Nghiên cứu chỉ định, hiệu quả và tính an toàn của Ilomedin trong điều trị tăng áp phổi sau phẫu thuật tim

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014  Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU CHỈ ĐỊNH, HIỆU QUẢ VÀ TÍNH AN TOÀN  <br /> CỦA ILOMEDIN TRONG ĐIỀU TRỊ TĂNG ÁP PHỔI SAU PHẪU THUẬT TIM <br /> Lê Minh Khôi*, Huỳnh Thị Minh Thuỳ**, Nguyễn Hoàng Định*** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mở  đầu: Tăng áp phổi là biểu hiện đáng lo ngại gặp ở rất nhiều trẻ em và người lớn mắc bệnh tim bẩm <br /> sinh. Điều trị phẫu thuật triệt để các bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh có tăng áp động mạch phổi nặng luôn <br /> đặt ra những thách thức liên quan đến chẩn đoán, chỉ định, kỹ thuật cũng như những khó khăn trong hồi sức <br /> sau mổ, đặc biệt là những bệnh nhân có cơn tăng áp phổi hậu phẫu. Ilomedin (Iloprost) là một đồng đẳng của <br /> Prostacyclin đã được sử dụng trong điều trị tăng áp phổi nguyên phát và thứ phát do bệnh tim. <br /> Mục tiêu. Nghiên cứu chỉ định, tính hiệu quả và an toàn của Ilomedin truyền trong điều trị tăng áp phổi <br /> sau phẫu thuật tim. <br /> Đối tượng ‐  Phương pháp nghiên cứu. Bệnh nhân mắc bệnh tim được chẩn đoán tăng áp phổi nặng có <br /> nguy cơ hoặc thực sự có cơn tăng áp phổi hậu phẫu. Ilomedin truyền qua catheter động mạch phổi trong giai <br /> đoạn hậu phẫu. Ghi nhận diễn tiến của áp lực phổi, diễn tiến hồi sức và các tác dụng phụ của liệu pháp. <br /> Kết quả. Có 21 bệnh nhân tăng áp phổi nặng được đưa vào nghiên cứu, chủ yếu là thông liên thất. Có 5 <br /> bệnh nhân áp lực phổi cao hơn huyết áp hệ thống. Có 18 bệnh nhân không có cơn tăng áp phổi sau mổ và 3 bệnh <br /> nhân có cơn tăng áp phổi sau mổ và được kiểm soát tốt nhờ tăng liều Ilomedin và các biện pháp thường quy. <br /> Không có bệnh nhân tử vong. Không ghi nhận tác dụng phụ đáng kể nào. <br /> Kết  luận. Ilomedin truyền qua catheter động mạch phổi chứng tỏ tính hiệu quả và an toàn trong điều trị <br /> tăng áp phổi sau phẫu thuật tim. <br /> Từ khoá: tăng áp phổi, tim bẩm sinh, Ilomedin. <br /> ABSTRACT <br /> STUDY ON INDICATIONS, EFFECTIVENESS AND SAFETY OF ILOMEDIN  <br /> IN THE MANAGEMENT OF PULMONARY HYPERTENSION IN PATIENTS  <br /> UNDERGOING CARDIAC SURGERY <br /> Le Minh Khoi, Huynh Thi Minh Thuy, Nguyen Hoang Dinh <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 148 ‐ 153 <br /> <br /> Background:  Pulmonary  hypertension  is  of  great  concern  in  many  children  and  adults  with  congenital <br /> heart  disease.  