Nghiên cứu ứng dụng một số kỹ thuật mới trong gây mê hồi sức bệnh nhân lớn tuổi

NGHIEÂN CÖÙU ÖÙNG DUÏNG MOÄT SOÁ KYÕ THUAÄT MÔÙI<br /> TRONG GAÂY MEÂ HOÀI SÖÙC BEÄNH NHAÂN LÔÙN TUOÅI<br /> Tröông Thanh Hoaøng*, Nguyeãn Vaên Chöøng*, Buøi Ngoïc Uyeân Chi*, Phan Thò Hoà Haûi**<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Nghieân cöùu vôùi 48 tröôøng hôïp phaãu thuaät, tuoåi trung bình 71,58±7,08, ASA III chieám 1/3 toång soá.<br /> Haàu heát beänh nhaân maéc nhöõng beänh noäi khoa keøm theo beänh caàn phaûi phaãu thuaät nhö: cao huyeát aùp,<br /> thieáu maùu cô tim, beänh phoåi taéc ngheõn maõn tính, tieåu ñöôøng...Baèng vieäc chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå<br /> chu ñaùo, aùp duïng phoái hôïp linh hoaït caùc kyõ thuaät teâ tuûy soáng, teâ khoang xöông cuøng, gaây teâ ngoaøi maøng<br /> cöùng vaø gaây meâ toaøn dieän vôùi Sevofluran, Isofluran, taát caû caùc beänh nhaân ñaõ vöôït qua caùc cuoäc moå moät<br /> caùch an toaøn. Hon nöõa, khi keát hôïp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng vôùi gaây meâ toaøn dieän, chuùng toâi ñaõ giaûm moät<br /> caùch ñaùng keå löôïng thuoác meâ söû duïng trong luùc phaãu thuaät ñoàng thôøi giuùp beänh nhaân giaûm ñau sau moå<br /> moät caùch hieäu quaû.<br /> <br /> SUMMARY<br /> STUDYING TO APPLY SOME NEW TECHNIQUES IN ANESTHESIA<br /> FOR ELDERLY PATIENTS<br /> Truong Thanh Hoang, Nguyen Van Chung, Bui Ngoc Uyen Chi, Phan Thi Ho Hai<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 34 – 39<br /> <br /> In this study, 48 elderly patients were treated surgically, mean age was 71,58±7,08 years old, onethird ASA III. Almost the patients were coexisting medical illesness, such as: arterial hypertension,<br /> ischemic myocardial diseases, COPD, diabetes... Through carefully preanesthetic preperation and<br /> appropriate using in combined techniques: spinal, caudal, epidural blocks and general anesthesia with<br /> Sevofluran, Isofluran, all the patients were safely passed the operations. Futher more, with the combined<br /> epidural and general anesthesia, we decreased dramatically inhalational anesthetics requirement and got<br /> better results in the post-operation pain relief.<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Döï ñoaùn ñeán naêm 2040, ngöôøi lôùn tuoåi ≥ 65 tuoåi<br /> chieám tæ leä khoaûng 24% daân soá theá giôùi, phaûi chi traû #<br /> 50% toång chi phí y teá treân toaøn theá giôùi. Trong ñoù,<br /> moät nửa maéc nhöõng beänh caàn phaûi ñöôïc ñieàu trò<br /> baèng phaãu thuaät (PT).