¡n x²t gi¡ trà cõa èi t÷ñng ho°c sû döng thæng tin º bi»n minh, ph¶ b¼nh theo c¡c ti¶u ch½ th½ch hñp. º ¤t ¸n mùc ë t÷ duy n y, ng÷íi håc ph£i câ kh£ n«ng gi£i th½ch t¤i sao v sû döng nhúng lªp luªn º b£o v» quan iºm cõa m¼nh. V½ dö: T¤i sao n¶n v t¤i sao khæng n¶n ct bä chi ti¸t T§m gi¸t C¡m v l m mm gûi cho d¼ gh´? T§m câ ph£i l mët cæ g¡i y¸u uèi khæng?... (T§m C¡m) Rã r ng, º vªn döng, ph¥n t½ch, têng hñp, ¡nh gi¡ mët v§n · cõa v«n b£n, ng÷íi håc khæng nhúng ph£i bi¸t v hiºu mët c¡ch t÷íng tªn v· v«n b£n â m cán ph£i bi¸t °t v«n b£n trong ch¿nh thº nëi t¤i cõa nâ, trong quan h» cõa v«n b£n vîi mæi tr÷íng m nâ tçn t¤i v trong ki¸n thùc v kinh nghi»m têng thº cõa ch½nh ng÷íi håc. Nhúng tri thùc ngæn ngú håc v«n b£n câ kh£ n«ng hé trñ cho ng÷íi håc thüc hi»n nhúng y¶u c¦u â. Do ngæn ngú håc v«n b£n nghi¶n cùu m¤ng l÷îi quan h» giúa c¡c th nh tè thuëc c¡c t¦ng bªc kh¡c nhau trong v«n b£n, çng thíi, xem x²t v«n b£n trong mèi quan h» vîi ho n c£nh giao ti¸p v vîi th¸ giîi b¶n ngo i - nhúng v§n · a d¤ng, an xen, phùc t¤p - n¶n tri thùc ngæn ngú håc v«n b£n mang t½nh trøu t÷ñng cao. Câ ki¸n thùc ngæn ngú håc v«n b£n vúng v ng, vi»c åc hiºu mët v«n b£n cö thº s³ trð n¶n ìn gi£n hìn r§t nhi·u. N¸u ch÷a câ ¦y õ ki¸n thùc ngæn ngú håc v«n b£n c¦n thi¸t, ng÷íi håc khæng nhúng s³ g°p khâ kh«n trong åc hiºu v«n b£n nâi chung m cán v÷îng mc v· t÷ duy tr÷îc mët sè kh¡i 56
- N¥ng cao n«ng lüc t÷ duy cho håc sinh trong gií håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian... ni»m thuëc v· v«n b£n. Nhúng th nh tüu nghi¶n cùu cõa ngæn ngú håc v«n b£n ¢ ½t nhi·u ÷ñc ÷a v o ch÷ìng tr¼nh d¤y håc Ngú v«n phê thæng, tªp trung ð ph¥n mæn Ti¸ng Vi»t v L m v«n, håc sinh phê thæng, ngay tø c§p THCS công ¢ ÷ñc l m quen v t÷ duy vîi mët sè kh¡i ni»m cì b£n nh÷: v«n b£n, o¤n v«n, bè cöc, · t i, chõ ·, li¶n k¸t, ph÷ìng thùc li¶n k¸t... Nh÷ tr¶n ¢ nâi, nhúng kh¡i ni»m nâi ri¶ng v tri thùc nâi chung cõa ngæn ngú håc v«n b£n câ þ ngh¾a væ còng thi¸t thüc èi vîi vi»c d¤y håc åc hiºu v«n b£n truy»n kº d¥n gian; tuy nhi¶n, do mang t½nh trøu t÷ñng cao n¶n nhúng tri thùc n y èi vîi håc sinh, th÷íng ÷ñc coi l thù tri thùc khâ ti¸p cªn v ti¸p nhªn. Muèn vªn döng ngæn ngú håc v«n b£n v o qu¡ tr¼nh åc hiºu v«n b£n, håc sinh buëc ph£i vªn ëng nhªn thùc v huy ëng t÷ duy ð mùc ë cao. ÷a ngæn ngú håc v«n b£n v o vi»c d¤y håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian, håc sinh s³ khæng døng l¤i ð möc ½ch åc hiºu v«n b£n º bi¸t, º hiºu m cán ti¸n ÷ñc tîi möc ½ch º ngh¾, º vªn döng. 2.2. C¡ch thùc ÷a ngæn ngú håc v«n b£n v o trong nhúng c¥u häi, b i tªp åc