The  surgical  correction  for  these  patients  with  severe  pulmonary  hypertension  always  faces  the <br /> challenges of diagnosis, indication for, techniques of surgery as well as difficulties emerging in the postoperative <br /> period, especially crises of pulmonary hypertension. Ilomedin, an analogue of Prostacyclin, has been used for the <br /> treatment  of  primary  pulmonary  hypertension  as  well  as  pulmonary  hypertension  secondary  to  variable  heart <br /> diseases. <br /> Objectives: The present study was conceived to investigate indications, effectiveness and safety of Ilomedin <br /> infused  via  a  catheter  dwelled  in  the  pulmonary  artery  in  the  management  of  pulmonary  hypertension  after <br /> <br /> * Bộ môn Hồi sức Cấp cứu – Chống độc, Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh <br /> ** Khoa Phẫu thuật Tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM <br /> *** Bộ môn Phẫu thuật Lồng ngực Tim mạch, Đại học Y Dược TPHCM <br /> Tác giả liên lạc: TS. BS. Lê Minh Khôi  ĐT: 0945717766  Email: leminnhkhoimd@gail.com <br /> <br /> <br /> Phẫu Thuật Lồng Ngực Tim  – Mạch máu 149<br /> Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> cardiac surgery.  <br /> Patients  and  Method:  Patients  with  congenital  heart  disease  complicated  by  severe  pulmonary <br /> hypertension  who  were  at  risk  or  truly  developed  postoperative  pulmonary  hypertension  crisis  were  recruited. <br /> Ilomedin  was  infused  postoperatively  via  a  pulmonary  artery  catheter  dwelled  during  surgery.  Pulmonary <br /> pressures were continuously monitored and the intensive care course as well as undesirable reactions attributed <br /> to Ilomedin were documented. <br /> Results: There were 21 patients with severe pulmonary hypertension recruited into the study, most of them <br /> had primary heart disease as ventricular septal defect. Five patients had pulmonary pressure higher than systemic <br /> pressures. Postoperatively, 18 patients shwed no clear clinical manifestations pulmonary hypertensive crisis and <br /> the other 3 had repeated crises which were successfully controlled by increasing Ilomedin infusion rate and other <br /> conventional  strategies.  There  were  no  death.  No  significant  undisirable  effects  that  might  be  attributed  to <br /> Ilomedin was documented. <br /> Conclusions:  Continuous  Ilomedin  infusion  via  a  catheter  dwelled  in  the  pulmonary  artery  was  of  high <br /> effectiveness and safety in the management of pulmonary hypertension in patients undegoing cardiac surgery. <br /> Key Words: pulmonary hypertension, congenital heart disease, Ilomedin. <br /> MỞ ĐẦU  điện  giải,  sử  dụng  các  thuốc  có  tác  dụng  giãn <br /> mạch  phổi  như  Sildenafil,  Milrinone.  Gần  đây, <br /> Tăng áp phổi là biểu hiện đáng lo ngại gặp ở  Prostacyclin  hoặc  các  đồng  đẳng  của  nó  được <br /> rất nhiều trẻ em và người lớn mắc bệnh tim bẩm  xem là một công cụ chính yếu trong điều trị tăng <br /> sinh (TBS). Tăng áp lực phổi là hậu quả của tăng  áp phổi(9).  <br /> lưu  lượng  máu  phổi  hoặc  do  tăng  áp  lực  sau <br /> Tăng  áp  phổi  trong  bệnh  tim  bẩm  sinh  vẫn <br /> mao mạch(3). Tăng áp động mạch phổi (TAĐMP) <br /> còn  là  một  vấn  đề  khá  thường  gặp  tại  Việt <br /> luôn là một dấu hiệu quan trọng giúp dự đoán <br /> Nam(8). Nghiên cứu ứng dụng các kỹ thuật mới <br /> các  biến  chứng  tim  mạch  quan  trọng  trước  và <br /> cũng như các phương tiện điều trị mới trong xử <br /> sau  phẫu  thuật  tim  mạch  (PTTM)  cũng  như <br /> trí tăng áp phổi chu phẫu phù hợp với bối cảnh <br /> phẫu  thuật  ngoài  tim.  Mặc  dù  phẫu  thuật  sửa <br /> Việt  Nam  là  một  yêu  cầu  xuất  phát  từ  thực  tế <br /> chữa  một  dị  tật  bẩm  sinh  hoặc  bệnh  van  tim <br /> lâm sàng. Trong nghiên cứu này, chúng tôi tiến <br /> thường  làm  cho  áp  lực  động  mạch  phổi <br /> hành  nghiên  cứu  tác  dụng  của  Ilomedin <br /> (ALĐMP)  giảm  rõ  rệt  nhưng  một  chiến  lược <br /> (Iloprost)  là  một  đồng  đẳng  của  Prostacyclin <br /> điều trị chu phẫu cẩn trọng và bài bản vẫn đóng <br /> trong  điều  trị  tăng  áp  phổi  ở  bệnh  nhân  được <br /> vai  trò  cốt  lõi  trong  việc  cải  thiện  tiên  lượng  ở <br /> phẫu thuật tim. <br /> những  bệnh  nhân  này(10).  Điều  trị  phẫu  thuật <br /> triệt để các BN mắc bệnh TBS có TAĐMP nặng  Mục tiêu <br /> luôn  đặt  ra  những  thách  thức  liên  quan  đến  Nghiên cứu này được tiến hành nhằm: <br /> chẩn  đoán,  chỉ  định,  kỹ  thuật  cũng  như  những <br /> ‐  Khảo  sát  các  chỉ  định,  liều  lượng,  thời <br /> khó  khăn  trong  hồi  sức  sau  mổ,  đặc  biệt  là <br /> gian  của  Ilomedin  truyền  qua  catheter  động <br /> những  BN  có  cơn  tăng  áp  phổi  hậu  phẫu  tại <br /> mạch  phổi  trong  điều  trị  tăng  áp  phổi  sau <br /> những cơ sở chưa có nitric oxide hít(8). Hiện nay, <br /> phẫu thuật tim. <br /> ở  các  cơ  sở  chưa  có  nitric  oxide  hít,  chiến  lược <br /> phòng  ngừa  và  điều  trị  tăng  áp  phổi  sau  phẫu  ‐ Đánh giá hiệu quả và tính an toàn của liệu <br /> thuật tim bao gồm đánh giá ALĐMP và các yếu  pháp  Ilomedin  truyền  qua  catheter  động  mạch <br /> tố nguy cơ trước mổ, giảm đau và an thần sâu,  phổi ở nhóm bệnh nhân này. <br /> tăng  thông  khí  kiểm  soát,  đảm  bảo  cân  bằng  ĐỐI TƯỢNG – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> kiềm  toan  cũng  như  tối  ưu  tình  trạng  dịch  và <br /> Đây  là  nghiên  cứu  hồi  cứu,  quan  sát  mô  tả <br /> <br /> <br /> 150 Chuyên Đề Ngoại Khoa <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014  Nghiên cứu Y học<br /> <br /> loạt ca bệnh. Tất cả bệnh nhân được phẫu thuật  riêng  ghi  nhận  các  thông  tin  hành  chính,  chẩn <br /> tim hở tại Bệnh viện Đại học Y Dược thành phố  đoán, triệu chứng thực thể và cơ năng trước mổ, <br /> Hồ  Chí  Minh  có  tăng  áp  phổi  và  được  truyền  gây  mê  –  phẫu  thuật,  diễn  tiến  trong  hồi  sức. <br /> Ilomedin  liên  tục  qua  catheter  động  mạch  phổi  Trong phần hồi sức, chúng tôi đặc biệt chú ý đến <br /> từ  tháng  1  năm  2010  đến  tháng  10  năm  2013  cơn  tăng  áp  phổi,  tắc  dụng  phụ  của  Ilomedin <br /> được  đưa  vào  nghiên  cứu.  