<br /> Hieän nay tình hình kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam ñang<br /> phaùt trieån, ñôøi soáng nhaân daân vaø tình hình chaêm soùc<br /> söùc khoûe cho ngöôøi daân ngaøy caøng toát hôn, tuoåi thoï<br /> ngöôøi VN ngaøy caøng taêng. Beänh nhaân (BN) lôùn tuoåi<br /> caàn ñöôc ñieàu trò baèng PT, do ñoù cuõng taêng.<br /> Taïi beänh vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc thaønh phoá Hoà Chí<br /> * ÑH Y Döôïc TPHCM<br /> ** BV ÑH Y Döôïc TPHCM<br /> <br /> 34<br /> <br /> Minh naêm 2002:1225 tröôøng hôïp beänh nhaân ≥ 60<br /> tuoåi ñöôïc ñieàu trò baèng PT chieám tyû leä 25,07% trong<br /> toång soá beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät. Trong ñoù PT<br /> chöông trình: 1205 tröôøng hôïp, chieám tyû leä khoaûng<br /> 91%.<br /> -Vaán ñeà caàn phaûi ñaët ra khi gaây meâ hoài söùc<br /> (GMHS) cho BN lôùn tuoåi:<br /> * Tình traïng suy giaûm chöùc naêng caùc cô quan.<br /> * Beänh lyù keøm theo: beänh maïch vaønh, cao huyeát<br /> aùp, suy tim, beänh lyù hoâ haáp maõn tính, tieåu ñöôøng, suy<br /> gan, suy thaän.<br /> Ñaây laø nhoùm beänh nhaân coù nguy cô cao veà<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> nhöõng tai bieán, bieán chöùng xaûy ra trong vaø sau PT.<br /> -Tieán boä cuûa y hoïc noùi chung & GMHS noùi rieâng<br /> trong moät vaøi thaäp nieân gaàn ñaây ñaõ giuùp ñôõ nhöõng<br /> ngöôøi laøm coâng taùc GMHS phoøng ngöøa, xöû lyù nhöõng<br /> vaán ñeà khoù khaên trong tieân löôïng vaø ñieàu trò tai bieán,<br /> bieán chöùng trong GM-PT cho beänh nhaân lôùn tuoåi.<br /> Muïc tieâu toång quaùt.<br /> Ñeà taøi naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm muïc ñích<br /> nghieân cöùu öùng duïng nhöõng kyõ thuaät, duïng cuï, thuoác<br /> men môùi vaøo lónh vöïc GMHS cho beänh nhaân lôùn tuoåi<br /> coù hoaëc khoâng coù beänh lyù keøm theo beänh caàn ñöôïc<br /> PT. Qua ñoù cung caáp taøi lieäu phuïc vuï coâng taùc giaûng<br /> daïy vaø ñieàu trò beänh nhaân.<br /> Muïc tieâu chuyeân bieät:<br /> 2.1.ÖÙng duïng nhöõng kyõ thuaät thaêm doø chöùc<br /> naêng caùc cô quan hoâ haáp vaø tuaàn hoaøn ñeå ñaùnh giaù<br /> tình traïng beänh nhaân lôùn tuoåi tröôùc PT. Töø ñoù xaùc<br /> ñònh nhöõng tieâu chuaån chuaån bò beänh nhaân lôùn tuoåi<br /> tröôùc PT.<br /> 2.2.Theo doõi ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa nhöõng kyõ<br /> thuaät gaây meâ phoái hôïp gaây teâ hoaëc gaây meâ ñôn thuaàn<br /> vôùi Sevofluran, Isofluran treân BN lôùn tuoåi coù beänh lyù<br /> tim maïch keøm theo beänh caàn ñöôïc PT.<br /> 2.3.Theo doõi, ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa kyõ thuaät gaây<br /> teâ ngoaøi maøng cöùng, gaây teâ tuyû soáng, gaây teâ khoang<br /> xöông cuøng treân beänh nhaân lôùn tuoåi coù beänh lyù hoâ<br /> haáp keøm theo beänh caàn ñöôïc phaãu thuaät.