hiºu cõa gi¡o vi¶n nh¬m ái häi håc sinh t÷ duy bªc cao trong d¤y håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian Tr÷îc h¸t, vi»c x¥y düng mët mæi tr÷íng d¤y håc câ kh£ n«ng k½ch th½ch t÷ duy bªc cao cho håc sinh l i·u r§t c¦n thi¸t. Nhúng ho¤t ëng nghi¶n cùu v th£o luªn ái häi ng÷íi håc ph£i t÷ duy n¶n ÷ñc ti¸n h nh ð måi c§p ë, ð c¡c quy mæ v ho n c£nh kh¡c nhau. Gi¡o vi¶n c¦n t«ng c÷íng sû döng c¡c thuªt ngú khoa håc, trong â câ thuªt ngú ngæn ngú håc v«n b£n, trong khi h÷îng d¨n håc sinh åc hiºu v«n b£n nh÷ l mët c¡ch ái häi håc sinh luæn ph£i t÷ duy. T÷ duy ng÷íi håc s³ ti¸n tîi c¡c mùc ë cao hìn khi g°p ph£i nhúng thuªt ngú trøu t÷ñng, phùc hñp hìn ho°c nhúng thuªt ngú gn li·n vîi t÷ duy, ái häi t÷ duy. V½ dö, gi¡o vi¶n s³ sû döng vîi t¦n su§t th÷íng xuy¶n c¡c thuªt ngú cõa ngæn ngú håc v«n b£n, tø nhúng thuªt ngú g¦n gôi, t÷ìng èi ìn gi£n: · t i, chõ ·, bè cöc ¸n c¡c thuªt ngú khâ hìn nh÷: t¼nh ti¸t, k¸t c§u, `m¤ch l¤c, mæ t½p. . . trong c¡c b i tªp åc hiºu truy»n kº d¥n gian. C¡c b i tªp v c¥u häi cõa gi¡o vi¶n câ thº chùa üng nhúng thuªt ngú li¶n quan ¸n t÷ duy, v½ dö nh÷: Nhúng ng÷íi i chñ chùng ki¸n n«m anh th¦y bâi ¡nh nhau s³ câ þ ki¸n nh÷ th¸ n o? (Th¦y bâi xem voi), C¡c em câ thº t¼m th§y chùng cù n o trong v«n b£n chùng minh r¬ng: c ng bà h¢m h¤i nhi·u l¦n, sùc sèng cõa cæ T§m c ng tréi dªy m¢nh li»t? (T§m C¡m), Em s³ b y tä quan iºm cõa m¼nh nh÷ th¸ n o n¸u em ùng tr÷îc t§m biºn cõa nh h ng b¡n c¡?(Treo biºn)... L¾nh vüc v ph¤m vi cõa v§n · t÷ duy mîi m´, a chi·u công câ thº gióp håc sinh tø bä d¦n lèi t÷ duy ìn gi£n. Trong d¤y håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian, nhúng b i tªp y¶u c¦u håc sinh °t m¼nh v o th¸ giîi cõa ng÷íi x÷a º sèng, º 57
- Trành Thà Lan hiºu, º c£m câ thº khi¸n håc sinh ph£i t«ng c÷íng t÷ duy ph¥n t½ch, têng hñp. Ð gâc ë kh¡c, khi ti¸p cªn v«n b£n truy»n kº d¥n gian trong quan h» h÷îng ngo¤i cõa nâ, n¸u ÷ñc y¶u c¦u nhªn ra mët sè i·u trong truy»n kº gièng v kh¡c, óng v sai, phò hñp v khæng phò hñp vîi cuëc sèng hi»n t¤i, håc sinh s³ ph£i huy ëng t÷ duy ¡nh gi¡; câ nh÷ vªy mîi gi£i quy¸t ÷ñc nhúng v§n · mang t½nh v«n hâa n y. H» thèng b i tªp åc hiºu v«n b£n, °c bi»t l c¡c c¥u häi m gi¡o vi¶n sû döng trong gií håc n¶n ÷ñc t½nh to¡n sao cho håc sinh ph£i vªn ëng t÷ duy ð måi mùc ë, °c bi»t l c¡c mùc ë t÷ duy bªc cao. Håc sinh câ thº t÷ duy tèt hìn hay khæng, câ nhu c¦u vªn döng tri thùc li¶n ng nh hay khæng, ph¦n lîn phö thuëc v o ph÷ìng ph¡p gi¡o vi¶n n¶u y¶u c¦u v °t c¥u häi. D÷îi ¥y, chóng tæi xin giîi thi»u mët h» thèng b i tªp åc hiºu v«n b£n h÷îng tîi t÷ duy