Nghiên cứu khả năng phòng, trị một số nấm bệnh ở thanh long bằng Trichoderma

Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIEÂN CÖÙU KHAÛ NAÊNG PHOØNG, TRÒ MOÄT SOÁ NAÁM<br /> BEÄNH ÔÛ THANH LONG BAÈNG TRICHODERMA<br /> Tröông Minh Töôøng(1), Traàn Ngoïc Huøng(2)<br /> (1) Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Laâm TP. HCM, (2) Tröôøng Ñaïi hoïc Thuû Daàu Moät<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Söû duïng phöông phaùp phaân laäp vaø thöû ñoái khaùng ñoàng thôøi cuûa Trichoderma vôùi caùc<br /> chuûng naám beänh treân moâi tröôøng PGA, chuùng toâi nghieân cöùu khaû naêng ñoái khaùng cuûa caùc<br /> chuûng Trichoderma vôùi moät soá naám beänh ôû caây thanh long. Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy caùc<br /> chuûng Trichoderma T10, T14, T24 coù khaû naêng ñoái khaùng toát vôùi naám beänh NBT01, NBT03<br /> vaø NBT04 ñöôïc phaân laäp töø caùc maãu thanh long bò beänh thoái traùi, heùo daây vaø ñoàng tieàn. Baøo<br /> töû cuûa caùc chuûng Trichoderma naøy khoâng chæ theå hieän khaû naêng ñoái khaùng vôùi naám beänh treân<br /> moâi tröôøng PGA maø coøn ñoái khaùng toát treân moâ thanh long trong caû hai tröôøng hôïp: gaây<br /> nhieãm naám beänh ñoàng thôøi vaø moâ thanh long ñaõ coù bieån hieän phaùt beänh.<br /> Töø khoùa: naám beänh, khaû naêng ñoái khaùng, chuûng Trichoderma<br /> *<br /> 1. Ñaët vaán ñeà nhieàu nôi. Trong ñoù, lieäu phaùp ñaëc trò beänh<br /> Thanh long laø moät trong nhöõng loaïi treân thanh long baèng phöông phaùp sinh<br /> traùi caây xuaát khaåu coù giaù trò kinh teá cao. hoïc ñang laø höôùng ñöôïc caùc nhaø nghieân cöùu<br /> Theo soá lieäu thoáng keâ ñaàu naêm 2011, öôùc quan taâm.<br /> tính dieän tích troàng thanh long trong caû Trichoderma coù khaû naêng ñoái khaùng raát<br /> nöôùc vaøo khoaûng 21.000 ha; trong ñoù, rieâng toát vôùi nhieàu loaïi naám beänh thöïc vaät. Vieäc söû<br /> tænh Bình Thuaän chieám khoaûng 72%, soá coøn duïng Trichoderma ñeå phoøng tröø beänh treân<br /> laïi ñöôïc troàng ôû moät soá tænh mieàn Taây Nam caây troàng ñang laø höôùng nghieân cöùu ñöôïc caùc<br /> Boä nhö Long An, Tieàn Giang... nhaø khoa hoïc quan taâm trong vieäc tìm giaûi<br /> Caùch phoøng, trò caùc loaïi naám beänh ôû phaùp thay theá thuoác hoùa hoïc. Trong baøi baùo<br /> thanh long hieän nay chuû yeáu laø söû duïng naøy, chuùng toâi söû duïng phöông phaùp phaân<br /> thuoác hoùa hoïc. Bieän phaùp naøy khoâng chæ laäp vaø thöû ñoái khaùng ñoàng thôøi cuûa<br /> aûnh höôûng ñeán söùc khoûe ngöôøi söû duïng do Trichoderma vôùi caùc chuûng naám beänh treân<br /> dö löôïng thuoác toàn dö trong quaû maø coøn moâi tröôøng PGA ñeå nghieân cöùu khaû naêng ñoái<br /> laøm giaûm giaù trò cuûa traùi thanh long. Ñaëc khaùng cuûa caùc chuûng Trichoderma vôùi moät<br /> bieät laø khi chuùng ta ñang coù chuû tröông môû soá naám beänh ôû caây thanh long.