<br /> <br /> PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br /> Thieát keá nghieân cöùu<br /> Tieàn cöùu, can thieäp laâm saøng.<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> Beänh nhaân ≥ 60 tuoåi ñieàu trò PT Ngoaïi toång quaùt<br /> – Nieäu – Phuï khoa taïi khoa PT beänh vieän ÑHYD, coù<br /> hoaëc khoâng coù beänh lyù keøm theo.<br /> <br /> Tieâu chuaån choïn beänh<br /> -Khoâng phaân bieät phaùi tính<br /> -Beänh nhaân ≥ 60 tuoåi ñöôïc ñieàu trò baèng PT<br /> chöông trình hoaëc caáp cöùu<br /> -Phaân loaïi ASA II, III, IV.<br /> Phöông tieän trang thieát bò.<br /> -Maùy gaây meâ keøm maùy thôû coù theå söû duïng<br /> Sevofluran, Isofluran<br /> -Monitor ño SpO2, ETCO2, M, HA, nhòp thôû, ECG.<br /> -Ñeøn soi thanh quaûn, boùng ambu, maët naï vaø caùc<br /> duïng cuï gaây meâ caáp cöùu thoâng thôøng khaùc.<br /> -Boä duïng cuï gaây teâ ngoaøi maøng cöùng (NMC), gaây<br /> teâ tuyû soáng, gaây teâ khoang xöông cuøng.<br /> -Maùy kích thích thaàn kinh cô<br /> -Thuoác meâ hôi Isofluran, Sevofluran<br /> -Thuoác tieàn meâ, thuoác daãn ñaàu gaây meâ, thuoác<br /> daõn cô, thuoác teâ caùc loaïi söû duïng thöôøng xuyeân taïi<br /> phoøng moå.<br /> Caùc böôùc tieán haønh<br /> Chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå<br /> <br /> -Hoâ haáp: ñaùnh giaù chöùc naêng hoâ haáp tröôùc moå<br /> qua khaùm laâm saøng, X quang ngöïc, ño chöùc naêng hoâ<br /> haáp.<br /> -Tuaàn hoaøn: ñaùnh giaù tình traïng tim maïch beänh<br /> nhaân tröôùc moå qua khaùm laâm saøng, ECG, sieâu aâm<br /> tim. Neáu caàn phaûi ñöôïc ñieàu trò oån ñònh tình traïng<br /> tim maïch tröôùc PT.<br /> -Khaùm tieàn meâ ñaùnh giaù tình traïng toång quaùt<br /> beänh nhaân tröôùc moå<br /> -Beänh nhaân ñöôïc chuaån bò tröôùc moå thích hôïp<br /> vôùi töøng loaïi PT.<br /> -Ñeán khoa PT, BN ñöôïc ñaët catheter truyeàn dòch<br /> vaø caùc phöông tieän theo doõi khoâng xaâm laán.<br /> <br /> Thôøi gian – ñòa ñieåm nghieân cöùu<br /> <br /> Beänh nhaân taïi phoøng moå<br /> <br /> Töø thaùng 03/2003 ñeán thaùng 11/2004 taïi boä moân<br /> GMHS ÑHYD TPHCM vaø khoa PT- GMHS beänh vieän<br /> ÑHYD TPHCM.<br /> <br /> -Beänh nhaân phaãu thuaät vuøng buïng, haäu moân –<br /> tröïc traøng coù keøm suy giaûm chöùc naêng hoâ haáp: aùp<br /> duïng kyõ thuaät teâ tuyû soáng, teâ ngoaøi maøng cöùng lieân<br /> tuïc hoaëc teâ khoang xöông cuøng. Thuoác teâ söû duïng<br /> <br /> 35<br /> <br /> Lidocain, Marcain coù phoái hôïp vôùi Fentanyl.<br /> <br /> Tuoåi<br /> <br /> -Beänh nhaân PT vuøng buïng khoâng coù beänh lyù<br /> maïch vaønh keøm theo: aùp duïng kyõ thuaät GM toaøn dieän<br /> duy trì isofluran.