bªc cao cõa håc sinh tr¶n cì sð vªn döng ngæn ngú håc v«n b£n º d¤y håc åc hiºu truy»n cê t½ch Th¤ch Sanh (ch÷ìng tr¼nh Ngú v«n 6, tªp 1). Ð méi mùc ë t÷ duy bªc cao, gi¡o vi¶n câ thº chån mët ho°c mët v i b i tªp phò hñp vîi èi t÷ñng håc sinh v sü c¥n èi thíi gian cõa gií håc. 2.2.1. Mùc ë Vªn döng - Kº t¶n mët sè truy»n cê t½ch trong kho t ng truy»n cê t½ch Vi»t Nam v th¸ giîi câ còng · t i ho°c chõ ·. - Kº cho em b² nghe mët c¥u chuy»n cê t½ch v· kiºu nh¥n vªt dông s¾. - Kº chuy»n v· mët nh¥n vªt Th¤ch Sanh ð íi th÷íng. - Chuyºn thº v«n b£n truy»n cê t½ch Th¤ch Sanh th nh kàch b£n v ph¥n vai, âng kàch (n¸u i·u ki»n thíi gian cho ph²p). 2.2.2. Mùc ë Ph¥n t½ch - H¢y sì ç hâa tuy¸n nh¥n vªt cõa truy»n. Nh¥n vªt nh vua trong truy»n ùng ð tuy¸n nh¥n vªt n o? So vîi sü ph¥n ành nh¥n vªt th÷íng g°p ð truy»n cê t½ch, i·u n y câ g¼ kh¡c th÷íng? Li»u v¨n º nh¥n vªt nh vua ð tuy¸n nh¥n vªt thæng th÷íng cõa truy»n cê t½ch câ ÷ñc khæng? - X¡c ành ëng cì cõa nh¥n vªt L½ Thæng ð c¡c chi ti¸t: + Løa Th¤ch Sanh i canh mi¸u ch¬n tinh. + Løa Th¤ch Sanh r¬ng ch ng ¢ gi¸t ch¸t con vªt vua nuæi. + Nhí ch ng i t¼m cæng chóa. + L§p k½n cûa hang cõa ¤i b ng nh¬m h¤i ch¸t Th¤ch Sanh. Câ thº l÷ñc bä i chi ti¸t chùa ëng cì n o? N¸u l÷ñc bä i mët chi ti¸t n o â th¼ s³ £nh h÷ðng nh÷ th¸ n o ¸n m¤ch l¤c cõa truy»n kº? - Døng truy»n kº ð mët mæ t½p n o â (v½ dö: Th¤ch Sanh g°p vua Thõy t· 58
- N¥ng cao n«ng lüc t÷ duy cho håc sinh trong gií håc åc hiºu truy»n kº d¥n gian... v trð l¤i cuëc sèng d÷îi gèc a). Y¶u c¦u håc sinh: Em h¢y dü o¡n triºn vång cõa truy»n kº theo mët læ g½c tü chån; nâi rã cì sð cõa dü o¡n. - Þ ki¸n cõa em v· gi¡ trà cõa hai vªt th¦n k¼: c¥y n v ni¶u cìm nh÷ th¸ n o? - Nh¥n vªt Th¤ch Sanh xùng ¡ng trð th nh nh vua nh÷ th¸ n o? 2.2.3. Mùc ë Têng hñp - Vîi méi chi ti¸t sü vi»c cõa truy»n câ li¶n quan ¸n Th¤ch Sanh, h¢y t¼m mët tø ngú nâi v· ph©m ch§t cõa ch ng. T¼m mët tø ngú mang ngh¾a bao tròm, kh¡i qu¡t ÷ñc t§t c£ nhúng tø ngú tr¶n. - Nh¥n vªt cæng chóa câ vai trá nh÷ th¸ n o trong truy»n cê t½ch nâi chung v truy»n cê t½ch Th¤ch Sanh nâi ri¶ng? - T¤i sao Th¤ch Sanh ¢ tha cho L½ Thæng ÷ñc trð v· qu¶ rçi m L½ Thæng v¨n bà s²t ¡nh ch¸t ? - Suy ngh¾ v· mët ph÷ìng ¡n i·u ch¿nh mët sè chi ti¸t sü vi»c cõa truy»n º truy»n kº hay hìn. 2.2.4. Mùc ë ¡nh gi¡ - T¤i sao t¡c gi£ d¥n gian khæng º cho Th¤ch Sanh trð th nh phá m¢ tr÷îc rçi ch ng i ch²m ch¬n tinh? Em håc ÷ñc g¼ tø c¡ch suy ngh¾ v t÷ duy cõa nh¥n d¥n? - Trong truy»n kº câ thº câ nhúng chi ti¸t væ l½ ho°c câ nhúng chi ti¸t m¥u thu¨n. (Håc sinh tü t¼m). N¶n hay khæng n¶n ct bä nhúng chi ti¸t væ l½ ho°c m¥u thu¨n â? - Em çng t¼nh hay khæng çng t¼nh vîi vi»c Th¤ch Sanh tha ch¸t cho mµ con L½ Thæng? T¤i sao? H¢y b y tä quan iºm cõa m¼nh v· vi»c mµ con L½ Thæng bà s²t ¡nh ch¸t rçi bà hâa ki¸p th nh bå hung. Trong kho t ng truy»n cê t½ch Vi»t Nam v th¸ giîi, nhúng truy»n n o câ iºm kh¡c bi»t ð mæ t½p trøng ph¤t n y? Vi»c lüa chån v sû döng b i tªp åc hiºu d÷îi d¤ng c¥u häi, m»nh l»nh hay b i tªp thüc h nh th÷íng tòy thuëc v o c¡ch thùc di¹n ¤t cõa gi¡o vi¶n, sao cho gií håc åc hiºu v«n b£n luæn sinh ëng, sæi nêi, tr¡nh rìi v o khæng kh½ n°ng n· do håc sinh câ c£m gi¡c bà häi nhi·u, häi khâ hay nhúng c¥u häi qu¡ ìn i»u, bði ½t nhi·u håc sinh ·u ¢ ÷ñc nghe v· truy»n cê t½ch. C¡c b i tªp ái häi t÷ duy ð mùc ë cao ·u câ y¶u c¦u r§t rëng, n¸u l c¥u häi th¼ th÷íng câ ¡p ¡n mð n¶n gi¡o vi¶n c¦n ph£i linh ho¤t vîi c¡c ¡p ¡n cõa håc sinh. Câ mët i·u ¡ng l÷u þ l vi»c t÷ duy n¶n bt ¦u tø c¡c v§n · thuëc v· ngæn ngú håc v«n b£n. 59
- Trành Thà Lan 3. K¸t luªn Tr÷íng håc luæn l nìi håc sinh håc c¡ch t÷ duy v tªp d÷ñt t÷ duy. N¸u h ng ng y ¸n tr÷íng º nghe nhúng i·u nhi·u ng÷íi ¢ nghe, thu l÷ñm nhúng ki¸n thùc cö thº º x¸p v o mët ng«n n o â trong tr½ n¢o th¼ ng÷íi håc s³ sîm câ c£m gi¡c b¢o háa v· ki¸n thùc, khâ t¼m ÷ñc hùng thó vîi vi»c håc. Trong x¢ hëi hi»n ¤i ng y nay, khi khèi l÷ñng tri thùc cõa nh¥n lo¤i ¢ v ang t«ng l¶n vòn vöt, nh tr÷íng ¢ x¡c ành rã hìn ành h÷îng d¤y c¡ch thùc ti¸p nhªn v t¤o lªp c¡c gi¡ trà v«n hâa º khi ra íi, håc sinh câ thº èi di»n v gi£i quy¸t ÷ñc nhúng v§n · ng y c ng phùc t¤p v tinh t¸ trong cæng vi»c, công nh÷ trong cëng çng v cuëc sèng c¡ nh¥n. L m mîi ki¸n thùc v ái häi håc sinh ph£i gi£i quy¸t nhúng i·u phùc hñp hìn ho°c mang t½nh khoa håc công l mët c¡ch l m cho gií håc th¶m h§p d¨n. Ngæn ngú håc v«n b£n câ m°t trong nhúng gií d¤y håc åc hiºu v«n b£n truy»n kº d¥n gian s³ gâp ph¦n l m s¡ng tä, to n di»n, ch½nh x¡c, khoa håc nhúng v§n · vèn tçn t¤i v ÷ñc ti¸p thu mët c¡ch ìn gi£n, xuæi chi·u v c£m t½nh; hìn th¸ cán t¤o ra ÷ñc ëng th¡i t½ch cüc cho t÷ duy cõa håc sinh phê thæng. TI LIU THAM KHO [1] Benjamin Bloom, 1995. Nguy¶n tc ph¥n lo¤i möc ti¶u gi¡o döc - L¾nh vüc nhªn thùc. Nxb Gi¡o döc, H Nëi. R Khâa håc Khði ¦u, phi¶n b£n 1.0, Nxb [2] Ch÷ìng tr¼nh D¤y håc cõa Intel Tr´, 2007. ABSTRACT Applying text linguistics in developing students thinking skills through folk stories reading comprehension at secondary schools The current trend in teaching and learning philology in schools is focusing on forming and developing different levels of thinking skills for school students with pri- ority being given to