T¹p chÝ Hãa häc, T. 47 (4), Tr. 483 - 490, 2009<br />
<br />
NGHI£N CøU HÖ Sè §IÒU CHØNH BI£N D¹NG KHU¤N §ïN<br />
CAO SU<br />
§Õn Tßa so¹n 3-7-2008<br />
TRÇN VÜNH H¦NG, NGUYÔN V¡N C¦êNG, CH¢U M¹NH QUANG<br />
Tr−êng §¹i häc Giao th«ng vËn t¶i<br />
ABSTRACT<br />
This paper introduces a method to identify the correction coefficient for extrusion moulds by<br />
means of experimental planning. On the basis of theory and experience, the software<br />
Calculating the profile correction coefficient of rubber extrusion moulds is designed to<br />
identify the mould correction coefficient and correction profile. At the same time, through this<br />
method, the research team present the results of types of corrected rubber felt seal moulds on the<br />
coach B80HN.<br />
<br />
I - §Æt vÊn ®Ò<br />
Do nh÷ng ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é, tèc ®é<br />
®ïn, kiÓu biªn d¹ng, lo¹i cao su lμm cho viÖc<br />
thiÕt kÕ chÕ t¹o khu«n ®ïn s¶n phÈm cao su ®¹t<br />
®óng biªn d¹ng thiÕt kÕ lμ rÊt khã kh¨n, trong<br />
thùc tÕ nhμ s¶n xuÊt ph¶i thùc hiÖn thö ®ïn vμ<br />
®iÒu chØnh nhiÒu lÇn. Víi môc ®Ých t×m ra biªn<br />
d¹ng khu«n ®ïn Ýt ph¶i hiÖu chØnh nhÊt, cho kÕt<br />
qu¶ s¶n phÈm ®ïn gÇn víi thiÕt kÕ nhÊt. Nhãm<br />
nghiªn cøu ®· t×m ra hÖ sè ®iÒu chØnh cña biªn<br />
d¹ng khu«n ®ïn tõ ph−¬ng ph¸p quy ho¹ch thùc<br />
nghiÖm [1, 2].<br />
II - Néi dung<br />
C¨n cø vμo c¸c thö nghiÖm thùc tÕ trong qu¸<br />
tr×nh ®ïn s¶n phÈm, ®Æt mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt<br />
®é, tèc ®é, biªn d¹ng víi sù biÕn thiªn cña biªn<br />
d¹ng s¶n phÈm b»ng quan hÖ to¸n häc.<br />
y = f(x1,x2, , xj ; α1,α2 αn) = a0 + a1x1 + a2x2 +<br />
+ anxn + a12x1x2 + + a(n-1)nxn-1xn<br />
Trong ®ã:<br />
<br />
y lμ biªn d¹ng ®iÒu chØnh<br />
xi lμ c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng<br />
a lμ hÖ sè ®iÒu chØnh.<br />
Qua ®ã x¸c ®Þnh ®−îc chÕ ®é tèi −u nhÊt cña<br />
qu¸ tr×nh ®ïn s¶n phÈm, vμ hÖ sè ®iÒu chØnh<br />
biªn d¹ng khu«n thùc tÕ so víi biªn d¹ng thiÕt<br />
kÕ.<br />
Quy tr×nh thùc hiÖn ®−îc tr×nh bμy trªn h×nh<br />
1.<br />
1. B¶n vÏ thiÕt kÕ<br />
Môc tiªu ph¶i ®ïn ra s¶n phÈm cã biªn d¹ng<br />
®óng biªn d¹ng thiÕt kÕ hoÆc gÇn víi biªn d¹ng<br />
thiÕt kÕ nhÊt. H×nh 2 lμ biªn d¹ng thiÕt kÕ.<br />
2. Thùc nghiÖm<br />
Thùc hiÖn N = 2 k c¸c thÝ nghiÖm.<br />
Trong ®ã k lμ c¸c yÕu tè thÝ nghiÖm (tèc ®é,<br />
nhiÖt ®é ®ïn, biªn d¹ng).<br />
Bè trÝ thÝ nghiÖm theo b¶ng thùc nghiÖm 3<br />
nh©n tè<br />
<br />
483<br />
<br />
Môc tiªu<br />
<br />
C¸c gi¶ thiÕt<br />
<br />
TiÕn hμnh thÝ nghiÖm<br />
<br />
C¸c gi¶ thiÕt kh¸c<br />
<br />
Xö lý sè liÖu vμ<br />
ph©n tÝch kÕt qu¶<br />