<br /> <br /> Töø 60 ñeán 87 tuoåi. Tuoåi trung bình: 71 ± 7,04<br /> tuoåi.<br /> <br /> -Beänh nhaân PT vuøng buïng, döï kieán thôøi gian PT<br /> > 1 h coù beänh lyù maïch vaønh keøm theo: aùp duïng kyõ<br /> thuaät GM toaøn dieän duy trì sevofluran keát hôïp gaây teâ<br /> NMC<br /> -Ñaët catheter ño CVP, HA ñoäng maïch xaâm laán<br /> neáu coù chæ ñònh.<br /> -Theo doõi ñaùnh giaù dieãn tieán trong luùc PT: M, HA,<br /> SpO2, ECG, CVP, phaân tích khí maùu ñoäng maïch (neáu<br /> coù chæ ñònh).<br /> -Sau khi phaãu thuaät hoaøn thaønh, ñaùnh giaù laïi caùc<br /> daáu hieäu sinh toàn vaø taùc duïng thuoác daõn cô. Ñieàu<br /> chænh laïi lieàu löôïng thuoác giaûm ñau cho vaøo khoang<br /> NMC<br /> Chuyeån beänh nhaân veà phoøng hoài söùc:<br /> <br /> - Theo doõi ñaùnh giaù tình traïng beänh nhaân trong<br /> nhöõng giôø ñaàu tieân ôû haäu phaãu<br /> -Thôû O2, thôû maùy hoaëc ruùt oáng NKQ khi coù chæ<br /> ñònh.<br /> -Ñieàu chænh lieàu löôïng thuoác giaûm ñau theo tình<br /> traïng beänh nhaân.<br /> -Boå sung caùc kyõ thuaät hoài söùc caáp cöùu, thuoác<br /> men hoài söùc neáu caàn thieát.<br /> -Theo doõi ñaùnh giaù tình traïng beänh nhaân trong<br /> ngaøy ñaàu haäu phaãu.<br /> Thu thaäp xöû lyù soá lieäu<br /> Döõ lieäu thu nhaän ñöôïc xöû lyù baèng caùc pheùp toaùn<br /> thoáng keâ.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ<br /> Töø thaùng 3 naêm 2003 ñeán thaùng 11 naêm 2004<br /> chuùng toâi ñaõ choïn löïa vaø thöïc hieän gaây meâ – phaãu<br /> thuaätâ ñöôïc 48 tröôøng hôïp vôùi nhöõng ñaëc ñieåm sau:<br /> Phaùi tính<br /> Nam: 18/48 tröôøng hôïp - 37,50%. Nöõ: 30/40<br /> tröôøng hôïp – 62,50%.<br /> <br /> 36<br /> <br /> TUOÅI<br /> Soá Tröôøng Hôïp<br /> <br /> 60 - 70<br /> 21/48<br /> <br /> 71 - 80<br /> 21/48<br /> <br /> >81<br /> 6/48<br /> <br /> Ñaùnh giaù ASA<br /> ASA II: 32/48 tröôøng hôïp – 66,66%. ASA III: 16<br /> tröôøng hôïp – 33,34%<br /> Beänh phaãu thuaät<br /> Beänh phaãu thuaät<br /> K daï daøy<br /> K gan, K ñaàu tuy<br /> K ñaïi traøng – tröïc traøng<br /> Beänh lyù haäu moân tröïc traøng (tuùi<br /> thöøa, loàng tröïc traøng- oáng haäu<br /> moân, tró...)<br /> Nhieãm truøng ñöôøng maät, soûi maät<br /> (c/c)<br /> Böôùu tieàn lieät tuyeán<br /> Phuï khoa<br /> Khaùc (böôùu giaùp, thoaùt vò beïn,<br /> traøn dòch tinh maïc)<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp-tyû leä %<br /> 12/48<br /> – 25%<br /> 4/48<br /> – 8,33%<br /> 4/48<br /> – 8,33%<br /> 6/48<br /> <br /> – 12,50%<br /> <br /> 1/48<br /> <br /> - 2,08%<br /> <br /> 5/48<br /> 10/48<br /> <br /> – 10,41%<br /> – 20,85%<br /> <br /> 6/48<br /> <br /> – 12,50%<br /> <br /> Phöông phaùp voâ caûm<br /> Phöông phaùp