three high level thinking skills namely Analysis, Synthesis, and Evaluation. From the analysis of the potential use of text linguistics in understand- ing folk stories, this paper suggests ways of applying text linguistics in designing a system of questions and exercises for folk stories reading comprehension lessons. This system would hopefully contribute to enhance high level of thinking skills for school students through philology. 60
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Một số vấn đề về phát triển năng lực tư duy phản biện của sinh viên đại học hiện nay
9 p | 407 | 36
-
Vai trò của năng lực tư duy biện chứng đối với hoạt động học tập của sinh viên sư phạm
3 p | 128 | 9
-
Phát triển năng lực tư duy phê phán thông qua việc sử dụng kĩ thuật dạy học “thử – sai” trong dạy học hóa học ở trường phổ thông
11 p | 108 | 8
-
Nâng cao năng lực tư duy phản biện cho sinh viên sư phạm trường Đại học Thủ đô Hà Nội: Yếu tố cần thiết để hướng tới giáo dục thực chất
10 p | 40 | 8
-
Giải pháp nâng cao năng lực tư duy phản biện cho sinh viên hiện nay
3 p | 12 | 5
-
Nâng cao năng lực tư duy sáng tạo trong học tập của học viên ở nhà trường quân đội
3 p | 8 | 4
-
Giáo dục đạo đức sinh thái cho sinh viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh
3 p | 13 | 4
-
Tăng cường phát triển các mối quan hệ tương tác trong dạy học nhằm nâng cao năng lực tư duy cho sinh viên ở trường đại học
9 p | 59 | 4
-
Vai trò của triết học Mác – Lênin trong phát triển năng lực tư duy biện chứng cho sinh viên trường Đại học Công nghệ thông tin và truyền thông
8 p | 104 | 4
-
Đổi mới kiểm tra, đánh giá nhằm phát triển năng lực tư duy cho học sinh trong dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông
12 p | 81 | 4
-
Tác động của hoạt động chỉnh sửa đối với tiến trình tạo lập văn bản của người học
8 p | 83 | 4
-
Giải pháp nâng cao năng lực tư duy biện chứng cho sinh viên trường Đại học Thủ đô Hà Nội
8 p | 49 | 3
-
Phát triển năng lực tư duy biện chứng cho sinh viên qua dạy học môn “Những nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin” (phần Kinh tế chính trị)
4 p | 89 | 3
-
Nâng cao năng lực tư duy phản biện trong nghiên cứu khoa học
5 p | 10 | 3
-
Nâng cao năng lực tư duy lý luận cho cán bộ thuộc cơ quan Đảng ở Lào hiện nay
7 p | 80 | 2
-
Biện pháp phát triển năng lực tư duy cho sinh viên đại học ngành Giáo dục tiểu học trong dạy học phân môn Tiếng Việt
6 p | 11 | 2
-
Phát triển năng lực tư duy sáng tạo cho học viên Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân I
3 p | 8 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn