Nghiên cứu ngoại giao chuyên biệt: Hướng đi, ưu tiên mới của Ngoại giao Việt Nam đến năm 2030 - Phần 1

Chia sẻ: Lăng Mộng Như | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:153

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 của cuốn sách "Ngoại giao chuyên biệt: Hướng đi, ưu tiên mới của Ngoại giao Việt Nam đến năm 2030" trình bày những nội dung về: quốc gia tầm trung và định hướng ngoại giao chuyên biệt ‐ hàm ý với Việt Nam đến năm 2030; xây dựng lòng tin và nền tảng hợp tác trong chính sách đối ngoại của quốc gia tầm trung; ngoại giao trung gian hòa giải;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu ngoại giao chuyên biệt: Hướng đi, ưu tiên mới của Ngoại giao Việt Nam đến năm 2030 - Phần 1

Chịu trách nhiệm xuất bản: GIÁM ĐỐC – TỔNG BIÊN TẬP PGS.TS. PHẠM MINH TUẤN Chịu trách nhiệm nội dung: PHÓ GIÁM ĐỐC – PHÓ TỔNG BIÊN TẬP TS. ĐỖ QUANG DŨNG Biên tập nội dung: ThS. CÙ THỊ THÚY LAN ThS. NGUYỄN THỊ HẢI BÌNH ThS. LÊ THỊ THANH HUYỀN ĐỖ MINH CHÂU ThS. NGUYỄN VIỆT HÀ Trình bày bìa: ĐẶNG CHU CHỈNH Chế bản vi tính: PHẠM THU HÀ Đọc sách mẫu: ĐỖ MINH CHÂU VIỆT HÀ Số đăng ký kế hoạch xuất bản: 427-2021/CXBIPH/10-365/CTQG. Số quyết định xuất bản: 13-QĐ/NXBCTQG, ngày 18/02/2021. Nộp lưu chiểu: tháng 4 năm 2021. Mã ISBN: 978-604-57-6498-5.
2 Biªn môc trªn xuÊt b¶n phÈm cña Th− viÖn Quèc gia ViÖt Nam Vò Lª Th¸i Hoµng Ngo¹i giao chuyªn biÖt: H−íng ®i, −u tiªn míi cña ngo¹i giao ViÖt Nam ®Õn n¨m 2030 : S¸ch chuyªn kh¶o / Vò Lª Th¸i Hoµng ch.b. - H. : ChÝnh trÞ Quèc gia, 2020. - 388tr. ; 21cm ISBN 9786045761274 1. Ngo¹i giao 2. ViÖt Nam 3. S¸ch chuyªn kh¶o 327.597 - dc23 CTL0235p-CIP
4 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... NHÓM TÁC GIẢ TS. VŨ LÊ THÁI HOÀNG ThS. HÀN LAM GIANG TS. ĐỖ THỊ THỦY ThS. LÊ TRUNG KIÊN TS. TÔ MINH THU CN. NGUYỄN ĐỨC HUY TS. NGUYỄN HOÀNG NHƯ THANH
5 LỜI KHEN DÀNH CHO SÁCH 1. Đại sứ Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao “Ngoại giao đã và đang nhân lên thế và lực của Việt Nam, ngay trong bối cảnh thế giới và khu vực diễn biến đầy phức tạp. Cuốn sách là tài liệu rất bổ ích và để lại cho tôi 3 ấn tượng lớn. Một là, ấn tượng về chủ đề mới và cách tiếp cận mới - Ngoại giao chuyên biệt là tìm tòi cách làm mới, linh hoạt, sáng tạo, tăng tính hiệu quả và làm phong phú thêm bản sắc ngoại giao Việt Nam trong thời kỳ mới. Hai là, ấn tượng về sự kết hợp tốt giữa lý luận với thực tiễn. Cuốn sách lôi cuốn, dẫn dắt người đọc đi qua từng chương, khám phá các chủ đề ngoại giao rất căn bản và thời sự. Ba là, ấn tượng về sức trẻ, tâm huyết và chuyên nghiệp của nhóm tác giả - thế hệ những nhà nghiên cứu đầy triển vọng của ngoại giao Việt Nam”. 2. GS.TS. Nguyễn Vũ Tùng, Học viện Ngoại giao Việt Nam “Bằng cách gắn những luận giải về ngoại giao chuyên biệt với ngoại giao của nước tầm trung và lĩnh vực ngoại giao đa phương, cuốn sách này đã mở rộng cuộc thảo luận hướng tới vị trí và vai trò lớn hơn của công tác ngoại giao Việt Nam trong giai đoạn mới. Do đó, cuốn sách này có thể được coi là một công trình thiết thực kỷ niệm 75 năm thành lập ngành ngoại giao”.