voâ caûm<br /> NKQ SEVOFLURAN + TEÂ NMC<br /> NKQ ISOFLURAN + TEÂ NMC<br /> NKQ ISOFLURAN<br /> TE ÂNMC, TTS, CAUDAL<br /> MASK THANH QUAÛN<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br /> 6/48 – 12,52%<br /> 14/48 – 29,16%<br /> 7/48 – 14,58%<br /> 20/48 – 41,66%<br /> 1/48 – 2,08%<br /> <br /> Beänh keøm theo<br /> Beänh keøm theo<br /> Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br /> Thieáu maùu cô tim, NMCT cuõ<br /> 15/48 – 31,25%<br /> Cao huyeát aùp<br /> 15/48 – 31,25%<br /> Suy tim, hôû van tim<br /> 4/48 – 8,33%<br /> Roái loaïn chöùc naêng caùc buoàng tim<br /> 20/48 – 41,66%<br /> Roái loaïn nhòp tim<br /> 2/48 – 4,16%<br /> Beänh maõn tính ñöôøng hoâ haáp<br /> 11/48 – 22,91%<br /> Suy thaän<br /> 2/48 – 4,16%<br /> Tieåu ñöôøng<br /> 2/48 – 4,16%<br /> Vieâm gan<br /> 1/48 – 2,08%<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp maéc 2 beänh keøm theo<br /> trôû leân<br /> SOÁ LÖÔÏNG BEÄNH KEØM THEO<br /> Soá Tröôøng Hôïp - Tyû Leä%<br /> <br /> 2<br /> 15/48 –<br /> 31,25%<br /> <br /> 3<br /> 7/48 – 14,58%<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> Thôøi gian phaãu thuaät<br /> <br /> Thôøi gian phaãu thuaät ngaén nhaát: 20 phuùt.<br /> Thôøi gian phaãu thuaät daøi nhaát: 320 phuùt.<br /> Thôøi gian phaãu thuaät trung bình: 115±70,66 phuùt<br /> Thôøi gian phaãu thuaät (phuùt)<br /> 181<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp - tyû leä%<br /> 8/48 – 16,66%<br /> 19/48 – 39,59%<br /> 3/48 – 6,25%<br /> 5/48 – 10,42%<br /> 4/48 – 8,33%<br /> 9/48 – 18,75%<br /> <br /> Nhöõng bieán chöùng xaõy ra trong phaãu<br /> thuaät<br /> BIEÁN CHÖÙNG<br /> SOÁ TRÖÔØNG HÔÏP - TYÛ LEÄ %<br /> Maïch, huyeát aùp dao ñoäng > 30%<br /> 19/48 – 39,58%<br /> Roái loaïn nhòp tim<br /> 2/48 – 4,16%<br /> Laïnh run<br /> 1 – 2,08%<br /> <br /> Dieãn tieán sau phaãu thuaät<br /> Thôøi gian ruùt oáng NKQ: ngaén nhaát 10 phuùt, daøi<br /> nhaát: 60 phuùt, trung bình 20 - 30 phuùt<br /> Moå laïi: 1 tröôøng hôïp – 2,08%.<br /> Ñau sau moå: 14 tröôøng hôïp – 29,16%.<br /> Noân, buoàn noân: 12 tröôøng hôïp – 25%.<br /> Thôû maùy sau moå: khoâng.<br /> Töû vong: khoâng.<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Trong 48 tröôøng hôïp phaãu thuaät cho beänh nhaân<br /> cao tuoåi, ña soá laø phaùi nöõ, tuoåi trung bình 71, tuoåi cao<br /> nhaát 87, vôùi 1/3 xeáp loaïi ASA III cho thaáy<br /> <br /> phaûi chòu ñöïng stress lôùn nhö laø nhöõng cuoäc ñaïi<br /> phaãu, gaây meâ keùo daøi. Ñaây laø moät baøi toaùn khoâng deã,<br /> ñaët cho nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ hoài söùc vôùi<br /> yeâu caàu phaûi giaûi quyeát thoâng minh, kheùo leùo vaø hieäu<br /> quaû. Thaät