Nghiên cứu quá trình rấm chín quả sầu riêng Ri 6 bằng tác động của khí ethylen ngoại sinh

Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 2(87)/2018<br /> <br /> Abinandan, S. and S. Shanthakumar, 2016. Oxford and IBH Publishing Co, 244 pages.<br /> Evaluation of photosynthetic efficacy and CO2 McAleece, N., P.J.D. Lambshead and G.L.J. Paterson,<br /> removal of microalgae grown in an enriched 1997. Biodiversity Pro: Free Statistics Software for<br /> bicarbonate medium corresponding. Biotech, 6 (1): Ecology. The Natural History Museum, London.<br /> 76-78. Richard, L., Boyce, P.B., 2005. Teaching issues and<br /> Bolton, J.J., H.A. Oyieke, P. Gwada, 2007. The Experiments in Ecology (TIEE) - Committee of the<br /> Seaweeds of Kenya: Checklist, history of seaweed A Ecology Society of American. Ecological Society of<br /> study, coastal environment, and analysis of seaweed American (3): 10-15.<br /> diversity and biogeoraphy. South African Journal of Shannon, C.E. and W. Weaver, 1963. The Mathematical<br /> Botany, 73: 76-88. Theory of Communications. University of Illinois<br /> Borowitzka, M. A., 2013. Energy from microalgae: A Press, Urbana, 125 pages.<br /> short history. In Algae for Biofuels and Energy SE- Tseng, C. K. a. B. R. L., 1983. Two new brown algae<br /> 1, eds. Dordrecht, the Netherlands. Springer, 5: 1-15. from the Xisha Islands, South China Sea. Chinese<br /> Christian, W, K.B., 2012. Seaweed Biology. Springer, Journal of Oceanology and Limnology (1): 185-189.<br /> 219: 266-291. Tu, N.V., L.N. Hau, L. Showe-Mei, S. Frederique<br /> Dai, N.H., 1997. Sargassaceae in Viet Nam resources and and D.C. Olivier, 2013. Checklist of the marine<br /> utility (Rong mơ Việt Nam nguồn lợi và sử dụng). macroalgae of Vietnam. Botanica Marina, 56(3):<br /> Agriculture Publishing House. Hanoi, 199 trang. 207-227.<br /> Dawson E.Y., 1954, Marine plants vincinity Institute Tu, N.V., 2015. Seaweed diversity in Vietnam, with an<br /> Oceanography Nha Trang Viet Nam. Pac. Sci. 8: emphasis on the brown algal genus Sargassum. Ghent<br /> 373-481. University Faculty of Sciences. Department of<br /> Misra R., 1968. Ecoiogy work book. New Delhi: Biology Phycology Research Group, 199 pages.<br /> <br /> Survey of species component and distribution of green algae (Chlorophyta)<br /> inshore Phu Quoc island as well as islets in Kien Giang<br /> Dinh Thi Be Hien, Huynh Van Tien, Truong Trong Ngon<br /> Abstract<br /> Thirty one green algae samples were collected from 27 surveyed sites and these samples were classified based<br /> on morphological characteristics. There were 12 species belonging to Chlorophyta including 2 classes with 4<br /> orders, 6 families, 6 genera. The biodiversity index of green algae was shown by the parameters (H’: 0.299-0.366;<br /> J’: 0.120-0.147); species of Ulva fasciata Delile had high diversity index (H’ = 0,366; J’: 1,147) and other 8 species<br /> with lower diversity index (H’: 0,299; J’: 0,120). The Bray-Curtis similarity index from 0.44% - 99.76% which<br /> indicated that the species with the highest similarity index (99.76%) appearing in Hon Vong and the results of<br /> geographic map performed that the seagrass unevenly distributed along the beaches and islands of Phu Quoc.