6 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... 3. TS. Lê Hồng Hiệp, Nghiên cứu viên chính, Viện Yusof Ishak về Nghiên cứu Đông Nam Á, Xingapo “Một cuốn sách hiếm hoi được nghiên cứu công phu nhằm đưa ra những phân tích, kiến nghị hữu ích về các lĩnh vực ngoại giao chuyên biệt khác nhau, những đóng góp có thể giúp Việt Nam định hình nên tâm thế, bản sắc của một quốc gia tầm trung thành công trong thời gian tới. Đây là một tài liệu đáng đọc đối với các nhà ngoại giao, nhà nghiên cứu, sinh viên quan hệ quốc tế, và các độc giả quan tâm đến chính sách đối ngoại Việt Nam nói chung”. 4. Nguyễn Thanh Tuấn, Thư ký Tòa soạn Zing News “Một cập nhật quan trọng, sâu sắc về cách nhìn, phân tích chính sách đối ngoại hiện đại. Nhóm tác giả của TS. Vũ Lê Thái Hoàng - nhà nghiên cứu và hoạt động ngoại giao chuyên nghiệp trực tiếp - đã viết cuốn sách chất lượng về ngoại giao đương đại và những lựa chọn cho các quốc gia tầm trung. Đây là chuyên khảo rất cần để có cái hiểu mạch lạc, tư duy đa chiều trong thế giới đang có một loạt chiều kích mới, hỗn loạn và đầy bất ngờ hiện nay”.
7 LỜI NHÀ XUẤT BẢN Sau hơn ba thập niên đổi mới và hội nhập quốc tế, những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội… đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá là đã đạt đến mức độ của một quốc gia tầm trung (hay cường quốc hạng trung) trong quan hệ quốc tế xét theo 3 tiêu chí năng lực, chính sách và sự công nhận của quốc tế. Trong kết quả đáng phấn khởi này, có sự đóng góp đáng kể của chính sách và hoạt động đối ngoại của Việt Nam. Trong thời gian qua, các chính sách và hoạt động đối ngoại của Việt Nam được thiết kế và triển khai theo trục chủ thể (Đối ngoại Đảng, Ngoại giao Nhà nước, Đối ngoại Quốc hội, Đối ngoại Nhân dân), theo các nhóm đối tác (láng giềng, khu vực, nước lớn, bạn bè truyền thống và các đối tác khác, đối ngoại đa phương), theo khuôn khổ (đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, đối tác chiến lược theo lĩnh vực), theo trụ cột nội dung (ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa). Từ thực tiễn của hoạt động đối ngoại cũng như quan sát, học hỏi công tác ngoại giao của các nước ở cùng “cấp độ”, ngoại giao Việt Nam đã có một số tiền lệ và bước đầu thử nghiệm đi sâu vào một vấn đề/lĩnh vực chuyên biệt, cụ thể, phù hợp với thế mạnh và lợi ích của Việt Nam, tuy nhiên vẫn chủ yếu đặt trong tổng thể quan hệ với một số đối tác, một số diễn đàn đa phương mà chưa trở thành một định hướng đối ngoại chung mang tính hệ thống,
8 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... xuyên suốt, được triển khai đồng bộ, rộng khắp…, chưa tạo nên hiệu ứng tổng thể, phục vụ hiệu quả cho lợi ích của đất nước. Ngoại giao chuyên biệt thực chất là tìm cách làm mới có chọn lọc, trọng tâm, trọng điểm, chọn chủ đề, phương thức, lĩnh vực mới phù hợp với lợi ích, thế mạnh quốc gia và xu thế của quốc tế để tối ưu hóa nguồn lực có hạn và phục vụ hiệu quả nhất lợi ích quốc gia ‐ dân tộc. Đây là một phương thức và công cụ sẽ mang lại nhiều lợi ích về chiến lược, an ninh, phát triển và vị thế cho một nước tầm trung như Việt Nam với 2 đặc tính cơ bản là lồng ghép chính sách (giữa đối ngoại và các lĩnh vực chuyên ngành) và phối hợp triển khai (giữa Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện và các bộ, ngành, doanh nghiệp, địa phương). Cuốn sách Ngoại giao chuyên biệt: Hướng đi, ưu tiên mới của Ngoại giao Việt Nam đến năm 2030 do tập thể tác giả là những người nghiên cứu, hoạt động trong ngành ngoại giao với TS. Vũ Lê Thái Hoàng làm chủ biên mang tính chất chuyên khảo, có thể sử dụng cho mục đích nghiên cứu, giảng dạy và tham khảo trong hoạch định chính sách, đồng thời cũng giúp bạn đọc đại chúng hiểu rõ hơn vai trò cụ thể của ngành ngoại giao trong thời kỳ hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng như hiện nay. Cuốn sách gồm 9 chủ đề/vấn đề/lĩnh vực chuyên biệt, liên quan đến các vấn đề như lòng tin trong quan hệ quốc tế, trung gian hòa giải hay các lĩnh vực như ngoại giao năng lượng, ngoại giao nước, ngoại giao y tế…, bổ sung một cách nhìn mới cho chính sách đối ngoại Việt Nam trong 10 năm tới, mang tính chọn lọc, gợi mở. Xin giới thiệu cuốn sách với bạn đọc. Tháng 9 năm 2020 NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT
9 DANH MỤC VIẾT TẮT ACMECS Chiến lược Hợp tác kinh tế Ayeyawady ‐ Chao Phraya ‐ Mekong AMF Diễn đàn Biển ASEAN APEC Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á ‐ Thái Bình Dương ASEAN Hiệp hội các nước Đông Nam Á Asia EDGE Thúc đẩy Phát triển và tăng trưởng thông qua năng lượng ở châu Á CDC Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CEDAW Công ước về xóa bỏ tất cả các hình thức phân biệt đối xử chống lại phụ nữ CEPI Liên minh Đổi mới sáng tạo sẵn sàng cho dịch bệnh CFR Hội đồng Đối ngoại Mỹ CNP Sức mạnh quốc gia toàn diện COC Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông COP 21 Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu
10 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... CSA Cơ quan An ninh mạng Xingapo DFAT Bộ Ngoại giao và Thương mại Ôxtrâylia EAMF Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng EC Ủy ban châu Âu ECOSOC Hội đồng Kinh tế và xã hội Liên hợp quốc EU Liên minh châu Âu FTA Hiệp định thương mại tự do G8 Nhóm 8 nước công nghiệp phát triển hàng đầu G20 Nhóm 20 nước phát triển hàng đầu GAD Giới và phát triển GCI Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu GDP Tổng sản phẩm quốc nội GEIDCO Tổ chức Hợp tác và phát triển năng lượng toàn cầu đa kết nối GHIT Quỹ Công nghệ sáng tạo sức khỏe toàn cầu GHSA Chương trình nghị sự An ninh y tế toàn cầu GMS Tiểu vùng sông Mê Công mở rộng GNP Tổng sản phẩm quốc gia HCI Chỉ số Vốn con người HDI Chỉ số Phát triển con người ICPDR Ủy ban quốc tế về bảo vệ sông Đanuýp IEA Cơ quan Năng lượng Quốc tế IPS Chiến lược Ấn Độ Dương ‐ Thái Bình Dương IWT Hiệp ước nước sông Indus JIM Hội nghị Không chính thức Giacácta LMI Sáng kiến Hạ nguồn sông Mê Công
DANH MỤC VIẾT TẮT 11 LNG Khí tự nhiên hóa lỏng MDG Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ của Liên hợp quốc MLC Cơ chế hợp tác Mê Công ‐ Lan Thương MNC Công ty xuyên quốc gia MRC Ủy hội sông Mê Công NAP Chương trình hành động quốc gia NATO Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NGO Tổ chức phi chính phủ NIH Viện Quốc gia về Y tế Mỹ NTD Bệnh nhiệt đới bị bỏ qua OAS Tổ chức các nước châu Mỹ OAU Tổ chức châu Phi thống nhất ODA Hỗ trợ phát triển chính thức OECD Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế OGAC Văn phòng Điều phối toàn cầu về AIDS và Ngoại giao y tế OIC Tổ chức Hội nghị Hồi giáo OPEC Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ thế giới PAHO Tổ chức Y tế châu Mỹ PEPFAR Kế hoạch Cứu trợ khẩn cấp của Tổng thống Mỹ về phòng, chống HIV/AIDS SARS Hội chứng hô hấp cấp tính nặng SDG Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc TAC Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á
12 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... UHC Bảo hiểm y tế toàn cầu UNAMIC Cơ quan chuyển tiếp Liên hợp quốc tại Campuchia UNDPA Văn phòng các vấn đề chính trị của Liên hợp quốc UNFPA Quỹ Dân số Liên hợp quốc UNICEF Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc UNTAC Ủy ban chuyển tiếp của Liên hợp quốc ở Campuchia UPR Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát USAID Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ USIA Cơ quan Thông tin Mỹ VOA Đài Tiếng nói Hoa Kỳ WEF Diễn đàn Kinh tế thế giới WFD Hướng dẫn khung về nước WHO Tổ chức Y tế thế giới WID Phụ nữ và Phát triển WIDF Liên đoàn Phụ nữ dân chủ quốc tế WPS Chương trình nghị sự Phụ nữ, hòa bình và an ninh của Liên hợp quốc