vaäy, vôùi tình traïng beänh naëng, suy giaûm<br /> chöùc naêng ña cô quan keùo daøi, nay phaûi chòu ñöïng<br /> cuoäc ñaïi phaãu vôùi thôøi gian keùo daøi, ñoøi hoûi phaûi:<br /> Chuaån bò beänh nhaân tröôùc moå toát: phoái hôïp vôùi<br /> baùc só noäi khoa chaån ñoaùn vaø ñieàu trò nhöõng beänh lyù<br /> keøm theo sao cho tình traïng beänh nhaân taïm oån ñònh<br /> coù theå chòu ñöïng ñöôïc cuoäc phaãu thuaät. Baèng vieäc keát<br /> hôïp khaùm laâm saøng, ño ECG vaø sieâu aâm tim doppler<br /> maøu, chuùng toâi coù theå phaùt hieän sôùm nhöõng beänh lyù<br /> maïch vaønh, khaûo saùt chuyeån ñoäng caùc vuøng treân tim,<br /> ñaùnh giaù chöùc naêng caùc buoàng tim. Qua ño chöùc<br /> naêng hoâ haáp, chuùng toâi coù theå ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä<br /> cuûa tình traïng chöùc naêng phoåi treân nhöõng beänh phoåi<br /> taéc ngheõn maõn tính (COPD), suy giaûm chöùc naêng hoâ<br /> haáp. Töø ñoù chuùng toâi coù theå phoái hôïp vôùi phaãu thuaät<br /> vieân quyeát ñònh tính chaát thôøi ñieåm cuûa cuoäc phaãu<br /> thuaät vaø quan troïng hôn laø quyeát ñònh phöông phaùp<br /> voâ caûm cho beänh nhaân.<br /> • Choïn löïa moät phöông phaùp voâ caûm ñuùng ñaén,<br /> phuø hôïp vôùi tình traïng beänh nhaân, tính chaát cuûa cuoäc<br /> phaãu thuaät vaø cô sôû vaät chaát trang thieát bò gaây meâ hoài<br /> söùc, tình traïng tay ngheà ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ<br /> hoài söùc laø moät vieäc voâ cuøng quan troïng. Trong nghieân<br /> cöùu cuûa chuùng toâi:<br /> Sevofluran laø thuoác meâ ñöôïc löïa choïn cho nhöõng<br /> beänh nhaân lôùn tuoåi coù maéc beänh lyù maïch vaønh keøm<br /> theo beänh caàn phaûi phaãu thuaät. Ñaây laø moät thuoác meâ<br /> môùi coù ñaëc ñieåm:<br /> <br /> Phaùi nöõ coù tuoåi thoï cao hôn nam giôùi neân khaû<br /> naêng maéc beänh caàn phaûi ñieàu trò baèng phaãu thuaät<br /> nhieàu hôn. Ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi y vaên trong vaø<br /> ngoaøi nöôùc.<br /> <br /> -<br /> <br /> Treân beänh nhaân lôùn tuoåi, phaàn lôùn maéc nhöõng<br /> beänh naëng nhö ung thö ñöôøng tieâu hoùa, gan maät, caàn<br /> phaûi thöïc hieän phaãu thuaät lôùn, thôøi gian keùo daøi.<br /> <br /> Khoâng coù tình traïng “aên caép maùu” maïch vaønh,<br /> CSS (Coronary Steal Syndrom).