Năng lực sức khỏe và một số yếu tố liên quan ở người bệnh từ 40 tuổi đến khám ngoại trú tại bệnh viện quận Thủ Đức năm 2017

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> <br /> NĂNG LỰC SỨC KHỎE VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN<br /> Ở NGƯỜI BỆNH TỪ 40 TUỔI ĐẾN KHÁM NGOẠI TRÚ<br /> TẠI BỆNH VIỆN QUẬN THỦ ĐỨC NĂM 2017<br /> Nguyễn Xuân Dũng*, Lê Thị Sinh*, Đinh Văn Quỳnh*<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Xác định tỷ lệ hạn chế năng lực sức khỏe (NLSK) và một số yếu tố liên quan ở người bệnh ≥40<br /> tuổi đến khám ngoại trú tại bệnh viện Quận Thủ Đức năm 2017.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 602 người bệnh từ 40 tuổi trở lên đến khám tại bệnh viện<br /> Quận Thủ Đức từ tháng 6 đến tháng 12 năm 2017, hình thức phỏng vấn trực tiếp bằng bộ câu hỏi cấu trúc soạn<br /> sẵn, xây dựng dựa trên bộ câu hỏi của Hội năng lực sức khỏe Châu Á.<br /> Kết quả: Tỷ lệ người bệnh ngoại trú từ 40 tuổi trở lên đến khám tại bệnh viện Quận Thủ Đức bị hạn chế<br /> năng lực sức khỏe là 73,1%. Trong đó, tỷ lệ của nữ giới là 75,3% và nam giới 69,1%; nhóm tuổi ≥70 tuổi có tỷ lệ<br /> hạn chế NLSK cao nhất với 88,1%. Tuổi cao, trình độ học vấn thấp và ít tập thể dục là những yếu tố có ảnh<br /> hưởng đến năng lực sức khỏe.<br /> Kết luận: Người bệnh bị hạn chế năng lực sức khỏe chiếm tỷ lệ cao. Các yếu tố có liên quan đến năng lực<br /> sức khỏe bao gồm: tuổi tác, trình độ học vấn và mức độ tập thể dục.<br /> Từ khóa: năng lực sức khỏe, bệnh viện Quận Thủ Đức<br /> ABSTRACT<br /> HEALTH CAPACITY AND RELATED FACTORS OF OUT PATIENTS FROM 40 YEARS OLD<br /> AND ABOVE AT THU DUC DISTRICT HOSPITAL IN 2017<br /> Nguyen Xuan Dung, Le Thi Sinh, Đinh Van Quynh<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 5 - 2019: 136 – 140<br /> Objective: To determine the level of health capacity and some related factors of outpatients aged from 40<br /> years old and above at Thu Duc District Hospital in 2017.<br /> Methods: A cross-sectional study was implemented on 602 patients aged ≥ 40 years who had a medical<br /> examination at Thu Duc District Hospital from June to December 2017. Patients were interviewed directly with<br /> pre-structured questionnaires, developed based on the questionnaire of the Asian Health Literacy Association.<br /> Results: The proportion of outpatients aged ≥ 40 years visiting Thu Duc District hospital who lack of health<br /> capacity was 73.1%. Those proportions in women and men are 75.3% and 69.1% respectively; the age group<br /> from 70 years and older has the highest percentage of restricted health capacity with 88.1%. High age, low<br /> education level, and lack of exercise are factors that affect health capacity.<br /> Conclusion: Patients with deficient health capacity account for a high proportion. Factors related to health<br /> capacity included age, education level, and workout frequency.<br /> Key words: health capacity, Thu Duc District hospital<br /> ĐẶTVẤNĐỀ tin sức khỏe để có thể phán xét và ra quyết định<br /> của cá nhân liên quan đến chăm sóc sức khỏe,<br /> Năng lực sức khỏe (NLSK) được định nghĩa<br /> phòng chống bệnh tật và nâng cao sức khỏe<br /> là sự tiếp cận, hiểu, đánh giá và áp dụng thông<br /> *Đơn vị công tác: Bệnh viện Quận Thủ Đức<br /> Tác giả liên lạc: CN. Lê Thị Sinh ĐT: 0359125812 Email: sinhle.na@gmail.com<br /> <br /> <br /> 136 Chuyên Đề Y Tế Công Cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> trong cuộc sống hàng ngày nhằm duy trì và cải ngày làm việc), do đó mỗi ngày nghiên cứu chọn<br /> thiện chất lượng cuộc sống(6). Năng lực sức khỏe từ 5-6 người bệnh theo phương pháp thuận tiện<br /> ngày càng được quan tâm như là một vấn đề liên tục.<br /> quan trọng trong sức khỏe cộng đồng. Tỷ lệ đối Chỉ số nghiên cứu và cách đánh giá<br /> tượng có năng lực sức khỏe kém đã được báo<br /> Đánh giá năng lực sức khỏe gồm 4 mức độ<br /> cáo ở nhiều quốc gia và vùng miền quốc gia như<br /> tương đương từ 1-4 điểm (1= rất khó, 2 = tương<br /> 60% người Canada(3), 47,6% người dân Châu<br /> đối khó, 3 = tương đối dễ, 4 = rất dễ).<br /> Âu(5), 30,2% người trưởng thành ở Đài Loan(2).<br /> Số liệu được chuẩn hóa trên một thang đo từ<br /> Hơn nữa, năng lực sức khỏe kém dẫn đến sức<br /> 0 đến 50, bằng cách sử dụng công thức sau đây:<br /> khỏe kém, tăng việc sử dụng và chi phí cho<br /> chăm sóc sức khỏe và góp phần tăng tỷ lệ tử<br /> vong(1). Hiện nay, các nghiên cứu về năng lực<br /> TB: trung bình điểm số được tính bằng tổng<br /> sức khỏe chủ yếu được tiến hành ở các nước khu<br /> điểm các câu hỏi chia cho tổng số câu hỏi.<br /> vực Châu Âu, Mỹ; trong khi đó, tại Châu Á các<br /> nghiên cứu về lĩnh vực này còn mang tính chất Năng lực sức khỏe được chia làm 4 mức độ<br /> nhỏ lẻ, thiếu tính so sánh. Do đó, chúng tôi tiến như sau:<br /> hành nghiên cứu để tài với mục tiêu xác định tỷ 0-25: Không đủ (inadequate).<br /> lệ hạn chế năng lực sức khỏe và một số yếu tố >25-33: Có vấn đề (problematic).<br /> liên quan ở người từ 40 tuổi trở lên đến khám tại >33-42: Đầy đủ (sufficient).<br /> bệnh viện Quận Thủ Đức năm 2017. >42-50: Rất đầy đủ (excellent).<br /> ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU Những người được xem là bị hạn chế về<br /> Đối tượng nghiên cứu năng lực sức khỏe có chỉ số ≤33 điểm (gồm<br /> Người bệnh đến khám và điều trị ngoại trú những người nằm trong 2 mức độ: không đủ và<br /> tại Khoa Khám bệnh Từ tháng 6 đến tháng 12 có vấn đề).<br /> năm 2017, bệnh viện Quận Thủ Đức có độ tuổi Quản lý và phân tích dữ liệu<br /> từ 40 trở lên. Các dữ liệu được nhập, quản lý và phân tích<br /> Phương pháp nghiên cứu bằng phầm mềm SPSS 22,0. Thống kê mô tả qua<br /> các chỉ số là tỷ lệ %, trung bình và độ lệch chuẩn,<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> sử dụng các kiểm định chi bình phương và hồi<br /> Nghiên cứu mô tả cắt ngang<br /> quy với xác suất sai lầm loại I là  = 0,05.<br /> Cỡ mẫu và cách chọn mẫu<br /> KẾT QUẢ<br /> Cỡ mẫu tối thiểu được tính theo công thức:<br /> Một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là nữ giới<br /> chiếm 64%. Nhóm tuổi 50-59 tuổi có tỷ lệ cao<br /> p = 0,68 là tỷ lệ thiếu NLSK (theo nghiên cứu nhất với 38,5%; nhóm 40-49 tuổi là 30,6% và thấp<br /> của Nguyễn Trung Kiên 2016(4). nhất là nhóm ≥70 tuổi với 9,8%. Về tôn giáo,<br /> d = 0,04 (sai số cho phép). 63,1% bệnh nhân không theo tôn giáo. Về trình<br /> Z1-α/2 = 1,962 (khoảng tin cậy 95%). độ học vấn, THCS và THPT chiếm tỷ lệ cao nhất<br /> Vậy cỡ mẫu tối thiểu là 522 người bệnh. với 61,1%; đại học và sau đại học 13,2%. Nghề<br /> Thực tế nghiên cứu là 602 người bệnh. nghiệp của đối tượng nghiên cứu chủ yếu là nội<br /> Cách chọn mẫu trợ 43,2%; nghề nghiệp tự do 29,8%; công nhân<br /> Nghiên cứu thực hiện trong 6 tháng (120 viên chức thấp nhất với 8,6% (Bảng 1).<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Y Tế Công Cộng 137<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> Bảng 1: Đặc điểm về học vấn, nghề nghiệp của đối Nhóm NLSK hạn chế NLSK không hạn chế<br /> p<br /> tuổi SL % SL %<br /> tượng nghiên cứu<br /> ≥ 70 52 88,1 7 11,9<br /> Đặc điểm Số lượng Tỷ lệ %<br /> Tổng 440 73,1 162 26,9<br /> Nam 217 36,0<br /> Giới tính<br /> Nữ 285 64,0 Tỷ lệ NLSK hạn chế ở nhóm tuổi ≥70 tuổi<br /> 40 – 49 tuổi 184 30,6 (88,1%) cao hơn có ý nghĩa thống kê so với các<br /> 50 – 59 tuổi 232 38,5 nhóm tuổi 40 - 49, 50 - 59 tuổi và 60 - 69 tuổi<br /> Nhóm tuổi<br /> 60 – 69 tuổi 127 21,1<br /> (p