Tăng  áp  phổi  được  truyền  qua  catheter  ĐMP  như  giãn  mạch,  hạ <br /> chẩn đoán khi áp lực phổi trung bình (ALPTB) >  huyết áp, dị ứng. <br /> 25mmHg,  được  gọi  là  tăng  áp  phổi  nhẹ  khi  Số liệu được xử lý bằng phần mềm Excel và <br /> ALPTB từ 25 đến dưới 35mmHg, trung bình khi  Graphpad  Quickcalcs.  Kết  quả  được  trình  bày <br /> ALPTB từ 35 đến 45mmHg và nặng khi ALPTB  bằng trung bình ± độ lệch chuẩn. Giá trị trung vị <br /> > 45mmHg đo trên thông tim(1).   cũng được trình bày trong trường hợp cần thiết.  <br /> Tất  cả  bệnh  nhân  được  chẩn  đoán  tăng  áp  KẾT QUẢ <br /> phổi nặng trên siêu âm tim đều được thông tim <br /> đo áp lực và kháng lực phổi cũng như đánh giá  Từ  tháng  1  năm  2010  đến  tháng  10  năm <br /> đáp  ứng  của  mạch  máu  phổi  với  ôxy  100%.  2013,  chúng  tôi  thu  nhận  được  21  bệnh  nhân <br /> Trong lúc mổ, sau khi ngừng tuần hoàn ngoài cơ  vào nghiên cứu trong đó có 14 nữ và 7 nam (tỉ <br /> thể, áp lực phổi được đo qua catheter ĐMP. Nếu  lệ  nam:nữ  là  1:2).  Tuổi  trung  bình  15,2±16,4 <br /> ALPTB  >  45mmHg  hoặc  áp  lực  phối  tâm  thu  >  tuổi  (trung  vị  8  tuổi).  Có  14  bệnh  nhân  được <br /> 75%  so  với  huyết  áp  xâm  lấn  đo  đồng  thời  ở  chẩn đoán thông liên thất (66,7%), 5 bệnh nhân <br /> động mạch quay  thì  tiến  hành  truyền  Ilomedin  mắc  bệnh  van  hai  lá  (23,8%),  1  bệnh  nhân <br /> qua  catheter  ĐM  phổi  liều  bắt  đầu  từ  0,5  thông  liên  nhĩ  (4,75%)  và  1  bệnh  nhân  cửa  sổ <br /> ng/kg/ph. Có thể tăng lên đến tối đa 10 ng/kg/ph  phế chủ (4,75%).  <br /> nếu tăng áp phổi rất nặng nhằm kiểm soát cơn  Siêu âm tim cho kết quả ALĐMP tâm thu là <br /> tăng  áp  phổi  hẫu  phẫu.  Ngoài  Ilomedin,  bệnh  86,4±17,6  mmHg  và  ALĐMP  trung  bình  là <br /> nhân còn được xem xét sử dụng Milrinone TTM  47,2±10,8 mmHg trong khi huyết áp đo cùng lúc <br /> 0,25‐0,75 mcg/kg/ph và Sildenafil bơm sonde dạ  lần lượt là 88,8±10,4 mmHg (tâm thu) và 65,2±9,8 <br /> dày  liều  khởi  đầu  0,5  mg/kg,  tăng  liều  dần  để  mmHg (trung bình). Bốn trong số 21 bệnh nhân <br /> đạt  được  2mg/kg/6h.  Các  chiến  lược  dự  phòng  có  TAP  trung  bình,  còn  lại  đều  tăng  áp  phổi <br /> cơn tăng áp phổi khác bao gồm: tăng thông khí  nặng trên siêu âm tim. Tất cả 13 bệnh nhân được <br /> kiểm  soát,  an  thần  sâu,  giảm  đau  kèm  giãn  cơ  thông  tim  trước  mổ  đều  có  tăng  áp  phổi  nặng, <br /> với bệnh nhân TAP nặng, tối ưu hoá thăng bằng  trong đó có đến 5 bệnh nhân có áp lực phổi cao <br /> kiềm toan, dịch và điện giải(7).  hơn áp lực hệ thống. <br /> Mỗi bệnh nhân có một phiếu thu thập số liệu <br /> Bảng 1: Đặc điểm áp lực và kháng lực phổi ở 13 bệnh nhân thông tim chẩn đoán trước mổ <br /> Thông số khảo sát Ôxy 21% Ôxy 100%<br /> Phổi Hệ thống Phổi Hệ thống<br /> AL tâm thu (mmHg) 100,5±22,1 (70 - 143) 104,4±20,6 (74-131) 99,0±18,7 (71-134) 102,2±18,5 (75-126)<br /> AL tâm trương (mmHg) 50,0±13,7 (31-76) 67,3±17,0 (29-87) 53,2±12,9 (34-71) 64,0±17,9 (29-82)<br /> AL trung bình (mmHg) 71,5±15,8 (49-95) 83,2±16,7 (55-104) 71,4±14,3 (52-92) 80,5±16,0 (54-98)<br /> Lưu lượng (l/m2/phút) 6,9±6,2 (1,6-24,4) 2,1±0,8 (0,9-4,0) 11,4±7,6 (2,3-31,9) 4,2±2,3 (1,2-9,1)<br /> Qp/Qs 3,5±2,9 (1,1-10,1) 6,4±12,0 (1,3-13,0)<br /> Kháng lực (Đơn vị Wood) 12,8±9,2 (2,1-32) 38,2±13,5 (19,5-59,2) 6,1±4,4 (1,7-16,4) 23,0±13,7 (5,3-45,5)<br /> Rp/Rs 0,3±0,2 (0,1-0,8) 0,3±0,2 (0,1-0,8)<br /> Tất  cả  bệnh  nhân  trong  nhóm  nghiên  cứu  thông,  thay  hoặc  sửa  van)  có  sử  dụng  tuần <br /> đều  được  phẫu  thuật  sửa  chữa  triệt  để  (vá  lỗ  hoàn ngoài cơ thể (THNCT).  <br /> <br /> <br /> <br /> Phẫu Thuật Lồng Ngực Tim  – Mạch máu 151<br /> Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Bảng 2: Đặc điểm gây mê phẫu thuật và diễn tiến  biến chứng tắc catheter hay chảy máu từ vị trí <br /> chính trong hồi sức  đặt  catheter  trong  quá  trình  truyền  cũng  như <br /> Đặc điểm Trung bình Ngắn nhất Dài nhất khi rút. <br /> Gây mê (phút) 304,8±82,7 210 510<br /> THNCT (phút) 89,5±37,4 43 182<br /> BÀN LUẬN <br /> Kẹp ĐMC (phút) 56,6±26,3 21 125 Trong  khoảng  thời  gian  3  năm,  chúng  tôi <br /> Thở máy (giờ) 69,3±92,0 (34) 7 408 thu  nhận  được  21  bệnh  nhân  TAP  nặng  cần <br /> Vận mạch (số loại) 1,8±0,9 (2) 1 4<br /> phải  sử  dụng  Ilomedin  trong  thời  gian  hậu <br /> Hồi sức (ngày) 6,6±4,9 (4) 2 21<br /> phẫu.  Đa  số  bệnh  nhân  là  trẻ  em  (trung  vị  8 <br /> Có  14  bệnh  nhân  được  khởi  đầu  Ilomedin  tuổi). Những bệnh nhân người lớn chủ yếu là <br /> ngay trong mổ (chiếm 66,7%), 6 bệnh nhân được  do  các  bệnh  van  tim  hậu  thấp.  Có  đến  76,2% <br /> sử dụng khi bệnh nhân về hồi sức (chiếm 28,5%)  bệnh nhân TAĐMP là do bệnh lý tim bẩm sinh <br /> và 1 bệnh nhân được sử dụng vào ngày thứ nhất  có  luồng  thông  từ  trái  qua  phải  (thông  liên <br /> sau mổ (4,8%).   thất, thông liên nhĩ, cửa sổ phế chủ). Phần còn <br /> Bảng 3: Tình hình sử dụng Ilomedin truyền qua  lại  (23,8%),  tăng  áp  phổi  là  do  hậu  quả  của <br /> catheter động mạch phổi ở 21 bệnh nhân  bệnh tim trái, cụ thể là bệnh lý van hai lá hậu <br /> Ilomedin Trung bình Thấp Lớn thấp. Tại các nước phát triển, bệnh van tim do <br /> nhất nhất<br /> thấp  rất  hiếm  gặp  còn  các  bệnh  lý  tim  bẩm <br /> Liều tối đa (ng/kg/phút) 1,8±0,8 0,7 3,2<br /> Thời gian truyền (ngày) 3,3±2,6 1 11<br /> sinh  có  luồng  thông  trái  phải  có  nguy  cơ  gây <br /> Tổng liều (ng/kg) 132,4±155,4 (60) 20 720 tăng áp phổi hầu như điều được phát hiện và <br /> điều trị phẫu thuật  trong  giai  đoạn  nhũ  nhi(3). <br /> Ngoài  ra  100%  bệnh  nhân  được  sử  dụng <br /> Trong khi đó ở nước ta bệnh van tim hậu thấp <br /> Sildenafil sau mổ và 16 bệnh nhân được sử dụng <br /> vẫn  rất  thường  gặp  và  thường  điều  trị  muộn <br /> Milrinone (76,2%). <br /> khi  bệnh  nhân  đã  có  ảnh  hưởng  đến  mạch <br /> máu  phổi  và  tim  phải.  