<br /> <br /> Ngoaøi ra, vôùi thôøi gian ngaøy caøng choàng chaâtù leân<br /> tuoåi ñôøi, ngöôøi beänh coøn maéc theâm nhöõng beänh noäi<br /> khoa maõn tính laøm aûnh höôûng khoâng nhoû leân chaát<br /> löôïng cuoäc soáng, cuõng nhö khaû naêng soáng coøn khi<br /> <br /> Giaûm co boùp cô tim nheï<br /> <br /> Ít giaûm khaùng löïc mao maïch vaø huyeát aùp ñoäng<br /> maïch<br /> <br /> Tuy nhieân do tính chaát taïo compound A trong heä<br /> thoáng gaây meâ ñöôøng voøng coù söû duïng Sodalime, neân<br /> chuùng toâi khoâng theå aùp duïng kyõ thuaät gaây meâ vôùi löu<br /> löôïng thaáp (Low flow anesthesia). Ñieàu naøy laø moät trôû<br /> ngaïi khaù lôùn vì thuoác meâ raát ñaét tieàn vaø seõ gaây oâ<br /> <br /> 37<br /> <br /> nhieãm moâi tröôøng khi söû duïng löu löôïng oxy cao. Ñeå<br /> giaûi quyeát vaán ñeà naøy, trong nhöõng phaãu thuaät lôùn<br /> vuøng buïng, chuùng toâi phoái hôïp theâm gaây teâ ngoaøi<br /> maøng cöùng lieân tuïc vôùi Marcaine vaø Fentanyl nhaèm<br /> muïc ñích giaûm noàng ñoä söû duïng Sevofluran trong<br /> duy trì gaây meâ, qua ñoù, chuùng toâi keát hôïp giaûm ñau<br /> sau moå cho beänh nhaân. Keát quaû laø chuùng toâi ñaõ giaûm<br /> ñöôïc moät caùch ñaùng keå noàng ñoä Sevofluran khi duy<br /> trì meâ. Thaät vaäy, neáu gaây meâ toaøn dieän vôùi Sevofluran<br /> coù phoái hôïp theâm gaây teâ ngoaøi maøng cöùng, chuùng toâi<br /> chæ phaûi duy trì noàng ñoä Sevofluran töø 0,8-1% vôùi löu<br /> löôïng O2 2 l/ph, giaûm ½ - ²/3 löôïng thuoác söû duïng so<br /> vôùi lieàu löôïng thoâng thöôøng. Ñoàng thôøi chuùng toâi coù<br /> theå duy trì giaûm ñau sau moå raát toát qua catheter ngoaøi<br /> maøng cöùng.<br /> Chuùng toâi cuõng ñaït keát quaû töông töï khi duøng<br /> Isofluran cho nhöõng tröôøng hôïp beänh nhaân khoâng coù<br /> beänh lyù maïch vaønh keøm theo. Nhöõng tröôøng hôïp<br /> khoâng theå phoái hôïp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng, chuùng<br /> toâi duy trì gaây meâ ñôn thuaàn vôùi Isofluran baèng kyõ<br /> thuaät gaây meâ löu löôïng thaáp vaø cuõng ñaït ñöôïc yeâu<br /> caàu<br /> ø an toaøn trong gaây meâ – phaãu thuaät.<br /> Vôùi nhöõng beänh nhaân coù hoäi chöùng taéc ngheõn,<br /> hoäi chöùng haïn cheá naëng ôû phoåi caàn phaûi phaãu thuaät<br /> vuøng buïng, chuùng toâi aùp duïng kyõ thuaät gaây teâ tuûy<br /> soáng hoaëc gaây teâ ngoaøi maøng cöùng lieân tuïc vôùi<br /> Marcaine phoái hôïp theâm Fentanyl vaø chuùng toâi ñaõ<br /> giuùp beänh nhaân vöôït qua nhöõng cuoäc phaãu thuaät moät<br /> caùch an toaøn.<br /> Trong nhöõng tröôøng hôïp phaãu thuaät vuøng haäu<br /> moân- tröïc traøng, ñaëc bieät trong phaãu thuaät Delorme<br /> beänh nhaân ñöôïc moå trong tö theá naèm saáp hoaøn toaøn,<br /> chuùng toâi gaây teâ khoang xöông cuøng vôùi Lidocaine coù<br /> pha theâm Fentanyl khoaûng 5μg/ml vaø ghi nhaän ñöôïc:<br /> Trong luùc phaãu thuaät: giaûm ñau vaø daõn cô voøng<br /> haäu moân raát toát, sinh hieäu raát oån ñònh<br /> Sau phaãu thuaät: giaûm ñau toát trong ngaøy ñaàu<br /> tieân ôû haäu phaãu.