<br /> roäng xuaát khaåu sang caùc thò tröôøng khoù 2. Vaät lieäu vaø phöông phaùp<br /> tính nhö Nhaät, Myõ vaø chaâu AÂu. Saûn xuaát 2.1. Vaät lieäu<br /> thanh long theo tieâu chuaån VietGap vaø Gioáng Trichoderma sp. do phoøng thí<br /> GlobalGap ñang ñöôïc aùp duïng roäng raõi ôû nghieäm chi nhaùnh Coâng ty TNHH Gia<br /> <br /> 16<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> Töôøng tænh Bình Döông cung caáp; goàm 13 traùnh hieän töôïng nhieãm cheùo vaø phaùt taùn<br /> chuûng, ñöôïc kyù hieäu T05, T06, T07, T08, T09, maàn beänh ñi khaép nôi.<br /> T10, T14, T16, T18, T19, T20, T24, T25. – Quan saùt haèng ngaøy ñaùnh giaù bieåu<br /> Thanh long saïch beänh vaø thanh long bò hieän beänh treân caùc caây ñöôïc gaây beänh vaø so<br /> beänh ñoàng tieàn, thoái traùi xanh vaø beänh heùo saùnh vôùi ñaëc ñieåm cuûa beänh trong töï nhieân.<br /> daây thu nhaän taïi xaõ Quôn Long huyeän Chôï 2.2.2. Khaûo saùt khaû naêng ñoái khaùng<br /> Gaïo, tænh Tieàn Giang. ñoàng thôøi cuûa Trichoderma vôùi caùc chuûng<br /> Moâi tröôøng PGA: khoai taây (200g), glucose naám beänh treân moâi tröôøng PGA.<br /> (20g), agar (20g), nöôùc caát vöøa ñuû (1 lít). – Caáy naám beänh vaø chuûng naám<br /> 2.2. Phöông phaùp Trichoderma treân 2 ñieåm ñoái xöùng nhau qua<br /> 2.2.1. Phaân laäp vaø kieåm tra khaû naêng taâm ñóa petri, caùc ñieåm caáy caùch meùp ñóa<br /> gaây beänh cuûa caùc chuûng naám beänh. 1,5cm. Ñóa ñoái chöùng laø ñóa chæ ñöôïc caáy<br /> Phaân laäp naám beänh: rieâng naám beänh. UÛ ôû nhieät ñoä phoøng, quan<br /> saùt töøng ngaøy vaø ghi nhaän keát quaû.<br /> – Choïn moâ thöïc vaät môùi bò beänh ñeå<br /> phaân laäp. Khoâng söû duïng caùc moâ ñaõ bò – Sau khi tieán haønh thöû ñoái khaùng,<br /> beänh laâu vì treân beà maët caùc moâ beänh naøy theo doõi caùc ñóa ñaõ caáy cho ñeán khi hai<br /> thöôøng coù raát nhieàu naám vaø vi khuaån hoaïi voøng troøn ñoái khaùng cuûa Trichoderma vaø<br /> sinh phaùt trieån. naám beänh tieáp xuùc nhau.<br /> <br /> – Röûa maãu quaû hoaëc thaân trong nöôùc – Coâng thöùc tính hieäu quaû öùc cheá theo<br /> ñeå loaïi boû ñaát buïi vaø caùc taïp chaát khaùc. Soytong (1988): H = (Ddc – D)/ Ddc x 100.<br /> Khöû truøng beà maët quaû hoaëc thaân baèng coàn [H: Hieäu quaû öùc cheá (%)<br /> <br /> etyl 70%. D: Ñöôøng kính khuaån laïc naám beänh trung<br /> bình treân ñóa ñoái khaùng (cm)<br /> – Duøng duïng cuï ñöôïc khöû truøng caét<br /> Ddc: Ñöôøng kính khuaån laïc naám beänh trung<br /> nhöõng mieáng caáy nhoû (khoaûng 2 × 2 mm)<br /> bình treân ñóa ñoái chöùng (cm).<br /> töø phaàn ranh giôùi giöõa moâ khoûe vaø moâ<br /> 2.2.3. Caùc phöông phaùp khaùc<br /> beänh, sau ñoù caáy leân moâi tröôøng PGA, ñaët<br /> – Khaûo saùt khaû naêng ñoái khaùng cuûa<br /> nhöõng mieáng caáy gaàn meùp ñóa.<br /> Trichoderma khi caùc chuûng naám beänh ñaõ<br /> – Kieåm tra ñóa caáy haøng ngaøy, khi caùc<br /> phaùt trieån tröôùc treân moâi tröôøng PGA.