Hơn  nữa,  mặc  dù  có <br /> nhiều  tiến  bộ  trong  điều  trị  tim  bẩm  sinh, <br /> nhưng  do  nhiều  lý  do  khác  nhau,  một  số  lớn <br /> bệnh  nhân  vẫn  được  phát  hiện  và  điều  trị <br /> muộn khi đã có biến chứng TAĐMP(8). <br /> Trên  siêu  âm  ở  21  bệnh  nhân  này,  80%  có <br /> tăng  áp  phổi  nặng.  Bảng  1  cho  thấy  ở  13  bệnh <br /> nhân  được  thông  tim  thì  kháng  lực  và  áp  lực <br />  <br /> Hình 1: Thay đổi của áp lực phổi ở 21 bệnh nhân  phổi điều tăng rất cao. Có một số bệnh nhân đã <br /> nghiên cứu  được chẩn đoán tăng áp phổi nặng và các cơ sở <br /> khác  từ  chối  phẫu  thuật.  Thông  tim  cho  thấy <br /> Có ba bệnh nhân có cơn tăng áp phổi được <br /> mặc  dù  tất  cả  bệnh  nhân  này  đều  có  tăng  áp <br /> chẩn đoán sau mổ và đều được điều trị ổn định <br /> phổi  rất  nặng,  thậm  chí  cao  hơn  huyết  áp  hệ <br /> nhờ  tiến  hành  các  biện  pháp  đồng  bộ  trong  đó <br /> thống cùng với tăng kháng lực phổi nhưng đều <br /> có  tăng  liều  Ilomedin  cho  đến  khi  kiểm  soát <br /> có  đáp  ứng  với  trắc  nghiệm  giãn  mạch  phổi. <br /> được cơn. Không có bệnh nhân nào tử vong. <br /> Đây  là  một  trắc  nghiệm  có  ích  giúp  xác  định <br /> Theo  dõi  ở  21  bệnh  nhân  được  truyền  được bệnh nhân nào có khả năng điều trị phẫu <br /> Ilomedin  qua  catheter  ĐMP,  chúng  tôi  không  thuật(3). Mặc khác, từ kết quả này chúng ta cũng <br /> phát hiện biểu hiện dị ứng. Cũng không có bất  thấy  rằng  nếu  không  được  điều  trị,  mạch  máu <br /> kỳ phản ứng giãn mạch ngoại biên có thể quy  phổi sẽ bị tổn thương nặng nề hơn và sau đó sẽ <br /> kết cho tác nhân này được ghi nhận. Không có  không còn khả năng hồi phục. Lúc này, chỉ định <br /> <br /> <br /> 152 Chuyên Đề Ngoại Khoa <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014  Nghiên cứu Y học<br /> <br /> phẫu thuật triệt để sẽ không được đặt ra nữa.   bày diễn tiến của áp lực phổi trong nhóm nghiên <br /> Thời  gian  thở  máy,  số  lượng  vận  mạch  sử  cứu  mà  không  thể  quy  kết  đó  là  chỉ  nhờ  vào <br /> dụng,  thời  gian  nằm  hồi  sức  của  nhóm  bệnh  Ilomedin  hay  còn  nhờ  các  điều  trị  khác  như <br /> nhân có tăng áp phổi này đều kéo dài hơn so với  Milrinone, Sildenafil.  <br /> trung  bình  chung  của  đơn  vị  chúng  tôi.  Với  Hình  1  cho  thấy  ngay  sau  phẫu  thuật,  áp <br /> những bệnh nhân thông liên thất  và  thông  liên  lực  phổi  tâm  thu  giảm  rõ  rệt  còn  áp  lực  phổi <br /> nhĩ chưa có tăng áp phổi, chúng tôi thường rút <br /> trung  bình  giảm  ít  hơn  và  cả  hai  đều  ổn  định <br /> nội khí quản sớm, ít có trường hợp nào phải thở <br /> sau đó. Điều này chứng tỏ áp lực tâm thu phụ <br /> máy đến quá một ngày. Như vậy, tăng áp phổi <br /> rõ ràng là một yếu tố làm tăng