<br /> Tuy nhieân trong nghieân cöùu naøy chuùng toâi cuõng<br /> ghi nhaän moät soá tröôøng hôïp tuït huyeát aùp ñaùng keå xaûy<br /> ra trong nhöõng tröôøng hôïp sau:<br /> -<br /> <br /> 38<br /> <br /> Cuoäc phaãu thuaät lôùn, keùo daøi quaù laâu (4,5 giôø<br /> <br /> trôû leân)<br /> -<br /> <br /> Gaây teâ tuûy soáng vôùi möùc teâ cao vöôït quaù T10<br /> <br /> -<br /> <br /> Gaây teâ ngoaøi maøng cöùng lieân tuïc:<br /> •<br /> <br /> Khi pha noàng ñoä Fentanyl > 3 μg/ml nguy<br /> cô tuït huyeát aùp taêng leân tæ leä thuaän vôùi lieàu<br /> Fentanyl.<br /> <br /> •<br /> <br /> Khi bôm lieàu ñaàu tieân: trong nhöõng tröôøng<br /> hôïp giaø yeáu suy kieät hoaëc maéc nhieàu beänh<br /> keøm theo, chæ caàn lieàu ñaàu tieân vôùi<br /> Lidocaine 2% 10ml cuõng ñuû gaây tuït huyeát<br /> aùp khi keát hôïp daãn ñaàu gaây meâ. Tuy nhieân<br /> chuùng toâi hoaøn toaøn coù theå kieåm soaùt ñöôïc<br /> huyeát aùp baèng caùc thuoác vaän maïch thoâng<br /> thöôøng nhö Ephedrin, Dopamine.<br /> <br /> Ruùt kinh nghieäm, trong nhöõng tröôøng hôïp sau,<br /> chuùng toâi giaûm toái ña trong lieàu bolus ñaàu tieân khi<br /> gaây teâ ngoaøi maøng cöùng vaø lieàu thuoác daãn ñaàu gaây<br /> meâ. Ñieàu naøy ñaõ giuùp chuùng toâi haïn cheá ñöôïc bieán<br /> chöùng naøy.<br /> Trong nghieân cöùu coù moät tröôøng hôïp roø taù traøng<br /> taùi phaùt phaûi moå laïi ngay trong giai ñoan haäu phaãu.<br /> Trong laàn phaãu thuaät sau, chuùng toâi khoâng ñaët laïi<br /> catheter ngoaøi maøng cöùng do vöøa ruùt ra tröôùc ñoù vaøi<br /> ngaøy. Sau moå, beänh nhaân than phieàn laø phaãu thuaät<br /> laàn sau gaây ñau, meät nhieàu vaø hoài phuïc söùc khoûe<br /> chaäm hôn laàn tröôùc. Ñieàu naøy cho thaáy lôïi ñieåm cuûa<br /> phöông phaùp gaây teâ ngoaøi maøng cöùng phoái hôïp gaây<br /> meâ toaøn dieän treân ngöôøi beänh lôùn tuoåi.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> Töø nhöõng kieán thöùc ñöôïc thaày coâ truyeàn ñaït coäng<br /> vôùi moät ít saùng taïo nho nhoû khi ñem aùp duïng linh<br /> hoaït vaøo thöïc teá laâm saøng, chuùng toâi ñaõ ñaït ñöôïc keát<br /> quaû: mang laïi söï an toaøn cho ngöôøi beänh cao tuoåi vaø<br /> nieàm vui cho gia ñình beänh nhaân. Ñaây laø nieàm haïnh<br /> phuùc voâ bieân cho ngöôøi thaày thuoác noùi chung vaø<br /> nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc gaây meâ hoài söùc noùi rieâng.<br /> Chuùng toâi vieát nghieân cöùu naøy nhö moät lôøi tri aân göûi<br /> ñeán thaày coâ, nay ñaõ ñöôïc goïi laø ngöôøi cao tuoåi, nhöõng<br /> ngöôøi ñaõ dìu daét, daïy baûo chuùng toâi ñöôïc nhö hoâm<br /> nay; ñoàng thôøi cuõng ñeå chia sẻ nieàm vui vaø kinh<br /> nghieäm vôùi baïn beø, ñoàng nghieäp.<br /> <br />