<br /> taûn naám phaùt trieån töø nhöõng maãu thöïc vaät<br /> – Khaûo saùt khaû naêng ñoái khaùng cuûa<br /> nhieãm beänh, caáy truyeàn chuùng sang moâi<br /> Trichoderma vôùi caùc chuûng naám beänh treân<br /> tröôøng nhö PGA.<br /> moâ thanh long.<br /> Kieåm tra khaû naêng gaây beänh:<br /> 3. Keát quaû<br /> – Phun hoaëc queùt baøo töû naám beänh leân<br /> 3.1. Phaân laäp naám beänh<br /> nhöõng caây thanh long saïch beänh. Tieán<br /> haønh ñoàng thôøi treân moâ laønh vaø moâ ñaõ bò 3.1.1. Phaân laäp, laøm thuaàn<br /> gaây veát thöông. Chuùng toâi laáy maãu treân caùc caây thanh<br /> – Che chaén, bao goùi caån thaän ñeå baøo töû long khaùc nhau ôû nhieàu khu vöôøn khaùc nhau.<br /> khoâng laây lan sang nhöõng caây khaùc nhaèm Treân cô sôû caùc maãu beänh laáy töø quaû, thaân bò<br /> <br /> 17<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> beänh cuûa caây thanh long. Chuùng toâi tieán Baøo töû coù maøu xaùm, naèm trong xen laãn vôùi<br /> haønh phaân laäp treân moâi tröôøng choïn loïc coù khuaån ty. Khuaån laïc coù ñöôøng kính 9,0 cm<br /> boå sung khaùng sinh, nuoâi caáy ôû nhieät ñoä sau 24 giôø nuoâi caáy.<br /> phoøng. Caùc chuûng sau khi phaân laäp ñöôïc laøm NBT04: Khuaån laïc hình troøn. Khuaån ty<br /> thuaàn treân moâi tröôøng PGA. Keát quaû thu daïng tô, moïc thaønh töøng lôùp choàng leân<br /> ñöôïc 4 chuûng naám beänh, ñöôïc kyù hieäu: maãu nhau, maøu traéng xaùm. Khoâng thaáy baøo töû<br /> naám beänh thoái traùi xanh phaân laäp ñöôïc naám roõ raøng. Khuaån laïc coù ñöôøng kính 2,3 cm<br /> beänh NBT01, beänh vaøng heùo daây laø NBT03 sau 24 giôø nuoâi caáy.<br /> vaø beänh ñoàng tieàn laø NBT02, NBT04. Böôùc ñaàu ta coù theå döï ñoaùn ñöôïc taùc nhaân<br /> gaây ra beänh thoái traùi xanh laø do NBT01,<br /> beänh vaøng heùo daây laø do NBT03 vaø beänh<br /> ñoàng tieàn do NBT02 hoaëc NBT04 gaây ra.<br /> 3.1.2. Kieåm tra khaû naêng gaây beänh cuûa<br /> caùc gioáng naám beänh ñöôïc phaân laäp<br /> Tieán haønh gaây beänh tröïc tieáp leân traùi<br /> vaø nhaùnh thanh long baèng baøo töû naám<br /> A B<br /> beänh thu ñöôïc khi nuoâi caáy treân moâi tröôøng<br /> PGA. Sau 5 ngaøy, thu ñöôïc keát quaû:<br /> – NBT01: vuøng beänh bò thoái, maøu xaùm<br /> ñen, vuøng moâ xung quanh moâ thoái coù maøu<br /> vaøng, lan roäng ra caùc vuøng moâ khaùc, coù baøo<br /> töû maøu ñen.<br /> – NBT03: veát thöông phoàng leân, quang<br /> C D<br /> Hình 1: Caùc loaïi naám beänh phaân laäp ñöôïc veát thöông xì muû maøu vaøng.<br /> (A) NBT01; (B) NBT02; (C) NBT03; (D) – NBT04: vuøng beänh thoái roäng hình<br /> NBT04 maét cua, xung quanh coù maøu vaøng, ôû giöõa coù<br /> NBT01: Khuaån laïc hình troøn. Khuaån maøu ñen.<br /> ty hình sôïi, moïc thaønh töøng lôùp. Maøu Caùc chuûng naám beänh NBT01, NBT03<br /> traéng. Baøo töû coù daïng tuùi, maøu ñen. Sau<br /> vaø NBT04 coù khaû naêng gaây beänh laïi treân<br /> 24 giôø nuoâi caáy, khuaån laïc coù ñöôøng kính<br /> caây thanh long vaø coù trieäu chöùng töông töï<br /> 8,6 cm. vôùi maãu duøng ñeå phaân laäp ban ñaàu. Ñieàu<br /> NBT02: Khuaån laïc hình troøn khoâng naøy chöùng toû NBT01, NBT03 vaø NBT04<br /> ñeàu, coù nhieàu vaân nhö goã. Khuaån ty moïc saùt laø taùc nhaân gaây ra caùc beänh treân thanh<br /> maët thaïch, maøu traéng kem. Baøo töû maøu long. NBT02 khoâng gaây beänh treân caû maãu<br /> traéng. Khuaån laïc coù ñöôøng kính 2,2 cm sau daây vaø traùi thanh long. Ñaây coù theå laø do<br /> 24 giôø nuoâi caáy. taïp nhieãm trong quaù trình phaân laäp hoaëc<br /> NBT03: Khuaån laïc hình hoa, chia laø moät loaïi naám hoaïi sinh neân chuùng toâi<br /> thaønh nhieàu thuøy. Khuaån ty daïng sôïi, moïc khoâng löïa choïn loaøi naám naøy trong quaù<br /> thaønh töøng lôùp, nhoâ cao, maøu traéng ngaø. trình nghieân cöùu.<br /> <br /> 18<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2: Maãu beänh töï nhieân duøng ñeå phaân laäp.(A) beänh thoái traùi xanh. (B) beänh thoái vaøng<br /> daây. (C) beänh ñoàng tieàn; thanh long ñöôïc gaây beänh nhaân taïo. (D) NBT01 gaây beänh thoái traùi<br /> xanh. (E) NBT03 gaây beänh thoái vaøng daây. (F) NBT04 gaây beänh ñoàng tieàn.<br /> 3.2. Khaûo saùt hieäu quaû ñoái khaùng beänh: NBT01, NBT03 vaø NBT04 coù khaû naêng<br /> cuûa caùc chuûng Trichoderma vôùi caùc gaây beänh treân thanh long caáy ñoàng thôøi naám<br /> chuûng naám beänh treân moâi tröôøng PGA beänh vaø Trichoderma leân cuøng moät ñóa petri,<br /> 3.2.1. Ñoái khaùng ñoàng thôøi uû ôû nhieät ñoä phoøng. Theo doõi töøng ngaøy vaø<br /> quan saùt söï ñoái khaùng cuûa Trichoderma vôùi<br /> Duøng 13 chuûng Trichoderma do Chi<br /> töøng loaïi naám beänh. Keát quaû ñöôïc theå hieän<br /> nhaùnh coâng ty TNHH Gia Töôøng cung caáp ñeå<br /> trong caùc hình 3, 4, 5.<br /> thöû nghieäm tính ñoái khaùng vôùi 3 chuûng naám<br /> 110<br /> T5<br /> 100<br /> T6<br /> 90 T7<br /> 80 T8<br /> Hiệu quả ức chế (%)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 70 T9<br /> T10<br /> 60<br /> T14<br /> 50<br /> T16<br /> 40<br /> T18<br /> 30 T19<br /> 20 T20<br /> 10 T24<br /> 0 T25<br /> 1 2 3 4<br /> Thời gian (ngày)<br /> Hình 3: Bieåu ñoà hieäu quaû öùc cheá cuûa caùc chuûng Trichoderma vôùi chuûng NBT01<br /> Bieåu ñoà hình 3 cho thaáy, phaàn lôùn caùc ngoaïi tröø T06, caùc chuûng Trichoderma coøn<br /> chuûng Trichoderma ñeàu theå hieän tính ñoái laïi ñeàu coù hieäu suaát öùc cheá treân 50%. ÔÛ ngaøy<br /> khaùng roõ raøng sau 2 ngaøy. ÔÛ ngaøy thöù 3, thöù 4 chuûng T20 coù hieän töôïng bò naám beänh<br /> <br /> 19<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> ñoái khaùng ngöôïc laïi (hieäu quaû ñoái khaùng caùc chuûng coøn laïi. Döïa vaøo khaû naêng ñoái<br /> giaûm). Tuy nhieân, chuùng toâi nhaän thaáy vaøo khaùng maïnh trong thôøi gian ngaén nhaát,<br /> ngaøy thöù 2 caùc chuûng T10, T14, T18, T24 chuùng toâi nhaän thaáy caùc chuûng T10, T14,<br /> ñeàu coù hieäu xuaát öùc cheá treân 50% vaø theå hieän T18 vaø T24 coù khaû naêng öùng duïng vaøo saûn<br /> tính ñoái khaùng roõ raøng, noåi troäi hôn so vôùi xuaát.<br /> 110.00<br /> T5<br /> 100.00 T6<br /> 90.00 T7<br /> Hiệu quả ức chế (%)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 80.00 T8<br /> 70.00 T9<br /> 60.00 T10<br /> T14<br /> 50.00 T16<br /> 40.00 T18<br /> 30.00 T19<br /> 20.00 T20<br /> 10.00 T24<br /> T25<br /> 0.00<br /> 1 2 3 4<br /> Thời gian (ngày)<br /> Hình 4: Bieåu ñoà hieäu quaû öùc cheá cuûa caùc chuûng Trichoderma vôùi chuûng NBT03<br /> <br /> Bieåu ñoà hình 4 cho thaáy, phaàn lôùn caùc chuûng T10, T14, T16, T18, T24 vaø T25 ñeàu<br /> chuûng Trichoderma ñeàu theå hieän tính ñoái coù hieäu xuaát öùc cheá treân 50% vaø theå hieän<br /> khaùng roõ raøng sau 2 ngaøy. ÔÛ ngaøy thöù 3, tính ñoái khaùng roõ raøng, noåi troäi hôn so vôùi<br /> ngoaïi tröø T06, caùc chuûng Trichoderma coøn caùc chuûng coøn laïi. Döïa vaøo khaû naêng ñoái<br /> laïi ñeàu coù hieäu suaát öùc cheá treân 50%. ÔÛ khaùng maïnh trong thôøi gian ngaén nhaát,<br /> ngaøy thöù 4, chuûng T06, T20 vaø T09 coù hieän chuùng toâi nhaän thaáy caùc chuûng naøy coù khaû<br /> töôïng bò naám beänh ñoái khaùng ngöôïc (hieäu naêng öùng duïng vaøo saûn xuaát.<br /> quaû ñoái khaùng giaûm). Vaøo ngaøy thöù 2 caùc<br /> 120.00<br /> T5<br /> T6<br /> 100.00 T7<br /> Hiệu quả ức chế (%)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T8<br /> 80.00 T9<br /> T10<br /> 60.00 T14<br /> T16<br /> 40.00 T18<br /> T19<br /> 20.00 T20<br /> T24<br /> T25<br /> 0.00<br /> 1 2 3 4<br /> Thời gian (ngày)<br /> Hình 5: Bieåu ñoà hieäu quaû öùc cheá cuûa caùc chuûng Trichoderma vôùi chuûng NBT04<br /> <br /> 20<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> Bieåu ñoà hình 5 cho thaáy, phaàn lôùn caùc 100% vaø khaùng ñöôïc vôùi caû 3 chuûng naám<br /> chuûng Trichoderma chöa theå hieän tính ñoái beänh. Ñaây cuõng chính laø ñieàu kieän ñeå löïa<br /> khaùng roõ raøng ôû 2 ngaøy, 3 ngaøy. ÔÛ ngaøy thöù choïn nhöõng doøng cuï theå ñeå tieáp tuïc söû duïng<br /> 4, chuûng T10, T14, T24 vaø T25 coù hieäu xuaát cho vieäc nghieân cöùu. Ñieàu naøy noùi leân tính<br /> öùc cheá treân 100% vaø theå hieän tính ñoái khaùng chuyeân bieät cuûa naám Trichoderma trong vieäc<br /> roõ raøng, noåi troäi hôn so vôùi caùc chuûng coøn laïi. ñoái khaùng vôùi töøng loaïi naám beänh cuï theå.