thời gian hồi sức.  thuộc lưu lượng nhiều hơn so với áp lực phổi <br /> Việc  quyết  định  truyền  Ilomedin  qua  trung bình. Như vậy có thể xem ALĐMP trung <br /> catheter ĐMP hay không phụ thuộc vào kết quả  bình  tiền  phẫu  tiên  đoán  tốt  hơn  tình  trạng <br /> siêu  âm  tim,  đặc  biệt  là  thông  tim  trước  mổ  và  mạch máu phổi sau phẫu thuật so với ALĐMP <br /> đo  trực  tiếp  trong  phòng  mổ,  ngay  sau  phẫu  tâm  thu.  Chính  vì  lý  do  này  mà  trong  thực <br /> thuật đóng lỗ thông hay sửa hoặc thay van. Có  hành  chúng  tôi  luôn  cố  gắng  tìm  luồng  hở <br /> đến  66,7%  bệnh  nhân  được  truyền  Ilomedin <br /> phổi  để  đánh  giá  áp  lực  phổi  trung  bình. <br /> ngay  trong  lúc  mổ  và  hầu  hết  bệnh  nhân  đều <br /> được  tiến  hành  truyền  ngay  trong  ngày  phẫu  Khuyến  cáo  mới  về  đánh  giá  tăng  áp  phổi <br /> thuật. Việc đánh giá TAP trước mổ đóng vai trò  cũng  nhấn  mạnh  đến  vai  trò  của  ALĐMP <br /> quan  trọng  vì  nó  giúp  quyết  định  đặt  catheter  trung  bình  chứ  không  phải  dựa  vào  ALĐMP <br /> ĐMP để theo dõi áp lực phổi. Trong lúc mổ, có  tâm thu(1). <br /> thể  do  tác  động  của  thuốc  gây  mê  nên  áp  lực  Từ  những  nghiên  cứu  đầu  tiên,  iloprost <br /> phổi không quá cao nhưng tại hồi sức, khi bệnh  truyền  đã  chứng  tỏ  hiệu  quả  và  tính  an  toàn <br /> nhân  bắt  đầu  tỉnh  mê,  áp  lực  phổi  có  thể  tăng  trong tăng áp phổi tiên phát(5) lẫn tăng áp phổi <br /> cao cần phải truyền Ilomedin.  do  bệnh  tim(2).  Trong  nghiên  cứu  của  chúng <br /> Iloprost  là  một  đồng  đẳng  tổng  hợp  của  tôi,  truyền  Ilomedin  đã  giúp  kiểm  soát  được <br /> prostacyclin  được  cấp  phép  năm  2004  sử  dụng  cơn tăng áp phổi sau mổ. Chỉ có ba bệnh nhân <br /> trong điều trị tăng áp động mạch phổi với phân  có cơn tăng áp phổi sau mổ và không có bệnh <br /> độ  chức  năng  III/IV.  Iloprost  có  tác  dụng  làm  nhân nào  tử  vong.  Chúng  tôi  không  ghi  nhận <br /> giãn  giường  mạch  phổi  và  mạch  hệ  thống(4).  biến chứng nào đi kèm với liệu pháp Ilomedin <br /> Baysal  nhận  thấy  Ilomedin  liều  truyền  từ  1,25  truyền qua catheter ĐMP.  <br /> đến  2,5ng/kg/phút  làm  giảm  rõ  rệt  áp  lực  cũng <br /> KẾT LUẬN <br /> như  kháng  lực  phổi  và  làm  tăng  cung  lượng <br /> tim(2).  Nhóm  bệnh  nhân  của  chúng  tôi  có  Nghiên  cứu  trên  21  bệnh  nhân  có  tăng  áp <br /> ALĐMP cao hơn nhiều do đó cần phải tăng liều  phổi sau phẫu thuật tim cho thấy cùng với chiến <br /> dần để đạt hiệu quả. Liều cao nhất chúng tôi sử  lược  an  thần  sâu,  giảm  đau  mạnh,  tăng  thông <br /> dụng  là  3,2ng/kg/phút.  Theo  khuyến  cáo  của <br /> khí  kiểm  soát,  sử  dụng  Milrinone  và  Sildenafil <br /> nhà  sản  xuất  liều  liều  khuyến  cáo  là  0,5  đến <br /> thì  Ilomedin  truyền  qua  catheter  động  mạch <br /> 2ng/kg/phút  và  có  thể  tăng  dần  đến <br /> 8ng/kg/phút.  