<br />
So s¸nh kÕt qu¶ tÝnh to¸n<br />
víi gi¶ thiÕt<br />
Kh«ng §¹t<br />
§¹t<br />
<br />
§−a ra hμm sè<br />
biÓu thÞ mèi quan<br />
hÖ<br />
<br />
H×nh 1<br />
<br />
H×nh 2<br />
<br />
484<br />
<br />
B¶ng thùc nghiÖm 3 nh©n tè<br />
Nh©n tè<br />
<br />
§iÓm thÝ nghiÖm<br />
(1)<br />
<br />
(2)<br />
<br />
(3)<br />
<br />
(4)<br />
<br />
(5)<br />
<br />
(6)<br />
<br />
(7)<br />
<br />
(8)<br />
<br />
X1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
X2<br />
<br />
-1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
+1<br />
<br />
-1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
+1<br />
<br />
X3<br />
<br />
-1<br />
<br />
-1<br />
<br />
-1<br />
<br />
-1<br />
<br />
+1<br />
<br />
+1<br />
<br />
+1<br />
<br />
+1<br />
<br />
§¸p y<br />
<br />
y1<br />
<br />
y2<br />
<br />
y3<br />
<br />
y4<br />
<br />
y5<br />
<br />
y6<br />
<br />
y7<br />
<br />
y8<br />
<br />
H×nh 3: HÖ thèng m¸y ®o to¹ ®é Micro-Hite® DCC<br />
X1: Tèc ®é ®ïn, X2: NhiÖt ®é ®ïn, X3: KiÓu<br />
biªn d¹ng Xi = 1 øng víi møc cao cña nh©n tè j.<br />
Xi = -1 øng víi møc thÊp cña nh©n tè j.<br />
Biªn d¹ng s¶n phÈm thÝ nghiÖm ®−îc ®o trªn<br />
m¸y ®o chuyªn dïng Micro-Hite®DCC.<br />
§Æc tÝnh kü thuËt cña m¸y:<br />
Cã c¸c bé truyÒn ®éng trùc tiÕp tèc ®é cao.<br />
<br />
CÊu tróc m¸y cho phÐp n©ng cao ®é chÝnh<br />
x¸c cña phÐp ®o khi ho¹t ®éng trong m«i tr−êng<br />
cã nhiÖt ®é biÕn thiªn lín.<br />
KÕt qu¶ ®o ®−îc kiÓm tra tÝnh ®ång nhÊt vμ<br />
®−a vμo bμi to¸n thùc nghiÖm.<br />
3. §−a kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vμo phÇn mÒm<br />
tÝnh to¸n hÖ sè ®iÒu chØnh biªn d¹ng<br />
<br />
KÝch th−íc ®o ®−îc cña mÉu 22 × 30 × 19<br />
inch (559 × 750 × 483 mm).<br />
Bμn b»ng ®¸ Granite t¹o bÒ mÆt lμm viÖc cã<br />
®é æn ®Þnh, ®é chÝnh x¸c cao.<br />
Tèc ®é ®o cao: 40 ®iÓm ®o/phót.<br />
<br />
a) Giíi thiÖu phÇn mÒm TÝnh to¸n hÖ sè ®iÒu<br />
chØnh biªn d¹ng khu«n ®ïn<br />
<br />
§é chÝnh x¸c cña m¸y 0,1 μm.<br />
C¸c ®Öm khÝ cã t¸c dông gi¶m ma s¸t cho<br />
c¸c trôc khi chuyÓn ®éng.<br />
<br />
PhÇn mÒm ®−îc viÕt b»ng ng«n ng÷ lËp<br />
tr×nh Autolisp, ®−îc nhóng trong m«i tr−êng<br />
Autocad.<br />
øng dông phÇn mÒm ®−îc viÕt b»ng ng«n<br />
ng÷ AutoLisp, cho nªn toμn bé ch−¬ng tr×nh lμ<br />
mét tËp hîp c¸c hμm ®−îc ph©n chia thμnh c¸c<br />
nhãm chøc n¨ng nh− sau:<br />
485<br />
<br />
Giao diÖn ng−êi sö dông<br />
(GRAPHIC USER INTERFACE)<br />
excel<br />
loader<br />
<br />
Definiti<br />
on file<br />
loader<br />
<br />
state<br />
machine<br />
<br />
TÝnh<br />
to¸n<br />
<br />
VÏ<br />
<br />
C¸c file ®Þnh nghÜa (DEFINITION FILES)<br />
C¸c file AUTOLISP (DIALOGS, MENUS)<br />