<br /> Treân cô sôû döïa vaøo khaû naêng ñoái khaùng Moät doøng naám coù khaû naêng ñoái khaùng cao<br /> maïnh trong thôøi gian ngaén nhaát, chuùng toâi vôùi moät loaïi naám beänh, moät loaïi caây troàng<br /> nhaän thaáy caùc chuûng T10, T14, T24 vaø T25 coù hay moät vuøng sinh thaùi naøy chöa haún ñaõ coù<br /> khaû naêng öùng duïng vaøo saûn xuaát. hieäu quaû khi söû duïng cho ñieàu kieän khaùc<br /> Khi so saùnh giöõa caùc chuûng Trichoderma (Lavell vaø Spain, 2001). Ñaây laø moät haïn cheá<br /> vôùi nhau, chuùng toâi nhaän thaáy raèng phaàn cuûa vieäc söû duïng saûn phaåm sinh hoïc so vôùi<br /> lôùn chuùng ñeàu ñoái khaùng ñöôïc taát caû caùc caùc saûn phaåm thuoác hoùa hoïc. Vì vaäy ñeå naâng<br /> chuûng naám beänh ôû möùc ñoä ñoái khaùng khaùc cao hieäu quaû kieåm soaùt sinh hoïc cuûa cheá<br /> nhau. Coù chuûng khoâng ñoái khaùng vôùi NBT03 phaåm Trichoderma caàn phaûi phoái troän nhieàu<br /> (T06), khaùng yeáu vôùi NBT01 vaø NBT04 (T05 chuûng Trichoderma khaùc nhau.<br /> vaø T08). Trong soá caùc chuûng Trichoderma coù Qua keát quaû thu ñöôïc, chuùng toâi choïn<br /> khaû naêng ñoái khaùng, T10, T14 vaø T24 coù caùc chuûng Trichoderma T10, T14 vaø T24 coù<br /> tính ñoái khaùng maïnh hôn caùc chuûng khaùc khaû naêng ñoái khaùng maïnh vôùi 3 loaïi naám<br /> vôùi hieäu quaû öùc cheá phaàn lôùn ñaït töø 70 - beänh ñeå tieáp tuïc caùc thí nghieäm tieáp theo.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 6: Ñoái khaùng cuûa caùc chuûng Tricho-derma vôùi naám beänh treân moâi tröôøng PGA<br /> <br /> 3.2.2. Ñoái khaùng baøo töû Trichoderma vôùi naám beänh sau khi ñaõ phaùt trieån<br /> Sau khi nuoâi caáy naám beänh ta tieán haønh phun dòch baøo töû tröïc tieáp leân beà maët khuaån<br /> laïc naám beänh. Keát quaû thu ñöôïc theå hieän trong baûng 1.<br /> Khả Th<br /> Trichoderma<br /> <br /> T10 + 4<br /> Trichoderma t<br /> NBT01 T14 + 4<br /> T24 + 5<br /> T10 + 4<br /> NBT03 T14 + 4 Trichoderma ết chế<br /> T24 + 5 bệnh.<br /> <br /> <br /> <br /> 21<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> T10 + 5<br /> Trichoderma t<br /> NBT04 T14 + 5<br /> T24 + 6<br /> <br /> Nhaän xeùt: Caùc chuûng Trichoderma T10, naám beänh NBT01, NBT03, NBT04 ngay<br /> T14 vaø T24 coù khaû naêng ñoái khaùng ñöôïc vôùi khi caùc naám beänh naøy ñaõ phaùt trieån.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 7: Ñoái khaùng cuûa Trichoderma khi naám beänh NBT03 ñaõ phaùt trieån.<br /> (A) Ñoái chöùng; (B) Coù xöû lí Trichoderma<br /> 3.3. Keát quaû thöû nghieäm ñoái khaùng cuûa long trong hai tröôøng hôïp: Trichoderma vaø<br /> baøo töû Trichoderma vôùi naám beänh treân moâ naám beänh ñöôïc gaây nhieãm ñoàng thôøi; xöû lí<br /> thanh long Trichoderma sau khi moâ thanh long ñaõ coù<br /> Tieán haønh thöû nghieäm khaû naêng ñoái bieåu hieän cuûa beänh. Sau 5 ngaøy quan saùt,<br /> khaùng cuûa baøo töû cuûa caùc chuûng keát quaû thu ñöôïc theå hieän trong baûng 2.<br /> Trichoderma vôùi naám beänh treân moâ thanh<br /> Baûng 2: Khaû naêng ñoái khaùng ñoàng thôøi cuûa baøo töû Trichoderma vôùi naám beänh<br /> Nấm Đặc điểm lô đối chứng Xứ lý Trichoderma đồng thời Xử lý Trichoderma khi có<br /> bệnh biểu hiện bệnh<br /> - Trên thân: Vết thương lan rộng, - Trên thân: Vết thương lành lại, mô - Trên thân: Vết thối không lan<br /> mô xung quanh bị thối. xung quanh vẫn bình thường. ra và sau một thời gian thì khô<br /> NBT01 - Trên trái: Vết thương lan rộng, - Trên trái: Vết thương lành lại, tạo lại.