<br /> Keywords: Bray- Curtis, Chlorophyta, Shannon, Phu Quoc<br /> Ngày nhận bài: 10/1/2018 Người phản biện: TS. Đặng Minh Quân<br /> Ngày phản biện: 16/1/2018 Ngày duyệt đăng: 12/2/2018<br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU QUÁ TRÌNH RẤM CHÍN QUẢ SẦU RIÊNG RI 6<br /> BẰNG TÁC ĐỘNG CỦA KHÍ ETHYLEN NGOẠI SINH<br /> Dương Thị Cẩm Nhung1, Nguyễn Văn Phong1<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Nghiên cứu ảnh hưởng các nguồn ethylene đến quá trình rấm chín sầu riêng Ri 6 được thực hiện nhằm tìm ra<br /> phương pháp rấm chín hiệu quả. Thí nghiệm bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên 1 nhân tố với các hình thức xử lý khác<br /> nhau: nhúng trong dung dịch ethephon 500 ppm, xông với khí ethylen từ kiềm hóa ethephon và từ máy phát cùng<br /> nồng độ 200 ppm thời gian 24 giờ và đối chứng (không xử lý), với 5 lần lặp lại, mỗi lần lặp lại 1 quả. Mẫu có độ chín<br /> sinh lý 90% đồng đều về kích thước được thu hoạch từ vườn trồng sầu riêng thuộc xã Thanh Bình, huyện Vũng Liêm,<br /> tỉnh Vĩnh Long. Mẫu sau khi thu hoạch chuyển cẩn thận về phòng Lab Bộ môn Công nghệ sau thu hoạch tiến hành<br /> 1<br /> Viện Cây ăn quả miền Nam<br /> <br /> 17<br /> Tạp chí Khoa học Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam - Số 2(87)/2018<br /> <br /> xông khí ethylen như bố trí trên. Hết thời gian xử lý chuyển mẫu ra điều kiện môi trường (27 - 29°C) theo dõi quả<br /> đạt độ chín sử dụng. Kết quả chỉ ra rằng khí ethylene ngoại sinh từ máy phát và từ kiềm hóa ethephon cho hiệu quả<br /> rấm chín ở nồng độ ethylene 200 ppm thời gian xông 24 giờ quả chín đồng đều sau 2 ngày với giá trị cảm quan và<br /> thành phần sinh hóa đạt mức tối ưu.<br /> Từ khoá: Cường độ hô hấp, ethephon, ethylene, rấm chín, sầu riêng Ri 6<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ - Thiết bị, dụng cụ: Máy đo màu KONICA<br /> Sầu riêng (Durio zibethinus Murray) là loại trái có MINOLTA -CR 400 (Nhật), Máy đo thành phần<br /> giá trị dinh dưỡng cao và được mệnh danh là “vua không khí Dasensor (Đan Mạch), Máy sắc ký khí CP<br /> của các loại trái cây” (Baldry et al., 1972; Nafsi, 2007). 3380 Varian, Máy đo cấu trúc quả GUSS-15- Đức,<br /> Ở Việt Nam sầu riêng là một trong những loại cây Dụng cụ đo độ Brix kỹ thuật số ATAGO (Nhật),<br /> ăn quả đặc sản được trồng tập trung chủ yếu ở miền thang độ: 0 - 53%, Máy phát ethylen (Đài Loan).<br /> Đông Nam bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và một - Hóa chất: Ethephon 48% w/v (Thái Lan),<br /> số tỉnh Tây Nguyên. Đây là loại cây trồng mang lại Ethylene chuẩn nồng độ 10 ppm (Singapore) và các<br /> hiệu quả kinh tế cao, góp phần đáng kể trong việc cải hóa chất phân tích khác.<br /> thiện và nâng cao thu nhập cho nhà vườn. Sầu riêng 2.