13 MỤC LỤC Trang Lời tựa 15 Chương 1 QUỐC GIA TẦM TRUNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT ‐ HÀM Ý VỚI VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030 25 Chương 2 XÂY DỰNG LÒNG TIN VÀ NỀN TẢNG HỢP TÁC TRONG CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA QUỐC GIA TẦM TRUNG 76 Chương 3 NGOẠI GIAO TRUNG GIAN HÒA GIẢI 117 Chương 4 NGOẠI GIAO SỐ 152 Chương 5 NGOẠI GIAO CÔNG CHÚNG 187 Chương 6 NGOẠI GIAO NĂNG LƯỢNG 214 Chương 7 NGOẠI GIAO NƯỚC 263
14 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... Chương 8 NGOẠI GIAO Y TẾ 293 Chương 9 NGOẠI GIAO VÌ BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ TRAO QUYỀN CHO PHỤ NỮ 337 Tài liệu tham khảo 385
15 LỜI TỰA Trong lịch sử quan hệ quốc tế, độc giả chắc đã từng nghe đến “ngoại giao cây tre”, “ngoại giao pháo hạm”, được dùng để mô tả triết lý, bản sắc, phong cách ngoại giao của một số quốc gia, hay “ngoại giao bóng bàn”, “ngoại giao giao hưởng” nói về việc sử dụng những công cụ phi chính trị (thể thao, văn hóa,…) để phá vỡ bế tắc, xây dựng lòng tin, thậm chí tạo đột phá trong quan hệ giữa các quốc gia. “Ngoại giao chuyên biệt” (niche diplomacy) đóng góp một sắc thái mới sinh động trong quan hệ quốc tế, nhất là trong giai đoạn từ sau Chiến tranh lạnh đến nay, và là đặc trưng chính sách, hành vi tạo nên bản sắc riêng có của các quốc gia tầm trung. Đây là nỗ lực năng động tìm tòi, sáng tạo, thích ứng với thực tiễn mới trong hệ thống quốc tế của những quốc gia với nguồn lực có hạn song muốn phát huy ảnh hưởng, vai trò, cam kết tích cực đóng góp cho hòa bình, phát triển, tiến bộ xã hội của khu vực và thế giới. Về đặc tính, ngoại giao chuyên biệt là phương thức ngoại giao dựa theo vấn đề/chủ đề, mang tính liên ngành, đa lĩnh vực, được các nước ưu tiên đầu tư, triển khai lâu dài trong tổng thể chính sách đối ngoại, nhằm vừa tăng cường đan xen lợi ích và xây dựng lòng tin với các nước đối tác, vừa chủ động, tích cực đóng góp vào công việc chung của cộng đồng quốc tế như một “công dân quốc tế tốt”, một thành viên có trách nhiệm.
16 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... Đối ngoại nói chung và ngành Ngoại giao Việt Nam nói riêng trong hơn ba thập niên đổi mới vừa qua đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, trở thành một điểm sáng trong toàn bộ những thành tựu chung của đất nước. Công tác đối ngoại đã góp phần quan trọng vào việc duy trì, củng cố môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; phục vụ thiết thực cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, nhất là kinh tế đối ngoại; góp phần quan trọng nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, đưa quan hệ của Việt Nam với các nước đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững; đẩy mạnh hội nhập quốc tế trên mọi mặt, tiếp tục phát huy vai trò tích cực tại các thể chế khu vực và toàn cầu1. Có thể nói, Việt Nam đang vững bước vào thập niên thứ ba của thế kỷ XXI trong tâm thế của một quốc gia tầm trung ở khu vực. Nhân kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nhận định “đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế như ngày nay”2. Trong bối cảnh đó, phát __________ 1. Xem Bảo Chi: “Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Ngoại giao 30”, Thế giới & Việt Nam, ngày 13/8/2018. Truy cập tại https://baoquocte.vn/toan‐van‐phat‐bieu‐cua‐ tong‐bi‐thu‐nguyen‐phu‐trong‐tai‐hoi‐nghi‐ngoai‐giao‐30‐76033.html. 2. Trần Bình: “Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế như ngày nay”, Sài Gòn Giải phóng Online, ngày 03/02/2020. Truy cập tại https://www.sggp.org.vn/dat‐nuoc‐ta‐chua‐bao‐gio‐co‐duoc‐co‐do‐ tiem‐luc‐uy‐tin‐va‐vi‐the‐nhu‐ngay‐nay‐643397.html.