<br /> quả bị thối thành đốm lớn. sẹo nhỏ trên quả. - Trên trái: Vết bệnh ngưng<br /> phát triển và khô lại<br /> - Trên thân: Vết thương xưng phù - Trên thân: Vết thương lành lại và - Trên thân: Vết thương ít xưng<br /> và lan rộng. tạo sẹo. phù và tạo sẹo.<br /> NBT03 - Trên trái: Vết thương xưng phù, - Trên trái: Vết thương lành lại. - Trên trái: Vết thương ít xưng<br /> quả bị ghẻ đốm. phù và khô đi<br /> - Trên thân: Vết thương lan rộng có - Trên thân: Vết thương lành lại, tạo - Trên thân: Vết thương khô<br /> hình mắt cua, ở giữa thối đen, sẹo nhỏ. lại, mô xung quanh hơi vàng.<br /> NBT04 xung quanh bị vàng. - Trên trái: Vết thương lành lại, tạo - Trên trái: Vết thương khô lại,<br /> - Trên trái: bị thối giống như đồng sẹo nhỏ trên quả. tạo sẹo trên quả.<br /> tiền<br /> <br /> Nhaän xeùt: Keát quaû cho thaáy baøo töû caùc coù bieåu hieän beänh. Ñoái vôùi nhöõng moâ thanh<br /> chuûng Trichoderma naøy coù khaû naêng ñoái long ñaõ coù bieåu hieän beänh, chuùng toâi nhaän<br /> khaùng vaø öùc cheá toát vôùi caùc naám beänh khoâng thaáy, sau khi xöû lí vôùi cheá phaåm<br /> chæ treân thaïch PGA maø coøn treân caû moâ Trichoderma, caùc veát beänh ngöøng laây lan vaø<br /> thanh long. Khi ñöôïc xöû lí ñoàng thôøi, daàn khoâ laïi. Trichoderma ñaõ kí sinh vaø gieát<br /> Trichoderma phaùt trieån vaø öùc cheá khoâng cho cheát naám beänh, ngaên khoâng cho naám beänh<br /> naám beänh phaùt trieån, moâ thanh long khoâng tieáp tuïc phaùt trieån. Hieän töôïng veát thöông<br /> <br /> 22<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> khoâ laïi cho thaáy raèng ngoaøi taùc duïng ñoái – Haàu heát caùc chuûng Trichoderma<br /> khaùng vaø gieát cheát naám beänh, Trichoderma nghieân cöùu ñeàu coù khaû naêng ñoái khaùng vôùi<br /> coøn coù taùc duïng kích thích laøm laønh veát naám beänh treân moâi tröôøng thaïch PGA.<br /> thöông. Baøo töû cuûa caùc chuûng Trichoderma Trong ñoù, chuûng T10, T14 vaø T24 ñoái<br /> naøy coù tieàm naêng trong saûn xuaát taïo cheá khaùng maïnh nhaát (100% sau 4 ngaøy).<br /> phaåm sinh hoïc phoøng tröø naám beänh. – Caùc chuûng Trichoderma naøy coù khaû<br /> 4. Keát luaän naêng ñoái khaùng vôùi naám beänh treân moâ<br /> – Naám beänh NBT01, NBT03, NBT04 thanh long neân coù theå öùng duïng ñeå phoøng<br /> laàn löôït laø caùc taùc nhaân gaây ra caùc beänh thoái trò naám beänh treân thanh long.<br /> quaû xanh, vaøng heùo daây vaø beänh ñoàng tieàn.