Như  vậy  liều  sử  dụng  của  chúng  phổi giúp phòng ngừa và kiểm soát tốt cơn tăng <br /> tôi trong nghiên cứu này chưa phải là quá cao.  áp  phổi  hậu  phẫu.  Nghiên  cứu  cũng  chứng <br /> Vì không thể thiết kế một nghiên cứu ngẫu  minh tính an toàn cao của liệu pháp này. <br /> nhiên có đối chứng giữa hai nhóm có và không  TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> có truyền Ilomedin nên chúng tôi chỉ có thể trình  1. ACCF/AHA  (2009).  ACCF/AHA  2009  Expert  Consensus <br /> <br /> <br /> <br /> Phẫu Thuật Lồng Ngực Tim  – Mạch máu 153<br /> Nghiên cứu Y học  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Document  on  Pulmonary  Hypertension.  A  Report  of  the  7. Humpl  T  and  Schulze‐Neick  I  (2010).  Pulmonary  Vascular <br /> American  College  of  Cardiology  Foundation  Task  Force  on  Disease.  In  Paediatric  Cardiology.  Editors:  Anderson  R.H, <br /> Expert  Consensus  Documents  and  the  American  Heart  Baker E.J, Penny D.J. Redington A.N, Rigby M.L, Wernovsky <br /> Association. JACC, 53:1573–619.  G. 3rd Edition: 1147‐61. <br /> 2. Baysal A, Bilsel S, Bulbul OG et al (2006). Comparison of the  8. Phan  Vũ  Anh  Minh,  Nguyễn  Hoàng  Định,  Lê  Minh  Khôi <br /> usage  of  intravenous  iloprost  and  nitroglycerin  for  (2013). Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị tăng áp động mạch <br /> pulmonary  hypertension  during  valvular  heart  surgery.  phổi  nặng  ở  bệnh  nhân  mắc  bệnh  tim  bẩm  sinh  có  luồng <br /> Heart Surg Forum, 9: E536‐42.  thông trái phải. Y học thành phố Hồ Chí Minh, 17(1): 237‐44. <br /> 3. Beghetti M and Tissot C (2010). Pulmonary Hypertension in  9. Reichenberger  F,  Mainwood  A,  Morrell  NW  et  al  (2011). <br /> Congenital Shunts. Rev Esp Cardiol, 63: 1179‐93.  Intravenous  epoprostenol  versus  highdose  inhaled  iloprost <br /> 4. Benedict  N,  Seybert  A  and  Mathier  MA  (2007).  Evidence‐ for  long‐term  treatment  of  pulmonary  hypertension. <br /> Based  Pharmacologic  Management  of  Pulmonary  Arterial  Pulmonary Pharmacology & Therapeutics, 24: 169‐73. <br /> Hypertension. Clinical Therapeutics, 29: 2134‐53.  10. Tempe  DK  (2010).  Perioperative  management  of  pulmonary <br /> 5. Higenbottama T, Buttb AY, McMahonb A et al (1998). Long  hypertension. Annals of cardiac Anaesthesia, 13: 89‐91. <br /> term intravenous prostaglandin (epoprostenol or iloprost) for   <br /> treatment of severe pulmonary hypertension. Heart, 80: 151‐<br /> 155.  Ngày nhận bài báo:       27/11/2013 <br /> 6. Hill  NS,  Roberts  KR,  and  Preston  IR  (2009).  Postoperative <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:   28/11/2013 <br /> Pulmonary  Hypertension:  Etiology  and  Treatment  of  a <br /> Dangerous Complication. Respir Care, 54: 958‐68.  Ngày bài báo được đăng     05/012014 <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 154 Chuyên Đề Ngoại Khoa <br />