Qóa tr×nh vÏ ®−îc thùc hiÖn nh− sau:<br />
D÷ liÖu<br />
nhËp tõ<br />
Bμn phÝm<br />
<br />
State<br />
Marchine<br />
<br />
LÖnh ®ã ®−îc<br />
ph©n t¸ch<br />
<br />
File<br />
§Þnh<br />
nghÜa biªn<br />
<br />
VÏ<br />
<br />
B¶n vÏ<br />
<br />
File DWG<br />
(khung,<br />
m« t¶)<br />
<br />
File Excel<br />
<br />
TÝnh to¸n<br />
<br />
Trong ®ã:<br />
Giao diÖn ng−êi sö dông:<br />
Bao gåm c¸c hép tho¹i (dialog) cho phÐp<br />
ng−êi sö dông nhËp d÷ liÖu vμ ®iÒu khiÓn lÖnh.<br />
Nhãm excel loader cã chøc n¨ng ®äc d÷<br />
liÖu tõ file excel vμ ghi d÷ liÖu vμo file excel.<br />
Nhãm definition file loader cã chøc n¨ng<br />
®äc vμ xö lý c¸c th«ng tin trong c¸c file ®Þnh<br />
nghÜa.<br />
Nhãm state machine cã chøc n¨ng xö lý<br />
c¸c chuçi ký tù ®−îc ®äc ra tõ file ®Þnh nghÜa<br />
biªn d¹ng hay ®−îc nhËp tõ bμn phÝm ®Ó tõ ®ã<br />
trÝch läc ra c¸c lÖnh vÏ còng nh− c¸c tham sè<br />
cña c¸c lÖnh vÏ.<br />
Nhãm tÝnh to¸n xö lý c¸c th«ng sè ®o ®−îc<br />
l−u trong file excel. C¸c gi¸ trÞ ®−îc tÝnh to¸n<br />
xong l¹i ®−îc ghi l¹i vμo file excel.<br />
Nhãm vÏ thùc hiÖn qu¸ tr×nh vÏ biªn d¹ng ra<br />
486<br />
<br />
Th«ng sè vÏ<br />
<br />
b¶n vÏ AutoCAD.<br />
C¸c th«ng sè ®Ó vÏ ®−îc nhËp vμo tõ file<br />
excel vμ ®−îc xö lý tÝnh tãan tr−íc khi vÏ.<br />
C¸c lÖnh vÏ cã thÓ ®−îc nhËp vμo tõ file<br />
®Þnh nghÜa biªn d¹ng hoÆc nhËp trùc tiÕp tõ bμn<br />
phÝm. Tõng lÖnh vÏ ®−îc xö lý qua state<br />
machine ®Ó trÝch läc ra c¸c lÖnh vμ c¸c tham sè.<br />
Sau khi c¸c th«ng sè ®Ó vÏ còng nh− c¸c<br />
lÖnh vÏ ®ã ®−îc nhËp vμ xö lý th× ch−¬ng tr×nh<br />
b¾t ®Çu thùc hiÖn vÏ tõng lÖnh mét.<br />
VÏ xong tuú theo yªu cÇu cña ng−êi sö dông<br />
ch−¬ng tr×nh cã thÓ ®−a vμo khung b¶n vÏ vμ<br />
c¸c miªu t¶ ®−îc l−u trong mét file DWG nμo<br />
®ã ë ngoμi.<br />
Sau khi cμi ®Æt trªn Menu cña phÇn mÒm<br />
Autocad xuÊt hiÖn thªm Menu ” B2007-0453TD (khoanh trßn).<br />
Giao diÖn phÇn mÒm (h×nh 4).<br />
<br />
H×nh 4<br />
b) Gi¶i thÝch giao diÖn phÇn mÒm<br />
Th«ng sè ®Çu vμo: Cho phÐp ng−êi thiÕt kÕ khu«n nhËp chÕ ®é ®ïn øng víi lo¹i cao su<br />
®−îc ®ïn.<br />
<br />
Tèc ®é: NhËp tèc ®é ®ïn, tèc ®é ®ïn nμy kh«ng ®−îc v−ît ra ngoμi giíi h¹n min vμ max<br />
(gi¸ trÞ min vμ max lμ giíi h¹n tèc ®é mμ mμ m¸y cã thÓ ®ïn ®−îc ®¶m b¶o l−u hãa tèt, phô thuéc<br />
vμo tõng lo¹i m¸y vμ lo¹i cao su). Cã thÓ chän lo¹i cao su ®ïn trong môc VËt liÖu, khi ®ã sÏ tù ®éng<br />
cho nhiÖt ®é min vμ max.<br />
NhiÖt ®é: NhËp nhiÖt ®é ®ïn, nhiÖt ®é ®ïn nμy kh«ng ®−îc v−ît ra ngoμi giíi h¹n min vμ<br />
max (gi¸ trÞ<br />
min vμ max lμ giíi h¹n nhiÖt ®é mμ cao su ch¶y dÎo phô thuéc vμo tõng lo¹i cao su) [3, 4].<br />
487<br />
<br />