<br /> *<br /> RESEARCH OF PREVENTION AND TREATMENT OF SOME FUNGAL<br /> PATHOGENS IN DRAGON FRUIT BY USING TRICHODERMA<br /> Truong Minh Tuong(1), Tran Ngoc Hung(2)<br /> (1) Nong Lam University, (2) Thu Dau Mot University<br /> ABSTRACT<br /> Using the method of isolating and testing the simultaneous resistance of<br /> Trichoderma to fungal strains in PGA environment, we studied the resistance capability<br /> of Trichoderma strains to some fungal pathogens of dragon fruit. Research results<br /> showed that Trichoderma strains T10, T14, T24 have good resistance to fungal<br /> pathogens NBT01, NBT03 and NBT04 which were isolated from diseased samples of<br /> rotten dragon fruit, withered stem and brown spots. Spores of these Trichoderma strains<br /> not only demonstrate the resistance to fungal pathogens in PGA environment but also on<br /> the fruit’s tissue in both cases: simultaneous fungal diseases and the fruit’s tissue has<br /> shown syndrome.<br /> Keywords: fungal disease, resistance capability, Trichoderma strains<br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> [1]. Lester W. Burgess, Len Tesoriero, Timothy E. Knight vaø Phan Thuùy Hieàn (2009),<br /> Caåm nang chuaån ñoaùn beänh caây ôû Vieät Nam, Australian Centre for International<br /> Agricultural Research.<br /> [2]. Abou-Zeid A.M., Altalhi A.D. and Abd El-Fattah R.I. (2008), Fungal control of<br /> pathogenicfungi isolated from some wild plants in Taif Governorate, Saudi Arabia,<br /> Mal. J. Microbiol., Vol. 4: 30-39.<br /> [3]. Antal, Z., L., Manczinger, G. Szakaacs, R.P. Tengerdy and L. Ferenczy (2000),<br /> Colony growth, in vitro antagonism and secretion of extracellular enzymes in cold-<br /> tolerant strains of Trichoderma species, Mycol. Res., 104: 545-549.<br /> [4]. A. Sivan, Y. elad and Amal A. Al-Mousa (2008), Evaluation of antifungal activity of<br /> vitavax and Trichoderma viride against two wheat root rot pathogens, Journal of<br /> applied Biosciences, Vol. 6: 140-149<br /> <br /> 23<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> [5]. Emma W. Gachomo and Simeon O. Kotchoni (2008), The use of Trichoderma<br /> harzianum and T. viride as potential biocontrol agents against peanut microflora<br /> and their effectiveness reducing aflatoxin contamination of infected kernels,<br /> Biotechnology, Vol. 7:439-447.<br /> [6]. Enrique Monte (2001), Understanding Trichoderma: between biotechnology and<br /> Microbial ecology, Int. Microbiol, Vol. 4: 1-4.<br /> [7]. Kullnig-Gradinger, C.M., G. Szakacs and C.P. Kubicek (2002), Phylogeny and evolution of<br /> the fungal genus Trichoderma-a multigene approach, Mycol. Res., 106: 757-767.<br /> [8]. Robert E.paull, Dragon Fruit, Department of Tropical plant and soil sciences,<br /> University of Hawaii at Manoa, Honolulu, HI.<br /> [9]. Ronghua Cao, Xiaoguang liu, Kexiang Gao, Kurt Mendgen, zhensheng kang,<br /> Jainfeng Gao, Yang Dai and Xue Wang (2009), Mycoparasitism of endophytic fungi<br /> isolated from reed and soilborne Phytopathogenic fungi and production of cell wall-<br /> degrading enzymes in vitro, Curr Microbiol, Springer Science.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 24<br />