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> có đỉnh hô hấp đột phát (Tira-Daengkanit, 1995) là - Thí nghiệm bao gồm 1 nhân tố với 5 lần lặp lại<br /> quả chín tiếp giai đoạn sau thu hoạch vì thế trong mỗi lần lặp lại 1 quả với các hình thức xử lý như sau:<br /> canh tác sầu riêng, người trồng thường gặp khó Sầu riêng được nhúng trong dung dịch ethephon<br /> khăn trong vấn đề thu hoạch khi chín quả sẽ rụng rải 500ppm thời gian 5 giây, sầu riêng rấm chín bằng<br /> rác, không đồng loạt,… dẫn đến số lượng cung ứng xông khí ethylen theo 2 phương pháp kiềm hóa<br /> không đủ tiêu thụ. Để khắc phục hiện tượng trên, ethephon và máy phát tạo khí ethylen cùng nồng độ<br /> Hiệp hội chế biến và sử dụng cây ăn quả Phiplippin 200 ppm thời gian 24 giờ (Dương Thị Cẩm Nhung,<br /> đã khuyến cáo người dân thu hoạch quả vào giai 2016) và đối chứng (không xử lý). Tất cả các nghiệm<br /> đoạn chín sinh lý, sau đó sử dụng các tác nhân gây thức trên sau khi xử lý chuyển trái ra nhiệt độ môi<br /> chín nhân tạo (có nguồn gốc từ khí ethylene) để xử trường (27 - 29°C) theo dõi thời gian quả đạt đến độ<br /> lý quả chín đồng loạt. Có rất nhiều phương pháp chín sử dụng đánh giá và phân tích chỉ tiêu hóa lý<br /> được áp dụng làm rấm chín sầu riêng như sử dụng thịt quả khi chín.<br /> CaC2 (đất đèn), ethephon hay ethylen từ máy phát… - Các chỉ tiêu theo dõi: Cường độ hô hấp (mgCO2/<br /> (Ofelia and Elda, 1990); kết quả sau khi rấm chín phải kg h), hàm lượng khí ethylene (µLC2H4/kg h), màu<br /> đảm bảo chất lượng vừa an toàn và hiệu quả kinh tế. sắc vỏ và thịt quả (giá trị L*, a*, b*), độ chắc thịt quả<br /> Thực trạng hiện nay các thương lái và nhà vườn sử (kg.cm-2), đường tổng số (%) và hàm lượng tinh bột<br /> dụng những loại hóa chất không rõ nguồn gốc thúc (%) theo phương pháp của Lane và Eynon (AOAC,<br /> chín sầu riêng gây nên tâm lý lo ngại về sức khỏe của 1984), hàm lượng tổng chất rắn hòa tan (oBrix).<br /> người tiêu dùng, vì thế làm giảm giá trị kinh tế loại Đánh giá cảm quan theo thang điểm Hedonic (1 - 9).<br /> trái cây đặc sản này. Xuất phát từ thực trạng trên cần 2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu<br /> có một khảo sát “Đánh giá hiệu quả các hình thức xử Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 1 đến tháng<br /> lý rấm chín khác nhau đến chất lượng quả sầu riêng 10 năm 2016 tại Phòng Thí nghiệm Bộ môn Công<br /> Ri-6” nhằm tìm ra phương pháp rấm chín sầu riêng nghệ Sau thu hoạch - Viện Cây ăn quả miền Nam.<br /> an toàn hiệu quả và có chất lượng đồng đều đáp ứng<br /> nhu cầu trong nước, hướng đến xuất khẩu và giảm III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> thất thoát sau thu hoạch cho quả sầu riêng.<br /> 3.1. Sự thay đổi cường độ hô hấp (mg CO2/kg h)<br /> II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Cường độ hô hấp tăng trong giai đoạn đầu và<br /> giảm xuống giai đoạn cuối quá trình rấm chín và có<br /> 2.1. Vật liệu nghiên cứu sự khác biệt rất có ý nghĩa giữa các phương pháp xử<br /> - Sầu riêng Ri 6 được thu hoạch giai đoạn 95 - 100 lý với nhau (p