LỜI TỰA 17 biểu tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 30 (ngày 13/8/2018), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh cần tiếp tục đổi mới tư duy trong công tác đối ngoại, “có tinh thần chủ động tiến công, dám vượt ra khỏi những tư duy, những lĩnh vực quen thuộc để có suy nghĩ và hành động vượt tầm quốc gia, đạt tới tầm khu vực và quốc tế”, cần “tìm ra cách làm mới, mở rộng ra các lĩnh vực mới, tìm kiếm các đối tác mới, hướng đi mới”1. Cuốn sách Ngoại giao chuyên biệt: Hướng đi, ưu tiên mới của ngoại giao Việt Nam đến năm 2030 là một nỗ lực nhỏ để tìm tòi hướng đi mới đó. Nghiên cứu có hệ thống về ngoại giao chuyên biệt (gồm các hình thức đa dạng như ngoại giao công chúng, ngoại giao số, ngoại giao nước…) của quốc gia tầm trung không mới với quốc tế nhưng là vấn đề rất mới ở Việt Nam. Nghiên cứu trong cuốn sách này với những liên hệ, gợi mở hàm ý chính sách cho Việt Nam theo nhóm tác giả là thực sự cần thiết trong bối cảnh thế và lực của đất nước có những phát triển mới và công tác đối ngoại đứng trước những yêu cầu mới, cần tìm ra tư duy mới, cách làm mới để tiếp tục đóng góp hiệu quả hơn cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thập niên thứ 3 của thế kỷ XXI. Do đó, cuốn sách nhằm mục tiêu chứng minh ngoại giao chuyên biệt là sự lựa chọn phổ biến, là đặc thù về chính sách, hành vi của các quốc gia tầm trung, và do đó cần là hướng đi mới của ngoại giao Việt Nam từ nay đến năm 2030, phù hợp với __________ 1. Xem Bảo Chi: “Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Ngoại giao 30”, Thế giới & Việt Nam, Tlđd.
18 NGOẠI GIAO CHUYÊN BIỆT: HƯỚNG ĐI, ƯU TIÊN MỚI... thế và lực mới của đất nước, thích ứng với thực tiễn và những yêu cầu mới đặt ra. Về mặt lý luận, cuốn sách cung cấp khung phân tích lý thuyết toàn diện, hệ thống về quốc gia tầm trung và ngoại giao chuyên biệt, cũng như lý thuyết về các hình thức ngoại giao cụ thể như trung gian ‐ hòa giải, ngoại giao công chúng, ngoại giao số, ngoại giao năng lượng, ngoại giao y tế, ngoại giao nước, ngoại giao giới. Về mặt thực tiễn, cuốn sách sẽ đóng góp thêm nguồn tư liệu tham khảo cho hoạt động nghiên cứu, giảng dạy về quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại, đồng thời có thể hữu ích cho những người làm công tác hoạch định, triển khai chính sách đối ngoại của Việt Nam và đông đảo độc giả quan tâm. Các hình thức ngoại giao chuyên biệt đề cập trong cuốn sách này chưa phải là đầy đủ, toàn diện, nhưng được chọn lọc phân tích chuyên sâu, khoa học để phục vụ mục đích nghiên cứu, giảng dạy và gợi mở, tham khảo cho công tác hoạch định chính sách trên cơ sở phù hợp với nhu cầu, năng lực của Việt Nam đến năm 2030, bắt kịp các xu hướng mới của thế giới hậu COVID‐19. Cuốn sách được bố cục theo chương, tập hợp 9 chuyên đề nghiên cứu trong lĩnh vực quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại, được trình bày theo kết cấu gồm: (i) Khung phân tích lý thuyết; (ii) Kinh nghiệm thực tiễn, bài học thành công của một số quốc gia; (iii) Thực tiễn và một số hàm ý chính sách cho Việt Nam. Cụ thể, Chương 1 “Quốc gia tầm trung và định hướng ngoại giao chuyên biệt ‐ Hàm ý với Việt Nam đến năm 2030” do TS. Vũ Lê Thái Hoàng và TS. Đỗ Thị Thủy viết, thiết lập khung lý thuyết và phân tích cho toàn bộ cuốn sách; làm rõ khái niệm,